ZUS dla studenta. Ubezpieczenia społeczne w praktyce

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZUS dla studenta. Ubezpieczenia społeczne w praktyce"

Jerzy Przybylski
7 lat temu
Przeglądów:

1 ZUS dla studenta Ubezpieczenia społeczne w praktyce

2 Po co nam ubezpieczenia społeczne?

3 3 Zobacz film

4 system ubezpieczeń społecznych ryzyko starości ryzyko niezdolności do pracy macierzyństwo i ryzyko choroby ryzyko wypadku przy pracy ubezpieczenie emerytalne ubezpieczenie rentowe ubezpieczenie chorobowe ubezpieczenie wypadkowe

5 Ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego korzystamy przez całe życie zasiłek macierzyński zasiłek opiekuńczy renta rodzinna zasiłek chorobowy świadczenie rehabilitacyjne rehabilitacja lecznicza odszkodowania powypadkowe renta z tytułu niezdolności do pracy (w tym wypadkowa) dodatki do rent pokrycie kosztów leczenia stomatologicznego i protez emerytura emerytura częściowa emerytura pomostowa nauczycielskie świadczenia kompensacyjne zasiłek pogrzebowy

6 Rodzaje umów

7 7 Umowa o dzieło to umowa rezultatu. BEZ SKŁADEK

8 8 BEZ SKŁADEK, czyli: Więcej do wypłaty na rękę, ale Nie ma ubezpieczenia Brak prawa do świadczeń Praca nie liczy się do emerytury

9 9 UMOWA-ZLECENIE Umowa-zlecenie jest umową starannego działania. Sytuacja ubezpieczeniowa zależy m.in. od wieku zleceniobiorcy i tego, czy się uczy.

10 10 Przypadek 1: Zleceniobiorca jest studentem lub uczniem i nie ukończył 26 roku życia. NIE MA SKŁADEK Nie ma ubezpieczenia Nie ma prawa do świadczeń

11 11 Przypadek 2. Student-zleceniobiorca ukończył 26 lat ALBO zleceniobiorca nie jest już studentem lub uczniem. WTEDY: SKŁADKI SĄ OBOWIĄZKOWE (za wyjątkiem ubezpieczenia chorobowego dobrowolnego, trzeba to zgłosić zleceniodawcy) Jest ubezpieczenie Daje prawo do świadczeń (np. zasiłków, emerytury)

12 12 Jeśli w trakcie umowy-zlecenia zyskasz lub stracisz status studenta, musisz poinformować o tym swojego zleceniodawcę.

13 13 Studentem jesteś do daty ukończenia studiów lub do daty skreślenia z listy studentów. Za dzień ukończenia studiów uważa się datę: złożenia egzaminu dyplomowego, złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu w przypadku kierunków lekarskich, lekarsko-dentystycznych i weterynarii, zaliczenia ostatniej przewidzianej w planach studiów praktyki w przypadku kierunku farmacja.

14 14 UWAGA! Nie są studentami uczestnicy: studiów doktoranckich, studiów podyplomowych.

15 15 Umowa o pracę SKŁADKI SĄ OBOWIĄZKOWE

16 16 Umowa o pracę Zawsze oskładkowana Pełne ubezpieczenie Daje prawo do świadczeń z ZUS (np. zasiłki, emerytura)

17 17 Rodzaj umowy a ubezpieczenia* UBEZPIECZENIE UMOWA O DZIEŁO UMOWA-ZLECENIE STUDENT UMOWA-ZLECENIE NIE STUDENT UMOWA O PRACĘ EMERYTALNE - - obowiązkowe obowiązkowe RENTOWE - - obowiązkowe obowiązkowe CHOROBOWE - - dobrowolne obowiązkowe WYPADKOWE - - obowiązkowe obowiązkowe ZDROWOTNE - - obowiązkowe obowiązkowe *Dotyczy samoistnych umów. Równoczesne trwanie kilku umów może wpłynąć na ubezpieczenia

18 18 Ubezpieczenie chorobowe co to jest? Często z niego korzystamy. Wypłacane z niego są zasiłki chorobowe, opiekuńcze i macierzyńskie. Jako jedno z niewielu świadczeń ZUS może być wypłacane przez pracodawcę razem z pensją. Zatem jest NIEWIDZIALNE bo pracownicy myślą, że to pracodawca płaci.

19 Quiz Jaka to będzie umowa?

20 20 Przypadek 1 Janek Matejko (student II roku Wydziału Artystycznego) otrzymał propozycję namalowania obrazu o tematyce batalistycznej. Zamawiający określił termin oddania pracy, cechy obrazu (np. dużo koni i rycerzy) oraz wynagrodzenie.

21 21 Jaka to umowa? Umowa o dzieło

22 22 Przypadek 2 Maria Sierotka (studentka III roku Weterynarii) planuje pracować przy wypasaniu stadka gęsi. Wśród jej obowiązków jest nadzorowanie stada, przeprowadzanie go na pastwisko i obrona przed wilkami i lisami.

23 23 Jaka to umowa? Umowa-zlecenie

24 24 Przypadek 3 Krzysztof Szewczyk-Dratewka (III rok Wydziału Chemii) otrzymał zamówienie na zbudowanie modelu barana w skali 1:1, wypełnionego mieszaniną siarki i węgla.

25 25 Jaka to umowa? Umowa o dzieło

26 26 Przypadek 4 Robert Janosik z Czarnego Dunajca (student II roku Wydziału Prawa i Administracji) dorabia w niepełnym wymiarze godzin jako poborca podatkowy. Pracuje pod nadzorem kierownika (harnasia). Uzbrojony w decyzje administracyjne w wyznaczonych przez kierownika godzinach i wskazanym terenie - pobiera podatki.

27 27 Jaka to umowa? Umowa o pracę

28 28 Przypadek 5 Janko Muzykant (absolwent Wydziału Artystycznego) podpisał umowę na oprawę muzyczną wesela, grając na keyboardzie covery popularnych zespołów Disco Polo.

29 29 Jaka to umowa? Umowa-zlecenie

30 Działalność gospodarcza

31 31 Jeśli osoba chce rozpocząć prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, powinna wypełnić wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej CEIDG-1.

32 32

33 epuap.gov.pl bezpłatna alternatywa dla podpisu elektronicznego bez kart chipowych, tokenów, pendrive ów setki punktów, w których można aktywować profil (m.in. wszystkie placówki ZUS i urzędy skarbowe). do korzystania w polskiej e-administracji

35 35

36 36

37 37

38 38 PKD warto przygotować sobie kody, np Z Rozmnażanie roślin Z Chów i hodowla świń Z Pozyskiwanie drewna Z Górnictwo rud uranu i toru Z Przetwarzanie i konserwowanie ziemniaków Z Produkcja lodów Z Produkcja sucharów i herbatników Z Destylowanie, rektyfikowanie i mieszanie alkoholi

39 39 ZUS/KRUS Urząd Gminy/Miasta CEIDG Urząd Skarbowy Urząd Statystyczny

40 40 Konieczna wizyta w ZUS Przedsiębiorca w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń (data wskazana na formularzu CEIDG-1) jest zobowiązany do złożenia w ZUS formularza zgłoszenia do ubezpieczeń. Jeśli prowadzenie działalności gospodarczej będzie jedynym tytułem do ubezpieczeń społecznych, przedsiębiorca jest zobowiązany do złożenia formularza ZUS ZUA. Jeśli przedsiębiorca posiada inny tytuł do ubezpieczeń społecznych i będzie podlegał wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, składa formularz ZUS ZZA.

41 41

42 42 Deklaracja rozliczeniowa - DRA Przedsiębiorca, który nie zatrudnia pracowników i zleceniobiorców składa zazwyczaj tylko jedną, pierwszą deklarację. Kolejne tworzy za niego ZUS z urzędu. Przedsiębiorca powinien tylko pamiętać o terminowym opłacaniu składek.

43 43 A jeśli kogoś zatrudnisz

44 44 Jaką składkę płaci przedsiębiorca (2017)? Składka Zasady ogólne Składka ulgowa Ubezpieczenia społeczne 812,61 zł 190,62 zł Ubezpieczenie zdrowotne 297,28 zł 297,28 zł Fundusz Pracy 62,67 zł - zł RAZEM 1172,56 zł 487,90 zł To są składki minimalne można płacić więcej i uzyskać wyższe świadczenia.

45 45 Kto ma prawo do ulgi? Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, które: nie prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności, nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. UWAGA! Prawo do ulgowych składek przysługuje jedynie przez ograniczonych czas - przez 24 pełne miesiące kalendarzowe.

