Szk a o owiowo-bizmutowe na w ókna mikrostrukturalne i elementy mikrooptyczne dla redniej podczerwieni
|
|
- Patrycja Cichoń
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 64, 2, (2012), Szk a o owiowo-bizmutowe na w ókna mikrostrukturalne i elementy mikrooptyczne dla redniej podczerwieni RYSZARD ST PIE *, RYSZARD BUCZY SKI, DARIUSZ PYSZ, IRENEUSZ KUJAWA Instytut Technologii Materia ów Elektronicznych, ul. Wólczy ska 133, Warszawa * ryszard.stepien@itme.edu.pl Streszczenie Szk a trójsk adnikowe PbO-Bi 2 O 3 -Ga 2 O 3 charakteryzuj si wysok przepuszczalno ci redniej podczerwieni (do 8 m), ale odznaczaj si du sk onno ci do krystalizacji. W celu podwy szenia trwa o ci termicznej szkie ich sk ad mody kowano dodatkami GeO 2, SiO 2, Tl 2 O, CdO, Nb 2 O 5. Uzyskano szk a nadaj ce si do wytwarzania w ókien mikrostrukturalnych i elementów mikrooptycznych. Wzrost odporno ci termicznej szkie okupiony zosta przesuni ciem progu absorpcji w kierunku krótszych fal. S owa kluczowe: szk o o owiowo-bizmutowe, krystalizacja, w ókno mikrostrukturalne, elementy mikrooptyczne, rednia podczerwie LEAD-BISMUTH GLASSES FOR MidIR MICROSTRUCTURED FIBERS AND MICROOPTICAL ELEMENTS MANUFACTURING Three component PbO-Bi 2 O 3 -Ga 2 O 3 glasses are characterized by high middle infrared transmittance up to 8 m, but they show large susceptibility for crystallization. For a rise of the thermal stability of glasses, their compositions were modi ed by addition of GeO 2, SiO 2, Tl 2 O, CdO, Nb 2 O 5. There have been obtained the glasses that can be suitable for the manufacturing of microstructured bers and microoptical elements. The growth of thermal stability of glasses unfavourably resulted in an IR absorption cut off shift into shorter wavelengths. Keywords: Lead-bismuth glass, Crystallization, Microstructured ber, Microoptical elements, Middle infrared 1. Wprowadzenie Obecnie obserwuje si dynamiczny rozwój bada i zastosowa optoelektroniki, w tym równie w ókien fotonicznych, w zakresie podczerwieni. W szczególno ci wa ny jest zakres redniej podczerwieni (MidIR), gdy w tym zakresie znajduj si okna transmisyjne w atmosferze ziemskiej obejmuj ce 3-5 m oraz 8-14 m, jak równie pasma wibracyjne wielu rodzajów wi za chemicznych organicznych grup molekularnych. Spektroskopia w tym obszarze umo liwia identy kacj tych moleku i jest stosowana przy inspekcji ywno ci, do identy kacji gazów oraz podczas badania tkanek biologicznych. Prowadzone s równie badania dotycz ce koherentnej tomogra i optycznej (OCT) w tym zakresie fal. Praktyczne zastosowanie urz dze do pomiarów w redniej podczerwieni wymaga integracji detektorów i róde z pasywnymi miniaturowymi elementami optycznymi takimi jak elementy refrakcyjne i dyfrakcyjne oraz mikrosoczewki, które mog by wytwarzane tani metod odciskania na gor co (hot embossing technique) [1, 2]. Odpowiednim materia em na w ókna fotoniczne i elementy mikrooptyczne w przypadku MidIR wydaj si by szk a, których synteza oparta jest na tlenkach o owiu (PbO) i bizmutu (Bi 2 O 3 ) [3, 4]. Stosunkowo wysoka t umienno szkie wielosk adnikowych nie jest przy tym parametrem krytycz- nym, gdy w wykonywanych z nich elementach wiat o ma do przebycia krótk drog o d ugo ci do kilku centymetrów. Wykonane w ITME wst pne prace badawcze dotycz ce trójsk adnikowych szkie PbO-Bi 2 O 3 -Ga 2 O 3 pozwoli y na ustalenie, e szk a te rzeczywi cie charakteryzuj si wysok przepuszczalno ci w zakresie 4-6 m, a ich kraw d absorpcji si ga nawet 8 m. Szk a o owiowo-bizmutowo-galowe posiadaj zatem najlepsz przepuszczalno podczerwieni spo ród wszystkich znanych szkie tlenkowych. Stwierdzono jednak, e szk a te posiadaj wysok sk onno do krystalizacji, czyli nie s trwa e termicznie. Z tego powodu nie mog by stosowane do wytwarzania w ókien mikrostrukturalnych metod stack-and-draw, w trakcie którego szk o jest kilkakrotnie rozgrzewane do temperatury mi kni cia [5]. 2. Synteza szkie W poszukiwaniu trwa ych termicznie szkie o owiowo-bizmutowo-galowych, charakteryzuj cych si brakiem krystalizacji przy przetwarzaniu termicznym, badaniami obj to trzy serie szkie : pi ciosk adnikowe CS (Tabela 1) oraz sze- cio- i siedmiosk adnikowe G i GS (Tabela 2). We wszystkich trzech seriach podstawowymi sk adnikami s tlenki Bi 2 O 3, Ga 2 O 3, PbO i CdO. W serii CS sk ad trójsk adnikowego szk a PbO-Bi 2 O 3 -Ga 2 O 3 wzbogacono o dodatkowe dwa sk adniki: 219
2 R. ST PIE, R. BUCZY SKI, D. PYSZ, I. KUJAWA Tabela 1. Sk ad chemiczny szkie o owiowo-bizmutowo-galowych serii CS [% mol.]. Table 1. Chemical composition of CS series lead-bismuth-gallium glasses [mol.%]. Nazwa szk a Tlenek CS-720 CS-1030 CS-735 CS-740 SiO Bi 2 O Ga 2 O PbO CdO SiO 2 w st eniu 20-40% mol. oraz CdO 7 lub 10% mol. Szk a serii CS mo na zatem zakwali kowa do szkie krzemianowych z wysok zawarto ci tlenków metali ci kich. Seri G stanowi szk a germanianowe (bez SiO 2 ), których sk ad wzbogacono o tlenek talu, a w jednym przypadku dodatkowo o tlenek niobu (G-3). Na seri GS sk adaj si szk a germanowo-krzemianowe ze st eniem GeO 2 na sta ym poziomie (10/11% mol.) i ze wzrastaj cym st eniem SiO 2, od 20 do 40% mol., w szeregu od GS-1 do GS-4 (Tabela 2). Zestawy surowcowe do topienia szkie sporz dzano z surowców chemicznych o czysto ci co najmniej cz.d.a.. Szk a topiono w tyglu platynowym o pojemno ci 250 cm 3, w elektrycznym piecu sylitowym, w atmosferze powietrza. Jednorazowo wytapiano porcje szk a o masie 300 g (seria CS) lub 150 g (serie G i GS). W trakcie procesu mas szklan kilkakrotnie mieszano pr tem kwarcowym. Szk a serii CS topiono w ci gu 1 godz. w temperaturze C, natomiast szk a G i GS wymaga y ni szej temperatury topienia ( C), przy czym wzrost zawarto ci SiO 2 w szkle wymusza stosowanie wy szej temperatury. Szk a odlewano do podgrzanej formy gra towej i nast pnie odpr ano. Tabela 2. Sk ad chemiczny szkie germanianowych i germano-krzemianowych domieszkowanych Tl 2 O, CdO lub Nb 2 O 5 (serie G i GS) [% mol.]