LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI TYRYSTOR I TRIAK

Transkrypt

1 ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU ZAKŁAD TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE WYDZIAŁ TRANSPORTU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 4 TYRYSTOR I TRIAK DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO WARSZAWA 2016

2 A. Cel ćwiczenia - Zapoznanie się z właściwościami tyrystora, jego charakterystykami i parametrami - Zapoznanie się z właściwościami triaka, jego charakterystykami i parametrami - Praktyczne zastosowanie tyrystora i triaka B. Część pomiarowa 1) Zdejmowanie charakterystyki tyrystora. W celu zdjęcia charakterystyki tyrystora należy skorzystać z układu jak na rys V~ Ż 1 D 1 Y1 U R 1 S 1 TYN 1012 U D R 2 V U GT R M U RM Y2 Rys. 1. Układ do zdejmowania charakterystyki tyrystora Oscyloskop należy ustawić według zalecenia prowadzącego. Zdejmij i wykreśl charakterystyki: - Napięcia na tyrystorze : U D = f( ), - Mocy wydzielaneuj na tyrystorze : P D = f( ), - Mocy wydzielanej na rezystancji R M : P RM = f( ), przeprowadzając pomiary dla wartości kąta co 12 wg tabeli 1. Regulację kąta dokonujemy potencjometrem R 2. 2

3 U D [V] skut. U RM [V] I RM [A] P D [W] P RM [W] Tabela Narysuj oscylogram przełączania tyrystora dla: a) kąta = 24 b) kąta = 48 c) kąta = 84 2) Zdejmowanie charakterystyki triaka. W celu zdjęcia charakterystyki tyrystora należy skorzystać z układu jak na rys V~ Ż 1 Y1 U R 1 S 1 BT 137/800 U D R 2 V U GT R M Y2 U RM Rys. 2. Układ do zdejmowania charakterystyki triaka Oscyloskop należy ustawić według zaleceń prowadzącego. Przełącz triaka regulując potencjometrem R2. Narysuj oscylogram przełączania triaka dla: a) kąta = 72 0, b) kąta = 36 0, c) kąta =

4 Wykreśl charakterystyki: - napięcia na triaku w funkcji kąta 1 : U D = U D1 + U D2 = f( 1 ), - napięcia na triaku w funkcji kąta 2 : U D = U D1 + U D2 = f( 2 ), - mocy wydzielanej na triaku :P D = P D1 + P D2 = f( 1 ), - mocy wydzialanej na rezystancji R M : P RM = P RM1 + P RM2 = f( 1 ). Tabela U D1 U RM1 2 U D2 U RM2 Przy załączonym triaku wciśnij przycisk S 1. Opisz co zaobserwowałeś. C. Wyposażenie. Elementy układu: Rezystor R M = szt. 1 Rezystor R 1 = szt. 1 Potencjometr R 2 = 10 k... szt. 1 Dioda D 1 1N szt. 1 Tyrystor TYN szt. 1 Triak BT 137/ szt. 1 Żarówka Ż 1 24V/3W... szt. 1 Żarówka Ż 2 12V/2W... szt. 1 Wyłącznik S 1... szt. 1 Generator przebiegów prostokątnych z czujnikiem dotykowym... szt. 1 Sprzęt pomiarowy: Cyfrowy miernik uniwersalny... szt. 2 Oscyloskop dwukanałowy... szt. 1 Źródło zasilania: Zasilacz prądu przemiennego 24V~... szt. 1 Zasilacz 12 V~... szt. 1 Akcesoria: Płyta montażowa... szt. 1 Komplet przewodów... szt. 1 4

5 D. Zagadnienia do opracowania 1. Zasada działania tyrystora. 2. Zasada działania triaka. 3. Charakterystyka prądowo-napięciowa tyrystora i stany pracy. 4. Charakterystyka prądowo-napięciowa triaka i obszary pracy. 5. Podstawowe własności tyrystorów (stan blokowania, stan przewodzenia). Przedstawienie tych stanów na charakterystyce prądowo-napięciowej. 6. Sposoby sterowania tyrystorów, włączanie i wyłączanie tyrystora. 7. Straty mocy w tyrystorze. E. Literatura 1. Dobrowolski A., Jachna Z., Majda E., Wierzbowski M.: Elektronika - ależ to bardzo proste!. Wydawnictwo BTC, Horowitz P., Hill W.: Sztuka elektroniki. Tom I i II. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa Kaźmierkowski M., Matysik J.: Wprowadzenie do elektroniki i energoelektroniki. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa Tietze U., Schenk C:,,Układy półprzewodnikowe. Wydawnictwa Naukowo Techniczne, Wawrzyński W.:,,Podstawy współczesnej elektroniki. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej,