PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ŚRÓDMIEŚCIE DWORCOWA - ZDUNY W BYDGOSZCZY

Transkrypt

1 MIEJSKA PRACOWNIA URBANISTYCZNA W BYDGOSZCZY ul. Grudziądzka Bydgoszcz tel.: [052] , fax [052] mpu@mpu.bydgoszcz.pl PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ŚRÓDMIEŚCIE DWORCOWA - ZDUNY W BYDGOSZCZY Autor: Mgr inż. Hanna Bukowska Bydgoszcz, listopad 2014

2

3 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ŚRÓDMIEŚCIE DWORCOWA - LIPOWA W BYDGOSZCZY Część opisowa: 1. WSTĘP PRZEDMIOT OPRACOWANIA STAN I FUNKCJONOWANIE ŚRODOWISKA KLIMAT BUDOWA GEOLOGICZNA TERENU RZEŹBA TERENU WODY PODZIEMNE WODY POWIERZCHNIOWE FLORA FAUNA... BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO ZAKŁADKI. 3.8 ZASOBY PRZYRODNICZE I WALORY KRAJOBRAZOWE ORAZ ICH OCHRONA PRAWNA POWIĄZANIA PRZYRODNICZE OBSZARU Z JEGO SZERSZYM OTOCZENIEM ŹRÓDŁA ZAGROŻEŃ DLA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH OGRANICZENIA 9 4. GŁÓWNE CELE PROJEKTOWANEGO PLANU MIEJSCOWEGO ROZWIĄZANIA ZAWARTE W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE INFORMACJE ZAWARTE W STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA BYDGOSZCZY PRZEWIDYWANE SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU DLA ŚRODOWISKA PRZYJĘTA METODA OCENY UZYSKANE WYNIKI... BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO ZAKŁADKI. 7.3 SZCZEGÓŁOWA CHARAKTERYSTYKA ODDZIAŁYWAŃ... BŁĄD! NIE ZDEFINIOWANO ZAKŁADKI. 8. ROZWIĄZANIA FUNKCJONALNO PRZESTRZENNE ROZWIĄZANIA ELIMINUJĄCE LUB OGRANICZAJĄCE NEGATYWNE SKUTKI REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM SPIS WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW Część graficzna: Rys. nr 1. Prognozowane oddziaływanie na środowisko przyrodnicze

4 WSTĘP Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.) nakłada obowiązek sporządzania prognozy oddziaływania na środowisko przyrodnicze miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, którą dołącza się do projektu miejscowego planu. Regulacje w zakresie wykonywania prognoz oddziaływania na środowisko miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zawiera obowiązująca ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r. poz z poźn. zm.). Sporządzenie prognozy oddziaływania na środowisko jest elementem procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Celem sporządzania prognoz jest określenie i ocena skutków, jakie dla środowiska przyrodniczego mogą wynikać z projektowanego przeznaczenia terenu. Prognoza zawiera informacje o przewidywanych skutkach środowiskowych (przyrodniczych) gospodarowania przestrzenią oraz umożliwia podczas etapu prac projektowych wybór wariantu najbardziej korzystnego dla środowiska przyrodniczego. Ponad to winna służyć prezentacji zagrożeń lokalnej społeczności i umożliwić władzom samorządowym świadome podjęcie decyzji w zakresie gospodarki przestrzennej terenu, którego dotyczy plan. Prognoza jest przewidywaniem następstw, które dadzą się przewidzieć w oparciu o aktualny stan wiedzy nauki i doświadczenia. Przewidywania zawarte w prognozie mogą, ale nie muszą w przyszłości mieć miejsce, gdyż z natury tego typu opracowań wynika pewien procent ryzyka i niepewności. Organy gminy przystępując do sporządzenia projektu m.p.z.p., mają obowiązek wziąć pod uwagę te uwarunkowania. Należy mieć świadomość, że każda inwestycja niesie ze sobą określone negatywne następstwa dla środowiska. Problem polega na tym, aby dokonać w procesie planistycznym możliwie optymalnych wyborów. 2

