ZMIANY 2016 W KSIĘGOWOŚCI. Zmiany 2016 w pigułce dla zarządzających

Transkrypt

1 ZMIANY 2016 W KSIĘGOWOŚCI

2 PEŁNA KSIĘGOWOŚĆ SYSTEM NIEMALŻE DOSKONAŁY (UoR, KSR, MSR)

3 PO CO TA WIEDZA OSOBOM ZARZĄDZAJĄCYM I WŁAŚCICIELOM FIRM?

4 1. ODPOWIEDZIALNOŚĆ Art. 4 ust. 5 uor odpowiedzialność kierownika jednostki Art. 3 ust. 1 pkt. 6 definicja kierownika jednostki 2. UŻYTECZNOŚĆ Wewnętrzna w procesie podejmowania decyzji czerpiąc informacje o: - wynikach finansowych; - sytuacji majątkowej i finansowej; - stanie należności, zobowiązań etc. Zewnętrzna w celu przedstawienia informacji o kondycji firmy lub wypełnienia obowiązków sprawozdawczych wobec osób trzecich np.: - leasingodawcy; - kredytodawcy; - US, KRS.

5 AGENDA KSIĘGOWOŚĆ I. USTAWA ZMIENIAJĄCA, TERMIN WEJŚCIA W ŻYCIE NOWYCH PRZEPISÓW II. CEL ZMIAN III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN IV. ZMIANY W PRAKTYCE KADRY-PŁACE I. ZMIANY W KODEKSIE PRACY II. ZMIANY W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH III. E-ZLA ELEKTRONICZNE ZWOLNIENIA LEKARSKIE

6 I. USTAWA ZMIENIAJĄCA + TERMIN WEJŚCIA W ŻYCIE NOWYCH PRZEPISÓW

7 Zmiany w ustawie o rachunkowości zostały wprowadzone na mocy ustawy z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw. Ustawa nowelizująca weszła w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia, czyli z dniem 23 września 2015 r. (z wyjątkiem przepisów dotyczących możliwości prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przez małe organizacje pozarządowe, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.) Co do zasady, zmiana ustawy o rachunkowości będzie miała zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2016 r. (tj. za rok obrotowy 2016). Jednakże przepisy te mogą mieć zastosowanie już do sprawozdań finansowych za rok obrotowy kończący się po dniu wejścia w życie zmian, tj. za rok obrotowy 2015.

8 II. CEL ZMIAN

9 II. CEL ZMIAN Wprowadzone zmiany w ustawie o rachunkowości mają głównie na celu: - dostosowanie polskich przepisów do dyrektywy UE; - odciążenie małych podatników z nadmiernych obowiązków administracyjnych; - rozbudowę obowiązków sprawozdawczych dotyczących transakcji z podmiotami, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale.

10 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN

11 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN 1. Uproszczone zasady sprawozdawczości finansowej dla małych jednostek Mała jednostka (art. 3 ust. 1c uor) Spółki kapitałowe, osobowe, spółki cywilne, osoby fizyczne, spółki cywilne i jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych, jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: a) zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) zł - przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.

12 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN

13 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN 2. Inne uproszczenia dla małych jednostek

14 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN 3. Zmiana dnia, na który przelicza się wielkości wyrażone w euro Zgodnie z art. 3 ust. 3 uor dokonano zmiany terminu przeliczania na walutę polską kwoty przychodów euro m.in. zobowiązującej do prowadzenia ksiąg rachunkowych, z dnia 30 września na pierwszy dzień roboczy października. Dokonano także ujednolicenia ww. dnia przeliczania kwot wyrażonych w euro na walutę polską w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Zmiana terminu przeliczania wielkości określonych w euro na walutę polską ma zastosowanie do przychodów osiągniętych już w 2015 r. Zatem, jeżeli suma osiągniętych w 2015 r. przychodów w ww. podmiotach wyniosła co najmniej zł (śr NBP z r. 4,2437), to od 1 stycznia 2016 r. istnieje obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.

15 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN 4. Zyski i straty nadzwyczajne Usunięto kategorię strat i zysków nadzwyczajnych, pozostawiając ją jedynie dla jednostek sektora bankowego i ubezpieczeniowego. Zdarzenia nadzwyczajne, losowe - dotychczas wykazywane osobno - po zmianach są kwalifikowane do pozostałych kosztów i przychodów operacyjnych (art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. i uor).