. Table 2. Chemical composition of germanate and germanium-silicate glasses with additions of Tl 2 O, CdO or Nb 2 O 5 (serie G i GS) [mol. %]. Nr szk a Tlenek G-1 G-2 G-3 GS-1 GS-2 GS-3 GS-4 SiO GeO Bi 2 O Ga 2 O PbO 33 30,5 30, CdO Tl 2 O 5 7, Nb 2 O , Pomiary w a ciwo ci szkie Wspó czynnik za amania szk a zmierzono przy pomocy goniometru metod pomiaru k ta najmniejszego odchylenia. Próbki szk a do pomiaru posiada y kszta t pryzmatu, którego k t ami cy jest wyznaczany w trakcie pomiarów. Do pomiarów u yto lamp widmowych Ne, H, He oraz laserów o d ugo ciach fali 532, 632, 820, 920, 1560 nm. Pomiary nieliniowego wspó czynnika za amania n 2 wykonano za pomoc metody Z-scan. Metoda polega na przesuwaniu p asko-równoleg ej próbki badanego szk a przez tali ogniskowanej wi zki laserowej i pomiarze mocy transmitowanej przez próbk. Pomiary transmisji szkie dla zakresu nm przeprowadzano za pomoc spektrofotometru rmy VARIAN typ Cary 500, a dla zakresu 2-10 m - spektrofotometru rmy Broker typ IFS 113V. Próbki w postaci obustronnie polerowanych p ytek mia y grubo 2 i 5 mm. Wynikiem pomiarów jest transmisja pomniejszona o straty odbiciowe Fresnela. Pomiary wspó czynnika liniowej rozszerzalno ci cieplnej szkie wykonano za pomoc dylatometru rmy Baehr Thermoanalyse GmbH typ 801. Stosowano próbki w postaci p asko-równoleg ych belek o wymiarach 4 mm x 4 mm x 30 mm. Rejestrowano krzyw wyd u enia próbki w funkcji temperatury (krzyw dylatometryczn ). Wspó czynnik rozszerzalno ci dla poszczególnych zakresów temperaturowych obliczano przy pomocy odpowiedniego programu komputerowego. Z krzywej dylatometrycznej, znan metod, odczytywano temperatury charakterystyczne szk a takie jak dolna odpr ania t d, transformacji T g, górna odpr ania t g, dylatometrycznego mi kni cia DTM, którym odpowiada lepko odpowiednio 10 14,6, 10 13,4, 10 13, P. W po czeniu z dodatkowymi temperaturami charakterystycznymi okre lonymi w mikroskopie grzewczym (typ II A-P prod. Leitz Wetzlar Niemcy), czyli temperaturami zaoblenia si kraw dzi próbki T z, przybrania przez próbk kszta tu kuli T k, przybrania kszta tu pó kuli T pk i rozp yni cia si próbki T r (lepko odpowiednio 10 9, 10 6, 10 4, 10 2 P) uzyskuje si wystarczaj c ilo punktów potrzebnych do wykre lenia krzywej lepko ci szk a. Wst pnych informacji o sk onno ci szkie do krystalizacji dostarczy test krystalizacyjny polegaj cy na izotermicznym 2-godzinnym wygrzewaniu próbek szk a w temperaturze T k + 20 C. Brak krystalitów na powierzchni próbek wiadczy o wysokiej trwa o ci termicznej szkie, czyli odporno ci na krystalizacj. Badania DSC (differential scanning calorymetry) szkie przeprowadzono za pomoc urz dzenia typu STA 449 F1 Jupiter rmy Netzsch. Próbki by y ogrzewane w powietrzu ze sta szybko ci 10/min od 30 C do 800 C w przypadku szkie serii CS oraz do 700 C w przypadku szkie serii G i GS. Masa ka dej próbki proszkowej wynosi a 60 mg; materia em referencyjnym (odniesienia) by Al 2 O 3. Bardzo s abo zaznaczony efekt egzotermiczny na krzywej DSC, albo ca kowity jego brak, wiadczy o wysokiej trwa o ci termicznej szk a. Dyfrakcyjne pomiary rentgenowskie (XRD) przeprowadzono za pomoc dyfraktometru rentgenowskiego Siemens D500 w typowej geometrii Bragg-Brentano metod proszkow. Dyfraktometr jest wyposa ony w wysokorozdzielczy detektor pó przewodnikowy Si:Li, ród em promieniowania by a lampa Cu o d ugo ci fali K = 1,5418 Å. G sto szkie okre lono metod wa enia hydrostatycznego w wodzie. Pomiary wykonywano z u yciem p asko-równoleg ych, polerowanych próbek szkie o wymiarach 20 mm x 15 mm x 10 mm. Pomiary mikrotwardo ci, która mo e stanowi miar wytrzyma o ci mechanicznej szkie, wykonano za pomoc twardo ciomierza Zwick pod obci eniem Q = 0,2 kg (1,96 N). 220 MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 64, 2, (2012)
3 SZK A O OWIOWO-BIZMUTOWE NA W ÓKNA MIKROSTRUKTURALNE I ELEMENTY MIKROOPTYCZNE DLA REDNIEJ PODCZERWIENI Twardo liczono ze wzoru HV = 1,8544 Q/d 2, gdzie d oznacza redni warto przek tnej odcisku diamentowego wg bnika Vickersa w szkle. Odporno hydrolityczn szkie okre lono metod oznaczania ubytku masy próbek po 6-godzinnym gotowaniu w wodzie destylowanej. Badaniom poddawano polerowane mechanicznie próbki szk a o wymiarach 30 mm x 20 mm x 15 mm. Miar odporno ci hydrolitycznej jest ubytek masy próbki m po 6-godzinnym oddzia ywaniu na ni wrz cej wody, przeliczony na 100 cm 2 powierzchni próbki [mg/100 cm 2 ]. Im wy sza warto ubytku masy, tym ni sza odporno szk a na dzia anie wody. 4. Omówienie wyników a) Rys. 2. Transmisja spektralna szkie serii G i GS w zakresach: a) VIS ( = 0,4-0,7 m) i IR ( = 2-8 m). Fig. 2. Transmittance of G and GS series glasses in ranges of m (a) and 2-8 m (. ni cie to jest tym wi ksze im wy sza jest zawarto SiO 2 w szkle (serie CS i GS). Najwy sz przepuszczalno ci IR charakteryzuj si szk a germanianowe serii G, nie posiadaj ce w sk adzie dodatku SiO 2 (Rys. 2). Niekorzystny wp yw SiO 2 na transmisj IR obserwuje si na przyk adzie szkie serii GS (Rys. 2 i 3). Z krzywych lepko ci (Rys. 4) wynika, e szk a germanianowe serii G oraz szk a germanowo-krzemianowe serii GS s nie tylko bardzo mi kkie, ale i technologicznie krótkie. D ugo technologiczn szk a de niuje si jako zakres temperatur, w których lepko masy szklanej jest na tyle niska, e mo liwe jest formowanie wyrobu szklanego. Przyjmuje si, e ten zakres lepko ci obejmuje P. Zakres temperatur formowania (pracy) w przypadku szkie G i GS nie obejmuje nawet 50 C, dla nieco twardszego i d u szego szk a CS-1030 wynosi oko o 50 C, a dla szkie z wy sz zawarto ci SiO 2 (CS-737 i CS-740) jest dwukrotnie szerszy i wynosi 100 C. Dla technologii wytwarzania wiat owodów mikrostrukturalnych korzystniejsze s szk a charakteryzuj ce si wi ksz d ugo ci technologiczn. Dlatego te szk a, które ze wzgl du na niekorzystne w a ciwo ci reologiczne i krystalizacyjne s trudne do przetwarzania na w ókna mikrostrukturalne z powodzeniem mog by stosowane do wytwarzania elementów mikrooptycznych metod odciskania na gor co (hot embossing). W grupie szkie CS jedynie szk o CS-720 z najni sz zawarto ci SiO 2 wykazuje wyra n sk onno do krystalia) Rys. 1. Transmisja spektralna szkie serii CS w zakresach: a) VIS ( = 0,35-0,7 m) i IR ( = 2-7 m). Fig. 1. Transmittance of CS series glasses in ranges of m (a) and 2-7 m (. Wszystkie badane szk a maj wysoki wspó czynnik za- amania n d : 1,937-2,169 (szk a serii CS), 2,164-2,169 (seria G) i 2,051-2,146 (seria GS). Wzrostowi zawarto ci lekkich sk adników SiO 2 i GeO 2 w sk adzie szkie towarzyszy spadek warto ci wspó czynnika za amania. Tak sam tendencj obserwuje si w odniesieniu do nieliniowej sk adowej n 2, której warto ci m 2 /W s wielokrotnie wy sze od zmierzonych dla szk a tellurowego TWPN/I/6 (18), czy dla szk a o owiowo-krzemianowego SF-57 (13) [6]. W porównaniu z trójsk adnikowymi szk ami PbO-Bi 2 O 3 - Ga 2 O 3, zakres transmisji szkie wszystkich trzech serii przesuni ty jest w kierunku krótszych fal (Rys. 1 i 2). Przesu- MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 64, 2, (2012) 221
4 R. ST PIE, R. BUCZY SKI, D. PYSZ, I. KUJAWA Rys. 3. Wp yw zawarto ci SiO 2 na transmisj szkie GS w podczerwieni (dla 4, 5 i 6 m). Fig. 3. In uence of SiO 2 content on IR transmittance of GS series glasses. a) Rys. 5. Krzywe DSC dla szkie : a) serii CS i serii G i GS. Fig. 5. DSC curves for glasses of CS series (a) and G and GS seria (. Rys. 4. Lepko szkie w funkcji temperatury (krzywe reologiczne). Fig. 4. Viscosity of glasses vs. temperature (rheological curves). zacji (wysoki pik egzotermiczny na krzywej DSC, Rys. 5a). Pozosta e szk a tej serii s trwa e termicznie. Potwierdzaj to badania XRD próbek poddanych 4-godzinnemu wygrzewaniu w temperaturze mi kni cia (dyfraktogramy typowe dla fazy amor cznej, Rys. 6a i 7a). Szk a z wy sz zawarto ci SiO 2 s trwalsze termicznie. Szk o CS-740 (40% mol. SiO 2 ) poddane 24-godzinnej obróbce cieplnej nie wykazuje oznak krystalizacji (Rys. 7, gdy tymczasem szk o CS-1030 (30% mol. SiO 2 ) po takiej obróbce jest ju w znacznym stopniu skrystalizowane (Rys. 6. Szk a z GeO 2 serii G i GS s mniej trwa e termicznie od szkie CS. Ju krótkotrwa e, 2-godzinne wygrzewanie w temperaturze T k + 20 C prowadzi do pojawienia si kryszta ków na powierzchni próbek, przy czym w szk ach G-2, GS-1, GS-4 by y to ladowe ich ilo ci. Znajduje to potwierdzenie w przebiegu krzywych DSC dla tych szkie (Rys. 5. Wszystkie badane szk a odznaczaj si s ab odporno- ci na dzia anie wody, przy czym odporno ta szybko ro- nie ze wzrostem st enia SiO 2 w szkle (Rys. 8). Dla po- a) Rys. 6. Dyfraktogramy szk a CS-1030 poddanego wygrzewaniu izotermicznemu w temperaturze 580 C w ci gu: a) 4 godzin, 24 godzin. Fig. 6. X-ray diffractograms of CS-1030 glass heat treated for 4 h (a) and 24 h ( at 580 C. 222 MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 64, 2, (2012)
5 SZK A O OWIOWO-BIZMUTOWE NA W ÓKNA MIKROSTRUKTURALNE I ELEMENTY MIKROOPTYCZNE DLA REDNIEJ PODCZERWIENI a) Rys. 7. Dyfraktogramy szk a CS-740 poddanego wygrzewaniu izotermicznemu w temperaturze 600 C w ci gu: a) 4 godzin, 24 godzin. Fig. 7. X-ray diffractograms of CS-740 glass heat treated for 4 h (a) and 24 h ( at 600 C. Rys. 8. Odporno hydrolityczna szkie. Fig. 8. Water durability of glasses. równania na wykresie podano równie odporno s abego chemicznie trójsk adnikowego szk a PbO-Bi 2 O 3 -Ga 2 O 3 (PBG-02, ITME) i wysokoodpornego, komercyjnego szk a o owiowo-krzemianowego SF-57 (Schott). Niska odporno hydrolityczna szk a stwarza utrudnienia w jego obróbce szli- ersko-polerskiej w rodowisku wodnym. Do zastosowania praktycznego wybrano 4 szk a (Tabela 3). Wybór konkretnego szk a by niekiedy wynikiem kompromisu pomi dzy dobr przepuszczalno ci IR i wysok trwa o ci termiczn. Szk a G-2 i GS-1 s typowane do wytwarzania z nich elementów mikrooptycznych metod hot embossing, natomiast szk a CS-1030 i CS-740, o znacznie wy szej trwa o ci termicznej, do wieloetapowego przetwarzania termicznego na w ókna mikrostrukturalne. Tabela 3. Podstawowe w a ciwo ci wybranych trwa ych termicznie szkie o owiowo-bizmutowo-galowych. Table 3. Basic properties of selected thermal stable lead-bismuth-gallium glasses. Nazwa szk a Parametr G-2 GS-1 CS-1030 CS-740 Wspó czynnik za amania, n d 2,169 2,146 2,026 1,937 Nieliniowy wsp. za amania, n 2 [10-20 m 2 /W] Dolny próg absorpcji, DPA, [nm] Górny próg absorpcji, GPA, [ m] 7,43 7,44 5,42 5,25 Wspó czynnik liniowej rozszerzalno ci cieplnej dla zakresu C,, [10-7 K -1 ] 107,8 104,7 83,8 81,3 Temperatura transformacji, T g, [ o C] log = 13, Dylatometryczna temperatura mi kni cia, DTM, [ C] log = 11, Temperatury charakterystyczne w mikroskopie grzewczym Leitz'a [ C] - zaoblenia si próbki,t z, log = 9,0 - utworzenia kuli, T k, log = 6,0 - utworzenia pó kuli, T pk, log = 4,0 - rozp yni cia si próbki, T r, log = 2,0 Krystalizacja (wygrz. 2 h w temp. T k + 20 C) lady lady brak brak G sto,, [g/cm 3 ] 7,41 7,27 6,58 5,82 Twardo, HV, [GPa] 3,7 3,8 4,4 4,6 Odporno hydrolityczna, m, [mg/100cm 2 ] 145,4 121,5 55,8 5, MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 64, 2, (2012) 223
