EUROPEJSKIE WSPARCIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ I ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII NA POZIOMIE LOKALNYM - instrument finansujący w ramach IEE

Transkrypt

1 EUROPEJSKIE WSPARCIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ I ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII NA POZIOMIE LOKALNYM - instrument finansujący w ramach IEE Krajowy Punkt Kontaktowy IEE ul. Mokotowska 35, Warszawa tel.: , kpkiee@kape.gov.pl

2 Zyżycie energii w miastach 2 Obszary miejskie generują około 70% całkowitego zapotrzebowania na energię pierwotną w UE Według scenariuszy International Energy Agency zużycie energii w miastach ma w przyszłości dwukrotnie przekroczyć średnie wskaźniki zużycia w UE Zużycie gazu, energii elektrycznej i ciepła w miastach przekracza średnią UE Wykorzystanie OŹE w miastach jest zbyt małe w stosunku do potencjału

3 ELENA 3 Realizacja energetycznych celów UE (3x20) wymaga dużych inwestycji w efektywność energetyczną i odnawialne źródła energii na poziomie lokalnym. Aby osiągnąć cel 20/20/20, należy uruchomić programy efektywności energetycznej oraz wykorzystania energii odnawialnej w miastach. Najważniejszym zadaniem na dziś jest znalezienie powtarzalnych modeli inwestycyjnych o dużej skali Szanse: Duży potencjał inwestycyjny na poziomie lokalnym (budynki, transport, energetyka ) Znaczna część inwestycji w EE/OŹE ma dodatni wskaźnik NPV (tzn. nie potrzebuje grantów) Zmniejszenie kosztów transakcyjnych poprzez pogrupowanie małych projektów Przyciągnięcie inwestorów, dostęp do alternatywnych źródeł finansowania i subsydiowania Przeszkody: władze lokalne są często ograniczone poprzez: Brak przestrzeni podatkowej Brak wiedzy technicznej, bariery administracyjne

4 najważniejsze fakty na temat instrumentu ELENA 4 Efekt współpracy Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego celem wsparcia władz lokalnych i regionalnych w osiągnięciu celów UE 3x20 przejście od planów do realizacji Instrument pomocy technicznej zarządzany przez EBI, finansowany przez UE z budżetu Programu IEE (CIP) Dofinansowanie efektywności energetycznej, lokalnych źródeł energii odnawialnej, czystego transportu miejskiego Instrument ukierunkowany na aspekt powielania rynkowego Wymagany efekt dźwigni na poziomie % poziom dofinansowania Budżet instrumentu: na mln euro na mln euro na mln euro (planowany budżet)

5 - przegląd obszarów finansowania i form wsparcia 5 ELENA wsparcie techniczne Wsparcie lokalnych/regionalnych władz: Studia wykonalności Dodatkowe wsparcie techniczne w postaci pracowników Badania techniczne Przetargi Struktura finansowa PROGRAMY/PROJEKTY INWESTYCYJNE Budynki prywatne i publiczne, w tym mieszkania socjalne, a także oświetlenie uliczne i światła ruchu drogowego (modernizacja budynków, sieci ciepłowniczych, integracja OZE itp.) Transport miejski (wymiana floty, inwestycje ułatwiające wprowadzenie samochodów elektrycznych, nowe rozwiązania w zakresie efektywności energetycznej usprawniające logistykę w obszarach miejskich itp.) Infrastruktura lokalna, w tym inteligentne sieci oraz infrastruktura teleinformatyczna wspierająca efektywność energetyczną, instalacje miejskie, transportowe centra intermodalne oraz infrastruktura tankowania pojazdów napędzanych alternatywnymi paliwami.

6 koszty kwalifikowane 6 Koszty kwalifikowane: opracowanie studiów wykonalności i badań rynku planowanie projektów realizacja biznesplanów przeprowadzenie audytów energetycznych przygotowanie procedur przetargowych i ustaleń umownych oraz jednostek wdrażających projekt oraz inne formy wsparcia konieczne do opracowania projektów inwestycyjnych.

7 sposób określania kosztów inwestycji 7 1. procedura przetargowa 2. procedura przetargowa Ostatnia procedura przetargowa (szac. 40 mln euro) Wdrożenie inwestycji (30 mln euro) Wdrożenie inwestycji (30 mln euro) Start 1. rok 2. rok 3. rok Koniec projektu Określenie wartości inwestycji do zweryfikowania osiągnięcia współczynnika dźwigni: Suma wartości inwestycji: 30 mln euro + 30 mln euro + 40 mln euro = 100 mln euro

8 Stadia planowania / dojrzałości projektu 8 Szacunkowe obliczenia potrzeby, cele, ramy czasowe itp. Wstępne planowanie pierwszy szkic, zasady techniczne, szacunkowe koszty Projekty wstępne szkic projektu i planów, wyliczenia kosztów itp. Zatwierdzenie planów do pozwoleń Realizacja planów szczegółowy projekt, plany itp. Przygotowanie realizacji inwestycji opracowanie dokumentacji przetargowej itp. Pomoc w trakcie wdrażania ocena ofert, negocjacje itp. Nadzór prac budowlanych Nadzór nad projektem i dokumentacją

9 - uprawnieni promotorzy/końcowi beneficjenci wsparcia 9 Pomoc techniczna na opracowanie programu inwestycyjnego może zostać udzielona władzom lokalnym, regionalnym lub innym jednostkom publicznym z krajów uprawnionych do korzystania z programu IEE (UE+Norwegia, Lichtenstein, Chorwacja, Islandia). Program inwestycyjny lub jego część może być realizowany przez jednostki inne niż publiczne np. posiadaczy koncesji na realizację zadań jednostki publicznej, firmy oferujące usługi energetyczne (ESCO).

