Twój doradca w warsztacie TECHNOLOGIE / WYPOSAŻENIE / CZĘŚCI ZAMIENNE / URZĄDZENIA / NARZĘDZIA / RYNEK

Transkrypt

1 Świat motoryzacji Twój doradca w warsztacie LUTY TECHNOLOGIE / WYPOSAŻENIE / CZĘŚCI ZAMIENNE / URZĄDZENIA / NARZĘDZIA / RYNEK IV Mistrzostwa Mechaników str. 5 NR INDEKSU ISSN Podobne, ale nie zamienne str. 13 Obalony koronny argument Niemiecki automobilklub ADAC ujawnił lukę w systemach Connected Drive BMW. Przez ich niedoskonałość złodzieje mogli włamywać się do samochodów, a także wykradać dane pokładowe, nie pozostawiając po sobie śladów. Na niebezpieczeństwo to wystawionych zostało ponad 2,2 miliona samochodów BMW, Mini i Rolls Royce na świecie, z czego ponad 400 tysięcy w samych Niemczech. BMW zapewnia, że problem str. 10 str. 4 został rozwiązany wraz z końcem stycznia bieżącego roku, przy czym usterkę usunięto zdalnie, bez wzywania właścicieli aut do autoryzowanych serwisów. Całe zdarzenie dowodzi jednak, że zamknięte systemy telematyczne wcale nie są całkowicie bezpieczne, obala więc koronny argument żarliwych zwolenników takich systemów, czyli producentów pojazdów. Zawory EGR i czujniki EGT Delphi aktualizuje Jumper i zespół wielousterkowy str. 16 str. 24

2 WIADOMOŚCI Grzegorz Kacalski NAJSZYBSZE ZEGARKI ŚWIATA Ostatnio w mediach odbywa się nagonka na miłośników porządnych zegarków. Gazety publikują zdjęcia polityków i ich sikorów z napisem Swiss made za parędziesiąt tysięcy złotych. Prześladowani tłumaczą się, dość mętnie co prawda, że to pożyczone od kolegi, znalezione, kupione i zaraz sprzedane. A przecież powinni z godnością powiedzieć, że ich czas jest cenny, bo załatwiają sprawy wagi państwowej i muszą mieć porządne zegarki, żeby nie spóźniać się na narady, briefingi i konferencje. Tak jakoś przypomniały mi się te zegarki naszych deputowanych, kiedy oglądałem odcinek Top Gear, w którym zachwycano się pojazdem Ferrari LaFerrari. Samochód ten to taka motoryzacyjna biżuteria, której nie kupuje się w celach użytkowych, ale wyłącznie dla zbytku. Co ciekawe, włoskie cacka nie tracą specjalnie na wartości, a po latach może ona nawet wzrosnąć. Superdrogie zegarki i supersamochody są dziełami sztuki inżynierskiej. I często jest to wyłącznie sztuka dla sztuki. Komu bowiem potrzebny jest ultraprecyzyjny mechanizm z trybikami i sprężynkami, skoro równie dobrze czas pokazują elektroniczne zegarki za stówę. Zegarki radzieckie były podobno najszybsze na świecie, lecz mimo to mniej pożądane od szwajcarskich. I na tym właśnie polega różnica między zegarkowymi i samochodowymi precjozami. Ferrari LaFerrari bowiem, to absolutna orgia mocy i prędkości, dochodzącej do 350 km/h, naszpikowana elektroniką, która pozwala kierowcy okiełznać prawie tysiąc koni. Można zazdrościć Włochom Ferrari. Pewnie z punktu widzenia całej gospodarki ważniejsza jest fabryka aut popularnych, jednak marka z Modeny to naprawdę elegancka wizytówka kraju, godna tego, by przynosić ją na złotej tacy. Moto-Profil z diamentem Jedno z prestiżowych, biznesowych wyróżnień przyznawanych w naszym kraju po raz kolejny trafiło do firmy Moto-Profil. Dystrybutor części i akcesoriów samochodowych z Chorzowa zajął oto dziewiąte miejsce na liście Diamentów Forbesa 2015 w województwie śląskim wśród przedsiebiorstw o przychodach powyżej 250 mln PLN. W ogólnopolskim rankingu firma uplasowała się na 77 pozycji. Wyróżnienie firmy Moto-Profil nagrodą Diamenty Forbesa oznacza, że przedsiębiorstwo znalazło się w gronie firm, które osiągnęły największy przeciętny roczny wzrost wartości. W przypadku firmy Moto -Profil wskaźnik ten wyniósł 24 procent, a więc o 9 procent przewyższył minimalny próg wymagany w zestawieniu. Dziewiąta pozycja w regionie i mocne miejsce w pierwszej setce ogólnopolskiego zestawienia bardzo nas cieszą. Ranking Diamentów Forbesa jest dla nas bardzo ważny, bo uwzględnia dynamikę rozwoju spółki i jako taki stanowi najlepsze potwierdzenie słuszności naszych codziennych decyzji biznesowych powiedział Piotr Tochowicz, prezes zarządu Moto-Profil. Nietypowe przewody zapłonowe Poza przewodami zapłonowymi marki Sentech ujętymi w firmowym katalogu, dostawca tych elementów, czyli firma GG Profits, realizuje także nietypowe zlecenia (które, złożyć można m.in. poprzez firmową stronę internetową). Jak podkreślają przedstawiciele firmy, jest to możliwe, gdyż dysponuje ona odpowiednimi technologiami umożliwiającymi wykonanie wysokiej klasy przewodów zapłonowych praktycznie do każdego silnika, a następnie ich solidne przetestowanie. W efekcie GG Profits w każdym przypadku jest w stanie zagwarantować wysoką jakość swych wyrobów. Jednocześnie realizacja nietypowych zleceń podnosi prestiż Tegoroczne zestawienie Diamentów Forbesa opracowali analitycy z wywiadowni Bisnode Polska. Powstało m.in. na podstawie raportów składanych przez przedsiębiorstwa do Krajowego Rejestru Sądowego w 2014 roku. Pod uwagę brano firmy rentowne, mające wysoką płynność bieżącą i niezalegające z płatnościami, wykazujące się dodatnim wynikiem finansowym oraz dużą wartością kapitałów własnych. Moto-Profil pojawia się wśród przedsiębiorstw uhonorowanych Diamentami Forbesa nie po raz pierwszy. Firma otrzymała to wyróżnienie także w 2007, 2009, 2010, 2011 i 2012 roku. W roku 2013 Moto-Profil został natomiast uwzględniony w pierwszej dziesiątce laureatów konkursu European Business Awards w kategorii Import/Export i otrzymał wyróżnienie Ruban D Honneur. Z kolei w roku 2014 roku odnotował jeden z największych wzrostów pozycji wśród przedsiębiorstw uwzględnionych na liście największych polskich firm Rzeczpospolitej. i rangę firmy, pozwala też oderwać się od rutyny. Podejście takie sprawia, że GG Profits ma już w swym dorobku m.in. przewody przeznaczone do motoparalotni, samolotów, łodzi motorowych, skuterów wodnych, agregatów prądotwórczych zasilanych biogazem, a nawet do czołgów (konkretnie zaś do czołgu SPZ-10 Hotchkiss). Warto tu zauważyć, że każdym z tych przypadków przewody pracować muszą, przynajmniej okresowo, w ekstremalnych warunkach, tzn. będąc wystawione na działanie wody, soli, wysokiej lub niskiej temperatury, wibracji. Wymagają więc, by do ich produkcji użyte zostały nowoczesne technologie i materiały o wysokich parametrach jakościowych ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015

3 WIADOMOŚCI PROXIMA - nowa linia kluczy pneumatycznych Kalendarz i nowa marka narzędzi Do magazynu firmy TIP-TOPOL trafiła właśnie nowa linia kluczy pneumatycznych PROXIMA i tym samym rozpoczęła się ich sprzedaż. Do dyspozycji klientów oddane zostały trzy modele kluczy udarowych: ½, ¾ i 1. W komunikacie firmy TIP-TOPOL informującym o tym można przeczytać, że narzędzia pneumatyczne PROXIMA będą dobrym uzupełnieniem wyposażenia profesjonalnego warsztatu wulkanizacyjnego i mechanicznego. Zakres maksymalnych momentów obrotowych, jakie osiągają klucze PROXIMA, umożliwia stosowanie ich w serwisach obsługujących samochody osobowe, dostawcze oraz ciężarowe. Jakość wykonania zapewnia, przy odpowiednio przygotowanym powietrzu zasilającym i stosowaniu osprzętu do kluczy udarowych, długą i bezawaryjną eksploatację. Klucze objęte są roczną gwarancją oraz pełnym serwisem pogwarancyjnym. Firma zachwala, iż PROXIMA to idealne rozwiązanie o dobrej jakości i przystępnej cenie Dodajmy jeszcze, że PROXIMA to druga marka własna przedsiębiorstwa TIP-TOPOL. Do firmy należy również marka INVENTO, pod którą sprzedawana jest szeroka gama urządzeń warsztatowych (generatory azotu do pompowania opon, stacje do obsługi klimatyzacji, montażownice do opon, urządzenia do prostowania obręczy, wyważarki). Tegoroczny kalendarz znanej w branży lakierniczo-blacharskiej firmy APP wprowadził ją do nielicznej grupy firm, które przygotowujac takie wydawnictwo decydują się na zorganizowanie specjalnej sesji fotograficznej. APP do udziału w niej zaprosiła Tomasza Tomkowiaka, fotografa, którego prace można zobaczyć w takich tytułach jak Playboy, Vogue czy Cosmopolitan. Scenerią sesji było Centrum Szkoleniowe APP oraz nowoczesne Centrum Logistyczne, z którego realizowanych jest większość wysyłek produktów APP. Przed artystą postawiono zadanie, by w ciekawy sposób przedstawił produkty z oferty dla warsztatów blacharsko-lakierniczych. Czy to mu się udało mogą ocenić klienci firmy APP, wśród których kalendarz był dystrybuowany. Odnotować również należy, że w ofercie APP pojawiła się nowa marka profesjonalnych narzędzi dla warsztatów blacharsko -lakierniczych - NToolS. Sygnowane są nią m.in. nowoczesne systemy szlifierskie oraz wydajne maszyny polerskie. W liczącej ponad 100 pozycji ofercie znajdują się również coraz bardziej popularne w Polsce druty PDR do wyciągania wgnieceń oraz spoter kompaktowy do napraw panelowych. First Valeo w katalogu Firma Valeo, która dostarcza swoje produkty zarówno na pierwszy montaż, jak i na rynek wtórny, ma w swojej ofercie przeznaczoną na aftermarket linię produktową First. W asortymencie tym można znaleźć m.in. klocki hamulcowe, których pełna lista zawarta jest w katalogu Get essential of Brake Pads. Jak zapewniają przedstawiciele Valeo, First to gama produktów, które charakteryzują się bardzo dobrą jakością, przystępną ceną i łatwością montażu. Nie inaczej jest w przypadku klocków hamulcowych, które opracowano zgodnie ze standardem jakościowym ECE R90. Pełna oferta obejmuje ponad 300 referencji do samochodów osobowych i lekkich dostawczych (do 3,5 tony), co pozwala na 80 procentowe pokrycie parku pojazdów. UNIMETAL ze Złotą Siódemką Firma UNIMETAL informuje, iż została uhonorowana nagrodą - Złotą Siódemką. Wyróżnienie to przyznawane jest przedsiębiorstwom, które rozwijają swą działalność, inwestują w nowoczesne technologie i wprowadzają innowacyjne produkty. UNIMETAL z wielkopolskiego Złotowa został doceniony za funkcjonalność, zaawansowanie technologiczne oraz design oferowanego przez firmę sprzętu diagnostycznego. ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015 3

