BIULETYN INFORMACYJNY nr 03/2017 Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie Marzec 2017 r.

Transkrypt

1 BIULETYN INFORMACYJNY nr 03/2017 Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie Marzec 2017 r. I. GOSPODARKA IRLANDII 1. Sytuacja gospodarcza Irlandii w 2016 r. W 2016 r. gospodarka Irlandii kontynuowała dynamiczny wzrost, choć już nie tak gwałtowny jak w roku poprzedzającym. W miarę upływu kolejnych miesięcy ubiegłego roku prognozy rozwoju gospodarki irlandzkiej przygotowywane przez Ministerstwo Finansów, Bank Centralny i inne instytucje finansowe ulegały nieustannej korekcie w górę i w dół. O ile w styczniu 2016 r. oczekiwano wzrostu na poziomie 4,8%, a w kwietniu 5,1%, tak już w październiku ubiegłego roku szacunki obniżono do 4,5%. Według wstępnych danych Centralnego Urzędu Statystycznego (CSO) Produkt Krajowy Brutto w 2016 r. wzrósł o 5,2% osiągając wartość nominalną 256,6 mld EUR, w porównaniu do 26,3% i 243,9 mld EUR w 2015 r. Pod względem tempa rozwoju gospodarki stanowi to najlepszy rezultat wśród krajów strefy euro. We wszystkich kwartałach 2016 r. tempo wzrostu PKB Irlandii, według stałych cen rynkowych, utrzymywało się na wysokim poziomie wynoszącym odpowiednio: 3,9% w I kwartale, 3,3% w II kwartale, 6,2% w III kwartale i 7,2% w IV kwartale 2016 r. Towarzyszyło temu równie wysokie tempo wzrostu Produktu Narodowego Brutto, które w poszczególnych kwartałach 2016 r. kształtowało się na następującym poziomie: 12,4%, 4,1%, 9,4%, 10,2%, a w skali całego roku wyniosło 9%. W 2016 r. na rozwój gospodarczy Irlandii wypływało wiele korzystnych czynników. W ubiegłym roku kontynuowany był wzrost irlandzkiego eksportu i utrzymywała się spora przewaga nad importem. Poprawie uległy nastroje wśród miejscowych konsumentów. Kolejny rok z rzędu sprzedaż detaliczna pod względem ilości i wartości osiągnęła wartości dodatnie. Dobrą koniunkturę napędzały również nowe miejsca pracy oraz malejące bezrobocie. Według danych CSO irlandzki eksport w 2016 r. wyniósł mln EUR i był o 4% wyższy niż w 2015 roku. Irlandzki import w tym samym czasie spadł o 0,7% do poziomu mln EUR. Na koniec grudnia 2016 r. nadwyżka obrotów irlandzkiego handlu zagranicznego wyniosła mln EUR, co oznacza wzrost w stosunku do roku poprzedniego o 11,9%. W ubiegłym roku w ramach regionu Europy Środkowo-Wschodniej Polska była największym rynkiem zbytu dla towarów irlandzkich, jak i dostawcą towarów na rynek irlandzki. Według danych irlandzkich sprzedaż produktów z Polski do Irlandii w porównaniu do 2015 r. wzrosła o 5,6%. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie 4 the Vicarage, St. John s Road, Dublin, D04 A6X5, IRELAND Tel: Fax: dublin@trade.gov.pl

2 W 2016 r. produkcja przemysłowa w Irlandii w wyrażeniu ilościowym w stosunku do roku poprzedniego zwiększyła się o 0,3%, jednak już w ujęciu wartościowym odnotowano spadek o 1,8%. Indeks PMI (ang. Purchasing Managers Index) w sektorze wytwórczym przedstawiający nastroje wśród kadry kierowniczej w Irlandii przez cały 2016 r. odnotowywał wysokie wartości. Najwyższe wskazania miały miejsce w grudniu: 55,7 pkt., a najniższe w lipcu: 50,2 pkt., gdzie już przekroczenie 50 pkt jest równoznaczne z dobrą koniunkturą. W ubiegłym roku miała miejsce dalsza poprawa na irlandzkim rynku pracy. W ciągu roku liczba bezrobotnych spadła o ponad 35 tys. osób. Od 2012 r. rząd Irlandii realizuje roczne plany działania na rzecz tworzenia nowych miejsc pracy (ang. Action Plan for Jobs). Pod tą nazwą kryją się inicjatywy mające na celu poprawę środowiska biznesowego, wspieranie firm tworzących nowe miejsca pracy oraz likwidowanie barier hamujących wzrost zatrudnienia. Początkowo rząd irlandzki przez okres 5 lat, czyli do końca 2016 r., zamierzał zwiększyć zatrudnienie o 100 tys. osób. Cel ten został zrealizowany prawie dwa lata przed terminem. Od czasu ogłoszenia pierwszego programu w 2012 r. do końca 2016 r. bezrobocie w Irlandii spadło z 15,2% do 6,9% i stworzono prawie 190 tys. nowych miejsc pracy. Dobre wyniki gospodarki irlandzkiej zachęciły rząd do wyznaczenia bardziej ambitnych celów. Zaplanowano, że do 2020 r. powstanie 200 tys. miejsc pracy z czego 135 tys. poza Dublinem, co oznaczać będzie, że łączna liczba zatrudnionych ma osiągnąć prawie 2,2 mln osób. W ubiegłym roku poprawa widoczna była także w zakresie konsumpcji indywidualnej. Według danych CSO w 2016 r. sprzedaż detaliczna w Irlandii wzrosła w wyrażeniu wartościowym o 4,3%, a w ujęciu ilościowym o 6,7%. Przykładem ożywienia konsumpcji były m.in. wyniki sprzedaży samochodów. W 2016 roku zarejestrowano w Irlandii ponad 182 tys. nowych pojazdów silnikowych. Wśród nich stanowiły auta osobowe (wykorzystywane do celów prywatnych), a auta dostawcze. W porównaniu z 2015 rokiem oznacza to wzrost o 17,8% jeśli chodzi o samochody osobowe i o 22,6% jeśli chodzi o samochody dostawcze. Jednak już w badaniach nt. nastrojów konsumentów w Irlandii przeprowadzanych przez bank KBC oraz irlandzki Instytut Badań Społeczno-Ekonomicznych (ESRI) wyniki nie były tak jednoznaczne. W grudniu 2016 r. wskaźnik opracowany przez obie instytucje osiągnął 96,2 punktów (w porównaniu z 103,9 pkt. w grudniu 2015 r.). Analitycy niewielki spadek tłumaczyli tym, że oczekiwania co do wpływu poprawiającej się gospodarki irlandzkiej na sytuację materialną ludności były znacznie wyższe. W ubiegłym roku Irlandia nie doświadczyła żadnych dramatycznych wydarzeń, które mogłyby negatywnie wpływać na warunki irlandzkich gospodarstw domowych. Jednak szeroko komentowane zagrożenia dla zielonej wyspy związane z Brexitem oraz wygraną Donalda Trumpa na urząd prezydenta USA najwidoczniej musiały odcisnąć swoje piętno na nastrojach miejscowych konsumentów. W 2016 r. wskaźnik inflacji (ang. Consumer Price Index - CPI) w stosunku do roku poprzedniego nie wykazał zmian. Czyli ceny utrzymały się na tym samym poziomie. Z kolei wskaźnik cen detalicznych mierzony szeroko stosowanym w Unii Europejskiej wskaźnikiem HICP (ang. Harmonised Index of Consumer Prices), który nie uwzględnia m.in. wpływu zmian kosztów kredytów hipotecznych, w skali roku wyniósł -0,2%. Według szacunków irlandzkiego Ministerstwa Finansów 1 w 2016 r. deficyt budżetowy tego kraju obniżył się do poziomu 0,9% PKB. Dla porównania w roku 2010 deficyt osiągnął 30,6%. Przewiduje się, że w kolejnych latach będzie następowała dalsza poprawa kondycji finansów 1 Monthly Economic Bulletin, Department of Finance, March

3 państwa. W 2017 r. deficyt budżetowy ma osiągnąć poziom 0,5%. Według wstępnych wyliczeń w ubiegłym roku rząd Irlandii zdołał zmniejszyć dług publiczny. Na koniec 2015 r. osiągnął on poziom 78,6% PKB, a na koniec grudnia 2016 r. spodziewany jest w wysokości 76%. Dobra koniunktura w gospodarce irlandzkiej pozwala na optymizm i należy spodziewać się, że w kolejnych latach zadłużenie rządu będzie dalej ulegało obniżeniu. Irlandia bardzo szybko odrabia straty wywołane kryzysem gospodarczym. Pomimo wiszącego nad krajem zagrożenia w postaci Brexitu to na razie wskaźniki ukazują silne fundamenty wzrostu. Powyższe pozwala na ostrożną pozytywną prognozę dalszego rozwoju współpracy gospodarczej z Polską. 2. Produkcja przemysłowa w Irlandii w styczniu 2017 r. Według wstępnych danych CSO produkcja przemysłowa firm irlandzkich w styczniu br. w wyrażeniu ilościowym w stosunku do poprzedzającego miesiąca zwiększyła się o 3,4%, a w porównaniu do stycznia 2016 r. spadła o 10,5%. W styczniu br. nowoczesne sektory obejmujące gałęzie związane z zaawansowanymi technologiami i przemysłem chemicznym w porównaniu z grudniem 2016 r. odnotowały zwiększenie produkcji o 2,9% (w skali roku nastąpił spadek o 13,2%). W tzw. sektorach tradycyjnych w ciągu miesiąca produkcja zwiększyła się o 3,5% (w skali roku wzrosła o 4,7%). W wyrażeniu wartościowym produkcja przemysłowa w styczniu br. w stosunku do poprzedzającego miesiąca zwiększyła się o 8,5%, a w porównaniu ze styczniem 2016 r. spadła o 8,7%. Indeks PMI w sektorze wytwórczym w ubiegłym miesiącu osiągnął poziom 53,8 pkt. (spadek o 1,7 pkt w stosunku do stycznia br.). Należy przy tym pamiętać, że przekroczenie pułapu 50 pkt. równoznaczne jest z dobrą koniunkturą. W Polsce indeks ten w lutym br. wyniósł 54,2 pkt. 3. Inflacja w Irlandii w lutym 2017 r. Według danych CSO wskaźnik cen detalicznych (Consumer Price Index CPI) w lutym br. w stosunku do poprzedniego miesiąca zwiększył się o 0,6%, a w porównaniu z lutym 2016 r. wzrósł o 0,5%. Największe zmiany cen w ujęciu rocznym odnotowano w takich pozycjach jak: transport (+3,6%), gastronomia i hotelarstwo (+2,1%), towary i usługi różne (+2,1%) oraz opieka medyczna (+1,7%). W tym samym okresie miały miejsce również spadki cen. Wystąpiły one w następujących kategoriach towarów i usług: meble, sprzęt gospodarstwa domowego (-5,2%), żywność i napoje bezalkoholowe (-2,6%), odzież i obuwie (-2,5%) oraz kultura i rozrywka (- 2,4%). W stosunku do stycznia br. wzrosty cen wystąpiły w zakresie: odzieży i obuwia (+6,4%) oraz mebli i sprzętu gospodarstwa domowego (+1,5%). Z kolei spadki cen odnotowano w kategoriach: napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe (-0,9%) oraz żywność i napoje bezalkoholowe (-0,8%). Roczny wskaźnik inflacji w sektorze usług wyniósł w lutym br. +2%, podczas gdy ceny towarów spadły o 1,5%. W lutym br. wskaźnik cen detalicznych mierzony szeroko stosowanym w Unii Europejskiej wskaźnikiem HICP (Harmonised Index of Consumer Prices), który nie uwzględnia m.in. 3

4 wpływu zmian kosztów kredytów hipotecznych, w porównaniu ze styczniem br. zwiększył się o 0,5%. W ujęciu rocznym ceny w lutym br. wzrosły o 0,3%. Według danych Eurostat w lutym br. najniższą inflację (wskaźnik HICP) w Unii Europejskiej (EU 28) zanotowano w Irlandii (+0,3%) i w Rumunii (+0,5%). Z kolei najwyższy wzrost cen detalicznych w tym okresie miał miejsce w Estonii (+3,4%) i w Belgii (+3,3%). W Polsce inflacja w lutym br. wyniosła +1,9%. Średni wskaźnik HICP dla całej UE osiągnął +1,9%, a dla strefy Euro wyniósł +2%. 4. Rynek pracy w Irlandii w lutym 2017 r. Według wstępnych danych CSO w lutym br. w Irlandii zarejestrowane były osoby pobierające różnego rodzaju zasiłki dla bezrobotnych. Wśród nich było obywateli Irlandii (ich liczba w stosunku do lutego 2016 r. zmniejszyła się o 14,2%) oraz obywateli innych krajów (ich liczba spadła w ciągu roku o 12,3%). Wśród osób pobierających zasiłki z innych krajów dominowali obywatele Unii Europejskiej ( osób), a wśród nich obywatele nowych krajów członkowskich UE ( osób) i Zjednoczonego Królestwa ( osób). W lutym br. w porównaniu do poprzedniego miesiąca liczba osób pobierających zasiłki zmniejszyła się o osób, a w ciągu roku liczba takich osób obniżyła się o Wśród pobierających zasiłki w Irlandii wysoki odsetek stanowią osoby pozostające w dłuższym okresie czasu bez pracy w pełnym wymiarze godzin (osoby pracujące nie więcej niż 3 dni w tygodniu mogą pobierać zasiłki). W lutym br. osób bez pracy na pełen etat dłużej niż 12 miesięcy odnotowano Osoby te stanowiły 42,5% ogółu pobierających zasiłki z tytułu bezrobocia. W stosunku do lutego 2016 r. liczba takich osób spadła o tj. o 18,4%. Procentowy udział osób bezrobotnych w lutym br. wyniósł 6,6%. W ciągu 12 miesięcy bezrobocie spadło o 1,8 punktu procentowego. 5. Sprzedaż detaliczna w Irlandii w styczniu 2017 r. Według wstępnych danych CSO w styczniu 2017 r. wskaźnik sprzedaży detalicznej w wyrażeniu ilościowym w stosunku do poprzedniego miesiąca zwiększył się o 2,2%, a w stosunku do stycznia 2016 r. wzrósł o 4,9%. Po odjęciu wyników w handlu w sektorze motoryzacyjnym wskaźnik ten w porównaniu z grudniem 2016 r. zwiększył się o 1,5%, a w stosunku rocznym wzrósł o 6,1%. Wśród pozycji, gdzie odnotowano największe wzrosty sprzedaży detalicznej w ujęciu miesięcznym znalazły się: urządzenia elektryczne (+8,9%), narzędzia, farby i szkło (+5,6%) oraz sprzedaż w centrach handlowych (+4,7%). Z kolei największe spadki wystąpiły w zakresie sprzedaży farmaceutyków, artykułów medycznych i kosmetycznych (-2,8%). W wyrażeniu wartościowym wskaźnik sprzedaży detalicznej w styczniu br. w stosunku do poprzedniego miesiąca zwiększył się o 2,9%, a w ujęciu rocznym wzrósł o 2,6%. Wyłączając wyniki w handlu w sektorze motoryzacyjnym wskaźnik w stosunku do poprzedniego miesiąca wzrósł o 2,5%, a w stosunku rocznym zwiększył się o 3,3%. 6. Handel zagraniczny Irlandii w styczniu 2017 r. Według danych CSO irlandzki eksport w styczniu br. wyniósł mln EUR i był o 13,7% wyższy niż w analogicznym okresie roku Irlandzki import wzrósł w tym samym czasie o 3,4% do poziomu mln EUR. Nadwyżka obrotów irlandzkiego handlu zagranicznego w 4

5 styczniu br. wyniosła mln EUR, co oznacza wzrost w stosunku do stycznia 2016 r. o 27,6%. W styczniu 2017 r. największy udział w eksporcie miały środki chemiczne i towary pochodne (58,7%), a w ramach tej sekcji dominowały produkty medyczne i farmaceutyczne oraz chemia organiczna. Ważnymi kategoriami w strukturze eksportu pozostają również maszyny i urządzenia transportowe (14,4%), artykuły różne (11,7%) oraz żywność i zwierzęta żywe (7,9%). W pierwszym miesiącu br. głównymi rynkami zbytu dla towarów irlandzkich były Stany Zjednoczone (31,2%) oraz kraje Unii Europejskiej (51%) z dominującym udziałem Belgii oraz Zjednoczonego Królestwa (Wielka Brytania łącznie z Irlandią Północną). Na dalszych miejscach klasyfikowały się: Niemcy, Niderlandy, Francja, Włochy, Szwajcaria, Chiny i Hiszpania. W irlandzkim eksporcie Polska zajmowała 15. pozycję i jej udział w całości irlandzkiego eksportu wynosił 0,85%. W stosunku do stycznia 2016 r. sprzedaż do Polski zmniejszyła się o 26,1%. W styczniu br. w irlandzkim imporcie największy udział odnotowano w zakresie maszyn i urządzeń transportowych (30%), środków chemicznych i towarów pochodnych (23,2%), artykułów różnych (13%) oraz żywności i zwierząt żywych (10,8%). Głównymi dostawcami towarów na rynek irlandzki w tym okresie były: Zjednoczone Królestwo (25,8%), USA (12,4%), Niemcy, Chiny, Francja, Włochy, Niderlandy, Norwegia, Belgia i Japonia. Polska była 15. partnerem handlowym Irlandii w imporcie, a jej udział w całości irlandzkiego importu wyniósł 0,92%. W stosunku do stycznia 2016 r. sprzedaż polskich towarów do Irlandii zmniejszyła się o 2%. W ramach regionu Europy Środkowo-Wschodniej Polska była największym rynkiem zbytu dla towarów irlandzkich, a także dostawcą towarów na rynek irlandzki. II. POLSKO IRLANDZKA WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA 1. Polsko-irlandzka współpraca handlowa w styczniu 2017 r. Według szacunków Ministerstwa Rozwoju polsko irlandzkie obroty handlowe w styczniu 2017 r., w porównaniu ze styczniem roku 2016 zmniejszyły się o 35,3 mln EUR tj. o 19,9% do poziomu 141,8 mln EUR. Polski eksport do Irlandii zmniejszył się o 1,5% do poziomu 56,6 mln EUR, zaś nasz import z Irlandii spadł o 28,7% i wyniósł 85,2 mln EUR. W konsekwencji lepszej dynamiki naszego eksportu do Irlandii od importu z tego kraju poprawie uległo saldo polskich obrotów handlowych z Irlandią. Deficyt zmniejszył się z 62,2 mln EUR na koniec stycznia 2016 r. do 28,7 mln EUR na koniec stycznia br. W porównaniu do sytuacji sprzed roku w pierwszym miesiącu 2017 r. polski eksport do Irlandii zmniejszył się o 0,9 mln EUR. Spadek eksportu wystąpił w szeregu grup towarowych takich jak: wyrobów przemysłu chemicznego (-2,7 mln EUR), wyrobów różnych (-1,6 mln EUR), produktów mineralnych (-1 mln EUR) i wyrobów przemysłu drzewno-papierniczego (-0,9 mln EUR). Spore spadki zostały jednak w części zbilansowane przez wzrosty w eksporcie następujących pozycji: artykułów rolno-spożywczych (+4 mln EUR), wyrobów przemysłu elektromaszynowego (+0,7 mln EUR), przemysłu lekkiego (+0,3 mln EUR), metalurgicznych (+0,1 mln EUR) i wyrobów ceramicznych (+0,1 mln EUR). 5

6 Pod względem struktury polskiego eksportu do Irlandii najważniejszą kategorią są wyroby przemysłu elektromaszynowego - ich udział zwiększył się z 39,4% do 41,3%. Na drugim miejscu znajdują się artykuły rolno-spożywcze z udziałem 31,3% (w styczniu ubiegłego roku 23,8%). Wśród ważniejszych grup towarowych w polskim eksporcie do Irlandii wysoką dynamiką charakteryzowała się m.in. sprzedaż komputerów, papierosów, kukurydzy, przetworów spożywczych, przetworów z mięsa, mleka i śmietany, leków, artykułów z żeliwa lub stali, dysków do komputerów. Spadek sprzedaży odnotowano natomiast m.in. w eksporcie samochodów ciężarowych, mięsa drobiowego, samochodów osobowych, mebli tapicerowanych, mięsa wieprzowego, wyrobów stolarskich, węgla. W styczniu 2017 r. głównymi pozycjami w polskim eksporcie do Irlandii były następujące grupy towarowe: L.P. Kod CN Dział CN Wartość w tys. EUR Dynamika eksportu 2017/2016 Udział w całości polskiego eksportu do Irlandii 1 84 Maszyny i urządzenia mechaniczne ,0 125,7 22, Pojazdy nieszynowe oraz ich części 6.359,1 70,4 11, Mięso i podroby jadalne 3.591,8 95,1 6, Maszyny i urządzenia elektryczne 2.909,1 128,7 5, Tytoń i papierosy 2.601,9 135,1 4, Meble, pościel 2.600,4 78,5 4, Różne przetwory spożywcze 2.497,1 113,8 4, Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 2.139,3 103,6 3, Zboża 2.053, ,5 3, Przetwory z mięsa i ryb 1.746,5 97,9 3, Produkty mleczarskie 1.665,2 227,7 2, Wyroby z żeliwa i stali 1.378,1 103,2 2, Drewno i wyroby z drewna 1.231,4 71,9 2, Przyrządy optyczne i medyczne 1.225,3 114,4 2, Paliwa mineralne, oleje i przetwory 1.159,5 54,3 2, Przetwory ze zbóż 1.006,8 126,3 1, Produkty farmaceutyczne 970,9 102,9 1, Odzież i dodatki odzieżowe 692,6 121,9 1, Szkło i wyroby ze szkła 649,8 103,5 1, Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 633,3 92,9 1, Przetwory warzywno-owocowe 564,1 106,7 1, Preparaty kosmetyczne 542,9 157,9 1, Papier, tektura i ich wyroby 538,8 55,5 1, Kauczuk i wyroby z kauczuku 524,2 77,3 0, Owoce i orzechy jadalne 411,7 273,3 0,7.. Eksport ogółem ,3 98,5% 100,00% Źródło: System Insigos MR 6

7 Struktura towarowa polskiego importu z Irlandii wykazuje większą w stosunku do naszego eksportu koncentrację. Prawie 80% importu przypada na dwie grupy towarowe: wyroby przemysłu chemicznego oraz wyroby przemysłu elektromaszynowego. W imporcie z Irlandii tradycyjnie już dominują wyroby wysoko przetworzone i wysoko zaawansowane technologicznie. Listę najważniejszych grup towarowych w polskim imporcie z Irlandii w styczniu 2017 r. przedstawia poniższe zestawienie: L.P. Kod CN Dział CN Wartość w tys. EUR Dynamika importu 2017/2016 Udział w całości polskiego importu z Irlandii 1 30 Produkty farmaceutyczne ,4 69,8 26, Kotły i urządzenia mechaniczne ,7 117,1 12, Preparaty kosmetyczne ,8 95,4 12, Produkty mleczarskie 5.933,3 63,6 7, Przyrządy optyczne i medyczne 5.370,8 64,5 6, Chemikalia organiczne 5.326,9 26,5 6, Produkty chemiczne różne 5.239,9 107,7 6, Maszyny i urządzenia elektryczne 4.866,8 48,4 5, Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 1.571,5 79,9 1, Mięso i podroby jadalne 1.433,4 122,9 1, Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 1.196,7 190,4 1, Wyroby przemysłu poligraficznego 1.154,7 110,5 1, Ryby 1.118,4 118,5 1, Substancje białkowe, kleje, enzymy 1.047,8 103,6 1, Różne przetwory spożywcze 877,5 78,1 1, Przetwory ze zbóż 868,5 149,5 1, Produkty pochodzenia zwierzęcego 629,6 192,5 0, Narzędzia, przybory, sztućce 585,8 130,3 0, Włókna chemiczne cięte 404,1 115,6 0, Pojazdy nieszynowe oraz ich części 389,8 61,7 0, Garbniki, barwniki, pigmenty 352,1 97,8 0, Wyroby cukiernicze 346,8 42,8 0, Skóry surowe i wyprawione 303,2 208,9 0, Pasza dla zwierząt 278, ,4 0, Artykuły włókiennicze inne 250,2 97,9 0,3.. Import ogółem ,4 71,3% 100,00% Źródło: System Insigos MR W styczniu 2017 r. udział Irlandii w obrotach polskiego handlu zagranicznego wyniósł 0,48% i był niższy niż przed rokiem, kiedy to kształtował się na poziomie 0,64%. W polskim eksporcie udział Irlandii w ciągu roku spadł do 0,38% (z 0,41%), a w imporcie do 0,59% (z 0,88%). W pierwszym miesiącu 2017 r. Irlandia była 31. najważniejszym partnerem handlowym Polski w eksporcie i 30. w imporcie. 7

8 2. Polsko-irlandzka współpraca inwestycyjna w 2016 r. Irlandzkie inwestycje w Polsce Według danych Narodowego Banku Polskiego (NBP) 2 w 2015 r. miał miejsce odpływ kapitału irlandzkiego z Polski na kwotę 54,4 mln EUR. Pod względem wartości skumulowanego kapitału na koniec 2015 r. Irlandia znalazła się na 15. pozycji największych inwestorów w Polsce. Zobowiązania Polski z tytułu zagranicznych inwestycji bezpośrednich zrealizowanych przez firmy irlandzkie na dzień 31 grudnia 2015 r. wyniosły 1,7 mld EUR tj. 1,1% zainwestowanego w naszym kraju kapitału zagranicznego. Jeszcze przed pięcioma laty wysokość kapitału irlandzkiego w Polsce była znacznie wyższa. W 2011 r. na skutek wycofania się Allied Irish Bank (AIB) z Polski nastąpił odpływ kapitału w wysokości 2.974,6 mln EUR 3. Obecnie największymi irlandzkimi inwestorami pozostają: Cement Roadstone Holding (CRH) zaangażowany w produkcję materiałów budowlanych (m.in. Grupa Ożarów S.A., Olsztyńskie Kopalnie Surowców Mineralnych Sp. z o.o. i Zakłady Przemysłu Wapienniczego Trzuskawica S.A.), JFC Manufacturing Ltd - produkcja wyrobów z plastiku (Dąbrówka), Kingspan Group PLC produkcja wyrobów plastikowych (Rokitnica) i systemów płyt warstwowych dla budownictwa (Lipsko), South Western Business Process Servicess Poland (Łódź) usługi biznesowe - finanse i księgowość. Od 2011 r. obecna jest w Polsce irlandzka firma ABP Food Group, która przejęła zakład uboju bydła w Pniewach. W 2013 r. przedsiębiorstwo to nabyło drugi zakład przetwórstwa mięsnego w Kłosowicach (woj. wielkopolskie). Perspektywy napływu irlandzkich inwestycji do Polski w najbliższych latach w dużej mierze będą zależały od kształtowania się koniunktury gospodarczej zarówno w skali globalnej, jak i na rynku irlandzkim. Nastroje w gospodarce irlandzkiej zdecydowanie poprawiają się. W 2016 r. Irlandia przodowała wśród całej UE pod względem tempa wzrostu gospodarki. Zdaniem WPHI szanse na dalszy wzrost napływu irlandzkich inwestycji do Polski wydają się być całkiem realne i uzasadnione. Wynika to między innymi z rosnących powiązań biznesowych pomiędzy obydwoma krajami. Ważnym argumentem dla firm mogą być duże inwestycje infrastrukturalne w związku z funduszami UE na lata , których Polska jest największym beneficjentem. Irlandzkie firmy, zwłaszcza sektora małych i średnich przedsiębiorstw, mogą być także skłonne do przenoszenia do Polski części produkcji w celu poprawy swojej pozycji konkurencyjnej. Przemawiają za tym m.in. koszty pracy, które w Irlandii należą w dalszym ciągu do najwyższych w Europie. Zjawiska tego nie jest nawet w stanie zrekompensować obowiązujący w Irlandii bardzo niski (12,5%) podatek korporacyjny (CIT). Bardzo trudno jest ocenić dokładną liczbę irlandzkich firm zaangażowanych inwestycyjnie w Polsce. Większość z nich to firmy z sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Działają one zarówno w sferze produkcyjnej, jak i szeroko rozumianych usługach (konsulting, doradztwo 2 Zagraniczne inwestycje bezpośrednie w Polsce w 2015 r. Aneks statystyczny. NBP, 2016 r. 3 Allied Irish Bank (AIB) był największym inwestorem irlandzkim w Polsce i najdłużej działającym na naszym rynku (od 1995 r.). Posiadał on udziały w Banku Zachodnim WBK S.A. (BZ WBK), które zostały odsprzedane Banco Santander S.A. Operacja ta podyktowana była decyzją rządu irlandzkiego nakazującego AIB podwyższenie rezerw kapitałowych poprzez sprzedaż wszystkich zagranicznych aktywów. 8

9 podatkowe i personalne, działalność deweloperska). Według ostatnich dostępnych danych publikowanych przez PAIiIZ 4 na liście największych zagranicznych inwestorów w Polsce na koniec 2015 r. znalazło się 14 firm z Irlandii (na 2,4 tys. firm z całego świata, których inwestycje w Polsce przekroczyły 1 mln USD). Inwestycje polskich firm w Irlandii Pomimo znacznego napływu w ostatnich kilku latach polskich obywateli do Irlandii skala naszego zaangażowania inwestycyjnego w tym kraju jest jeszcze bardzo skromna. Według danych Narodowego Banku Polskiego 5 skumulowany stan należności z tytułu polskich inwestycji bezpośrednich w Irlandii na koniec 2015 r. wyniósł 13 mln EUR, wobec -8,6 mln EUR w roku W samym roku 2015 r. polskie firmy zainwestowały w Irlandii 33,7 mln EUR. Jedną z większych polskich inwestycji w Irlandii zrealizowała spółka akcyjna PZ Cormay produkująca odczynniki i sprzęt diagnostyczny. Firma ta w 2011 r. przejęła irlandzką firmę Innovation Enterprise z Cork działającą w tej samej branży pod rozpoznawalną i cenioną na świecie marką Audit Diagnostics. Polska spółka na przejęcie zagranicznej firmy wydała łącznie ok. 8 mln PLN, na co składało się 1,2 mln EUR oraz 200 tys. akcji firmy PZ Cormay. Niestety inwestycja ta okazała się niezbyt trafna gdyż w 2016 r. spółka została postawiona w stan likwidacji. W chwili obecnej w Irlandii funkcjonuje kilkaset firm, których właścicielami są polscy obywatele. Ich dokładną liczbę jest bardzo trudno określić. Bazując tylko na podstawie danych miejscowego urzędu rejestracyjnego Companies Registration Office CRO (odpowiednik polskiego Krajowego Rejestru Sądowego) firm, które w swojej nazwie posiadają słowo sugerujące polskie pochodzenie np.: Polska, polski, polskie, Polonia, Poland, Polish, sklep, fryzjer itp. jest około 400. Trzeba jednak pamiętać, że osoby prowadzące samodzielną działalność gospodarczą tzw. sole trader pod własnym nazwiskiem nie mają obowiązku rejestracji firmy w CRO. Większość polonijnych biznesów działających w Irlandii to niewielkie firmy handlowe (sklepy w tym z polską żywnością, cukiernie, hurtownie), przedsiębiorstwa remontowo-budowlane, transportowe oraz firmy działające w szeroko pojętym sektorze usług (zakłady fryzjerskie i kosmetyczne, solaria, firmy świadczące usługi informatyczne). Z uwagi na obecność w Irlandii znacznej liczby polskich obywateli w dłuższym horyzoncie czasowym można spodziewać się wzrostu polskiego zaangażowania inwestycyjnego zwłaszcza wśród firm o charakterze usługowym i handlowym. Natomiast ze względu na wysokie koszty miejscowej siły roboczej oraz stosunkowo niewielki rynek wewnętrzny trudno oczekiwać w Irlandii większych polskich inwestycji o charakterze produkcyjnym. Na rynku irlandzkim można znaleźć kilkanaście przykładów firm zajmujących się dystrybucją i sprzedażą znanych polskich produktów. Funkcjonują tu m.in. sklepy i punkty sprzedaży (wyspy handlowe) kosmetyków polskiej marki Inglot. Pierwszy z nich otworzony został w 2009 r. a obecnie w całej Irlandii jest ich 13. Innym przykładem znanej polskiej marki obecnej na zielonej wyspie jest Fakro. Okna dachowe tej firmy dystrybuowane są za pośrednictwem irlandzkiego partnera Tradecraft Building Products Ltd. Gęstą sieć sprzedaży w Irlandii udało się także rozwinąć firmie Komandor oferującej szafy wnękowe na wymiar. Firma posiada tu 18 autoryzowanych dilerów. 4 List of Major Foreign Investors in Poland December 2015, PAIiIZ, 8 czerwca 2016 r. 5 Polskie inwestycje bezpośrednie za granicą w 2015 r. Aneks statystyczny. NBP, 2016 r. 9

10 W Irlandii od kilku lat funkcjonują polskie ośrodki medyczne. W Dublinie, Waterford, Galway, Limerick i Cork działają przychodnie obsługiwane przez polski personel medyczny. Należy zauważyć, iż pacjentami tych ośrodków są nie tylko polscy obywatele przebywający w Irlandii, lecz również Irlandczycy i przedstawiciele innych narodowości. W związku z popytem na różnego typu usługi świadczone w języku polskim zauważalny jest wzrost liczby kancelarii prawnych, firm doradztwa zawodowego, finansowego, rachunkowego itp., których założycielami (lub współzałożycielami) są polscy obywatele. Wiele firm irlandzkich od kilku lat prowadzi też obsługę w języku polskim. Postąpiły tak m.in. wybrane agencje ubezpieczeniowe czy kancelarie prawne. W ostatnim okresie coraz bardziej widoczny w Irlandii jest wzrost aktywności polskich przedsiębiorców sektora technologicznego. Przyciągają ich tu m.in. korzystne warunki dla prowadzenia działalności gospodarczej, programy zachęt uruchomiane przez rząd Irlandii dla pobudzenia branży ICT oraz obecność czołówki najważniejszych graczy w tej branży, którzy posiadają w tym kraju swoje centrale lub bazy operacyjne na Europę. III. PROMOCJA POLSKIEJ GOSPODARKI W IRLANDII 1. Spotkania z firmami irlandzkimi podczas targów Skipper Expo w Galway W dniu 3 marca 2017 r. przedstawiciel WPHI w Dublinie przeprowadził wizytację targów Skipper Expo odbywających się w Galway. Wystawa Skipper Expo to najważniejsze i największe w Irlandii wydarzenie targowe dedykowane firmom działającym w branży rybackiej, żeglarskiej, łodzi, jachtów i kutrów morskich. Tegoroczna edycja targów zgromadziła blisko 110 wystawców zarówno z Irlandii, Irlandii Północnej i Wielkiej Brytanii. Swoje stoisko miała również polska firma AJ Group Poland, będąca liderem w projektowaniu i produkcji profesjonalnej odzieży wodoochronnej oraz woderów i spodniobutów. Dwudniowe targi odwiedziło tysiące zwiedzających, zarówno klientów biznesowych, jak i indywidualnych. Wśród wystawiających się firm dominowali producenci i importerzy kutrów i łodzi rybackich, silników, sieci, osprzętu i akcesoriów dla rybaków i kutrów. Szeroko prezentowali się również dystrybutorzy środków smarnych, maszyn i urządzeń chłodniczych, odzieży nieprzemakalnej itp. Swoją obecność na tym wydarzeniu przedstawiciel WPHI w Dublinie wykorzystał do zaprezentowania usług biura, możliwości wsparcia firm irlandzkich w poszukiwaniu partnerów biznesowych w Polsce oraz promocji Polski jako dogodnej lokalizacji dla inwestycji. Udało się nawiązać kilka nowych kontaktów, które w opinii przedstawiciela WPHI Dublin wyglądają bardzo obiecująco i w przyszłości mogą przyczynić się nawiązania współpracy biznesowej miedzy polskimi i irlandzkimi przedsiębiorcami z branży. 2. Zaproszenie do skorzystania z polskiego stoiska podczas wystawy i konferencji budowlanej National Construction Summit Wydział Promocji Handlu i Inwestycji (WPHI) Ambasady RP w Dublinie serdecznie zaprasza wszystkich zainteresowanych(*) do bezpłatnego skorzystania z polskiego stoiska podczas imprezy sektora budowlanego pt. National Construction Summit. Wydarzenie to odbędzie się w dniu 14 czerwca 2017 r. na terenach wystawowych RDS w Dublinie i składać się będzie z części wystawowej i seminaryjnej. Więcej informacji nt. wystawy można znaleźć na stronie internetowej: 10

11 (*) Warunki udziału w wystawie: Ze stoiska Ambasady RP w Dublinie mogą bezpłatnie skorzystać wszyscy polscy producenci (wytwarzający swoje produkty w Polsce) i usługodawcy. WPHI w Dublinie pokrywa koszty związane z udziałem w wystawie, ale tylko w ramach stoiska WPHI. Przedsiębiorcy zainteresowani przyjazdem ponoszą wszelkie pozostałe koszty, czyli np.: biletów lotniczych, komunikacji miejskiej, ubezpieczenia, zakwaterowania, wyżywienia, itp. Ceny hoteli w Dublinie są zróżnicowane, jednak przyzwoity standard dostępny jest w ramach normy delegacyjnej. Proponujemy przylot do Dublina w poniedziałek, 12 czerwca i powrót w czwartek, 15 czerwca br. Zachęcamy do sprawdzenia bezpośrednich połączeń lotniczych oferowanych przez linie Aer Lingus lub Ryanair. W przypadku dużej liczby zgłoszeń zastrzegamy sobie prawo do wprowadzenia grafika obecności na stoisku w celu zapewnienia optymalnych warunków dla prezentacji ofert poszczególnych firm. Dodatkowo oferujemy: Udział w briefingu nt. rynku budowlanego w Irlandii oraz spotkaniach B2B z firmami irlandzkimi w dniu 13 czerwca br. Pomoc w pozyskaniu partnerów do rozmów biznesowych, przygotowanie list potencjalnych partnerów, wsparcie w nawiązywaniu kontaktów handlowych podczas wystawy. Pomoc w prezentacji firm i ofert na stoisku WPHI Dublin. Oprawę informacyjną dla uczestników w postaci informacji o kraju, o rynku i jego możliwościach, zestawu porad nt. prowadzenia handlu z rynkiem i działalności gospodarczej w Irlandii. Promocję firmy (w wersji angielskiej) wśród irlandzkich przedsiębiorców odwiedzających nasza stronę internetową. Informacje praktyczne odnośnie miejskich środków komunikacji na trasie lotnisko w Dublinie - hotel/ targi. Dodatkowe sugestie odnośnie zakwaterowania w Dublinie. Wstępny program: Poniedziałek, 12 czerwca br. Przylot do Dublina, zakwaterowanie (sugerujemy wybór hotelu Clayton Ballsbridge) Wtorek, 13 czerwca br. Spotkanie organizacyjne, briefing nt. irlandzkiego rynku budowlanego Spotkania B2B Środa, 14 czerwca br. Prezentacja ofert handlowych na stoisku WPHI, rozmowy z potencjalnych kontrahentami Czwartek, 15 czerwca br. Powrót do Polski 11

12 Firmy zainteresowane zakupem osobnej powierzchni na wystawie National Construction Summit (koszt 1 metra kw. to 370 EUR + VAT z zabudową) prosimy o kontakt z organizatorem: Colin@prempub.com W przypadku braku możliwości osobistego udziału w targach zapraszamy do nadsyłania materiałów promocyjnych, katalogów w języku angielskim. Będą one bezpłatnie dystrybuowane na stoisku Wydziału. Materiały powinny być dostarczone do nas do 9 czerwca br. na adres: Embassy of the Republic of Poland Trade and Investment Promotion Section 4 the Vicarage, St. John s Road Dublin D04 A6X5, Ireland IV. KALENDARIUM NAJBLIŻSZYCH WYDARZEŃ, KTÓRE ORGANIZUJE LUB W KTÓRYCH UCZESTNICZY WPHI W DUBLINIE Polskie stoisko na targach branży energetycznej, Energy Show, 5-6 kwietnia br., RDS Dublin Wizytacja wiosennych targów wyposażenia domów Ideal Home Show, kwietnia br. RDS Dublin Konferencja dla Polonii planującej lub już prowadzącej działalność biznesową pt. Twoja Firma w Irlandii, 29 kwietnia br. Wynn s Hotel, Dublin 12