Badania zmian jakości mikrobiologicznej wody w sieci wodociągowej aglomeracji trójmiejskiej
|
|
- Lidia Orzechowska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 OCHRONA ŚRODOWISKA Vol Nr 4 Aleksandra Sokołowska, Krystyna Olańczuk-Neyman Badania zmian jakości mikrobiologicznej wody w sieci wodociągowej aglomeracji trójmiejskiej Wtórny wzrost mikroorganizmów w niestabilnej biologicznie wodzie wodociągowej przyczynia się do pogorszenia jej jakości i jest problemem często obserwowanym i trudnym do rozwiązania. Powoduje nie tylko pogorszenie jakości mikrobiologicznej wody, lecz także jej cech fizyczno-chemicznych. Wśród głównych przyczyn tego zjawiska wymienia się obecność w wodzie substancji pokarmowych (organicznych i nieorganicznych), występowanie korzystnych warunków środowiskowych do wzrostu mikroorganizmów, a także zbyt małe stężenie pozostałego środka dezynfekcyjnego. W wodzie rozprowadzanej w systemach wodociągowych składających się z rurociągów o małych średnicach (duża powierzchnia w stosunku do objętości wody) i zawierającej małe stężenie chloru pozostałego, głównym źródłem mikroorganizmów jest błona biologiczna (biofilm) [1], natomiast w systemach wodociągowych, w których stosunek powierzchni kontaktu do objętości wody jest niewielki, o jakości mikrobiologicznej wody decyduje głównie rozwój mikroorganizmów zawieszonych [2]. Liczbę bakterii heterotroficznych uznaje się za użyteczny wskaźnik do kontroli jakości wody podczas jej dystrybucji w sieci wodociągowej, chociaż nawet zwiększona liczba tych bakterii nie stanowi bezpośredniego zagrożenia zdrowia [3], gdyż człowiek wraz z wodą spożywa znacznie mniejszą ich liczbę (do ok w ciągu doby), niż wraz z produktami spożywczymi, które mogą zawierać do 10 7 bakterii w jednym gramie [4]. Dyrektywa Rady 98/83/WE z 3 listopada 1998 r., w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, wprawdzie nie określa dopuszczalnej liczby bakterii heterotroficznych, ale stanowi, iż nie może być nadmiernej zmiany ich liczebności. W Wielkiej Brytanii w niektórych zakładach wodociągowych dopuszcza się wzrost liczby bakterii heterotroficznych w zakresie od 0,5log do >2log ponad wartość z poprzednich badań [4]. Również w Polsce obowiązujące rozporządzenie Ministra Zdrowia [5], w odróżnieniu od poprzedniego [6], które ograniczało liczbę bakterii heterotroficznych do 100 jtk/cm 3, obecnie nie określa ich dopuszczalnej liczby w wodzie rozprowadzanej w sieci wodociągowej. Jednakże należy mieć na uwadze, że liczba bakterii heterotroficznych w wodzie przekraczająca jtk/cm 3 może zakłócać wykrywanie bakterii z grupy coli/e. coli z zastosowaniem metod Dr inż. A. Sokołowska, prof. dr hab. inż. K. Olańczuk-Neyman: Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Katedra Technologii Wody i Ścieków, ul. G. Narutowicza 11/12, Gdańsk aleksandra.sokolowska@wilis.pg.gda.pl krystyna.olanczuk-neyman@wilis.pg.gda.pl opartych na fermentacji laktozy, łącznie z metodą filtracji membranowej, co może mieć wpływ na zdrowie odbiorców wody [7]. W pracy przedstawiono wyniki badań mikrobiologicznych i chemicznych wód powierzchniowych i podziemnych, rozprowadzanych w systemach dystrybucji charakteryzujących się małym stosunkiem powierzchni kontaktu do objętości przesyłanej wody (ok. 0,65). Celem badań była ocena i próba wyjaśnienia przyczyn zmian jakości wody podczas przepływu w sieci wodociągowej. Metody badań Badania przeprowadzono w dwóch rejonach aglomeracji trójmiejskiej, tj. w rejonie systemu wodociągowego zasilanego z ujęcia wód powierzchniowych (A) oraz w rejonie systemu wodociągowego zasilanego z dwóch ujęć wód podziemnych (B1 i B2). Sytem A zaopatruje w wodę około 140 tys. mieszkańców, natomiast system B około 90 tys. mieszkańców. Do badań pobrano próbki wody surowej, wody po procesach oczyszczania oraz wody z sieci wodociągowej. Na sieci wodociągowej systemu A zlokalizowano 9 punktów poboru próbek, przy czym w punkcie 7 (w odległości 12,1 km od zakładu oczyszczania A) woda była dodatkowo okresowo dezynfekowana chlorem gazowym. Z kolei na sieci wodociągowej systemu B zlokalizowano 7 punktów pomiarowych (p. 1, 2 i 3 w systemie B1 oraz p. 5, 6 i 7 w systemie B2; w rejonie p. 4 występowała strefa mieszania wód z obu ujęć). Średni czas przetrzymania wody w sieci w czasie badań wynosił 2 3 d w systemie wodociągowym A oraz 1,5 2 d w systemie wodociągowym B. Średnia wydajność obu systemów wynosiła 30% wartości, na którą zostały zaprojektowane. Próbki do badań zostały pobrane od sierpnia 2002 r. do lutego 2006 r., średnio co dwa tygodnie. Łącznie do badań bakteriologicznych pobrano 250 próbek wody powierzchniowej i z sieci wodociągowej oraz 121 próbek z ujęć wód podziemnych oraz z sieci wodociągowej. Do badań fizyczno-chemicznych pobrano łącznie180 próbek wody. Ogólny węgiel organiczny (OWO) oznaczono zgodnie z [8] przy użyciu analizatora Shimadzu TOC 5000 w laboratorium Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Gdańsku (błąd oznaczenia 1%). Temperaturę wody oznaczano przy użyciu sondy przenośnej WTW Multi 340i/SET. Zawartości azotu amonowego, fosforu ogólnego, chloru i dwutlenku chloru oznaczono w laboratoriach SAUR Neptun Gdańsk oraz Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Gdyni. Ogólną liczbę bakterii heterotroficznych
2 16 A. Sokołowska, K. Olańczuk-Neyman Tabela 1. Średnie wartości wybranych wskaźników chemicznych oraz średnia liczba bakterii heterotrofi cznych na początku i końcu sieci badanych systemów wodociągowych Table 1. Average values of the chemical parameters chosen and average number of heterotrophic bacteria in the initial and end sections of the water distribution systems examined System wodociągowy Rodzaj wody Wskaźnik, jednostka Liczba próbek (N) Początek sieci Koniec sieci A B powierzchniowa podziemna ogólny węgiel organiczny, gc/m 3 II okres 94 1,5 4,8 azot amonowy, gnh + 4 /m 3 II okres 250 0,11 0,08 I okres 100 0,3 0,02 chlor, gcl 2 /m 3 II okres 150 0,25 0,03 dwutlenek chloru, gclo 2 /m 3 II okres 150 0,15 0,027 fosfor ogólny, gp/m 3 II okres 250 0,47 <0,01 tlen, go 2 /m 3 II okres 250 9,8 4,5 liczba bakterii heterotrofi cznych, jtk/cm 3 I okres 100 9,8 19,6 II okres ogólny węgiel organiczny, gc/m 3 B1 2,4 3,3 86 B2 4,0 4,4 azot amonowy, gnh + 4 /m ,01 0,0 fosfor ogólny, gp/m ,216 0,066 liczba bakterii heterotrofi cznych, jtk/cm ,1 oznaczono na agarze z ekstraktem drożdżowym (AD) metodą filtrów membranowych [9]. Próbki wody o objętości 100 cm 3, 10 cm 3 i 1 cm 3 przefiltrowano przez jałowe sączki o średnicy porów 0,45μm, a następnie inkubowano w temperaturze 20 o C przez 3 d. Wyniki badań poddano analizie graficznej i statystycznej z zastosowaniem programów Excel i Statistica. Wzajemne relacje i zależności statystyczne pomiędzy analizowanymi wskaźnikami mikrobiologicznymi, chemicznymi i fizycznymi określono stosując procedurę ANOVA sprawdzającą istotność prostych związków korelacyjnych [10]. Wyniki badań Wody powierzchniowe Wyniki badań oczyszczonej wody rozprowadzanej w sieci wodociągowej (A) podzielono na dwa okresy: pierwszy (I) stabilnej dezynfekcji chlorem gazowym oraz drugi (II) dezynfekcji mieszaniną chloru i dwutlenku chloru. Średnie stężenie chloru pozostałego w wodzie rozprowadzanej w sieci wodociągowej w I okresie zmalało z maksymalnej dopuszczalnej wartości [6] 0,3 gcl 2 /m 3 na wyjściu ze stacji oczyszczania do 0,02 gcl 2 /m 3 w końcówce sieci. W II okresie średnie stężenie chloru pozostałego zmalało od 0,25 gcl 2 /m 3 do 0,03 gcl 2 /m 3, a średnie stężenie dwutlenku chloru w sieci z wartości początkowej 0,15 gclo 2 /m 3 do 0,027 gclo 2 /m 3 /m 3 w końcówce sieci. Zawartość OWO w wodzie podczas oczyszczania zmniejszyło się z wartości średniej 5,8 gc/m 3 w wodzie surowej do 1,5 gc/m 3 w wodzie kierowanej do sieci. W II okresie (zmiana dezynfektanta) zawartość OWO w wodzie rozprowadzanej w systemie dystrybucji zwiększała się wraz z odległością od stacji oczyszczania wody, od 1,5 gc/m 3 na początku sieci do 4,8 gc/m 3 w końcówce sieci w odległości 15,6 km od zakładu, tj. ponad 3-krotnie (tab. 1). W II okresie stężenie tlenu rozpuszczonego w wodzie zmalało na długości sieci od 9,8 go 2 /m 3 do 4,5 go 2 /m 3, zawartość fosforu ogólnego od 0,47 gp/m 3 do <0,01 gp/m 3, a azotu amonowego od 0,11 gnh + 4 /m 3 do 0,08 gnh + 4 /m 3. Temperatura wody w skali roku zmieniała się w szerokim zakresie od 1,3 o C do 19,2 o C. 30% próbek wody miało temperaturę <10 o C, 44% pomiędzy 10 o C a 16 o C, a pozostałe 26% próbek >16 o C. Liczba bakterii heterotroficznych w wodzie surowej wynosząca średnio 15, jtk/cm 3 po procesie oczyszczania i końcowej dezynfekcji wody chlorem gazowym (I okres) zmalała do wartości średniej 9,8 jtk/cm 3 (od 0 do 31 jtk/cm 3, tj. utrzymywała się w granicach wartości dopuszczalnych w wodzie do spożycia zgodnie z poprzednim rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2002 r. [6]), natomiast po zmianie środka dezynfekcyjnego zmalała z wartości średniej w wodzie surowej 8, jtk/cm 3 do 1 jtk/cm 3 (w zakresie od Rys. 1 Ogólna liczba bakterii heterotrofi cznych w wodzie z systemu wodociągowego ujmującego wodę powierzchniową (S woda surowa, O woda oczyszczona) Fig 1. Total number of heterotrophic bacteria in the water transported via the surface water distribution system (S raw water, O treated water)
3 Badania zmian jakości mikrobiologicznej wody w sieci wodociągowej aglomeracji trójmiejskiej 17 Tabela 2. Występowanie korelacji zwykłej pomiędzy liczbą bakterii heterotrofi cznych a wybranymi wskaźnikami jakości wody i odległością od stacji oczyszczania Table 2. Correlations between the number of heterotrophic bacteria, the water quality parameters chosen and the distance from the water treatment plant Liczba bakterii heterotrofi cznych Wskaźnik stacja oczyszczania wody A stacja oczyszczania wody B N P R N p R Ogólny węgiel organiczny 94 <0,05 istotna 86 <0,05 istotna Fosfor ogólny 250 <0,05 nieistotna 78 <0,05 istotna Azot amonowy 250 <0,05 nieistotna 78 <0,05 nieistotna Temperatura 250 <0,05 nieistotna 121 <0,05 nieistotna Chlor pozostały 110 <0,05 istotna Cl 2 +ClO 2 pozostały 140 <0,05 istotna Odległość od stacji oczyszczania wody 250 <0,05 istotna 121 <0,05 istotna 0 do 110 jtk/cm 3 ) po oczyszczeniu, tzn. okresowo przekraczającej obowiązującą w tym czasie wartość dopuszczalną (100 jtk/cm 3 ). W miarę oddalania się od stacji oczyszczania wody liczba bakterii w wodzie wodociągowej zwiększyła się. W I okresie przekroczenia wartości dopuszczalnej (100 jtk/cm 3 ) wystąpiły dopiero w punktach oddalonych ponad 11 km od zakładu oczyszczania (tj. od punktu 6) (rys. 1). W II okresie przekroczenia zanotowano we wszystkich punktach sieci, a 50% wyników przekroczyło wartość 100 jtk/cm 3 i niezbędna była dodatkowa (okresowa) dezynfekcja wody. W obu okresach badań największy (10-krotny) wzrost liczby bakterii zanotowano w początkowej części sieci wodociągowej na odcinku pomiędzy stacją oczyszczania wody A oraz punktem pomiarowym 1 oddalonym od niej o 6,7 km. Liczba bakterii heterotroficznych w wodzie wodociągowej rozprowadzanej w sieci korelowała (p<0,05) z zawartością OWO, odległością od stacji oczyszczania i była odwrotnie skorelowana ze stężeniem pozostałego chloru (tab. 2). Nie stwierdzono natomiast korelacji pomiędzy liczbą bakterii heterotroficznych a zawartością azotu amonowego, fosforu ogólnego i temperatury wody rozprowadzanej w sieci wodociągowej. Wody podziemne W systemie wodociągowym B1 zawartość OWO wzrosła z 2,4 gc/m 3 na początku sieci do 3,3 gc/m 3 w końcówce sieci, a w systemie B2 z 4,0 gc/m 3 do 4,4g C/m 3. W strefie mieszania się wód z obu systemów zawartość OWO wynosiła 3,5g C/m 3. Zawartość fosforu ogólnego w wodzie wodociągowej zmalała od 0,216 gp/m 3 do 0,066 gp/m 3, natomiast azotu amonowego od 0,01 gnh 4 + /m 3 do zera. Temperatura