4 OPINIE Bosch przejmuje ZF Lenksysteme Grupa Bosch sfinalizowała przejęcie od firmy ZF Friedrichshafen pozostającego w jej władaniu pakietu udziałów w spółce joint venture ZF Lenksysteme GmbH (ZFLS). Tym samym Bosch stał się jedynym właścicielem tej spółki. Ma ona zmienić nazwę na Robert Bosch Automotive Steering GmbH. Spółka ZFLS, zatrudniająca ponad pracowników w ośmiu krajach, zajmuje się rozwojem, produkcją i sprzedażą układów kierowniczych do samochodów osobowych i użytkowych na całym świecie. W 2013 roku obroty spółki wyniosły ok. 4,1 mld EUR. Przedsiębiorstwo posiada 20 zakładów w najważniejszych dla rynku motoryzacyjnego regionach świata: w Europie, USA, Chinach, Indiach, Brazylii oraz w Malezji. Blisko 60% obrotów ZFLS zawdzięcza sprzedaży nowoczesnych i oszczędnych elektrycznych układów kierowniczych. Cieszą się one dużym wzięciem, gdyż pozwalają istotnie zmniejszyć zużycie paliwa - samochód osobowy jest w stanie dzięki nim zaoszczędzić do 0,8 litra na 100 kilometrów. Ponadto elektryczny układ kierowniczy jest w samochodzie osobowym ważnym komponentem wielu układów wspomagających oraz podstawowym rozwiązaniem umożliwiającym wdrożenie koncepcji zautomatyzowanej jazdy. Elektryczne układy kierownicze są wykorzystywane na przykład w funkcjach automatycznego omijania przeszkód, asystenta pasa ruchu oraz w systemie Start-Stop, kiedy wyłączany jest silnik spalinowy. Co dziesiąty pracownik ZFLS, a więc w sumie ok osób, jest zatrudnionych w działach badawczorozwojowych. Nakłady spółki na badania i rozwój wyniosły w 2013 roku ok. 238 mln EUR. Od czasu utworzenia spółka ZFLS zgłosiła ok. 750 patentów. OBALONY koronny argument Niemiecki automobilklub ADAC ujawnił lukę w systemach Connected Drive BMW. Przez ich niedoskonałość złodzieje mogli włamywać się do samochodów, a także wykradać dane pokładowe, nie pozostawiając po sobie śladów. Tym samym obalony został koronny argument za zamkniętymi systemami telematycznymi. Opisany przez ADAC problem mógł dotyczyć ponad 2,2 miliona samochodów BMW, Mini i Rolls Royce na świecie, z czego ponad 400 tysięcy w samych Niemczech. BMW zapewnia, że został rozwiązany wraz z końcem stycznia bieżącego roku, przy czym usterkę usunięto zdalnie, bez wzywania właścicieli aut do autoryzowanych serwisów. Problem ewentualnie mogą mieć jeszcze tylko posiadacze aut, które przez dłuższy czas były pozbawione dostępu do internetu, gdyż np. stały na podziemnym parkingu. W tej sytuacji właściciel pojazdu powinien skontaktować się z infolinią producenta auta, by upewnić się, czy jego samochód się zaktualizował Plusy i minusy Technologia telematyczna umożliwiająca zdalną łączność z pojazdem jest przełomowym rozwiązaniem, które może przynieść wiele korzyści zarówno konsumentom (użytkownikom aut), jak i przedsiębiorcom (producentom, serwisom itd). Jednocześnie system ecall, pozwalający automatyczne wezwać pomoc, gdy doszło do wypadku, zwielokrotnia szanse uratowania życia osobom poszkodowanym. Z drugiej strony telematyka może przyczynić się do zachwiania równowagi konkurencyjnej na rynku motoryzacyjnym. Obecnie obowiązujące unijne regulacje dają producentom samochodów w praktyce monopolistyczne prawo wyboru podmiotów, które uzyskają możliwość zdalnego dostępu (online, w czasie rzeczywistym) do danych pokładowych pojazdów. Producenci samochodów określają też warunki na jakich dostęp ten jest udzielany. A zatem w pełni mogą oni decydować o zakresie usług oferowanych konsumentom przez niezależne podmioty. Zamknięty nie znaczy lepszy W tym miejscu należy przypomnieć, że jednym z koronnych argumentów producentów samochodów, które miały przemawiać za tym, aby systemy telematyczne w nowych pojazdach nie były otwarte (czyli dostępne) dla niezależnych operatorów, była troska o bezpieczeństwo danych. Jak jednak pokazuje przykład BMW, zamknięcie systemów takiej gwarancji wcale nie daje. Do całej sprawy odniósł się m.in. Alfred Franke, członek zarządu FIGIEFA (czyli międzynarodowej organizacji reprezentującej przedstawicieli niezależnego segmentu rynku motoryzacyjnego) oraz prezes Stowarzyszenia Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych. - FIGIEFA wraz ze wspierającymi ją stowarzyszeniami wypracowały koncepcję otwartej i bezpiecznej platformy umożliwiającej kierowcom wybór, komu i na jakich warunkach mogą być udostępniane dane pokładowe pojazdu. Będzie ona również zachowywać najwyższe i aktualizowane standardy gwarantujące bezpieczeństwo wymiany danych. Kłopot w tym, że wcale nie jest pewne, czy ujawniona wpadka producenta samochodu związana z telematyką będzie wystarczającym argumentem do zmiany regulacji prawnych na takie, które zagwarantują w przyszłości wolną konkurencję na rynku motoryzacyjnym. t 4 ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015

5 WARSZTAT Mistrzostwa Mechaników - termin eliminacji i pytania Znany jest termin eliminacji do finału IV Ogólnopolskich Mistrzostw Mechaników. Rywalizacja zespołów rozpocznie się 10 marca (wtorek) o godzinie na stronie internetowej Organizatorzy ujawnili także dwa pytania z tegorocznego testu. Finał konkursu odbędzie się podczas targów Motor Show 2015 w Poznaniu. Tegoroczne mistrzostwa rozgrywane są w kategorii Młody Mechanik. Dwuosobowe zespoły uczniowskie należy rejestrować na stronie przy czym każą szkołę może reprezentować kilka drużyn. W samo południe 10 marca, na stronie www. mobil.pl pojawi się test internetowy, przygotowany przez specjalistów Mobil 1, Partnera Merytorycznego Mistrzostw. O udziale w wielkim finale zadecyduje w pierwszej kolejności liczba poprawnych odpowiedzi, a w przypadku remisu - czas jaki młodzi mechanicy potrzebowali na rozwiązanie zadań. Organizatorzy mistrzostw ujawnili 2 spośród 30 pytań, na które będą odpowiadać zawodnicy. To bonus dla wszystkich młodych mechaników, którzy regularnie odwiedzają portale branżowe i czytają prasę motoryzacyjną tłumaczą organizatorzy. Test dotyczyć będzie budowy i serwisowania pojazdów, trendów na rynku motoryzacyjnym oraz przełomowych wydarzeń z historii motoryzacji. A oto te dwa pytania: Pyt. 14. Mechanik nie powinien samodzielnie zmieniać klasy lepkości oleju silnikowego letniej na niższą, a zimowej na wyższą, wbrew zaleceniom producenta pojazdu. a) Prawda b) Fałsz Pyt. 23. Wymień podstawową różnicę pomiędzy systemem BMW Vanos I i II generacji. Finał Mistrzostw, których organizatorami są V8 Team i Międzynarodowe Targi Poznańskie, odbędzie się 10 kwietnia w Poznaniu podczas targów Motor Show Konkurencje przygotuje Akademia Praktycznych Umiejętności, drugi obok producenta olejów Mobil, Partner Merytoryczny Mistrzostw. t IV Ogólnopolskie Mistrzostwa Mechaników 2015 najważniejsze informacje Kategoria: Młody Mechanik (uczniowie). Rejestracja dwuosobowych zespołów: Eliminacje: 10 marca 2015 (wtorek), godz na stronie internetowej producenta olejów Mobil 1, partnera Mistrzostw ( Finaliści: 30 dwuosobowych zespołów. Finał: 10 kwietnia (piątek), Motor Show 2015, Poznań. Dodatkowe informacje oraz Regulamin: ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015 5

6 FIRMY SETNE urodziny ZF ZF Friedrichshafen AG obchodzi w tym roku 100-lecie istnienia. Niewielka firma działająca w branży lotniczej wyrosła z czasem na międzynarodowego potentata technologicznego, zaangażowanego w działalność na światowym rynku pojazdów. Swój sukces ZF zawdzięcza innowacyjnym technologiom, a także udanej ekspansji na nowe rynki i trafionym przejęciom. W tym roku koncern stanie się jednym z trzech największych dostawców branży motoryzacyjnej na świecie. Firma ZF powstała w 1915 roku we Friedrichshafen nad Jeziorem Bodeńskim pod nazwą Zahnradfabrik GmbH. Miasto to było wówczas parkiem technologicznym przemysłu lotniczego. Ze względu na pobliską fabrykę Luftschiffbau Zeppelin (LZ) GmbH, założono tam wiele firm partnerskich, w których LZ posiadała udziały, co dotyczyło również Zahnradfabrik. W latach , nowe przedsiębiorstwo skoncentrowało się na rozwoju, testach i produkcji przekładni do sterowców i samolotów, przy zastosowaniu rozwiązań na owe czasy niezwykle innowacyjnych, nie tylko w branży lotniczej. Proces produkcji był w dużej mierze oparty na podstawie wyłącznej licencji, która pierwotnie należała do szwajcarskiego inżyniera Maxa Maaga, również udziałowca Zahnradfabrik. Dzięki temu spółka po 1919 roku mogła produkować cichsze i przyjaźniejsze dla użytkowników skrzynie biegów do ówczesnych automobili. ZF zaczęła zatem dostarczać produkty branży motoryzacyjnej. Kierunek rozwoju określały projekty i innowacje Alfreda Grafa von Soden-Fraunhofena, pierwszego dyrektora zarządzającego, a później członka zarządu i szefa spółki. Stworzona przez niego skrzynia biegów Soden, niskoszumowa skrzynia biegów Aphon, a także standardowe skrzynie biegów stały się zalążkiem przyszłych sukcesów. Firma ZF przezwyciężyła problemy finansowe dekady i przetrwała wielki kryzys po 1929 roku. Proces ciągłego opracowywania nowych produktów spowodował lawinowy wzrost liczby wynalazków, opatentowanych przez inżynierów z ZF, w tym samego Sodena. W różnych branżach W pierwszych latach istnienia, cechą charakterystyczną działalności ZF było wdrażanie innowacji technologicznych w jak największej liczbie dziedzin poza lotnictwem i przemysłem motoryzacyjnym. Dzięki temu firma podbiła nowe segmenty rynku w latach dwudziestych, a w latach trzydziestych wprowadziła nowy asortyment produktów do sterowców (od 1936 roku) i rozpoczęła produkcję skrzyń biegów do ciągników. Przedsiębiorstwo zabiegało również o różne licencje w celu dywersyfikacji produkcji i wejścia na nowe rynki. W ten sposób zaangażowało się w produkcję układów kierowniczych. W 1932 roku ZF zawarła umowę z amerykańską firmą Ross na licencyjną produkcję układów kierowniczych do samochodów osobowych i pojazdów użytkowych przeznaczonych na rynek europejski. Kiedy w Rzeszy Niemieckiej w 1933 roku do władzy doszła nazistowska partia NSDAP, struktura ZF uległa znaczącym zmianom. Firma coraz bardziej koncentrowała się na produkcji na rzecz przemysłu zbrojeniowego. Nadal wytwarzała skrzynie biegów i układy kierownicze, lecz były one coraz częściej wykorzystywane w pojazdach wojskowych, w szczególności w czołgach. Przyczyniło się to do rozszerzenia produkcji i otwarcia w 1937 roku kolejnej dużej fabryki w Schwäbisch Gmünd. Po rozpoczęciu II wojny światowej, od 1939 roku firma ZF korzystała z pracy robotników przymusowych. Ich liczba stale wzrastała, aby pod koniec wojny osiągnąć około 2800 osób. Pod koniec wojny, siedziba ZF we Friedrichshafen uległa zniszczeniu. W latach powojennych początkowo planowano likwidację firmy i jej zakładów, jednak ostatecznie we Friedrichshafen wznowiono produkcję. Szczególnie dużym popytem cieszyły się wówczas skrzynie biegów do ciągników rolniczych (ZF przejęła kolejny zakład w Passau - ZF Waldwerke GmbH), w których wykorzystano rozwiązania stosowane wcześniej w pojazdach gąsienicowych i wojskowych ciężarówkach. Powojenny rozkwit W 1950 roku nastąpiło długoterminowe ustalenie struktury właścicielskiej ZF. Fundacja Zeppelin, od 1947 roku zarządzana przez władze miasta Friedrichshafen, stała się udziałowcem większościowym posiadającym 89,8% udziałów, 6,2% pozostało w posiadaniu rodziny Brandenstein-Zeppelin, a pozostałe 4% utrzymała spółka Maag Zahnräder und Maschinen AG. Schemat ten funkcjonuje do dziś. Produkcja w ZF znacząco rosła, lecz wkrótce głównym problemem stały się braki kadrowe w trzech dużych zakładach w Niemczech. W 1953 roku kontynuowano produkcję układów kierowniczych na licencji amerykańskiej firmy Gemmer. Niedługo później ZF zaczęła odnosić coraz większe sukcesy dzięki opracowanym wewnątrz firmy innowacyjnym rozwiązaniom technicznym. Skrzynie biegów do ciągników nie były jedynymi popularnymi produktami ZF. Przez wiele lat utrzymywał się wysoki popyt na 6 ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015

7 FIRMY skrzynie biegów z kołami stale zazębionymi, które przeznaczone były do samochodów ciężarowych i autobusów. Później ZF produkowała również skrzynie biegów do samochodów użytkowych z coraz większą liczbą zsynchronizowanych biegów. Przekładnie te były niezwykle wytrzymałe. Dzięki nim kierowcy mogli zmieniać biegi bez konieczności stosowania podwójnego wysprzęglania. Pod koniec lat pięćdziesiątych dwudziestego wieku spółka zaczęła wprowadzać program ekspansji na kilku obszarach działalności. W 1958 roku ZF stworzyła pierwszy zakład produkcyjny zlokalizowany poza Europą (w Sao Caetano do Sul w Brazylii) na zlecenie firmy Mercedes-Benz. Ponadto wdrożyła program innowacji technologicznych, koncentrując się głównie na hydrodynamicznych skrzyniach biegów Powershift, które w tamtych czasach uznawane były za niezwykle wygodne w użytkowaniu. To samo rozwiązanie czyli przetwornik momentu obrotowego z przodu skrzyni biegów, który składał się z przekładni planetarnych zastosowano w produktach Hydromedia przeznaczonych do autobusów i pojazdów szynowych, a później także samochodów osobowych. Coraz bardziej zaawansowane konstrukcje W 1963 roku ZF ponownie wykorzystała to samo rozwiązanie w skrzyni 2 HP 45 Hydromedia. Na jej podstawie stworzono następnie skrzynię Ecomat przeznaczoną do autobusów miejskich i dalekobieżnych. Dalsze prace nad tym rozwiązaniem spowodowały opracowanie znanej obecnie, 6-biegowej skrzyni EcoLife. W 1965 roku, czyli w 50. rocznicę istnienia ZF, firma rozpoczęła produkcję 3-biegowej automatycznej skrzyni biegów do samochodów osobowych, która również odniosła ogromny sukces rynkowy. Po inauguracji nowego zakładu w Saarbrücken w 1970 roku, w którym od samego początku produkowane były wyłącznie skrzynie biegów powyższego typu, ZF zdobyła pozycję jednego z najbardziej innowacyjnych dostawców skrzyń wieloprzekładniowych przeznaczonych do samochodów osobowych. Tradycja ta jest kontynuowana dzięki skrzyni 8HP. Każda kolejna generacja produktu ZF pozwalała zmniejszyć zużycie paliwa, a jednocześnie zwiększyć dynamikę pojazdu, choć pierwotnym zadaniem przekładni było zagwarantowanie jak największego komfortu jazdy. Od samego początku ZF bardzo poważnie podchodziła do innowacji i dywersyfikacji, gdyż od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku chciała uniknąć uzależnienia od jednego sektora przemysłu. Reakcją ZF na spadający popyt na skrzynie biegów do ciągników było zaoferowanie pionierskiej technologii układów napędowych, wykorzystywanych również w maszynach budowlanych. Wprowadzono w nich skrzynie ze zmiennymi przekładniami bezstopniowymi i hybrydowymi, które zwiększają zwrotność maszyn rolniczych i budowlanych oraz redukują zużycie paliwa. W latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku przez długi czas ZF produkowała również przekładnie okrętowe, a także stacjonarne dla przemysłu maszynowego we współpracy z firmą Siemens. W tym samym okresie na znaczeniu w działalności ZF zyskał przemysł lotniczy, dzięki dostawom elementów do helikopterów. Pod koniec tej dekady ZF rozpoczęła tworzenie rozległej sieci usługowej i sprzedażowej. Menedżerowie ZF położyli również fundamenty pod nowe zakłady produkcyjne, które zbudowano między innymi w Argentynie i w Stanach Zjednoczonych. W 1980 roku w Tokio założono ZF Japan, pierwszą spółkę joint venture, której zadaniem była lokalna produkcja skrzyń biegów do autobusów. Podobną spółkę założono w Chinach. W 1984 roku powstała ZF Steering Gear w Poona w Indiach, a w 1985 roku rozpoczęto produkcję układów kierowniczych w Malezji. Firma ZF wiele wysiłku włożyła w tym czasie również w zwiększenie wydajności zakładów produkcyjnych. Niższe spalanie znakiem firmowym Przyczynienie się do zmniejszenia zużycia paliwa stopniowo stało się jedną z podstawowych idei, którymi kierowano się w ZF przy pracach rozwojowych nad skrzyniami biegów przeznaczonymi zarówno do samochodów osobowych, jak i ciężarowych. Począwszy od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy ceny ropy naftowej gwałtownie wzrosły, redukcja zużycia paliwa stała się wręcz priorytetem dla przemysłu motoryzacyjnego. W 1980 roku wprowadzono skrzynie Ecosplit, w których podwojono liczbę biegów, co spowodowało wyższą rozpiętość przełożeń i tym samym lepsze wykorzystanie momentu obrotowego generowanego przez silnik. W połowie lat dziewięćdziesiątych kolejnym krokiem w tym kierunku było stworzenie automatycznej skrzyni biegów do samochodów ciężarowych. Konstrukcję tę wprowadzono na rynek pod nazwą AS Tronic. Nowy produkt automatycznie utrzymywał silnik w najbardziej oszczędnym zakresie prędkości obrotowej. Z kolei w automatycznych skrzyniach biegów do samochodów osobowych, które wprowadzono po modelu 3HP, nie tylko zwiększono liczbę przełożeń (a tym samym ich rozpiętość), ale również wprowadzono nowatorskie rozwiązania techniczne. W ten sposób automat, znany niegdyś z paliwożerności, kilka dekad później stał się źródłem wyjątkowych oszczędności w zużyciu paliwa. Ekonomika jazdy przyświecała ZF również w pracach nad układami kierowniczymi. W systemach wspomagania zastosowano regulację wydajności zależnej od prędkości jazdy (Servotronic), a następnie wprowadzono wspomaganie elektryczne - Servolectric, które włącza się (a tym samym pobiera energię) tylko wtedy, kiedy jest to konieczne. Coraz więksi Począwszy od 1983 roku ZF wyraźnie rozszerzyła ofertę produktów dzięki przejęciom innych spółek. W 1984 roku ZF nabyła początkowo 51% grupy Lemförder wraz ze wszystkimi jej jednostkami w Niemczech i za granicą. Dzięki temu działalność ZF została poszerzona o produkcję i rozwój elementów podwoziowych. W latach dziewięćdziesiątych ZF zajęła się również produkcją kompletnych systemów osi do pojazdów użytkowych. Obecnie w dwunastu zakładach na świecie montuje się ponad trzy miliony zestawów kołowych rocznie. W 2001 roku ZF przejmuje Mannesmann Sachs AG (wcześniej: Fichtel & Sachs AG) i włącza tę spółkę do swojej struktury korporacyjnej. Przejęcie to spowodowało również intensyfikację działalności w zakresie usług i sprzedaży produktów na rynku wtórnym. ZF kontynuuje rozwój rozwiązań opracowanych przez firmę Sachs. Przykładem może być moduł rozruchu pędu, którego produkcję rozpoczęto w 2008 roku, znacznie rozszerzając kompetencje firmy w dziedzinie napędów hybrydowych. Jednocześnie po przejęciu firmy Sachs, ZF ponownie zwróciła się w stronę tradycji związanej ze sportami motorowymi, która sięga lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. ZF dostarczała wtedy wyścigowe skrzynie biegów zespołowi Lotus w serii Formuły 1. Obecnie ZF zaopatruje w sprzęgła i amortyzatory zespoły startujące w wyścigach DTM i World Rally Championship. We wrześniu 2014 roku ZF ogłosiła przejęcie amerykańskiej firmy TRW. Dzięki finalizacji przejęcia notowanej na giełdzie spółki TRW w 2015 roku, czyli w roku, w którym ZF Friedrichshafen AG świętować będzie 100-lecie istnienia, powstanie trzeci co do wielkości dostawca branży motoryzacyjnej na świecie, którego obroty osiągną ponad 30 mld euro, a liczba pracowników wyniesie około osób. Wraz z TRW grupa ZF będzie oferować kompleksowy i wzajemnie uzupełniający się asortyment produktów w dziedzinie układów napędowych i podwozi, układów elektronicznych oraz systemów bezpieczeństwa. t ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015 7