6 R. ST PIE, R. BUCZY SKI, D. PYSZ, I. KUJAWA 5. Podsumowanie i wnioski Przedmiotem bada by y szk a, których podstawowymi sk adnikami s tlenki o owiu, bizmutu i galu. Szk a trójsk adnikowe PbO-Bi 2 O 3 -Ga 2 O 3, spo ród wszystkich szkie tlenkowych, wyró niaj si najwy sz przepuszczalno ci podczerwieni, a do 8 m oraz wysok nieliniowo ci w a ciwo- ci optycznych. Z powodu niskiej trwa o ci termicznej (sk onno ci do krystalizacji) nie nadaj si jednak do wytwarzania wiat owodów mikrostrukturalnych. Wzbogacenie sk adu o dodatkowe lekkie tlenki szk otwórcze GeO 2 i SiO 2 poprawia w a ciwo ci krystalizacyjne, ale nieuchronnie prowadzi do zaw enia zakresu transmisji MidIR i przesuni cia progu absorpcji do 6 m, a nawet do 5 m, oraz do os abienia w a ciwo ci nieliniowych. Wybór szk a tlenkowego na w ókno mikrostrukturalne dla redniej podczerwieni jest zawsze wynikiem kompromisu pomi dzy jego dobr odporno ci termiczn, a wysok d ugofalow transmisj w IR. W szk ach tlenkowych trudno wyj z transmisj poza 6 m, dlatego bardzo dobr dla nich alternatyw wydaj si by, np. siarczkowe szk a chalkogenkowe, których przepuszczalno na poziomie oko o 75% si ga daleko w podczerwie, a do 12 m. Literatura [1] Pan C.T., Wu T.T., Chen M.F., Chang Y.C., Lee C.J., Huang J.C.: Hot embossing of micro-lens array on bulk metallic glass, Sensors and Actuators A, 141, (2008), [2] Ornelas-Rodriguez M., Calixto S., Sheng Y., Turck C.: Thermal embossing of mid-infrared diffractive optical elements by use of a self-processing photopolymer master, Appl. Opt., 41, (222), (2002), [3] Wasylak J., Janewicz M.: Lead-bismuth glasses, Proc. Pol. Acad. of Sc. Ceramica, 42, (1993), [4] Wasylak J.: Materia y szkliste przezroczyste w rodkowej podczerwieni i ich w a ciwo ci, VII Konferencja wiat owody i ich zastosowania, Krasnobród 1999, Mat. Konf., (1999), [5] Buczynski R., Lorenc D., Bugar I., Korzeniowski J., Pysz D., Kujawa I., Uherek F., Stepien R.: Nonlinear microstructured bers for supercontinuum generation, Proc.SPIE, 6608, , (2007). [6] Lorenc D., Aranyosiova M., Buczynski R., Stepien R., Bugar I., Vincze A., Velic D.: Nonlinear refractive index of multicomponent glasses designed for fabrication of photonic crystal bers, Applied Physics B: Lasers and Optics, 93, (2008), Otrzymano 15 lipca 2012, zaakceptowano 30 lipca 2012 Podzi kowania Praca zosta a wykonana w ramach projektów badawczych NCN nr N N i N N oraz tematu statutowego ITME (2011). 224 MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 64, 2, (2012)
Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas
Slajd 1 Spektrometria mas i sektroskopia w podczerwieni Slajd 2 Informacje uzyskiwane dzięki spektrometrii mas Masa cząsteczkowa Wzór związku Niektóre informacje dotyczące wzoru strukturalnego związku
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"
Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:
Bardziej szczegółowo2.Prawo zachowania masy
2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco
Bardziej szczegółowoProjekt MES. Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe
Projekt MES Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe 1. Ugięcie wieszaka pod wpływem przyłożonego obciążenia 1.1. Wstęp Analizie poddane zostało ugięcie wieszaka na ubrania
Bardziej szczegółowoUdoskonalona wentylacja komory suszenia
Udoskonalona wentylacja komory suszenia Komora suszenia Kratka wentylacyjna Zalety: Szybkie usuwanie wilgoci z przestrzeni nad próbką Ograniczenie emisji ciepła z komory suszenia do modułu wagowego W znacznym
Bardziej szczegółowoSensory optyczne w motoryzacji
Sensory optyczne w motoryzacji Grzegorz Antos Instytut Mikromechaniki i Fotoniki Plan prezentacji 1. Zalety sensorów optycznych 2. Systemy bezpiecze stwa w motoryzacji 3. Porównanie rozwi za CCD i CMOS
Bardziej szczegółowoBadania skuteczności działania filtrów piaskowych o przepływie pionowym z dodatkiem węgla aktywowanego w przydomowych oczyszczalniach ścieków
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołł łłątaja w Krakowie, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Inżynierii Sanitarnej i Gospodarki Wodnej K r z y s z t o f C h m i e l o w s k i Badania skuteczności
Bardziej szczegółowoRodzaje i metody kalkulacji
Opracowały: mgr Lilla Nawrocka - nauczycielka przedmiotów ekonomicznych w Zespole Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Miętnem mgr Maria Rybacka - nauczycielka przedmiotów ekonomicznych
Bardziej szczegółowoOd redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.
Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.
Bardziej szczegółowoInteligentna formuła
Inteligentna formuła Szeroki zakres zastosowań Nowy olej serwisowy F1 jest produktem opracowanym przez firmę W&H. Jego skład jest rezultatem rozwoju nowoczesnej technologii produkcji instrumentów stomatologicznych.
