RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER

Transkrypt

1 RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Ocena wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju i funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania. 2014

2 WSTĘP 3 1. CELE EWALUACJI 6 2. METODOLOGIA BADANIA CEL BADANIA ZAKRES BADANIA KONCEPCJA BADANIA METODY I TECHNIKI BADAWCZE 9 3. WDRAŻANIE LOKALNYCH STRATEGII ROZWOJU RÓŻNICOWANIE W KIERUNKU DZIAŁALNOŚCI NIEROLNICZEJ TWORZENIE I ROZWÓJ MIKROPRZEDSIĘBIORSTW ODNOWA I ROZWÓJ WSI MAŁE PROJEKTY PODSUMOWANIE KONKURSÓW STOPIEŃ OSIĄGNIĘTYCH WSKAŹNIKÓW PODSUMOWANIE FUNKCJONOWANIE LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA, NABYWANIE UMIEJĘTNOŚCI I AKTYWIZACJA FUNKCJONOWANIE LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA NABYWANIE UMIEJĘTNOŚCI I AKTYWIZACJA Badania nad obszarem objętym LSR Informowanie o obszarze działania LGD i o LSR Szkolenia zespołu biorącego udział we wdrażaniu LSR Wydarzenia o charakterze promocyjnym Szkolenia lokalnych liderów PODSUMOWANIE WDRAŻANIE PROJEKTÓW WSPÓŁPRACY REALIZACJA PROGRAMÓW POMOCOWYCH BADANIE BENEFICJENTÓW WNIOSKI I REKOMENDACJE WNIOSKI REKOMENDACJE 102 SPIS TABEL 104 SPIS RYSUNKÓW 106 ZAŁĄCZNIKI 108 ZŁĄCZNIK 1. ANKIETA EWALUACYJNA SKIEROWANA DO MIESZKAŃCÓW OBSZARU BUSKIEJ LGD SŁONECZNY LIDER 108 Strona 2

3 WSTĘP Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider obejmuje swoimi działaniami obszar gminy Busko Zdrój. Stowarzyszenie zostało utworzone na mocy uchwały z dnia 15 stycznia 2008 roku w Busku Zdroju przez Członków Założycieli, a następnie zarejestrowane w Sądzie Gospodarczym w Kielcach roku, uzyskując wpis do KRS. 15 kwietnia 2009 r. Uchwałą Nr 1659/09 Zarząd Województwa Świętokrzyskiego dokonał wyboru Lokalnych Grup Działania (LGD) do realizacji Lokalnych Strategii Rozwoju (LSR) w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Buska LGD Słoneczny Lider uzyskała 186 punktów w ramach oceny wniosków o wybór LGD do realizacji LSR, zajmując drugie miejsce na liście rankingowej. W dniu roku Prezes Zarządu Beata Borek podpisała umowę o warunkach i sposobie realizacji lokalnej strategii rozwoju oraz wybraniu Buskiej LGD Słoneczny Lider do realizacji LSR. Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider jest partnerstwem trójsektorowym składającym się z przedstawicieli sektora publicznego, gospodarczego i społecznego. Jest dobrowolnym, samorządnym i trwałym zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych, w tym jednostek samorządu lokalnego, o celach niezarobkowych, działającym na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Skład osobowy Zarządu przedstawia się następująco: LP Imię i Nazwisko Funkcja Sektorowość I KADENCJA ( ) 1. Borek Beata Prezes Sektor społeczny 2. Donoch Małgorzata Wiceprezes Sektor społeczny 3. Strzelecki Jacek Wiceprezes Sektor społeczny 4. Magdziak Henryka Skarbnik Sektor społeczny 5. Imosa Aleksandra Członek zarządu Sektor społeczny 6. Słowak Anna Członek zarządu Sektor społeczny 7. Budyła Magdalena Członek zarządu Sektor społeczny 8. Woźniak Tadeusz Członek zarządu Sektor społeczny 9. Janicki Zbigniew Członek zarządu Sektor społeczny 10. Bębenek Marek Członek zarządu do Sektor społeczny Musiał Stanisława Członek Zarządu od Sektor społeczny 11. Kwiecień Iwona Członek zarządu Sektor społeczny II KADENCJA ( nadal) Strona 3

4 1. Donoch Małgorzata Prezes Sektor społeczny 2. Borek Beata Wiceprezes Sektor społeczny 3. Strzelecki Jacek Wiceprezes Sektor społeczny 4. Woźniak Tadeusz Skarbnik do Sektor społeczny Ura Tadeusz Skarbnik od Sektor społeczny 5. Balicki Jacek Członek zarządu Sektor społeczny 6. Krzemiński Członek zarządu do Kazimierz Sektor społeczny 7. Nurek Justyna Członek zarządu Sektor społeczny Skład osobowy Rady przedstawia się następująco: LP Imię i Nazwisko Funkcja Sektorowość I KADENCJA ( ) 1. Szumilas Piotr Przewodniczący Sektor społeczny 2. Guz Zofia Z ca Przewodniczącego Sektor społeczny 3. Gawin Maciej Członek Rady Sektor społeczny 4. Grzegorczyk Alicja Członek Rady Sektor gospodarczy 5. Francikiewicz Marek Członek Rady Sektor gospodarczy 6. Korepta Grażyna Członek Rady Sektor gospodarczy 7. Krzak Ryszard Członek Rady Sektor społeczny Członek Rady do Lasak Grzegorz Sektor publiczny Członek Rady od Tomasz Mierzwa Sektor publiczny Pałka Koruba 9. Członek Rady Sektor społeczny Bożentyna 10. Siołek Leszek Członek Rady Sektor społeczny 11. Błaszczyk Bogdan Członek Rady Sektor społeczny 12. Wrona Teresa Członek Rady Sektor gospodarczy II KADENCJA ( nadal) 1. Bydłosz Andrzej Przewodniczący Sektor społeczny 2. Guz Zofia Z ca Przewodniczącego Sektor społeczny 3. Francikiewicz Marek Członek Rady Sektor gospodarczy 4. Grzegorczyk Alicja Członek Rady Sektor gospodarczy 5. Janicki Zbigniew Członek Rady Sektor społeczny 6. Korepta Grażyna Członek Rady Sektor gospodarczy 7. Mierzwa Tomasz Członek Rady Sektor publiczny 8. Musiał Stanisława Członek Rady Sektor społeczny Strona 4

5 9. Pałka Koruba Bożentyna Członek Rady Sektor społeczny 10. Rusak Maria Członek Rady Sektor społeczny 11. Szumilas Piotr Członek Rady Sektor społeczny 12. Wrona Teresa Członek Rady Sektor gospodarczy Głównym zadaniem LGD było opracowanie i wdrożenie Lokalnej Strategii Rozwoju, dzięki której możliwe były działania stymulujące rozwój i odnowę wsi. Lokalna Strategia Rozwoju obejmowała trzy podstawowe cele: turystykę, produkt regionalny oraz zdrowie. Realizacja powyższych celów zakładała doprowadzenie do osiągnięcia wzrostu konkurencyjności gospodarczej oraz zatrudnienia na terenie naszej gminy, poprzez pozyskanie funduszy w ramach projektów: Odnowa i rozwój wsi, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw oraz Małe projekty. Realizacja LSR przyczyniła się do stworzenia produktu regionalnego jakim jest Szlak Wokół Słońca, który zawiera pojedyncze markowe produkty kulturowe, historyczne i przyrodnicze, w połączeniu stanowiące pakiety turystyczne: Szlak obrzędów i dziedzictwa kulturowego, Szlak fauny i flory, Szlak odnowy biologicznej, Szlak produktu lokalnego, Szlak umiejętności, Szlak architektury, Rodzinnie, Transport na szlaku, Przekaz informacji. W dniu 8 lipca 2014 roku Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider podpisała z beneficjentami działania 413 Wdrażanie lokalnej strategii rozwoju porozumienie na mocy którego strony zobowiązały się do promocji Szlaku Wokół Słońca. Na koordynatora działań promocyjnych zgodnie z zapisami porozumienia wyznaczono Buskie Samorządowe Centrum Kultury w Busku Zdroju. Strona 5

6 1. CELE EWALUACJI Literatura naukowa wskazuje na znaczenie prawidłowej realizacji funkcji edukacyjnej w trakcie procesu ewaluacji, tzn. uczenie się w oparciu o ewaluację. Zwiększenie roli informacji zwrotnej i różnorodnych rekomendacji, służy wspomaganiu rozwoju organizacji i doskonaleniu prowadzonych przez nią interwencji. Ewaluacja prowadzona przez Buską Lokalną Grupę Działania Słoneczny Lider to ewaluacja ex post, pozwalająca skonfrontować zakładane w Lokalnej Strategii Rozwoju efekty z rzeczywistymi produktami powstałymi w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju oraz ich użytecznością, a następnie wykrycie pewnych niedociągnięć w założeniach strategicznych i dostosowanie ich w większym stopniu do potrzeb społeczności lokalnej. Sformułowanie wniosków merytorycznych na podstawie przeprowadzonej analizy da podwaliny do opracowania Lokalnej Strategii Rozwoju na lata Strona 6

7 2. METODOLOGIA BADANIA 2.1. Cel badania Niniejszy raport ewaluacyjny ma charakter sprawozdawczy. Jego celem jest ocena wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju oraz podsumowanie działań Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider założonych do wykonania na lata Raport uwzględnia wnioski i rekomendacje dotyczące ewentualnych zmian w Lokalnej Strategii Rozwoju oraz sposób funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania na lata Zakres badania przedmiotowy Przedmiotem ewaluacji jest postęp rzeczowy i finansowy wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju oraz zadania realizowane przez Buską Lokalną Grupę Działania Słoneczny Lider pod kątem skuteczności, efektywności i trafności w stosunku do założeń poczynionych w LSR. czasowy Raport dotyczy okresu realizacji LSR i funkcjonowania LGD, od momentu zawarcia umowy z Samorządem Województwa Świętokrzyskiego o warunkach i sposobie realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju, do chwili obecnej. przestrzenny Zakres przestrzenny raportu obejmuje obszar funkcjonowania Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider, czyli jednej gminy, w skład której wchodzi miasto Busko Zdrój oraz 47 sołectw: Baranów, Bilczów, Biniątki, Błoniec, Bronina, Budzyń, Chotelek, Dobrowoda, Elżbiecin, Gadawa, Galów, Janina, Kameduły, Kawczyce, Kołaczkowice, Kostki Duże, Kostki Małe, Kotki, Las Winiarski, Łagiewniki, Mikułowice, Młyny, Nowa Wieś, Nowy Folwark, Oleszki, Olganów, Owczary, Palonki, Pęczelice, Podgaje, Radzanów, Ruczynów, Siesławice, Skorzów, Skotniki Duże, Skotniki Małe, Słabkowice, Służów, Szaniec, Szczaworyż, Wełecz, Widuchowa, Wolica, Zbludowice, Zbrodzice, Zwierzyniec, Żerniki Górne. Strona 7

8 2.3. Koncepcja badania Badanie ewaluacyjne zakłada realizację 3 zadań, które pozwolą na wnikliwą analizę wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju i funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania. Zadanie 1. Analiza stanu zaawansowania realizacji celów ogólnych, szczegółowych, przedsięwzięć oraz poziomu osiągniętych wskaźników oddziaływania, rezultatu i produktu. Zadanie 2. Ocena sprawności i efektywności działania LGD, organów i Biura LGD. Zadanie 3. Badanie wpływu LGD i realizacji LSR na rozwój obszaru LGD. W ramach każdego z zadań sformułowano poniższe pytania: Zadanie 1. Analiza stanu zaawansowania realizacji celów ogólnych, szczegółowych, przedsięwzięć oraz poziomu osiągniętych wskaźników oddziaływania, rezultatu i produktu 1) Jaki jest poziom realizacji przedsięwzięć i celów szczegółowych określonych w LSR? 2) Jaki jest poziom realizacji budżetu Strategii? 3) Jakie są bariery we wdrażaniu LSR? Zadanie 2. Ocena sprawności i efektywności działania LGD, organów i Biura LGD 4) Jak kształtuje się zatrudnienie w LGD? 5) Jaka jest liczba osób korzystających z bezpłatnego doradztwa świadczonego przez LGD? 6) Jak kształtuje się efektywność doradztwa LGD? 7) Czy LGD biorą udział w charakterze wystawcy na targach odbywających się w województwie świętokrzyskim? 8) Czy LGD korzystają z innych środków publicznych (poza PROW ), jeśli tak to z jakich? 9) Czy LGD współdziała z innymi LGD? Jeśli tak z jakimi i w jakim zakresie? 10) Jakie rozwiązania mogą przyczynić się do bardziej efektywnego działania struktur LGD. Strona 8

9 Zadanie 3. Badanie wpływu LGD i realizacji LSR na rozwój obszaru LGD 11) Jak mieszkańcy obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju (lub obszaru LGD) są informowani o działalności LGD? 12) Czy mieszkańcy obszaru LSR czują się wystarczająco poinformowani o działalności LGD? 13) Czy LGD jest rozpoznawalna na obszarze swojego działania? 14) Jak działania LGD zmieniają otoczenie? 15) Czy konieczne jest kontynuowanie w przyszłości działań LGD? Jeśli tak, to jakie zadania/projekty powinny być realizowane? Na postawione powyżej pytania poszukiwano odpowiedzi za pomocą stosownie dobranych metod i technik badawczych Metody i techniki badawcze Ocena stanu wdrażania LSR została przygotowana na bazie badań ankietowych oraz desk research. Badania ankietowe przeprowadzono wśród mieszkańców Gminy Busko Zdrój w latach Analizie natomiast poddano dokumenty Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider odnoszące się do działań: 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju, 421 Wdrażanie projektów współpracy, 431 Funkcjonowanie lokalnej grupy działania realizowanych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Oś 4 Leader. Strona 9

10 3. Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju 3.1. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Na działanie Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej w Lokalnej Strategii Rozwoju, zatwierdzonej przez Walne Zebranie Członków Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider w dniu 29 grudnia 2008 roku, przewidziano kwotę ,00 zł do rozdysponowania w latach Limit środków przewidzianych na to działanie przedstawia poniższa tabela: Tabela 1. Limit środków na działanie Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej wg podpisanych aneksów LP DATA PODPISANIA ANEKSU LIMIT ŚRODKÓW 1 21 marzec , sierpień , luty , kwiecień , wrzesień , listopad , marzec ,00 LGD ogłosiło sześć naborów wniosków o przyznanie pomocy na operacje z zakresu Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Tabela 2. Konkursy ogłoszone w ramach działania Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej LP DATA NABORU LICZBA ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW LIMIT ŚRODKÓW NA KONKURS KWOTA ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW ,00 0, ,00 0, , , , ,00 Strona 10

11 , , ,00 0,00 Na etapie uzupełnień w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wszystkie złożone wnioski zostały definitywnie odrzucone. W wyniku zagrożenia realizacją Lokalnej Strategii Rozwoju całkowity budżet na w/w działanie został przeniesiony na pozostałe działania w ramach Wdrażania lokalnej strategii rozwoju Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Na działanie Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw w Lokalnej Strategii Rozwoju, zatwierdzonej przez Walne Zebranie Członków Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider w dniu 29 grudnia 2008 roku, przewidziano kwotę ,00 zł do rozdysponowania w latach Limit środków przewidzianych na to działanie przedstawia poniższa tabela: Tabela 3. Limit środków na działanie Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw wg podpisanych konkursów LP DATA PODPISANIA ANEKSU LIMIT ŚRODKÓW 1 25 maj , luty , kwiecień , wrzesień , listopad , sierpień ,00 LGD ogłosiło pięć naborów wniosków o przyznanie pomocy na operacje z zakresu Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Strona 11