8 FIRMY Automatyczne skrzynie biegów - przeprowadzono je aż osiem razy. Pokazuje to, w których dziedzinach warsztaty upatrują największego potencjału wzrostu liczby zlecanych usług, oraz które uznają za najbardziej wymagające pod względem kompetencji mechaników. POPYT na naukę 1120 szkoleń, 9537 przeszkolonych pracowników z 3252 warsztatów. To najkrótsze podsumowanie działalności szkolenowej Inter Cars w roku Dział szkoleń Inter Cars wciąż się rozwija i wprowadza nowe pomysły, które przyczyniają się do usprawnienia organizacji kursów. W zeszłym roku stworzony został specjalny samochód, dzięki któremu wdrożono nowe tematy zajęć. Jest to specjalnie przygotowany pojazd, w którym wywoływane są rozmaite usterki, tak by umożliwić uczestnikom szkoleń ich diagnozowanie oraz ustalenie przyczyny powstania. Auto jest więc bardzo pomocne w prowadzeniu zajęć doskonalących umiejętności diagnostyczne. Najpopularniejszym tematem szkoleń w ostatnim kwartale 2014 była Budowa i diagnostyka układów zasilania silników ZS - common rail. Odbyło się aż dziewięć sesji. Na drugim miejscu pod względem popularności uplasowało się szkolenie Rozszerzona tematyka Ponieważ zapotrzebowanie na doskonalenie zawodowe pracowników warsztatów wciąż rośnie, dział szkoleń technicznych Inter Cars planuje w tym roku zwiększyć liczbę szkoleń i wprowadzić nowe ich tematy, zarówno biznesowe, jak i produktowe oraz techniczne. I tak szkolenia biznesowe obejmują następujące zagadnienia: 1. Komunikacja w warsztacie - poziom 1; 2. Komunikacja w warsztacie - poziom 2; 3. Język korzyści; 4. Trudny klient i trudne sytuacje w warsztacie; 5. Standard obsługi w 6 krokach. Do oferty włączone zostaną również szkolenia motocyklowe, podczas których swoją cenną wiedzę i doświadczenie przekazywać będzie Tomasz Kędzior, szkoleniowiec, a także wielokrotny mistrz Polski oraz wicemistrz Europy Centralnej w wyścigach motocyklowych. Na pakiet szkoleń motocyklowych złożą się takie tematy jak: 1. Gaźnikowe układy zasilania w silnikach motocyklowych; 2. Układy wtryskowe w silnikach motocyklowych; 3. Techniczne aspekty: a) układ przeniesienia napędu w motocyklach, b) układy rozrządu w silnikach czterosuwowych, c) inne łańcuchy stosowane w silnikach motocyklowych; 4. Techniczne aspekty: a) układy hamulcowe w motocyklach, b) sprzęgła w silnikach motocyklowych, c) opony motocyklowe. Zainteresowanie rośnie Z danych zebranych przez dział szkoleń Inter Cars wynika, że zainteresowanie jego ofertą wciąż rośnie. Można zatem wnosić, że coraz większa liczba warsztatowców traktuje szkolenia jako inwestycję w kompetencje, które pozwalają poszerzyć zakres oferowanych usług, a tym samym zwiększyć dochody. 8 ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015

9 FIRMY WYŚCIG z Sachsem Tematami szkoleń praktycznych, dotyczących samochodów osobowych będą: 1. Układ zasilania common rail oraz układ oczyszczania spalin FAP; 2. Układy klimatyzacji; 3. Systemy bezpieczeństwa ABS/ESP; 4. Diagnostyka czujników; 5. Auta hybrydowe. Samochodom ciężarowym poświęcone zostaną szkolenia: 1. Oczyszczanie spalin; 2. Szkolenie Techniczne MERITOR ELSA 225. Odbędą się także szkolenia produktowe: 1. Odpowiednia filtracja w pojazdach silnikowych (MANN FILTER); 2. MAHLE włącza turbo - turbosprężarka w rodzinie MAHLE; 3. TPMS system kontroli ciśnienia w oponach. Nowa lokalizacja, nowe możliwości Kolejną tegoroczną nowością jest stacjonarne Centrum Szkoleniowe Inter Cars. To nowoczesna placówka, wyposażona w profesjonalny sprzęt, w której można prowadzić zajęcia dotyczące serwisowania samochodów, zarówno osobowych jak i ciężarowych. Powstanie Centrum Szkoleniowego jest odpowiedzią na rosnące zainteresowanie warsztatowców pogłębianiem swoich kompetencji oraz związaną z tym potrzebą dysponowania przez Inter Cars własnym zapleczem warsztatowym. Centrum mieścić się będzie przy ulicy Gdańskiej 27 w Czosnowie. Obecnie w budynku trwają prace remontowe powierzchni biurowej i warsztatowej. Najważniejszą zaletą nowego obiektu jest jego wielofunkcyjność. Znajdować się tu będzie w pełni wyposażony warsztat dla aut ciężarowych i osobowych oraz dwie nowoczesne sale szkoleniowokonferencyjne. Nowa lokalizacja stwarza nieporównywalnie większe możliwości, z powodzeniem będzie pełnić zarówno funkcję szkoleniowo-konferencyjną, jak i nowoczesnego warsztatu, gdzie na miejscu będzie można przekazywać wiedzę praktyczną oraz wymieniać się doświadczeniami. Do tego w swej nowej siedzibie dział szkoleń Inter Cars będzie mógł zaproponować klientom dwudniowe szkolenia stacjonarne. t Już po raz trzeci klienci Inter Cars mogą wziąć udział w Sachs Race Cup. W maju i czerwcu tego roku odbędzie się cykl spotkań, podczas których warsztatowcy będą się nie tylko szkolić, ale i dobrze bawić. Dla klientów Inter Cars zarezerwowano aż 300 zaproszeń na Sachs Race Cup dla warsztatów osobowych i 100 dla ciężarowych. Podział taki nie jest przypadkowy, ponieważ organizatorzy przygotowali szkolenia i atrakcje dostosowane do obydwu segmentów rynku. Zaproszenie można wygrać, kupując produkty koncernu ZF (czyli marek: Sachs, Lemfoerder i ZF Parts), liczyć się będzie obrót uzyskanych do stycznia do 10 maja Laureaci konkursu wezmą udział w jednym z trzech spotkań: w Kamień Śląski (czwartek), w Tor Jastrząb k. Radomia (środa), w Tor Bednary (czwartek). Podczas każdego z tych całodniowych spotkań uczestnicy skorzystają ze szkoleń oraz instruktażu dotyczącego sportowej jazdy. ZF buduje specjalnie do tego przeznaczone nowe auta wyścigowe oraz opracowuje oryginalne tematy szkoleń. Organizatorzy podzielili spotkania na bloki tematyczne. t Praktyczne wskazówki warsztatowe Mechanicy pracujący w warsztatach osobowych będą w tym roku szkolić się w obsłudze systemów CDC, czyli amortyzatorów z bezstopniową regulacją siły tłumienia. Część teoretyczna obejmie budowę i działanie systemu. Uczestnicy wezmą również udział w zajęciach praktycznych, podczas których będą mieli okazję zobaczyć działanie systemu w samochodzie. Na mechaników z warsztatów ciężarowych czekają natomiast szkolenia poświęcone nowoczesnym systemom amortyzacji drgań w pojazdach komercyjnych. Uczestnicy zyskają wiedzę dotyczącą budowy i działania amortyzatorów CDC, PDC, CALM, ich montażu i diagnozy systemów tłumiących. t Eksperckie szkolenie techniczne Mechanicy osobowi przejdą szkolenie dotyczące wymiany oleju w skrzyniach automatycznych, które będzie również obejmowało budowę układu mechatroniki oraz jego demontaż na poszczególne elementy, analizę błędów, czyszczenie, wymianę i montaż poszczególnych komponentów. Temat szkolenia ciężarowego to nowoczesne układy sprzęgieł w pojazdach komercyjnych. Podczas zajęć poruszone zostaną takie tematy jak: budowa, zasady działania i montażu sprzęgła z samoregulacją X-Tend oraz sprzęgła dwutarczowego. Podczas części praktycznej uczestnicy zajmą się regulacją sprzęgła dwutarczowego oraz sprawdzaniem i korekcją bicia bocznego tarcz sprzęgłowych. Mechanicy dowiedzą się również, z jakimi problemami można się spotkać po wymianie sprzęgieł. t Fun Station mnóstwo dobrej zabawy W specjalnie przygotowanym pojeździe uczestnicy odbędą serię testów sprawnościowych. Samochód będzie miał dwa przody i prowadzić go będzie tandem kierowców. Wykonanie zadania zapewnić może jedynie dobra współpraca. Kolejne zadanie to umiejętne wychodzenie z poślizgu samochodami z zainstalowanymi trolejami oraz próba Jackie Stewarta. t Treningi i kwalifikacje pod okiem instruktorów Uczestnicy zasiądą w specjalnie przygotowanych samochodach BMW E46 w specyfikacji wyścigowej. Podczas kwalifikacji każdy z gości otrzyma możliwość przejechania kilku okrążeń na torze pod bacznym okiem instruktora. Po około 10 minutach jazdy zmierzony zostanie finałowy czas okrążenia. t Finały dnia: SACHS Race Cup Po zakończeniu kwalifikacji przyjdzie czas na wyścigi finałowe. Pięćdziesięciu najlepszych zawodników danego dnia będzie walczyć o pierwsze miejsce na podium oraz o atrakcyjne nagrody rzeczowe. t ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015 9

10 TECHNIKA ZAWORY EGR i czujniki EGT Zawory EGR i czujniki EGT mają związek ze spalinami, jednak ich umiejscowienie i rola są zupełnie inne. Przykładowe umiejscowienie montażowe zaworu EGR. Przy każdym współczesnym silniku znajduje się wiele rozmaitych czujników i urządzeń, gdyż inaczej nowoczesne jednostki napędowe nie byłyby tak wydajne albo nie miałyby szans sprostać normom czystości spalin. Wśród owych czujników znajdują sie się m.in. zawory EGR oraz czujniki EGT, więc przedstawiamy uwagi na temat ich działania, usterek i diagnostyki przygotowane przez ekspertów firmy DENSO. Zawór układu recyrkulacji spalin Czystsze spaliny emitowane przez pojazd są w znacznym stopniu efektem skutecznej pracy zaworu układu recyrkulacji gazów spalinowych (EGR). Jego rolą jest dodawanie do powietrza płynącego do cylindrów pewnej ilości spalin (zależnej od warunków jazdy). W ten sposób dochodzi do obniżenia stężenia tlenu w powietrzu dolotowym, co z kolei skutkuje zmniejszeniem prędkości spalania. Wolniej przebiegający proces spalania oznacza zaś jego niższą temperaturę, a przy niej powstaje mniej szkodliwych tlenków azotu (NOx). Technicznie owo dopuszczanie spalin do powietrza dolotowego realizowane Umiejscowienie czujnika EGT i zaworu EGR. Budowa zaworu EGR Elektrycznie sterowany zawór EGR. jest w ten sposób, że między kolektorem dolotowym i wydechowym znajduje się mały kanał, w którym umieszczony jest zawór układu recyrkulacji spalin (EGR). Zawór ten zmienia swą przepustowość regulując w ten sposób ilość gazów wydechowych kierowanych z powrotem do kolektora dolotowego. Gdy silnik pracuje na biegu jałowym, następuje zamknięcie zaworu EGR i brak przepływu spalin do kolektora dolotowego. Zawór pozostaje zamknięty, dopóki silnik jest nierozgrzany i nieobciążony. Gdy obciążenie silnika i temperatura spalania zaczynają wzrastać, zawór EGR otwiera się, a spaliny w odpowiedniej ilości dostają się do kolektora dolotowego Warto tu wspomnieć, że dzięki postępowi w technologii sterowania zaworem EGR można za katalizatorem uzyskać dużo czystsze spaliny, nawet gdy silnik zasilany jest ubogą mieszanką. Wadliwe działanie zaworu EGR, a na pewno jego awaria, skutkuje zapaleniem się kontrolki informującej o uszkodzeniu w układzie sterowania silnika. Najczęstszą zaś przyczyną kłopotów z tym zaworem jest osadzający się w jego wnętrzu nagar, który sprawia, że zawór blokuje się lub otwiera i zamyka nieprawidłowo. Źle działający lub uszkodzony zawór EGR może być przyczyną zmniejszenia trwałości silnika, przede wszystkim zaś powoduje zwiększenie emisji szkodliwych składników spalin. Jest też przyczyną problemów podczas eksploatacji pojazdu takich jak: t niestabilne obroty biegu jałowego; t trudności z rozruchem silnika, t szarpanie podczas jazdy, t obniżony komfort (nierównomierna praca silnika podczas przyspieszania, stuki), t zwiększona emisja NOx (może również wystąpić zwiększona emisja węglowodorów w spalinach). Zauważyć należy, że przyczyny nieprawidłowego działania elektronicznie sterowanych zaworów EGR wcale nie muszą tkwić w samym zaworze. Może nią być np. uszkodzony czujnik temperatury powietrza dolotowego w przepływomierzu (czujniku MAF). Dzieje się tak, gdyż jest to jeden z czujników dostarczających sterownikowi silnika danych, na podstawie których ustala on właściwą ilość spalin mających powrócić do cylindrów i dokonuje odpowiedniej regulacji zaworu EGR. Dlatego też, aby uzyskać prawidłową diagnozę, należy zawsze najpierw sprawdzić kody usterek i zapoznać się z procedurami testowania zaworu EGR w instrukcji producenta samochodu. Czyszczenie zaworu EGR z nagaru powinno być traktowane jako rozwiązanie awaryjne. Całkowite usunięcie zanieczyszczeń jest praktycznie niemożliwe, do tego istnieje groźba, że po tej operacji do silnika mogą dostać się zanieczyszczenia stałe. Jedynym zalecanym rozwiązaniem jest więc wymiana zaworu EGR na nowy, skalibrowany w taki sam sposób, jak oryginalny. 10 ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015

11 TECHNIKA Czujnik temperatury spalin Czujnik temperatury spalin (EGT), montowany jest przed katalizatorem utleniającym i/ lub przed filtrem cząstek stałych (DPF), służy Kompletny czujnik EGT. określeniu temperatury gazów spalinowych opuszczających silnik. Informacja ta, w postaci odpowiedniego sygnału, trafia do sterownika silnika, który uwzględnia ją w procesie zarządzania pracą jednostki napędowej. Dzięki temu, że czujnik EGT pozwala określić temperaturę spalin płynących do katalizatora (i/lub filtra cząstek stałych) z dość dużą dokładnością, możliwe jest takie sterowanie ilością paliwa podawanego do cylindrów, by procesy zachodzące w katalizatorze (i/lub filtrze cząstek stałych) przebiegały z maksymalną skutecznością. Tym samym czystsze są spaliny uchodzące z rury wydechowej, zmniejsza się również zużycie paliwa wykorzystywanego w procesie regeneracji (wypalania) filtra DPF. Co więcej, kontrolowana jest także temperatura katalizatora, dzięki Budowa wewnętrzna czujnika EGT. czemu nie ulega on przegrzaniu i nadmiernemu zużyciu. Najczęściej spotykane awarie czujników EGT to: t przerwanie połączeń przewodów wewnętrznych, spowodowane zwykle silnymi wibracjami, t nagłe zmiany oporności elementu termistora wywołane zbyt wysoką temperaturą (powyżej 900 C), t pęknięcie przewodów dochodzących do czujnika spowodowane ich silnym wygięciem (przegięcie w odległości mniejszej niż 20 mm). Typowym objawem usterki czujnika EGT jest zwiększone zużycie paliwa, gdyż wypalanie filtra cząstek DPF może trwać wtedy dłużej. Regeneracja filtra może także następować w krótszych odstępach czasu niż normalnie, co oznacza częstsze niedogodności w czasie jazdy. Problem z czujnikiem EGT z reguły powoduje ponadto zapalenie się kontrolki informującej o uszkodzeniu silnika. W pamięci sterownika silnika zapisywany jest wówczas odpowiedni kod błędu, który można odczytać za pomocą testera, czy nawet skanera diagnostycznego. Czujnik EGT jest elementem nienaprawialnym, wiec jeśli dojdzie do jego uszkodzenia, należy wymienić go na nowy. t Na podstawie materiałów firmy DENSO. ŚWIAT MOTORYZACJI 2/