5 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Ryc. Lokalizacja przedmiotowego terenu Przedmiotowym opracowaniem objęto teren o powierzchni 8,53 ha, położony w dzielnicy Śródmieście w Bydgoszczy, w bliskim sąsiedztwie rzeki Brdy. Jego otoczenie stanowią: tereny zwartej zabudowy śródmiejskiej na wszystkich kierunkach. Bezpośrednio w granicach opracowania znajdują się niemal wyłącznie zwarta zabudowa usługowa i mieszkaniowa. 2. STAN I FUNKCJONOWANIE ŚRODOWISKA 2.1 Klimat Obszar Bydgoszczy charakteryzuje się specyficznymi cechami całego regionu jednak posiada również wpływy związane z intensywną urbanizacją jego terenów. Średnia roczna temperatura w Bydgoszczy z wielolecia wynosi 8,4 o C. Najniższą zanotowaną temperaturą było 26,9 o C w lutym 1956 roku, natomiast najwyższą +38,0 o C, która została zmierzona w lipcu 1994 roku. Usłonecznienie rejestrowane w Bydgoszczy wynosi 1509 godzin, z czego zdecydowana większość przypada na miesiące letnie. Rozpiętość sumy usłonecznienia jest znaczna i waha się w granicach od 1151 do 1721 h/rok. Prędkość i kierunki wiatru uzależnione są od pory roku i wpływu czynników cyrkulacyjnych. W Bydgoszczy średnia wieloletnia prędkość wiatru wynosi 2,3 3

6 m/s, jednak chwilowe pomiary wykonywane na stacji IMUZ uchwyciły wiatry wiejące z prędkością 15, a nawet 20 m/s. Prędkość wiatrów maleje wraz ze spadkiem wysokości terenu. Dominującym kierunkiem był wiatr zachodni i północno-zachodni (31%) natomiast pozostałe kierunki uczestniczyły w składowej wieloletniej na poziomie od 6 do 11%. Wraz ze zwiększaniem się zabudowy miejskiej zaobserwowany został wzrost udziału cisz atmosferycznych, które obecnie występują przez trzy miesiące w roku. Region Bydgoszczy należy do regionów o najniższych opadach w skali kraju. Średnia suma opadu rocznego w wieloleciu wynosiła 512 mm, jednak wahania ekstremalne w tym okresie miały rozpiętość od 113 mm w 1989 roku do 651 mm w 1980 roku. Rozkład i charakter czasowo przestrzenny opadów w Bydgoszczy sprzyja powstawaniu częstych okresów posusznych. Niedobory klimatyczne opadu powodują, że latem na terenie miasta mogą wystąpić deficyty wody w sferze biotycznej środowiska. 2.2 Budowa geologiczna terenu Osady powierzchniowe podobnie jak rzeźba uległy przekształceniom antropogenicznym na znacznej części opisywanego obszaru. Na obszarze Starego Miasta na południe od Brdy, oraz na przestrzeni od Wyspy Młyńskiej w kierunku dworca PKP Bydgoszcz Główna, nawiezione zostały warstwy piasków i żwirów, które spoczęły na madach rzecznych. Miąższość tego kompleksu nie przekracza kilku merów. Na pozostałym obszarze Śródmieścia występują różnoziarniste piaski i żwiry teras nadzalewowych. Są to osady pochodzenia rzecznego a ich miąższość dochodzi do 10 m. W dolinie Brdy, pomiędzy I a II terasą, występują piaski i mułki aluwialne, osadzone przez rzekę w okresie poprzedzającym jej regulację. W okresie XIX i XX wieku nastąpiło znaczne antropogeniczne przekształcenia koryta Brdy, przede wszystkim przez uregulowanie jej biegu, podniesienie i zabetonowanie brzegów. Naturalnie występujące mady zostały przykryte nasypami i warstwami gruzu, który zwożony był w celu ich umocnienia. Budowa geologiczna obszaru Śródmieścia posiada cechy charakterystyczne dla doliny interstadialnej położonej w obrębie Niżu Polskiego. Utwory czwartorzędowe zostały przemieszczone przez wody roztopowe i rzeczne odpływające pradoliną Noteci-Warty, miejscami odsłaniając warstwy trzeciorzędowe. Jedynie przypowierzchniowe osady Brdy budujące terasy od I do III stanowią wąska 4

7 reprezentację tego okresu. Poniżej nich zalega ciągła warstwa iłów poznańskich o miąższości wahającej się pomiędzy 10 a 15 m. Pod iłami występuje kilkumetrowej miąższości poziom węgli brunatnych. Pojawiają się one w zdecydowanej większości otworów. Pod nimi udokumentowane zostały różnoziarniste piaski mioceńskie. W pobliżu ich spągu występują cienkie przewarstwienia węgli brunatnych. Strop piasków mioceńskich sięga około 20 m n.p.m. zaś spąg znajduje się na głębokości około 10 do 20 m p.p.m. Poniżej, do około 45 m p.p.m., występuje warstwa mułków ilastych, mułowców, iłów i iłowców z glaukonitem, które określane są jako warstwy mosińskie i czempińskie, nie posiadające wyraźnego rozdzielenia. Budowa geologiczna terenu w strefie przypowierzchniowej (strefie posadawiania fundamentów) powoduje utrudnienia dla budownictwa obiektów i sieci z uwagi na nośność i stabilność gruntów oraz warunki występowania wód gruntowych. Są one związane głównie z występowaniem gruntów nasypowych nasypów antropogenicznych budowlanych i niebudowlanych o zróżnicowanym i często nieokreślonym składzie granulometrycznym i mineralnym. 5

