ITS w nowej perspektywie finansowej UE Piotr Krukowski

Transkrypt

1 ITS w nowej perspektywie finansowej UE Piotr Krukowski

2 PROGRAM OPERACYJNY INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Oś priorytetowa VIII Transport przyjazny środowisku Działanie 83 Rozwój Inteligentnych Systemów Transportowych W ramach Działania 83 przeprowadzono konkurs, w wyniku którego podpisano 13 umów o dofinansowanie na łączną kwotę środków UE ,27 PLN Zrealizowano 12 projektów, na wniosek beneficjenta rozwiązano jedną umowę o dofinansowanie Maksymalne dofinansowanie 85%, minimalna wartość projektu 8 mln PLN Okres kwalifikowania wydatków Beneficjenci miasta na prawach powiatu, działające w ich imieniu jednostki organizacyjne oraz związki i porozumienia jednostek samorządu terytorialnego

3 ZAKRES REALIZOWANYCH PROJEKTÓW W RAMACH DZIAŁANIA 83 Projekty realizowane w ramach Działania 83 swoim zakresem obejmowały następujące elementy ITS: systemy sterowania ruchem drogowym i jego optymalizacji; systemy dynamicznej informacji parkingowej; systemy kontroli przejazdu na czerwonym świetle, pomiaru prędkości oraz dynamicznego ważenia pojazdów; systemy monitorowania i informowania o warunkach atmosferycznych; systemy zarządzania i monitorowania transportu publicznego, systemy dynamicznej informacji przystankowej, jeden projekt regionalnego biletu elektronicznego tp

4 GŁÓWNE PROBLEMY WYSTĘPUJĄCE PODCZAS REALIZACJI PROJEKTÓW ITS (WEDŁUG CUPT) Brak uwzględnienia w dokumentach strategicznych (regiony, aglomeracje, miasta) oceny potrzeb oraz planów rozwoju ITS; Niższy priorytet realizacji projektów z zakresu ITS w stosunku do projektów infrastrukturalnych (drogi, linie tramwajowe, ścieżki rowerowe itp); Brak jednolitych norm i standardów ITS; Długotrwały proces przygotowania poprawnej dokumentacji aplikacyjnej w tym problemy z przygotowaniu studiów wykonalności i analiz ekonomiczno finansowych; Niska jakość dokumentacji projektowej Przedłużające się procedury przetargowe/unieważniane postępowania przetargowe na projektantów i wykonawców systemów ITS; Problemy z kalibracją i uruchomieniem systemów;

5 GŁÓWNE PROBLEMY WYSTĘPUJĄCE PODCZAS REALIZACJI PROJEKTÓW ITS (WEDŁUG CUPT) cd Naruszenia procedur udzielania zamówień publicznych i zawierania umów z wykonawcami projektów; Naruszenia wytycznych kwalifikowania wydatków w ramach POIiŚ oraz ustawy Pzp w zakresie zmian wprowadzanych do umów z wykonawcami; Niewłaściwa koordynacją z innymi inwestycjami/projektami realizowanymi na terenie miast; Opóźnienia w realizacji projektów; Niewłaściwe dokumentowanie wydatków; Brak współpracy pomiędzy Zamawiającym a Wykonawcami

6 FUNDUSZE UE W LATACH Zgodnie z Umową Partnerstwa, dokumentem określającym strategię wykorzystania pieniędzy z perspektywy , z poszczególnych funduszy UE Polska ma otrzymać 82,5 mld euro w ramach polityki spójności Największa część, bo blisko 24 mld euro, zostanie przeznaczona na poprawę infrastruktury i zrównoważony transport Kolej ma otrzymać 10,2 mld euro (42,7 mld zł), ponad dwa razy więcej niż w latach Ograniczono natomiast możliwość inwestowania środków w rozbudowę dróg lokalnych Finansowane mają być przede wszystkim te odcinki dróg, które łączą się z transeuropejską siecią transportową (TEN-T)

7 SIEĆ TEN-T W POLSCE I PROGRAM BUDOWY DRÓG KRAJOWYCH (PBDK) NA LATA Sieć TEN-T w Polsce PBDK z perspektywą do 2025 r

8 DZIAŁANIA CENTRUM UNIJNYCH PROJEKTÓW TRANSPORTOWYCH ( CUPT) W OBSZARZE ITS 1 Pełnienie funkcji Instytucji Pośredniczącej dla trzech Działań Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata Wsparcie dla beneficjentów w postaci podręczników i szkoleń dotyczących Ramowej Architektury ITS FRAME

9 DZIAŁANIE 41 ZWIĘKSZENIE DOSTĘPNOŚCI TRANSPORTOWEJ OŚRODKÓW MIEJSKICH LEŻĄCYCH W SIECI DRÓG TEN-T I ODCIĄŻENIE MIAST OD NADMIERNEGO RUCHU DROGOWEGO Typy projektów: ( ) 3 budowa, przebudowa dróg krajowych w TEN-T w miastach na prawach powiatu, w tym tras wylotowych (z możliwością uwzględnienia inwestycji z zakresu BRD inżynieria, ITS), Typ beneficjenta: GDDKiA jednostki samorządu terytorialnego miast na prawach powiatu, w tym miast zaliczonych do węzłów miejskich sieci bazowej TEN-T oraz ich jednostki organizacyjne Maks dofinansowanie dla miast na prawach powiatu 80% dla regionów lepiej rozwiniętych 85% dla regionów słabiej rozwiniętych W ramach Kryteriów merytorycznych I stopnia wniosek o dofinansowanie może uzyskać dodatkowe punkty za wdrażanie technologii systemu ITS 1 punkt przy wadze 2 w ramach kryterium Zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego Maksymalna liczba punktów w ramach Oceny merytorycznej I stopnia wynosi 80 Złożono 5 wniosków (GDDKiA) w trybie pozakonkursowym

10 DZIAŁANIE 42 ZWIĘKSZENIE DOSTĘPNOŚCI TRANSPORTOWEJ OŚRODKÓW MIEJSKICH LEŻĄCYCH POZA SIECIĄ DRÓG TEN-T I ODCIĄŻENIE MIAST OD NADMIERNEGO RUCHU DROGOWEGO Typy projektów: ( ) 3 budowa, przebudowa dróg krajowych poza TEN-T w miastach na prawach powiatu, w tym tras wylotowych (z możliwością uwzględnienia inwestycji z zakresu BRD inżynieria, ITS), Typ beneficjenta: GDDKiA jednostki samorządu terytorialnego miast na prawach powiatu oraz ich jednostki organizacyjne Maks dofinansowanie dla miast na prawach powiatu 80% dla regionów lepiej rozwiniętych 85% dla regionów słabiej rozwiniętych W ramach Kryteriów merytorycznych I stopnia wniosek o dofinansowanie może uzyskać dodatkowe punkty za wdrażanie technologii systemu ITS 1 punkt przy wadze 2 w ramach kryterium Zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego Maksymalna liczba punktów w ramach Oceny merytorycznej I stopnia wynosi 80 Złożono ponad 50 wniosków (w tym 9 GDDKiA)

11 DZIAŁANIE 61 ROZWÓJ PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W MIASTACH 1 Inwestycje infrastrukturalne: adaptacja, budowa, przebudowa, rozbudowa sieci transportu miejskiego, w tym min: budowa, przebudowa, rozbudowa układu torowego na trasach, pętlach, bocznicach oraz zajezdniach, budowa linii metra, budowa, przebudowa, rozbudowa sieci energetycznej i podstacji trakcyjnych tramwajowych, trolejbusowych, przebudowa, rozbudowa dróg mająca na celu wprowadzenie ruchu uprzywilejowanego lub uprzywilejowanie ruchu istniejącego pojazdów publicznego transportu zbiorowego, wyposażenie dróg, ulic, torowisk w obiekty inżynieryjne i niezbędne urządzenia drogowe służące bezpieczeństwu ruchu pojazdów transportu publicznego, wyposażenie dróg, ulic w infrastrukturą służącą obsłudze transportu publicznego (np zatoki, podjazdy, zjazdy) oraz pasażerów (np przystanki, wyspy), budowa, przebudowa i rozbudowa węzłów przesiadkowych w tym systemy parkingów dla samochodów Parkuj i Jedź ( Park & Ride ) oraz dla rowerów ( Bike & Ride )

12 DZIAŁANIE 61 ROZWÓJ PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W MIASTACH CD 2 Inwestycje taborowe: zakup, modernizacja taboru szynowego (tramwajowego, metra), trolejbusowego i autobusowego wraz z niezbędną infrastrukturą służącą do jego utrzymania (np zaplecza techniczne do obsługi i konserwacji taboru, miejsca i urządzenia zasilania paliwem alternatywnym) Możliwość realizacji projektów integrujących w sobie ww typy projektów Inwestycje z zakresu ITS poprawiającego funkcjonowanie transportu publicznego oraz z zakresu budowy, przebudowy i rozbudowy węzłów przesiadkowych mogą być realizowane tylko jako element projektu, rozumianego również jako szersze zamierzenie inwestycyjne wynikające ze Strategii ZIT i realizujące docelowe rozwiązania komunikacyjne miast wojewódzkich i ich obszarów funkcjonalnych Maks dofinansowanie: 75% W ramach Kryteriów merytorycznych I stopnia wniosek o dofinansowanie może uzyskać dodatkowe punkty za objęcie taboru będącego przedmiotem projektu systemem ITS wspierającym transport zbiorowy lub gdy tabor będzie poruszał się po trasach, na których (w całości lub części) obowiązuje lub będzie obowiązywało uprzywilejowanie transportu zbiorowego w ruchu publicznym 2 punkt przy wadze 3 w ramach kryterium Rozwój sieci transportu zbiorowego Maksymalna liczba punktów w ramach Oceny merytorycznej I stopnia wynosi 76 Złożono 50 wniosków w trybie pozakonkursowym

13 ARCHITEKTURA RAMOWA ITS FRAME Zamówienie CUPT na Przygotowanie ram do projektowania i wdrażania rozwiązań Inteligentnych Systemów Transportowych (ITS) opartych na Europejskiej Ramowej Architekturze ITS FRAME dla beneficjentów pomocy finansowej UE Postępowanie zostało zakończone we wrześniu 2016 r wyborem wykonawcy i podpisaniem z nim umowy Celami zamówienia są: zapoznanie beneficjentów pomocy finansowej UE z możliwościami wykorzystania Europejskiej Ramowej Architektury ITS FRAME jako narzędzia do projektowania i implementowania inteligentnych systemów transportowych (ITS), podniesienie skuteczności wykorzystania środków Unii Europejskiej, wsparcie merytoryczne beneficjentów oraz zapewnienie interoperacyjności systemów ITS realizowanych przez beneficjentów, przygotowanie podręczników dla beneficjentów wdrażających systemy ITS

14 ARCHITEKTURA RAMOWA ITS FRAME PRZYKŁAD KSZR (GDDKIA)

15 PO CO ARCHITEKTURA RAMOWA ITS (WEDŁUG CUPT) Systemy ITS zrealizowane w ramach działania 83 POIiŚ są systemami z ograniczonymi możliwościami wymiany danych z innymi systemami, w tym nowymi, uruchamianymi w przyszłości Problem dotyczy także łączenia ich w większe sieci (systemy) systemów Poszczególne elementy systemów rozproszone są pomiędzy różne podmioty podlegające beneficjentom Zastosowanie architektury ramowej w projektach ITS ułatwi: integrację z innymi systemami planowanymi do wdrożenia w późniejszym terminie; rozumienie złożoności systemów przez interesariuszy; skuteczniejszą rozbudowę; zapewnianie spójności informacji dostarczanych do użytkowników końcowych; dostarczanie interoperacyjnych elementów pochodzących od różnych producentów

16 ITS TORUŃ Główne założenia dla ITS Toruń: dynamiczne zarządzanie ruchem rozwój transportu publicznego ochrona Zespołu Staromiejskiego (UNESCO) rejestracja wykroczeń w ruchu drogowym wspólna platforma integrująca wszystkie podsystemy elementy pilotażowe system miejski współpracujący z Krajowym Systemem Zarządzania Ruchem (KSZR) architektura RAME elementy C-ITS ( V2X )

17 ITS TORUŃ Zrealizowane projekty powiązane z planem realizacji ITS Toruń: nowoczesna sieć szerokopasmowa współdziałająca ze szkieletową siecią regionalną jako podstawa systemu informacyjnego miasta Torunia integracja systemu transportu miejskiego wraz z zakupem taboru tramwajowego w Toruniu (w ramach projektu BiT- City zadania 1-8) rozwój sieci tramwajowej w Toruniu w latach (podprojekty I-IV)

18 PRÓBY POZYSKANIA DOFINANSOWANIA ITS TORUŃ 1 Instrument Łącząc Europę (CEF), 2015 r decyzja negatywna Powód brak wystarczającego wpływu na sieć TEN-t 2 Program INTERREG Region Morza Bałtyckiego decyzja negatywna Powód zbyt kosztowna część inwestycyjna

19 NOWY PLAN REALIZACJI ITS TORUŃ AD 2016 Podział projektu ITS Toruń na elementy ściśle związane z innymi twardymi projektami: 1 Przebudowa i rozbudowa ul Łódzkiej w Toruniu - etap od ul Lipnowskiej do ul Zdrojowej; 2 Rozbudowa ul Olsztyńskiej w Toruniu na odcinku od ul Czekoladowej do granic miasta w ciągu DK 15; 3 Budowa połączenia komunikacyjnego drogi ekspresowej S-10 z DK 15 w granicach m Torunia Podprojekt 4: Trasa Staromostowa - odcinek od Trasy Średnicowej do ul Polnej; 4 Budowa Trasy Wschodniej, od placu Daszyńskiego poprzez ul Wschodnią do ul Grudziądzkiej 5 BitCity II

20 PLAN REALIZACJI ITS TORUŃ AD 2016

21 INNE MOŻLIWOŚCI FINASOWANIA 1 ZIT RPO 2 Projekty Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) 3 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) 4 Inne np rządowy Plan Rozwoju Elektromobilności

22 WYKORZYSTANE MATERIAŁY 1 Przemysław Gorgol, CUPT Doświadczenia i wnioski z wdrażania inteligentnych systemów transportowych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Tomasz Tupalski, MZD Toruń Realizacja ITS w nowych realiach dofinansowania na przykładzie Torunia

23 Dziękuję za uwagę Piotr Krukowski członek Zarządu Stowarzyszenia ITS Polska