16 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN 5. Nowa definicja pojęcia istotności Art. 4 ust. 4a uor nowy ustęp dodany przez ustawę nowelizującą: Stosując przepisy ustawy, jednostka kieruje się zasadą istotności. Informacje wykazywane w sprawozdaniu finansowym oraz skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym należy uznać za istotne, gdy ich pominięcie lub zniekształcenie może wpływać na decyzje podejmowane na ich podstawie przez użytkowników tych sprawozdań. Nie można uznać poszczególnych pozycji za nieistotne, jeżeli wszystkie nieistotne pozycje o podobnym charakterze łącznie uznaje się za istotne.

17 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN 6. Rozszerzono grupę jednostek zobowiązanych do sporządzania sprawozdania z działalności W art. 49 uor został rozszerzony obowiązek sporządzania sprawozdań z działalności o takie spółki jawne i komandytowe, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki akcyjne, spółki z o.o., spółki komandytowo-akcyjne bądź spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej. 7. Sankcje karne Rozszerzenie stosowania odpowiednich sankcji karnych za niesporządzenie i niezłożenie do KRS sprawozdania z działalności oraz odpowiednich sprawozdań skonsolidowanych i sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej (art. 77 i 79 uor).

18 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN 8. Zaangażowanie w kapitale Art. 1 ust. 1 pkt 37d) Zaangażowanie w kapitale - rozumie się przez to jakikolwiek udział w kapitale innej jednostki, mający charakter trwałego powiązania; trwałe powiązanie występuje zawsze w przypadku nabycia, zakupu lub pozyskania w innej formie udziału w kapitale jednostki stowarzyszonej, chyba że zbycie udziału w krótkim okresie od dnia jego nabycia, zakupu lub pozyskania w innej formie jest wysoce prawdopodobne, poprzez zawarcie umowy lub podjęcie innych aktywnych działań dotyczących zbycia.

19 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN Zaangażowanie w kapitale - bilans należności, zobowiązania krótkoterminowe i długoterminowe: - od, wobec jednostek powiązanych; - od, wobec pozostałych jednostek, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale; - od, wobec pozostałych jednostek; - rachunek zysków i strat przychody finansowe (dywidendy) od jednostek, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale -informacja dodatkowa wykaz spółek, %zaangażowanego kapitału, kapitał własny, zysk (strata) tych spółek

20 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN 9. Zmiana Załącznika nr 1 do uor W bilansie dokonano następujących zmian: - w aktywach w wierszu "Należności długoterminowe" i Należności krótkoterminowe dopisano nową pozycję "Od pozostałych jednostek, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale", - zasady wykazywania udziałów (akcji) własnych (udziały/akcje własne nie będą prezentowane jak dotychczas w pasywach ze znakiem ujemnym, lecz w aktywach wierszu D. "Udziały (akcje) własne"), - charakter należnych wpłat na kapitał podstawowy (podobnie jak udziały własne należne wpłaty na kapitał podstawowy nie będą prezentowane w pasywach ze znakiem ujemnym, tylko w dodatkowym wierszu aktywów: C. "Należne wpłaty na kapitał (fundusz) podstawowy").

21 III. OMÓWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN Natomiast w rachunku zysków i strat m.in. - usunięto pozycje: strat i zysków nadzwyczajnych oraz wyniku na operacjach nadzwyczajnych, - w przychodach i kosztach finansowych wprowadzono wiersz "Aktualizacja wartości aktywów finansowych - w przychodach finansowych dywidendach dodano podział ze względu na "zaangażowanie w kapitale - w pozycjach zysk (strata) ze zbycia finansowych i niefinansowych aktywów trwałych zmieniono termin na zysk (strata) z rozchodu. Zmieniono również m.in. dodatkowe informacje i objaśnienia, wskutek czego zawierać one będą większą niż dotychczas ilość informacji.

22 IV. ZMIANY W PRAKTYCE

23 CZYLI ZADANIE DOMOWE PO SPOTKANIU DLA JEDNOSTEK NA PEŁNEJ KSIĘGOWOŚCI - Weryfikacja Zakładowego Planu zmiany - Zmiana wzoru sprawozdania finansowego - Uchwała Kierownika Jednostki (Zarządu, Właścicieli) o zmianie Polityki Rachunkowości - Aktualizacje systemów księgowych W zakresie prowadzenia księgowości uproszczonej kpir sposób ewidencji nie uległ zmianie. Nie było nowelizacji Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Natomiast wszystkie zmiany podatkowe mają zastosowanie.