8 2.3 Rzeźba terenu Ryc. 3 Spadki terenu >12% 12-8% 5 8% 2 5% 0-2% Bydgoska dzielnica Śródmieście położona jest na dnie Pradoliny Noteci-Warty. Ukształtowanie jej powierzchni związane jest z funkcjonowaniem sieci odpływu postgalcjalnego na terenie północnej Polski. Czas zlodowaceń był okresem najintensywniejszego rozwoju i kształtowania się form pradolinnych na terenie regionu Dolnej Wisły. Dzielnica Śródmieście położona jest na najniższych terasach w dolinie Brdy od I do V wg nomenklatury Galona, tworzonych w czasie, gdy Wisła odpływała na północ. Ukształtowanie tych teras, których zarówno spadki jak i deniwelacje są niewielkie, związane jest z formowaniem się odpływu Brdy po okresie Allerödu. Terasy najniższe, numerowane jako terasy I do III, mają charakter akumulacyjny, są formami włożonymi w pogłębioną wcześniej dolinę. Na rzeźbę terenu znaczący wpływ miały wielowiekowe tradycje osadnicze, przyczyniając się do zatarcia śladów pierwotnego ukształtowania powierzchni. Teren opracowania położony jest w obszarze słabo urzeźbionym. Na większości obszaru spadki terenu nie przekraczają 2 %. Nie zachodzi ryzyko występowania ruchów masowych ziemi. 6

9 2.4 Wody podziemne Strefy występowania I poziomu wód podziemnych związane są z występowaniem utworów czwartorzędowych i antropogenicznych nasypów. Ten najpłytszy poziom wodonośny charakteryzuje się swobodnym zwierciadłem wód podziemnych. Na analizowanym terenie zwierciadło występuje na głębokości poniżej 2 m ppt. i nie powinno istotnie ograniczać możliwości posadowienia budynków. W pobliżu koryta Brdy wody podziemne wykazują zdolność migracji horyzontalnej wykorzystując przestrzenie międzyporowe w bruku korytowym, występującym licznie w utworach teras zalewowych. Jest to dogodna droga migracji dla zanieczyszczeń przemysłowych, co potwierdzają migracji smół gazowniczych występujących na terenie gazowni przy ulicy Jagiellońskiej. Zagrożenie przemieszczaniem dotyczy licznych substancji znajdujących się w gruncie na obszarze bezpośrednio przylegającym do Brdy. Główny poziom użytkowy wód podziemnych znajduje się na głębokości od około 20 do 40 m. Strefa saturacji obejmuje w tym przypadku utwory mioceńskie. Wodoprzepuszczalność tego medium waha się w granicach 20 do 100 m2/d. Miąższość poziomu jest zmienna w granicach występowania warstwy mioceńskiej. 2.5 Wody powierzchniowe Na przedmiotowym terenie wody powierzchniowe nie występują. 2.6 Flora W granicach opracowania powierzchnia biologicznie czynna zajmuje mniej niż 10% powierzchni terenu, co bardzo ogranicza przestrzeń dostępną dla roślin. Większe powierzchnie obszarów biologicznie czynnych znajdują się w kwartale Obrońców Bydgoszczy- Warmińskiego Dworcowa Marcinkowskiego. W środowisku pełnym betonu, kamienia i asfaltu śródmieściu Bydgoszczy zidentyfikowano zbiorowisko mchów Sagino-Bryetum. Najpospolitszym gatunkiem jest tu prątnik srebrzysty (Bryum argenteum). Ten bardzo niski mech tworzący darnie białawej barwy - ma bezchlorofilowe szczyty liści. Występują one w szczeliny między płytami chodnikowymi, kostkami bruku, na krawężnikach i starych, betonowych schodach. Z prątnikiem srebrzystym rosną często inne gatunki mchów, zwłaszcza skrętek wilgociomierczy (Funaria hygrometrica), zwojek (Streblotrichum convolutum) i zęboróg purpurowy (Ceratodon purpureus). 7

