PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO. W jaki sposób radzić sobie w sytuacji, gdy kotka rodzi w domu

Transkrypt

1 PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO W jaki sposób radzić sobie w sytuacji, gdy kotka rodzi w domu

2 Czy twoja niesterylizowana kotka SPODZIEWA SIĘ POTOMSTWA? Royal Canin będzie towarzyszyć ci przez cały okres tej wspaniałej podróży. Nawet podczas najpiękniejszych podróży mogą się jednak pojawić problemy, dlatego zawsze lepiej się dobrze przygotować. Zanim zaczniesz, zapomnij o starych przesądach, jakoby kotka musiała mieć przynajmniej raz potomstwo zanim zostanie wysterylizowana to po prostu nieprawda! Jeżeli mimo to chcesz ją rozmnażać, należy zdać sobie sprawę z tego, że jest to ważna decyzja, która pociąga za sobą określone obowiązki. Niniejszy poradnik ma na celu służyć ci pomocą podczas całego tego procesu. Jeżeli pragniesz, aby twoja kotka miała potomstwo, należy wygospodarować czas na pewne rzeczy, takie jak np. stworzenie odpowiednich warunków zarówno dla matki, jak i dla kociąt. Trzeba także pamiętać, że odpowiednia opieka nad kotką i jej miotem będzie kosztowna, ale niezbędna, jeżeli chcesz, aby koty były zdrowe. Ciąża i poród nie są wolne od ryzyka; w większości przypadków natura świetnie poradzi sobie sama, niemniej jednak nie można wykluczyć możliwości pojawienia się komplikacji. Na koniec należy pamiętać o tym, że przyszłość kociąt zależy od ciebie: to ty będziesz osobą odpowiedzialną za znalezienie im nowych właścicieli. Nie zawsze jest to zadanie łatwe, a mioty liczące po sześć kociąt nie są rzadkością.

3 SPIS TREŚCI OD POCZĘCIA DO NARODZIN Ruja i krycie Opieka nad ciężarną kotką NARODZINY Ostatnie etapy Podczas porodu Pierwsze godziny OD NARODZIN DO ODSADZENIA Pierwsze tygodnie Odsadzenie Opieka zdrowotna ZAŁĄCZNIKI Kotka Kocię

4 PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO

5 OD POCZĘCIA DO NARODZIN Ruja i krycie Opieka nad ciężarną kotką 6 8

6 RUJA i KRYCIE Okres dojrzewania Czy twoja kotka jest wystarczająco dorosła do tego, aby się rozmnażać? Kotki osiągają dojrzałość płciową około 8 miesiąca życia, podczas gdy osobniki męskie osiągają pełną płodność w wieku 9-12 miesięcy. Dla zapewnienia udanego procesu rozmnażania i zdrowej ciąży, ważne jest to, aby kotki były w pełni dojrzałe. Jeżeli planujesz rozmnażanie swojej kotki, zacznij od wizyty u lekarza weterynarii. Przeprowadzi on pełne badania, aby upewnić się, że kotka jest w doskonałym stanie fizycznym. Podjęcie takiego środka ostrożności może uchronić cię przed wieloma zmartwieniami w późniejszym okresie. Weterynarz może również zasugerować określony plan monitorowania przebiegu całej ciąży. Okres godowy na półkuli północnej trwa zasadniczo od marca do listopada Dojrzałość płciową zwierzęta osiągają około 8 miesiąca życia Przed ciążą konieczne jest badanie weterynaryjne, aby upewnić się, że: Zwierzę posiada aktualne szczepienia Nie ma pasożytów Jest w doskonałym stanie fizycznym

7 Ruja, krycie i owulacja Kotka jest w rui cały czas podczas trwania okresu godowego, który zwykle przypada na półkuli północnej na okres od marca do listopada. Podczas rui, kotka będzie zasadniczo sygnalizowała ochotę na parzenie się wydając głośne dźwięki. Sama kopulacja trwa zaledwie kilka sekund, a po jej zakończeniu kotka zachowuje się agresywnie. Przez kolejnych kilka minut będzie się turlała i tarzała po ziemi. W ten sposób zostaje wywołana owulacja jest ona uruchamiana aktem krycia. Bez pobudzenia pochwy, owulacja zwykle nie występuje. Diagnozowanie ciąży 2 pęcherzyki płodowe płyn owodniowy Badanie ultrasonografiiczne w 22-im dniu płód błony płodowe Jeżeli, twoim zdaniem, kotka może być w ciąży, należy zwrócić się o potwierdzenie tej diagnozy do lekarza weterynarii. Badanie dotykowe jamy brzusznej można przeprowadzać od trzeciego tygodnia. 21 dni po kryciu, badanie USG pomoże potwierdzić ciążę oraz ocenić bicie serca kociąt. Badanie RTG to najlepszy sposób na ustalenie rozmiaru miotu. Bez ryzyka dla płodu można je przeprowadzać od 40-go dnia. PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO 6 7

