Odpowiedzialność cywilna za naruszenie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO ) Roman Bieda

Transkrypt

1 Odpowiedzialność cywilna za naruszenie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO ) Roman Bieda

2 ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA Art. 79 RODO 1. Bez uszczerbku dla dostępnych administracyjnych lub pozasądowych środków ochrony prawnej, w tym prawa do wniesienia skargi do organu nadzorczego zgodnie z art. 77, każda osoba, której dane dotyczą, ma prawo do skutecznego środka ochrony prawnej przed sądem, jeżeli uzna ona, że prawa przysługujące jej na mocy niniejszego rozporządzenia zostały naruszone w wyniku przetwarzania jego danych osobowych z naruszeniem niniejszego rozporządzenia. Art. 55 Projektu Ustawy 1. Niezależnie od prawa do żądania wszczęcia postępowania przez organ nadzorczy, każda osoba, której prawa przysługujące na mocy przepisów o ochronie danych osobowych zostały naruszone, może żądać, ażeby ten, kto dopuścił się naruszenia, dopełnił czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków Art. 82 RODO 1. Każda osoba, która poniosła szkodę majątkową lub niemajątkową w wyniku naruszenia niniejszego rozporządzenia, ma prawo uzyskać od administratora lub podmiotu przetwarzającego odszkodowanie za poniesioną szkodę.

3 Wiele Wątpliwości.

4 Art. 82 RODO 1. Każda osoba, która poniosła szkodę majątkową lub niemajątkową w wyniku naruszenia niniejszego rozporządzenia, ma prawo uzyskać od administratora lub podmiotu przetwarzającego odszkodowanie za poniesioną szkodę. Jaki charakter prawny ma art. 82 RODO? Czy w ogóle możliwe jest stosowanie przepisów KC?

5 [ NARUSZENIE ROZPORZĄDZENIA ] Administrator Danych Przetwarzający SZKODA MAJĄTKOWA NIEMAJĄTKOWA Art. 82 RODO 1. Każda osoba, która poniosła szkodę majątkową lub niemajątkową w wyniku naruszenia niniejszego rozporządzenia, ma prawo uzyskać od administratora lub podmiotu przetwarzającego odszkodowanie za poniesioną szkodę.

6 PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI o o o o o SZKODA ZDARZENIE BEZPRAWNE - NARUSZENIE ROZPORZĄDZENIA ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY WINA

7 SZKODA Pojęcie szkody należy interpretować szeroko, w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, w sposób w pełni odzwierciedlający cele niniejszego rozporządzenia. Nie ma to wpływu na roszczenia z tytułu szkód wynikających z naruszenia innych przepisów prawa Unii lub prawa państwa członkowskiego. (pkt. 146 Preambuły)

8 Administrator Danych Przetwarzający odpowiada za szkody spowodowane przetwarzaniem naruszającym Rozporządzenie

9 ROZPORZĄDZENIE Przetwarzanie dokonywane w sposób naruszający niniejsze rozporządzenie obejmuje także przetwarzanie, które narusza akty delegowane i wykonawcze przyjęte na mocy niniejszego rozporządzenia oraz prawo państwa członkowskiego doprecyzowujące niniejsze rozporządzenie. Pkt. 146 Preambuły

10 Administrator Danych Przetwarzający odpowiada za szkody spowodowane przetwarzaniem wyłącznie, gdy nie dopełnił obowiązków, które Rozporządzenie nakłada bezpośrednio na podmioty przetwarzające, działał poza zgodnymi z prawem instrukcjami administratora lub wbrew tym instrukcjom

11 OBOWIĄZKI NAŁOŻONE BEZPOŚREDNIO NA PODMIOT PRZETWARZAJĄCY o naruszenie art. 30 ust. 3 RODO rejestr czynności o naruszenie art. 32 ust. 1 bezpieczeństwo przetwarzania o naruszenie art. 37 ust. 1 Inspektor Ochrony Danych o naruszenie art. 33 ust. 2 notyfikacja ADO naruszenia ochrony danych Przetwarzający o..

