wprowadzenie 7 Wprowadzenie
|
|
- Karol Lis
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 wprowadzenie 7 Wprowadzenie Oddajemy do rąk czytelników trzeci tom serii wydawniczej Studia Iberoamerykańskie UMCS. Autorzy książki dokonali refleksji nad zachodzącymi w XXI wieku w Ameryce Łacińskiej procesami, które towarzyszą transformacji latynoamerykańskich systemów państwowych oraz nad przemianami dokonującymi się w obszarze międzynarodowych stosunków politycznych i gospodarczych państw regionu. W dekadzie lat 90. XX wieku państwa Ameryki Łacińskiej cechowała homogeniczność realizowanych projektów politycznych i gospodarczych, które podporządkowane były założeniom neoliberalnym. W XXI wieku w Ameryce Łacińskiej dokonują się procesy nowego definiowania przestrzeni geopolitycznej i geoekonomicznej, dla których podstawę stanowi wspólnota historyczna i kulturowa 33 niepodległych państw latynoamerykańskich. Formułują one i realizują własne, partykularne projekty rozwoju politycznego i gospodarczego, ukierunkowane przede wszystkim na rozwiązanie problemów społecznych i dysproporcji rozwojowych regionu. Unilateralny charakter przywództwa politycznego USA na półkuli zachodniej ustąpił miejsca stosunkom o charakterze wielostronnym z udziałem nowych liczących się podmiotów regionalnych jak Brazylia, Chile i Meksyk, a także spoza regionu, jak Chiny, Indie i Rosja. Pierwsza dekada XXI wieku przyniosła zasadnicze zmiany na mapie politycznej Ameryki Łacińskiej. W odróżnieniu od lat 90. XX wieku, gdy dominowały rządy neoliberalne i zjawiska nowego przywództwa populistycznego utożsamiającego się z liberalizmem, kolejny wiek i nowy cykl wyborczy wyniósł do władzy przywódców o proweniencji lewicowej. W Argentynie zwyciężyli socjaldemokraci, a wraz z objęciem władzy przez Nestora Kirchnera, a następnie przez Cristinę Fernandez de Kirchner, utrwalił się lewicowy populizm. W Brazylii doszła do władzy lewicowa koalicja, pod przywództwem działacza związkowego Inácio Luli da Silvy oraz Dilmy Rousseff, która dwukrotnie wygrała wybory prezydenckie i obecnie sprawuje władzę. W Chile rządy chrześcijańsko-demokratyczne zostały zastąpione przez socjalistyczny rząd Ricardo Lagosa, a następnie Michele Bachelet, która po raz drugi powróciła na urząd prezydenta w 2014 roku. W Boliwii Evo Morales, przywódca związkowy i przedstawiciel ludności tubylczej, został po raz trzeci prezydentem państwa. W Ekwadorze Rafael Correa już trzecią kadencję realizuje partykularny program rozwoju w duchu boliwariańskiej rewolucji. W Nikaragui władzę sprawuje Daniel Ortega Saavedra wybrany ponownie na stanowisko prezydenta w 2012 roku. Tak ukształtowaną mapę polityczną Ameryki Łacińskiej cechuje pluralizm ideologiczny oraz dominacja tendencji lewicowych i narodowych.
2 8 wprowadzenie W rezultacie dynamicznych zmian politycznych i społecznych kształtuje się społeczeństwo obywatelskie i następuje odnowienie elit politycznych. Rządy centrolewicowe wybrane demokratycznie w okresie cyklu wyborczego lat , podjęły działania w celu umocnienia społecznej roli państwa poprzez rozwój polityki publicznej w zakresie transportu, budownictwa mieszkaniowego, w obszarze edukacji i ochrony zdrowia. Niewątpliwie sprzyjał temu procesowi wyraźny wzrost ekonomiczny w większości państw regionu notowany od 2003 roku przez blisko dekadę, będący rezultatem dobrej koniunktury międzynarodowej. Wprowadzanie reform społecznych wpłynęło na zmniejszenie wskaźnika ubóstwa i nędzy prawie o połowę w porównaniu z początkiem lat 90. Można zatem stwierdzić, że Ameryka Łacińska zmierza do zrealizowania celów milenijnych, przyjętych w 2000 roku przez ONZ. Zachodzące zmiany o charakterze społeczno-ekonomicznym powodują stopniowy wzrost siły nabywczej społeczeństw latynoamerykańskich, a tym samym ulega wzmocnieniu klasa średnia, co niewątpliwie jest zjawiskiem wpływającym na konsolidację demokratycznych systemów państwowych. Oczywiście w każdym państwie regionu procesy transformacji politycznej, gospodarczej i społecznej przebiegają w odmienny sposób, począwszy od Brazylii i Chile poprzez Urugwaj, Peru i Kolumbię, po Ekwador, Boliwię i Wenezuelę, nie zapominając o Argentynie i Meksyku. Rządy wielu państw nie zdołały osiągnąć pozytywnych rezultatów polityki społecznej i gospodarczej, wywołując rozczarowanie wyborców. Brakowi satysfakcjonujących obywateli działań administracji publicznej w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa w ramach państwa prawa towarzyszy debata na temat koncepcji demokracji i konieczności szukania alternatywnych form organizacji życia politycznego. Państwa latynoamerykańskie podejmują działania w celu zdefiniowania własnego modelu gospodarki, zawierają nowe sojusze, dywersyfikując stosunki handlowe w celu zapewnienia sobie większego udziału w rozwoju i kształtowaniu gospodarki światowej. Po raz pierwszy w swojej historii państwa regionu podejmują globalną ekspansję rynkową i dokonują tak zaawansowanego rozwoju gospodarczego. Atutem państw latynoamerykańskich są obfite zasoby surowców, w tym biorąc pod uwagę odkrycia z ostatnich lat, ogromny i rosnący potencjał surowców energetycznych w postaci węglowodorów, ale także energetyczne zasoby wodne. Rządy państw latynoamerykańskich rozwijają aktywną politykę przemysłową, której sprzyja stabilność makroekonomiczna i relatywnie niskie zadłużenie. Jednak pomimo dobrych wskaźników makroekonomicznych w ostatnich latach pozycja Ameryki Łacińskiej na światowym rynku uległa pogorszeniu, jeżeli weźmiemy pod uwagę kilka ostatnich dekad. Zmniejszył się o połowę eksport państw regionu w porównaniu do lat 60., gdy wynosił 10% światowego eksportu. Niska jest także konkurencyjność państw regionu, które znajdują się, według danych Global Competitiveness Index publikowanych 1 Szerzej zob.: K. Krzywicka, Między autorytaryzmem a demokracją. Refleksje na temat tranzycji politycznej państw Ameryki Łacińskiej, w: Oblicza Ameryki Łacińskiej, K. Krzywicka, J. Kaczyńska (red.), Lublin 2010, s