24 ZMIANY 2016 KADRY I PŁACE

25 I. ZMIANY W KODEKSIE PRACY

26 1. Ograniczenie czasu trwania i liczby umów zawieranych na czas określony 2. Wypowiedzenia umowy na czas określony takie samo, jak umowy na czas nieokreślony 3. Zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy Nowelizacja Kodeksu Pracy została ogłoszona r. ( Dz. U poz. 1220). Za wyjątkiem jednego przepisu nowe regulacje wejdą w życie z dniem 22 lutego 2016 r.

27 I. ZMIANY W KODEKSIE PRACY 1. Ograniczenie czasu trwania i liczby umów zawieranych na czas określony Zasada 33 i 3 Rewolucyjna zmiana, dotyczy umów o pracę na czas określony. Umów takich będzie mogło być maksymalnie 3 i jednocześnie nie będą mogły być zawarte na czas dłuższy niż 33 miesiące. Czwarta umowa lub umowa po przekroczeniu 33 miesięcy będzie z mocy prawa umową o pracę na czas nieokreślony.

28 I. ZMIANY W KODEKSIE PRACY 2. Wypowiedzenia umowy na czas określony takie samo, jak umowy na czas nieokreślony Nowelizacja Kodeksu Pracy zmieniła okres wypowiedzenia obowiązujący dla umów o pracę na czas określony. Okresy wypowiedzenia umów terminowych i bezterminowych zostały bowiem zrównane i zależą od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy, tak jak dotychczas dla umów na czas nieokreślony.

29 I. ZMIANY W KODEKSIE PRACY 3. Zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy Kolejna zmiana to wprowadzenie instytucji zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę. Pracownik zachowuje w takiej sytuacji prawo do wynagrodzenia. Instytucja ta była dotychczas powszechnie stosowana, a nie została uregulowana w przepisach prawa pracy.

30

31 II. ZMIANY W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH W dniu 1 stycznia 2016 r. weszły w życie przepisy art. 1 pkt 3 lit. a) i b) ustawy z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz z późn. zm.) 1. Obowiązek odprowadzania składek powstaje od umów zlecenia aż do osiągnięcia podstawy oskładkowania w wysokości minimalnego wynagrodzenia (czyli w 2016 roku: 1850 zł brutto). Przy czym przy kilku zawartych umowach zlecenia obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalno rentowymi objęte są te, które zostały zawarte najwcześniej.

32 II. ZMIANY W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH A. Podpisane 3 umowy zlecenie (u różnych lub u tego samego Zleceniodawcy) pierwsza na 300 zł, druga na 1600 zł i trzecia 2000 zł, w tej konfiguracji składki odprowadzi tylko od dwóch pierwszych, ponieważ podstawa wymiaru składek wyniesie 1900 tysiące złotych, czyli przekroczy ustawowy próg płacy minimalnej. Dopiero od trzeciej umowy będzie odprowadzona tylko składka zdrowotna. Przy podpisywaniu kolejnej umowy z tym samym zleceniobiorcą u tego samego Zleceniodawcy bardzo ważne jest, by zakres czynności wykonywanych na podstawie umów był inny. Gdyby przedmiot umów był taki sam, ZUS mógłby w razie kontroli zarzucić próbę obejścia przepisów prawa w celu obniżenie podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

33 II. ZMIANY W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH B. Umowa zlecenie + umowa o pracę w innej firmie Jeśli wynagrodzenie z tyt. umowy o pracę będzie co najmniej równe kwocie minimalnego wynagrodzenia, to z tytułu umowy zlecenia obowiązkowo będzie podlegał ubezp. zdrowotnemu, a ubezp. emerytalnemu i rentowym może ale tylko dobrowolnie, co wynika z art. 9 ust. 1 i 1a u.s.u.s. Chyba że praca w ramach umowy cywilnoprawnej jest faktycznie wykonywana na rzecz własnego pracodawcy, wtedy również od umowy zlecenie będą odprowadzone obowiązkowe składki na obowiązkowe ubezpieczenie emerytalno rentowe.

