W trosce o prawidłowe przygotowanie pacjentów do badań prosimy o uważne przeczytanie poniższych informacji i zaleceń:

Transkrypt

1 Jak przygotować się do badań laboratoryjnych: W trosce o prawidłowe przygotowanie pacjentów do badań prosimy o uważne przeczytanie poniższych informacji i zaleceń: Badania wykonywane z krwi żylnej: Z uwagi na prawidłową interpretację wyników badań krew na badania rutynowe powinna być pobrana: rano po wypoczynku nocnym, przy zachowaniu dotychczasowej diety, na czczo, w miarę możliwości pacjent nie powinien przyjmować posiłku od godz / 18

2 poprzedniego dnia, lub co najmniej 810 godzin przed pobraniem krwi (kawa, herbata, papierosy zmieniają wyniki badań), przed leczeniem lub ewentualnym odstawieniu leków mogących wpływać na poziom mierzonego składnika, o ile nie zaburza to procesu leczenia. O ewentualnym odstawieniu leku tuż przed badaniem decyduje lekarz kierujący na badanie, 24 godziny przed badaniem krwi należy powstrzymać się od ćwiczeń fizycznych. bezpośrednio przed pobraniem krwi należy odpocząć co najmniej 15 minut w pozycji siedzącej. W przypadku badań pilnych i/lub na zlecenie lekarza dopuszcza się możliwość pobrania krwi bez zachowania wymienionych zaleceń. 1. Badanie ogólne moczu: 2. Przed planowanym badaniem moczu zaleca się: 3. 2 / 18

3 unikanie wysiłku fizycznego, 4. dzień przed badaniem należy powstrzymać się od stosunków płciowych, 5. w okresie przed menstruacyjnym i w czasie menstruacji należy odstąpić od badania moczu, pacjent powinien zaopatrzyć się w jednorazowe naczynie do badania moczu, dostępne w laboratorium (pacjenci szpitalni i ambulatoryjni). mocz do badania ogólnego powinien być oddany po wypoczynku nocnym, na czczo, po uprzednim, dokładnym umyciu narządów sąsiadujących z ujściem cewki moczowej, 3 / 18

4 ze środkowego strumienia pierwszej porannej mikcji, przy zachowaniu dotychczasowej diety, przed leczeniem lub po ewentualnym odstawieniu leków mogących wpływać na poziom mierzonego składnika, o ile nie zaburza to procesu leczenia (o ewentualnym odstawieniu leków decyduje lekarz kierujący na badanie), mocz powinien być oddany do jednorazowego naczynia w ilości ml, zamknięty zakrętką, dostarczony do laboratorium w czasie nie dłuższym niż 1 godzina. 1. Pacjenci obłożnie chorzy i niemowlęta mocz mogą oddać do specjalnego plastikowego woreczka (woreczki dostępne w aptekach). 4 / 18

5 Dobowa zbiórka moczu: mocz należy zbierać do suchego, czystego naczynia o pojemności 22,5 litra, zbiórkę rozpocząć w godzinach porannych, w dniu poprzedzającym wizytę w laboratorium, pierwszą poranną porcję moczu odrzucić,(oddać do toalety), zapisać godzinę oddania moczu, wszystkie następne porcje moczu zbierać do przygotowanego naczynia i przechowywać w ciemnym, chłodnym miejscu, poranną porcję moczu z dnia następnego wlać do pojemnika ze zbiórką 5 / 18

6 całość dokładnie wymieszać, zmierzyć objętość, do laboratorium dostarczyć 50100ml zebranego moczu w jak najszybszym czasie (nie dłuższym niż 1 godzina). Każda porcja moczu przypadkowo pominięta zmienia wynik badania. W takim przypadku zbiórkę moczu należy powtórzyć. 1. Badanie nasienia: 2. przed planowanym badaniem nasienia pacjent powinien zachować wstrzemięźliwość płciową od 27 dni. pacjent powinien zaopatrzyć się w jednorazowy plastikowy pojemnik (dostępny w laboratorium). 6 / 18

7 pobranie nasienia powinno być poprzedzone dokładnym umyciem przy użyciu wody i mydła rąk i prącia, całą porcję nasienia pozyskanego drogą masturbacji oddać do plastikowego pojemnika, zakręcić, zapisać godzinę pobrania materiału i dostarczyć do laboratorium w ciągu 30 minut w temp. 37ºC. Badanie kału na krew utajoną: Pobranie kału na krew utajoną nie wymaga zastosowania diety. Nie należy pobierać w czasie menstruacji. Alkohol, aspiryna i inne leki spożyte w nadmiarze w ciągu 48 godzin przed badaniem mogą dawać fałszywie dodatnie wyniki. Badanie kału w kierunku pasożytów: Kał na badanie parazytologiczne pobiera się 3krotnie w odstępach 35 dniowych. Zaleca się pobieranie nie wcześniej niż 2 tygodnie po zakończeniu kuracji antybiotykowej. Do defekacji nie używać czopków. Pobranie kału do badania: przy użyciu plastikowej szpatułki, kilka drobnych (nie większych od ziarnka grochu) próbek kału z różnych miejsc całej porcji kału umieścić w plastikowym pojemniku, zakręcić, 7 / 18

8 do laboratorium dostarczyć w godzinach porannych, w razie potrzeby przechowywać w ciemnym, chłodnym miejscu, nie dłużej niż 24 godziny. POBIERANIE MOCZU NA POSIEW SPOSÓB POBRANIA: próbkę moczu pobrać przed rozpoczęciem antybiotykoterapii lub przed przyjęciem kolejnej dawki antybiotyku, w przypadku kontroli skuteczności terapii mocz należy pobrać 57 dni od zakończenia leczenia, do badania pobrać mocz poranny, który przebywał w pęcherzu moczowym minimum 46 godzin, ze środkowego strumienia, 8 / 18

9 w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się pobranie moczu o dowolnej porze, osoby pobierające mocz (pacjenci, rodzina, opiekunowie) powinny być poinstruowane przez lekarza /pielęgniarkę/pracownika laboratorium o właściwym sposobie pobrania, mocz dostarczyć do laboratorium w czasie nie przekraczającym 2 godzin od pobrania, jeżeli czas dostarczenia moczu do laboratorium od momentu pobrania będzie dłuższy niż 2 godziny należy materiał wstawić do lodówki (4 o C) w celu uniknięcia namnażania bakterii i eliminacji uzyskania niewiarygodnego z aktualnym stanem zdrowia wyniku, w przypadku przedłużenia transportu pobrany mocz przechować w lodówce w temperaturze 4 o C nie dłużej niż 24 godziny. SPOSÓB POBRANIA: Dokładnie umyć ręce wodą i mydłem a następnie osuszyć czystym ręcznikiem lub jednorazowym ręcznikiem U MĘŻCZYZN: 9 / 18

10 Dokładnie obmyć ujście cewki moczowej po uprzednim odciągnięciu napletka wodą i mydłem, osuszyć papierowym ręcznikiem. U KOBIET: Dokładnie umyć okolice krocza oraz przemyć ujście cewki moczowej wodą i mydłem, a następnie osuszyć papierowym ręcznikiem od przodu ku tyłowi (NIGDY NA ODWRÓT!!!). Oddać pierwszą porcję moczu do toalety, a następnie nie przerywając strumienia moczu pobrać co najmniej 5 ml ze środkowego strumienia bezpośrednio do sterylnego plastikowego pojemnika nie dotykając jego brzegów ani wewnętrznej powierzchni. Szczelnie zamknąć pojemnik, unikając kontaktu z wewnętrzną stroną zakrętki. Osuszyć zewnętrzną powierzchnię pojemnika jeżeli doszło do zabrudzenia moczem. Pobrany mocz dostarczyć do laboratorium. POBIERANIE PLWOCINY NA POSIEW SPOSÓB POBRANIA: 10 / 18

11 Materiał do badania należy pobrać rano, będąc na czczo, po umyciu zębów i przepłukaniu jamy ustnej przegotowaną letnią wodą. Wyjąć protezę zębową w przypadku jej posiadania. Plwocinę pobrać z głębokiego odkrztuszenia w ilości nie mniej niż 1 ml, najlepiej ok. 3 ml do jałowego pojemnika. Pojemnik otworzyć bezpośrednio przed pobraniem materiału. Po pobraniu materiału pojemnik szczelnie zamknąć nie dotykając brzegów ani wewnętrznej strony nakrętki. Plwocinę dostarczyć w możliwie najkrótszym czasie od pobrania do laboratorium. W przypadku przedłużenia transportu materiał przechowywać w lodówce, w temp. +4 o C do +8 o C do 24 godz. NUŻENIEC 11 / 18

12 Przygotowanie do badania (zeskrobiny ze skóry, rzęsy) W zależności od rodzaju materiału jaki ma być badany na obecność NUŻEŃCA w przypadku: rzęs pacjent umawia się z Poradnią okulistyczną na termin pobrania (rzęsy pobiera lekarz okulista w Poradni okulistycznej po wcześniejszym umówieniu się) zeskrobin skóry pacjent umawia się na badanie w pracowni mikrobiologicznej (materiał pobierany jest w laboratorium) w dniu badania nie stosować żadnych kosmetyków do skóry i do makijażu oraz maści, kremów leczniczych. Rzęsy pozbawione tuszu do rzęs, maści, kremów Skóra bez kremów, maści, podkładów, pudru 12 / 18

13 Jak przygotować się do badań rentgenowskich? W trosce o prawidłowe przygotowanie pacjentów do badań prosimy o uważne przeczytanie poniższych informacji i zaleceń. Ciąża jest przeciwwskazaniem do badania TK, RTG ze względu na stosowane promieniowanie jonizujące. U kobiet w wieku rozrodczym badanie najlepiej wykonać w okresie pierwszych 14 dni cyklu miesięcznego (pierwszy dzień cyklu to pierwszy dzień miesiączki). 1. BADANIE USG JAMY BRZUSZNEJ: W dniu poprzedzającym badanie dieta powinna być lekkostrawna nie powodująca wzdęć jamy brzusznej (wykluczyć warzywa strączkowe, kapustę, mięso i potrawy pieczone), wieczorem przyjąć doustnie 2 kaps. Espumisanu. W dniu badania należy zgłosić się na czczo, 2 godziny przed wyznaczoną godziną badania wypić 23 szklanki gorzkiej herbaty lub wody niegazowanej. Nie oddawać moczu przez co najmniej 2 godziny przed badaniem (pęcherz moczowy powinien być wypełniony). Leki należy przyjąć zgodnie z zaleceniem lekarza. 13 / 18

14 Na badanie należy zgłosić się o wyznaczonej porze przynosząc ze sobą ręcznik (może być papierowy), skierowanie na badanie oraz ewentualne wyniki wcześniej wykonanych badań (laboratoryjnych, rtg, usg) 1. TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA GŁOWY Z KONTRASTEM Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem, na czczo nic nie jeść i nic nie pić. Leki należy przyjąć zgodnie z zaleceniem lekarza. Należy dostarczyć aktualny (ważny 7 dni) wynik poziomu kreatyniny w surowicy krwi. Prosimy o dostarczenie wyników wykonanych wcześniej badań (Rtg czaszki, EEG, poprzednie wyniki badań TK, wypisy ze szpitala, inne badania dotyczące choroby). Po zakończonym badaniu należy wypić minimum 2 litry niegazowanej wody celem szybszego usunięcia środka kontrastowego z organizmu. 1. TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA JAMY BRZUSZNEJ Z KONTRASTEM 14 / 18

15 Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem, na czczo nic nie jeść i nic nie pić. Leki należy przyjąć zgodnie z zaleceniem lekarza. Należy dostarczyć aktualny (ważny 7 dni) wynik poziomu kreatyniny w surowicy krwi. Prosimy o dostarczenie wyników wykonanych wcześniej badań (Rtg jamy brzusznej, usg, poprzednie wyniki badań TK, wypisy ze szpitala) Po zakończonym badaniu należy wypić minimum 2 litry niegazowanej wody celem szybszego usunięcia środka kontrastowego z organizmu. 1. TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA KLATKI PIERSIOWEJ Z KONTRASTEM Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem, na czczo nic nie jeść i nic nie pić. Leki należy przyjąć zgodnie z zaleceniem lekarza. Należy dostarczyć aktualny (ważny 7 dni) wynik poziomu kreatyniny w surowicy krwi. Prosimy o dostarczenie wyników wykonanych wcześniej badań (Rtg klatki piersiowej, poprzednie wyniki badań, TK klatki piersiowej, wypisy ze szpitala). Po zakończonym badaniu należy wypić minimum 2 litry niegazowanej wody celem 15 / 18

16 szybszego usunięcia środka kontrastowego z organizmu. 1. PRZYGOTOWANIE PACJENTA DO ZDJĘĆ W OBRĘBIE JAMY BRZUSZNEJ W dniu poprzedzającym badanie dieta powinna być lekkostrawna nie powodująca wzdęć jamy brzusznej (wykluczyć warzywa strączkowe, kapustę, mięso i potrawy pieczone), wieczorem przyjąć doustnie środki przeczyszczające, np. Espumisan. Na badanie zgłosić się na czczo. Leki należy przyjąć zgodnie z zaleceniem lekarza. Nie palić papierosów, nie pić gazowanych napojów. WYNIK BADANIA ZALEŻY OD WŁAŚCIWEGO PRZYGOTOWANIA! Badania RTG są całkowicie bezbolesne i nie wymagają szczególnych przygotowań. Przebieg badań jest bardzo prosty i szybki. 16 / 18

17 Ciąża jest przeciwwskazaniem do badania TK, RTG ze względu na stosowane promieniowanie jonizujące. U kobiet w wieku rozrodczym badanie najlepiej wykonać w okresie pierwszych 14 dni cyklu miesięcznego (pierwszy dzień cyklu to pierwszy dzień miesiączki). RTG GŁOWY badanie jest wykonywane na stojąco. Nie jest konieczne zdejmowanie okrycia. Inne części ciała są zasłaniane specjalnym fartuchem, który ochroni je przed szkodliwym promieniowaniem. Jest ono wykonywane w celu rozpoznania zmian kostnych, oceny kształtu i wielkości siodła tureckiego, zwapnień, ciał obcych i powietrza w jamie czaszki. RTG KLATKI PIERSIOWEJ standardowo badanie RTG klatki piersiowej wykonuje się w pozycji stojącej. Pacjent musi wtedy zdjąć górną część ubrania. Badanie wykonuje się na tzw. bezdechu. Oznacza to, że w momencie wykonywania badania pacjent powinien nabrać powietrza i przez chwilę nie oddychać. O kolejności i czasie wykonywania poszczególnych czynności informuje personel medyczny w trakcie wykonywania badania. W niektórych przypadkach jest możliwe wykonanie badania w pozycji siedzącej lub leżącej (np. u pacjentów ciężko chorych, leżących). RTG jest podstawowym badaniem wykorzystywanym w diagnostyce narządów klatki piersiowej. Pozwala ono na ocenę elementów kostnych ściany klatki piersiowej, stanu opłucnej, płuca, zewnętrznych zarysów śródpiersia, położenia tchawicy, kształtu i wielkości serca i górnego zarysu przepony. RTG KRĘGOSŁUPA badanie RTG kręgosłupa może dotyczyć trzech odcinków kręgosłupa: szyjnego, piersiowego i lędźwiowego. Nie ma szczególnych przeciwwskazań do przeprowadzenia tego badania. Badanie przeprowadzane jest w pozycji leżącej lub stojącej. RTG kręgosłupa pozwala bezpośrednio ocenić elementy kostne, pośrednio krążki międzykręgowe i wydolność aparatu więzadłowego. Dzięki temu możliwa jest ocena otworów międzykręgowych w odcinku szyjnym i bliższe części łuku kręgowego oraz wyrostki stawowe w odcinku lędźwiowym. RTG KOŚCI I STAWÓW badanie RTG kości i stawów polega na prześwietleniu pożądanej części ciała. W większości przypadków nie jest konieczne specjalne przygotowaniu. O ustawieniu podczas badania informuje personel medyczny w zależności od badanej części ciała. RTG kości i stawów to podstawowa metoda badania kości i stawów. Zazwyczaj wykonuje się badania porównawcze. Rutynowe zdjęcie jest wykonywane z odległości ok. 1 m. Zdarzają się przypadki, w których sprawdza się u pacjenta obciążenie stawów w pozycji stojącej lub 17 / 18

18 wykonuje się zdjęcia czynnościowe w maksymalnym zgięciu lub wyproście. TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA to metoda diagnostyki obrazowej stosowana na świecie od lat 70. XX wieku. Jest to rodzaj tomografii rentgenowskiej. Za pomocą tomografu można uzyskać obrazy w przestrzeni 2D oraz 3D. Tomograf wykorzystuje do badania promienie rentgenowskie, które umożliwiają uzyskanie obrazu. Pacjent kładzie się na ruchomym stole, który następnie wjeżdża do komory (tzw. gantry). W środku jest ruchoma część, która obraca się wokół pacjenta wytwarzając promienie rentgenowskie. Powstają obrazy, które następnie są przetwarzane przez przystosowane do tego komputery. Ostateczny obraz trafia w ręce specjalisty, który go ocenia i na jego podstawie stawia rozpoznanie. 18 / 18