8 OPIEKA nad ciężarną kotką Informacje na temat ciąży u kotów U kotów ciążą trwa około 65 dni, przy czym okres ten może się wahać od 61 do 72 dni. Przeciętny miot liczy cztery kocięta, ale zdarzają się też mioty liczące od 1 do 10 kociąt, z których każde waży od 70 do 150 gramów, w zależności od rasy oraz rozmiaru miotu. W czasie ciąży waga kotki oczywiście się zwiększa. W okresie odpowiadającym dwóm trzecim czasu trwania ciąży, kotka gromadzi tłuszcz. Po 40-tym dniu, wzrost wagi jest przede wszystkim wynikiem wzrastania kociąt. Opieka zdrowotna podczas ciąży SZCZEPIENIA Za pośrednictwem siary, czyli wydzieliny mlecznej wytwarzanej w ciągu pierwszych godzin po porodzie, matka przekazuje swoje przeciwciała potomstwu. Program szczepień należy zaplanować przed kryciem tak, aby zapewnić wystarczającą ilość przeciwciał w siarze. Unikać należy szczepienia w trakcie ciąży. PODAWANIE LEKÓW Leki podawane w czasie ciąży mogą uszkadzać płód albo spowodować efekty uboczne u matki. Najlepszą zasadą jest unikanie podawania w trakcie ciąży jakichkolwiek leków, o ile nie są one absolutnie konieczne i nie zostały przepisane przez weterynarza.

9 Żywienie ciężarnej kotki W czasie ciąży, waga kotki nie powinna wzrosnąć powyżej 40% jej idealnej wagi. Kotkę należy regularnie ważyć Żywienie matki podczas ciąży wpływa na rozwój jej potomstwa. Dlatego więc wysokiej jakości, dobrze zbilansowana dieta w czasie ciąży ma kluczowe znaczenie. We wczesnym okresie ciąży, można wprowadzić dietę specjalnie przeznaczoną dla zwierząt w okresie ciąży/laktacji. Zapotrzebowanie energetyczne i waga kotki zaczynają się zwiększać począwszy od wczesnej fazy ciąży. Przez cały okres ciąży, z każdym tygodniem, ilość przyjmowanego pokarmu zwiększa się o 10%. Na końcowym etapie ciąży, kotka będzie przyjmowała o 70% więcej energii niż normalnie. Taki wzrost ilości przyjmowanej energii można osiągnąć wprowadzając dietę o większej zawartości tłuszczu. Podczas ciąży, dieta kotki nie tylko powinna być wystarczająca pod względem ilościowym, ale także pod względem jakościowym, aby zaspakajała potrzeby zwierzęcia. Zaleca się zatem we wczesnym okresie ciąży stopniowe przechodzenie na dietę przeznaczoną dla kotów w okresie ciąży/laktacji. PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO 8 9

10 PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO

11 NARODZINY Ostatnie etapy Podczas porodu Pierwsze godziny

12 OSTATNIE etapy Przygotowanie do porodu Mimo że większość ciężarnych kotek jest w stanie sama się o siebie zatroszczyć, jest kilka rzeczy, które należy wiedzieć, aby wszystko poszło na tyle gładko, na ile jest to tylko możliwe. Podczas ostatnich dwóch tygodni ciąży, kotkę należy odizolować od wszystkich pozostałych zwierząt. W ostatnich fazach ciąży koty mogą stać się agresywne. Lepiej zatem trzymać kotkę z dala od dzieci. Najlepszym rozwiązaniem byłoby, gdyby miała do dyspozycji osobny pokój. Temperatura w takim pomieszczeniu powinna wynosić ok. 22 o C, a skrzynię porodową należy utrzymywać w czystości. Skrzynię taką można wykonać z pudełka tekturowego, na którego dnie należy położyć torebkę plastikową i gazety, i przykryć je kocem. Skrzynia musi być na tyle duża, aby kotka mogła się w niej wygodnie położyć, a ścianki na tyle wysokie, aby kocięta z niej nie wychodziły. ZESTAW PORODOWY Numer telefonu do lekarza weterynarii w razie nagłej potrzeby Rękawiczki Czysty papier/ręcznik Mleko dla kocich niemowląt