46 Ubezpieczenie zdrowotne studenta

47 47 Ubezpieczenie zdrowotne Daje prawo do korzystania z bezpłatnej opieki lekarskiej w placówkach publicznej służby zdrowia (tzw. na NFZ ). Nie jest ubezpieczeniem społecznym, ale składki na to ubezpieczenie płaci się do ZUS. ZUS przekazuje składki zdrowotne do NFZ. Aby z niego skorzystać trzeba być do niego ZGŁOSZONYM! Fot: Kurhan

48 48 Kto zgłasza studenta do zdrowotnego? Rodzina (np. jeden z rodziców) Uczelnia Pracodawca Instytucja wypłacająca świadczenie (np. ZUS)

49 Nianie

50 Nianie Umowa uaktywniająca. Opieka nad dzieckiem w wieku od 20 miesięcy do 3 lat (lub 4 lat jeśli dziecku nie można zapewnić opieki przedszkolnej).

50 50 Nianie Umowa uaktywniająca. Opieka nad dzieckiem w wieku od 20 miesięcy do 3 lat (lub 4 lat jeśli dziecku nie można zapewnić opieki przedszkolnej). W praktyce składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne finansuje budżet państwa (do kwoty minimalnego wynagrodzenia 2000 zł w 2017 r.) Fot: Justine FG

51 Czy studentowi coś się należy? Wybrane świadczenia dla osób młodych (studentów)

52 Renta rodzinna dla studenta

53 Renta rodzinna Świadczenie wypłacane przez ZUS ze względu na śmierć jednego lub obojga rodziców. Student może pobierać rentę do 25 roku życia. Warunkiem jest nauka na uczelni.

53 53 Renta rodzinna Świadczenie wypłacane przez ZUS ze względu na śmierć jednego lub obojga rodziców. Student może pobierać rentę do 25 roku życia. Warunkiem jest nauka na uczelni. Przerwanie studiów oznacza utratę renty rodzinnej. Studia należy potwierdzać co roku zaświadczeniem z uczelni. Wysokość renty zależy od zarobków zmarłej osoby, długości stażu pracy i liczby osób uprawnionych do Fot: Gokhan Okur renty (rodzeństwo, rodzic).

54 Renta socjalna dla studenta

55 Renta socjalna Świadczenie wypłacane przez ZUS osobie, która stała się niezdolna do pracy przed osiągnięciem pełnoletniości lub w trakcie studiów (do 25 roku życia) lub w trakcie studiów

55 55 Renta socjalna Świadczenie wypłacane przez ZUS osobie, która stała się niezdolna do pracy przed osiągnięciem pełnoletniości lub w trakcie studiów (do 25 roku życia) lub w trakcie studiów doktoranckich. Wymaga uzyskania od lekarza orzecznika w ZUS orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy. Może być pobierana razem z rentą rodzinną. Renta socjalna wynosi obecnie 840 zł brutto. Fot: Benjamin Earwicker

56 Elektroniczny ZUS Platforma Usług Elektronicznych

57 57 Kompleksowy System Informatyczny ZUS Jeden z największych systemów informatycznych w Polsce Rocznie realizuje ponad 190 miliardów operacji na danych (dla porównania KIR rocznie realizuje 1,5 mld przelewów) GB zasobów dyskowych Obsługuje do 1 mln użytkowników jednocześnie 7 mld rekordów danych W ciągu tylko 10 lat był modyfikowany około pół tysiąca razy z powodu zmian w przepisach

58 58 Strona internetowa ZUS

64 Elektroniczny ZUS kanał na YouTube

65 Praktyki i staże dla studentów w ZUS

66 66 Praktyki studenckie Organizowane są we współpracy z uczelniami. Odbywają się na podstawie umowy. Kończą się wydaniem zaświadczenia o odbyciu praktyki studenckiej zawierającego dane o zakresie wykonywanej pracy i ocenie sposobu jej wykonywania. Więcej szczegółów na Zapraszamy!

67 Zapraszamy na stronę oraz nasze konto na portalu Facebook em

68 Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

Ubezpieczenia społeczne niezbędne w prowadzeniu firmy i codziennym życiu każdego człowieka

Ubezpieczenia społeczne niezbędne w prowadzeniu firmy i codziennym życiu każdego człowieka system ubezpieczeń społecznych ryzyko starości ryzyko niezdolności do pracy macierzyństwo i ryzyko choroby ryzyko