México. Wiktoria Kómoch 1f

Transkrypt

1 México Wiktoria Kómoch 1f

2 Ze względu na zróżnicowanie etniczne i podziały społeczno-ekonomiczne kultura meksykańska nie jest jednorodna. Na prowincji chłopi w dalszym ciągu czują silny związek ze swoimi małymi ojczyznami (patria chica) co pomaga podtrzymać różnorodność kulturową. Do obecnych czasów przetrwała duża liczba języków oraz zwyczajów indiańskich (w szczególności na południu). Rząd federalny wspiera rękodzieło oraz sztukę ludową a także sztukę klasyczną pochodzenia europejskiego. Wysiłki te mają na celu wytworzenie jednolitego wzorca kultury meksykańskiej.

3 W celu promowania kultury meksykańskiej powołany został Narodowy Instytut Sztuk Pięknych. Pod jego opieką odbywają się pokazy międzynarodowe jak i krajowe Narodowej Orkiestry Symfonicznej, tańca ludowego i baletu klasycznego. Oprócz tego działają różne agencje, których celem jest zachowanie w nieskażonej formie pierwotnej kultury i rzemiosła indiańskiego.

4 Stolica Meksyku posiada największą liczbę instytucji kulturalnych. Znajudują się tu Narodowe Muzeum Antropologii i Muzeum Sztuki Ludowej

5 Narodowe Muzeum Antropologiczne Muzeum jest położone w parku stolicy Meksyku; zostało otwarte w 1967 roku. Można odnaleźć tam m.in. zabytki kultury Majów, Aztekow,Tolteków.

6 Jeden z eksponatów Narodowego Muzeum Antropologicznego. Kamień Słońca zwany też Kalendarzem Azteków.

7 Literatura Literatura meksykańska odgrywa ważną rolę w kulturze Meksyku. Wielu uczonych i pisarzy działało w szczególności podczas rewolucji meksykańskiej. W literaturze meksykańskiej można wyróżnić kilka okresów: -epokę prekolumbijską -epokę kolonialną, charakteryzującą się wpływami barokowej literatury hiszpańskiej; -epokę niepodległości, ze szczególnym rozkwitem literatury w drugiej połowie XIX wieku, zdominowaną wpływami rewolucji francuskiej -epokę rewolucji ( ), z naciskiem na tematykę związaną z socjalizmem i proletariatem -epokę współczesną (od 1960).

8 Elena Poniatowska urodziła się w 1932 roku w Paryżu.Jest meksykańską pisarką i dziennikarką polskiego pochodzenia. Opublikowała 30 książek, tłumaczonych na kilkanaście języków. Jedną z jej książek jest Noc Tlatelolco, które opisuje masakrę na Placu Tlatelolco. Na język polski przetłumaczono dwie jej książki: "Do sępów pójdę" oraz "Kochany Diego, całuję Cię. Quiela". Poniatowska jest laureatką szeregu nagród literackich i doktorem honoris causa kilku uniwersytetów meksykańskich i amerykańskich. Nakładem Fondo de Cultura Economica, jednego z najważniejszych wydawnictw Ameryki Łacińskiej, ukazał się wybór wierszy Szymborskiej z jej przedmową.

9 Octavio Paz (ur. 31 marca 1914 w Meksyku, zm. 20 kwietnia 1998)- poeta meksykański, dziennikarz, krytyk i eseista. W latach ( ) pracował w służbie dyplomatycznej. Jego twórczość uległa wielu wpływom, m.in. marksizmu, surrealizmu i mitologii Azteków. W poemacie Piedra de sol (Kamień słońca, 1957) posługuje się kontrastowymi obrazami, koncentrującymi się na azteckim kamieniu kalendarzowym (przedstawiającym wszechświat), symbolizującymi samotność jednostki i jej poszukiwania więzi z innymi. Wątkiem jego twórczości są rozważania nad rolą poezji w świecie oraz analiza związku między historią a charakterem. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1990.

10 Mariano Azuela (ur. 1 stycznia zm. 1 marca 1952) - meksykański pisarz, znany głównie z cyklu powieści o rewolucji meksykańskiej 1910 roku. Stworzył także liczne nowele, sztuki teatralne i prace krytycznoliterackie. Jest nazywany "pierwszym pisarzem rewolucji". Do jego najbardziej znanych utworów należą Andrés Pérez, maderista (1911) i Los de abajo (1915). W czasie rewolucji zaangażowany po jej stronie Azuela pisał o wojnie i jej wpływie na społeczeństwo Meksyku. Służył prezydentowi Francisco Madero jako urzędnik w jego rodzinnym mieście, Lagos de Moreno. Po śmierci prezydenta dołączył do oddziałów Juliána Mediny, w których został zatrudniony w chrakterze lekarza polowego. W późniejszym okresie został zmuszony do emigracji i osiadł w El Paso. Tam napisał Los de abajo, opis walk rewolucyjnych oparty o własne doświadczenia. W 1917 roku wrócił do Meksyku, gdzie kontynuował pracę twórczą; pracował także jako lekarz biedoty. W 1942 roku otrzymał meksykańską narodową nagrodę literacką. Zmarł w mieście Meksyk 1 marca 1952.

11 Juan Rulfo (ur. 16 maja 1917, zm. 7 stycznia 1986 w Meksyku) meksykański powieściopisarz i nowelista, fotograf. Jeden z najwybitniejszych pisarzy hiszpańskiego kręgu językowego drugiej połowy XX wieku. Rulfo jest uważany za jednego z prekursorów realizmu magicznego, a jego twórczość skromna pod względem objętości doczekała się szeregu rozpraw krytycznych i została przetłumaczona na wiele języków. Swą pozycję Rulfo zawdzięcza dwóm niewielkim tomom zbiorowi opowiadań Równina w płomieniach (El llano en llamas, 1953) i mikropowieści Pedro Páramo (1955). Równina w płomieniach składa się z kilkunastu zwięzłych, często zaledwie kilkustronicowych, tekstów obrazujących życie na meksykańskiej prowincji po rewolucji. Meksyk Rulfo to świat biednych wsi wystawionych nie tylko na pastwę żywiołów, ale także band samozwańczych rewolucjonistów i ścigającego ich wojska. Opisywani przez niego ludzie kierują się w swych działaniach honorem i przekonaniem o prawie do osobistej zemsty, ważną funkcję w wiejskich społecznościach pełni religia, zwłaszcza kult maryjny. Jest to świat nieustającej migracji, kolejni bohaterowie opuszczają dom w poszukiwaniu lepszego życia, niektórzy (opowiadanie Podróż na Północ) ruszają na Północ do Stanów Zjednoczonych.

12 Malarstwo, rzeźba, architektura Najbardziej rozpoznawalną formą malarstwa meksykańskiego są bez wątpienia murale. Mówi się nawet o istnieniu szkoły muralistów meksykańskich Legendarne stały się murale opisujące rewolucję meksykańską, modernizację i walkę klas tworzone przez Diego Riverę czy Davida Alfaro Siqueirosa. Z innych znanych malarzy można wymienić Rufino Tamayo i Juana Soriano. Dużą popularność zyskały też wykonywane przez ludowego artystę José Clemente Orozco gipsowe figury. Na współczesną architekturę meksykańską duży wpływ wywarły funkcjonalizm i ekspresjonizm. Widać w niej również pewne elementy architektury amerykańskiej i europejskiej.

13 Frida Kahlo ( ) Jej prace, często szokujące, obrazują ból i surowe życie kobiet. Wiele z nich (55 spośród 143) to autoportrety, pełne osobistej symboliki, często bazującej na odniesieniach do anatomii. Widoczne są w nich wyraźnie wpływy rdzennej kultury meksykańskiej, przedstawiane w jasnych kolorach, z dodatkiem mieszaniny realizmu i symbolizmu. Chociaż prace Kahlo są czasami określane jako surrealistyczne, a sama Kahlo wystawiała je kilkakrotnie wraz z surrealistami europejskimi, ona sama nie uznawała tej estetyki. Jej zainteresowanie tematyką kobiecą i szczerość ekspresji, dostrzeżone przez ruch feministyczny, spowodowały, że stała się jego symbolem w ostatnich latach XX wieku.

14 Dzieła Fridy Kahlo

15 Dzieła Fridy Kahlo

16 Diego River (ur. 8 grudnia 1886, zm. 24 listopada 1957) - meksykański malarz, grafik, architekt, działacz polityczny ruchu komunistycznego, mąż Fridy Kahlo. W jego twórczości występują różne etapy: kubizm, malarstwo figuratywne, fowizm. Był twórcą wielu meksykańskich murali. Współtwórca narodowego programu sztuki meksykańskiej, nawiązującej do tradycji prekolumbijskich. Jako postać był ukazany w dwóch filmach: Cradle Will Rock z 1999 roku, zagrany przez Rubena Bladesa i w filmie biograficznym o jego żonie, Frida z 2002 roku, zagrany przez Alfreda Molinę.

17 Dzieła Diego Rivera

18 Jose Maria Velasco (ur. 6 lipca 1840, zm. 26 sierpnia 1912) - meksykański malarz z okresu XIX w., tworzący głównie pejzaże. Zajmował się także botaniką, geologią i anatomią. Autoportret

19

20

21 Muzyka Muzyka odgrywa bardzo ważny element w życiu Meksykanów szczególnie popularna jest muzyka ludowa ranchero i mariachi, która zyskała popularność w wielu krajach na świecie. Muzykanci obecni są wszędzie: na ulicach, w autobusach, w restauracjach. Ubrani w ludowe stroje z nieodłącznymi gitarami i mandolinami opowiadają śpiewem historię swojego kraju.

22 muzyk, gitarzysta rockowy i jazzowy, długoletni lider i jedyny stały członek grupy SANTANA rocka latynoskiego. Znany również z solowej kariery. Carlos Santana

23 Obecna muzyka Indian, ma wiele cech dawnej kultury muzyki sprzed okresu kolonizacji europejskiej, widocznych zwłaszcza w różnych gatunkach muzyki obrzędowej, kultowej (pentatonika, charakterystyczne rytmy, parzyste metra; instrumenty: wysokie bębny szczelinowe, grzechotki, flety podłużne, fletnie Pana, rogi, trąby z muszli); są w niej także widoczne wpływy eur. muzyki rel. i świeckiej (hiszpańskie rytmy taneczne, gitary) oraz amerykańskiej muzyki jazzowej i rozrywkowej.

24

25 Mariachi rodzaj orkiestr popularnych w Meksyku. Typowi mariachi mają w swoim składzie skrzypce, różne rodzaje gitar, mandoliny i trąbki. Orkiestry liczą od 3 do 12 członków, w swoim repertuarze mają zarówno kompozycje współczesne, jak i meksykańską muzykę ludową. Początków tego typu muzykowania można się doszukiwać w wieku XVIII w stanie Jalisco. Nazwa mariachi wzięła swój rodowód prawdopodobnie od meksykańskiego zniekształcenia francuskiego słowa mariage (ślub). Mariachi byli początkowo kojarzeni właśnie z imprezami weselnymi. W XIX w. ich członkowie rekrutowali się głównie z wędrownych robotników najemnych pracujących na hacjendach (stąd wziął się ich charakterystyczny strój). Z biegiem czasu się to zmieniło i obecnie można ich spotkać przy rozmaitych okazjach. Ich muzyka jednak zachowała typowo taneczny charakter. Słowo mariachi oznacza także pojedynczego wykonawcę muzyki ludowej.

26