Bardziej szczegółowoANALIZA WIDMOWA (dla szkoły średniej) 1. Dane osobowe. 2. Podstawowe informacje BHP. 3. Opis stanowiska pomiarowego. 4. Procedura pomiarowa
ANALIZA WIDMOWA (dla szkoły średniej) 1. Dane osobowe Data wykonania ćwiczenia: Nazwa szkoły, klasa: Dane uczniów: 1 4 2 5 3 6 2. Podstawowe informacje BHP Możliwość porażenia prądem lampa jest zasilana
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin. Dominika Sowa
Klasyfikacja i oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin Dominika Sowa Szczecin, 8 maj 2014 Program prezentacji: 1. Definicja substancji i mieszanin chemicznych wg Ustawy o substancjach chemicznych
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJE WEJŚCIA I WYJŚCIA
INSTRUKCJE WEJŚCIA I WYJŚCIA Zadanie nr 1 Napisz algorytm za pomocą a i schematów blokowych. Algorytm ma wczytywać z klawiatury wartości dwóch liczb, obliczać sumę tych liczb i wyświetlać jej wartość na
Bardziej szczegółowoSPEKTROSKOPIA LASEROWA
SPEKTROSKOPIA LASEROWA Spektroskopia laserowa dostarcza wiedzy o naturze zjawisk zachodz cych na poziomie atomów i cz steczek oraz oddzia ywaniu promieniowania z materi i nale y do jednej z najwa niejszych
Bardziej szczegółowoEksperyment,,efekt przełomu roku
Eksperyment,,efekt przełomu roku Zapowiedź Kluczowe pytanie: czy średnia procentowa zmiana kursów akcji wybranych 11 spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (i umieszczonych już
Bardziej szczegółowoKrótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42
Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42 Anna Salata 0 1. Zaproponowanie strategii zarządzania środkami pieniężnymi. Celem zarządzania środkami pieniężnymi jest wyznaczenie
Bardziej szczegółowoPL 210400 B1. POLITECHNIKA ŁÓDZKA, Łódź, PL 02.05.2006 BUP 09/06. ROBERT P. SARZAŁA, Łódź, PL WŁODZIMIERZ NAKWASKI, Łódź, PL MICHAŁ WASIAK, Łódź, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 210400 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 370876 (51) Int.Cl. H01S 5/00 (2006.01) H01S 5/183 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoStrategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania).
Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania). W momencie gdy jesteś studentem lub świeżym absolwentem to znajdujesz się w dobrym momencie, aby rozpocząć planowanie swojej ścieżki
Bardziej szczegółowoNAJWAŻNIEJSZE ZALETY LAMP DIODOWYCH
NAJWAŻNIEJSZE ZALETY LAMP DIODOWYCH Pozwalają zaoszczędzić do 80% energii elektrycznej i więcej! Strumień światła zachowuje 100% jakości w okresie eksploatacji nawet do 50.000 do 70.000 h tj. w okresie
Bardziej szczegółowoSpektroskopia UV-VIS zagadnienia
Spektroskopia absorbcyjna to dziedzina, która obejmuje metody badania materii przy użyciu promieniowania elektromagnetycznego, które może z tą materią oddziaływać. Spektroskopia UV-VS zagadnienia promieniowanie
Bardziej szczegółowoNACZYNIE WZBIORCZE INSTRUKCJA OBSŁUGI INSTRUKCJA INSTALOWANIA
NACZYNIE WZBIORCZE INSTRUKCJA OBSŁUGI INSTRUKCJA INSTALOWANIA Kraków 31.01.2014 Dział Techniczny: ul. Pasternik 76, 31-354 Kraków tel. +48 12 379 37 90~91 fax +48 12 378 94 78 tel. kom. +48 665 001 613
Bardziej szczegółowo7. REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH
OBWODY SYGNAŁY 7. EZONANS W OBWODAH EEKTYZNYH 7.. ZJAWSKO EZONANS Obwody elektryczne, w których występuje zjawisko rezonansu nazywane są obwodami rezonansowymi lub drgającymi. ozpatrując bezźródłowy obwód
Bardziej szczegółowoOlej rzepakowy, jako paliwo do silników z zapłonem samoczynnym
Coraz częściej jako paliwo stosuje się biokomponenty powstałe z roślin oleistych. Nie mniej jednak właściwości fizykochemiczne oleju napędowego i oleju powstałego z roślin znacząco różnią się miedzy sobą.
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ.
INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ. I. UWAGI OGÓLNE. 1. Dostarczanie posiłków, ich przechowywanie i dystrybucja musza odbywać się w warunkach zapewniających
Bardziej szczegółowoTransport Mechaniczny i Pneumatyczny Materiałów Rozdrobnionych. Ćwiczenie 2 Podstawy obliczeń przenośników taśmowych
Transport Mechaniczny i Pneumatyczny Materiałów Rozdrobnionych Ćwiczenie 2 Podstawy obliczeń przenośników taśmowych Wydajność przenośnika Wydajnością przenośnika określa się objętość lub masę nosiwa przemieszczanego
Bardziej szczegółowotel/fax 018 443 82 13 lub 018 443 74 19 NIP 7343246017 Regon 120493751
Zespół Placówek Kształcenia Zawodowego 33-300 Nowy Sącz ul. Zamenhoffa 1 tel/fax 018 443 82 13 lub 018 443 74 19 http://zpkz.nowysacz.pl e-mail biuro@ckp-ns.edu.pl NIP 7343246017 Regon 120493751 Wskazówki
Bardziej szczegółowoGruntowy wymiennik ciepła PROVENT- GEO
Gruntowy wymiennik ciepła PROVENT- GEO Bezprzeponowy Płytowy Gruntowy Wymiennik Ciepła PROVENT-GEO to unikatowe, oryginalne rozwiązanie umożliwiające pozyskanie zawartego gruncie chłodu latem oraz ciepła
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów
Ćwiczenie 63 Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów 63.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu określa się współczynnik sprężystości pojedynczych sprężyn i ich układów, mierząc wydłużenie
Bardziej szczegółowoUKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH
UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH We współczesnych samochodach osobowych są stosowane wyłącznie rozruszniki elektryczne składające się z trzech zasadniczych podzespołów: silnika elektrycznego; mechanizmu
Bardziej szczegółowo12. Wyznaczenie relacji diagnostycznej oceny stanu wytrzymało ci badanych materiałów kompozytowych
Open Access Library Volume 2 211 12. Wyznaczenie relacji diagnostycznej oceny stanu wytrzymało ci badanych materiałów kompozytowych 12.1 Wyznaczanie relacji diagnostycznych w badaniach ultrad wi kowych
Bardziej szczegółowoTechniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI
Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI SKLAROWANEGO SOKU JABŁKOWEGO Skutecznym sposobem leczenia soku
Bardziej szczegółowoSetki zastosowań ALLU na całym świecie
Setki zastosowań ALLU na całym świecie W załeżności od aplikacji i maszyny bazowej gama produktówallu może łatwo przekształcić zwykłą ładowarkę w efektywne urządzenie Przesiewająco-kruszące, które zastąpi
Bardziej szczegółowoWyznaczenie sprawności grzejnika elektrycznego i ciepła właściwego cieczy za pomocą kalorymetru z grzejnikiem elektrycznym
Nr. Ćwiczenia: 215 Politechnika Łódzka FTIMS Kierunek: Informatyka rok akademicki: 2008/2009 sem. 2. Termin: 20 IV 2009 Temat Ćwiczenia: Wyznaczenie sprawności grzejnika elektrycznego i ciepła właściwego
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXII BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa 17 18 kwiecień 2012r.