10 - wdrażanie programów inwestycyjnych w miastach 10 Powołanie jednostki do wdrożenia programu: Organizacja i techniczne możliwości danej jednostki: wsparcie ze strony instrumentu ELENA Pogrupowanie projektów i wdrożenie standardowego podejścia Dostęp do alternatywnych źródeł finansowania: Lokalne władze mają ograniczone możliwości inwestowania Przyciągnięcie prywatnych inwestorów, np. przedsiębiorstwa usług energetycznych Korzystanie z ofert banków Dostęp do dofinansowania: Efektywne wykorzystanie dofinansowania: skupienie się na barierach rynku Jak najlepiej powiązać subsydia z pożyczkami i kredytami?

11 - struktura organizacyjna instrumentu 11 Komisja Europejska Fundusz ELENA EBI ELENA Jednostka doradcza ELENA Pożyczka EBI Finansow. Banków Pośred. Łączenie subsydiów i pożyczek Banki Pośredniczące Finansują projekty (w tym pożyczają fundusze od EBI) Jednostka wspierająca Prowadzi przedsięwzięcie Zarządza technologią i wspiera władze miasta Firmy prywatne/ gospodarstwa domowe Wdrażają projekty Mogą otrzymywać lub przekazywać fundusze władzom miasta Władze miasta Przygotowują projekty Delegują niektóre czynności do jednostki wspierającej Mogą otrzymywać lub przekazywać fundusze firmom prywatnym 11

12 Przykład projektu: dot. efektywności energetycznej infrastruktury miejskiej Województwo jako aplikant wsparcia Cel: wsparcie lokalnych władz w celu zwiększenia efektywności energetycznej infrastruktury miejskiej (np. szkoły) Czynności przygotowawcze: m.in. przeprowadzenie audytów energetycznych w ok. 300 szkołach w celu zidentyfikowania najbardziej newralgicznych punktów, gdzie następują straty energii Wymagania instrumentu wspierającego ELENA: Przygotowanie programu inwestycyjnego Wybór procedury wdrażania programu inwestycyjnego (Kontraktowanie Efektywności Energetycznej/Partnerstwo Publiczno Prywatne lub bezpośrednie inwestycje, bądź formy mieszane), przygotowanie studiów wykonalności Przygotowanie dokumentów przetargowych oraz negocjacje z dostawcami 12

13 Przykład projektu: dot. efektywności energetycznej oraz zastosowania PV w infrastrukturze miejskiej Powiat jako aplikant Cel: wsparcie lokalnych władz w celu podniesienia efektywności energetycznej infrastruktury miejskiej (np. oświetlenie) oraz zainstalowanie paneli słonecznych na dachach budynków użyteczności publicznej Czynności przygotowawcze: m.in. przeprowadzenie audytów energetycznych dla ok. 100 systemów oświetlenia oraz przestrzeni dostępnej dla paneli słonecznych w 100 samorządach lokalnych Wymagania instrumentu wspierającego ELENA: Przygotowanie programu inwestycyjnego Wybór procedury wdrażania programu inwestycyjnego (EPC/PPP lub bezpośrednie inwestycje, sprawdzenie powierzchni dla paneli słonecznych, ewentualnie ich wynajem), przegrupowanie w zakresie istotnego rozmiaru Przygotowanie dokumentów przetargowych oraz negocjacje z dostawcami 13

14 ELENA - Zwiększenie efektywności energetycznej w transporcie miejskim W sektorze transportu miejskiego: Zakup efektywnych energetycznie i ekologicznych autobusów, które przewyższają normy wprowadzone przez przepisy Unii Europejskiej; Inwestycje ułatwiające wprowadzanie pojazdów elektrycznych i przygotowanie dla nich infrastruktury; Inwestycje wprowadzające bardziej energooszczędne rozwiązania, udoskonalające logistykę przewozów w mieście. 14

15 Przykład projektu: wprowadzenie pojazdów elektrycznych do zbiórki odpadów i oczyszczania ulic Projekt zakłada przejęcie floty (około 1900 pojazdów) przeznaczonych do usług sanitarnych i przeprowadzenie innych inwestycji w ponad 130 hiszpańskich miastach (więcej niż 10% z nich podpisało Porozumienie Burmistrzów). Część projektu będzie finansować czynności zmierzające do rozwoju usług z wykorzystaniem ciężkich pojazdów hybrydowych w tym produkcję 21 prototypów. Projekt został już sfinansowany przez Bank (pożyczka wynosi 180 mln euro). 15