34 II. ZMIANY W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH C. Umowa zlecenie + ustalone prawo do emerytury lub renty Rencista/emeryt podlega obowiązkowym składkom na ubezp. emerytalno rentowe z tyt. zawarcia umowy zlecenie. Jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe takiego zleceniobiorcy w danym miesiącu będzie niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę to będzie on spełniał warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z kolejnych innych tytułów, aż do osiągnięcia kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

35 II. ZMIANY W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH D. Umowa zlecenie + prowadzi działalność gospodarczą - podstawa wymiaru składek Z < D to obowiązkowe składki emerytalno rentowe płaci z działalności; - podstawa wymiaru składek Z > = D to obowiązkowe składki emerytalno rentowe płaci z działalności lub ze zlecenia; - jeżeli z tytułu prowadzenia działalności korzysta z preferencyjnych składek (30% podstawy wymiaru ) i wykonuje jednocześnie umowę zlecenie lub inną umowę o świadczenie usług to obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalno rentowym z obu tytułów do przekroczenia progu obowiązującego osoby prowadzące pozarolniczą działalność (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego).

36 II. ZMIANY W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH 2. Składka na ubezpieczenie zdrowotne Na mocy art. 82 ust. 2 u.ś.o.z. - składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie - bez zmian w stosunku do bieżących przepisów.

37 II. ZMIANY W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH 3. Oskładkowanie dochodów członków rad nadzorczych Od stycznia 2015 roku dochody członków rad nadzorczych podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu bez względu na posiadanie innego tytułu do ubezpieczeń i bez względu na fakt pobierania emerytury lub renty. To oznacza, że osoby pracujące czy też pobierające emeryturę lub rentę, które są jednocześnie członkami rad nadzorczych muszą odprowadzać podwójne składki. Należy podkreślić, że zmiany obejmują jedynie członków rad nadzorczych. Nadal członkowie komisji rewizyjnych, czy członkowie zarządów pozostają wolni od ZUS.

38 II. ZMIANY W UBEZPIECZENIACH SPOŁECZNYCH 4. Słowo już nie wystarczy Samo oświadczenie ubezpieczonego niestety już nie wystarczy. Zleceniobiorca będzie musiał udostępnić mu kserokopię podpisanej z innym podmiotem umowy lub poprosić wcześniejszych zleceniodawców o wystawienie odpowiedniego oświadczenia o wymiarze składek lub do tego może posłużyć formularz ZUS RMUA, który żądanie może być wystawiany częściej niż raz w roku.

39

40 III. E-ZLA ELEKTRONICZNE ZWOLNIENIA LEKARSKIE 1. e-zla czy ZUS ZLA? Do końca 2017 r. ZUS ZLA i e-zla. Od 1 stycznia 2018 r. - wyłącznie e-zla. Korzyści dla pracodawców - natychmiastowe wiadomość o zwolnieniu pracownika; - natychmiastowe otrzymanie zwolnienia; - możliwość złożenia wniosku o kontrolę prawidłowości wystawiania zwolnienia. Korzyści dla pacjentów - znika obowiązek dostarczenia zwolnienia lekarskiego do pracodawcy albo ZUS; - nie będzie wymagany od pacjenta termin 7 dni na dostarczenie zwolnienia; - nie będzie ew. obniżek zasiłku chorobowego czy opiekuńczego z powodu przekroczenia tego terminu.

41 III. E-ZLA ELEKTRONICZNE ZWOLNIENIA LEKARSKIE Czasami konieczny wydruk e-zla - pracodawca (płatnik składek) nie będzie miał profilu na PUE ZUS; - na żądanie pracownika; - chwilowy brak dostępu do internetu (lekarz musi w terminie 3 dni roboczych od wystawienia albo ustania przyczyn uniemożliwiających przekazanie zwolnienia - przesłać je elektronicznie do ZUS). Zwolnienia w dotychczasowej - papierowej formie Do końca 2017 r. lekarz będzie mógł wystawiać papierowe zwolnienia według obecnie obowiązujących zasad. Jeśli wystawi papierowe zwolnienie, będzie musiał poinformować pacjenta o konieczności doręczenia zwolnienia pracodawcy (w przypadku pracowników) czy ZUS (m.in. w przypadku przedsiębiorców) w termie 7 dni od jego otrzymania.

42 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Zapraszam do kontaktu: Małgorzata Tomera kom