3 wprowadzenie 9 przez World Economic Forum, poza pięćdziesięcioma najbardziej konkurencyjnymi gospodarkami, z wyjątkiem Chile i Panamy. Stopniowo zwiększają swój udział w gospodarce światowej Brazylia, Chile, Meksyk, Kolumbia i Peru, niemniej większość gospodarek latynoamerykańskich nie posiada potencjału konkurencyjnego, a ich rozwój jest w dużym stopniu uzależniony od cen surowców. Raport Komisji Gospodarczej dla Ameryki Łacińskiej i Karaibów wskazuje, że zależność ta wzrosła w ostatnich dekadach z 27% do 39%. W XXI wieku Amerykę Łacińską charakteryzują co najmniej trzy wyraziste tendencje. Po pierwsze, demokratyczny charakter zdecydowanej większości państw regionu. Systemy polityczne państw latynoamerykańskich cechuje wprawdzie zróżnicowanie w zakresie realizowanych modeli demokracji, niemniej większość z nich spełnia kryteria demokracji elektoralnych. Po drugie, pokojowy charakter stosunków międzypaństwowych w regionie. Ameryka Łacińska i Karaiby są na mocy Traktatu z Tlatelolco obszarem zdenuklearyzowanym, wolnym także od broni chemicznej, biologicznej i masowego rażenia. Powstała Południowoamerykanska Strefa Pokoju, a nieliczne napięcia międzypaństwowe, głównie spory graniczne, rozwiązywane są na drodze negocjacji oraz zgodnie z zasadami prawa międzynarodowego. Po trzecie, heterogeniczny charakter projektów współpracy i integracji politycznej oraz gospodarczej. Zainaugurowane w XX wieku procesy i formy integracji straciły na znaczeniu. Zostały podjęte nowe inicjatywy wpisujące się w strategię polityczną wschodzących potęg regionalnych jak Brazylia i Meksyk oraz drugoplanowych aktorów jak Chile, Kolumbia, Peru i Wenezuela począwszy od Unii Narodów Południowoamerykańskich, Boliwariańskiej Alternatywy dla Ludów Naszej Ameryki, Wspólnoty Państw Latynoamerykańskich i Karaibów po przekształcenie Planu Puebla Panamá w projekt Integracji Mezoameryki oraz utworzenie Sojuszu Pacyfiku. Region cechuje duże zróżnicowanie form, często konkurencyjnych, podejmowanej współpracy wielostronnej, a przy tym dążenie do integracji i współdziałania w obszarze wspólnych wyzwań i zagrożeń. Należą do nich przede wszystkim dysproporcje rozwojowe i wysokie wskaźniki nierówności społecznej, które generują różnego typu zagrożenia, rozwój przestępczości i korupcji, obniżają poczucie bezpieczeństwa obywateli, a w rezultacie wpływają na osłabienie instytucji państwa, stanowiąc wyzwanie dla młodych demokracji latynoamerykańskich. Autorzy książki podjęli rozważania nad problemami, wyzwaniami i zagrożeniami, które towarzyszą procesom transformacji systemów politycznych państw latynoamerykańskich, wpływają na kształtowanie nowej geopolityki i geoekonomiki, definiowanie nowych koncepcji i form współpracy regionalnej i subregionalnej oraz roli regionu w globalnych stosunkach międzynarodowych. Paweł Trefler zajął się tematem południowoamerykańskiej współpracy w zakresie bezpieczeństwa i obrony. Autor analizuje i wyjaśnia przyczyny niepowodzeń w realizacji projektu zbiorowego bezpieczeństwa hemisferycznego i przedstawia alternatywne rozwiązania w zakresie budowy systemu bezpieczeństwa międzynarodowego w Ameryce Południowej, bez udziału USA.
4 10 wprowadzenie Anita Oberda Monkiewicz w artykule Brazylia Wenezuela: rywalizacja czy współpraca? Implikacje dla regionu analizuje stosunki wzajemne obu państw, zasadzające się na odmiennych i wyrazistych wizjach rozwoju Ameryki Łacińskiej. Autorka rozważa wpływ tych koncepcji na kształtowanie stosunków wielostronnych w regionie, jak również ich znaczenie dla strategii globalnej tych państw. Wskazuje przy tym na pragmatyzm i komplementarny charakter obu strategii, pomimo ich skrajnej odmienności w wielu założeniach oraz potencjalnej rywalizacji Brazylii i Wenezueli o wpływy w regionie. Radosław Sajna podjął temat roli mediów w procesach transformacji demokratycznych w państwach latynoamerykańskich. Autor dokonał analizy wpływu transformacji systemów politycznych na zmianę systemów medialnych wybranych państw. Podjął także kwestię wykorzystania środków masowego przekazu do celów politycznych i geopolitycznych, koncentrując szczególną uwagę na przypadku Meksyku oraz Brazylii i Wenezueli. Marcin Komosa w artykule Generał Pinochet i Arabska Wiosna. Czy doświadczenia latynoamerykańskiej sprawiedliwości okresu transformacji są dzisiaj komuś potrzebne? analizuje sposoby rozliczania przeszłości przez sądownictwo karne i komisje prawdy w Argentynie i Chile w okresie transformacji demokratycznych. Autor rozważa także możliwość wykorzystywania tych doświadczeń przez inne państwa, dokonujące przekształceń systemowych w różnych regionach świata. W artykule Ollanta Humala na scenie politycznej Peru transformacja programu politycznego, społeczeństwa czy państwa? Joanna Pietraszczyk-Sękowska podjęła temat nowych elit i przywództwa, dokonując analizy aktywności politycznej obecnego prezydenta Peru. Autorka skoncentrowała szczególną uwagę na znaczeniu dorobku politycznego i działalności militarnej rodziny Humala. Ukazała przy tym specyfikę nowej peruwiańskiej sceny politycznej, której strukturę nadal wyraźnie warunkują postkolonialne podziały społeczno-kulturowe. Artykuł Norberta Nowakowskiego wpisuje się w aktualną debatę na temat demokracji i obecności populizmu w procesach transformacji politycznych w Ameryce Łacińskiej. Autor podjął analizę dwóch nurtów populizmu, a mianowicie neoliberalnego, odwołując się do aktywności politycznej prezydenta Argentyny Carlosa Menema oraz radykalnego, określanego mianem nowego populizmu lewicowego, na przykładzie działalności prezydenta Wenezueli Hugo Chaveza Friasa. Karol Derwich w artykule Dysfunkcyjność państwa jako główna przeszkoda na drodze rozwoju kazus Meksyku przeanalizował trudności i zagrożenia w obszarze funkcjonowania instytucji państwa w okresie kadencji prezydenta Felipe Calderona. Artykuł jest rezultatem badań, które autor przeprowadził w ramach projektu naukowego Państwa upadłe i ich destabilizujący wpływ na stosunki międzynarodowe w skali globalnej i regionalnej. Stanisław Kosmynka, autor artykułu Echa terroryzmu islamistycznego w Ameryce Łacińskiej, zajął się problemem aktywności radykalnych ruchów i organizacji islamskich w obszarze określanym mianem Triple Frontera na pograniczu Argentyny,
5 wprowadzenie 11 Brazylii i Paragwaju, koncentrując uwagę na związkach tych ugrupowań z przestępczością zorganizowaną. Autor przedstawił potencjalne zagrożenia dla bezpieczeństwa regionu związane z obecnością radykalnych ruchów islamskich w Wenezueli i na obszarze innych państw latynoamerykańskich. Renata Siuda-Ambroziak w artykule Polityka kościołów neopentekostalnych w okresie transformacji ustrojowej w Brazylii podjęła analizę strategii budowania wpływów politycznych przez kościół neozielonoświątkowy Igreja Universal do Reino de Deus (IURD). Autorka, odwołując się do teorii bezpieczeństwa egzystencjalnego, podjęła dwa problemy badawcze. Po pierwsze, przeanalizowała powody dużego zapotrzebowania społecznego na religię i religijność w okresie transformacji ustrojowej w Brazylii. Po drugie zaś, zbadała uwarunkowania efektywności strategii działania IURD, która zapewniła kościołowi wpływ na kształtowanie współczesnej sceny politycznej w tym państwie. Jędrzej Kotarski w artykule Handel ludźmi w cieniu brazylijskiej polityki sukcesu skoncentrował uwagę na jednym z najpoważniejszych problemów globalnych, który obok handlu bronią i narkotykami przynosi największe zyski organizacjom przestępczym, a mianowicie na problemie współczesnego handlu ludźmi. Autor analizuje sytuację w Brazylii, państwie, które przoduje w rankingach pozyskiwania ofiar oraz ich sprzedaży, a zarazem wyróżnia się w podejmowaniu działań ukierunkowanych na zwalczanie tego procederu. Joanna Gocłowska-Bolek podjęła rozważania na temat koncepcji rozwoju gospodarczego Brazylii i nowej roli tego państwa w regionie oraz w systemie globalnym. Autorka analizuje potencjał ekonomiczny, wskazując na innowacyjność brazylijskiej gospodarki i uzasadnia, że obecna rola tego kraju w gospodarce światowej jest rezultatem konsekwentnej, perspektywicznej i długoterminowej polityki. Dominik Smyrgała omawia wpływ przemian demograficznych na wzrost pozycji Meksyku i Brazylii we współczesnych stosunkach międzynarodowych. W artykule Demografia a potencjał geoekonomiczny państw Ameryki Łacińskiej. Przykład Meksyku i Brazylii autor uzasadnia tezę, że bez gwałtownego przyrostu populacji w XX wieku, który przyczynił się do wzrostu ludności aktywnej zawodowo, państwa te nie osiągnęłyby poziomu rozwoju pozwalającego na aktywny udział w polityce światowej. Małgorzata Rzeszutko-Piotrowska w artykule Ameryka Łacińska, Unia Europejska i Polska stosunki polityczne i gospodarcze poddała analizie rozwój strategicznego partnerstwa UE z państwami latynoamerykańskimi, koncentrując szczególną uwagę na uwarunkowaniach i przebiegu dialogu politycznego, stosunkach gospodarczych oraz realizowanych programach pomocowo-rozwojowych. Edyta Chwiej w artykule Szanse i zagrożenia rozwoju stosunków między państwami Ameryki Łacińskiej a Azji Południowej i Wschodniej skupiła uwagę na wzroście dynamiki stosunków gospodarczych państw latynoamerykańskich i azjatyckich w pierwszej dekadzie XXI wieku. Autorka podjęła analizę zawartych porozumień, wartości wymiany handlowej i inwestycji kapitałowych. Dokonała refleksji nad pozytywnymi
6 12 wprowadzenie i negatywnymi skutkami tych zjawisk dla Ameryki Łacińskiej, wskazując także sposoby przeciwdziałania zagrożeniom. Tom zamyka artykuł Andrzeja Pietrzaka Metoda widzieć-ocenić-działać a demokratyzacja Ameryki Łacińskiej, w którym autor uzasadnia tezę, że w procesach demokratyzacji Ameryki Łacińskiej ważną rolę odegrała, popularna od ponad pół wieku w środowiskach zainteresowanych aktywną obecnością w życiu społecznym, metoda wiedzieć-ocenić-działać, propagowana przez środowiska związane z Kościołem katolickim. Ogląd Ameryki Łacińskiej przez pryzmat tej metody pozwala zidentyfikować aktorów społecznych, określić ich specyfikę, spektrum kwestii, którymi są zainteresowani oraz ustalić cele i metodologię działań. Metoda widzieć-ocenić- -działać wpłynęła na uformowanie w Ameryce Łacińskiej świadomych, krytycznych i społecznie zaangażowanych obywateli, a także ruchów poszukujących alternatywnych modeli organizacji życia społecznego, która opierałaby się na godności i prawach człowieka. Wydanie książki zostało zainspirowane debatą, w której wzięli udział przedstawiciele polskiego środowiska latynoamerykanistów. Miała ona miejsce podczas panelu na temat transformacji demokratycznych i nowej geopolityki w Ameryce Łacińskiej, który miałam przyjemność zorganizować i moderować w ramach II Ogólnopolskiego Kongresu Politologii w Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, w 2012 roku. Dziękuję wszystkim autorom tomu, koleżankom i kolegom, reprezentującym wiodące ośrodki naukowe, które prowadzą badania latynoamerykanistyczne, za owocną współpracę oraz stale okazywaną niesłabnącą wolę i potrzebę badania zjawisk oraz analizowania problemów, które towarzyszą procesom przekształceń politycznych, gospodarczych i społecznych w regionie Ameryki Łacińskiej. W imieniu własnym oraz współautorów tomu składam podziękowanie Panu Dziekanowi Wydziału Politologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej za dostrzeganie i rozumienie potrzeby rozwijania studiów i badań latynoamerykanistycznych oraz konsekwentne ich wspieranie. Katarzyna Krzywicka Lublin, 14 października 2014 roku
Program i literatura Stosunki międzynarodowe w Ameryce Południowej i Północnej Rok akademicki 2014/2015
1 Dr hab. Katarzyna Krzywicka Konsultacje: Zakład Stosunków Międzynarodowych wtorek 15.30-16.30, katarzyna.krzywicka@umcs.edu.pl czwartek 16.40-18.40 http://umcs.pl/pl/addres-book-employee,1406.html pokój
Bardziej szczegółowoKonferencja naukowa. Centrum Studiów Latynoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego P R O G R A M. Dzień pierwszy:
Konferencja naukowa Centrum Studiów Latynoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego Brazylia we współczesnym świecie (Warszawa, 25-26 maja 2011 r.) P R O G R A M Dzień pierwszy: 25.05.2011 (środa) 1 / 7
Bardziej szczegółowoPB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji
PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji Arkadiusz Borowiec Instytut Inżynierii Zarządzania Politechnika
Bardziej szczegółowoNOWA TOŻSAMOŚĆ NIEMIEC I ROSJI W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH
A Fundacja Studiów Międzynarodowych Foundation of International Studies NOWA TOŻSAMOŚĆ 3 NIEMIEC I ROSJI W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH Praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Bielenia i Witolda M. Góralskiego
Bardziej szczegółowoRyszard Unia Europejska
A 377214 Ryszard Unia Europejska jako aktor stosunków międzynarodowych Wydawnictwo Naukowe Scholar Warszawa 2003 Spis treści Wstęp 13 Rozdział I Budowanie unii politycznej państw Wspólnoty Europejskiej:
Bardziej szczegółowoKonwersatorium Euro-Atlantycka przestrzeń bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo narodowe II stopnia. Rok akademicki 2015/2016. Semestr I
Dr hab. Andrzej Podraza, prof. KUL Konwersatorium Euro-Atlantycka przestrzeń bezpieczeństwa Bezpieczeństwo narodowe II stopnia Rok akademicki 2015/2016 Semestr I 1. Realizm w stosunkach międzynarodowych
Bardziej szczegółowoTematy i zagadnienia programu nauczania wiedzy o społeczeństwie w klasie IV TE1, IV TE2, IV TK1, IV TK2, IV TR, IV TI zakres podstawowy.
Tematy i zagadnienia programu nauczania wiedzy o społeczeństwie w klasie IV TE1, IV TE2, IV TK1, IV TK2, IV TR, IV TI zakres podstawowy. Moduł dział - temat Lp. Zakres treści Lekcja organizacyjna 1. -
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe
AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ A 388068 Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe Redakcja i opracowanie: Andrzej Ciupiński Kazimierz Malak WARSZAWA 2004 SPIS TREŚCI WSTĘP 9 CZĘŚĆ I. NOWE PODEJŚCIE DO POLITYKI
Bardziej szczegółowoAmeryka Południowa 2015-07-29 14:50:06
Ameryka Południowa 2015-07-29 14:50:06 2 Ameryka Łacińska to ponad 380 mln ludzi i 20 państw - region mocno zróżnicowany społecznie, ekonomicznie i politycznie. Nominalne PKB tego regionu wynosi ponad
Bardziej szczegółowoPerspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych. Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera
Perspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera W ostatnich latach ukazało się wiele opracowań poświęconych ocenie wymiany handlowej
Bardziej szczegółowoproblemy polityczne współczesnego świata
Zbigniew Cesarz, Elżbieta Stadtmuller problemy polityczne współczesnego świata Wrocław 1998 Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Spis treści Od autorów 5 Wstęp 7 I. Problemy globalne współczesności -
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Globalizacja gospodarki Myśl globalnie działaj lokalnie dr Katarzyna Czech Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 7 kwietnia 2014 roku Co to jest gospodarka światowa? zbiorowość
Bardziej szczegółowoPolitologia studia niestacjonarne Seminaria dyplomowe w roku akademickim 2017/2018 Spis treści
Politologia studia niestacjonarne Spis treści HARMONOGRAM SPOTKAŃ... 2 Prof. UAM dr hab. Anita Adamczyk... 3 Prof. UAM dr hab. Edward Jeliński... 4 Prof. UAM dr hab. Andrzej Stelmach... 5 1. Ni 28 Sty
Bardziej szczegółowoPartnerstwo strategiczne UE-Meksyk
C 87 E/172 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 1.4.2010 ac) działania na rzecz partnerstwa politycznego pomiędzy UE a Brazylią, wzajemnej świadomości, wzajemnego zrozumienia i programów wymiany powinny
Bardziej szczegółowoProblemy polityczne współczesnego świata
A 372536 Zbigniew Cesarz, Elżbieta Stadtmiiller Problemy polityczne współczesnego świata Wrocław 2002 Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Spis treści Od autorów 5 Wstęp 7 I. Problemy globalne współczesności
Bardziej szczegółowoDyplomacja czy siła?
SUB Hamburg A/543483 Dyplomacja czy siła? Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych pod redakcją Stanisława Parzymiesa Scholari Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR Warszawa 2009 PIS TREŚCI WSTĘP. DYPLOMACJA
Bardziej szczegółowoGospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej
Gospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej Wykład I Podstawowe pojęcia i formy integracji Integracja ekonomiczna Stopniowe i dobrowolne eliminowanie granic ekonomicznych między niepodległymi państwami,
Bardziej szczegółowoWSTĘP 11 GLOBALIZACJA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ I NOWY REGIONALIZM 19
SPIS TREŚCI WSTĘP 11 ROZDZIAŁ I GLOBALIZACJA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ I NOWY REGIONALIZM 19 1. Współczesna gospodarka światowa i jej struktura... 19 1.1. Podmioty gospodarki światowej... 21 1.2. Funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoPOLITOLOGIA, STACJONARNE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA NOWY PROGRAM STUDIÓW dla studentów rozpoczynających naukę w roku akademickim 2016/2017
POLITOLOGIA, STACJONARNE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA NOWY PROGRAM STUDIÓW dla studentów rozpoczynających naukę w roku akademickim 2016/2017 KOD Rygor Ilość godzin Przedmiot USOS Razem W ćw inne Punkty I
Bardziej szczegółowoAMERYKA ŁACIŃSKA I KARAIBY
AMERYKA ŁACIŃSKA I KARAIBY Stosunki UE z Ameryką Łacińską i Karaibami mają charakter wielopłaszczyznowy i utrzymywane są na różnych szczeblach. UE współpracuje z całym regionem podczas szczytów szefów
Bardziej szczegółowoMATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA kierunek: politologia NAZWA PRZEDMIOTU SYMBOL KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
MATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA kierunek: politologia NAZWA PRZEDMIOTU SYMBOL KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA EFEKTY KSZTAŁCENIA Technologia informacyjna Język obcy I Język obcy II Język obcy III Język obcy
Bardziej szczegółowoRolnictwo i Obszary Wiejskie 5 lat po akcesji Polski do Unii Europejskiej- najważniejsze wnioski z pierwszego dnia konferencji
Rolnictwo i Obszary Wiejskie 5 lat po akcesji Polski do Unii Europejskiej- najważniejsze wnioski z pierwszego dnia konferencji Andrzej Kowalski Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej -PIB
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY II W ROKU SZKOLNYM 2016/2017
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY II W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca wymienić charakterystyczne Afryki.
Bardziej szczegółowoVIII FORUM ENERGETYCZNE
VIII Forum Energetyczne 1 VIII FORUM ENERGETYCZNE Sopot, 16 18 Grudnia 2013 r. Europa znalazła się w sytuacji paradoksu energetycznego. Spowolnienie gospodarcze, wzrost efektywności energetycznej i udziału
Bardziej szczegółowoKIERUNKI WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ ZE WSCHODEM
KIERUNKI WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ ZE WSCHODEM Mikołaj Waszczenko Spośród państw, które przystąpiły w 2004 r. do UE Polska posiada najdłuższą granicę z państwami nieunijnymi. Wynosi ona 1 185 km: 232- z
Bardziej szczegółowoCopyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar Sp. z o.o., Warszawa Publikacja dotowana przez Uniwersytet w Białymstoku
Warszawa 2017 Recenzja: prof. dr hab. Wiesław Dobrzycki Redaktor prowadzący: Michał Zgutka Redakcja i korekta: Jerzy Lewiński Projekt okładki: Maryna Wiśniewska Ilustracja na okładce: Fotolia / niciak
Bardziej szczegółowoRegion i jego rozwój w warunkach globalizacji
Region i jego rozwój w warunkach globalizacji Jacek Chądzyński Aleksandra Nowakowska Zbigniew Przygodzki faktycznie żyjemy w dziwacznym kręgu, którego środek jest wszędzie, a obwód nigdzie (albo może na
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... 11. Strona internetowa książki... 14. Uwagi na temat statystyk migracyjnych... 15. Rozdział 1. Wprowadzenie...
Spis treści Przedmowa.............................................................. 11 Strona internetowa książki................................................. 14 Uwagi na temat statystyk migracyjnych......................................
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich
Studia niestacjonarne II stopnia Kierunek Ekonomia Promotorzy prac magisterskich Promotorzy prac magisterskich Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Prof. dr hab. Andrzej GRACZYK (min. 5 osób) Prof. dr hab. Jerzy
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 do Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej pn. "GWIEZDNY KRĄG" Zagadnienia VII Olimpiada GWIEZDNY KRĄG
Załącznik nr 2 do Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej pn. "GWIEZDNY KRĄG" Zagadnienia VII Olimpiada GWIEZDNY KRĄG I. Zawody I stopnia 1. Społeczeństwo. Definicja społeczeństwa. Pojęcie zbiorowości społecznej.
Bardziej szczegółowoKalendarz Maturzysty 2011/12 Wiedza o społeczeństwie
Kalendarz Maturzysty 2011/12 Wiedza o społeczeństwie Kalendarz Maturzysty 2011/12 Wiedza o społeczeństwie Michał Krzywicki Drogi Maturzysto, Oddajemy Ci do rąk profesjonalny Kalendarz Maturzysty z WOSu
Bardziej szczegółowoAKT USTANAWIAJĄCY EUROPEJSKO-LATYNOAMERYKAŃSKIEGO ZGROMADZENIA PARLAMENTARNEGO 1
AKT USTANAWIAJĄCY EUROPEJSKO-LATYNOAMERYKAŃSKIEGO ZGROMADZENIA PARLAMENTARNEGO 1 PREAMBUŁA Zebrani w Brukseli w dniu 8 listopada 2006 r., przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Parlamentu Andyjskiego,
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 01/013 WydziałPrawa, Administracji i Stosunków Miedzynarodowych Kierunek
Bardziej szczegółowoB8-0700/2016 } B8-0724/2016 } B8-0728/2016 } B8-0729/2016 } RC1/Am. 1
B8-0729/2016 } RC1/Am. 1 1 Motyw B a (nowy) Ba. mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach nasiliła się wojna gospodarcza pomiędzy niektórymi sektorami w Wenezueli, które podniosły ceny, obracaj przemyconymi
Bardziej szczegółowoMiędzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej
Józef Misala b Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej B 375719 Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Warszawa 2011 Spis treści Wstęp 9 _J Zarys rozwoju teorii i polityki konkurencyjności międzynarodowej
Bardziej szczegółowoAMERYKA ŁACIŃSKA I KARAIBY
AMERYKA ŁACIŃSKA I KARAIBY Stosunki UE z Ameryką Łacińską i Karaibami mają charakter wielopłaszczyznowy i utrzymywane są na różnych szczeblach. UE współpracuje z całym regionem podczas szczytów szefów
Bardziej szczegółowoWstęp 9. Rozdział 2 [Roman Kuźniar]
Spis treści [Roman Kuźniar] Wstęp 9 Rozdział 1 [Roman Kuźniar] Ewolucja problemu bezpieczeństwa rys historyczny 18 1. Pierwsze traktaty o pokoju i równowadze sił 19 2. Liga Narodów niedoceniony wynalazek
Bardziej szczegółowoPrzedmowa. Część 1 TEORIE POLITYCZNE. 1. Co to jest polityka? 2. Rządy, systemy i ustroje. 3. Ideologie polityczne XIII
Przedmowa XIII Część 1 TEORIE POLITYCZNE 1. Co to jest polityka? Definiowanie polityki 4 Polityka jako sztuka rządzenia 6 Polityka jako sprawy publiczne 10 Polityka jako kompromis i konsensus 11 Polityka
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania Bliżej geografii Gimnazjum część 3
Przedmiotowy system oceniania Bliżej geografii Gimnazjum część 3 1. Stary Kontynent Europa 2. Jedna Europa wiele narodów 3. Zgoda i waśnie w Europie 4. Gdzie można spotkać renifera? 5. Zimna wyspa na morzu
Bardziej szczegółowoStymulowanie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez klastry propozycja działań
2013 Joanna Podgórska Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Stymulowanie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez klastry propozycja działań 2014-2020 II Forum Innowacji Transportowych
Bardziej szczegółowoGospodarki krajów wschodzących po kryzysie. 14/03/2011 Jakub Janus
Gospodarki krajów wschodzących po kryzysie 14/03/2011 Jakub Janus 1 Plan prezentacji 1. Wzrost gospodarczy po kryzysie w perspektywie globalnej 2. Sytuacja w głównych gospodarkach 1. Chiny 2. Indie 3.