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXII BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa 17 18 kwiecień 2012r. 1. CEL I ZAKRES BADAŃ Organizatorem badań biegłości i badań porównawczych przeprowadzonych
Bardziej szczegółowowiat o mo e by rozumiane jako strumie fotonów albo jako fala elektromagnetyczna. Najprostszym przypadkiem fali elektromagnetycznej jest fala p aska
G ÓWNE CECHY WIAT A LASEROWEGO wiat o mo e by rozumiane jako strumie fotonów albo jako fala elektromagnetyczna. Najprostszym przypadkiem fali elektromagnetycznej jest fala p aska - cz sto ko owa, - cz
Bardziej szczegółowo40. Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna Meksyk, 12-19 lipca 2009 r. ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA
ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA Celem tego zadania jest podanie prostej teorii, która tłumaczy tak zwane chłodzenie laserowe i zjawisko melasy optycznej. Chodzi tu o chłodzenia
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo fotowoltaiczne
Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo fotowoltaiczne 1.0 WSTĘP Energia słoneczna jest energią reakcji termojądrowych zachodzących w olbrzymiej odległości od Ziemi. Zachodzące na Słońcu przemiany helu
Bardziej szczegółowoBEZPIECZE STWO PRACY Z LASERAMI
BEZPIECZE STWO PRACY Z LASERAMI Szkodliwe dzia anie promieniowania laserowego dotyczy oczu oraz skóry cz owieka, przy czym najbardziej zagro one s oczy. Ze wzgl du na kierunkowo wi zki zagro enie promieniowaniem
Bardziej szczegółowoZarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska
Zarządzanie projektami wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania konkretnego, wymiernego rezultatu produkt projektu
Bardziej szczegółowo4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca
4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca [w] Małe i średnie w policentrycznym rozwoju Polski, G.Korzeniak (red), Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2014, str. 88-96 W publikacji zostały zaprezentowane wyniki
Bardziej szczegółowoPROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów
I. Postanowienia ogólne 1.Cel PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Urzędzie Gminy Mściwojów Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu: Załącznik A Zarządzenia oceny ryzyka zawodowego monitorowanie
Bardziej szczegółowospektroskopia UV Vis (cz. 2)
spektroskopia UV Vis (cz. 2) spektroskopia UV-Vis dlaczego? wiele związków organicznych posiada chromofory, które absorbują w zakresie UV duża czułość: zastosowanie w badaniach kinetyki reakcji spektroskop
Bardziej szczegółowoUCHWALA NR XXXIXI210/13 RADY MIASTA LUBARTÓW. z dnia 25 września 2013 r.
UCHWALA NR XXXIXI210/13 RADY MIASTA LUBARTÓW z dnia 25 września 2013 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Miasto Lubartów Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt
Bardziej szczegółowoZAPYTANIE OFERTOWE. Nazwa zamówienia: Wykonanie usług geodezyjnych podziały nieruchomości
Znak sprawy: GP. 271.3.2014.AK ZAPYTANIE OFERTOWE Nazwa zamówienia: Wykonanie usług geodezyjnych podziały nieruchomości 1. ZAMAWIAJĄCY Zamawiający: Gmina Lubicz Adres: ul. Toruńska 21, 87-162 Lubicz telefon:
Bardziej szczegółowoRaport Badania Termowizyjnego
I n f r a - R e d T h e r m o g r a p h i c I n s p e c t i o n s Stawna 6 71-494 Szczecin / Poland Tel +48 91 885 60 02 Mobile +48 504 265 355 www.gamma-tech.pl e-mail: office@gamma-tech.pl Raport Badania
Bardziej szczegółowoMagurski Park Narodowy
Magurski Park Narodowy Lokalizacja punktów pomiarowych i wyniki badań. Na terenie Magurskiego Parku Narodowego zlokalizowano 3 punkty pomiarowe. Pomiary prowadzono od stycznia do grudnia 2005 roku. 32.
Bardziej szczegółowoNawiewniki wyporowe do wentylacji kuchni
Nawiewniki wyporowe do wentylacji kuchni 15 Nawiewniki JHP OPIS Nawiewniki JHP przeznaczone są do wyporowej dystrybucji powietrza. Przystosowane zostały do wentylacji pomieszczeń kuchennych, gdzie występują
Bardziej szczegółowoProfesjonalna szóstka w sprawdzonych zastosowaniach
Profesjonalna szóstka w sprawdzonych zastosowaniach taśm 3M w przemyśle W celu uproszczenia i usprawnienia wyboru produktów, wyróżniliśmy sześć kategorii produktów ze wskazaniem ich wszechstronnego zastosowania.
Bardziej szczegółowoRekompensowanie pracy w godzinach nadliczbowych
Rekompensowanie pracy w godzinach nadliczbowych PRACA W GODZINACH NADLICZBOWYCH ART. 151 1 K.P. Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony
Bardziej szczegółowoPomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010
Pomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010 I. Cel ćwiczenia: Poznanie poprzez samodzielny pomiar, parametrów elektrycznych zasilania
Bardziej szczegółowoREGULAMIN FINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW FUNDUSZU PRACY KOSZTÓW STUDIÓW PODYPLOMOWYCH
REGULAMIN FINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW FUNDUSZU PRACY KOSZTÓW STUDIÓW PODYPLOMOWYCH ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 Na podstawie art. 42 a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach
Bardziej szczegółowoZakłócenia. Podstawy projektowania A.Korcala
Zakłócenia Podstawy projektowania A.Korcala Pojęciem zakłóceń moŝna określać wszelkie niepoŝądane przebiegi pochodzenia zewnętrznego, wywołane zarówno przez działalność człowieka, jak i zakłócenia naturalne
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1)
Dz.U.05.73.645 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z dnia 28 kwietnia 2005 r.) Na podstawie
Bardziej szczegółowoPL 217782 B1. Układ impulsowego wzmacniacza światłowodowego domieszkowanego jonami erbu z zabezpieczaniem laserowych diod pompujących
PL 217782 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217782 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 389082 (22) Data zgłoszenia: 21.09.2009 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoWZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n)62894. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej d2)opis OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 112772 (22) Data zgłoszenia: 29.11.2001 EGZEMPLARZ ARCHIWALNY (19) PL (n)62894 (13)
Bardziej szczegółowoUmowa nr.. /. Klient. *Niepotrzebne skreślić
Umowa nr.. /. zawarta dnia w, pomiędzy: Piotr Kubala prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Piotr Kubala JSK Edukacja, 41-219 Sosnowiec, ul. Kielecka 31/6, wpisanym do CEIDG, NIP: 644 273 13 18,
Bardziej szczegółowoPRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc
PRAWA ZACHOWANIA Podstawowe terminy Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc a) si wewn trznych - si dzia aj cych na dane cia o ze strony innych
Bardziej szczegółowoTemat: Czy świetlówki energooszczędne są oszczędne i sprzyjają ochronie środowiska? Imię i nazwisko
Temat: Czy świetlówki energooszczędne są oszczędne i sprzyjają ochronie środowiska? Karta pracy III.. Imię i nazwisko klasa Celem nauki jest stawianie hipotez, a następnie ich weryfikacja, która w efekcie
Bardziej szczegółowo14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY
14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY Ruch jednostajny po okręgu Pole grawitacyjne Rozwiązania zadań należy zapisać w wyznaczonych miejscach pod treścią zadania
Bardziej szczegółowoRegulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska
Załącznik nr 1 do Lokalnej Strategii Rozwoju na lata 2008-2015 Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska Przepisy ogólne 1 1. Walne Zebranie Członków
Bardziej szczegółowoStopy żelaza. Stale Staliwa Żeliwa
Stopy żelaza Stale Staliwa Żeliwa 1. Stale są to stopy żelaza z węglem i innymi pierwiastkami, zawierające do 2% C, które w procesie wytwarzania podlegają przeróbce plastycznej, np.: walcowaniu, ciągnieniu,
Bardziej szczegółowoWiedza niepewna i wnioskowanie (c.d.)
Wiedza niepewna i wnioskowanie (c.d.) Dariusz Banasiak Katedra Informatyki Technicznej Wydział Elektroniki Wnioskowanie przybliżone Wnioskowanie w logice tradycyjnej (dwuwartościowej) polega na stwierdzeniu
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Bogusław Cudowski (przewodniczący) SSN Jolanta Frańczak (sprawozdawca) SSN Krzysztof Staryk
Sygn. akt II UK 27/15 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 3 lutego 2016 r. SSN Bogusław Cudowski (przewodniczący) SSN Jolanta Frańczak (sprawozdawca) SSN Krzysztof
Bardziej szczegółowoWaldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu
1 P/08/139 LWR 41022-1/2008 Pan Wrocław, dnia 5 5 września 2008r. Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z
Bardziej szczegółowo(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2559562. (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 16.08.2011 11461532.
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2962 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 16.08.11 1146132.1 (13) (1) T3 Int.Cl. B42D 1/ (06.01) Urząd Patentowy
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: 0101872HC8201
INSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: PZ-41SLB-E PL 0101872HC8201 2 Dziękujemy za zakup urządzeń Lossnay. Aby uŝytkowanie systemu Lossnay było prawidłowe i bezpieczne, przed pierwszym uŝyciem przeczytaj niniejszą
Bardziej szczegółowoSufity grzewczo-chłodzące Promienniki z płyt G-K. Ogrzewanie Chłodzenie Wentylacja Czyste powietrze
Sufity grzewczo-chłodzące Promienniki z płyt G-K Ogrzewanie Chłodzenie Wentylacja Czyste powietrze System sufitów gipsowo-kartonowych przeznaczonych do ogrzewania i chłodzenia Firma Zehnder oferuje system
Bardziej szczegółowoDr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne
Dr inż. Andrzej Tatarek Siłownie cieplne 1 Wykład 3 Sposoby podwyższania sprawności elektrowni 2 Zwiększenie sprawności Metody zwiększenia sprawności elektrowni: 1. podnoszenie temperatury i ciśnienia
Bardziej szczegółowo(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 10.05.1995, PCT/FR95/00615
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 177082 (21) Numer zgłoszenia: 312495 (22) Data zgłoszenia: 10.05.1995 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:
Bardziej szczegółowoPL 217792 B1. Sposób termicznego łączenia w łuku elektrycznym włóknistych światłowodów fotonicznych
PL 217792 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217792 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 387170 (51) Int.Cl. G02B 6/24 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoStandardowe tolerancje wymiarowe WWW.ALBATROS-ALUMINIUM.COM
Standardowe tolerancje wymiarowe WWW.ALBATROSALUMINIUM.COM Tolerancje standardowe gwarantowane przez Albatros Aluminium obowiązują dla wymiarów co do których nie dokonano innych uzgodnień podczas potwierdzania
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia: Populacja. Populacja skończona zawiera skończoną liczbę jednostek statystycznych
Podstawowe pojęcia: Badanie statystyczne - zespół czynności zmierzających do uzyskania za pomocą metod statystycznych informacji charakteryzujących interesującą nas zbiorowość (populację generalną) Populacja
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR 1 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki ABS Investment S.A. z siedzibą w Bielsku-Białej z dnia 28 lutego 2013 roku
UCHWAŁA NR 1 w sprawie: wyboru Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia Działając na podstawie art. 409 1 kodeksu spółek handlowych oraz 32 ust. 1 Statutu Spółki Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki ABS
Bardziej szczegółowoOGÓLNOPOLSKIE STOWARZYSZENIE KONSULTANTÓW ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH 00-074 Warszawa, ul. Trębacka 4 e-maill: biuro@oskzp.pl
OGÓLNOPOLSKIE STOWARZYSZENIE KONSULTANTÓW ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH 00-074 Warszawa, ul. Trębacka 4 e-maill: biuro@oskzp.pl Warszawa, 10 czerwca 2013 r. Pan Jacek Sadowy Prezes Urząd Zamówień Publicznych Opinia
Bardziej szczegółowoRegulamin wynajmu lokali użytkowych. Międzyzakładowej Górniczej Spółdzielni Mieszkaniowej w Jaworznie tekst jednolity
Regulamin wynajmu lokali użytkowych Międzyzakładowej Górniczej Spółdzielni Mieszkaniowej w Jaworznie tekst jednolity Podstawa prawna: 48 i 92 ust.1 pkt 1.1 Statutu Sp-ni. I. Postanowienia ogólne. 1. Lokale
Bardziej szczegółowoMateriały informacyjne
Materiały informacyjne Stropy styropianowe Dystrubucja: Inwest Studio 58-210 Sieniawka, Akwen 40 woj. Dolnośląskie tel./fax (74) 893-82-64 tel. kom. 605 287-100 e-mail: InwestStudio@wp.pl http://www.inweststudio.pl
Bardziej szczegółowoProste struktury krystaliczne
Budowa ciał stałych Proste struktury krystaliczne sc (simple cubic) bcc (body centered cubic) fcc (face centered cubic) np. Piryt FeSe 2 np. Żelazo, Wolfram np. Miedź, Aluminium Struktury krystaliczne
Bardziej szczegółowoWypalanie laserowe. Technologia. wersja polska. Wersja: 1. marzec 2004 r.
Wypalanie laserowe Technologia Wersja: 1 wersja polska marzec 2004 r. Spis treści Rozdział 1 Zasada działania lasera Znaczenie słowa "LASER"... 3 Zasada działania lasera..... 4 Wypalanie laserowe... 5
Bardziej szczegółowoOpis uszkodzeń betonów rury ssącej Hz-3
Opis uszkodzeń betonów rury ssącej Hz-3 W dniu grudnia 01 r. dokonano oględzin rury ssącej hydrozespołu Hz3. Kształt i podstawowe wymiary rury pokazano na rysunkach poniżej. Podstawowe wymiary rury ssącej:
Bardziej szczegółowoCD-W00-00-0 Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego. Cechy i Korzyści. Rysunek 1: Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego
Karta informacyjna wyrobu CD-W00 Data wydania 06 2001 CD-W00-00-0 Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego W prowadzenie Johson Controls posiada w swojej ofercie pełną linię przetworników przekształcających
Bardziej szczegółowoBank PeKaO S.A. Oddział w Bielsku Białej Nr konta: 02 12404142 11110000 48278261 O F E R T A USŁUG BADAWCZYCH
O F E R T A USŁUG BADAWCZYCH Laboratorium specjalizuje się w wykonywaniu badań fizycznych i chemicznych w zakresie oceny właściwości uŝytkowych surowców i wyrobów włókienniczych włókien przędzy sznurków,
Bardziej szczegółowoKorekta jako formacja cenowa
Korekta jako formacja cenowa Agenda Co to jest korekta i jej cechy Korekta a klasyczne formacje cenowe Korekta w teorii fal Geometria Czas - jako narzędzie Przykłady Korekta To ruch ceny na danym instrumencie
Bardziej szczegółowo11.1. Zale no ć pr dko ci propagacji fali ultrad wi kowej od czasu starzenia
11. Wyniki bada i ich analiza Na podstawie nieniszcz cych bada ultrad wi kowych kompozytu degradowanego cieplnie i zm czeniowo wyznaczono nast puj ce zale no ci: pr dko ci propagacji fali ultrad wi kowej
Bardziej szczegółowoKomunikat 16 z dnia 2015-05-07 dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej
Komunikat 16 z dnia 2015-05-07 dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej www.sad24.com Wszystkie poniższe informacje zostały przygotowane na podstawie obserwacji laboratoryjnych oraz lustracji wybranych
Bardziej szczegółowo13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych.
13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych. Przyjęte w ustawie o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców rozwiązania uwzględniły fakt, że
Bardziej szczegółowoPomiar prądów ziemnozwarciowych W celu wprowadzenia ewentualnych korekt nastaw zabezpieczeń. ziemnozwarciowych.
Załącznik nr 2 do Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej ZAKRES POMIARÓW I PRÓB EKSPLOATACYJNYCH URZĄDZEŃ SIECI ELEKTROENERGETYCZNYCH ORAZ TERMINY ICH WYKONANIA Lp. Nazwa urządzenia Rodzaj
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY URZĄD PRACY
POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Piłsudskiego 33, 33-200 Dąbrowa Tarnowska tel. (0-14 ) 642-31-78 Fax. (0-14) 642-24-78, e-mail: krda@praca.gov.pl Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 5/2015 Powiatowej Rady Rynku Pracy
Bardziej szczegółowoPLAN POŁĄCZENIA SPÓŁEK
PLAN POŁĄCZENIA SPÓŁEK BSH SPRZĘT GOSPODARSTWA DOMOWEGO SP. Z O.O. z siedzibą w Warszawie oraz BSH WROCŁAW SP. Z O.O. z siedzibą we Wrocławiu Plan Połączenia Spółek: BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego Sp.
Bardziej szczegółowoSzczegółowe informacje na temat gumy, rodzajów gumy oraz jej produkcji można znaleźć w Wikipedii pod adresem:
GUMA. To rozciągliwy materiał, elastomer chemicznie zbudowany z alifatycznych łańcuchów polimerowych (np. poliolefin), które są w stosunkowo niewielkim stopniu usieciowane w procesie wulkanizacji kauczuku
Bardziej szczegółowoXXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1 - rozwiązania
-1r/1- XXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1 - rozwiązania W zadaniach 1-3 należy wykorzystać mapę (s. 4) i przekrój geologiczny (s. 5). Zadanie 1. Uwaga: w miejscach pozostawionych
Bardziej szczegółowoTester pilotów 315/433/868 MHz
KOLOROWY WYŚWIETLACZ LCD TFT 160x128 ` Parametry testera Zasilanie Pasmo 315MHz Pasmo 433MHz Pasmo 868 MHz 5-12V/ bateria 1,5V AAA 300-360MHz 400-460MHz 820-880MHz Opis Przyciski FQ/ST DN UP OFF przytrzymanie
Bardziej szczegółowoURZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW
URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Wyniki monitorowania pomocy publicznej udzielonej spółkom motoryzacyjnym prowadzącym działalność gospodarczą na terenie specjalnych stref ekonomicznych (stan na
Bardziej szczegółowoLASERY I ICH ZASTOSOWANIE
LASERY CH ZASTOSOWANE Laboratorium nstrukcja do ćwiczenia nr Temat: Pomiar mocy wiązki laserowej 3. POMAR MOCY WĄZK LASEROWEJ LASERA He - Ne 3.1. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą
Bardziej szczegółowoTechnologie kodowania i oznaczania opakowań leków w gotowych. Koło o ISPE AMG 2007
Technologie kodowania i oznaczania opakowań leków w gotowych Michał Burdyński Koło o ISPE AMG 2007 Na początek trochę faktów Roczny wzrost przemysłu u opakowań farmaceutycznych szacuje się na poziomie
Bardziej szczegółowoPL 211524 B1. FAKRO PP SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Nowy Sącz, PL 29.10.2007 BUP 22/07 31.05.2012 WUP 05/12. WACŁAW MAJOCH, Nowy Sącz, PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 211524 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 379508 (51) Int.Cl. E06B 7/14 (2006.01) E04D 13/03 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA OBSŁUGI ORAZ MONTAŻU PANELOWY PROMIENNIK ELEKTRYCZNY. typu REL
www.ecocaloria.com INSTRUKCJA OBSŁUGI ORAZ MONTAŻU PANELOWY PROMIENNIK ELEKTRYCZNY typu REL Dziękujemy, że wybrali Państwo produkt firmy!!! Cieszymy się, że możemy zaliczyć Państwa do grona naszych Klientów
Bardziej szczegółowoSYSTEMY CZASU PRACY. 1. PODSTAWOWY [art. 129 KP]
1. PODSTAWOWY [ 129 KP] Podstawowy system czasu w typowych (standardowych) stosunkach : do 8 godzin Standardowo: do 4 miesięcy Wyjątki: do 6 m-cy w rolnictwie i hodowli oraz przy ochronie osób lub pilnowaniu
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wyniki badań ankietowych przeprowadzonych przez Departament Pielęgniarek i Położnych wśród absolwentów studiów pomostowych, którzy zakończyli udział w projekcie systemowym pn. Kształcenie zawodowe pielęgniarek
Bardziej szczegółowoWarunki Oferty PrOmOcyjnej usługi z ulgą
Warunki Oferty PrOmOcyjnej usługi z ulgą 1. 1. Opis Oferty 1.1. Oferta Usługi z ulgą (dalej Oferta ), dostępna będzie w okresie od 16.12.2015 r. do odwołania, jednak nie dłużej niż do dnia 31.03.2016 r.
Bardziej szczegółowoWarszawska Giełda Towarowa S.A.
KONTRAKT FUTURES Poprzez kontrakt futures rozumiemy umowę zawartą pomiędzy dwoma stronami transakcji. Jedna z nich zobowiązuje się do kupna, a przeciwna do sprzedaży, w ściśle określonym terminie w przyszłości
Bardziej szczegółowo