wody rozprowadzanej w sieciach B1 i B2 w całym okresie badań wahała się w zakresie 9,3 15,4 o C (80% wyników temp. 10 o C). We wszystkich próbkach wody podziemnej (surowa, kierowana do sieci i w końcowym odcinku sieci) liczba bakterii heterotroficznych nie przekroczyła 100 jtk/cm 3. W surowej wodzie podziemnej średnia liczba bakterii heterotroficznych była bardzo mała i wynosiła 2,0 jtk/cm 3 w stacji oczyszczania B2 oraz 6,3 jtk/cm 3 w stacji oczyszczania B1, a po oczyszczeniu wzrosła do 6,0 jtk/cm 3 w stacji B2 i zmalała do 3,7 jtk/cm 3 w stacji B1 (rys. 2). W najdalszych punktach sieci wodociągowej średnia liczba bakterii podwoiła się w wodzie w systemie B1 w odległości 5,2 km wzrosła do 7,5 jtk/cm 3 (p. 3), a w wodzie w systemie B2 w odległości 6,0 km wzrosła do 13,1 jtk/cm 3 (p. 7). Jedynie w punkcie 4, w którym mieszają się wody Rys. 2 Ogólna liczba bakterii heterotrofi cznych w wodzie z systemu wodociągowego ujmującego wody podziemne (S woda surowa, O woda oczyszczona) Fig. 2. Total number of heterotrophic bacteria in the water transported via the groundwater distribution system (S raw water, O treated water) z obu stacji średnia liczba bakterii zmniejszyła się do 6,0 jtk/cm 3. Stwierdzono występowanie korelacji pomiędzy ogólną liczbą bakterii heterotroficznych w wodzie rozprowadzanej w sieci w obu rejonach, odległością od stacji oczyszczania a zawartością OWO i fosforu ogólnego, a nie stwierdzono korelacji z zawartością azotu amonowego i temperaturą wody (tab. 2). Wprawdzie pogarszanie się jakości wody wskutek wtórnego wzrostu bakterii w czasie jej przepływu w sieci jest zjawiskiem często obserwowanym [11 14], to w każdym systemie wodociągowym mogą występować specyficzne warunki. W obu badanych systemach wodociągowych (A zasilanym z ujęcia wody powierzchniowej dezynfekowanej oraz B zasilanej z ujęć wód podziemnych niedezynfekowanej) odnotowano wzrost liczby bakterii heterotroficznych oraz zawartości OWO wraz z odległością od stacji oczyszczania. Jednakże zmiany jakości wody w sieci wodociągowej różniły się intensywnością i mogły być spowodowane różnymi przyczynami. Dyskusja wyników W najdłuższym badanym systemie A (15,6 km), zasilanym z ujęcia wody powierzchniowej (oczyszczanej m.in. z zastosowaniem koagulacji, ozonowania i sorpcji), zasadniczą przyczyną ponad 3-krotnego wzrostu zawartości OWO była zmiana środka dezynfekcyjnego z chloru gazowego na mieszaninę chloru i dwutlenku chloru, co spowodowało uruchomienie osadów zatrzymanych na ściankach przewodów wodociągowych, a w konsekwencji
4 18 A. Sokołowska, K. Olańczuk-Neyman znaczne zmniejszenie pozostałych stężeń środków dezynfekcyjnych (chloru z 0,25 gcl 2 /m 3 do 0,03 gcl 2 /m 3 oraz dwutlenku chloru z 0,15 gclo 2 /m 3 do 0,03 gclo 2 /m 3 ). Zatem zwiększenie zawartości OWO oraz zmniejszenie ilości środków dezynfekcyjnych w wodzie były prawdopodobnie głównymi przyczynami znaczącego zwiększenia liczby bakterii heterotroficznych, nasilającego się wraz z odległością od stacji oczyszczania wody, które na całej długości sieci wyniosło 2log. Uzyskane zależności są zbieżne z wynikami opublikowanymi w pracy [15], wg których stężenie chloru pozostałego w zakresie 0,1 0,25 gcl 2 /m 3 nie ograniczyło wtórnego wzrostu mikroorganizmów w wodzie wodociągowej, a skuteczne stężenie dwutlenku chloru, ograniczające ich wtórny wzrost, mieściło się w zakresie 1,55 1,77 gclo 2 /m 3. W krótszych o ok. 50% systemach wodociągowych B1 i B2, odpowiednio o długości 5,2 km i 6,0 km, rozprowadzających niedezynfekowaną wodę podziemną, zanotowano względnie niewielkie zwiększenie zawartości OWO w wodzie wraz z odległością od stacji oczyszczania. W końcówkach sieci średnia zawartość OWO była odpowiednio 1,5-krotnie (B1) i 1,1-krotnie większa (B2) niż w wodzie po procesie oczyszczania (napowietrzanie i filtracja przez złoża katalityczne). Na zwiększenie zawartości OWO na długości sieci oraz wzrost liczby bakterii heterotroficznych mogły wpływać gwałtowne zmiany ciśnienia spowodowane dławieniami i uderzeniami hydraulicznymi, które przyczyniają się do uruchamiania osadów zdeponowanych w przewodach wodociągowych oraz rozbijania skupisk bakterii. Znajduje to potwierdzenie w wynikach badań [16], które wykazały, że podwyższone ciśnienie (0,6 MPa) i jego częste wahania spowodowały około dwukrotny wzrost liczby bakterii heterotroficzych w wodzie w wyniku rozbijania skupisk bakterii i uwalniania z nich pojedynczych komórek. Oprócz zawartości OWO i jego zróżnicowanej przyswajalności przez mikroorganizmy, na wtórny wzrost bakterii w wodzie wodociągowej mogło również wpłynąć stężenie ważnych dla mikroorganizmów pierwiastków biogennych, tj. fosforu i azotu [17,18]. Badania wykazały, że w wodzie podziemnej rozprowadzanej w sieci, w odróżnieniu od wody powierzchniowej, pewien wpływ na wzrost bakterii miał fosfor, o czym świadczyło zmniejszenie stężenia fosforu ogólnego w kolejnych punktach wzdłuż sieci oraz stwierdzona korelacja pomiędzy liczbą bakterii heterotroficznych a jego stężeniem. Obserwacje te znajdują potwierdzenie w wynikach badań [19], które wykazały, że frakcja dostępnego mikrobiologicznie fosforu, przyswajalna przez bakterie, była łatwo usuwana w chemicznych procesach oczyszczania (jak np. koagulacja), którym poddawana była woda powierzchniowa, a największe stężenia dostępnego mikrobiologicznie fosforu występują w wodach podziemnych, które nie wymagają chemicznego oczyszczania. O braku wpływu azotu amonowego na wtórny wzrost bakterii w obu systemach wodociągowych świadczył brak korelacji pomiędzy liczbą bakterii heterotroficznych a jego stężeniem. W obu analizowanych systemach wodociągowych nie stwierdzono także korelacji pomiędzy liczbą bakterii heterotroficznych a temperaturą wody. W systemie A 74% próbek wody wodociągowej pobrano przy temperaturze wody <16 o C, a w systemie B nie zanotowano temperatury wody >16 o C. Można zatem uznać, że niska temperatura wody w badanych systemach, tylko sporadycznie przekraczająca 16 o C, była czynnikiem ograniczającym szybkość ponownego wzrostu mikroorganizmów w wodzie [20 21]. Podsumowanie W badanych systemach wodociągowych zachodził wtórny wzrost bakterii heterotroficznych, przy czym był on większy w wodzie pochodzącej z ujęcia powierzchniowego dezynfekowanej chlorem lub mieszaniną chloru i dwutlenku chloru, niż w niedezynfekowanej wodzie z ujęć podziemnych. W początkowym odcinku sieci rozprowadzającej oczyszczoną wodę powierzchniową średnia liczba bakterii (niezależnie od środka dezynfekcyjnego) wzrosła o 1log, a na zbliżonym odcinku sieci rozprowadzającej niedezynfekowaną wodę podziemną tylko o 0,5log. Do zasadniczych przyczyn wtórnego wzrostu bakterii w wodzie wodociągowej pochodzącej z ujęcia powierzchniowego należy zaliczyć szybki spadek stężenia chloru pozostałego i duże stężenie tlenu rozpuszczonego, a także prawdopodobnie większą zawartość przyswajalnego węgla organicznego niż w wodzie podziemnej. Największy wzrost liczby bakterii, dochodzący do 2log, zanotowano w końcówce sieci rozprowadzającej oczyszczoną wodę powierzchniową w odległości 15,6 km podczas zmiany środka dezynfekcyjnego z chloru gazowego na dwutlenek chloru. W tym czasie stwierdzono znaczący (śr. ponad 3-krotny) wzrost zawartości OWO, prawdopodobnie uwalnianego z osadów na ściankach przewodów wodociągowych oraz spadek stężeń pozostałego chloru i dwutlenku chloru, odpowiednio do średnich wartości 0,03 gcl 2 /m 3 i 0,027 gclo 2 /m 3. Prowadzone obecnie prace badawcze przy użyciu metod bezpośredniego liczenia komórek bakterii z zastosowaniem mikroskopu epifluorescencyjnego, umożliwią określenie całkowitej liczby bakterii, w tym żywych, w wodzie wodociągowej, a także ocenę ich struktury morfologicznej. LITERATURA 1. P.M. HUCK, G.A. GAGNON: Understanding the distribution system as a bioreactor: A framework for managing heterotrophic plate count levels. Int. J. Food Microbiol. 2004, Vol. 92, pp R. BOE-HANSEN, H.J. ALBRECHTSEN, E. ARVIN, C. JØRGENSEN: Bulk water phase and biofilm growth in drinking water at low nutrient conditions. Water Research 2002, Vol. 36, pp S.C. EDBERG, M.J. ALLEN: Virulence and risk from drinking water of heterotrophic plate count bacteria in human population groups. Int. J. of Food Microbiol. 2004, Vol. 92, pp D. SARTORY: Heterotrophic plate count monitoring of treated drinking water in the UK: A useful operational tool. Int. J. of Food Microbiol. 2004, Vol. 92, pp Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 29 marca 2007 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. DzU nr 61, poz Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 19 listopada 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. DzU nr 203, poz Disinfectant and Disinfection By-Products Rule. U.S. EPA, 1998, 8. European Standard CEN 1484: Water analysis guidelines for the determination of total organic carbon (TOC) and dissolved organic carbon (DOC). ICS , PN-ISO 6222: Jakość wody. Oznaczanie żywych mikroorganizmów. Określanie ogólnej liczby kolonii na agarze odżywczym metodą posiewu powierzchniowego lub wgłębnego, A. STANISZ: Statystyka dla medyków i biologów. Statsoft, Kraków D. VAN DER KOOIJ, W.A.M. HIJNEN: Utilisation of low concentration of starch by a Flavobacterium species isolated from tap water. Appl. Environ. Microbiol. 1981, Vol. 41, pp
5 Badania zmian jakości mikrobiologicznej wody w sieci wodociągowej aglomeracji trójmiejskiej I. SIBILLE, L. MATHIEU, J.L. PAQUIN, D. GATEL, J.C. BLOCK: Microbial characteristics of a distribution system fed with nanofiltered drinking water. Water Research 1997, Vol. 31, pp M. BOUALAM, L. MATHIEU, S. FASS, J. CAVARD, D. GA- TEL: Relationship between coliform culturability and organic matter in low nutritive waters. Water Research 2002, Vol. 36, pp P. GALE, R. PITCHERS, P. GRAY: The effect of drinking water treatment on the spatial heterogeneity of micro-organisms: implications for assessment of treatment efficiency and health risk. Water Research 2002, Vol. 36, No. 6, pp G.A. GANGON, J.L. RAND, K.C. O LEARY, A.C. RYGEL, C. CHAURET, R.C. ANDREWS: Disinfecant efficacy of chlorite and chlorine dioxide in drinking water biofilms. Water Research 2005, Vol. 39, No. 9, pp R. BRAY, K. OLAŃCZUK-NEYMAN, A. SOKOŁOWSKA: The influence of oscillatory low pressure on bacteria number in groundwater supplied to distribution system. Polish Journal of Environmental Studies 2007, Vol. 16 (2A), pp I.T. MIETTINEN, T. VARTIAINEN, P.J. MARTIKAINEN: Phosphorus and bacterial growth in drinking water. Applied and Environmental Microbiology 1997, Vol. 63, pp A. SATHASIVAN, S. OHGAKI: Application of new bacterial regrowth potential method for water distribution systems: A clear evidence of phosphorus limitation. Water Research 1999, Vol. 33, pp M.J. LEHTOLA, I.T. MIETTINEN, T. VARTIAINEN, P.J. MARTIKAINEN: A new sensitive bioassay for determination of microbially available phosphorus in water. Applied and Environmental Microbiology 1999, Vol. 65 (5), pp P.J. OLLOS, R.M. SLAWSON, P.M. HUCK, Bench scale investigations of bacterial regrowth in drinking water distribution systems. Water Science & Technology 1998, Vol. 38, pp C.J. VOLK, M. W.LeCHEVALLIER: Impacts of the reduction of nutrient levels on bacterial water quality in distribution system. Appied and Environ. Microbiol. 1999, Vol. 65, p. 11. Sokolowska, A., Olanczuk-Neyman, K. Microbiological Water Quality in the Water-pipe Network of the Gdansk District. Ochrona Srodowiska 2009, Vol. 31, No. 4, pp Abstract: The tap water supplied to the inhabitants of Gdansk, Gdynia and Sopot via two distribution systems was analyzed for microbiological and chemical composition. One of the distribution systems involves an intake of surface water treated by coagulation, ozonation and adsorption onto active carbon; the other one uses two intakes of groundwater treated by aeration and filtration through a catalytic bed. In both the distribution systems the regrowth of heterotrophic bacteria was found to occur, which was stronger in the surface water being treated and disinfected (with chlorine, or a mixture of chlorine and chlorine dioxide) than in the groundwater being treated without disinfection. In the initial section of the surface water distribution system the average number of bacteria (regardless of the disinfectant used) increased by 1log, while in the system distributing non-disinfected groundwater an increase of only 0.5log was observed. The underlying causes of bacterial regrowth in the tap water drawn from the surface water intake can be itemized as follows: a rapid decrease in residual chlorine concentration, a high dissolved oxygen concentration and, seemingly, a higher content of assimilable organic carbon as compared to that in the tap water drawn from the groundwater intake. The largest increase in the number of bacteria, up to 2log, was observed in the end section of the system distributing treated surface water, at the distance of 15.6 km, during replacement of gaseous chlorine by chlorine dioxide. This increase was paralleled by a significant (on average more than threefold) rise in the content of TOC (probably released from the deposits on the pipe walls) and by a decrease in the concentrations of residual chlorine and chlorine dioxide to values averaging 0.03 gcl 2 /m 3 and gclo 2 /m 3, respectively. Researches are underway, where use is made of direct methods to count bacterial cells (epifluorescence microscope). It is expected that such examinations will make it possible to determine the total number of bacteria (including those survived) in the tap water, as well as to assess their morphological structure. Keywords: Tap water, surface water, groundwater, waterpipe network, microbiological quality, heterotrophic bacteria.
Badania stabilności biologicznej wody w wybranych systemach wodociągowych
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 37 2015 Nr 4 Aleksandra Sokołowska, Katarzyna Jankowska, Eliza Kulbat, Krystyna Olańczuk-Neyman Badania stabilności biologicznej wody w wybranych systemach wodociągowych Brak stabilności
Bardziej szczegółowoZmiany zawartości substancji organicznych w wodzie w procesie utleniania chemicznego
Inżynieria i Ochrona Środowiska 2011, t. 14, nr 2, s. 111-120 Maria ŚWIDERSKA-BRÓŻ, Małgorzata WOLSKA Politechnika Wrocławska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370
Bardziej szczegółowoOcena zmian stabilności biologicznej w układzie technologicznym oczyszczania wody infiltracyjnej
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 34 2012 Nr 4 Maria Świderska-Bróż, Małgorzata Wolska Ocena zmian stabilności biologicznej w układzie technologicznym oczyszczania wody infiltracyjnej Jakość wody wprowadzanej do
Bardziej szczegółowoOCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH O DUŻEJ ZAWARTOŚCI OLEJÓW NA ZŁOŻU BIOLOGICZNYM
ścieki przemysłowe, złoże biologiczne Katarzyna RUCKA, Małgorzata BALBIERZ* OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH O DUŻEJ ZAWARTOŚCI OLEJÓW NA ZŁOŻU BIOLOGICZNYM Przedstawiono wyniki laboratoryjnych badań
Bardziej szczegółowoDotyczy: obszarowej oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi dla Gminy Trzyciąż za 2016 rok.
Dotyczy: obszarowej oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi dla Gminy Trzyciąż za 2016 rok. Na terenie Gminy Trzyciąż działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną
Bardziej szczegółowoBADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO
oczyszczanie, ścieki przemysłowe, przemysł cukierniczy Katarzyna RUCKA, Piotr BALBIERZ, Michał MAŃCZAK** BADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO Przedstawiono
Bardziej szczegółowoPaństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie zgodnie z 16
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie zgodnie z 16 i 17 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007
Bardziej szczegółowoOCENA MOŻLIWOŚCI OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO
ścieki przemysłowe, przemysł cukierniczy, oczyszczanie ścieków Katarzyna RUCKA, Piotr BALBIERZ, Michał MAŃCZAK * OCENA MOŻLIWOŚCI OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO Przeprowadzono ocenę
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE
JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE Badania przeprowadzone w Warszawie wykazały, że w latach 1990-2007 w mieście stołecznym nastąpił wzrost emisji całkowitej gazów cieplarnianych o około 18%, co przekłada się
Bardziej szczegółowoWykaz badań prowadzonych przez laboratorium - woda
1 Temperatura 0 50 0 C (pomiar bezpośredni) 2 Chlor wolny 0,03 2,00 mg/l 0,02 2,00 mg/l 3 Mętność 0,10-1000 NTU (metoda nefelometryczna) 4 Barwa 5-70 mg/l Pt (metoda wizualna) 5 Zapach (metoda organoleptyczna)
Bardziej szczegółowozaopatrywanej ludności Wodociągi publiczne:
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie zgodnie z 20 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015
Bardziej szczegółowoPaństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Jaworznie
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Jaworznie MIASTO JAWORZNO Liczba ludności zaopatrywanej w wodę ok. 92000 Zaopatrzenie w wodę zasilanie/ilość rozprowadzanej lub produkowanej wody w m 3 /d: woda
Bardziej szczegółowoWykres nr 2. Ilość konsumentów, zależnie od wydajności urządzenia wodociągowego w 2014 r. ilość konsumentów. wydajność urządzenia w m 3 /d
Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Woda przeznaczona do spożycia, rozprowadzana przez wodociągową sieć rozdzielczą, produkowana jest przez 386 urządzeń wodociągowych (wg ewidencji z 31.12.2014
Bardziej szczegółowoWykres nr 1. Liczba urządzeń wodociągowych zewidencjonowanych w 2015 r.
Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Woda przeznaczona do spożycia, rozprowadzana przez wodociągową sieć rozdzielczą, produkowana jest przez 388 urządzeń wodociągowych (2 więcej, niż w roku
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 07537/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z badań jakości powietrza wykonanych ambulansem pomiarowym w Tarnowskich Górach w dzielnicy Osada Jana w dniach
WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W KATOWICACH DELEGATURA W CZĘSTOCHOWIE ul. Rząsawska 24/28 tel. (34) 369 41 20, (34) 364-35-12 42-200 Częstochowa tel./fax (34) 360-42-80 e-mail: czestochowa@katowice.wios.gov.pl
Bardziej szczegółowoWATER QUALITY VS CHLORINE AND CHLROINE DIOXIDE DISAPPEARANCE IN WATER
JAKOŚĆ WODY A PRĘDKOŚĆ ZANIKU CHLORU I DWUTLENKU CHLORU WATER QUALITY VS CHLORINE AND CHLROINE DIOXIDE DISAPPEARANCE IN WATER Magdalena Domańska, Magdalena Kęszycka, Janusz Łomotowski Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoConception of reuse of the waste from onshore and offshore in the aspect of
Conception of reuse of the waste from onshore and offshore in the aspect of environmental protection" Koncepcja zagospodarowania odpadów wiertniczych powstających podczas wierceń lądowych i morskich w
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 901
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 901 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10, Data wydania: 20 marca 2017 r. Nazwa i adres AB 901 PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA PROCESU UZDATNIANIA WODY POWIERZCHNIOWEJ Z WYKORZYSTANIEM SZTUCZNEJ INFILTRACJI NA PRZYKŁADZIE ZUW W STARYM SĄCZU
UNIWERSYTET ROLNICZY W KRAKOWIE SĄDECKIE WODOCIĄGI Sp. z o. o. dr hab. inż. Tomasz Bergel, mgr inż. Iwona Wiewiórska OPTYMALIZACJA PROCESU UZDATNIANIA WODY POWIERZCHNIOWEJ Z WYKORZYSTANIEM SZTUCZNEJ INFILTRACJI
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 09059/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 06721/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6460008992 tel. 032-324-22-00, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach,
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 01400/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoStan środowiska w Bydgoszczy
Stan środowiska w Bydgoszczy Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy w 2005 r. w oparciu o automatyczną stację pomiarową zlokalizowaną przy ul. Warszawskiej kontynuował ciągły monitoring
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 01780/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoANALIZA EFEKTYWNOŚCI USUWANIA ZANIECZYSZCZEŃ ZE ŚCIEKÓW W OCZYSZCZALNI W WOLI DALSZEJ K/ŁAŃCUTA
Polish Journal for Sustainable Development Tom 19 rok 215 * JUSTYNA KOC-JURCZYK, ŁUKASZ JURCZYK Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Biologiczno-Rolniczy Katedra Biologicznych Podstaw Rolnictwa i Edukacji Środowiskowej
Bardziej szczegółowoWskaźniki bakteriologiczne
Nakło nad Notecią, 25.03.2019r. Informacja dotycząca oceny jakości wody wodociągowej przeznaczonej do spożycia przez ludzi za rok 2018, dostarczanej przez wodociągi publiczne funkcjonujące na terenie gminy
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 04531/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoZakres działalności Laboratorium Środowiskowego dla którego spełnione jest wymaganie normy PN-EN ISO/IEC 17025:
Zakres działalności Laboratorium Środowiskowego dla którego spełnione jest wymaganie normy PNEN IO/IEC 17025:201802 L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Badany obiekt woda woda do spożycia przez
Bardziej szczegółowoBIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU W procesach samooczyszczania wód zanieczyszczonych związkami organicznymi zachodzą procesy utleniania materii organicznej przy współudziale mikroorganizmów tlenowych.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 01893/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 15269/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6460008992 tel. 032-324-22-00, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach,
Bardziej szczegółowoOcena wody za cały 2011 rok
GMINA ZEBRZYDOWICE Gmina Zebrzydowice zaopatrywana jest w wodę do spożycia przez wodociągi publiczne, których woda w określonych rejonach miesza się. Są to następujące wodociągi: Zebrzydowice (woda mieszana
Bardziej szczegółowoCENTRUM CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH CLEAN COAL TECHNOLOGY CENTRE. ... nowe możliwości. ... new opportunities
CENTRUM CZYSTYCH TECHNOLOGII WĘGLOWYCH CLEAN COAL TECHNOLOGY CENTRE... nowe możliwości... new opportunities GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA fluidalnym przy ciśnieniu maksymalnym 5 MPa, z zastosowaniem różnych
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE WYDZIAŁ NAUK O ŚRODOWISKU
UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE WYDZIAŁ NAUK O ŚRODOWISKU Streszczenie rozprawy doktorskiej pt: Efektywność usuwania azotu i fosforu w bio-elektrochemicznym reaktorze SBBR mgr inż. Izabella
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 14913/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 13409/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowosystem monitoringu zanieczyszczeń gazowych i pyłów w powietrzu atmosferycznym, z zastosowaniem zminiaturyzowanych stacji pomiarowych
system monitoringu zanieczyszczeń gazowych i pyłów w powietrzu atmosferycznym, z zastosowaniem zminiaturyzowanych stacji pomiarowych Pomiary stężeń zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego w poszczególnych
Bardziej szczegółowoPaństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie zgodnie z 16
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie zgodnie z 16 i 17 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIE OCHRONY ŚRODOWISKA (studia I stopnia) Mogilniki oraz problemy związane z ich likwidacją prof. dr hab. inż.
Pestycydy i problemy związane z ich produkcja i stosowaniem - problemy i zagrożenia związane z występowaniem pozostałości pestycydów w środowisku; Mogilniki oraz problemy związane z ich likwidacją - problem
Bardziej szczegółowoPaństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie 2015 r.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie zgodnie z 20 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. poz. 1989)
Bardziej szczegółowoBADANIA TECHNOLOGICZNE OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW Z PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO METODĄ OSADU CZYNNEGO
Katarzyna RUCKA*, Michał MAŃCZAK*, Piotr BALBIERZ* ścieki przemysłowe, reaktor SBR, biologiczne oczyszczanie ścieków BADANIA TECHNOLOGICZNE OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW Z PRZEMYSŁU CUKIERNICZEGO METODĄ OSADU CZYNNEGO
Bardziej szczegółowoZakres badań wykonywanych w Laboratorium Środowiskowym.
Zakres badań wykonywanych w Laboratorium Środowiskowym. L.p. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Badany obiekt woda woda do spożycia przez ludzi Badana cecha / metoda badawcza Barwa rzeczywista Zakres:
Bardziej szczegółowoCzynniki współdecydujące o potencjale powstawania i rozwoju biofilmu w systemach dystrybucji wody
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 32 2010 Nr 3 Maria Świderska-Bróż Czynniki współdecydujące o potencjale powstawania i rozwoju biofilmu w systemach dystrybucji wody Zjawisko wtórnego rozwoju bakterii Bacillus coli
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1298
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1298 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 4 Data wydania: 16 stycznia 2015 r. Nazwa i adres: MIEJSKIE
Bardziej szczegółowoStacja Uzdatniania Wody w Oleśnie
RAPORT Z BADAŃ PILOTAŻOWYCH UZDATNIANIA WODY Stacja Uzdatniania Wody w Oleśnie 1 Raport z badań pilotażowych uzdatniania wody przeprowadzonych na Stacji Uzdatniania Wody w Oleśnie CEL BADAŃ PILOTAŻOWYCH
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 15530/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoOcena obszarowa jakości wody na terenie gminy Łukowica za rok 2015.
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY w LIMANOWEJ 34-600 Limanowa, ul. M.B.Bolesnej 16 B TEL: 18 33-72-101, FAX: 18 33-72-438 e-mail: limanowa@psse.malopolska.pl NHK-071-1/16 Limanowa, dnia Wójt Gminy
Bardziej szczegółowoCzy woda wodociągowa musi być dezynfekowana chemicznie?
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 35 2013 Nr 4 Anna Olejnik, Jacek Nawrocki Czy woda wodociągowa musi być dezynfekowana chemicznie? Czystość mikrobiologiczna wody wodociągowej jest pierwszorzędnym zadaniem zakładów
Bardziej szczegółowoPaństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Dąbrowie Górniczej
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Dąbrowie Górniczej POWIAT BĘDZIŃSKI Liczba ludności zaopatrywanej w wodę ok. 147624 Zaopatrzenie w wodę ilość rozprowadzanej lub produkowanej wody ok.29525. Na
Bardziej szczegółowoI. Pobieranie próbek. Lp. Wykaz czynności Wielkość współczynnika
Koszty i wykaz badań wykonywanych w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Poznaniu 1. Stawka podstawowa wynosi 40,41 zł. 2. Wyliczenie kosztów usługi następuje w sposób następujący: koszt usługi
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 5303/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoInstrukcja płukania i dezynfekcji
Załącznik nr 13 Instrukcja płukania i dezynfekcji 1. Przebieg procesu płukania i dezynfekcji rurociągów (przyłączy o średnicy DN min. 80). Praktyka AQUANET-u wykazuje, że tylko połączenie wysokiej intensywności
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 8216/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNE SYSTEMY OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW A OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH
INDYWIDUALNE SYSTEMY OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW A OCHRONA WÓD PODZIEMNYCH Opracowała: Klaudia Bukowska ZAOPATRZENIE W WODĘ A OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW Zbiorowe zaopatrzenie w wodę Indywidualne zaopatrzenie w wodę
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 04729/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 13698/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 16289/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6460008992 tel. 0323242200, fax 322166666, http://www.cbidgp.pl email: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoActa 12 (2) 2012.indd :41:15. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 12 (2) 2013,
Acta 1 () 01.indd 93 013-1-1 11:41:15 Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 1 () 013, 9310 ** Streszczenie. Abstract. Acta 1 () 01.indd 94 013-1-1 11:41:15 94 Acta Sci. Pol. Acta 1 () 01.indd 95 013-1-1
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA. I. Badania wody surowej, uzdatnionej, wód popłucznych i wody z rzeki
OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA I. Badania wody surowej, uzdatnionej, wód popłucznych i wody z rzeki Wykonanie badań wraz z pobraniem próbek i opracowaniem wyników zgodnie z harmonogramem stanowiącym załącznik
Bardziej szczegółowoPowiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku Zaopatrzenie ludności w wodę W 2010 roku Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Olecku objęła nadzorem 17 urządzeń służących do zaopatrzenia
Bardziej szczegółowoDotyczy: obszarowej oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi dla Miasta Bukowno za 2014 rok.
Dotyczy: obszarowej oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi dla Miasta Bukowno za 2014 rok. Teren Miasta Bukowno zaopatrywany jest w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi z 3 urządzeń
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 02631/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6460008992 tel. 0323242200, fax 322166666, http://www.cbidgp.pl email: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 16709/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoNHK-430-M-13/18 Bochnia, dnia 26 stycznia 2018r.
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W BOCHNI NHK-430-M-13/18 Bochnia, dnia 26 stycznia 2018r. Sz. Pan Robert Roj Wójt Gminy Łapanów 32-740 Łapanów Obszarowa ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia
Bardziej szczegółowoPaństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Chorzowie.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Chorzowie. Chorzów oraz Świętochłowice zaopatrywane są w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi w ramach wodociągu grupowego należącego do Górnośląskiego Przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoSTAN INFRASTRUKTURY WODOCIĄGOWEJ W WYBRANYCH MIASTACH DOLINY SANU WATER INFRASTRUCTURE IN THE CHOSEN CITIES IN THE SAN VALLEY
Katarzyna Pietrucha-Urbanik Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza STAN INFRASTRUKTURY WODOCIĄGOWEJ W WYBRANYCH MIASTACH DOLINY SANU Abstrakt W pracy dokonano charakterystyki wyposaŝenia wybranych
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 4597/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoWłodzimierz MIERNIK Dariusz MŁYŃSKI
Włodzimierz MIERNIK Dariusz MŁYŃSKI EPISTEME 22/2014, t. II s. 303-310 ISSN 1895-2241 ANALIZA EFEKTYWNOŚCI PRACY OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W KRZESZOWICACH PO MODERNIZACJI ANALYSIS OF THE EFFICENCY OF SEWAGE
Bardziej szczegółowoNHK-430-M-12/18 Bochnia, dnia 26 stycznia 2018r.
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W BOCHNI NHK-430-M-12/18, dnia 26 stycznia 2018r. Sz. Pan Marek Bzdek Wójt Gminy ul. Kazimierza Wielkiego 26 32-700 Obszarowa ocena jakości wody przeznaczonej do
Bardziej szczegółowoPOZYSKIWANIE OSADU NADMIERNEGO W STANDARDOWYM UKŁADZIE STEROWANIA OCZYSZCZALNIĄ ŚCIEKÓW
Inżynieria Rolnicza 4(129)/2011 POZYSKIWANIE OSADU NADMIERNEGO W STANDARDOWYM UKŁADZIE STEROWANIA OCZYSZCZALNIĄ ŚCIEKÓW Marcin Tomasik, Łukasz Tyrlik Katedra Energetyki i Automatyzacji Procesów Rolniczych,
Bardziej szczegółowoPaństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Dąbrowie Górniczej
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Dąbrowie Górniczej Na terenie nadzorowanym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Dąbrowie Górniczej znajdują się ogółem 32 ujęcia, wśród których
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 8836/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1079
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1079 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 8 Data wydania: 10 sierpnia 2016 r. Nazwa i adres WODOCIĄGI
Bardziej szczegółowoOcena roczna jakości powietrza w województwie pomorskim - stan w 2014 roku
Ocena roczna jakości powietrza w województwie pomorskim - stan w 2014 roku Adam Zarembski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku WYDZIAŁ MONITORINGU www.gdansk.wios.gov.pl Pomorski Wojewódzki
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1272
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1272 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 3 Data wydania: 29 sierpnia 2013 r. Nazwa i adres: AB 1272
Bardziej szczegółowoInstrukcja laboratorium z ochrony środowiska. Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód
Instrukcja laboratorium z ochrony środowiska Temat ćwiczenia. Oznaczanie wybranych wskaźników zanieczyszczenia wód Cel ćwiczenia Ćwiczenie ma za zadanie zapoznanie się z wybranymi metodami określania wskaźników
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 4929/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6460008992 tel. 032-324-22-00, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach,
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 16293/ZL/18
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 3232422, fax 322166666, http://www.cbidgp.pl email: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz. Gosp.
Bardziej szczegółowoOczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ
Oczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ Spis treści Przedmowa 1. Woda w przyrodzie 1.1. Wprowadzenie 1.2. Fizyczne właściwości wody 1.3. Ogólna charakterystyka roztworów wodnych 1.3.1. Roztwory
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 02342/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 3232422, fax 322166666, http://www.cbidgp.pl email: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz. Gosp.
Bardziej szczegółowoBRAK PRZYDATNOSCI A WARUNKOWA PRZYDATNŚĆ WPS
BRAK PRZYDATNOSCI A WARUNKOWA PRZYDATNŚĆ WPS BRAK PRZYDATNOŚCI A WARUNKOWA PRZYDATNOŚĆ Należy rozróżnić dwa obszary zapewnienia bezpieczeństwa jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi: normy
Bardziej szczegółowoSTAN SANITARNY URZĄDZEŃ DO ZAOPATRYWANIA W WODĘ, JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI, W 2011 ROKU, NA TERENIE POWIATU ŻNIŃSKIEGO
STAN SANITARNY URZĄDZEŃ DO ZAOPATRYWANIA W WODĘ, JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI, W 2011 ROKU, NA TERENIE POWIATU ŻNIŃSKIEGO Wstęp Podstawę oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W KATOWICACH. OKRESOWA OCENA JAKOŚCI WODY DLA MIASTA MYSŁOWICE za rok 2014
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W KATOWICACH UL. BARBARY 17, 40-053 KATOWICE http://www.psse.katowice.pl/ NS/HKiŚ/4564/U/2015 e-mail: psse.katowice@pis.gov.pl Katowice, dnia 04.02.2015r. Sekretariat
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 9174/ZL/16
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6460008992 tel. 032-324-22-00, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach,
Bardziej szczegółowoOCENA EFEKTYWNOŚCI WSPÓŁOCZYSZCZANIA W BIOREAKTORZE SBR ODCIEKÓW ZE SKŁADOWISKA KOMUNALNEGO ORAZ ICH WPŁYWU NA MIKROORGANIZMY OSADU CZYNNEGO
Proceedings of ECOpole Vol. 4, No. 2 2010 Jolanta BOHDZIEWICZ 1, Anna ŚWIERCZYŃSKA 1 i Magdalena AMALIO-KOSEL 2 OCENA EFEKTYWNOŚCI WSPÓŁOCZYSZCZANIA W BIOREAKTORZE SBR ODCIEKÓW ZE SKŁADOWISKA KOMUNALNEGO
Bardziej szczegółowoOgólna produkcja wody. Liczba zaopatrywanej ludności
I. CHARAKTERYSTYKA URZĄDZEŃ WODOCIĄGOWYCH Pod nadzorem granicznej i powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych na terenie województwa mazowieckiego znajduje się 905 przedsiębiorstw wodociągowokanalizacyjnych.
Bardziej szczegółowoMonitoring morskich wód przybrzeżnych i zbiorników wodnych w Gminie Gdańsk w roku 2011
Monitoring morskich wód przybrzeżnych i zbiorników wodnych w Gminie Gdańsk w roku 2011 MORSKIE WODY PRZYBRZEŻNE Monitoring morskich wód przybrzeżnych 2011 r. realizowany był w ramach nadzoru nad jakością
Bardziej szczegółowoCentralne Laboratorium Badania Wody i Ścieków Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Okręgu Częstochowskiego S.A.
OFERT na wykonywanie badań wody i ścieków Centralne Laboratorium Badania Wody i Ścieków ul. Jaskrowska 4/20, 42-202 Częstochowa tel. 34 37 73 40, 34 37 73 42; e-mail: laboratorium@pwik.czest.pl Szanowni
Bardziej szczegółowoOcena stanu / potencjału ekologicznego, stanu chemicznego i ocena stanu wód rzecznych.
Ocena stanu jednolitych części powierzchniowych wód płynących (w tym zbiorników zaporowych) w 2013 roku, z uwzględnieniem monitoringu w latach 2011 i 2012. Zgodnie z zapisami Ramowej Dyrektywy Wodnej podstawowym
Bardziej szczegółowoOcena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia
VI KONFERENCJA NAUKOWA WODA - ŚRODOWISKO - OBSZARY WIEJSKIE- 2013 Ocena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia A. Kuźniar, A. Kowalczyk, M. Kostuch Instytut Technologiczno - Przyrodniczy,
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 984
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 984 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 5, Data wydania: 10 września 2012 r. Nazwa i adres AB 984 PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 20 kwietnia 2015 r. AB 814 Nazwa i adres PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoPotencjał metanowy wybranych substratów
Nowatorska produkcja energii w biogazowni poprzez utylizację pomiotu drobiowego z zamianą substratu roślinnego na algi Potencjał metanowy wybranych substratów Monika Suchowska-Kisielewicz, Zofia Sadecka
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 04520/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 3232422, fax 322166666, http://www.cbidgp.pl email: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz. Gosp.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 11502/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z BADAŃ NR 07478/ZL/19
CENTRUM BDŃ I DOZORU GÓRNICTW PODZIEMNEGO Sp. z o.o. 43-143 LĘDZINY, ul. LĘDZIŃSK 8, NIP PL6468992 tel. 32-324-22-, fax 32-216-66-66, http://www.cbidgp.pl e-mail: cbidgp@cbidgp.pl SR w Katowicach, Wydz.
Bardziej szczegółowoSustainability in commercial laundering processes
Leonardo da Vinci Project Sustainability in commercial laundering processes Module 1 Usage of water Chapter 5 a Oczyszczanie ścieków Możliwości odprowadzania ścieków Module 1 Usage of water Chapter 5 Waste
Bardziej szczegółowoDOŚWIADCZENIA W ZASTOSOWANIU KOAGULAN- TÓW GLINOWYCH W ZAKŁADZIE UZDATNIANIA WODY W STARYM SĄCZU
AKTUALNE ZAGADNIENIA W UZDATNIANIU I DYSTRYBUCJI WODY ROZDZIAŁ A INNOWACYJNE TECHNOLOGIE UJMOWANIA I UZDATNIANIA WODY 2009, VOL.1, 29-36 ISBN978-83-925064-5-4 mgr inż. Iwona Wiewiórska mgr inż. Dmytro
Bardziej szczegółowo