Bardziej szczegółowoAzja 1. Azja kontynent wielkich kontrastów
Azja 1. Azja kontynent wielkich kontrastów terminu Eurazja świata Eurazję i Azję wymienia przykłady kontrastów geograficznych Azji wybrane elementy linii brzegowej Azji i podaje ich nazwy wymienia czynniki
Bardziej szczegółowoStrategia rozwoju miasta Piekary Śląskie Piekary Śląskie, listopad 2011
Strategia rozwoju miasta Piekary Śląskie 2020 Piekary Śląskie, listopad 2011 Struktura zaktualizowanej strategii Założenia do aktualizacji. Diagnoza strategiczna miasta pozytywne wyróżniki miasta, procesy
Bardziej szczegółowoWstęp... 11 Wykaz wybranych skrótów... 15. 1. Bezpieczeństwo jako kategoria współczesnych stosunków międzynarodowych
Spis treści Wstęp.............................................................. 11 Wykaz wybranych skrótów............................................ 15 1. Bezpieczeństwo jako kategoria współczesnych
Bardziej szczegółowoSTRATEGICZNE FORUM BEZPIECZEŃSTWA STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP
STRATEGICZNE FORUM BEZPIECZEŃSTWA STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP Założenia i implementacja Stanisław Koziej Szef BBN www.bbn.gov.pl @SKoziej 7 stycznia 2015 r. 1 AGENDA 1. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA SBN
Bardziej szczegółowoGEOGRAFIA KLASA I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO
2016-09-01 GEOGRAFIA KLASA I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO SZKOŁY BENEDYKTA PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU GEOGRAFIA IV ETAP EDUKACYJNY Cele kształcenia wymagania ogólne I. Wykorzystanie różnych źródeł informacji
Bardziej szczegółowoVII Konferencja Naukowa: Bezpieczeństwo a rozwój gospodarczy i jakość życia w świetle zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych
VII Konferencja Naukowa: Bezpieczeństwo a rozwój gospodarczy i jakość życia w świetle zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych Wzorem lat ubiegłych Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide de Gasperi
Bardziej szczegółowoBEZPIECZEŃSTWO NARODOWE STUDIA II STOPNIA
Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Zestaw pytań do egzaminu magisterskiego na kierunku BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE STUDIA II STOPNIA
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI WSTĘP ROZDZIAŁ I
SPIS TREŚCI WSTĘP... 11 ROZDZIAŁ I POLITYKA EKONOMICZNA UNII EUROPEJSKIEJ NA RZECZ ZAPEWNIENIA KONKURENCYJNEGO I SPÓJNEGO TERYTORIUM... 21 1.1. Polityka ekonomiczna w koncepcjach teoretycznych europejskiej
Bardziej szczegółowoBADANIE DIAGNOSTYCZNE
Centralna Komisja Egzaminacyjna BADANIE DIAGNOSTYCZNE W ROKU SZKOLNYM 2011/2012 CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI GRUDZIEŃ 2011 Numer zadania 1. 2.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów... Wykaz literatury...
Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Wprowadzenie... XXI XXIII XLI Część I. Wprowadzenie do prawnomiędzynarodowej analizy zjawiska regionalnej integracji państw Wprowadzenie... 3 Rozdział I. Regiony, regionalizm
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Globalizacja gospodarki Dr Katarzyna Czech Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 18 kwietnia 2011 r. Gospodarka światowa zbiorowość różnych podmiotów Państwa Przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 5.3.2010 KOM(2010)78 wersja ostateczna KOMUNIKAT KOMISJI Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet Deklaracja Komisji Europejskiej
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY. CZĘŚĆ OGÓLNA 60 zagadnień STUDIA I STOPNIA KIERUNEK BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE
ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY CZĘŚĆ OGÓLNA 60 zagadnień STUDIA I STOPNIA KIERUNEK BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE 1. Przedstaw definicję prawdy w różnych koncepcjach prawdy. 2. Przedstaw strukturę klasycznego
Bardziej szczegółowoWybór promotorów prac dyplomowych
Wydział Nauk Ekonomicznych (rok akademicki 2013/2014) Wybór promotorów prac dyplomowych na kierunku Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze studia niestacjonarne I stopnia Katedry zasilające tzw. minimum kadrowe
Bardziej szczegółowo1. Organizacje pozarządowe w gospodarce rynkowej... 11
Spis treści Wstęp... 7 1. Organizacje pozarządowe w gospodarce rynkowej... 11 1.1. Interdyscyplinarność badań naukowych organizacji pozarządowych... 11 1.2. Cechy i funkcje organizacji pozarządowych...
Bardziej szczegółowoJ.T. Hryniewicz. Polska na tle historycznych podziałów przestrzeni europejskiej oraz współczesnych. społecznych i politycznych
J.T. Hryniewicz Polska na tle historycznych podziałów przestrzeni europejskiej oraz współczesnych przemian gospodarczych, społecznych i politycznych Problematyka I II III IV V Analiza historycznych tendencji
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania
1 Przedmiotowy system oceniania 1. Stary Kontynent Europa 2. Jedna Europa wiele narodów 3. Zgoda i waśnie w Europie 4. Gdzie można spotkać renifera? 5. Zimna wyspa na morzu ognia Islandia wskazać na mapie
Bardziej szczegółowoGniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych
Gniewomir Pieńkowski Funkcjonalne Obszary Analizy Problemu Kryzysu w Stosunkach Międzynarodowych Łódź 2014r. Skład, redakcja i korekta techniczna: Wydawnicto Locuples Projekt okładki: Wydawnictwo Locuples
Bardziej szczegółowoEGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE
EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GH-H8 KWIECIEŃ 2019 Zadanie 1. (0 2) 1. Najdawniejsze dzieje
Bardziej szczegółowoKomunikat na V szczyt Unii Europejskiej Ameryki Łacińskiej i Karaibów w Limie od 16 do 17 maja 2008 r.
EUROPEJSKO-LATYNOAMERYKAŃSKIE ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE Komunikat na V szczyt Unii Europejskiej Ameryki Łacińskiej i Karaibów w Limie od 16 do 17 maja 2008 r. Czwartek, 1 maja 2008 r. Lima (Peru) DV\721105.doc
Bardziej szczegółowoGlobalizacja a nierówności
Wykład 11 Globalizacja a nierówności Plan wykładu 1. Wpływ nierówności na wzrost 2. Ewolucja nierówności 3. Efekty globalizacji 4. Nierówności a kryzys i powolne ożywienie 1 1. Wpływ nierówności na wzrost
Bardziej szczegółowoUczeń potrafi: przedstawić cechy. środowiska przyrodniczego. wyróżniające Europę na tle innych kontynentów. wyjaśnić przyczyny. zróżnicowania ludów
Tematy lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca DZIAŁ 1. EUROPA. RELACJE PRZYRODA - CZŁOWIEK - GOSPODARKA 1. Stary Kontynent Europa 2. Jedna Europa wiele
Bardziej szczegółowow mld USD MOFCOM UNCTAD SAFE Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych MOFCOM, UNCTAD i SAFE.
A. BEZPOŚREDNI 1. Poprzez działalność produkcyjną lub usługową import technologii ze spółki macierzystej i wykorzystywanie jej w procesie produkcyjnym prowadzenie działalności w branżach wysokiej techniki
Bardziej szczegółowoPolityki klastrowe - doświadczenia zagraniczne i wnioski dla Polski. Powiązania z inteligentnymi specjalizacjami
Polityki klastrowe - doświadczenia zagraniczne i wnioski dla Polski. Powiązania z inteligentnymi specjalizacjami Maciej Dzierżanowski Ekspert Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową Moderator Grupy roboczej
Bardziej szczegółowoOcena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca. Uczeń potrafi:
1. Stary Kontynent Europa 2. Jedna Europa wiele narodów 3. Zgoda i waśnie w Europie 4. Gdzie można spotkać renifera? 5. Zimna wyspa na morzu ognia Islandia podstawowe jednostki Europy; wymienić podstawowe
Bardziej szczegółowoInformacja prasowa. Nowy rekord dostaw Volkswagena w 2018 roku
11 stycznia 2019 Nowy rekord dostaw Volkswagena w 2018 roku Volkswagen dostarczył klientom na świecie 6,24 miliona aut (+0,2 procent) najwięcej w swojej historii wzrost w Ameryce Południowej, USA i w Europie
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny
Załącznik do uchwały Nr XXIII 5.5/13 Senatu UMCS z dnia 27 lutego 2013 r. Efekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny Umiejscowienie kierunku w obszarze
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU
Załącznik Nr 1.11 pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU Nazwa
Bardziej szczegółowoStudia II stopnia (magisterskie) rok akademicki 2014/2015 Wybór promotorów prac dyplomowych na kierunku Międzynarodowe stosunki gospodarcze
rok akademicki 2014/2015 Wybór promotorów prac dyplomowych na kierunku Międzynarodowe stosunki gospodarcze Katedry zasilające tzw. minimum kadrowe dla kierunku MSG (Wydział NE) Katedra Gospodarki Przestrzennej
Bardziej szczegółowoGeografia Bliżej geografii Część 3 Przedmiotowy system oceniania. Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
1. Stary Kontynent Europa 2. Jedna Europa wiele narodów 3. Zgoda i waśnie w Europie 4. Gdzie można spotkać renifera? 5. Zimna wyspa na morzu ognia Islandia podstawowe jednostki Europy; wymienić podstawowe
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU GOSPODARKA I ZARZĄDZANIE PUBLICZNE STUDIA II STOPNIA
EFEKTY KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU GOSPODARKA I ZARZĄDZANIE PUBLICZNE STUDIA II STOPNIA na kierunku GiZP II stopień GZP2_W01 GZP2_W02 GZP2_W03 GZP2_W04 GZP2_W05 GZP2_W06 GZP2_W07 GZP2_W08 GZP2_W09 GZP2_W10
Bardziej szczegółowoHISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
93V7 Kazimierz Łastawski HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Spis treści WSTĘP 9 I. ROZWÓJ IDEI ZJEDNOCZENIOWYCH W DZIEJACH EUROPY 15 1. Prapoczątki idei jednoczenia Europy (Grecja, Rzym) 15 2. Średniowieczna
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Dlaczego jedne kraje są biedne a inne bogate? dr hab. Katarzyna Szarzec Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 30 listopada 2017 r. Rozwój gospodarczy Rozwój gospodarczy pozytywne
Bardziej szczegółowoRozliczanie totalitarnej przeszłości: zbrodnie, kolaboracja i symbole przeszłości. redakcja Andrzej Paczkowski
Rozliczanie totalitarnej przeszłości: zbrodnie, kolaboracja i symbole przeszłości redakcja Andrzej Paczkowski Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk Warszawa 2017 Kara-pamiec-polityka 2.indb
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny GEOGRAFIA KLASA 3 GIMNAZJUM
SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny GEOGRAFIA KLASA 3 GIMNAZJUM 1. Stary Kontynent Europa 2. Jedna Europa wiele narodów 3. Zgoda i waśnie w Europie
Bardziej szczegółowoGeografia Bliżej geografii Część 3 Przedmiotowy system oceniania. Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
NAUCZYCIEL: DOROTA BARCZYK WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII W KLASIE III B G SZKOŁY PODSTAWOWEJ W ŻARNOWCU W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 1. Stary Kontynent Europa 2. Jedna Europa wiele narodów 3. Zgoda i waśnie
Bardziej szczegółowoCo Edukacja dla ZrównowaŜonego Rozwoju ma wspólnego z Ministerstwem Spraw Zagranicznych?
Co Edukacja dla ZrównowaŜonego Rozwoju ma wspólnego z Ministerstwem Spraw Zagranicznych? Ministerstwo Spraw Zagranicznych obejmuje: Program polskiej pomocy zagranicznej pomoc dla krajów rozwijających się
Bardziej szczegółowoSzczyt Zrównoważonego Rozwoju 2015
Szczyt Zrównoważonego Rozwoju 2015 2 3 Cel 1: Wyeliminować ubóstwo we wszystkich jego formach na całym świecie Prawie miliard ludzi żyje za mniej niż 1,25 USD dziennie Głód Brak przychodów Prawo do własności
Bardziej szczegółowodr Barbara CURYŁO 1. Zainteresowania badawcze:
dr Barbara CURYŁO 1. Zainteresowania badawcze: Stosunki międzynarodowe, w szczególności: negocjacje międzynarodowe, dyplomacja publiczna, protokół dyplomatyczny, europeistyka, paradygmaty teoretyczne.
Bardziej szczegółowoWiedza o społeczeństwie zakres rozszerzony
Wiedza o społeczeństwie zakres rozszerzony Tematy i zagadnienia z WOS semestr trzeci( klasa II) Dział I. Społeczeństwo 1. Życie zbiorowe i jego reguły socjologia formy życia społecznego normy społeczne
Bardziej szczegółowoPlan studiów dla MISH w formie stacjonarnej (od roku 2015/2016) Politologia, studia I stopnia
Plan studiów dla MISH w formie stacjonarnej (od roku 2015/2016) Politologia, studia I stopnia I rok Semestr I Nazwa modułu Punkty Forma zajęć Forma Liczba Semestr ECTS zaliczenia godzin Nauka o polityce
Bardziej szczegółowoRecenzje prof. dr hab. Wojciech Kosiedowski dr hab. Tomasz Dołęgowski, prof. SGH. Redakcja wydawnicza Agnieszka Kołwzan
Recenzje prof. dr hab. Wojciech Kosiedowski dr hab. Tomasz Dołęgowski, prof. SGH Redakcja wydawnicza Agnieszka Kołwzan Projekt okładki i stron tytułowych Karolina Zarychta www.karolined.com Skład i łamanie
Bardziej szczegółowoWarszawa, sierpień 2014 ISSN NR 118/2014 OPINIE O DZIAŁALNOŚCI PARLAMENTU, PREZYDENTA I WŁADZ SAMORZĄDOWYCH
Warszawa, sierpień 2014 ISSN 2353-5822 NR 118/2014 OPINIE O DZIAŁALNOŚCI PARLAMENTU, PREZYDENTA I WŁADZ SAMORZĄDOWYCH Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 14 stycznia
Bardziej szczegółowoEkonomika bezpieczeństwa państwa w zarysie Autor: redakcja naukowa Janusz Płaczek
Ekonomika bezpieczeństwa państwa w zarysie Autor: redakcja naukowa Janusz Płaczek Publikacja ma na celu przedstawienie współczesnych ważniejszych problemów ekonomiki bezpieczeństwa i wyposażenie Czytelnika
Bardziej szczegółowoWykład 9 Upadek komunizmu - nowy obraz polityczny i gospodarczy świata (przełom lat 80. i 90. XX w.) Perspektywy na XXI w.
Wykład 9 Upadek komunizmu - nowy obraz polityczny i gospodarczy świata (przełom lat 80. i 90. XX w.) Perspektywy na XXI w. Transformacja systemowa w Polsce 1 2 ZACHÓD cz. I Kryzys gospodarki kapitalistycznej
Bardziej szczegółowo. omasz Stępniewskr. ^ Geopolityka regionu MORZA CZARNEG. ^, w pozimnowojennym świecie
. omasz Stępniewskr ^ Geopolityka regionu MORZA CZARNEG ^, w pozimnowojennym świecie Wstęp 11 Geopolityka jako przedmiot badań - wprowadzenie 23 CZĘŚĆ 1 (Geo)polityka państw nadbrzeżnych regionu Morza
Bardziej szczegółowoAutorzy książki są pracownikami Katedry Polityki Gospodarczej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Publikacja prezentuje podstawy ekonomii i polityki gospodarczej przy wykorzystaniu metody instytucjonalnej analizy gospodarki. Zawiera zestaw najważniejszych informacji z historii myśli ekonomicznej, ekonomii
Bardziej szczegółowokierunek europeistyka NOWY PLAN STUDIÓW (studia magisterskie) -stacjonarne rok akademicki 2015/2016
kierunek europeistyka NOWY PLAN STUDIÓW (studia magisterskie) -stacjonarne rok akademicki 2015/2016 Semestr I Przedmiot Cywilizacja europejska 30 - - - E Ogólny 4 Demokracja w Europie 30 - - - - E Ogólny
Bardziej szczegółowoNie ma chyba nikogo, kto by nie stawiał sobie pytania o przyszłość swoją, najbliższych, kraju czy świata.
Nie ma chyba nikogo, kto by nie stawiał sobie pytania o przyszłość swoją, najbliższych, kraju czy świata. Tym bardziej, że ogromna jest dynamika zmian jakich jesteśmy światkami w ostatnich kilkudziesięciu
Bardziej szczegółowoPakiet ECTS Europeistyka I. IV. Aneks. 4.1. Alfabetyczny wykaz przedmiotów na studiach I stopnia wraz kodami ECTS
IV. Aneks 4.1. Alfabetyczny wykaz przedmiotów na studiach I stopnia wraz kodami ECTS Uwaga: nie wszystkie przedmioty ujęte w zestawieniu są realizowane w roku ak. 2010-11. Lp. A. Przedmioty kształcenia
Bardziej szczegółowoWIEDZA. ma rozszerzoną wiedzę interdyscyplinarną z zakresu nauk społecznych, szczególnie nauk o bezpieczeństwie i ich miejscu w systemie nauk
Efekty kształcenia dla kierunku Bezpieczeństwo wewnętrzne Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia: kierunek należy do obszaru kształcenia w zakresie nauk społecznych Profil kształcenia: ogólno-akademicki
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp. Część I. Istota, ewolucja i czynniki międzynarodowych stosunków politycznych
Spis treści Wstęp Część I. Istota, ewolucja i czynniki międzynarodowych stosunków politycznych Rozdział 1 / Marek Pietraś Istota i ewolucja międzynarodowych stosunków politycznych 1. Istota międzynarodowych
Bardziej szczegółowoA 389895. Stosunki gospodarcze. Polska Rosja. w warunkach integracji z Uniq Europejską. praca zbiorowa pod redakcją Pawła Bożyka
A 389895 Stosunki gospodarcze Polska Rosja w warunkach integracji z Uniq Europejską praca zbiorowa pod redakcją Pawła Bożyka SZKOŁA GŁÓWNA HANDLOWA W WARSZAWIE Warszawa 2004 SPIS TREŚCI WSTĘP 11 Część
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorczość w biznesie PwB
1 Przedsiębiorczość w biznesie PwB rozwoju przedsiębiorczości Rafał Trzaska r a f a l. t r z a s k a @ u e. w r o c. p l w w w. k s i m z. u e. w r o c. p l w w w. r a f a l t r z a s k a. p l 2 rozwoju
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałNauk o Bezpieczeństwie obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 01/013 Kierunek studiów: Bezpieczeństwo
Bardziej szczegółowoGeografia - wymagania edukacyjne,,bliżej geografii 3 - Alicja Januś
1 Geografia - wymagania edukacyjne,,bliżej geografii 3 - Alicja Januś Temat lekcji Wymagania na poszczególne oceny dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry DZIAŁ: EUROPA. RELACJE PRZYRODA- CZŁOWIEK
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia stacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich
Studia II stopnia stacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac magisterskich Promotorzy prac magisterskich Studia stacjonarne Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Prof. dr hab. Bogusław FIEDOR Prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoPostawy przedsiębiorstw z Małopolski. Dr Małgorzata Bonikowska
Postawy przedsiębiorstw z Małopolski Dr Małgorzata Bonikowska 1. Ekspansja trendem Polskie (i małopolskie) firmy coraz śmielej wychodzą za granicę i rozwijają się coraz dalej. Do tej pory firmy skupiały
Bardziej szczegółowo