16 - aplikacja o wsparcie 16 Bezposrednio w Europejskim Banku Inwestycyjnym Faks, list lub lub na adres elena@eib.org W języku angielskim lub francuskim Informacje dostępne na stronie ELENA broszura zestaw najczęściej zadawanych pytań formularz wniosku aplikacyjnego Czas oczekiwania na odpowiedź: około 2 tygodnie

17 - procedura aplikacyjna 17 Wniosek przedaplikacyjny: Bez formularza wniosku Zakres wymaganych informacji: krótki opis planowanego projektu inwestycyjnego, w tym rodzaj inwestycji i podejście do realizacji projektu oczekiwany koszt inwestycji i harmonogram realizacji projektu koszt, zakres i główne potrzeby, które mają zostać pokryte z uzyskanej pomocy technicznej Czas oczekiwania na odpowiedź: około 2 tygodnie Aplikacja właściwa (po pozytywnej ocenie pomysłu)

18 - procedura aplikacyjna 18 Zawartość formularza wniosku: Identyfikacja wnioskodawcy Informacje szczegółowe dotyczące wnioskodawcy Prezentacja programu inwestycyjnego Opis planu pracy dla usług wdrożenia projektu/wsparcia technicznego Tabela poglądowa prezentująca etapy realizacji programu i inwestycji Szacowane koszty i montaż finansowy inwestycji Deklaracja wnioskodawcy

19 - procedura aplikacyjna 19 Przebieg procedury aplikacyjnej: Rejestracja wniosków przez EBI Możliwość zapytania ze strony EBI o dodatkowe informacje Ocena wniosku przez EBI Wysłanie do zatwierdzenia przez Komisję Europejską Po zatwierdzeniu przez KE: rozpoczęcie negocjacji z wnioskodawcą Podpisanie umowy finansowania pomiędzy EBI a beneficjentem Rozpoczęcie wdrożenia projektu/wsparcia technicznego

20 - kryteria wyboru 20 kwalifikacja wnioskodawcy (jednostka publiczna/ posiadacz koncesji) kwalifikacja projektu inwestycyjnego (rodzaj projektu, lokalizacja w kraju uprawnionym do składania wniosków) wykonalność ekonomiczna projektu inwestycyjnego zdolność finansowa i techniczna wnioskodawcy do wdrożenia i ukończenia projektu inwestycyjnego oczekiwany wkład w realizację celów UE w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, zwiększenia udziału źródeł odnawialnych w zużyciu energii i poprawieniu efektywności energetycznej oczekiwany współczynnik dźwigni (koszt inwestycji musi wynosić co najmniej 25-krotność kwoty udzielonego wsparcia) wartość dodana UE, zwłaszcza w kwestii zgodności z polityką UE

21 - raportowanie 21 Raportowanie: Raporty postępu: co 6 miesięcy Raport połówkowy (data uzgodniona z beneficjentem) za okres od początku do połowy projektu udokumentowanie osiągnięcia wymaganego współczynnika dźwigni Raport końcowy (najpóźniej miesiąc po zakończeniu projektu) za cały okres projektu udokumentowanie osiągnięcia wymaganego współczynnika dźwigni Wcześniejsza zgoda na zatrudnienie podwykonawców do realizacji projektów na kwoty powyżej euro, a w pewnych okolicznościach także dla umów poniżej tego poziomu.

22 - wzór umowy o dofinansowanie 22 Okres obowiązywania: maksymalnie 3 lata Załączniki do umowy: Opis planu pracy związanego z wdrożeniem projektu oraz planowany program inwestycyjny, z uwzględnieniem punktów odniesienia niezbędnych do określenia współczynnika dźwigni Szacowany budżet Wymagania w zakresie raportowania Harmonogram wypłat w ramach grantu: 40% zaliczka 30% po dostarczeniu raportu połówkowego 30% po dostarczeniu raportu końcowego

23 Europejskie wsparcie EE i OŹE na poziomie lokalnym status na koniec października podpisanych kontraktów; szeroki zakres obszarów objętych inwestycjami: efektywność energetyczna, sieci ciepłownicze, ogniwa fotowoltaiczne, samochody elektryczne; zróżnicowana wielkość inwestycji: od 50 mln 500 mln euro; Prognozowany wskaźnik dźwigni: od ; Efektywność dofinansowania: 15 mln euro udzielone na pomoc techniczną z budżetu IEE na 2009 zainicjuje inwestycje o wartości 1 mld euro.

24 Nowe instrumenty w przygotowaniu 24 W budżecie Programu IEE na rok 2011 znajdą się nowe instrumenty finansujące pomoc techniczną w zakresie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii: analogiczny do instrumentu ELENA (EIB), ale dla mniejszych inwestycji tj. do 50 mln euro instrument dostarczający pomoc techniczną na opracowanie lokalnych i regionalnych projektów inwestycyjnych ukierunkowanych na budownictwo socjalne, również o mniejszej skali inwestycji. Szczegóły po oficjalnym ogłoszeniu programu roboczego na rok planowane na 18-go stycznia.

25 25 Dziękuję za uwagę!