Prof. Ireneusz Soliński

Transkrypt

1 Aby chronić prywatność użytkownika, program PowerPoint uniemożliwił automatyczne pobranie tego zewnętrznego obrazu. Aby pobrać i wyświetlić ten obraz, kliknij przycisk Opcje na pasku komunikatów, a następnie kliknij opcję Włącz zawartość zewnętrzną. ROZWÓJ ENERGETYKI WIATROWEJ W POŁUDNIOWO- WSCHODNIEJ POLSCE NA PRZYKŁADZIE WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO Prof. Ireneusz Soliński Katedra Ekonomiki i Zarządzania w Przemyśle Wydz. Górnictwa i Geoinżynierii 1 grudnia 2011 r. godz. 13:00

2 KONWERSATORIUM SMART GRID ROZWÓJ ENERGETYKI WIATROWEJ W POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ POLSCE NA PRZYKŁADZIE WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO Ireneusz Soliński Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Małopolsko - Podkarpacki Klaster Czystej Energii Kraków-AGH r.

3 Aby chronić prywatność użytkownika, program PowerPoint uniemożliwił automatyczne pobranie tego zewnętrznego obrazu. Aby pobrać i wyświetlić ten obraz, kliknij przycisk Opcje na pasku komunikatów, a następnie kliknij opcję Włącz zawartość zewnętrzną.

4 MAŁOPOLSKO-PODKARPACKI KLASTER CZYSTEJ ENERGII PLAN PREZENTACJI CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU CZĘŚĆ III. ENERGETYKA WIATROWA PODKARPACIA

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Rozwój mocy energetyki wiatrowej w Polsce w latach

18 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Według Polityki energetycznej Polski do 2030 r. 15% udziału energii odnawialnej w strukturze energii finalnej brutto w 2020 r. pochodzić będzie z: - wiatru, - biomasy, - biogazu, - biopaliw transportowych. Stanowić to będzie łącznie ok. 94% zużycia energii ze wszystkich źródeł odnawialnych.

19 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Zestawienie mocy wytwórczych energii elektrycznej brutto w Polsce (Polityka energetyczna...) [MW]

20 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Prognoza rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce wg IEO Przewidywana moc zainstalowana: Około 13 GW w 2020 r., w tym: 11 GW - w lądowych farmach wiatrowych, 1,5 GW - w morskich farmach wiatrowych, 600 MW - w małych elektrowniach wiatrowych.

21 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE SZYBKI ROZWÓJ - Wydano warunki przyłączenia farm wiatrowych do sieci na moc około MW, stan na 30 czerwca Jest to prawie połowa mocy zainstalowanej w krajowym systemie elektroenergetycznym (około 33 GW) - Wnioski o przyłączenie przekraczają już wielkość mocy w krajowym systemie (opartym na węglu)

22 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI.

23 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE DOPŁATY DO ELEKTROWNI WIATROWYCH 1. WYNIKAJĄ Z SYSTEMU WSPARCIA ROZWOJU ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE CENA ENERGII Z ELEKTROWNI WIATROWYCH TO: CENA RYNKOWA + WARTOŚĆ ŚWIADECTW POCHODZENIA ENERGII 2. DOTACJE DO INWESTYCJI: FUNDUSZE EKOLOGICZNE, EBOR, PREFERENCYJNE KREDYTY 3. INNE

24 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE WYSOKA RENTOWNOŚĆ NAKŁADY INWESTYCYJNE 1 MW MOCY ZAINSTALOWANEJ TO OKOŁO 1,5 MLN EURO. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA - kapitał własny w wysokości 5 proc. wartości inwestycji - 15 proc. inwestor finansowy, - na pozostałe 80 proc. kredyt. CENA ENERGII ELEKTRYCZNEJ euro / MWh w Polsce; 80 euro / MWh w Niemczech - 70 euro / MWh w Holandii Wewnętrzna stopa zwrotu % RENTOWNOŚĆ

25 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE KORZYŚCI DLA ŚRODOWISKA - Redukcja emisji CO2 o 33 mln ton w 2020 roku i o 65 mln ton w 2030 roku KORZYŚCI DLA LUDNOŚCI - Wzrost liczby zatrudnionych w energetyce wiatrowej z ponad 2000 osób w 2008 r. i do 66 tysięcy w 2020 r. -Za dzierżawę terenów pod elektrownie wiatrowe: około 100 mln zł na rok KORZYŚCI DLA GMIN - Z tytułu podatku od nieruchomości w 2020 r. może wpłynąć do gmin 212 mln zł na rok

26 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE NOWE MOŻLIWOŚCI DZIAŁALNOŚCI DLA: - projektantów farm wiatrowych, - geodetów, - geologów, - wykonawców infrastruktury w terenie (drogi, przyłącza energetyczne, stacje transformatorowe, fundamenty), - wykonawców konstrukcji stalowych (wytwarzanie wież elektrowni wiatrowych) - wykonawców łopat wirnika

27 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE WYSTĘPUJE PROBLEM Z BILANSOWANIEM ENERGII 1. Ze względu na zmienność w czasie, wielkości wytwarzanej energii w elektrowniach wiatrowych 2. Konieczna jest rezerwa mocy w elektrowniach szczytowych: gazowych i wodnych

28 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE PROPOZYCJA ROZWIĄZANIA PROBLEMU BILANSOWANIA ENERGII TO Hybrydowe elektrownie wiatrowo-gazowe dla Podkarpacia

29 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Hybrydowe elektrownie wiatrowo-gazowe dla Podkarpacia mo c [k W] 600 TURBINA GAZOWA ELEKTROWNIA WIATROWA godziny średnie 10 minutowe

30 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE Hybrydowe elektrownie wiatrowo-gazowe dla Podkarpacia PROGNOZA 24h naprzód moc [kw] TURBINA GAZOWA 200 ELEKTROWNIA WIATROWA godziny średnie 10 minutowe

31 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE OGRANICZENIA ROZWOJU ENERGETYKI WIATROWEJ TE NAJWAŻNIEJSZE : - administracyjne i prawne - sieciowe - ekologiczne - społeczne (syndrom NIMBY )

32 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE WPŁYW ROZPROSZONYCH ŹRÓDEŁ ENERGII NA STAN SIECI ELEKTROENERGETYCZNEJ Informacja o stanie sieci Jakość energii Awaryjność sieci Najczęściej stosowanym wskaźnikiem do oceny stanu sieci, jest wskaźnik liczby awarii sieci i średni czas pozbawienia prądu odbiorcy energii. W Niemczech wynosi 17 minut, a w Polsce 329 min. na odbiorcę w roku.

33 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE HAŁAS można obniżyć zwiększając odległość FARM od domostw ZAGROŻENIE DLA ZWIERZĄT mocno przesadzone WPŁYW NA KRAJOBRAZ nie powinno się lokować EW w obszarach chronionego krajobrazu NATURA 2000 nie wyklucza lokalizacji EW

34 CZĘŚĆ I. STAN ENERGETYKI WIATROWEJ W POLSCE NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE (PTAKI)

35 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU?

36 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU BADANIA W PAN I AGH W KRAKOWIE 1. Budowa laboratorium monitoringu energii wiatrowej w latach w PAN w Krakowie 2. Pierwsze w Polsce profesjonalne pomiary parametrów energetycznych wiatru 3. Udokumentowanie zasobów energetycznych wiatru w rejonie Przełęczy Dukielskiej 4. Promocja tego rejonu wiatrowego 5. Wykonane ekspertyzy, biznes plany, projekty farm wiatrowych 6. Inwestorzy krajowi i zagraniczni 7. Ludzie i ich wkład w rozwój energetyki wiatrowej na Podkarpaciu

37 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU Budowa laboratorium monitoringu energii wiatrowej w latach w PAN, a od 1999 r. w AGH KOMPUTER LMEW SYMULATOR LMEW

38 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU Pierwsze w Polsce profesjonalne pomiary parametrów energetycznych wiatru JASIONKA k. DUKLI 1994/1995 4,5 m/s DUKLA 2000 r. 4,3 m/s RYMANÓW 1998 r. 5,1 m/s BARWINEK 1996 r. 3,8 m/s BARZOWICE 1998 r. 5,5 m/s SWAŻEWO 1998 r. 4,8 m/s HEL 1997 r. 3,7 m/s ŁEBA 1997 r. 4,5 m/s USTKA 1997 r. 4,1 m/s

39 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU Zasoby energetyczne wiatru porównanie Rymanów-Barzowice Wyszczególnienie Jednostki Barzowice Rymanów Średnia roczna prędkość wiatru na wys. 30m m/s 6,6 6,2 Parametry rozkładu Weibulla A/k 7,2/1,93 6,7/1,33 Gęstość mocy wiatru W/m Roczna wydajność EW o mocy 1 MW Roczna wydajność energetyczna z 1 m2 powierzchni Współczynnik wykorzystania mocy wiatru GWh/rok 2,6 2,4 kwh/m Cp 0,3 0,28

40 ENERGETYKA WIATROWA PODKARPACIA ZASKAKUJĄCO DOBRE WYNIKI POMIARÓW Ocena ekonomiczna wykazała opłacalność wykorzystania elektrowni wiatrowych CZYŻBY NOWE ZAGŁĘBIE WIATROWE? JASIONKA k. DUKLI - POLSKĄ KALIFORNIĄ WIATROWĄ

41 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU PROMOCJA WIATROWEGO REJONU Publikacje: metody, koncepcje badań i wyników pomiarów i analiz w czasopismach naukowych Publikacje na konferencjach krajowych i zagranicznych Wywiady do prasy, radia i telewizji Wprowadzenie informacji o rozwoju energetyki wiatrowej na Podkarpaciu do tematyki wykładów na kilku uczelniach i wydziałach AGH

42 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU WYKONANE EKSPERTYZY, BIZNES PLANY, PROJEKTY FARM WIATROWYCH I. Kilkadziesiąt opracowań, ekspertyz, biznes planów związanych z energetyką wiatrową Podkarpacia II. Kilka projektów farm wiatrowych, m.in.: 1. Projekt RYMANÓW Projekt RÓWNE 2. Projekt RYMANÓW 2 6. Projekt ŁĘKI DUKIELSKIE 3. Projekt IWONICZ 1 7. Projekt ROZDZIELE 4. Projekt IWONICZ 2 8. Projekt WYSZYNY

43 - Piotr Pawelec, Prezes PAE w Rzeszowie CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU LUDZIE I ICH WKŁAD W ROZWÓJ ENERGETYKI WIATROWEJ NA PODKARPACIU - Julian Sokołowski, prof. PAN w Krakowie - Zdzisław Skrzypczyk, inż. pracownik Zakładu GWiM Sanok - Zygmunt Nowak, Burmistrz MiG Dukla - Eugeniusz Stodolak, Prezes PSE Rzeszów - Jan Rajchel, Burmistrz MiG Rymanów - Paweł Nadziakiewicz, Wice Burmistrz MiG Rymanów - Marian Niemczyk, Przewodniczący Rady MiG Rymanów - Zdzisław Ząber, Prezes firmy Dr Ząber Nowy Sącz - Dariusz Surma, Dyrektor Dep. w UMWP Rzeszów

44 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU ZESPÓŁ PRACOWNIKÓW NAUKOWYCH REALIZUJĄCYCH BADANIA W REJONIE PODKARPACIA prof. Ireneusz SOLIŃSKI, WGiG AGH Kraków dr inż. Jacek OSTROWSKI, WEAIE AGH Kraków dr inż. Bartosz SOLIŃSKI, WZ AGH Kraków

45 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU KONSULTACJE UDZIELANE INWESTOROM KRAJOWYMI I ZAGRANICZNYM - Kilkanaście polskich spółek - Portugalska firma Martifer - Hiszpańska firma GAMESA - Duńska firma Vestas

46 CZĘŚĆ II. SKĄD SIĘ WZIĘŁY WIATRAKI NA PODKARPACIU Budowa farmy wiatrowej w Łękach Dukielskich (2009 r.) REZULTAT WSPÓŁPRACY Z FIRMĄ MARTIFER PORTUGALIA Najważniejsze parametry: 5 turbin o mocy po 2 MW - łącznie 10 MW Wysokość wieży 100 m Średnica wirnika - 95 m Uruchomienie farmy 16 czerwca 2009

47 FARMA WIATROWA BUKOWSKO 9 x 2 MW = 18 MW

48 FARMA WIATROWA CHNATKOWICE K. PRZEMYŚLA 6 x 2 MW = 12 MW

49 CZĘŚĆ III. ENERGETYKA WIATROWA PODKARPACIA

50 CZĘŚĆ III. ENERGETYKA WIATROWA PODKARPACIA

51 ENERGETYKA WIATROWA PODKARPACIA Zasoby energetyczne wiatru dla Podkarpacia: MOC WIATRU: W/m 2 (Na 25 % woj. dobre i b. dobre war.wiatrowe) ENERGIA (potencjał teoretyczny): 114 TWh (całe województwo bez ograniczeń) PRĘDKOŚĆ WIATRU: Na wys. 50 m - 4-6,5 m/s Na wys. 10 m - 3,1-4,9 m/s (dane empiryczne) Na wys. 50 m 4,0-7,5 m/s (według modelu)

52 ENERGETYKA WIATROWA PODKARPACIA Ograniczenia: Ukształtowanie terenu Szorstkość terenu Ochrona środowiska Dostępność do sieci energetycznej

53 CZĘŚĆ III. ENERGETYKA WIATROWA PODKARPACIA Możliwości rozwoju po uwzględnieniu ograniczeń: MW mocy zainstalowanej - 2 TWh energii elektrycznej w roku - ok.1,3 % produkcji energii el. w Polsce

54

55 ENERGETYKA WIATROWA PODKARPACIA Planowana farma wiatrowa R. - pomiary na 30 metrowym maszcie - średnie prędkości wiatru: na wysokości 30m - 5,24 m/s na wysokości 20m - 4,97 m/s - moc wiatru 190 W/m 2 - moc farmy wiatrowej- 4,5-6 MW - roczna produkcja energii elektr.- ok GWh

56 ENERGETYKA WIATROWA PODKARPACIA DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