12 OBOWIĄZKI NAŁOŻONE POŚREDNIO? Art. 28 ust. 3 RODO Ta umowa lub inny instrument prawny stanowią w szczególności, że podmiot przetwarzający: ( ) b) zapewnia, by osoby upoważnione do przetwarzania danych osobowych zobowiązały się do zachowania tajemnicy lub by podlegały odpowiedniemu ustawowemu obowiązkowi zachowania tajemnicy; ( ) Przetwarzający e) biorąc pod uwagę charakter przetwarzania, w miarę możliwości pomaga administratorowi poprzez odpowiednie środki techniczne i organizacyjne wywiązać się z obowiązku odpowiadania na żądania osoby, której dane dotyczą, w zakresie wykonywania jej praw określonych w rozdziale III

13 Administrator Danych art. 28 RODO 10. Bez uszczerbku dla art. 82, 83 i 84, jeżeli podmiot przetwarzający naruszy niniejsze rozporządzenie przy określaniu celów i sposobów przetwarzania, uznaje się go za administratora w odniesieniu do tego przetwarzania. Przetwarzający odpowiada za szkody spowodowane przetwarzaniem wyłącznie, gdy nie dopełnił obowiązków, które Rozporządzenie nakłada bezpośrednio na podmioty przetwarzające, działał poza zgodnymi z prawem instrukcjami administratora lub wbrew tym instrukcjom

14 WINA Art. 415 KC Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. o o o CZYN SZKODA WINA

15 ART. 82 UST. 3 RODO Administrator lub podmiot przetwarzający zostają zwolnieni z odpowiedzialności ( ), jeżeli udowodnią, że w żaden sposób nie ponoszą winy za zdarzenie, które doprowadziło do powstania szkody.

16 RODO TROLE Odpowiedzialność cywilna

17 ODPOWIEDZIALNOŚĆ SOLIDARNA Art. 82 ust. 4 RODO Jeżeli w tym samym przetwarzaniu uczestniczy więcej niż jeden administrator lub podmiot przetwarzający lub uczestniczy w nim zarówno administrator jak i podmiot przetwarzający i zgodnie z ust. 2 i 3 odpowiadają za szkodę spowodowaną przetwarzaniem, ponoszą oni odpowiedzialność solidarną za całą szkodę, tak by zapewnić osobie, której dane dotyczą, rzeczywiste uzyskanie odszkodowania. / art. 441 KC 1. Jeżeli kilka osób ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, ich odpowiedzialność jest solidarna.

18 REGRES Art. 82 ust. 5 RODO 5. Administrator lub podmiot przetwarzający, który zgodnie z ust. 4 zapłacił odszkodowanie za całą wyrządzoną szkodę, ma prawo żądania od pozostałych administratorów lub podmiotów przetwarzających, którzy uczestniczyli w tym samym przetwarzaniu, zwrotu części odszkodowania odpowiadającej części szkody, za którą ponoszą odpowiedzialność, zgodnie z warunkami określonymi w ust. 2. / Art. 441 KC 2. Jeżeli szkoda była wynikiem działania lub zaniechania kilku osób, ten, kto szkodę naprawił, może żądać od pozostałych zwrotu odpowiedniej części zależnie od okoliczności, a zwłaszcza od winy danej osoby oraz od stopnia, w jakim przyczyniła się do powstania szkody.

19 NAPRAWIENIE SZKODY Art. 363 KC 1. Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Czy możliwa jest restytucja w naturze? Art. 82 RODO 5. Administrator lub podmiot przetwarzający, który zgodnie z ust. 4 zapłacił odszkodowanie za całą wyrządzoną szkodę, ma prawo żądania od pozostałych administratorów lub podmiotów przetwarzających, którzy uczestniczyli w tym samym przetwarzaniu, zwrotu części odszkodowania odpowiadającej części szkody, za którą ponoszą odpowiedzialność, zgodnie z warunkami określonymi w ust. 2.

20 ZMIANA ZASAD ODPOWIEDZIALNOŚCI? Art. 473 k.c. 1. Dłużnik może przez umowę przyjąć odpowiedzialność za niewykonanie lub za nienależyte wykonanie zobowiązania z powodu oznaczonych okoliczności, za które na mocy ustawy odpowiedzialności nie ponosi. 2. Nieważne jest zastrzeżenie, iż dłużnik nie będzie odpowiedzialny za szkodę, którą może wyrządzić wierzycielowi umyślnie. Czy przepis stosuje się do odpowiedzialności deliktowej? Art. 437 KC Nie można wyłączyć ani ograniczyć z góry odpowiedzialności określonej w dwóch artykułach poprzedzających.

21 ZMIANA ZASAD ODPOWIEDZIALNOŚCI? Osoby, których dane dotyczą, powinny uzyskać pełne i skuteczne odszkodowanie za poniesione szkody (pkt. 146 Preambuły)

22 JURYSDYKCJA Art. 82 ust. 6 RODO Postępowanie sądowe dotyczące odszkodowania jest wszczynane przed sądem właściwym na mocy prawa państwa członkowskiego, o którym mowa w art. 79 ust. 2. Postępowanie przeciwko administratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu wszczyna się przed sądem państwa członkowskiego, w którym o administrator lub podmiot przetwarzający posiadają jednostkę organizacyjną. o osoba, której dane dotyczą, ma miejsce zwykłego pobytu, chyba że administrator lub podmiot przetwarzający są organami publicznymi państwa członkowskiego wykonującymi swoje uprawnienia publiczne.

23 JURYSDYKCJA Jeżeli niniejsze rozporządzenie przewiduje szczegółowe przepisy o jurysdykcji w szczególności odnośnie do postępowań w zakresie środków ochrony prawnej przed sądem, w tym odszkodowania, przeciwko administratorowi lub podmiotowi przetwarzającemu ogólne przepisy o jurysdykcji, takie jak rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012( 13 ), nie powinny naruszać stosowania takich szczegółowych przepisów (pkt. 147)

24 EIDAS Art Bez uszczerbku dla ust. 2, dostawcy usług zaufania są odpowiedzialni za szkody wyrządzone w sposób zamierzony lub z powodu zaniedbania osobie fizycznej lub prawnej w związku z niewypełnieniem obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu. Ciężar dowiedzenia zamiaru lub zaniedbania niekwalifikowanego dostawcy usług zaufania spoczywa na osobie fizycznej lub prawnej zgłaszającej szkodę, o której mowa w akapicie pierwszym. Domniemywa się zamiar lub zaniedbanie kwalifikowanego dostawcy usług zaufania, chyba że kwalifikowany dostawca usług zaufania udowodni, że szkoda, o której mowa w akapicie pierwszym, nie powstała z powodu zamierzonego działania lub zaniedbania tego kwalifikowanego dostawcy usług zaufania. 2. W przypadku gdy dostawcy usług zaufania z wyprzedzeniem należycie powiadomią swoich klientów o ograniczeniach w korzystaniu ze świadczonych przez siebie usług i ograniczenia te mogą być rozpoznane przez strony trzecie, dostawcy usług zaufania nie są odpowiedzialni za szkody powstałe w wyniku korzystania z usług przekraczającego wskazane ograniczenia. 3. Ust. 1 i 2 mają zastosowanie zgodnie z krajowymi przepisami dotyczącymi odpowiedzialności. Do celów nadania tym zasadom mocy obowiązującej niniejsze rozporządzenie powinno być stosowane zgodnie z krajowymi przepisami dotyczącymi odpowiedzialności. Niniejsze rozporządzenie nie wpływa zatem na przepisy krajowe dotyczące, na przykład, definicji szkód, zamiaru, zaniedbania lub odpowiednich obowiązujących zasad proceduralnych. Pkt. 37 preambuły

25 Czekamy na praktykę..

26 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Roman Bieda, radca prawny Maruta Wachta sp.j. Wspólna 62, Warszawa We know IT