10 Tworzą one szeroko rozpowszechnione zbiorowiska mszyste w miejscach odchwaszczanych herbicydami, jak torowiska tramwajowe, można je także spotkać w mniej wydeptywanych, zacienionych, wybrukowanych zakątkach razem z porostnicą wielokształtną (Marchantia polymorpha). Na zwietrzałej zaprawie murarskiej zakamarków mostów, murów, betonowych słupków i fundamentów budynków rośnie pędzlik murowy (Tortula muralis) oraz kosmopolityczne: krzywoszyj (Amblystegium serpens), krótkosz szorstki (Brachythecium rutabulum), rokiet cyprysowaty (Hypnum cupressiforme) i zęboróg purpurowy. Na glebie w miejscach bardziej nasłonecznionych i suchych rosną krótkosz wyblakły (Brachythecium albicans) i zęboróg purpurowy; natomiast na śródmiejskich trawnikach często spotyka się krótkosza szorstkiego i dzióbkowca (Eurhynchium hians) oraz fałdownika nastroszonego (Rhytidiadelphus squarrosus). Zbiorowisko mikrofitocenozy Sagino-Bryetum ma charakter kosmopolityczny, a należy do najpospolitszych i najbliżej towarzyszących człowiekowi. Większe powierzchnie biologicznie czynne w obszarze zabudowanym znajdują się na dziedzińcach kamienic. Porastają je zbiorowiska chwastów ruderalnych oraz zbiorowiska dywanowe z rdestem ptasim Polygonum aviculare, wiechliną roczną i wąskolistną Poa annua, P. angustifolia, jasnotą białą Lamium album, jęczmieniem dzikim Hordeum murinum, bylicą pospolitą Artemisia vulgaris, stokłosą dachową Bromus tectorum, glistnikiem jaskółczym-zielem Chelidonium majus, mniszkami Taraxacum sp., bluszczykiem kurdybankiem Glechoma hederacea, pokrzywą zwyczajną Urtica dioica. Spontaniczna szata roślinna przedmiotowego terenu nie ma dużej wartości przyrodniczej. Cenne są natomiast stosunkowo młode drzewa sadzone w ramach projektu Odtwarzanie alei drzew w Śródmieściu realizowanego przez Urząd Miasta Bydgoszczy. Nasadzenia te w granicach przedmiotowych planów, wykonano na ulicach: Lipowej wiśnie Sargenta, Zduny - grusze drobnoowocowe, Matejki wiśnie piłkowane, Marcinkowskiego jarząby mączne i Obrońców Bydgoszczy grusze drobnoowocowe. 2.7 Zasoby przyrodnicze i walory krajobrazowe oraz ich ochrona prawna Analizowany teren położony jest poza obszarowymi formami ochrony przyrody. W jago granicach nie występują także obiekty wpisane do rejestru pomników przyrody. 8

11 2.8 Powiązania przyrodnicze obszaru z jego szerszym otoczeniem Teren będący przedmiotem opracowania stanowi fragment dzielnicy Śródmieście. Istotne powiązania ekologiczne zostały utracone przed wielu laty na skutek utwardzenia brzegów Brdy, wprowadzenia gęstej zabudowy i ciągle wzrastającej antropopresji. Obecnie funkcję komunikacji ekologicznej pełni jedynie sama rzeka, ale w bardzo wąskim zakresie. Z punktu widzenia potrzeb ochrony środowiska przyrodniczego, szczególnie ważne jest stworzenie powiązań ekologicznych terenów przyległych z rzeką. Tereny zieleni rozciągające się wzdłuż brzegów Brdy są cenne, gdyż w ograniczonym zakresie mogą one pełnić funkcję korytarza ekologicznego stanowić trasę rozprzestrzeniania diaspor roślinnych, miejsce wodopoju drobnej zwierzyny. Nieocenione jest też pozytywne oddziaływanie tego typu obszarów na miejski klimat. 2.9 Źródła zagrożeń dla środowiska przyrodniczego oraz możliwości ich ograniczenia Ryc. Klimat akustyczny Podstawowe źródła zagrożeń dla środowiska przyrodniczego analizowanego terenu to: ruch komunikacyjny związany z nim hałas i zanieczyszczenie powietrza, 9

12 lokalne kotłownie wykorzystujące paliwa stałe, co jest przyczyną znacznej emisji pyłu i sadzy. Hałas drogowy jest dominującym problemem. Na analizowanym terenie poziom hałasu w porze dnia wzdłuż ulicy Marcinkowskiego i Zduny dochodzi do 70 db, a na Dworcowej przekracza 75 db. Korzystny klimat akustyczny występuje natomiast wewnątrz kwartałów, gdzie poziom dźwięku nie przekracza 55 db. Przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu występują punktowo wzdłuż ulicy Dworcowej i dochodzą maksymalnie do 10 db. Ryc. Przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu W celu poprawy stanu środowiska przyrodniczego wskazane jest: realizacja budynków o podwyższonej izolacyjności akustycznej, zwłaszcza w zakresie stolarki okiennej, zsynchronizowanie sygnalizacji świetlnej na poszczególnych odcinkach ulic poprawa płynności ruchu ograniczy emisje dźwięku i spalin, Ponadto wskazane jest wykluczenie wzdłuż ulicy Dworcowej funkcji mieszkaniowej oraz innych obiektów chronionych w przepisach dotyczących hałasu i wprowadzenie funkcji usługowej, nie związanej z całodobowym pobytem osób. Kolejnym ważnym problemem jest stan zanieczyszczenia powietrza. W śródmieściu większość budynków posiada własne kotłownie wykorzystujące na ogół paliwa stałe, co jest przyczyną znacznej emisji pyłu i sadzy. 10

13 Przeprowadzona w strefie aglomeracji Bydgoszcz, w ramach państwowego monitoringu środowiska, ocena jakości powietrza wykazała przekroczenia dopuszczalnych poziomów stężeń pyłu zawieszonego PM10 i tym samym konieczność wdrożenia na tym terenie naprawczego programu ochrony powietrza w trybie art. 91 ust. 3, ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz z poźn. zm.). Wyniki obliczeń stanu zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM10, w aglomeracji Bydgoszcz w roku 2011, wskazują, że znaczna część obszaru mpzp znajduje się w strefie przekroczeń 24-godzinnych, a znaczna jego część objęta jest także przekroczeniem całorocznym poziomu tego zanieczyszczenia. Rozpatrując przyczyny powyższych przekroczeń, przeanalizowano przestrzenny rozkład emisji pyłu PM10, ze źródeł powierzchniowych, punktowych i liniowych. W celu ograniczenia emisji, w programie ochrony powietrza dla strefy aglomeracja Bydgoszcz w zakresie planowania przestrzennego przewidziano następujące działania: wprowadzaniu zieleni ochronnej i urządzonej oraz niekubaturowe zagospodarowanie przestrzeni publicznych aglomeracji (place, skwery), wprowadzaniu obszarów zielonych i wolnych od zabudowy celem lepszego przewietrzania aglomeracji, 11

14 w przypadku stosowania w nowych budynkach indywidualnych systemów grzewczych - nakaz stosowania ogrzewania niskoemisyjnego lub bezemisyjnego. Zasięg przekroczeń rocznych pyłu PM10 3. GŁÓWNE CELE PROJEKTOWANEGO PLANU MIEJSCOWEGO Celem przedmiotowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest uporządkowanie terenu i bardziej efektywne wykorzystanie przestrzeni. Podjęcie uchwały o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zostało poprzedzone wykonaniem licznych analiz, przygotowaniem materiałów oraz opracowaniem ekofizjografii. 12

15 4. Rozwiązania zawarte w projektowanym dokumencie W projektowanym miejscowym planie przewidziano tereny o następującym przeznaczeniu: 1.MW/U, 3.MW/U - tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej z dopuszczeniem uzupełniającej funkcji usługowych, 5.MW-U, 9.MW-U, 10.MW-U tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, teren zabudowy usługowej, 6.IE, 11.IE teren infrastruktury elektroenergetycznej - stacja transformatorowa), 2.KDD, 4.KDD, 8.KDD, 12.KDD teren drogi publicznej ulica klasy dojazdowej, 7.KDX teren drogi publicznej ulica klasy dojazdowej droga pieszo jezdna. Ustala się zakaz lokalizacji funkcji: związanych ze zbieraniem odpadów i demontażem pojazdów, obsługą motoryzacji (np. stacje paliw, stacje gazu płynnego, stacje kontroli i obsługi pojazdów, myjnie samochodowe, warsztaty naprawcze, lakiernie itp.), z zakresu handlu hurtowego, składów i magazynów. Obowiązuje rozbiórka budynków kolidujących z ustaleniami planu; do czasu realizacji ustaleń planu dopuszcza się remonty i przebudowy tych budynków oraz zmiany sposobu ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem określonym w planie; obowiązuje zakaz odbudowy, rozbudowy i nadbudowy tych budynków. Ustalenia planu dotyczące zasad ochrony środowiska: obowiązuje zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, w rozumieniu przepisów odrębnych z zakresu ochrony środowiska, z wyłączeniem inwestycji celu publicznego; w rozumieniu przepisów dotyczących ochrony przed hałasem tereny oznaczone symbolami: MW/U, MW-U należy klasyfikować jako tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tyś. mieszkańców; wymagane kształtowanie zabudowy i zagospodarowania terenu w sposób zmierzający do ochrony budynków przed nadmiernym hałasem i drganiami, m.in. poprzez odpowiednie usytuowanie zabudowy w obrębie każdego terenu (kwartału zabudowy), racjonalne rozmieszczenie pomieszczeń w 13

16 budynku, zapewnienie podwyższonej izolacyjności akustycznej przegród i okien, zastosowanie elementów amortyzujących drgania, osłon elewacyjnych; wymagane wprowadzenie nasadzeń drzew i krzewów na niezagospodarowanych powierzchniach biologicznie czynnych, stanowiących nieutwardzone powierzchnie gruntu, a także zieleni w donicach, zieleni dachowej, pnączy itp. W zakresie zasad użytkowania, modernizacji, rozbudowy i budowy systemu infrastruktury technicznej ustalono: zaopatrzenia w wodę poprzez system zbiorczej sieci wodociągowej; odprowadzenie ścieków komunalnych poprzez system zbiorczej kanalizacji sanitarnej, obowiązuje zakaz realizacji i użytkowania zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe oraz lokalnych oczyszczalni ścieków (indywidualnych i grupowych), odprowadzenie wód opadowych i roztopowych poprzez system zbiorczej kanalizacji deszczowej, dopuszcza się budowę odrębnego systemu odprowadzenia i/lub retencjonowania wód opadowych i roztopowych z odwodnienia dachów, tarasów w celu wykorzystania ich do drugorzędnych potrzeb gospodarczych lub odprowadzenia do gruntu lub do rzeki Brdy, zaopatrzenie w ciepło poprzez zbiorczy system sieci ciepłowniczych, dopuszcza się zaopatrzenie w energię cieplną na zasadach indywidualnych z możliwością wykorzystania gazu z sieci gazowej, oleju opałowego, energii elektrycznej, źródeł energii odnawialnej (np. poprzez zastosowanie kolektorów słonecznych, pomp ciepła itp.) oraz innych paliw przy zastosowaniu instalacji i urządzeń wykorzystujących niskoemisyjne technologie spalania oraz umożliwiające osiągnięcie jak najwyższej sprawności w procesie uzyskania energii cieplnej, z uwagi na ustalenia programu ochrony powietrza dla strefy aglomeracja Bydgoszcz, w istniejących budynkach wymagana jest wymiana starych kotłów i pieców domowych opalanych węglem (drewnem) na nowoczesne urządzenia grzewcze o wysokiej sprawności energetycznej; jednocześnie wskazane jest przeprowadzenie termoizolacji budynków. 14

17 5. Informacje zawarte w Studium Uwarunkowań I Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Bydgoszczy obszary rewitalizacji i rehabilitacji istniejącego zagospodarowania obszar koncentracji usług ogólnomiejskich, regionalnych i krajowych - centrum Ryc. Wyrys ze Studium Uwarunkowań I Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Bydgoszczy Przedmiot i zakres przewidywanych rozwiązań planistycznych w projekcie mpzp jest zgodny z ustaleniami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Bydgoszczy, przyjętego uchwałą Nr L/756/09 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 15 lipca 2009 r. Obszar objęty opracowaniem planu położony jest w strefie śródmiejskiej C, w obszarze usług ogólnomiejskich i mieszkalnictwa o wysokiej intensywności, gdzie koncentruje się usługi ponadlokalne z zakresu nauki i szkolnictwa wyższego, kultury, zdrowia i sportu, usług komercyjnych oraz zieleni parkowej, krajobrazowej i ochronnej, rekreacji i sportu oraz zieleni towarzyszącej terenom zainwestowanym. 15

18 6. Przewidywane skutki realizacji ustaleń projektowanego dokumentu dla środowiska 6.1 Przyjęta metoda oceny Oceny prognozowanych skutków realizacji projektowanego dokumentu dokonano w odniesieniu do stanu obecnego, za pomocą listy sprawdzającej. Analizie poddano poszczególne jednostki funkcjonalne, określone na rysunku planu symbolami z numeracją, porównując ich prognozowane oddziaływanie z oddziaływaniem istniejącego zagospodarowania i użytkowania terenu. Oceniono wpływ projektowanych zmian na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy. Określając znaczenie oddziaływania jako pozytywne (+) lub negatywne (-), długotrwałość (czas) oddziaływania oraz trwałość skutków w następujący sposób: znaczenie: bez znaczenia lub znaczenie nie możliwe do ustalenia 0 nieznaczny, mało istotny (+/-) 1 znaczący, niewielki (o zasięgu lokalnym) (+/-) 2 znaczący (zmiany odwracalne) (+/-) 3 znaczący (zmiany nie odwracalne, trwałe) (+/-) 4 czas oddziaływania: chwilowy 1 krótkotrwały 2 okresowy/sezonowy 3 długotrwały 4 stały (wieczny) 5 trwałość skutków: zmiany krótkotrwałe (całkowicie odwracalne) 1 zmiany długotrwałe, odwracalne (np. poprzez rekultywację, reintrodukcję, remont, itp.) 2 zmiany trwałe nieodwracalne (przy obecnym stanie wiedzy i dostępnych technologiach) 3 Przy ocenie czasu oddziaływania i trwałości skutków przyjmowano również wartość zero, ale tylko wówczas, gdy znaczenie oddziaływania również określono 16