12 FIRMY Zmiany w Gates Firma Gates poinformowała o zmianach na kilku istotnych stanowiskach w europejskim oddziale firmy zajmującym się rynkiem wtórnym. I tak jego wiceprezydentem został Pierre Souletie (51 lat). Studiował on w Lyonie (Francja) i w Chicago (USA), z firmą Gates związał się w 1996 r. podejmując pracę w zakładzie wytwarzającym paski klinowe zlokalizowanym w Nevers we Francji. Za sprzedaż na obszarze od Wielkiej Brytanii po Europę Wschodnią (łącznie z krajami niemieckojęzycznymi i krajami Beneluksu), będzie teraz odpowiadał Taco Homan. W firmie Gates jest od 1998 r., do jego obowiązków należy także zarządzanie sprzedażą w Afryce Południowej. Zmieniła się również osoba odpowiedzialna za sprzedaż w Europie Południowej, krajach śródziemnomorskich, Turcji, na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej. Został nią Patrice Piasentin, który do tej pory zajmował się rynkiem francuskim. Ostatnia nominacja dotyczy rynku rosyjskiego i krajów Wspólnoty Niepodległych Państw. Otóż sprzedażą tam zarządzać będzie Igor Graf, który dołączył do Gates w 2009 r. i był architektem całego modelu dystrybucji w tym regionie. t Diamenty za paski, napinacze, rolki Automotive Diamonds to program lojalnościowy, który jest skierowany do klientów niezależnych producentów zamienników. W pierwszej kolejności będzie on wdrożony w Holandii, Belgii, Polsce, Portugalii i Wielkiej Brytanii. Partnerami programu Automotive Diamonds są silne marki do starczające swe wyroby producentom samochodów i jednocześnie działające na rynku wtórnym. Poza założycielem programu, czyli TRW, do grupy tej należą DENSO, Philips, Sogefi, a od niedawna również znany i uznany producent pasków, napinaczy i węży do samochodów i maszyn przemysłowych, jakim jest firma Gates. Głównym celem programu jest wspieranie rozwoju rynku części zamiennych poprzez wynagradzanie zakładów mechaniki pojazdowej za ich lojalność wobec Zestawy do ciężarówek Przy projektowaniu układów napędu osprzętu silnika wielu producentów ciężarówek i autobusów współpracuje z firmą Gates, albowiem układy te są jedną z jej specjalności. Gates zazwyczaj jest później również dostawcą elementów do tych układów. Bazując na zdobytym w ten sposób bogatym doświadczeniu firma Gates postanowiła więc rozszerzyć swój dotychczasowy asortyment produktów kierowanych na rynek wtórny o zestawy Micro-V Extra Service. Zawierają w jednym opakowaniu wszystkie elementy niezbędne do przeprowadzenia kompleksowej naprawy. Obecnie dostępnych jest 30 zestawów Micro-V Extra Service. Znajdują one zastosowanie w najpopularniejszych modelach marek Iveco, Scania, DAF, Mercedes, Volvo, MAN i Renault. Kolejne zestawy są w przygotowaniu i mają pojawić się w najbliższych miesiącach. czołowych marek o globalnym zasięgu. W tym celu uczestniczące w przedsięwzięciu marki wspólnie zapewniają ciekawą i kompleksową ofertę produktów, za które można otrzymać diamenty. W przypadku firmy Gates otrzymuje się je za kupno sygnowanych logiem Gates elementów do układu rozrządu i napędu osprzętu silnika. Zdobyte tak punkty, czyli diamenty, można następnie wymienić na wybrane przez siebie nagrody. Wszelkie informacje na temat programu Automotive Diamonds, w tym rejestracji do niego, można znaleźć na stronie: Jest ona dostępna również w języku polskim. t Dzięki zestawom Micro-V Extra Service mechanicy otrzymują wszystkie najwyższej jakości komponenty w jednym opakowaniu. Zestawy skompletowano z myślą o konkretnych zastosowaniach. Optymalizują one proces pozyskiwania poszczególnych części, zmniejszając związane z tym koszty oraz do zera minimalizując ryzyko, że ćoś do czegoś nie będzie pasowało. Każdy zestaw zawiera przynajmniej jeden pasek Micro-V, napinacz/-e DriveAlign i koło lub koła pasowe DriveAlign. Po drogach Europy jeździ sześć milionów ciężarówek. Przy średnim przebiegu przekraczającym milion kilometrów w każdej z nich części układów napędu osprzętu trzeba wymienić od czterech do pięciu razy. Dzięki naszym zestawom operację tę można przeprowadzić szybciej i lepiej, korzystając jednocześnie z części o najwyższej jakości mówi Wim Goossens, dyrektor marketingu firmy Gates. t 12 ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015

13 WARSZTAT Podobne ale nie zamienne Kupując jakiekolwiek części potrzebne do naprawy samochodu ze wszech miar wskazane jest wcześniejsze sprawdzenie w dobrych katalogach, czy rzeczywiście będą one pasowały do danego egzemplarza auta. Dotyczy to w szczególności części silnikowych, gdyż stosunkowo często zdarza się, że bywają one modyfikowane i ich nowa wersja wcale nie musi być zamienna ze starą. Na przypadek taki dotyczący benzynowych silników Renault v i v oraz pasków rozrządu 5501XS, 5671XS i powiązanych z nimi napinaczy wskazuje firma Gates. Rzecz w tym, że do jednostek Renault K4M/K4J w pewnym momencie przestały być montowane paski rozrządu 5501XS 1 2 oraz napinacze T43064 (zdj. 1 po lewej) i T43168 (zdj. 1 po prawej). Zamiast nich używany jest pasek 5671XS oraz napinacze T43236 (zdj. 2 po lewej) i T43238 (zdj. 2 po prawej). Elementy te wyglądają niemalże tak samo, jednakże różnią się zasadniczo właściwościami roboczymi. Napinacze nowej generacji słabiej naciągają pasek i można je stosować wyłącznie z paskiem 5671XS, specjalnie opracowanym do tego rozwiązania. Stare paski i napinacze (oraz zestawy rozrządu w skład których one wchodzą) można nadal montować w silnikach K4J/K4M, ale wyłącznie wyprodukowanych przed 2013 rokiem. W żadnym razie części tych nie wolno natomiast łączyć z nowymi elementami. t ŚWIAT MOTORYZACJI 2/

14 SKF Pole Position WSZYSTKIE SAMOCHODY OSOBOWE Oszczędność czasu i prosty, łatwy montaż VKJP Część 2 W tym biuletynie znajdziesz informację jak właściwie wymienić osłonę przekładni kierowniczej. Poniższe wskazówki montażowe oparte są na wymianie uniwersalnej osłony VKJP Osłona VKJP znajduje zastosowanie w większości samochodów osobowych oraz lekkich samochodach dostawczych. Wymiana jest prostsza i łatwiejsza, ponieważ nie ma konieczności demontażu drążka kierowniczego wystarczy rozciągnąć osłonę przy montażu na drążek. 1. Podczas wymiany osłony, dobrą praktyką jest nasmarowanie zębatki przekładni kierowniczej. Odpowiednim smarem do takiego zastosowania jest smar SKF LGMT 3/0.4. Skręć maksymalnie kierownicę wysuwając zębatkę. Delikatnie nasmaruj ją, ale NIE nakładaj smaru zbyt dużo. Sprawdź również czy przegub drążka kierowniczego jest nasmarowany. 2. Przytnij uniwersalną osłonę przekładni kierowniczej tak, aby była ona dopasowana do średnicy drążka kierowniczego i średnicy obudowy przekładni. 3. Na drążek kierowniczy nasuń torebkę foliową. Nasmaruj wewnętrzną powierzchnię osłony i nasuń ją na drążek kierowniczy aż do obudowy przekładni. Następnie usuń torebkę. 4. Zamontuj końcówkę drążka kierowniczego. Pamiętaj o właściwym momencie dokręcenia śruby mocującej, zgodnym z zaleceniami producenta. Install confidence

15 5. Sprawdź czy osłona jest prawidłowo osadzona na aluminiowym korpusie przekładni. Zamontuj opaskę i zaciśnij ją. 6. Usuń powietrze ze środka osłony i ustaw kołnierz osłony na prążkowanym fragmencie półosi. Zamontuj opaskę i zaciśnij ją. Załóż koło i sprawdź geometrię pojazdu. Kompleksowa oferta SKF oferuje także pełną gamę osłon przekładni kierowniczej dla europejskich i azjatyckich modeli samochodów. Zestaw taki jest zgodny ze specyfikacją producenta samochodu i zawiera również montażowe opaski zaciskowe. Dostępnych jest ponad 200 zestawów. Poniżej wybrane zastosowania zestawów osłon przekładni kierowniczej. Producent Model Oznaczenie zestawu Audi, Mazda, Skoda, VW A4, A6, A8, Allroad, Cabriolet, 626, Superb, Passat VKJP 2020 Audi, Skoda, VW A4, A6, A8, Allroad, Cabriolet, Superb, Passat VKJP 2021 Audi, VW 80, 90, Cabriolet, Coupe, Quattro, Passat, Santana VKJP 2026 BMW 3, 5, Z3 VKJP 2022 BMW 3, 5 VKJP 2023 Chrysler, Seat, VW Voyager, Cordoba, Ibiza, Inca, Corrado, Golf, Jetta, VKJP 2016 Passat, Scirocco Citroën, Renault Berlingo, Clio, Twingo VKJP 2018 Ford, Mazda Fiesta, Ka, Puma, 121 VKJP 2027 Ford, Seat, VW Galaxy, Alhambra, Cordoba, Ibiza, Inca, Toledo, VKJP 2013 Caddy, Corrado, Golf, Passat, Polo, Sharan, Vento Ford, Seat, VW Galaxy, Alhambra, Sharan VKJP 2025 Mitsubishi 3000 GT, Colt, Cordia, Eclipse, Galant, Lancer, VKJP 2029 Sapporo, Sigma, Space Runner, Tredia Nissan, Renault Kubistar, Clio, Kangoo, Megane, Scénic, Sport Spider, VKJP 2011 Thalia Opel, Renault, Vauxhall Arena, 11, 18, 19, 20, 21, 25, 30, Clio, Espace, VKJP 2015 Super 5, Trafic, Twingo Renault 11, 19, 21, Clio, Rapid, Super 5, Twingo VKJP 2012 Renault Clio, Megane, Scénic, Thalia VKJP 2019 Renault Megane, Scénic VKJP 2024 VW Transporter VKJP 2014 VW Golf, Passat, Vento VKJP 2017 VW Transporter VKJP 2028 SKF to zastrzeżony znak handlowy SKF Group. SKF Group 2012 Treść niniejszej publikacji jest własnością wydawcy i nie może być reprodukowane (nawet częściowo) bez uprzedniego pisemnego pozwolenia. Zapewniono dokładność informacji zawartych w niniejszej publikacji ale wydawca nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty pośrednie, bezpośrednie lub wtórne wynikające z wykorzystania informacji tu zawartych. PUB 80/I EN.GB 2012