13 Rozpoznanie akcji porodowej Pierwszy etap porodu często mija niezauważony. Kotka będzie prawdopodobnie niecierpliwa, bardzo hałaśliwa i będzie się nadmiernie wylizywać. Nie ma widocznych skurczów, ale w końcowej części tego etapu, kotka usadowi się w skrzyni porodowej, głośno mrucząc i drapiąc wokół przy przygotowywaniu swojego gniazda. Następnie przychodzi etap porodu aktywnego, w czasie którego w odstępach minutowych rodzą się kocięta i łożyska. Pierwsze kocię pojawia się zazwyczaj w ciągu niespełna godziny, a pozostałe kocięta rodzą się co minut. Kocięta opuszczają ciało matki albo głową, albo tylnymi łapkami do przodu i jest to całkowicie normalne. Nie należy się martwić, jeżeli kotka zjada łożyska zaraz po ich wydaleniu. Powinna także przegryzać pępowinę jest to normalne zachowanie. Koty mogą przerwać akcję porodową i poród, jeżeli coś im przeszkodzi. Należy zatem kotkę monitorować, ale ingerować w możliwie jak najmniejszym stopniu. Unikać należy niewłaściwej ingerencji ze strony ciekawskich obserwatorów. PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO 12 13

14 PODCZAS porodu Co należy robić, a czego nie CO NALEŻY ROBIĆ Gdy kotka zaczyna rodzić, należy ją kontrolować co 15 minut, aby upewnić się, że wszystko przebiega bez zakłóceń. Należy zadzwonić do weterynarza: Jeżeli kotka ma skurcze, ale nie pojawiają się kocięta. Jeżeli pojawią się inne niepokojące objawy. Jeżeli trzeba ogrzać kocię, owiń je delikatnie czystym ręcznikiem. CZEGO NIE NALEŻY ROBIĆ W żadnym wypadku nie wolno wyciągać kociąt, szczególnie za łapki, aby pomóc w porodzie. WAŻNE INFORMACJE Temperatura w gnieździe powinna wynosić 30 o C, ponieważ kocięta nie są w stanie regulować swojej ciepłoty ciała od momentu urodzenia do 3-go tygodnia życia. W żadnym wypadku nie wolno wkładać kociąt do zimnej wody. W żadnym wypadku nie wolno używać suszarki do włosów, ponieważ istnieje realne ryzyko poparzenia, a przede wszystkim odwodnienia.

15 PIERWSZE godziny Obserwacja pierwszych karmień Wkrótce po urodzeniu, matka zaczyna karmić kocięta swoim mlekiem. W tym czasie, wydziela tzw. mleko początkowe zwane siarą. Ten żółtawy, półprzezroczysty płyn zawiera dużą ilość przeciwciał, które będą chronić kocięta przed infekcjami. Te pierwsze karmienia są także bardzo ważne, ponieważ zapobiegają hipotermii i hiperglikemii. Należy zadbać o to, aby mieć opakowanie mleka dla kociąt na wszelki wypadek, gdyby kocięta miały problemy ze ssaniem. Przed podaniem należy zapoznać się ze wskazówkami dotyczącymi podawania. Należy upewnić się, że kocięta się wypróżniają Kotka zwykle liże okolice krocza kocięcia oraz brzuszek, aby pobudzić proces oddawania moczu oraz stolca. Jeżeli tak się nie dzieje, można w celu pobudzenia zastosować po każdym posiłku wilgotne okłady. W jaki sposób stwierdzić, czy kocię jest płci męskiej czy żeńskiej? Określenie płci kociąt nie zawsze jest prostym zadaniem. W przypadku osobników żeńskich, odcinek pomiędzy odbytem a pochwą jest pozbawiony włosów i bardzo krótki (około 5 mm). W przypadku osobników męskich, odcinek pomiędzy odbytem a napletkiem wynosi około 1 cm. Osobnik męski Osobnik żeński PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO 14 15