19 jako zerowe. W wypadku ryzyka poważnej awarii nie oceniano trwałości skutków, gdyż uznano tę wartość za niewymierną. 6.2 Charakterystyka oddziaływań Na terenach oznaczonych symbolami: 6.IE, 11.IE, 2.KDD, 4.KDD, 8.KDD, 12.KDD, 7.KDX projektowany miejscowy plan nie przewiduje rozwiązań, które w istotny sposób zmieniałyby oddziaływanie na środowisko przyszłego zagospodarowania i użytkowania terenu w stosunku do stanu obecnego. Na pozostałych oddziaływania na środowisko będą miały bardzo niewielkie znaczenie, ale pozytywne. Będą one wynikały przede wszystkim z dwóch zapisów w planie: obligatoryjnej rozbiórki budynków kolidujących z ustaleniami planu, co wpłynie pozytywnie na walory estetyczne terenu, oraz wymogu wymiany starych kotłów i pieców domowych opalanych węglem (drewnem) na nowoczesne urządzenia grzewcze o wysokiej sprawności energetycznej, co pozwoli na poprawę stanu czystości powietrza: Teren oznaczony symbolem: 1.MW/U, 3.MW/U, 5.MW-U, 9.MW-U, 10.MW-U, analizowany komponent środowiska zn. czas oddz. tr. sk. powietrze atmosferyczne klimat akustyczny natężenie pola elektromagnetycznego produkcja odpadów zanieczyszczenie powierzchni ziemi jakość wód powierzchniowych jakość wód podziemnych zasoby surowców mineralnych, zasoby wodne zagrożenie erozją naturalne stosunki wodne walory estetyczne walory krajobrazowe zabytki i dobra kultury naturalna rzeźba terenu obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody populacje zwierząt szata roślinna rzadkie zbiorowiska roślinne komunikacja ekologiczna funkcjonowanie ekosystemów korytarze ekologiczne zdrowie ludzi jakość życia mieszkańców ryzyko poważnej awarii 0 0 x łączna waga 16 ocena średnia +0,67 17

20 7. ROZWIĄZANIA FUNKCJONALNO PRZESTRZENNE 7.1 Rozwiązania eliminujące lub ograniczające negatywne skutki realizacji projektowanego dokumentu Projektowane rozwiązania będą miały generalnie niewielki pozytywny wpływ na środowisko. Nie ma więc potrzeby formułowania rozwiązań eliminujących lub ograniczających negatywne skutki realizacji projektowanego dokumentu. 7.2 Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie Przyjęte rozwiązania w zakresie infrastruktury technicznej, należą do najkorzystniejszych z punktu widzenie interesów środowiska przyrodniczego, dlatego też nie ma potrzeby formułowania rozwiązań alternatywnych. 7.3 Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu Proponuje się co najmniej dwukrotne w ciągu roku prowadzenie przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy pomiarów poziomu hałasu na elewacjach budynków mieszkaniowych zlokalizowanych wzdłuż ulicy Dworcowej. W wypadku stwierdzenia przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu, należy wprowadzić środki techniczne tłumiące hałas. Problem zanieczyszczenia powietrza jest przedmiotem działań naprawczych ustalonych w Programie Ochrony Powietrza dla Aglomeracji Bydgoszcz. Dokument ten przewiduje także monitorowanie skuteczności działań, więc nie ma potrzeby wprowadzania dodatkowych ustaleń w tym zakresie. 18

21 8. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Przedmiotowym miejscowym planem objęto teren o powierzchni 8,53 ha, położony w dzielnicy Śródmieście w Bydgoszczy, w bliskim sąsiedztwie rzeki Brdy. Jego otoczenie stanowią: tereny zwartej zabudowy śródmiejskiej na wszystkich kierunkach. Bezpośrednio w granicach opracowania znajdują się również niemal wyłącznie zwarta zabudowa usługowa i mieszkaniowa. Cały obszar Śródmieścia, tym analizowany teren, jest szczególnie narażony hałas. Na ul. Dworcowej mapa akustyczna Bydgoszczy wykazuje punktowe przekroczenia dopuszczalnych norm. Celem przedmiotowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest uporządkowanie terenu i bardziej efektywne wykorzystanie przestrzeni. W obszarze planu zachowano dotychczas istniejące funkcje: tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, zabudowy usługowej oraz zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej z funkcją usługową jako uzupełniającą. Ustalono ponadto zakaz lokalizacji funkcji: związanych ze zbieraniem odpadów i demontażem pojazdów, obsługą motoryzacji (np. stacje paliw, stacje gazu płynnego, stacje kontroli i obsługi pojazdów, myjnie samochodowe, warsztaty naprawcze, lakiernie itp.), z zakresu handlu hurtowego, składów i magazynów. Nakazano rozbiórkę budynków kolidujących z ustaleniami planu, przy czym do czasu realizacji ustaleń planu dopuszcza się remonty i przebudowy tych budynków oraz zmiany sposobu ich użytkowania. Z uwagi na ustalenia programu ochrony powietrza, w istniejących budynkach wymagana jest wymiana starych kotłów i pieców domowych opalanych węglem (drewnem) na nowoczesne urządzenia grzewcze o wysokiej sprawności energetycznej; jednocześnie wskazane jest przeprowadzenie termoizolacji budynków. Skutki dla środowiska przyrodniczego wyżej wymienionych działań będą raczej niewielkie, ale pozytywne. Rozbiórka budynków kolidujących z ustaleniami planu wpłynie pozytywnie na walory estetyczne terenu, a wymóg wymiany starych kotłów i pieców domowych opalanych węglem (drewnem) pozwoli na poprawę stanu czystości powietrza: 19

22 Na terenach oznaczonych symbolami: 6.IE, 11.IE, 2.KDD, 4.KDD, 8.KDD, 12.KDD, 7.KDX ( trafostacje i drogi) projektowany miejscowy plan nie przewiduje rozwiązań, które w istotny sposób zmieniałyby oddziaływanie na środowisko przyszłego zagospodarowania i użytkowania terenu w stosunku do stanu obecnego. W celu ochrony mieszkańców przed uciążliwościami akustycznymi związanymi z ruchem drogowym, proponuje się co najmniej dwukrotne w ciągu roku prowadzenie przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy pomiarów poziomu hałasu na elewacjach budynków mieszkaniowych zlokalizowanych wzdłuż ulicy Dworcowej. W wypadku stwierdzenia przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu, należy wprowadzić środki techniczne tłumiące hałas. 9. SPIS WYKORZYSTANYCH MATERIAŁÓW - Podstawy metodyczne sporządzania strategicznych ocen oddziaływania na środowisko dla potrzeb planowania przestrzennego, INSTYTUT ROZWOJU MIAST na zamówienie Ministra Środowiska, Kraków, listopad 2002; - Raport o stanie środowiska województwa Kujawsko-Pomorskiego w 2010 roku, Inspekcja ochrony środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, Bydgoszcz, 2011, - Dysarz R. i inni, Opracowanie Fizjograficzne Dla Potrzeb Planu Ogólnego Miasta Bydgoszczy, Zakład Planowania Przestrzennego Pracownia w Bydgoszczy na zlecenie Miejskiej Pracowni Urbanistycznej, Bydgoszcz Dysarz R., Podstawy wiedzy o środowisku przyrodniczym, Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz, 1994, - Gacka-Grzesikiewicz E., Wiland M. Ochrona przyrody i krajobrazu w planowaniu przestrzennym gmin, Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa, 1994, - Inspekcja Ochrony Środowiska - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, 2011, STAN ŚRODOWISKA BYDGOSZCZY W 2010 ROKU, - Kondracki J., Geografia fizyczna Polski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1981, - Kondracki J., Geografia fizyczna Polski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1981, - Kowalczyk A., Badania spostrzegania krajobrazu multisensorycznego - podstawą kształtowania obszarów rekreacyjnych, wyd. WSP, Bydgoszcz, 1992, - Kozłowska M., Kozłowski I., 1992, Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50000, ark. Bydgoszcz Wschód, Państw. Inst. Geologiczny, Warszawa - Matuszkiewicz W., 2001, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, PWN, Warszawa - Zarząd Miasta Bydgoszczy, 2009, Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Bydgoszczy, Miejska Pracownia Urbanistyczna, Bydgoszcz 20