16 WARSZTAT w oknie wyboru dodana została więc osobna funkcja dotycząca TPMS. W tej chwili obsługiwać można za jej pomocą systemy monitorowania ciśnienia w 108 modelach samochodów 18 marek. Nowością jest również pojawienie się nowego raportu serwisowego dla aut BMW pozwalającego określić stan zużycia poszczególnych komponentów podlegających wymianie w najbliższym czasie. Delphi aktualizuje Pojawiła się aktualizacja programu diagnostycznego Delphi R3.2014, która zwiększa jego możliwości, a także ułatwia i przyspiesza pracę. Klucz i fałszerstwa Wspomnieć też koniecznie trzeba, że jest już dostępne nowe zabezpieczenie programu diagnostycznego za pomocą klucza sprzętowego. Klucz gwarantuje możliwość korzystania z bazy danych tylko autoryzowanym użytkownikom i jest rozwiązaniem typu podepnij i działaj zastępującym klucz HW. Oznacza to koniec kłopotów z wpisywaniem kodów podczas instalacji, bądź każdorazowego użycia. Aktywację klucza sprzętowego, który jest powiązany z konkretnym testerem diagnostycznym (VCI), przeprowadza się online wykorzystując dowolny komputer mający połączenie z internetem. Obecnie wszyscy użytkownicy dysponujący licencją są w klucz wyposażani, zaś w przypadku nowych zamówień tester diagnostyczny będzie dostarczany od razu z kluczem sprzętowym i najbardziej aktualną wersją oprogramowania R wydaną w 2014r. Na stronie com dostępna jest do pobrania najnowsza aktualizacja programu diagnostycznego Delphi R Co warte zauważenia i podkreślenia, dotyczy ona nie tylko najnowszych pojazdów, ale również starszych modeli. Jednocześnie aktualizacja wprowadza zmiany, dzięki którym oprogramowanie jest prostsze w obsłudze i pojawiają się w nim nowe funkcje. Wszystko to razem ma sprawić, że diagnozować będzie można szybciej i łatwiej. Ujmując rzecz w największym skrócie aktualizacja objęła: t W wersji CAR MAX - pojazdy z lat (26 marek, 67 modeli). Dostępna jest 100 % diagnostyka EOBD; t W wersji TRUCK - pojazdy z lat (30 marek, 47 modeli), także spełniające normę EUR 6. Obsługa TPMS Ze względu na obowiązek stosowania w nowych autach systemów monitorowania ciśnienia w oponach (TPMS) popularność tych układów będzie systematycznie rosła. W oprogramowaniu diagnostycznym Delphi W tym miejscu należy zauważyć, że są programy pirackie, które pozwalają na zmianę wyglądu i nazwy wersji na R2.2014, ale w rzeczywistości zainstalowana pozostaje wersja R i ta sama baza pojazdów. A oto klika wskazówek, które powinny umożliwić rozpoznanie fałszerstwa: t okno startowe pokazuje 2013 Release 3; t inny wygląd okna startowego (niektóre programy pozwalają na jego modyfikację); t wersja programu w pasku nazwy ( ) nie pokrywa się z wersją w oknie aktualizacji; t czarne i niezmienione tło okna programu; t inna lokalizacja Dekodera VIN w obecnej wersji znajduje się on w lewym górnym rogu; t inny wygląd przycisku diagnozy. t 16 ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015

17 PI 1493 PRODUCT INFORMATION Tłoki KOLBENSCHMIDT z trapezowym otworem pod korbowód Zwiększona jakość smarowania i chłodzenia Tłoki marki KOLBENSCHMIDT, inaczej niż u innych producentów, często posiadają otwór pod korbowód w kształcie trapezu, mimo zamontowanego korbowodu o równoległej główce. W porównaniu z tłokami posiadającymi otwór pod korbowód trapezowy ukos tych tłoków nie sięga do denka tłoka, lecz kończy się często pośrodku w piaście sworznia tłokowego. Wskazówka: Nie chodzi tu jak się często przypuszcza o wadę kształtu czy nieprawidłowy tłok, lecz o celową optymalizację. Zalety tej konstrukcji: Między korbowodem i piastą sworznia tłokowego występuje duża szczelina. Zapewnia ona napływ większej ilości rozpryskiwanego oleju z wału korbowego i dyszy oleju chłodzącego na sworzeń tłokowy. Większa ilość oleju poprawia jakość chłodzenia i smarowania łożyska sworznia tłokowego pod dużymi obciążeniami. Sworzeń tłokowy dysponuje większą swobodą deformacji elastycznej w kierunku wału korbowego (po stronie bezciśnieniowej). Tłoki z równoległym otworem pod korbowód. Ukos nie powoduje osłabienia piasty sworznia tłokowego. Na spodnią stronę piasty sworznia tłokowego nie są podczas spalania przenoszone siły. Tłoki z trapezowym otworem pod korbowód. Poddawane działaniu ciśnienia powierzchnie sworznia tłokowego mają na grafikach kolor czerwony w celu ułatwienia zrozumienia sytuacji. MS Motor Service International GmbH 10/14 PL Możliwość zmian i niezgodności rysunków zastrzeżona. Przyporządkowanie i elementy zamienne: patrz informacje podane w aktualnie obowiązujących katalogach, na płycie TecDoc albo w systemach opartych na informacjach TecDoc.

18 WARSZTAT Glass4Cars.pl, czyli szyby przez internet Ruszył serwis Glass4Cars.pl, który pozwala nie tylko porównać ceny szyb samochodowych różnych producentów i je zamówić, ale także umówić się na wymianę szyby w wybranym warsztacie. Twórcą serwisu Glass4Cars.pl jest spółka o tej samej nazwie, która niedawno została wydzielona ze struktur notowanej na warszawskiej giełdzie spółki VARIANT, przejmując jednocześnie od niej dystrybucję szyb chińskiej grupy Fuyao. Z serwisu skorzystać można telefonicznie, używając komunikatora Skype lub poprzez stronę internetową. W tym ostatnim przypadku, z założenia najczęstszym, zaczynamy od określenia auta do jakiego potrzebna jest szyba, następnie wskazujemy którą szybę chcemy wymienić (przednią, tylną, boczną), po czym pokazuje się nam oferta szyb-zamienników oraz szyb renomowanych producentów. W kolejnym kroku możemy zamówić dostarczenie szyby na wskazany przez nas adres lub do jednej ze 120 placówek, która może również dokonać wymiany. Jeśli będziemy zainteresowani taka kompleksową usługą określamy w kalendarzu termin montażu, zapoznajemy się z ceną, po czym składamy zamówienie. Za szybę i wymianę płacimy po wykonaniu usługi. Nowe filmy KYB Podobno jedno zdjęcie niesie więcej informacji niż tysiąc słów, cóż więc dopiero mówić o krótkim nawet filmie. Wychodząc zapewne z tego założenia firma KYB przygotowuje filmowe instrukcje montażu dostarczanych przez nią części. Firma KYB od jakiegoś już czasu przygotowuje, a następnie publikuje na swych stronach internetowych, np. w zakładce Informacje techniczne, filmy instruktażowe, które przedstawiają całą procedurę wymiany elementów zawieszenia w poszczególnych modelach samochodów wielu marek. W owych filmowanych instrukcjach szczególnie dokładnie przedstawiane są te czynności, t Fiat Panda (przód); t Toyota Corolla Verso II (przód); t Renault Mégane II, Mégane II Grandtour, Scenic II (przód). Do filmów tych (a także wszystkich wcześniejszych) dotrzeć można również poprzez konto KYB Europe na portalu Youtube ( Inną drogą jest odwiedzenie konta KYB Europe na Facebooku ( bądź Twiterze Szczególnie warte uwagi są szyby Grupy Fuyao. Jest to z reguły najkorzystniejsza cenowo opcja za szybę od renomowanego producenta. Taki status mają firmy, których szyby są wykorzystywane do montażu fabrycznego w samochodach najbardziej znanych marek. Fuyao to aktualnie trzeci największy producent szyb samochodowych na świecie. Szyby Fuyao są wykorzystywane przy pierwszym montażu na linii produkcyjnej w autach takich producentów, jak: Audi, Bentley, BMW, Toyota, Volkswagen czy Volvo mówi Wojciech Oko, dyrektor handlowy firmy Glass4Cars.pl. Glass4Cars.pl liczy, że szybko zyska popularność u kierowców, którzy potrzebują dokonać wymiany szyby w swym pojeździe. Wskazuje, że do tej pory nie było narzędzia, które umożliwiło łatwe porównanie cen szyb samochodowych, sprawdzenie kosztów ich wymiany w różnych serwisach oraz ustalenie online terminu wymiany. które wymagają specjalnej uwagi lub z innych względów decydują o powodzeniu całej operacji. Ostatnio lista filmów KYB wzbogaciła się o kolejne pozycje, a mianowicie dotyczące samochodów: t Citröen Berlingo, Multispace, Peugeot Partner, Tepee (przód); t Jeep Wrangler III (przód i tył); t Peugeot 307, 308, Citröen C4 (przód); t Opel Corsa C (przód); t Renault Clio II, Thalia I, Symbol I (przód); t Renault Clio III, Grandtour III (przód, tył); (@KYBEurope). Posiadacze smarfonów mający zainstalowaną aplikację do odczytywania kodów QR umieszczanych na opakowaniach produktów, mogą ponadto skorzystać z owej aplikacji, by zapoznać z filmową instrukcją montażu danej części. t 18 ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015