16 PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO

17 OD NARODZIN PO ODSADZENIE Pierwsze tygodnie Odsadzenie Opieka zdrowotna

18 PIERWSZE tygodnie Podczas pierwszych tygodni Pierwsze 2-3 tygodnie mają kluczowe znaczenie dla matki i jej nowo narodzonych kociąt. Zwierzęta należy więc trzymać w cichej części domu, a jeżeli jest taka możliwość w oddzielnym pomieszczeniu, i dopilnować, aby miały wystarczająco ciepło. Podczas pierwszych 3 tygodni, kocięta spędzają 90% czasu śpiąc ze swoimi braćmi i siostrami. Pozostałą część dnia spędzają na ssaniu mleka matki bądź pomiaukiwaniu, zwłaszcza jeżeli są z dala od matki i rodzeństwa. Nowo narodzone kocięta często na samym początku tracą nieco na wadze, ponieważ na tym etapie dopiero uczą się ssać. Z czasem jednak każdego dnia powinny przybierać na wadze. Aby mieć pewność, że kocięta rozwijają się prawidłowo, należy je każdego dnia ważyć przy pomocy wagi kuchennej lub dziecięcej oraz notować wyniki. Dzień 5: kocięta otwierają oczy Dzień 5-6: odpada pępowina Dzień 7-14: kocięta zaczynają się czołgać i starają się stanąć Dzień 14-21: pojawiają się pierwsze ząbki Dzień 21: kocięta zaczynają chodzić i aktywnie się bawić

19 Czy konieczne jest dokarmianie z butelki? Jeżeli matka nie ma wystarczającej ilości mleka, bądź jeżeli miot jest bardzo liczny, lekarz weterynarii poradzi wam, aby dokarmiać kocięta z butelki specjalnym mlekiem. Skład takiego mleka jest bardzo zbliżony do mleka matki i jest stworzony specjalnie na takie sytuacje. W żadnym przypadku nie należy podawać kociętom mleka krowiego, ponieważ nie są w stanie go strawić. Żywienie matki w okresie karmienia W okresie laktacji matka może wytwarzać 250 ml mleka dziennie. Jej normalne potrzeby żywieniowe radykalnie się zatem zwiększają i mogą być nawet dwukrotnie lub trzykrotnie większe, w zależności od wielkości miotu. Od momentu narodzin do czasu rozpoczęcia odsadzania, młode kocięta karmione są wyłącznie mlekiem matki. Jakość oraz ilość tego mleka decydują o rozwoju i zdrowiu kociąt. W tym okresie matka powinna być karmiona ad libitum (tj. bez żadnych ograniczeń) wysokiej jakości karmą o dużej wartości energetycznej. Aby sprostać zapotrzebowaniu związanemu z wytwarzaniem mleka oraz wspomagać optymalny rozwój kociąt, dieta taka powinna mieć w swoim składzie specjalne składniki odżywcze oraz niezbędne kwasy tłuszczowe. PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO 18 19

20 ODSADZENIE Kluczowy etap Odsadzenie oznacza przejście od diety mlecznej do pokarmu stałego i wiąże się z oddzieleniem kocięcia od matki i reszty rodzeństwa. Odsadzenie to z perspektywy psychologicznej rzecz konieczna zarówno dla kocięcia, jak i dla matki. 5-6 tygodni po narodzinach, potrzeby żywieniowe kociąt zwiększają się, a laktacja zaczyna się obniżać. W tym momencie mleko już nie wystarcza do pokrycia potrzeb całego miotu. W chwili urodzenia, przewód pokarmowy kocięcia przystosowany jest do trawienia mleka matki. Kocięta są w stanie strawić laktozę dzięki enzymowi zwanemu laktazą. % zdolność kota do trawienia laktozy % zdolność kota do trawienia skrobi % zdolność kota do trawienia laktozy Odsadzenie tygodni % zdolność kota do trawienia laktozy Możliwości trawienne kociąt zmieniają się w trakcie odsadzania, a ich zdolność do trawienia laktozy ulega obniżeniu.

21 W praktyce Po 4 tygodniach karmienia przez matkę, kocięta zaczynają wykazywać zainteresowanie jej karmą. Zdolność kociąt do jedzenia jest wciąż dość ograniczona, a kluczowe znaczenie ma to, aby w tym czasie podawać im kilka niewielkich posiłków w ciągu dnia. Kocięta ssą, chłepczą, a następnie żują pokarm, stopniowo zmieniając sposób jego pobierania. Tak więc ich pierwszy pokarm stały zanim zaczną być karmione suchą karmą powinien być wilgotny lub uwodniony. Kociętom należy również podawać czystą, świeżą wodę. Na wczesnych etapach ilość spożywanego pokarmu powinna być ograniczona, ale stopniowo należy ją zwiększać, uwalniając matkę od obowiązku karmienia. Odsadzanie powinno być procesem zachodzącym stopniowo, ale nie powinno trwać zbyt długo. Powinno rozpocząć się w 4-5 tygodniu i zakończyć w 7-8 tygodniu. W jaki sposób wybrać idealną karmę Karma podawana w okresie odsadzania musi być bardzo smakowita, aby przyciągnąć kocięta, powinna być też specjalnie przystosowana do spełniania wszystkich wymogów żywieniowych zwierzęcia: Wysokoenergetyczna Pełnowartościowa i zbilansowana Zawierająca wszystkie witaminy i minerały potrzebne do budowy szkieletu O rozmiarze i teksturze przystosowanej dla kociąt w okresie odsadzania Uwzględniająca wrażliwość układu pokarmowego kociąt Wspomagająca naturalne mechanizmy ochronne PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO 20 21

22 OPIEKA zdrowotna Szczepienia Szczepienia pomagają w zapobieganiu chorobom zakaźnym, które są czasami śmiertelne. Szczepienia zaczynają się zazwyczaj w 8-9 tygodniu. W celu uzyskania optymalnego poziomu odporności, w odstępach 3-4 tygodniowych należy podać dawki przypominające. Kluczowe znaczenie ma przestrzeganie kalendarza szczepień przekazanego przez lekarza weterynarii.

23 Pasożyty Kocięta są bardziej podatne na pasożyty niż osobniki dorosłe. Kocięta należy regularnie odrobaczać przez cały okres wzrostu i zgodnie z poradą weterynarza. Pasożyty zewnętrzne, takie jak pchły, wszy lub kleszcze są również dla młodych kotów bardzo szkodliwe. W kwestii wyboru odpowiednich produktów należy zwrócić się o poradę do lekarza weterynarii. W celu zapewnienia zdrowego rozwoju, należy zapoznać się z Poradnikiem dotyczącym kociąt PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO 22 23

24 PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO

25 ZAŁĄCZNIKI Kotka Kocię 26 27

26 KOTKA DZIEŃ 0 Krycie wywołuje owulację. Należy stopniowo przechodzić na dietę dla kotów w okresie ciąży/laktacji. DZIEŃ Zarodki zagnieżdżają się w macicy. DZIEŃ 21 Lekarz weterynarii może potwierdzić ciążę. DZIEŃ 40 Płody są widoczne na zdjęciu RTG. DZIEŃ Kotka szuka spokojnego miejsca, aby zrobić sobie gniazdo. MNIEJ WIĘCEJ DZIEŃ 65 Poród.

27 KOCIĘ NARODZINY Kocięta rodzą się głuche i ślepe. DZIEŃ 5 Kocięta zaczynają otwierać oczy. DZIEŃ 12 Kocięta są w stanie usiąść. DZIEŃ 15 Kocięta można odrobaczyć. W kwestii wyboru odpowiedniego produktu należy zwrócić się do lekarza weterynarii. DZIEŃ 17 Kocięta mogą normalnie chodzić. Są w stanie koordynować ruch wszystkich czterech kończyn. DZIEŃ 21 Rozpoczyna się proces socjalizacji. DZIEŃ 28 Stopniowo rozpoczyna się proces odsadzania. DZIEŃ 42 Najlepiej byłoby, gdyby proces odsadzenia już się zakończył. DZIEŃ 45 Należy skontaktować się z weterynarzem, w celu zaplanowania szczepień i w kwestii identyfikacji. PORADNIK DOTYCZĄCY PORODU DOMOWEGO 26 27

28 Zachęć nabywcę kocięcia do pobrania bezpłatnego poradnika na temat wychowania i opieki nad kocięciem. Podaj adres strony: