KSIĄŻKA SERWISOWA CHŁODZENIE SILNIKA UKŁAD KLIMATYZACJI SAMOCHODOWEJ

Transkrypt

1 KSIĄŻKA SERWISOWA CHŁODZENIE SILNIKA UKŁAD KLIMATYZACJI SAMOCHODOWEJ 1

2 Funkcjonowanie i budowa klimatyzacji. Obieg czynnika z zaworem rozprężnym Sprężarka Skraplacz Osuszacz Zawór rozprężny Parownik i dmuchawa 2 Gaz pod wysokim ciśnieniem Ciecz pod wysokim ciśnieniem Gaz pod niskim ciśnieniem Ciecz pod niskim ciśnieniem

3 Funkcjonowanie i budowa klimatyzacji. Obieg czynnika chłodniczego Poszczególne komponenty obiegu czynnika chłodniczego są ze sobą połączone i tworzą zamknięty układ. W układzie krąży czynnik chłodniczy pompowany przez sprężarkę. Obieg składa się z dwóch części: część znajdująca się między sprężarką a zaworem rozprężnym jest nazywana stroną wysokiego ciśnienia (żółty/czerwony), część między zaworem rozprężnym a sprężarką to strona niskiego ciśnienia (niebieski). Czynnik chłodniczy w formie gazowej jest zasysany przez sprężarkę, w której zostaje sprężony, silnie się przy tym rozgrzewając. Następnie zostaje skroplony w skraplaczu. W trakcie tego procesu rozgrzany do wysokiej temperatury czynnik zostaje pozbawiony ciepła, w wyniku czego zaczyna się skraplać i zmienia stan skupienia z gazu na ciecz. Zawór funkcjonuje podobnie jak jaz. Przed zaworem jest utrzymywane równomierne wysokie ciśnienie, a za zaworem ciśnienie gwałtownie spada, co powoduje zwiększenie objętości czynnika. Ponieważ zawór jest osadzony bezpośrednio przed parownikiem, rozprężający się czynnik chłodniczy trafia do parownika. Podczas odparowywania czyli przy zmianie stanu skupienia z ciekłego na gazowy zostaje odprowadzone ciepło parowania dyfuzyjnego. Parownik jest wymiennikiem ciepła, podobnie jak skraplacz. Ma bardzo dużą powierzchnię, przez którą odprowadza ciepło parowania dyfuzyjnego do otoczenia. Uzyskane w ten sposób zimno jest wdmuchiwane przez system wentylacyjny do wnętrza samochodu, gdzie zapewnia dobre samopoczucie pasażerom. Po stronie niskiego ciśnienia czynnik chłodniczy w postaci gazowej przemieszcza się z powrotem do sprężarki, w której obieg zaczyna się od nowa. Następnie zostaje przetransportowany do osuszacza, który oddziela od ciekłego czynnika chłodniczego zanieczyszczenia, wodę i pęcherzyki powietrza. W ten sposób zostaje zapewniona efektywność układu a komponenty są chronione przed uszkodzeniami spowodowanymi przez zanieczyszczenia. Następnie czynnik przechodzi z osuszacza do zaworu rozprężnego. 3

4 Eksploatacja i optymalne wykorzystanie klimatyzacji. W większości układów parownik jest wbudowany w nagrzewnicę. Oznacza to, że z klimatyzacji można korzystać przez cały rok (do chłodzenia latem i do ogrzewania kabiny pozbawionym wilgoci/suchym ciepłym powietrzem w zimie). W zależności od rodzaju układu w pojazdach niektórych producentów klimatyzacja wyłącza się automatycznie przy temperaturach zewnętrznych poniżej +2 C. Aby uzyskać ciepłe powietrze pozbawione wilgoci: włączyć klimatyzację i ustawić regulator ogrzewania w pozycji czerwony = ciepło. Powietrze w samochodzie staje się szybko przyjemne i suche, a para szybko znika z zaparowanych szyb. W celu przyspieszenia tego procesu skierować powietrze na przednią szybę i wybrać funkcję obiegu wewnętrznego (w pojazdach niektórych producentów w zależności od typu układu włączenie tego trybu po włączeniu klimatyzacji i strumienia powietrza skierowanego na przednią szybę jest niemożliwe). Ustawić dmuchawę na najwyższy poziom. Po kilku chwilach wyłączyć obieg wewnętrzny. Pod zaparkowanym samochodem, w którym wcześniej była włączona klimatyzacja, często powstaje kałuża cieczy. Jest to typowy, bezpośredni efekt usuwania wilgoci. Dalsze informacje dotyczące obsługi i specyfi ki układu klimatyzacji są zawarte w instrukcji obsługi pojazdu. 4

5 Parkowanie w cieniu. W słoneczne dni samochód należy w miarę możliwości parkować w zacienionych miejscach. Jeżeli w gorący dzień pojazd stoi w słonecznym miejscu, temperatura w kabinie może osiągnąć do 60 C. Uwzględnienie kilku drobnych czynności może przyspieszyć uzyskanie przyjemnej temperatury w kabinie. Przed rozpoczęciem jazdy ustawić klimatyzację i wentylację na maksymalny poziom i wybrać tryb obiegu wewnętrznego. Przez pierwsze kilka minut należy jechać z otwartymi oknami. Przyjemne/rozsądne chłodzenie. Klimatyzacja obniża temperaturę i wilgotność powietrza w środku pojazdu. Za względów zdrowotnych temperatura panująca w kabinie powinna być niższa od temperatury na zewnątrz o maksymalnie 5-9 stopni (ale nie niżej niż 22 C). 5

6 Pielęgnacja i konserwacja klimatyzacji. Osuszacz Jednym z elementów wchodzących w skład samochodowych układów klimatyzacji jest osuszacz. Osuszacz spełnia dwie funkcje. Jest wyposażony w środek suszący usuwający wilgoć z czynnika chłodniczego, a także działa jak fi ltr. Utrzymywanie klimatyzacji w całkowitej suchości jest bardzo ważne. Wilgoć w układzie może przekształcać się w kwasy i powodować uszkodzenia komponentów. Z tej przyczyny osuszacz należy wymieniać co dwa lata lub w momencie, gdy układ zostaje otwarty w celu wykonania większej naprawy. Dezynfekcja wymiennika ciepła / parownika Dla zdrowia kierowcy! Ten element oddaje zimno powstające podczas parowania dyfuzyjnego do układu wentylacji. Korzystanie z klimatyzacji do chłodzenia i ogrzewania naprzemian stwarza idealne warunki do namnażania się zarodników grzybów i bakterii. Jedynym środkiem zaradczym jest regularna dezynfekcja sygnałem do przeprowadzenia dezynfekcji jest zapach zgnilizny w samochodzie! 6

7 Czynnik chłodniczy/olej Straty czynnika chłodniczego w układzie klimatyzacji spowodowane naturalnym odparowywaniem przez przewody elastyczne i elementy połączeniowe mogą wynosić rocznie do 10%, co może zmniejszać wydajność układu. Jeżeli chłodzenie jest niewystarczające lub w przypadku wrażenia, że w instalacji pojawiła się usterka lub wyciek, należy zwrócić się do stacji obsługi. Wymiana/czyszczenie filtru kabinowego Zanieczyszczenie tego elementu powoduje zmniejszenie wydajności chłodzenia/ogrzewania lub zaparowywanie szyb. Dlatego należy go wymieniać raz w roku lub co UWAGA! Jeżeli silnik przegrzewa się przy włączonej klimatyzacji, NIE używać klimatyzacji do momentu sprawdzenia pojazdu i usunięcia przyczyny problemu. Aby zagwarantować maksymalną wydajność i bezusterkową pracę, należy serwisować klimatyzację raz w roku. Włączać układ co najmniej raz w tygodniu na kilka minut. Czynnik chłodniczy zawiera substancje smarujące zapewniające odpowiednie smarowanie i uszczelnienie sprężarki. W razie problemów ze smarowaniem czynnik chłodniczy może wydobywać się przez uszczelkę. Jeżeli utraty czynnika chłodniczego nie zostaną wyeliminowane, na elementach zewnętrznych sprężarki może się pojawić rdza i ślady oleju. 7

8 Serwis klimatyzacji Behr Hella Service: 1. Odessanie czynnika chłodniczego 2. Wymiana osuszacza (co 2 lata) 3. Odessanie wilgoci z układu przy użyciu wysokowydajnej pompy próżniowej 4. Kontrola wzrokowa/sprawdzenie pasków napędowych, skraplacza, przewodów, okablowania 5. Napełnienie układu czynnikiem chłodniczym w ilości określonej przez producenta 6. Sprawdzenie sprężarki, zaworu rozprężnego, wyłącznika ciśnieniowego i wentylatora 7. Wymiana fi ltru kabinowego (co rok lub co ) 8. Dezynfekcja wymiennika ciepła / parownika (jeżeli konieczna) 9. Sprawdzenie funkcjonowania i szczelności całego układu 10. Dokumentacja z wynikami przeglądu 8

9 Pokwierdzenie przeglądu Producent Model Klimatyzacja Serwis Czynnik (g) Dezynfekcja Osuszacz nowy Filtr kabinowy nowy Kontrast Następny przegląd: Klimatyzacja Serwis Czynnik (g) Dezynfekcja Osuszacz nowy Filtr kabinowy nowy Kontrast Następny przegląd: Numer rejestracyjny pojazdu Numer nadwozia 9

10 Klimatyzacja Serwis Czynnik (g) Dezynfekcja Osuszacz nowy Filtr kabinowy nowy Kontrast Następny przegląd: Klimatyzacja Serwis Czynnik (g) Dezynfekcja Osuszacz nowy Filtr kabinowy nowy Kontrast Następny przegląd: Klimatyzacja Serwis Czynnik (g) Dezynfekcja Osuszacz nowy Filtr kabinowy nowy Kontrast Następny przegląd: 10

11 Klimatyzacja Serwis Czynnik (g) Dezynfekcja Osuszacz nowy Filtr kabinowy nowy Kontrast Następny przegląd: Klimatyzacaj Serwis Czynnik (g) Dezynfekcja Osuszacz nowy Filtr kabinowy nowy Kontrast Następny przegląd: Klimatyzacja Serwis Czynnik (g) Dezynfekcja Osuszacz nowy Filtr kabinowy nowy Kontrast Następny przegląd: 11

12 Funkcjonowanie i budowa układu chłodzenia silnika. Obieg chłodzenia Chłodnica czynnika chłodzącego Pompa czynnika chłodzącego Wentylator chłodnicy Termostat Wymiennik ciepła Zawór ogrzewania (opcjonalnie) Silnik Strumień powietrza Ogrzany czynnik chłodzący Schłodzony czynnik chłodzący 12

13 Obieg chłodzenia. Poszczególne komponenty obiegu chłodzenia są ze sobą połączone i tworzą zamknięty układ. W systemie krąży czynnik chłodzący tłoczony przez pompę z napędem mechanicznym lub elektrycznym. Czynnik chłodzący jest mieszaniną wody, dodatku przeciwmrozowego i dodatkowych substancji. Ciepło, które powstaje podczas spalania paliwa i przechodzi na elementy silnika, jest przekazywane do czynnika chłodzącego. Czynnik tłoczony przez pompę przepływa przez chłodnicę. Ciepło zostaje przy tym oddane do powietrza na zewnątrz, co oznacza, że czynnik chłodzący zostaje schłodzony. Proces chłodzenia jest wspomagany przez jeden lub kilka wentylatorów z napędem mechanicznym lub elektrycznym umieszczonych przed lub za chłodnicą. W celu utrzymania temperatury czynnika chłodzącego lub silnika na względnie stałym poziomie przepływ czynnika jest regulowany za pomocą termostatu. Przy zimnym silniku termostat jest zamknięty. Gdy dopływ czynnika chłodzącego do chłodnicy jest odcięty, silnik szybko osiąga temperaturę pracy. W momencie osiągnięcia temperatury pracy termostat otwiera się a czynnik chłodzący ponownie przepływa przez chłodnicę. W celu ogrzania kabiny w zimne dni z termostatu zostaje pobrany czynnik chłodzący. Czynnik, wysterowany zazwyczaj przez zawór uruchamiany elektrycznie lub mechanicznie, przepływa przez wymiennik ciepła w kabinie pojazdu. Czynnik oddaje ciepło do powietrza za pośrednictwem wymiennika ciepła, ogrzewając w ten sposób kabinę samochodu. Ten proces jest wspomagany przez dmuchawę kabiny. 13

14 Funkcjonowanie układu chłodzenia silnika. Czynnik chłodzący Układ chłodzenia silnika służy do chłodzenia silnika przez oddawanie ciepła do powietrza na zewnątrz. Jednocześnie przy uruchomionym silniku powstaje ciepło, które można wykorzystać do ogrzania kabiny pojazdu. Układ chłodzenia silnika i klimatyzacja to dwa oddzielone od siebie układy, które mimo to mają na siebie wpływ.... chroni przed mrozem, rdzą i przegrzaniem. Czynnik chłodzący to termin zbiorczy używany w odniesieniu do cieczy chłodzących używanych w układach chłodzenia. Jego zadaniem jest odbieranie ciepła emitowanego przez silnik i odprowadzanie go przez chłodnicę. Czynnik chłodzący to zabarwiona mieszanina wody wodociągowej i środka przeciwmrozowego (glikol/ etanodiol) wzbogaconego różnymi dodatkami (substancje gorzkie, krzemiany, antyutleniacze i wiele innych). Substancje gorzkie zapobiegają przypadkowemu wypiciu czynnika chłodzącego. Antyutleniacze zapobiegają korozji elementów konstrukcyjnych. Środki przeciwpieniące powstrzymują pienienie czynnika chłodzącego. Glikol przesmarowuje elementy konstrukcyjne, utrzymuje elastyczność węży i uszczelek i podwyższa temperaturę wrzenia czynnika chłodzącego. Proporcja wody i środka przeciwmrozowego w wodzie powinna wynosić od 60:40 do 50:50. Z reguły zapewnia to ochronę przed mrozem w temperaturach od 25 C do 40 C. Minimalna proporcja mieszanki powinna wynosić 70:30 a maksymalna 40:60. Dalsze zwiększanie udziału środka przeciwmrozowego (np. w stosunku 30:70) nie powoduje obniżenia temperatury zamarzania.

15 Obieg chłodzenia. Inaczej jest w przypadku nierozcieńczonego środka przeciwmrozowego, który zamarza już przy temperaturze ok. 13 C a przy temperaturach powyższej 0 C nie odprowadza wystarczającej ilości ciepła wytwarzanego przez silnik. W ten sposób silnik przegrzewa się. Ponieważ glikol ma bardzo wysoką temperaturę wrzenia, dzięki właściwej proporcji mieszanki temperaturę wrzenia czynnika chłodzącego można podnieść do 135 C. Dlatego także w ciepłych krajach ważny jest wystarczający udział środka przeciwmrozowego. Czynnik chłodzący lub jego dodatki zużywają się, co oznacza, że określona część dodatków zostaje zużyta w ciągu roku. Jeżeli przykładowo zostały zużyte dodatki przeciwkorozyjne, to czynnik zabarwia się na brązowo. Z tego względu niektórzy producenci pojazdów zalecają wymianę czynnika chłodzącego w określonych interwałach. Czynnik chłodzący należy zasadniczo wymieniać wtedy, gdy pojawią się zanieczyszczenia (olej, korozja) oraz w pojazdach, które nie są napełnione czynnikiem chłodzącym typu Long Life. Koniecznie przestrzegać wskazówek producenta pojazdu dotyczących specyfi kacji, cykli wymiany, proporcji mieszanki i mieszalności środków przeciwmrozowych. Czynnik chłodzący nie może przedostawać się do wód gruntowych a jego odprowadzanie przez oddzielacze oleju jest zabronione. Czynnik należy oddzielnie zebrać i zutylizować. WSKAZÓWKA: W żadnym razie nie napełniać układu chłodzenia nierozcieńczonym środkiem przeciwmrozowym, który zamarza przy temperaturze 13 C i źle przewodzi ciepło. 15

16 Potwierdzenie przeglądu Producent Model Czynnik chłodniczy chłodzący Typ wymieniony sprawdzony Ochrona Temp. zamarzania przeciwmrozowa zagwarantowana do Następna wymiana czynnika chłodniczego: Czynnik chłodniczy chłodzący Typ wymieniony sprawdzony Ochrona Temp. zamarzania przeciwmrozowa zagwarantowana do Następna wymiana czynnika chłodniczego: Numer rejestracyjny pojazdu Numer nadwozia 16

17 Czynnik chłodniczy chłodzący Typ wymieniony sprawdzony Ochrona Temp. zamarzania przeciwmrozowa zagwarantowana do Czynnik chłodniczy chłodzący Typ wymieniony sprawdzony Ochrona Temp. zamarzania przeciwmrozowa zagwarantowana do Czynnik chłodniczy chłodzący Typ wymieniony sprawdzony Ochrona Temp. zamarzania przeciwmrozowa zagwarantowana do Następna wymiana czynnika chłodniczego: Następna wymiana czynnika chłodniczego: Następna wymiana czynnika chłodniczego: 17

18 Czynnik chłodniczy chłodzący Typ wymieniony sprawdzony Ochrona Temp. zamarzania przeciwmrozowa zagwarantowana do Czynnik chłodniczy chłodzący Typ wymieniony sprawdzony Ochrona Temp. zamarzania przeciwmrozowa zagwarantowana do Czynnik chłodniczy chłodzący Typ wymieniony sprawdzony Ochrona Temp. zamarzania przeciwmrozowa zagwarantowana do Następna wymiana czynnika chłodniczego: Następna wymiana czynnika chłodniczego: Następna wymiana czynnika chłodniczego: 18

19 19

20 Sprzedaż i dalsze informacje: HELLA Polska Sp. z o.o. Wał Miedzeszyński Warszawa Telefon: 22/ Fax: 22/ BEHR HELLA SERVICE GmbH, Schwäbisch Hall Dr.-Manfred-Behr-Straße Schwäbisch Hall, Germany 9Z XX/12.11/0.15 Printed in Germany 20