19 WARSZTAT Michelin nagrodzony Sprawdzać przy każdej okazji Przedstawiciele firmy BILSTEIN namawiają, by przy każdej nadarzającej się okazji przeprowadzać kontrolę amortyzatorów. Firma Michelin otrzymała na targach w Kolonii nagrodę w dwóch kategoriach: Firma Oponiarska Roku oraz Technologia Oponiarska Roku. Wyróżnienie w drugiej kategorii zostało przyznane za opracowanie technologii EverGrip wykorzystanej w oponach Michelin Premier A/S. Pozwala ona zachować maksymalną przyczepność nawet częściowo zużytych opon. Amortyzatory mają tak duży wpływ na komfort jazdy i zachowanie pojazdu w przeróżnych sytuacjach (w tym na skuteczność hamowania), że należy je systematycznie sprawdzać. Według specjalistów z firmy BILSTEIN powinno się to czynić nie rzadziej niż co 20 tysięcy kilometrów, ale wskazują oni, że na amortyzatory warto rzucić okiem za każdym razem, gdy tylko trafia się ku temu sposobność, bowiem nawet przy pobieżnej kontroli można wykryć pojawienie się wycieków czy uszkodzenie osłon lub mocowań. Dobrą okazją do tego będzie nadchodząca zmiana ogumienia z zimowego na letnie. Choć tegoroczna zima nie była specjalnie ciężka, piasek i sól były jednak na drogi sypane, a zdecydowanie nie służy to amortyzatorom. Nie służą im oczywiście również wszelkie dziury i wyrwy w nawierzchni, tymczasem szczególnie chętnie pojawiają się one, gdy temperatura oscyluje wokół zera, gdyż woda co i rusz zamienia się wtedy w lód (i odwrotnie), co skutkuje rozsadzaniem asfaltu. Wszystko to razem sprzyja natomiast awariom amortyzatorów, zarówno wynikającym z korozji, bardzo dużych przeciążeń, jak i uszkodzenia lub zużycia uszczelnień (zewnętrznych i wewnętrznych) Nierzadko więc właśnie w trakcie zimy lub niedługo po jej zakończeniu skuteczność tłumienia drgań przez amortyzatory istotnie spada. Efekt tego nietrudno zauważyć, bo słabsze tłumienie zmniejsza komfort jazdy. Znacznie obniża też jej bezpieczeństwo, gdyż niesprawne (zużyte, uszkodzone) amortyzatory powodują gorszy kontakt kół z drogą, co skutkuje wydłużoną drogą hamowania, a nawet zakłóceniami w pracy elektronicznych układów stabilizacji toru jazdy. W dłuższej perspektywie trzeba się też spodziewać przyspieszonego zużycia bieżnika opon oraz końcówek drążków i mocowania wahaczy. Według raportu Dekry z 2014 roku, w co piątym wypadku na niemieckich drogach, do którego doszło ze względu na zły stan techniczny pojazdu, zawiniło zawieszenie. Dlatego Rainer Popiol, szef działu szkoleń w firmie BILSTEIN, radzi: - Kierowcy powinni skontrolować stan amortyzatorów przy okazji zmiany opon zimowych na letnie, jednocześnie pracownicy serwisów powinni informować swoich klientów o wszelkich zauważonych nieprawidłowościach. Na koniec przypomnijmy jeszcze, że wymiana amortyzatorów (tak jak i wielu innych elementów zawieszenia) powinna być wykonywana parami, jednocześnie po jednej i drugiej stronie danej osi. Dlatego właśnie wielu producentów oferuje amortyzatory wyłącznie w kompletach po dwie sztuki. t Na podstawie materiału firmy BILSTEIN. Opony Michelin Premier A/S mają ukryte rowki odsłaniające się w miarę zużywania się ogumienia, które zapewniają bezpieczeństwo poprzez skuteczne odprowadzanie wody. W utrzymaniu wysokiej przyczepności pomaga też specjalna mieszanka gumy wykorzystana w bieżniku opony. Dotychczas w przypadku tradycyjnych opon, ich stopniowe zużywanie się powodowało zmniejszenie głębokości rowków, a co za tym idzie, obniżenie przyczepności na mokrej nawierzchni, co wydłużało drogę hamowania. Ten aspekt bezpieczeństwa użytkowników pojazdów był dla inżynierów Michelin szczególnie istotny, ponieważ, jak wykazują badania, prawdopodobieństwo wypadku na mokrej nawierzchni jest ponad dwa razy większe niż na suchej drodze. Lista nominowanych do nagrody powstaje na podstawie zgłoszeń przesłanych przez czytelników magazynu Tire Technology International. Następnie jest wysyłana do zespołu niezależnych ekspertów branżowych z całego świata, którzy oddają głosy na poszczególnych kandydatów. Wręczenie nagród odbywa się podczas dorocznych, lutowych targów Tire Technology Expo w Kolonii. ŚWIAT MOTORYZACJI 2/

20 TECHNIKA NOWA GAMA, nowe rozwiązania 3DX w standardzie W standardowych akumulatorach (Centra Plus, Centra Standard, Exide Excell, Exide Classic), przeznaczonych do niemal wszystkich typowo wyposażonych pojazdów osobowych użytkowanych na co dzień, jest teraz wykorzystywana Z końcem 2014 r. do produkcji weszła nowa gama akumulatorów Exide i Centra kierowanych na rynek wtórny, a przeznaczonych do aut osobowych. Na sklepowych półkach możemy więc już znaleźć ulepszone technologicznie produkty obu marek, w tym akumulatory do pojazdów z systemem Start-Stop. Wszystko miało swój początek w centrach badawczo-rozwojowych Exide Technologies, w których opracowywane są nowe technologie, także z myślą o samochodowym rynku wtórnym. Przy pracach tych oczywiście wykorzystywane jest doświadczenie zdobyte przy tworzeniu akumulatorów dostarczanych na pierwsze wyposażenie największym producentom aut. Nowe produkty kierowane na rynek wtórny muszą wszak nadawać się również do nowoczesnych pojazdów wyposażonych w systemy Start-Stop i układy odzysku energii. To ważne, albowiem według prognoz w roku 2015 liczba samochodów z systemem Start-Stop ma na świecie przekroczyć 30 milionów. W ciągu kilku następnych lat z technologii Start-Stop będzie zaś korzystać nawet 70 procent wszystkich nowo wyprodukowanych samochodów. Dlatego też nowe akumulatory, jakie wprowadzamy na rynek wtórny musiały odznaczać się ponadprzeciętną wydajnością. Jednocześnie dzięki nowym rozwiązaniom, takim jak technologia Carbon Boost oraz IV generacja akumulatorów AGM i EFB do pojazdów z systemem Start-Stop, nowe akumulatory marek Centra i Exide ładują się nawet o 1,5 raza szybciej mówi Krzysztof Najder, z firmy Exide Technologies, do której należą marki Exide i Centra. Lepsze przewodnictwo, szybsze ładowanie W najnowszych akumulatorach do pojazdów osobowych z gamy Exide Premium i Centra Futura zastosowano technologię Carbon Boost, początkowo tworzoną z myślą o akumulatorach AGM (ang. Absorbent Glass Mat) i EFB (ang. Enhanced Flooded Batteries) przeznaczonych do pojazdów z systemem Start-Stop. Wykorzystuje ona dodatki węglowe, które optymalizują zdolność przyjmowania ładunku oraz czas ładowania akumulatora. Wytwarzane według niej akumulatory Centra Futura i Exide Premium mogą więc być z powodzeniem stosowane w nowoczesnych samochodach napędzanych dużymi, konwencjonalnymi silnikami, a także w autach z bogatym wyposażeniem elektrycznym, użytkowanych podczas codziennej miejskiej jazdy, która charakteryzuje się dużą ilością zatrzymań. Bardzo dobrze sprawdzają się również w warunkach zimowych, ponieważ zapewniają 30% więcej mocy rozruchowej niż akumulatory standardowe. Szybciej też można je naładować. W klasycznych akumulatorach, podczas ich rozładowywania, nieprzewodzące cząsteczki siarczanów stopniowo pokrywają płyty ujemne, izolując je od elektrolitu. W efekcie duża ilość energii jest wykorzystywana na rozpuszczenie siarczanów, co obniża efektywność ładowania akumulatora. Wysokopowierzchniowy węgiel, zastosowany w akumulatorach z Carbon Boost, zapewnia doskonałe przewodnictwo. Dzięki temu siarczany rozpuszczają się znacznie szybciej. Technologia Carbon Boost sprawia, że akumulator ładuje się szybciej (do 1,5 raza), co prowadzi do wzrostu jego wydajności i wydłuża żywotność tłumaczy Krzysztof Najder. kratka 3DX, czyli wzmocniona siatka w kształcie rombu, która na stałe związuje masę aktywną, dzięki czemu akumulator zyskuje lepsze parametry elektryczne i dłuższą żywotność. Bardzo dobra przyczepność masy aktywnej wydłuża żywotność akumulatora, dobrej jakości stopy maksymalizują jego wydajność, zaś lepsze przewodnictwo zwiększa ilość energii. Zastosowana kratka 3DX jest odporna na wibracje i korozję, charakteryzuje się doskonałą jakością dzięki zautomatyzowanemu procesowi produkcji dodaje Krzysztof Najder. Coraz wydajniejsze Nowe akumulatory marki Exide i Centra z gamy Star-Stop AGM oraz Start-Stop EFB (IV już generacji) cechuje nawet czterokrotnie dłuższa żywotność w pracy cyklicznej, do 20% większa moc rozruchowa i ponad trzykrotnie większa zdolność przyjmowania ładunku w porównaniu z akumulatorami standardowymi. Ulepszona technologia AGM i EFB sprawiła, że najnowsza gama akumulatorów zdaje egzamin w samochodach korzystających z nowoczesnych funkcji, takich jak żeglowanie (czasowe wyłączanie silnika podczas jazdy rozpędem) czy rekuperacja energii podczas hamowania, których celem jest redukcja zużycia paliwa i emisji CO 2. Także samochody z tradycyjnym układem napędowym mogą być wyposażone w akumulatory Start-Stop AGM i EFB sprzyja to redukcji kosztów eksploatacyjnych. Efekty można zaobserwować zwłaszcza w przypadku pojazdów służb publicznych (radiowozy, karetki pogotowia ratunkowego), w samochodach o bogatym wyposażeniu (zaawansowanych rozwiązaniach elektrycznych), a przede wszystkim w pojazdach używanych głównie w ruchu miejskim, takich jak taksówki, które wymagają akumulatorów o podwyższonej odporności na pracę cykliczną kończy Krzysztof Najder. t 20 ŚWIAT MOTORYZACJI 2/2015