12 Tabela 4. Konkursy ogłoszone w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw LP DATA NABORU LICZBA ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW LIMIT ŚRODKÓW NA KONKURS KWOTA ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW ,00 0, , , , , , , ,50 0,00 Na etapie uzupełnień w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pięć złożonych wniosków zostało definitywnie odrzuconych, z jednym beneficjentem podpisano umowę przyznania pomocy. Zgodnie z aneksem podpisanym w dniu 25 sierpnia 2014 roku limit środków dla w/w działania przewidywał realizację dwóch przedsięwzięć. W związku z rezygnacją jednego z Wnioskodawców limit środków nie został wykorzystany w całości. W budżecie LSR nie zostanie wykorzystana kwota ,00 zł Odnowa i rozwój wsi Na działanie Odnowa i rozwój wsi w Lokalnej Strategii Rozwoju, zatwierdzonej przez Walne Zebranie Członków Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider w dniu 29 grudnia 2008 roku, przewidziano kwotę ,00 zł do rozdysponowania w latach Limit środków przewidzianych na to działanie przedstawia poniższa tabela: Tabela 5. Limit środków w ramach działania Odnowa i rozwój wsi wg podpisanych aneksów LP DATA PODPISANIA ANEKSU LIMIT ŚRODKÓW 1 21 marca , sierpień ,48 LGD ogłosiło sześć naborów wniosków o przyznanie pomocy na operacje z zakresu Odnowa i rozwój wsi w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Strona 12

13 objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Tabela 6. Konkursy ogłoszone w ramach działania Odnowa i rozwój wsi LP DATA NABORU LICZBA ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW LIMIT ŚRODKÓW NA KONKURS KWOTA ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW , , , , , , , , , , , ,00 W ramach w/w działania złożono siedem wniosków o przyznanie pomocy, dla sześciu podpisano umowę przyznania pomocy. Limit środków przewidzianych na w/w działanie nie został wykorzystany w całości. W budżecie LSR nie zostanie wykorzystana kwota 0,48 zł Małe projekty Na działanie Małe projekty w Lokalnej Strategii Rozwoju, zatwierdzonej przez Walne Zebranie Członków Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider w dniu 29 grudnia 2008 roku, przewidziano kwotę ,00 zł do rozdysponowania w latach Limit środków przewidzianych na to działanie przedstawia poniższa tabela: Tabela 7. Limit środków w ramach działania Małe projekty wg podpisanych aneksów LP DATA PODPISANIA ANEKSU LIMIT ŚRODKÓW 1 25 maj , marzec , sierpień ,00 Strona 13

14 4 25 wrzesień , listopad , marzec , sierpień ,52 LGD ogłosiło osiem naborów wniosków o przyznanie pomocy na operacje z zakresu Małe projekty w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Tabela 8. Konkursy ogłoszone w ramach działania Małe projekty LP DATA NABORU LICZBA ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW LIMIT ŚRODKÓW NA KONKURS KWOTA ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW , , , , , , , , , , , , , , , ,50 Łącznie do Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider wpłynęło 96 wniosków o przyznanie pomocy, z 60 wnioskodawcami Samorząd Województwa Świętokrzyskiego podpisał umowy przyznania pomocy. Dwóch wnioskodawców zrezygnowało z realizacji przedsięwzięcia po podpisaniu umowy. Na dzień 15 grudnia 2014 roku 53 wnioskodawców rozliczyło przedsięwzięcia wnioskami o płatność, otrzymując refundacje kosztów w łącznej kwocie ,13 zł. Dla pozostałych wniosków Samorząd Województwa Świętokrzyskiego zablokował Strona 14

15 kwotę ,45 zł. Limit środków na w/w działanie nie został wykorzystany w całości. W budżecie LSR nie zostanie wykorzystana kwota 1 440,94 zł Podsumowanie konkursów W okresie Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider przeprowadziła 12 naborów wniosków w ramach działania 413 Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , w zakresie 4 działań: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, Odnowa i rozwój wsi oraz Małe projekty. Poniższa tabela przedstawia limit środków dla działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju w podziale na lata realizacji LSR. Tabela 9. Limit środków dla działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju w podziale na lata realizacji LSR wg aneksu z dnia 25 sierpnia 2014 roku Lata realizacji LSR wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Operacje spełniające warunki przyznania pomocy dla działań: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsięb iorstw Odnowa i rozwój wsi Małe projekty Razem 0,00 0, , , , ,00 0, , , , ,00 0,00 0, , , ,00 0, , , , , , , , , , , , , , ,00 0,00 0,00 0,00 0, , , , , ,00 Łącznie złożono 112 wniosków we wszystkich naborach, co dowodzi o dużym zainteresowaniu mieszkańców Gminy Busko Zdrój funduszami unijnymi oraz o skuteczności działań informacyjno szkoleniowych prowadzonych przez Buską Lokalną Grupę Działania Słoneczny Lider od 2009 roku momentu ogłoszenia pierwszego naboru wniosków. Największe zainteresowanie, przekraczające czasami alokacje finansowe dla naboru, da się zaobserwować w ramach Małych projektów. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej to jedyne działanie, które pomimo wszczęcia procedury naboru wniosków aż sześciokrotnie, nie Strona 15

16 przyczyniło się do realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju. W wyniku zagrożenia realizacją Lokalnej Strategii Rozwoju całkowity budżet na w/w działanie został przeniesiony na pozostałe działania w ramach Wdrażania lokalnej strategii rozwoju. Rozkład procentowy wykorzystania budżetu LSR wg aneksu z dnia 25 sierpnia 2014 roku przedstawia się następująco 55,26% na Odnowę i rozwój wsi, 34,44% na Małe projekty, 10,30% na Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Stopień osiągniętych wskaźników Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider w latach realizowała Lokalną Strategię Rozwoju ogłaszając konkursy zgodnie z Harmonogramem przewidywanych terminów podawania do publicznej wiadomości informacji o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju. Tabela 10. Harmonogram przewidywanych terminów podawania do publicznej wiadomości informacji o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju wg ostatniego aneksu z dnia 25 sierpnia 2014 roku Lp. Wyszczególnienie I II III IV I II III IV I II I II I II I II 1 Operacje spełniające warunki przyznania pomocy dla działania: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 2 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 3 Odnowa i rozwój wsi X X X X X X X X X X X X X X X X 4 Małe projekty X X X X X X X X Wnioski wybrane przez Radę LGD realizowały założone w Lokalnej Strategii Rozwoju wskaźniki. Informację o realizacji wskaźników Wnioskodawcy przedstawiali we wniosku o przyznanie pomocy, potwierdzając ten wybór ostatecznie w przedkładanej do LGD ankiecie monitorującej po zrealizowaniu przedsięwzięcia. Strona 16

17 Podczas bieżącej pracy przy weryfikacji wniosków o przyznanie pomocy Rada podejmowała decyzje o zmianie zapisów w dokumentach regulujących ich pracę: Regulaminie Pracy Rady, Procedurze wyboru operacji przez LGD, Procedurze oceny zgodności operacji z LSR i oceny operacji wg lokalnych kryteriów wyboru, Procedurze odwołania od rozstrzygnięć organu decyzyjnego w sprawie wyboru operacji. Zamierzeniem w/w zmian było dostosowanie ich do aktualnych przepisów prawa, jak również efektywniejsze wdrożenie Lokalnej Strategii Rozwoju na obszarze Gminy Busko Zdrój poprzez osiągnięcie wskaźników. Tabela 11. Zmiana zapisów w dokumentach regulujących pracę Rady Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider DATA ZMIAN Regulamin Pracy Rady Procedura wyboru operacji przez LGD Procedura oceny zgodności operacji z LSR i oceny operacji wg lokalnych kryteriów wyboru Procedura odwołania od rozstrzygnięć organu decyzyjnego w sprawie wyboru operacji x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x - Poza działaniami realizowanymi przez Wnioskodawców w ramach ogłaszanych naborów wniosków, LGD realizowała zadania własne w ramach działania Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja oraz Wdrażanie projektów współpracy. Realizację wskaźników przedstawiają poniższe tabele, prezentując ich ilościowy i jakościowy charakter. Pierwsza tabela przedstawia realizację wskaźnika, poprzez prezentację konkretnych operacji zrealizowanych w ramach działań: Wdrażanie lokalnej strategii rozwoju, Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja, Wdrażanie projektów współpracy. W ramach Wdrażania lokalnych strategii rozwoju tabela uwzględnia zarówno operacje już zrealizowane i rozliczone wnioskami o płatność jak również te w trakcie realizacji (zaznaczone kolorem czerwonym). Druga tabela prezentuje wykorzystanie budżetu Lokalnej Strategii Rozwoju z podziałem na w/w działania. Tabela 12. Realizacja wskaźników Lokalnej Strategii Rozwoju dla Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider Strona 17

18 LP. OPIS WSKAŹNIKI ZŁOŻONE WNIOSKI Cel ogólny I: Działania w zakresie turystyki Wzrost liczby turystów odwiedzających teren LGD o 10% do roku 2015 Cel szczegółowy I.1: Poprawa atrakcyjności obszaru jako miejsca do wypoczynku podejmowanie różnej działalności gospodarczej Nowe oferty turystyczne 8 szt. Stworzenie miejsc pracy 3 szt. Liczba osób objętych informacją PRZEDSIĘWZIĘCIA 1 Poprawa infrastruktury turystycznej. Ilość wspartych firm, gospodarstw 5 szt. Michał Grzegorczyk Rozwijanie turystyki na obszarze LSR poprzez utworzenie parku rekreacyjnego w gospodarstwie agroturystycznym we wsi Widuchowa Mirosława Bijak/Niepubliczny Zakład Opieki Pielęgniarsko Rehabilitacyjnej Vena Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w celu poprawy warunków prowadzenia Domu Opieki Rodzinnej Przystań Marek Francikiewicz Budowa małej infrastruktury turystycznej parku rekreacyjno wypoczynkowego i wypożyczalni rowerów na Szlaku Wokół Słońca Uzdrowisko Busko Zdrój SA Utworzenie siłowni zewnętrznej w parku rekreacyjnym na "Górce" w Busku - Zdroju Marek Masłowski Ogród Tradycji miejscem wypoczynku i relaksu na Słonecznym Szlaku Strona 18

19 2 Wspieranie działalności gospodarczej w zakresie turystyki. 3 Działanie w zakresie tworzenia miejsc pracy dla mieszkańców obszaru LGD. 4 Działanie w zakresie ochrony środowiska np. segregacja odpadów poprzez zorganizowanie akcji informacyjnej. Cel szczegółowy I.2: Podejmowanie działań promocyjnych poprzez wzmocnienie przepływu informacji w społeczności lokalnej dotyczącej atrakcyjności obszaru PRZEDSIĘWZIĘCIA 1 Uczestnictwo w targach, wystawach, festynach itp. (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) Liczba zrealizowanych inwestycji w zakresie turystyki 3 szt. Liczba stworzonych miejsc pracy - 3 Ilość osób objętych informacją ekologiczną w zakresie segregacji odpadów komunalnych 400 Ilość osób objętych przepływem informacji ,00 Maria Król Rozwijanie turystyki na obszarze LSR poprzez budowę wykonanie altany ogrodowej wraz z piecem chlebowym Małgorzata Grochowina Budowa małej infrastruktury turystycznej placu zabaw i zadaszonego miejsca odpoczynku dla turysty na Szlaku Wokół Słońca Erwin Brachowicz Hipoland Utworzenie miejsca rekreacyjno wypoczynkowego na Szlaku Wokół Słońca Gmina Busko Zdrój Budowa ośrodka turystyczno kulturalnego w Gadawie Justyna Blaszczyk Budowa i wyposażenie budynku rekreacyjno wypoczynkowego w celu podjęcia działalności gospodarczej Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. Podniesienie jakości życia ludności na obszarze LGD poprzez organizację festynu rodzinnego promującego segregację odpadów Liczba imprez ) Agrotravel ) Targi Turystyczne w Berlinie ) Dni Buska Zdroju 2010, ) Święto Ogórka Widuchowa 2010, 2011, ) Święto Plonów Łagiewniki 2010, 2011, Strona 19

20 2012 6) Piknik rodzinny Mikułowice ) Święto Truskawki Błoniec 2010, ) Dożynki Gminne Młyny ) Witaj Lato Siesławice Karabosy 2011, ) Święto Czosnku Wełecz 2011, ) Dożynki Gminne Busko Zdrój ) Piknik rodzinny Zbludowice ) Dożynki Gminne Dobrowoda ) Festiwal Wojtka Belona w Busku Zdroju ) Mistrzostwa w Boksie Zbudowanie oferty turystycznej dla celów promocji. (w formie internetowej lub papierowej) 3 Budowanie koalicji pracującej na rzecz promocji wśród wszystkich agend lokalnych. (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) 4 Cykliczne spotkania dla mieszkańców obszaru LGD promujące Szlak Wokół Słońca. (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) 5 Działania w zakresie porozumień z innymi gminami promującymi rozwój turystyki. (dot. LGD/projekt współpracy) 6 Zastosowanie narzędzi przepływu informacji w ramach społeczności Pakiet opisujący Ponidziańskie Szlaki 1 Parafia Rzymskokatolicka p.w. NP NMP Zakup infokiosku oraz stojaków na rowery Utworzenie organizacji (forma porozumienia) - 1 Ilość mieszkańców uczestniczących w spotkaniach Wydanie wspólnego folderu - 1 Liczba dofinansowanych narzędzi przepływu informacji 3 Spotkanie w celu budowy koalicji na rzecz promocji Szlaku Wokół Słońca Dzień Beneficjenta 2012 i 2013 Wizyta studyjne promująca ofertę turystyczną Szlaku Wokół Słońca podczas Mistrzostw Boksu 2012 Pamiętnik kulinarny Ponidzia i Powiśla Zakład Poligraficzny STEMAG s.c. Skarby Ponidzia publikacja tomiku poezji Strona 20

21 lokalnej (np. strony internetowe, biuletyny, publikacje itp.) Cel szczegółowy I.3: Szlak Wokół Słońca markowym produktem turystycznym PRZEDSIĘWIĘCIA 1 Budowa szlaków: Szlak architektury, Szlak Fauny i Flory, Szlak Produktu Lokalnego (truskawka, miody itp.), Szlak Odnowy Biologicznej, Szlak umiejętności, Szlak obrzędów i dziedzictwa kulturowego. Stworzenie Szlaku Wokół Słońca 1 Liczba wspartych przedsięwzięć (firm, stowarzyszeń, gospodarstw agroturystycznych itp.) 17 Buskie Samorządowe Centrum Kultury Montaż pełnoekranowego wyświetlacza diodowego Katarzyna Nowakowska Wspieranie tworzenia markowego produktu "Szlaku Wokół Słońca" poprzez remont dworku renesansowego wymiana poszycia dachowego Parafia p.w. Św. Brata Alberta Od ziarenka do bochenka kultywowanie tradycji pieczenia chleba poprzez utworzenie "Chlebowej Izby" wyposażonej w piec do wypieku chleba Zamek Dersław Zachowanie dziedzictwa kulturowego i historycznego poprzez remont kominka w obiekcie wpisanym do rejestru zabytków Zamek Dersława Barbara Cieplińska Budowa domku przystań nad stawem Stowarzyszenie Przyszłość Oleszek Zagospodarowanie przestrzeni publicznej w Oleszkach poprzez posadowienie altany ogrodowej wraz z wyposażeniem i estetyczne zagospodarowanie otoczenia wokół niej Olga Myśliwiec Stworzenie pracowni sztuki rustykalnej ART RUSTICA kultywującej tradycję starego rzemiosła Grażyna Korepta Budowa sauny ogrodowej "bani" jako atrakcji na Strona 21

22 2 Budowa infrastruktury turystycznej przy szlaku Ilość przedsięwzięć 4 szt. Słonecznym Szlaku Renata Galus Stworzenie Piwniczki "Pod Kogutem" do prezentacji i degustacji produktów regionalnych na Szlaku Wokół Słońca Gmina Busko Zdrój Zagospodarowanie przestrzeni publicznej poprzez utworzenie "Ogrodu Tradycji Ponidzia" przy alei Mickiewicza w Busku Zdroju Parafia Rzymskokatolicka p.w. Św. Brata Alberta Budowa małej infrastruktury turystycznej miejsca wytchnienia dla strudzonego wędrowca Parafia Rzymskokatolicka p.w. NP NMP Zagospodarowanie przestrzeni zielonej wokół kościoła p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP w Busku Zdroju Grzegorz Wójcicki Budowa altany rekreacyjno wypoczynkowej w m. Kotki Stowarzyszenie Miłośników Szańca Zagospodarowanie przestrzeni publicznej wokół źródła Stok w Szańcu na Szlaku Fauny i Flory Parafia Rzymskokatolicka p.w. Św. Jakuba ST w Szczaworyżu Renowacja ołtarza bocznego przytęczowego pd. XVII w. w Kościele p.w. Św. Jabuka ST w Szczaworyżu Ewa Barańska Budowa altany ogrodowej jako miejsca do wypoczynku i rekreacji na Słonecznym Szlaku Mirosława Bijak/Niepubliczny Zakład Opieki Pielęgniarsko Rehabilitacyjnej Strona 22

23 Vena Stworzenie miejsca rekreacji w miejscowości Skotniki Duże w gminie Busko - Zdrój Związek Harcerstwa Polskiego Remont świetlicy wraz z sanitariami w miejscowości Busko Zdrój Towarzystwo Miłośników Buska Zdroju Książę Leszek Czarny atrakcją historyczną na Słoneczny Szlaku - budowa pomnika 3 Promocja szlaku poprzez cykliczne wydarzenia turystyczne 4 Organizacja środka lokomocji na szlakach. Ilość wydarzeń 2 Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze Rajd Pieszy promujący Słoneczny Szlak Buskie Samorządowe Centrum Kultury Organizacja przejazdów krajoznawczych i muzycznego rajdu pieszego na Słonecznym Szlaku oraz wydanie materiałów promocyjnych Środek lokomocji - 1 Erwin Brachowicz Hipoland Zakup wozu turystycznego wraz z osprzętem 5 Dbałość o roślinność rodzimą nowe nasadzenia. Cel szczegółowy I.4: Rozwijanie poczucia tożsamości lokalnej mieszkańców Ilość przedsięwzięć - 1 Gmina Busko Zdrój Odtworzenie cennego dziedzictwa przyrodniczego poprzez podniesienie świadomości mieszkańców obszaru LSR w ramach przedsięwzięcia szkoleniowego realizowanego w Parku Zdrojowym w Busku Zdroju Liczba osób uczestniczących w przedsięwzięciach PRZEDSIĘWZIĘCIE Strona 23

24 1 Organizacja szkoleń na temat promocji turystyki (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) Liczba zorganizowanych szkoleń 2 Konferencja Szlaki turystyczne jako pakiet usług dla turysty Konferencja Promocja Szlaku Wokół Słońca Szlak Kulinarny Ponidzia 2 Organizacja seminarium wyjazdowego na temat szlaków turystycznych. (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) Cel ogólny II: Działania w zakresie regionalizmu tworzenie produktu regionalnego Cel szczegółowy II.1: Poprawa atrakcyjności obszaru jako miejsca życia i pracy PRZEDSIĘWZIĘCIA 1 Wspieranie działalności gospodarczej w zakresie przetwórstwa. 2 Poprawa infrastruktury technicznej przy tworzących się produktach. 3 Działanie w zakresie tworzenia miejsc pracy dla mieszkańców obszaru LGD. Ilość seminariów 1 Seminarium wyjazdowe w celu zaprezentowania produktów turystycznych charakterystycznych dla podobnego do naszego regionu Muszynka Odsetek osób posiadających świadomość znaczenia tradycji i kultury ludowej w społeczności lokalnej wzrośnie o 10 % do roku 2015 Wzrost liczby osób korzystających z oferty regionalnej o 5% Liczba wspartych firm, gospodarstw rolnych - 2 Andrzej Mrugała Firma Handlowo Usługowa AGA Budowa altany ogrodowej "W Starym Sadzie" do ekspozycji i promocji produktów lokalnych na Szlaku Wokół Słońca Liczba wspartych przedsięwzięć - 1 Buskie Samorządowe Centrum Kultury Zakup sprzętu nagłaśniającego dla Buskiego Samorzadowego Centrum Kultury do obsługi wydarzeń artystycznych w gminie Busko Zdrój Liczba stworzonych miejsc pracy - 2 W 2014 roku zostały ogłoszone dwa nabory na w/w przedsięwzięcie. W okresie naboru wniosków nie wpłynął żaden wniosek. Strona 24

25 Cel szczegółowy II.2: Animowanie współpracy społeczności lokalnej PRZEDSIĘWZIĘCIA 1 Organizowanie cyklicznych kiermaszy (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) Wzrost liczby osób angażujących się w różne wydarzenia kulturalne w ramach grup nieformalnych o 10% Liczba zorganizowanych kiermaszy - 1 Prezentacja przedsięwzięć ze Słonecznego Szlaku na Dni Buska Osada Żywej Tradycji 2012 i Promowanie Systemu Dziedzictwa Kulinarnego. (dot. LGD/projekt współpracy) 3 Działania w zakresie wspierania dziedzictwa kulturowego np. zespołów muzycznych, kółek teatralnych itp. Ilość narzędzi promocji - 1 Mapa Szlaku Kulinarnego Ponidzia i Powiśla Ilość przedsięwzięć 4 Stowarzyszenie Przyszłość Oleszek Kultywowanie lokalnej kultury: tradycji oraz obrzędów poprzez zakup kobiecych strojów ludowych oraz instrumentów muzycznych uzupełniających ofertę Szlaku Wokół Słońca Buskie Samorządowe Centrum Kultury Rozwijanie aktywności społeczności gminy Busko - Zdrój poprzez powołanie i wyposażenie zespołu folklorystycznego kultywującego lokalną twórczość i miejscowe tradycje Stowarzyszenie Przyszłość Oleszek Promocja lokalnej twórczości kulturalnej na Szlaku Wokół Słońca poprzez zakup męskich strojów ludowych Ochotnicza Straż Pożarna w Zbludowicach Zakup sprzętu nagłaśniającego do profesjonalnej obsługi wydarzeń kulturalnych organizowanych na obszarze LGD Strona 25

26 Cel szczegółowy II.3: Rozszerzenie wiedzy społeczności lokalnej o produktach i usługach regionalnych PRZEDSIĘWZIĘCIA 1 Informowanie społeczności lokalnej poprzez np.: publikację, stronę Internetową, różne formy elektroniczne. 2 Warsztaty rękodzielnicze (wikliniarskie, papieroplastyczne itp.) 3 Szkolenia z zakresu marketingu i produktu regionalnego (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) Cel szczegółowy II.4: Kultywowanie tradycyjnej, lokalnej kultury i sztuki ludowej Liczba osób objętych informacją Liczba zastosowanych narzędzi informacji 2 Stowarzyszenie Nadzieja Dobrowody Podniesienie jakości życia ludności na obszarze działania LGD poprzez zakup urządzeń i sprzętu komputerowego z dostępem do Internetu będącego uzupełnieniem oferty Szlaku Wokół Słońca Stowarzyszenie Miłośników Pęczelic Szlak wokół Studni w Pęczelicach markowym produktem turystyki historycznoedukacyjnej Liczba zorganizowanych warsztatów 3 Buskie Samorządowe Centrum Kultury Organizacja warsztatów rzeźbiarskich - "Wrażliwość w drewnie ukryta" Buskie Samorządowe Centrum Kultury Organizacja warsztatów wikliniarskich Atrakcją na Słonecznym Szlaku Olga Hnatyszak Myśliwiec Zorganizowanie i przeprowadzenie warsztatów rękodzielniczych przy pracowni ARTE-RUSTICA oraz na terenie LGD Liczba zorganizowanych szkoleń - 1 Wyjazd studyjny Rynek tradycyjnej żywności Jeleśnia Liczba osób objętych działaniami skierowanymi na podniesienie świadomości o lokalnej kulturze i sztuce ludowej 500 Strona 26

27 osób PRZEDSIĘWIĘCIA 1 Wypromowanie pamiątki z Buska Zdroju. 2 Zakup drewnianych kiosków służących do ekspozycji, promocji produktów lokalnych, regionalnych z obszaru LSR 3 Działanie w zakresie wspierania izb regionalnych, renowacji kapliczek, świątków itp. Cel ogólny III: Działania prozdrowotne Cel szczegółowy III.1 Wzmacnianie świadomości ekologicznej i zdrowotnej mieszkańców obszaru LSR PRZEDSIĘWZIĘCIA 1 Organizacja szkoleń, kursów, pikników itp. Liczba pamiątek 1 szt. Liczba kiosków 1 szt. Ilość przedsięwzięć 2 szt. Odsetek osób posiadających świadomość wpływu ekologii na zdrowie człowieka wzrośnie o 10 % do roku 2015 Ilość osób objętych informacją o znaczeniu ekologii i zdrowia Liczba przedsięwzięć - 2 Stanisław Kozioł Zachowanie dziedzictwa kulturowego i historycznego poprzez zagospodarowanie terenu wokół Starej Kuźni Parafia p.w. Św. Brata Alberta Utworzenie punktu promocji produktów i usług lokalnych Gmina Busko Zdrój Zagospodarowanie przestrzeni publicznej poprzez uporządkowanie dojścia do kapliczki w miejscowości Widuchowa Gm. Busko Zdrój Parafia Rzymskokatolicka p.w. Św. Brata Alberta Remont dachu na zabytkowej kaplicy św. Anny Parafia Rzymskokatolicka p.w. Św. Brata Alberta - "Zdrowia Zaczyn" czyli wiemy co jemy. Organizacja szkoleń o charakterze Strona 27

28 2 Zorganizowanie konkursu na temat zdrowia i ekologii. (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) Cel szczegółowy III.2: Promowanie oraz podejmowanie działań wspierających proekologiczną działalność gospodarczą, a także gospodarstwa ekologiczne PRZEDSIĘWZIĘCIA 1 Współorganizacja wystaw produktów ekologicznych podczas lokalnych festynów. (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) 2 Konkurs na najlepszy produkt ekologiczny. (dot. LGD/funkcjonowanie lokalnej grupy działania) 3 Sieciowanie produktów ekologicznych. (dot. LGD/projekt współpracy) edukacyjnym i warsztatowym oraz przygotowanie i wydanie publikacji informacyjno promocyjnej związanej tematycznie z ofertą turystyczną obszaru objętego LSR Erwin Brachowicz Hipoland Organizacja Hubertusa pikniku rodzinnego promującego aktywny tryb życia wśród mieszkańców obszaru LSR oraz turystów Liczba konkursów - 1 Konkurs o tematyce zdrowotnej i proekologicznej podczas Święta Czosnku Wełecz 2013 Ilość osób objętych działaniami wspierającymi gospodarstwa ekologiczne - 50 Ilość wystaw - 3 Ilość zorganizowanych konkursów - 1 Dożynki Gminne 2012 w Dobrowodzie Piknik rodzinny w Widuchowie 2012 Piknik rodzinny w Łagiewnikach 2012 Konkurs na najlepszy produkt ekologiczny Dni Buska Zdroju 2014 Ilość zorganizowanych sieci- 1 Konkurs na produkty tradycyjne Aktywizacja społeczności lokalnej nabór uczestników projektu 4 Działanie w zakresie tworzenia Ilość stworzonych miejsc pracy 2 W 2014 roku ogłoszono nabór wniosków na w/w Strona 28

29 miejsc pracy dla mieszkańców obszaru LGD. Cel szczegółowy III.3: Wspieranie czynnego wypoczynku wśród mieszkańców obszaru LGD. Działania integracyjne ze szczególnym uwzględnieniem niepełnosprawnych. PRZEDSIĘWZIĘCIA 1 Organizacja zajęć rekreacyjnych dla mieszkańców obszaru LGD. 2 Organizacja imprez integracyjnych np. łamiących bariery psychologiczne (przeglądy, warsztaty, festiwale itp.) dla mieszkańców obszaru LGD z uwzględnieniem osób niepełnosprawnych. 3 Tworzenie miejsc umożliwiających uczestnictwo w zajęciach rekreacyjnych: a) świetlice b) place zabaw c) zbiorniki wodne d) tarasy widokowe Wzrost ilości osób preferujących zdrowy styl życia o 5% Ilość zorganizowanych zajęć rekreacyjnych 1 Ilość zorganizowanych imprez - 1 Ilość stworzonych miejsc rekreacyjnych 9 przedsięwzięcie. W ramach naboru wpłynął jeden wniosek, pozytywnie oceniony przez Radę LGD. Beneficjent złożył rezygnację z realizacji przedsięwzięcia na etapie uzupełnień przeprowadzanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Erwin Brachowicz Hipoland Organizacja zajęć rekreacyjnych dla mieszkańców obszaru LGD Powiat Buski Turniej Piosenki Lirycznej i Satyrycznej Gmina Busko Zdrój Zagospodarowanie terenów rekreacyjnych wokół zbiorników wodnych w Radzanowie - etap II Anna Korczyńska Wieloch Stworzenie placu rekreacyjnego celem poprawy atrakcyjności obszaru jako miejsca do wypoczynku i nawiązywania kontaktów społecznych na Słonecznym Szlaku Gmina Busko Zdrój Remont budynku pełniącego funkcję świetlicy wiejskiej Strona 29

30 w miejscowości Bilczów gm. Busko Zdrój Grzegorz Kopiński Budowa małej infrastruktury turystycznej - placu rekreacyjnego na Szlaku Wokół Słońca Gmina Busko Zdrój Remont budynku świetlicy wiejskiej w miejscowości Kawczyce gm. Busko - Zdrój Gmina Busko Zdrój Zaspokojenie potrzeb społeczno - kulturalnych mieszkańców wsi Oleszki i Młyny poprzez budowę i rozbudowę świetlic wiejskich Ochotnicza Straż Pożarna w Słabkowicach Zagospodarowanie przestrzeni publicznej w Słabkowicach poprzez posadowienie altany ogrodowej wraz z wyposażeniem i estetyczne zagospodarowanie otoczenia wokół niej Gmina Busko Zdrój Zaspokojenie potrzeb społeczno kulturalnych mieszkańców poprzez budowę wiejskiego ośrodka kultury w miejscowości Szaniec gmina Busko - Zdrój Gmina Busko Zdrój - Wzrost atrakcyjności obszarów wiejskich w Gminie Busko - Zdrój poprzez remont świetlic (10 świetlic) Gmina Busko Zdrój Zaspokojenie potrzeb lokalnej społeczności poprzez zagospodarowanie przestrzeni publicznej oraz remont świetlic (2 świetlice) Strona 30

31 Tabela 13. Poziom realizacji wskaźników Lokalnej Strategii Rozwoju dla Buskiej Lokalnej Grupy Działania "Słoneczny Lider" CEL OGÓLNY CEL SZCZEGÓŁOWY PRZEDSIĘWZIĘCIE ZAPLANOWANE WSKAŹNIKI ZREALIZOWANE WSKAŹNIKI % ZREALIZOWANEGO WSKAŹNIKA ZWYDATKOWANY BUDŻET DZIAŁANIA W ZAKRESIE TURYSTYKI 1 2 Poprawa atrakcyjności obszaru jako miejsca do wypoczynku - podejmowanie różnej działalności gospodarczej Podejmowanie działań promocyjnych poprzez wzmocnienie przepływu informacji w społeczności Poprawa infrastruktury turystycznej Wsparcie działalności gospodarczej w zakresie turystyki Działania w zakresie tworzenia miejsc pracy dla mieszkańców obszaru LGD Działania w zakresie ochrony środowiska np. segregacja odpadów poprzez zorganizowanie akcji informacyjnej Uczestnictwo w targach, wystawach, festynach itp. (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Zbudowanie oferty turystycznej dla celów promocji (w formie internetowej lub papierowej) Ilość wspartych firm, gospodarstw - 5 Liczba zrealizowanych inwestycji w zakresie turystyki - 3 Liczba stworzonych miejsc pracy - 3 Ilość osób objętych informacją ekologiczną w zakresie segregacji odpadów komunalnych % ,58 zł 3 100% ,02 zł 3 100% ,00 zł % ,00 zł Liczba imprez % ,72 zł Pakiet opisujący Ponidziańskie Szlaki % ,05 zł Strona 31

32 3 lokalnej dotyczącej atrakcyjności obszaru Szlak Wokół Słońca - markowym produktem turystycznym Budowanie koalicji pracującej na rzecz promocji wśród wszystkich agend lokalnych (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Cykliczne spotkania dla mieszkańców obszaru LGD promujące Szlak Wokół Słońca (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Działania w zakresie porozumień z innymi gminami promującymi rozwój turystyki (LGD/projekt współpracy) Zastosowanie narzędzi przepływu informacji w ramach społeczności lokalnej (np. strony internetowe, biuletyn, publikacje, itp.) Budowa szlaków: Szlak architektury, Szlak Fauny i Flory, Szlak Produktu Lokalnego (truskawka, miody itp.), Szlak Odnowy Biologicznej, Szlak umiejętności, Szlak obrzędów i dziedzictwa kulturowego. Budowa infrastruktury turystycznej przy szlaku. Promocja szlaku poprzez cykliczne wydarzenia turystyczne. Organizacja środka lokomocji na szlakach. Dbałość o roślinność rodzimą nowe nasadzenia. Utworzenie organizacji (forma porozumienia) - 1 Ilość mieszkańców uczestniczących w spotkaniach Wydanie wspólnego folderu - 1 Liczba dofinansowanych narzędzi przepływu informacji - 3 Liczba wspartych przedsięwzięć (firm, stowarzyszeń, gospodarstw agroturystycznych, itp.) - 17 Liczba przedsięwzięć % 200,00 zł % 4 158,00 zł 1 100% ,00 zł 2 67% ,82 zł 14 82% ,46 zł 4 100% ,76 zł Ilość wydarzeń % ,33 zł Środek lokomocji % ,00 zł Ilość przedsięwzięć % ,34 zł Strona 32

33 DZIAŁANIA W ZAKRESIE REGIONALI ZMU Rozwijanie poczucia tożsamości lokalnej mieszkańców Poprawa atrakcyjności obszaru jako miejsca życia i pracy Animowanie współpracy społeczności lokalnej Rozszerzanie wiedzy społeczności lokalnej o Organizacja szkoleń na temat promocji turystyki (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Organizacja seminarium wyjazdowego na temat szlaków turystycznych (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Wspieranie działalności gospodarczej w zakresie przetwórstwa Poprawa infrastruktury technicznej przy tworzących się produktach Działanie w zakresie tworzenia miejsc pracy dla mieszkańców obszaru LGD Organizowanie cyklicznych kiermaszy (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Promowanie "Systemu Dziedzictwa Kulinarnego" (LGD/projekt współpracy) Działania w zakresie wspierania dziedzictwa kulturowego np.. Zespołów muzycznych, kółek teatralnych itp. Informowanie społeczności lokalnej poprzez np. publikację, stronę internetową, różne formy elektroniczne Liczba zorganizowanych przedsięwzięć % 5 315,00 zł Ilość seminariów % 3 212,00 zł Liczba wspartych firm, gospodarstw rolnych - 2 Liczba wspartych przedsięwzięć - 1 Liczba stworzonych miejsc pracy -2 Liczba zorganizowanych kiermaszy - 1 Ilość narzędzi promocji - 1 Ilość przedsięwzięć - 4 Liczba zastosowanych narzędzi informacji % ,98 zł 1 100% ,20 zł 0 0% - zł 1 100% ,60 zł 1 100% 5 460,00 zł 4 100% ,08 zł 2 100% ,37 zł Strona 33

34 4 produktach i usługach regionalnych Kultywowanie tradycyjnej, lokalnej kultury i sztuki ludowej Warsztaty rękodzielnicze (wikliniarskie, papieroplastyczne, itp.) Szkolenia z zakresu marketingu i produktu regionalnego (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Wypromowanie pamiątki z Buska - Zdroju Zakup drewnianych kiosków służących do ekspozycji, promocji produktów lokalnych, regionalnych z obszaru LSR Działania w zakresie wspierania izb regionalnych, renowacji kapliczek, świątków, itp. Liczba zorganizowanych warsztatów - 3 Liczba zorganizowanych szkoleń % ,48 zł 1 100% 5 597,00 zł Liczba pamiątek % ,00 zł Liczba kiosków % ,00 zł Ilość przedsięwzięć % ,61 zł DZIAŁANIA PROZDROW OTNE 1 2 Wzmacnianie świadomości ekologicznej i zdrowotnej mieszkańców obszaru LSR Promowanie oraz podejmowanie działań wspierających proekologiczną działalność gospodarczą, a także gospodarstwa ekologiczne Organizacja szkoleń, kursów, pikników, itp. Zorganizowanie konkursu na temat zdrowia i ekologii (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Współorganizacja wystaw produktów proekologicznych podczas lokalnych festynów (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Konkurs na najlepszy produkt proekologiczny (LGD/Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja) Liczba przedsięwzięć - 2 Liczba konkursów % ,45 zł 1 100% 289,00 zł Liczba wystaw % 9 764,34 zł Ilość zorganizowanych konkursów % 365,00 zł Strona 34

35 3 Wspieranie czynnego wypoczynku wśród mieszkańców obszaru LGD. Działania integracyjne ze szczególnym uwzględnienie m niepełnosprawn ych Sieciowanie produktów ekologicznych (LGD/projekt współpracy) Działanie w zakresie tworzenia miejsc pracy dla mieszkańców obszaru LGD Organizacja zajęć rekreacyjnych dla mieszkańców obszaru LGD Organizacja imprez integracyjnych np. łamiących bariery psychologiczne (przeglądy, warsztaty, festiwale, itp.) dla mieszkańców obszaru LGD z uwzględnieniem osób niepełnosprawnych Tworzenie miejsc umożliwiających uczestnictwo w zajęciach rekreacyjnych - świetlice, place zabaw, zbiorniki wodne, tarasy widokowe Ilość zorganizowanych sieci - 1 Ilość stworzonych miejsc pracy - 2 Ilość zorganizowanych zajęć rekreacyjnych - 1 Ilość zorganizowanych imprez - 1 Ilość stworzonych miejsc rekreacyjnych % ,80 zł 0 0% - zł 1 100% ,00 zł 1 100% ,00 zł % ,05 zł Budżet całkowity: w tym w ramach działania "Wdrażanie lokalnej strategii rozwoju" ,04 zł ,58 zł Strona 35

36 w tym w ramach działania "Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja" w tym w ramach działania "Wdrażanie projektów współpracy" ,66 zł ,80 zł Strona 36

37 Analizując powyższe tabele wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju dla Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider przebiegło pomyślnie. Na koniec 2014 roku można zauważyć efekt jej realizacji, w postaci funkcjonującego Szlaku Wokół Słońca, wpisującego się w cele LSR wpływającego na rozwój turystyki, regionalizmu i działań prozdrowotnych. Dopełnieniem powstałego szlaku jest utworzony w ramach działania 421 Wdrażanie projektów współpracy Szlak Kulinarny Ponidzia i Powiśla. Powstałe szlaki to atrakcyjna alternatywa dla uzdrowiskowego charakteru Gminy Busko Zdrój. Strona 37

38 3.8. Podsumowanie Analiza stanu zaawansowania realizacji celów ogólnych, szczegółowych, przedsięwzięć oraz poziomu osiągniętych wskaźników na podstawie powyższych informacji wykazuje, iż Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider w wyniku prowadzonych działań wywiązała się w zadowalającym stopniu z ich realizacji. Podczas tworzenia Lokalnej Strategii Rozwoju LGD założyło budowę Szlaku Wokół Słońca, który w ostatecznej postaci został przedstawiony w prezentacji multimedialnej wykonanej na zlecenie LGD. Obszar Lokalnej Grupy Działania poprzez realizację w/w strategii wzbogacił się o atrakcje na płaszczyźnie turystycznej, regionalnej i zdrowotnej, w pełni realizując jej cele. Procentowa realizacja przedsięwzięć, przedstawiona w tabeli 13 miała swoje przełożenie na poziom realizacji budżetu Lokalnej Strategii Rozwoju. W ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju zaplanowano kwotę ,00 zł, która nie została zrealizowana w całości. Wykorzystano kwotę ,58 zł. Niewykorzystana kwota ,42 zł to 5,2% budżetu Lokalnej Strategii Rozwoju. Tabela 14. Poziom realizacji budżetu Lokalnej Strategii Rozwoju Lata realizacji LSR wdrażanie lokalnych strategii rozwoju Operacje spełniające warunki przyznania pomocy dla działań: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsięb iorstw Odnowa i rozwój wsi Małe projekty Razem 0,00 0, , , , ,00 0, , , , ,00 0,00 0, , , ,00 0, , , , , , , , , ,00 0, , , , ,00 0,00 0,00 0,00 0, , , , , ,58 Wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju napotkało bariery na etapie ogłaszania konkursów w ramach działań: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej oraz Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw. W ramach tych działań łącznie wpłynęło do LGD 9 wniosków. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Strona 38

39 w Kielcach podpisała jedną umowę na realizację przedsięwzięcia w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw. Pozostałe wnioski zostały definitywnie odrzucone w wyniku rezygnacji lub niezłożenia w wyznaczonym terminie uzupełnień do wniosku o przyznanie pomocy. Strona 39

40 4. Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja 4.1. Funkcjonowanie lokalnej grupy działania Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider w ramach działania Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja objętego PROW na lata podpisała trzy umowy przyznania pomocy z Samorządem Województwa Świętokrzyskiego. Umowa nr UM /09 z dnia r. w wysokości ,04 zł została rozliczona w dwóch etapach do 31 grudnia 2009 r. W ramach powyższej umowy Lokalna Grupa Działania wnioskowała o zaliczkę nieprzekraczającą 20% przyznanej kwoty. Celem umowy było przyznanie pomocy na rok 2009 zapewniającej sprawne funkcjonowanie biura Lokalnej Grupy Działania, a tym samym mającej wpływ na prawidłową realizację Lokalnej Strategii Rozwoju dla obszaru Gminy Busko - Zdrój. Umowa UM /09 z dnia r. w wysokości ,00zł została rozliczona w czterech etapach do 31 stycznia 2011 r. W ramach powyższej umowy Lokalna Grupa Działania wnioskowała o zaliczkę nieprzekraczającą 20% przyznanej kwoty. Celem umowy było utrzymanie potencjału administracyjnego LGD Słoneczny Lider oraz pobudzenie zaangażowania mieszkańców obszaru LGD w celu właściwej realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju. Wniosek o przyznanie pomocy w ramach działania 431 Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja na lata uwzględniał kwotę w wysokości 400,12 zł z roku 2009, która pozostała do wykorzystania po rozliczeniu wniosków o płatność. Umowa UM /10 z dnia r. w wysokości ,08 zł (w tym na bieżące funkcjonowanie LGD ,86 zł) zgodnie z planem finansowym operacji została zaplanowana na XVIII etapów, z czego I - XV zostały już rozliczone. W trakcie realizacji umowy został podpisany aneks uwzględniający kwotę w wysokości ,65 zł z roku 2010, która pozostała do wykorzystania po rozliczeniu wniosków o płatność. Obecnie umowa opiewa na kwotę ,73 zł, w tym na koszty bieżące ,83 zł, a jej celem jest: 1) zapewnienie sprawnej i efektywnej pracy LGD, 2) doskonalenie zawodowe osób uczestniczących w realizacji LSR, poprzez: a) szkolenia Strona 40

41 3) pobudzenie zaangażowania społeczności lokalnej w rozwój obszaru objętego LSR i budowanie kapitału społecznego na tym obszarze, poprzez: a) prowadzenie działań promujących obszar objęty LSR b) organizację szkoleń dla lokalnych liderów 4) sprawne wdrażanie LSR, poprzez: a) prowadzenie działań informacyjnych b) doradztwo prowadzone dla beneficjentów w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju c) organizację naborów wniosków d) prowadzenie badań nad obszarem oraz realizację założeń LSR. W ramach Funkcjonowania Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider wchodzą koszty bieżące związane z wynagrodzeniem pracowników: Dyrektora Biura (do r.) Specjalisty ds. finansów, obszarów priorytetowych i programów pomocowych Specjalisty ds. LSR Od stycznia 2013 r., zgodnie z upoważnieniem Zarządu, bezpośredni nadzór nad pracą biura sprawuje Wiceprezes. Do pozostałych kosztów bieżących zalicza się wynagrodzenie dla członków organu decyzyjnego oraz koszty funkcjonowania biura: koszt najmu i utrzymania pomieszczeń biurowych, koszt usług telekomunikacyjne, koszt podróży służbowych dla pracowników LGD i członków organów LGD, koszt zakupu sprzętów oraz urządzeń biurowych, koszt materiałów biurowych, koszt tonerów, koszt usług pocztowych, koszt tłumaczeń dokumentów, koszt migracji strony internetowej wraz z pocztą , koszt prowadzenia oraz utrzymania strony internetowej, koszt powielania formularzy i wniosków. Strona 41

42 Tabela 15. Koszty bieżące poniesione przez LGD od 2009 r. Kwartał/Rok I , , , , ,28 II , , , , ,95 III , , , , , ,75 IV , , , , ,29 SUMA , , , , , ,98 Powyższa tabela obrazuje wydatkowanie kosztów bieżących w rozbiciu na poszczególne kwartały danego roku. W 2009 r. koszty bieżące wynosiły w sumie ,14 zł, w 2010 r ,03 zł. W ramach obecnej umowy czyli od 2011 r. koszty bieżące kształtują się na poziomie ,17 zł (uwzględniając okres od I do XV etapu). Limit przeznaczony na koszty bieżące nie został przekroczona. Do wykorzystania w okresie XVI - XVIII etapu pozostaje ,66 zł Nabywanie umiejętności i aktywizacja Badania nad obszarem objętym LSR Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider już w 2009 r. poniosła koszty związane z opracowaniem, analizą oraz wykonaniem badań. Działania te miały na celu poznanie potrzeb i oczekiwań mieszkańców z uwzględnieniem stanu aktualnego. Z analizy ankiet wynikło, iż nastąpił wzrost wiedzy mieszkańców nt. LGD oraz opracowanej przez Stowarzyszenie Lokalnej Strategii Rozwoju. Analiza została przeprowadzona wśród 2102 mieszkańców Gminy Busko - Zdrój. W 2014 roku w etapie XVI zostały zaplanowane koszty w ramach zadania Badanie i opracowanie materiałów dot. realizacji LSR tj.: Spotkania dyskusyjne przeprowadzane metodą coachingową oraz opracowanie ankiet. Spotkania dyskusyjne składały się z cyklu czterech spotkań przeprowadzonych wśród pięciu zróżnicowanych grup społecznych: rolników, nauczycieli, przedsiębiorców, działaczy społecznych oraz młodzieży, w grupach ok osobowych. Zajęcia przeprowadzono w formie warsztatów, metodami aktywnymi z wykorzystaniem technik coachingowych, metod psychologii zorientowanej na proces, metod projekcyjnych oraz arteterapeutycznych, procesów grupowych w celu uzyskania wizji lokalnego regionu, potrzeb, oczekiwań oraz pomysłów rozwoju. Podsumowaniem projektu była analiza całościowa oraz wyznaczenie kierunków dalszego rozwoju Szlaku Wokół Słońca, a także ocena stanu dotychczasowej realizacji LSR. Strona 42

43 Opracowanie analizy 1000 ankiet ewaluacyjnych wśród mieszkańców Gminy Busko - Zdrój miało na celu zbadanie poziomu wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju oraz poznanie opinii mieszkańców na temat pracy i funkcjonowania samego LGD Słoneczny Lider. Niniejszy raport zawiera analizę tych ankiet. Badania te mają służyć przy tworzeniu nowej strategii Informowanie o obszarze działania LGD i o LSR Na przestrzeni 6 lat swojej działalności Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider dokonała wielu działań informując o obszarze LGD oraz o Lokalnej Strategii Rozwoju. W 2009 roku działania rozpoczęto od druku materiałów promocyjnych w formie biuletynu zawierającego informacje wraz z opisem działań, na które można aplikować w ramach PROW oraz opis działań z LSR, na które można pozyskać fundusze. Wydrukowano także plakaty oraz teczki reklamowe i wizytówki. W prasie ukazywały się materiały informacyjne, wykonano projekt oraz utworzono stronę internetową, zrobiono opracowanie graficzne materiałów promocyjnych oraz przeprowadzono przez ekspertów doradztwo w zakresie przygotowania wniosków o przyznanie pomocy. W 2010 roku nie poczyniono żadnych działań związanych z informowaniem o obszarze działania LGD oraz o LSR. W 2011 roku wydano materiały informujące o obszarze LSR w postaci etui z pocztówkami obrazującymi wybrane projekty zrealizowane w ramach strategii, ukazując tworzący się Szlak Wokół Słońca wraz z jego opisem. Ponadto przez eksperta zostało przeprowadzone doradztwo w zakresie wniosków o przyznanie pomocy. W 2012 roku o Lokalnej Strategii Rozwoju i o LGD informowano za pomocą mediów lokalnych, publikując artykuły promujące LSR. Wydrukowano również ulotki z hasłem Przyczyń się do rozwoju turystyki w gminie Busko - Zdrój. Zbuduj z nami Szlak Wokół Słońca! zawierające opis działań zawartych w strategii, które pozostały do zrealizowania wraz ze skrótowymi informacjami nt. działań, w zakresie których można starać się o dofinansowanie w ramach PROW Przeprowadzono również przez eksperta doradztwo w zakresie wniosków o przyznanie pomocy. W roku 2013 r. odbyło się tylko doradztwo, przeprowadzone przez eksperta, w zakresie wniosków o przyznanie pomocy, zaś w 2014 r. poza przeprowadzonym Strona 43

44 doradztwem, jak w latach ubiegłych, na etap XVI zaplanowano stworzenie prezentacji multimedialnej przedstawiającej 70 przedsięwzięć na Szlaku Wokół Słońca zrealizowanych w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju. Dokumentacja fotograficzna dotycząca projektów, która posłużyła do stworzenia wspomnianej prezentacji, została zrealizowana przez Pana Piotra Kaletę - buskiego fotografa z wieloletnim doświadczeniem. Doradztwo eksperta przeprowadzane było prawie w każdym roku działalności Lokalnej Grupy Działania, za wyjątkiem roku Poniższe dane przedstawiają efektywność prowadzonego doradztwa. Tabela 16. Doradztwo eksperta w zakresie wniosków o przyznanie pomocy Lp Termin konkursu Zakres udzielanego doradztwa Małe projekty, Odnowa i rozwój wsi Małe projekty, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i rozwój mikroprzedsięb iorstw Małe projekty, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Małe projekty, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Małe projekty, Odnowa i rozwój wsi Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i Ekspert Małgorzata Donoch Jacek Strzelecki Małgorzata Donoch Małgorzata Donoch Ilość podmiotów, którym udzielono doradztwa Ilość złożonych wniosków Ewa Satora Ewa Satora Ewa Satora Ilość projektów, które otrzymały dofinanso wanie Strona 44

45 rozwój mikroprzedsięb iorstw, Odnowa i rozwój wsi Odnowa i rozwój wsi Małe projekty, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Małe projekty, Tworzenie i rozwój mikroprzedsięb iorstw Ewa Satora Ewa Satora Rysunek 1. Efektywność prowadzonego doradztwa eksperta w latach Strona 45

46 Rysunek 2. Efektywność prowadzonego doradztwa eksperta wyrażona procentowo w latach Z każdym kolejnym konkursem, podczas którego prowadzone było doradztwo, ilość składanych wniosków wzrastała w stosunku do ilości podmiotów, którym udzielano doradztwa. Początkowo efektywność tych działań wynosiła tylko 11,11% w 2009 roku, w 2011 roku wzrosła od 47,36 % do 50%, w 2012 roku wciąż utrzymywała się tendencja wzrostowa od 75% do aż 90%. W 2013 roku pojawił się niewielki spadek w stosunku do roku ubiegłego - efektywność doradztwa kształtowała się na poziomie 85,71%, zaś w 2014 roku osiągnęła poziom od 80% do 100%. Strona 46

47 Rysunek 3. Efektywność prowadzonego doradztwa eksperta mierzona ilością projektów, które otrzymały dofinansowanie. Ujęcie procentowe obejmujące lata Spośród złożonych wniosków, projekty które otrzymały dofinansowanie stanowią w 2009 roku 66,66%, w 2011 roku od 71,42% do 77,77%, w 2012 roku od 66,66% do 88,88%, w 2013 roku 33,33%, natomiast w 2014 roku od 33,33% do 50%. Spadek w 2013 roku dotyczący dofinansowanych projektów w stosunku do złożonych wniosków był wynikiem rezygnacji beneficjentów z realizacji projektów agencyjnych (Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw oraz Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej) na etapie weryfikacji wniosków w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Kielcach. Rezygnacja beneficjentów wynikała z niekorzystnych dla nich zmian zaistniałych w trakcie weryfikacji wniosków w stosownych rozporządzeniach. W 2014 roku niższy wskaźnik dotyczący pierwszego prowadzonego doradztwa był wynikiem ograniczonych funduszy na działanie Małe projekty, w związku z kończącym się już programem PROW , a dużą ilością osób zainteresowanych pozyskaniem dofinansowania Szkolenia zespołu biorącego udział we wdrażaniu LSR Zespół wdrażający Lokalną Strategię Rozwoju rozpoczął dokształcanie w 2009 roku od dwudniowego szkolenia przeznaczonego dla księgowej pn. Prowadzenie kadr i rachunkowości w organizacjach pozarządowych w praktyce przeprowadzonego przez Fundację Społeczny Instytut Rozwoju z Warszawy. Strona 47

48 W 2010 roku uczestniczono w dwóch szkoleniach organizowanych przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie. Pierwsze szkolenie pn. Metodyka wsparcia dla beneficjentów działania 413 PROW Oś IV w zakresie operacji małe projekty odbyło się w lutym, kolejne zaś Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej i Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw odbyło się w czerwcu. Ponadto w 2010 roku LGD zorganizowała szkolenie dla członków Rady pn. Przygotowanie członków Rady Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider w zakresie oceny wniosków składanych do LGD w ramach LSR. Szkolenie to przeprowadziła Pani Marta Starmach pracownik Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie. Program szkolenia zawierał informacje dotyczące wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju: cele ogólne, szczegółowe i przedsięwzięcia zaplanowane do realizacji, budżet LSR dla obszaru LGD, procedurę oceny i wyboru wniosków do finansowania przez Radę, Regulamin Rady LGD, przebieg procesu oceny zgodności i wyboru operacji przez Radę LGD - ocena operacji odpowiadających warunkom przyznania pomocy w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw oraz Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - warsztaty na przykładzie wniosków. Pracownicy Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider na bieżąco uczestniczyli w wielu bezpłatnych szkoleniach prowadzonych przez: Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego w Kielcach, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie, czy też Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W maju 2012 roku LGD zorganizowała dwudniowe seminarium wyjazdowe - wymiana doświadczeń z Lokalną Grupą Działania Perły Beskidu Sądeckiego. Seminarium miało na celu zaprezentowanie organom Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider produktów turystycznych charakterystycznych dla podobnego obszaru działania LGD - regionu uzdrowiskowego. Zdobyta wiedza oraz poznanie dobrych przykładów produktów turystycznych na szlakach miało za zadanie przełożyć się na jakość Szlaku Wokół Słońca. Podczas seminarium odwiedzono: Kamienną, Bardejov - miasto znajdujące się na liście Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO, Bardejovskie Kúpele, Krynice, Muszynę oraz Szczawnik. Przeprowadzono także szkolenie dla członków Rady podzielone na dwie części: I cześć - Wdrażanie LSR z uwzględnieniem zmian wprowadzonych Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 marca 2012 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego PROW na lata oraz II część - Efekt realizacji wszystkich operacji zrealizowanych, zaplanowanych do Strona 48

49 realizacji w ramach LSR. W drugim dniu seminarium odbyło się spotkanie z Lokalną Grupą Działania Perły Beskidu Sądeckiego, podczas którego nastąpiła wymiana doświadczeń w ramach realizacji LSR. Wyniki przeprowadzonych rozmów, pozyskane dobre praktyki posłużyły jako przykład możliwy do przełożenia na teren Buskiej LGD Słoneczny Lider. W marcu 2013 roku odbyło się dwudniowe szkolenie wyjazdowe, dla organów decyzyjnych oraz członków LGD, z zakresu marketingu i produktu regionalnego Rynek tradycyjnej żywności w Centrum Konferencyjno - Wypoczynkowym w Jeleśni. W ramach szkolenia poruszono zagadnienia: Identyfikacja i ochrona produktów regionalnych i tradycyjnych o promocja produktów tradycyjnych - przykłady działań, o rejestracja produktów lokalnych na poziomie kraju - Lista Produktów Tradycyjnych, omówienie przykładowego wniosku o wpis produktu na LPT, o systemy unijnych oznaczeń: CHNP, CHOG, GTS. Prezentacja Lokalnej Grupy Działania Żywiecki Raj i realizowanych projektów w ramach PROW Oś 4 Leader - wykładowca z LGD Żywiecki Raj. Prezentacja zrealizowanych projektów przez LGD Żywiecki Raj i wymiana doświadczeń o przejazd autokarem do Międzybrodzia Żywieckiego, o pokaz dobrych praktyk w terenie - przykłady w ramach działań Odnowa i rozwój wsi oraz Małe projekty. Możliwości wprowadzania produktów regionalnych i tradycyjnych na rynek o dostawy bezpośrednie produktów roślinnych, o sprzedaż bezpośrednia produktów pochodzenia zwierzęcego, o Działalność Marginalna, Lokalna i Ograniczona Wydarzenia o charakterze promocyjnym Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider aktywnie uczestniczyła w wydarzeniach promocyjnych organizując m.in. punkty informacyjne podczas imprez lokalnych, konferencje czy też konkursy. Przygotowania do prowadzonych w przyszłości działań promocyjnych rozpoczęto w 2009 roku od zakupu namiotu handlowego mającego służyć Lokalnej Grupie Strona 49

50 Działania za stoisko informacyjne podczas imprez lokalnych lub wydarzeń promocyjnych. Zakupiono także tablice reklamowe. We wrześniu 2009 r. zorganizowano konferencję promującą realizację LSR - Prezentacja LSR Buskiej LGD Słoneczny Lider poprzez różne możliwości realizacji projektów osób fizycznych i prawnych. Podczas konferencji Pani Małgorzata Donoch prezentowała Lokalną Strategię Rozwoju - Stworzenie Szlaku Wokół Słońca jako produktu regionalnego Gminy Busko - Zdrój, zagadnienia związane z Osią 4 LEADER - Odnowa i rozwój wsi, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, wdrażanie lokalnych strategii rozwój dla małych projektów oraz pozytywne przykłady rozwoju turystyki i produktu regionalnego na Ponidziu i nie tylko. Konferencję dopełniła prezentacja oraz degustacja produktów i potraw regionalnych wykonanych przez Koła Gospodyń Wiejskich. W grudniu 2009 r. zorganizowano kolejną konferencję Szlaki turystyczne jako pakiety usług dla turysty. Konferencja rozpoczęła się Jasełkami przedstawiającymi staropolskie obrzędy bożonarodzeniowe w wykonaniu młodzieżowego zespołu Zlepce z Zespołu Placówek Oświatowych Nr 1 w Busku - Zdroju, następnie Pani Beata Borek wystąpiła z prezentacją Szlakiem rękodzieła na Ponidziu, Pani Aleksandra Imosa zaprezentowała Kulinarne propozycje na Słonecznym Szlaku, Pan Dariusz Wiech - Szlakiem fauny i flory na Ponidziu oraz Pan Sebastian Motyl - Śladami dworów w okolicach Buska. Konferencję umiliło także Anielskie kolędowanie - występ dzieci ze Szkoły Podstawowej Nr 1 w Busku - Zdroju rok to także spotkania informacyjne, przeznaczone dla mieszkańców Gminy Busko - Zdrój, organizowane podczas imprez lokalnych w: Zbludowicach ( r.), Widuchowej ( r.), Siesławicach ( r.), Łagiewnikach ( r. oraz r.), Podgajach ( r.) oraz Busku - Zdroju ( r., r. oraz r.). W dziewięciu spotkaniach łącznie uczestniczyło 496 osób. W 2010 roku LGD zorganizowała konkurs sprawdzający wiedze młodzieży o produktach regionalnych występujących na terenie działalności Buskiej LGD Słoneczny Lider. Konkurs na komiks pn. Produkty regionalne gminy Busko - Zdrój widziane oczami gimnazjalisty to historyjka składająca się z 6 obrazków, o produktach regionalnych charakterystycznych dla gminy związanych z historią, kulturą, przyrodą czy też kuchnią regionu. Komiks mógł być wykonany dowolną techniką. W ramach konkursu wpłynęło 14 prac, spośród których wyłoniono trzy główne nagrody oraz 7 wyróżnień. Strona 50

51 W ramach wydarzeń o charakterze promocyjnym Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider regularnie, począwszy od 2010 do 2014 roku, pojawiała się na imprezach lokalnych organizując punkty informacyjno - konsultacyjne, w których pracownicy Biura udzielali informacji nt. możliwości pozyskania dofinansowania w ramach PROW , Oś 4 LEADER. Dzięki oznakowanemu namiotowi w barwach Stowarzyszenia z łatwością można było ich dostrzec na każdej z imprez. W 2010 roku punkty zorganizowano podczas dziewięciu różnych imprez w okresie wiosenno - letnim. Tabela 17. Punkty informacyjno - konsultacyjne na lokalnych imprezach w 2010 roku Lp. Data Miejscowość Wydarzenie Chotelek Piknik rodzinny Podgaje Piknik rodzinny Błoniec - Nowa Wieś Święto Truskawki Siesławice - Karabosy Piknik rodzinny Busko - Zdrój Dni Buska - Zdroju Widuchowa Święto Ogórka Łagiewniki Święto Plonów Młyny Dożynki Gminne Mikułowice Festyn Rodzinny W 2011 roku punkty informacyjno - konsultacyjne powstały podczas 7 imprez w okresie letnim. LGD zakupiło gadżety w celu wzmocnienia prowadzonych działań promocyjnych. Ponadto, na imprezę Witaj Lato na Karabosach w Siesławicach, zakupiono upominki na konkurs dla dzieci i młodzieży przeprowadzony ze sceny oraz konkurs plastyczny dla najmłodszych odbywający się pod namiotem LGD. Sfinansowano także występ Kabaretu Pigwa Show, widowisko z zabawą dla najmłodszych Gargamel i Smurfy oraz koncert gwiazdy wieczoru - zespół Baciary. Podczas Dni Buska - Zdroju LGD zafundowała również występ zespołu Star Guard Muffin, który cieszył się wielkim zainteresowaniem ze strony mieszkańców Gminy Busko - Zdrój. Tabela 18. Punkty informacyjno - konsultacyjne na lokalnych imprezach w 2011 roku Lp. Data Miejscowość Wydarzenie Błoniec - Nowa Wieś VI Truskawkowe Święto Siesławice - Karabosy Piknik rodzinny Witaj Strona 51

52 Lato Wełecz Święto Czosnku Widuchowa Święto Ogórka Łagiewniki Święto Plonów Busko - Zdrój Dożynki Gminne Busko - Zdrój Dni Buska - Zdroju W 2012 roku Zarząd Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider wyszedł z inicjatywą do mieszkańców Gminy Busko - Zdrój na upowszechnianie Lokalnej Strategii Rozwoju podczas wydarzeń lokalnych, według ich własnych pomysłów zgłaszanych do Biura LGD. W związku z tym pracownicy Biura zostali zaproszeni przez organizatorów do utworzenia punktów informacyjno - konsultacyjnych podczas tych imprez. LGD promowała się także podczas V Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki im. Wojtka Belona Niechaj zabrzmi Bukowina w dniach maja 2012 roku. W ramach wszystkich działań promocyjnych prowadzonych w 2012 roku zakupiono gadżety promocyjne, cukierki reklamowe oraz doposażono punkt informacyjno - konsultacyjny w stoisko wystawiennicze, stół i krzesła. Tabela 19. Punkty informacyjno - konsultacyjne na lokalnych imprezach w 2012 roku Lp. Data Miejscowość Wydarzenie Busko - Zdrój Zbludowice V Ogólnopolski Festiwal Piosenki im. Wojtka Belona Niechaj zabrzmi Bukowina Festyn Wielkie otwarcie lata - Bezpieczne Wakacje Wełecz Święto Czosnku Widuchowa Święto Ogórka Łagiewniki Święto Plonów Zbludowice Piknik rodzinny Cudze chwalicie, swego nie znacie Dobrowoda Dożynki Gminne Busko - Zdrój Dni Buska - Zdroju Busko - Zdrój II Gwardyjskie Strona 52

53 Mistrzostwa Polski w Boksie Busko - Zdrój 2012 Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider w kwietniu 2012 roku uczestniczyła jako wystawca w IV Międzynarodowych Targach Turystyki Wiejskiej i Agroturystyki AGROTRAVEL 2012, finansując w ramach funkcjonowania lokalnej grupy działania wystrój stoiska wystawienniczego, wyroby regionalne oraz obsługę stoiska. LGD uczestniczyło również jako wystawca w Targach Turystycznych w Berlinie promując Szlak Wokół Słońca. W listopadzie 2012 roku LGD wzięła udział w konferencji Działania samorządowe PROW efekty wdrażania i dobre praktyki w woj. świętokrzyskim, organizowanej przez Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego w Kielcach we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Świętokrzyskiego. Podczas konferencji prezentowano realizację wskaźników w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju poprzez występ młodzieżowego zespołu Zlepce z Zespołu Placówek Oświatowych Nr 1 w Busku - Zdroju. W grudniu 2012 roku LGD zorganizowała konferencję Promocja Szlaku Wokół Słońca - Szlak Kulinarny Ponidzia, podczas której zaprezentowano Szlak Wokół Słońca, Szlak Kulinarny Ponidzia, poruszono temat sprzedaży bezpośredniej płodów i produktów rolnych, a także zaprezentowano szlaki turystyczne Ponidzia. Konferencję uwieńczył koncert świąteczny Chóru Kameralnego Teatru Muzycznego w Kaliningradzie. W 2013 roku Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider, w ramach prowadzonych działań promocyjnych, zakupiła strój reklamowy Słoneczko, który był wykorzystywany podczas wszystkich wydarzeń lokalnych i wojewódzkich. Maskotka reklamowa promowała Szlak Wokół Słońca podczas 7 imprez lokalnych w sezonie letnim: Święto Czosnku - Wełecz, Piknik sportowo - rekreacyjny - Siesławice - Karabosy, Piknik rodzinny - Dobrowoda, Święto Ogórka - Widuchowa, Dożynki Gminne - Szaniec, Dni Buska - Zdroju - Busko - Zdrój oraz Piknik rodzinny - Zbludowice. Na czterech spośród tych imprez zorganizowano punkty informacyjno - konsultacyjne. Wydrukowano także broszury - mapki prezentujące Szlak Wokół Słońca, które były dystrybuowane w trakcie wszystkich wydarzeń lokalnych. Podczas odbywających się corocznie Dni Buska - Zdroju LGD wsparła zorganizowanie, na placu przy Buskim Samorządowym Centrum Kultury, Osady Żywej Tradycji. Odbywały się tam pokazy: wytwarzania wyrobów kowalstwa Strona 53

54 artystycznego, wyrobów artystycznych z roślin żywych, wyrobów artystycznych z bibuły, decoupagu oraz różnych technik malarstwa, wyplatania wyrobów artystycznych z wikliny oraz wyrobów artystycznych z gliny. Tabela 20. Punkty informacyjno - konsultacyjne na lokalnych imprezach w 2013 roku Lp. Data Miejscowość Wydarzenie Widuchowa Święto Ogórka Szaniec Dożynki Gminne Busko - Zdrój Dni Buska - Zdroju Zbludowice Piknik rodzinny W marcu 2013 roku LGD ogłosiła konkurs sprawdzający wiedzę z zakresu realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju pn. Czynna turystyka w połączeniu z produktem regionalnym jakim jest Szlak Wokół Słońca da ludziom zdrowie - dar szczególny. Konkurs przeznaczony był dla świetlic wiejskich z obszaru Gminy Busko - Zdrój. Pracę konkursową stanowiły prezentacja oraz mapa, przedstawiające szlaki tematyczne Szlaku Wokół Słońca. Konkurs został przedłużony do maja ze względu na nikłe zainteresowanie, wprowadzono także możliwość składania prac przez szkoły z obszaru Gminy Busko - Zdrój. W rezultacie do Biura LGD wpłynęły trzy prace wykonane przez młodzież. Pierwsze miejsce zajął Zespół Placówek Oświatowych nr 1 w Busku - Zdroju. Wszystkie prace zostały nagrodzone. W lipcu podczas Święta Czosnku - pikniku rodzinnego na Wełczu - LGD zorganizowała konkurs o tematyce prozdrowotnej i proekologicznej. Wpłynął on na poszerzenie wiedzy społeczności lokalnej z zakresy już zrealizowanych przedsięwzięć w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju. Podczas konkursu, który poprowadziła Pani Małgorzata Donoch - Prezes Stowarzyszenia, mówiono o miejscach i atrakcjach powstałych na Szlaku Wokół Słońca, dzięki funduszom pozyskanym z PROW Oś 4 LEADER. W ramach konkursu wyłoniono pięciu zwycięzców, którzy otrzymali nagrody książkowe. W ramach wydarzeń o charakterze promocyjnym Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider w kwietniu 2013 roku uczestniczyła jako wystawca w V Międzynarodowych Targach Turystyki Wiejskiej i Agroturystyki AGROTRAVEL Na stoisku stylizowanym na wiejską chatę odbywały się pokazy rękodzielnicze: wikliniarskie, wyroby kwiatów z bibuły oraz tworzenie witraży na szkle. Strona 54

55 W czerwcu 2013 roku uczestniczono także w imprezie plenerowej promującej Lokalne Grupy Działania z woj. świętokrzyskiego wdrażające działania w ramach PROW na lata Baw się z nami LGD-ami. W ramach imprezy zorganizowano korowód, występy artystyczne, degustację potraw regionalnych oraz konkursy z nagrodami. Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider zapewniła występ 30 osobowego regionalnego zespołu młodzieżowego Zlepce. W 2014 roku maskotka reklamowa Słoneczko promowała Szlak Wokół Słońca podczas 7 imprez lokalnych: Święto Kwitnącej Truskawki - Błoniec - Nowa Wieś, Otwarcie świetlicy wiejskiej - Oleszki, Dzień Dziecka przy Buskim Samorządowym Centrum Kultury - Busko - Zdrój, Seanse filmowe Bajki naszych dziadków przy Buskim Samorządowym Centrum Kultury - Busko - Zdrój, Święto Ogórka - Widuchowa, Dni Buska - Zdroju - Busko - Zdrój, Dożynki Wojewódzkie - Busko Zdrój. Na dwóch spośród tych wydarzeń zorganizowano punkty informacyjno - konsultacyjne. Tabela 21. Punkty informacyjno - konsultacyjne na lokalnych imprezach w 2014 roku Lp. Data Miejscowość Wydarzenie Busko - Zdrój Dni Buska - Zdroju Busko - Zdrój Dożynki Wojewódzkie 31 sierpnia 2014 roku podczas Dni Buska - Zdroju Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider zorganizowała konkurs na najładniejsze ekologiczne stoisko wystawiennicze. Celem konkursu była promocja dobrych praktyk związanych z żywnością ekologiczną. Konkurs przeznaczony był dla certyfikowanych gospodarstw ekologicznych. Przyznano trzy główne nagrody oraz dwa wyróżnienia Szkolenia lokalnych liderów Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider prowadziła bądź organizowała szkolenia dla lokalnych liderów, potencjalnych beneficjentów z zakresu działań, które podlegają dofinansowaniu w ramach PROW Oś 4 LEADER. Szkolenia miały na celu zapoznać uczestników z wizją i misją zawartą w Lokalnej Strategii Rozwoju, celami głównymi, szczegółowymi i przedsięwzięciami, kryteriami wyboru operacji i oceny zgodności z LSR, harmonogramem przewidywanych terminów podawania do publicznej wiadomości informacji o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy, budżetem LSR, a także przedstawić beneficjentów każdego z działań w ramach 4.1/413 Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju, zakres przyznawanej pomocy, jej limity oraz Strona 55

56 prześledzić wnioski wraz z załącznikami. Szkolenia miały za zadanie pomóc potencjalnym beneficjentom w ubieganiu się o środki unijne. Łącznie przeszkolono 156 osób. Tabela 22. Szkolenia dla wnioskodawców Lp. Data Zakres tematyczny Wykładowca Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider, Małe projekty Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider, Małe projekty 2010 Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider, Małe projekty - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej grupy Działania Słoneczny Lider, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku 2011 Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej grupy Działania Słoneczny Lider, Małe projekty - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku 2012 Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej Grupy Działania Małgorzata Donoch Małgorzata Donoch Małgorzata Donoch Marta Starmach Marta Starmach Małgorzata Donoch Ilość uczestników Ewa Satora 15 Strona 56

57 Słoneczny Lider, Małe projekty - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider, Małe projekty - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku Lokalna Strategia Rozwoju Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku 2013 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku, Odnowa i rozwój wsi - wiedza teoretyczna i praktyczna potrzebna przy wypełnianiu wniosku Ewa Satora 11 Ewa Satora 15 Ewa Satora 12 Ewa Satora 9 Od 2012 roku LGD zaczęła organizować Dzień Beneficjenta, którego zadaniem było ukazanie mieszkańcom gminy Busko - Zdrój budującej się oferty turystycznej jaką stanowi Szlak Wokół Słońca, a także zapoznanie z Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , Oś 4 LEADER i zaprezentowanie możliwości jakie niesie za sobą aplikowanie o środki unijne. Tabela 23. Dzień Beneficjenta Lp. Data Miejsce Dodatkowe atrakcje Izba Chlebowa przy Parafii Rzymskokatolickiej p.w. Św. Brata Alberta w Busku - wypiek podpłomyków w piecu chlebowym konkursy przejazd wozem Ilość uczestników 20 Strona 57

58 Zdroju Ośrodek Jazdy Konnej i Hipoterapii - Hipoland w Zbludowicach Pracownia Sztuki Rustykalnej ARTE RUSTICA w Radzanowie Gospodarstwo Agroturystyczne U Michała w Widuchowej Stara Kuźnia w Broninie Ośrodek Jazdy Konnej i Hipoterapii - Hipoland w Zbludowicach Gospodarstwo Agroturystyczne U Michała w Widuchowej Izba Chlebowa przy Parafii Rzymskokatolickiej p.w. Św. Brata Alberta w Busku - Zdroju Buskie Samorządowe Centrum Kultury - Wrażliwość w drewnie ukryta Ośrodek Jazdy Konnej i Hipoterapii - Hipoland w Zbludowicach Stara Kuźnia w Broninie Gospodarstwo Agroturystyczne U Michała w Widuchowej Buskie Samorządowe Centrum Kultury - Wrażliwość w drewnie ukryta turystycznym lepienie z gliny konkursy w parku rekreacyjnym poczęstunek w altanie możliwość wykucia monety przejazd wozem turystycznym konkursy sprawnościowe ćwiczenia w parku rekreacyjnym turniej piłki nożnej na boisku sportowym grill w altanie wypiek podpłomyków w piecu chlebowym sesja fotograficzna przy drewnianych rzeźbach przejazd wozem turystycznym ćwiczenia w parku rekreacyjnym grill w altanie Dożynki Gminne we wsi Szaniec Strona 58

59 Al. Mickiewicza - Pomnik Leszka Czarnego - atrakcja historyczna na Słonecznym Szlaku - Busko - Zdrój Zabytkowy Zamek Dersław z kominkiem do wypieku podpłomyków - Busko - Zdrój Renesansowy dwór Murowaniec - Szaniec Buskie Samorządowe Centrum Kultury - Wrażliwość w drewnie ukryta w Busku - Zdroju Ośrodek Jazdy Konnej i Hipoterapii - Hipoland w Zbludowicach przejażdżka konna 24 W lipcu 2014 roku Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider zorganizowała spotkanie z beneficjentami, którzy otrzymali dofinansowanie w ramach PROW na lata Oś 4 LEADER Działanie 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju. Podpisano na nim porozumienie, w ramach którego wszyscy uczestnicy będą wspólnie promowali Szlak Wokół Słońca obejmujący swym zasięgiem obszar gminy Busko - Zdrój. Zadania, które mają zostać zrealizowane w ramach zawartego porozumienia to: Opracowanie i wytyczenie Szlaków: Architektury, Fauny i Flory, Produktu Lokalnego, Odnowy Biologicznej, Umiejętności oraz Obrzędów i Dziedzictwa Kulturowego przez Buską Lokalną Grupę Działania Słoneczny Lider, Udostępnienie zrealizowanych w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju przedsięwzięć na w/w szlakach przez Beneficjentów, Oznakowanie przedsięwzięć na w/w szlakach zgodnie z dokumentacją opracowaną przez Buską Lokalną Grupę Działania Słoneczny Lider, Promocja Szlaku Wokół Słońca. Strona 59

60 4.3. Podsumowanie Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider w latach podejmowała działania w zakresie wszystkich grup zadań składających się na działanie Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja: 1) Badania nad obszarem objętym LSR, 2) Informowanie o obszarze działania LGD i o LSR, 3) Szkolenia zespołu biorącego udział we wdrażaniu LSR, 4) Wydarzenia o charakterze promocyjnym, 5) Szkolenia lokalnych liderów, przyczyniając się do efektywnego wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju i sprawnego funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania. Zakres kosztów dla poszczególnych grup zadań przedstawiają poniższe zestawienia rzeczowo finansowe rozliczone wnioskami o płatność. Strona 60

61 Tabela 24. Zestawienie rzeczowo finansowe dla działania Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja za rok 2009 Lp. Wyszczególnienie zakresu rzeczowego Koszty kwalifikowalne operacji wg umowy Wydatkowanie 2009 I Rok 2009 (Etapy I-II) II I Koszty bieżące (administracyjne) , , , ,90 II Koszty związane z nabywaniem umiejętności i aktywizacją , , , ,94 A realizacja badań dotyczących obszaru objętego LGD 5 000, ,00 0, ,00 B informowanie o obszarze LSR, realizacji LSR oraz działalności LGD , , , ,60 C szkolenie pracowników LGD 537,00 537,00 0,00 537,00 D realizacja wydarzeń promocyjnych i kulturalnych , , , ,26 związanych z obszarem objętym LSR, realizacją LSR oraz działalnością LGD E aktywizowanie społeczności lokalnej 2 735, ,08 0, ,08 III RAZEM , , , ,84 Strona 61

62 Tabela 25. Zestawienie rzeczowo finansowe dla działania Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja za rok 2010 Lp. Wyszczególnienie zakresu rzeczowego Koszty kwalifikowalne operacji wg umowy Wydatkowanie 2010 Rok 2010 (Etapy I-IV) I II III IV I Koszty bieżące (administracyjne) , , , , , ,36 II Koszty związane z nabywaniem umiejętności i aktywizacją A informowanie o obszarze działania LGD oraz o LSR - Gmina Busko - Zdrój B C szkolenie kadr biorących udział we wdrażaniu LSR - cały kraj wydarzenia o charakterze promocyjnym oraz szkolenia dla lokalnych liderów - Gmina Busko - Zdrój , , , , ,56 0, ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, , ,00 330, ,00 0,00 0, , ,32 798, , ,56 0,00 III RAZEM , , , , , ,36 Tabela 26. Zestawienie rzeczowo finansowe dla działania Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja za lata (do roku) Lp. Wyszczególnienie zakresu zadań planowanych do realizacji Koszty kwalifikowaln e operacji wg umowy Wydatkowanie Rok 2011 (Etapy I-IV) Rok 2012 (Etapy V-VIII) I II III IV V VI VII VIII I II A Funkcjonowanie LGD Nabywanie umiejętności i aktywizacja: badania nad obszarem objętym , , , , , , , , , , , ,51 0, , , , , , , , ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Strona 62

63 Nierozliczony wnioskiem o płatność RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER LSR B informowanie o , ,90 0,00 0,00 0, ,50 0, ,40 900, ,00 obszarze działania LGD oraz o LSR C szkolenia zespołu 8 809, ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0, ,00 0,00 0,00 biorącego udział we wdrażaniu LSR D wydarzenia o , ,96 0, , ,71 0,00 891, , , ,00 charakterze promocyjnym E szkolenia lokalnych 6 855, ,65 0,00 0, ,81 0, ,38 0,00 950,00 0,00 liderów III RAZEM , , , , , , , , , ,82 Lp. Wyszczególnienie zakresu Rok 2013 (Etapy IX-XII) Rok 2014 (Etapy XIII-XVI) zadań planowanych do IX X XI XII XIII XIV XV XVI realizacji I Funkcjonowanie LGD , , , , , , ,75 II Nabywanie umiejętności i , , ,01 0,00 750, , ,00 aktywizacja: A badania nad obszarem objętym 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 LSR B informowanie o obszarze 0,00 750,00 0,00 0,00 750, , ,00 działania LGD oraz o LSR C szkolenia zespołu biorącego 5 597,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 udział we wdrażaniu LSR D wydarzenia o charakterze 4 857, , ,01 0,00 0,00 0, ,00 promocyjnym E szkolenia lokalnych liderów 0, ,46 500,00 0,00 0,00 0,00 200,00 III RAZEM , , , , , , ,75 Strona 63

64 Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider zatrudnia pracowników odpowiedzialnych za utrzymanie potencjału administracyjnego LGD. W trakcie pracy pracownicy uczestniczyli w szkoleniach podnosząc swoją wiedzę i kompetencje z zakresu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , tak aby udzielane przez nich doradztwo było w pełni efektywne. LGD podejmowała działania informacyjne, promocyjne, szkoleniowe i doradcze, które pozwoliły w pełni zaangażować społeczność lokalną w rozwój obszaru objętego LSR. Na uwagę zasługują systematycznie prowadzone Punkty informacyjno konsultacyjne podczas lokalnych wydarzeń kulturalnych, w których pracownicy LGD udzielali informacji nt. możliwości pozyskania dofinansowania w ramach PROW , Oś 4 LEADER. W latach łącznie zorganizowano 31 Punktów informacyjno konsultacyjnych na obszarze Gminy Busko Zdrój. Podczas naboru wniosków LGD podejmowała wszelkie działania, które przyczyniły się do ilości, ale również jakości przedkładanych wniosków o przyznanie pomocy. LGD Słoneczny Lider organizowała doradztwo eksperta w zakresie wniosków o przyznanie pomocy. W latach LGD zorganizowało 8 dyżurów, podczas których z porady eksperta skorzystało 106 podmiotów. Z 58 wniosków o przyznanie pomocy złożonych przez w/w podmioty 35 otrzymało dofinansowanie co stanowi 60,34%. Podczas naborów organizowano również szkolenia dla osób wstępnie planujących złożenie wniosków o przyznanie pomocy, w liczbie 11 szkoleń, dla 156 osób. W celu zachęcenia mieszkańców Gminy Busko Zdrój w latach Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider zorganizowała 5 Dni Beneficjenta dla 117 mieszkańców. Ich zadaniem było ukazanie mieszkańcom Gminy Busko - Zdrój budującej się oferty turystycznej jaką stanowi Szlak Wokół Słońca, a także zapoznanie z Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , Oś 4 LEADER i zaprezentowanie możliwości jakie niesie za sobą aplikowanie o środki unijne. Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider obejmowała swoimi działaniami również najmłodszych mieszkańców Gminy Busko Zdrój, poprzez organizację licznych konkursów, dzięki którym dzieci i młodzież z obszaru LSR poszerzyły swoją wiedzę o produktach regionalnych i atrakcjach turystycznych charakterystycznych dla tego regionu. W ocenie mieszkańców Gminy Busko Zdrój wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju przebiega pomyślnie (788 ankietowanych) a sprawność funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania utrzymuje się na poziomie bardzo dobrym i dobrym (70% ankietowanych). Mieszkańcy Gminy Busko Zdrój są zdania, iż kontynuowanie działań Lokalnej Grupy Działania na obszarze LSR jest potrzebne (92% ankietowanych). Powyższe dane świadczą o trafności wybranych Strona 64

65 przez LGD i ujętych w zestawieniach rzeczowo finansowych działań o charakterze informacyjnym, promocyjnym, szkoleniowym i doradczym. Strona 65

66 5. Wdrażanie projektów współpracy 9 stycznia 2012 roku Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider, Stowarzyszenie G5, Lokalna Grupa Działania Perły Ponidzia podpisały z Samorządem Województwa Świętokrzyskiego umowę przyznania pomocy nr UM /11 w ramach działania Wdrażanie projektów współpracy w zakresie operacji polegającej na realizacji projektu współpracy objętego PROW na lata Lokalne Grupy Działania zobowiązały się do wspólnej realizacji operacji pt. Festiwal Smaków o akronimie FS, której celem było: 1) Zwiększenie atrakcyjności oferty turystycznej na obszarze działania partnerów projektu na moment zakończenia realizacji projektu poprzez wspólne wypracowanie nowej oferty kulinarnej produktów tradycyjnych i lokalnych na Szlaku Kulinarnym, stanowiącym nowy innowacyjny produkt. 2) Wzrost poziomu integracji środowisk działających w sferze turystyki na obszarze LGD partnerów projektu na moment zakończenia realizacji projektu mierzony udziałem grup docelowych w przedsięwzięciach integracyjnych tj. udział w cyklicznych kiermaszach. 3) Aktywizacja społeczności lokalnej poprzez: tworzenie sieci sklepików, restauracji Sieć Nasze Kulinarne Dziedzictwo. 4) Inicjowanie powstawania lub wprowadzania na rynek produktów i usług opartych na lokalnych zasobach tradycyjnych sektora gospodarki oraz LSR tj. promocja dziedzictwa kulinarnego. Realizację projektu współpracy poprzedziło jego przygotowanie w postaci opracowania i wykonania analizy ilościowej produktów tradycyjnych na obszarze gminy Busko Zdrój, zgodnie z umową przyznania pomocy nr UM /10 w ramach działania Wdrażanie projektów współpracy w zakresie operacji polegającej na przygotowaniu projektu współpracy, objętego PROW na lata zawartą w dniu 7 marca 2011 roku. Zadaniem wiodącym podczas realizacji projektu współpracy wynikającym z analizy ilościowej produktów tradycyjnych był Konkurs na produkty tradycyjne, który wyłonił 12 produktów/potraw, dla których Lokalne Grupy Działania zobowiązały się do opracowania wniosków na listę produktów tradycyjnych: 1) Naturalna Woda Mineralna Buskowianka Zdrój 2) Czosnek z Wełcza 3) Szynka z Broniny 4) Żabieckie Gały Strona 66

67 5) Kiełbasa z rodu Góry 6) Śliwka Damacha 7) Grądzkie blachorze 8) Strojcowskie zawijoki z ziemniaków 9) Zolipskie pirogi 10) Pierogi z fasolą i boczkiem 11) Nadwiślański ogórek konserwowy z Kanny 12) Kaszanka szarbianka Ostatecznie opracowano 11 wniosków, dla następujących produktów/potraw: 1) Czosnek wójczański 2) Szynka z Broniny 3) Żabieckie Gały 4) Kiełbasa z Pacanowa 5) Suszona Damach z Ponidzia 6) Blachorze 7) Strojcowskie zawijoki z ziemniaków 8) Zolipskie pirogi 9) Skalbmierskie ogórki kiszone 10) Nadwiślański ogórek konserwowy z Kanny 11) Kaszanka szarbianka Opracowanie w/w wniosków zlecono Świętokrzyskiemu Ośrodkowi Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach. Od czerwca do grudnia 2012 roku wykonawca opracował w/w wnioski, które zostały przedłożone we właściwych urzędach marszałkowskich. Wszystkie produkty/potrawy zostały wpisane na listę produktów tradycyjnych: 1) Czosnek wójczański 14 styczna 2014 roku 2) Szynka z Broniny 14 stycznia 2014 roku 3) Żabieckie Gały 5 grudnia 2013 roku 4) Kiełbasa z Pacanowa 5 grudnia 2013 roku 5) Suszona Damach z Ponidzia 5 grudnia 2013 roku 6) Blachorze 18 lipca 2013 roku 7) Strojcowskie zawijoki z ziemniaków 18 lipca 2013 roku 8) Zolipskie pirogi 27 czerwca 2013 roku 9) Skalbmierskie ogórki kiszone 14 stycznia 2014 roku 10) Nadwiślański ogórek konserwowy z Kanny 18 lipca 2014 roku 11) Kaszanka szarbianka 5 grudnia 2013 roku. Konkurs na produkty tradycyjne dał podwaliny do opracowania Pamiętnika kulinarnego Ponidzia i Powiśla, jedynej w swoim rodzaju publikacji prezentującej tradycję kulinarną rodem z Ponidzia i Powiśla. Wszystkie Strona 67

68 produkty/potrawy wyszukane w ramach realizacji projektu współpracy na obszarze 14 gmin województw małopolskiego i świętokrzyskiego Gminy Bejsce, Bolesław, Busko Zdrój, Czarnocin, Gręboszów, Mędrzechów, Nowy Korczyn, Olesno, Opatowiec, Pacanów, Skalbmierz, Solec Zdrój, Stopnica, Wiślica przyczyniły się do wytyczenia Szlaku kulinarnego Ponidzia i Powiśla. Współpraca z w/w Lokalnymi Grupa Działania w ramach realizacji projektu współpracy Festiwal Smaków przyczyniła się do stworzenia markowego produktu kulinarnego na obszarze Ponidzia i Powiśla Szlaku kulinarnego, stanowiącego dopełnienie już istniejących na w/w obszarze szlaków turystycznych. Strona 68

69 6. Realizacja programów pomocowych Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider w partnerstwie ze Szkołą Języków Obcych PRIME, od stycznia do listopada 2014 roku, realizowała w ramach PO KL Działania 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich projekt pn. Podnoszenie kompetencji językowych i komputerowych na Słonecznym Szlaku. Dofinansowanie projektu wynosiło ,60 zł. Celem projektu było zdobycie nowych, uzupełnienie lub podwyższenie wiedzy i umiejętności w zakresie znajomości języka angielskiego lub technik ICT wśród 10 osobowej grupy uczestników projektu dla każdego zadania. Zajęcia z języka angielskiego prowadzone były przez partnera projektu - Szkołę Języków Obcych PRIME. Kurs, w którym uczestniczyło 7 kobiet i 3 mężczyzn zakończył się egzaminem końcowym na poziomie A0 (rozumienie tekstu mówionego, czytanego, znajomość struktur gramatycznych, egzamin ustny). Uczestnicy tego zadania otrzymali certyfikaty potwierdzające zdanie egzaminu końcowego. Po stronie Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider było przeprowadzenie 68 godzin szkolenia komputerowego obejmującego 4 moduły wybrane na podstawie testu dołączonego do formularza rekrutacyjnego. Szkolenie komputerowe, w którym uczestniczyły 4 kobiety i 6 mężczyzn, zakończyło się przystąpieniem do egzaminu oraz uzyskaniem certyfikatu ECDL Start. Certyfikat ten gwarantuje posiadanie wiedzy w zakresie pojęć technologii informacyjnej i umiejętności obsługi komputera, a także jest rozpoznawalny w 148 krajach świata. Strona 69

70 7. Badanie beneficjentów W latach Buska Lokalna Grupa Działania Słoneczny Lider przeprowadziła wśród 1000 mieszkańców Gminy Busko Zdrój ankietę ewaluacyjną, która miała na celu zbadanie poziomu wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju oraz poznanie opinii respondentów na temat pracy i funkcjonowania samego LGD Słoneczny Lider. Osoby ankietowane to 1000 mieszkańców Gminy Busko Zdrój, w tym 59% wszystkich ankietowanych stanowiły kobiety a 41% mężczyźni. Rysunek 4. Płeć respondentów Płeć respondentów mężczyzna 41% kobieta 59% Wśród respondentów największy odsetek stanowiły osoby w wieku lat (29%) i lat (29%). Tylko 7% respondentów w wieku do 25 lat wypełniło ankietę ewaluacyjną. Strona 70

71 Rysunek 5. Wiek respondentów powyżej 60 lat 13% Wiek respondentów do 25 lat 7% lat 22% lat 29% lat 29% Procentowy udział respondentów wg wykształcenia przedstawia się następująco: 57% respondentów posiadało wykształcenie wyższe, 16% wykształcenie pomaturalne, 15% wykształcenie średnie, 10% zawodowe i tylko 2% wykształcenie podstawowe. Strona 71

72 Rysunek 6. Wykształcenie respondentów Wykształcenie respondentów zawodowe 10% podstawowe 2% średnie 15% pomaturalne 16% wyższe 57% Najwięcej respondentów to osoby fizyczne 633 mieszkańców, następnie jednostki samorządu terytorialnego 148 mieszkańców, organizacje pozarządowe 109 mieszkańców, przedsiębiorcy 105 mieszkańców. Najmniejsza ilość respondentów reprezentowała sektor kościoły i związki wyznaniowe 22 mieszkańców. Strona 72

73 osoba fizyczna koscioły i związki wyznaniowe jednostki samorządu terytorialnego organizacje pozarządowe przedsiębiorcy RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 7. Jaki sektor Pan/Pani reprezentuje? Jaki sektor Pan/Pani reprezentuje? Respondenci najczęściej o Buskiej Lokalnej Grupie Działania Słoneczny Lider wiedzą od znajomych 499 osób i z Internetu 433 osoby. 264 respondentów kojarzy LGD z wydarzeń, przez nią organizowanych. Strona 73

74 z Internetu od znajomych uczestniczyłem/am w wydarzeniu organizowanym przez LGD nie wiem, nie pamiętam inne, jakie? RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 8. Źródła wiedzy o Buskiej Lokalnej Grupie Działania Słoneczny Lider Źródła wiedzy o Buskiej Lokalnej Grupie Działania "Słoneczny Lider" Tylko 23% respondentów korzystało z doradztwa pracowników Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider. Strona 74

75 Rysunek 9. Czy korzystał/korzystała Pan/Pani z doradztwa LGD? Czy korzystał/korzystała Pan/Pani z doradztwa LGD? tak 23% nie 77% Spośród osób, które wypełniły ankietę ewaluacyjną tylko 11% aplikowało o środki unijne w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Oś 4 Leader. Strona 75

76 Rysunek 10. Czy składał/ła Pan/Pani wnioski na realizację projektu do LGD? Czy składał/ła Pan/Pani wnioski na realizację projektu do LGD? tak 11% nie 89% Blisko połowa ankietowanych była zainteresowana możliwościami dofinansowania projektów w ramach lokalnej strategii rozwoju 488 osób. Dużym zainteresowaniem cieszyłyby się również imprezy kulturalne i sportowe organizowane przez LGD 368 respondentów. Strona 76

77 na temat dofinansowania z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata na temat imprez kulturalnych i sportowych organizowanych przez LGD na temat dofinansowania na projekty wspierane w ramach lokalnej strategii rozwoju na temat szkoleń organizowanych/fina nsowanych przez LGD nie jestem zainteresowany/a żadnymi informacjami na temat LGD RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 11. Jakimi informacjami na temat działalności LGD jest Pan/Pani zainteresowany/a? Jakimi informacjami na temat działaności LGD jest Pan/Pani zainteresowany/a? Najczęstszą formą otrzymywania informacji o działalności LGD są strony internetowe 630 respondentów. Strona 77

78 w formie ulotek/broszur informacyjnych dostarczanych do domu poprzez strony internetowe osobiście, w siedzibie LGD w innej formie, jakiej? RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 12. Jakie formy otrzymywania informacji o działalności LGD Pan/Pani preferuje? Jakie formy otrzymywania informacji o działaności LGD Pan/Pani preferuje? Respondenci oceniają swoją wiedzę na temat możliwości pozyskiwania środków finansowych w ramach Osi 4 Leader dobrze 35 % respondentów i zadawalająco 32% respondentów. Strona 78

79 Rysunek 13. Jak ocenia Pan/Pani swoją wiedzę na temat możliwości pozyskiwania środków finansowanych w ramach programu Leader? Jak ocenia Pan/Pani swoją wiedzę na temat możliwości pozyskiwania środków finansowych w ramach programu Leader? niezadawalająco 7% słabo 14% bardzo dobrze 12% zadawalajaco 32% dobrze 35% 64% respondentów słyszała o szkoleniach organizowanych przez Buską Lokalną Grupę Działania Słoneczny Lider. Rysunek 14. Czy słyszał Pan/Pani o szkoleniach organizowanych przez Buska LGD Słoneczny Lider? Czy słyszał Pan/Pani o szkoleniach organizowanych przez Buską LGD "Słoneczny Lider" nie 36% tak 64% Strona 79

80 W akcjach organizowanych przez LGD brało udział 52% respondentów. Najczęściej były to imprezy kulturalne 437 respondentów, kolejno szkolenia 126 respondentów, spotkania informacyjne 101 respondentów, wyjazdy studyjne 58 respondentów. Rysunek 15. Czy brał/ła Pan/Pani udział w akcjach organizowanych przez LGD? Czy brał/ła Pan/Pani udział w akcjach organizowanych przez LGD? nie 48% tak 52% Strona 80

81 Rysunek 16. Jeśli tak, to w jakich? Jeśli tak, to w jakich? szkolenia imprezy kulturalne wyjazdy studyjne spotkania informacyjne inne, jakie? W szkoleniach dotyczących przygotowania wniosku o dofinansowanie organizowanych przez LGD brało udział 18% respondentów. Strona 81

82 Rysunek 17. Czy brał/ła Pan/Pani udział w szkoleniach dotyczących przygotowania wniosku o dofinansowanie organizowanych przez Buska LGD Słoneczny Lider? Czy brał/ła Pan/Pani udział w szkoleniach dotyczących przygotowania wniosku o dofinansowanie organizowanych przez Buską LGD "Słoneczny Lider"? tak 18% nie 82% Strona internetowa Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider jest najczęściej odwiedzanym miejscem jeżeli chodzi o uzyskanie informacji o możliwości uzyskania dofinansowania na realizację projektów w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju 549 respondentów. Respondenci często korzystają również z materiałów drukowanych w postaci prasy lokalnej i plakatów 404 respondentów. Najmniejszy odsetek respondentów w tym zakresie odwiedza biuro LGD tylko 276 respondentów. Strona 82

83 Rysunek 18. Z jakich źródeł najczęściej uzyskuje Pan/Pani informacje o możliwości uzyskania dofinansowania na realizację projektów w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Buskiej LGD Słoneczny Lider? Z jakich źródeł najczęściej uzyskuje Pan/Pani informacje o możliwości uzyskania dofinanowania na realizację projektów w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Buskiej LGD "Słoneczny Lider"? prasa lokalna, plakaty strona www Buskiej LGD "Słoneczny Lider" biuro LGD inne źródła (proszę podać jakie) Wg respondentów działania informacyjno promocyjne prowadzone przez LGD Słoneczny Lider są dobrze zaplanowane oraz przygotowane w sposób zrozumiały i przejrzysty 602 osoby. Strona 83

84 Rysunek 19. Czy działania informacyjno promocyjne prowadzone przez Buską LGD Słoneczny Lider są w Pana/Pani opinii? Czy działania informacyjno - promocyjne prowadzone przez Buską LGD "Słoneczny Lider" są w Pana/Pani opinii? dobrze zaplanowane oraz przygotowane w sposób zrozumiały i przejrzysty średnio zrozumiałe dla osób niezwiązanych z funduszami unijnymi niejasne i zbyt rzadkie Aby informacje na temat działalności Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider docierały do jak największej liczby osób zainteresowanych pozyskaniem środków unijnych za jego pośrednictwem należy wzmocnić następujące działania informacyjne: wydarzenia promocyjno informacyjne (464 respondentów), materiały informacyjne (379 respondentów), działania prowadzone za pośrednictwem Internetu (376 respondentów), spotkania z mieszkańcami obszaru LSR (347 respondentów). Strona 84

85 spotkania z mieszkańcami obszaru LSR szkolenia dla mieszkańców obszaru LSR materiały informacyjne (foldery, plakaty, ulotki) wydarzenia promocyjno - informacyjne działania prowadzone za posrednictwem Internetu (kampania internetowa) konsultacje indywidualne RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 20. Jakie Pana/Pani zdaniem działania informacyjne należy wzmocnić, aby informacje na temat działalności Buskiej LGD Słoneczny Lider docierały do jak największej liczby osób zainteresowanych pozyskaniem środków unijnych za pośrednictwem stowarzyszenia? Jakie Pana/Pani zdaniem działania informacyjne należy wzmocnić, aby informacje na temat działaności Buskiej LGD "Słoneczny Lider" docierały do jak największej liczby osób zainteresowanych pozyskaniem środków unijnych za pośrednictwem stowarzyszenia? Wg opinii respondentów współpraca z Buską Lokalną Grupą Działania Słoneczny Lider przebiega bardzo dobrze 37% respondentów. Tylko 4 % respondentów źle ocenia współpracę z LGD. Strona 85

86 Rysunek 21. Jak ocenia Pan/Pani swoją dotychczasową współpracę z Buską Lokalną Grupą Działania Słoneczny Lider? zadawalająco 19% Jak ocenia Pan/Pani swoją dotychczasową współpracę z Buską Lokalną Grupą Działania "Słoneczny Lider"? niezadawalają co 7% źle 4% nie mam zdania 1% bardzo dobrze 32% dobrze 37% Respondenci bardzo dobrze oceniają pomoc udzielaną przez pracowników biura Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider 48% respondentów. Strona 86

87 Rysunek 22. Jak ocenia Pan/Pani pomoc udzielona przez pracowników biura Buskiej LGD Słoneczny Lider? niezadawalają co 4% zadawalająco 15% Jak ocenia Pan/Pani pomoc udzieloną przez pracowników biura Buskiej LGD "Słoneczny Lider"? źle 2% bardzo dobrze 48% nie mam zdania 2% dobrze 29% Wg respondentów założenia Lokalnej Strategii Rozwoju LGD w nowym okresie programowania powinny opierać się o rozwój przedsiębiorczości i tworzenie nowych miejsc pracy 545 respondentów, rozwój infrastruktury na terenie poszczególnych gmin wchodzących w skład LGD 333 respondentów oraz organizację działań szkoleniowych, warsztatów dla społeczności lokalnej 273 respondentów. Strona 87

88 rozwój przedsiębiorczości i tworzenie nowych miejsc pracy organizacja działań szkoleniowych, warsztaów dla społecznosci lokalnej rozwój infrastruktury na terenie poszczególnych gmin wchodzących w skład LGD promocja i kultywowanie tradycji oraz kultury ludowej tworzenie i rozwój produktów lokalnych RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 23. Na jakich działaniach Pan/Pani zdaniem powinny opierać się założenia Lokalnej strategii Rozwoju Buskiej LGD Słoneczny Lider w nowym okresie programowania? Na jakich działaniach Pan/Pani zdaniem powinny opierać się założenia Lokalnej Strategii Rozwoju Buskiej LGD "Słoneczny Lider" w nowym okresie programowania? Respondenci zgodnie stwierdzili, iż do zaspokojenia potrzeb i oczekiwań mieszkańców obszaru Gminy Busko Zdrój w największym stopniu przyczynią się działania: Małe projekty (wg 588 respondentów) i Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (wg 425 respondentów). Strona 88

89 Małe projekty Odnowa i rozwój wsi Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębio rstw Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 24. Jakie rodzaje operacji w Pana/Pani opinii w największym stopniu przyczynia się do zaspokojenia potrzeb i oczekiwań mieszkańców obszaru Buskiej LGD Słoneczny Lider? Jakie rodzaje operacji w Pana/Pani opinii w największym stopniu przyczynią się do zaspokojenia potrzeb i oczekiwań mieszkańców obszaru Buskiej LGD "Słoneczny Lider"? Respondenci wyszczególnili przedsięwzięcia, które w największym stopniu przyczynią się do zaspokojenia potrzeb i oczekiwań mieszkańców Gminy Busko Zdrój: spójna i atrakcyjna oferta turystyczna Gminy Busko Zdrój (465 respondentów), rozwój oferty spędzania wolnego czasu (359 respondentów), wzrost aktywności gospodarczej i dochodów mieszkańców w oparciu o świadczenie usług (302 respondentów). Strona 89

90 spójna i atrakcyjne oferta turystyczna gminy Busko - Zdrój znana marka turystyczna - Szlak Wokół Słońca wdrażanie innowacyjnych produktów turystycznych lokalny system wsparcia kwalifikacji rolników i producentów wzrost aktwności gospodarczej i dochodów mieszkańców w oparciu o świadczenie usług rozwój umiejętności i kompetencji mieskzańców obszaru LGD rozwój oferty spędzania wolnego czasu obszar wyrównujacy możliwosci samodzielnego rozwoju mieszkańców utworzenie inkubatora organizacji pozarządowych wokół LGD społeczność przyjazna środowisku RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 25. Jakie przedsięwzięcia w Pana/Pani opinii w największym stopniu przyczynia się do zaspokojenia potrzeb i oczekiwań mieszkańców obszaru Buskiej LGD Słoneczny Lider? Jakie przedsięwzięcia w Pana/Pani opinii w największym stopniu przyczynią się do zaspokojenia potrzeb i oczekiwań mieszkańców obszaru Buskiej LGD "Słoneczny Lider"? Respondenci ocenili, iż największym wsparcie należałoby objąć społeczność lokalną 362 respondentów, przedsiębiorców 355 respondentów, organizacje pozarządowe 311 respondentów, i osoby fizyczne 304 respondentów. Strona 90

91 organizacje pozarządowe społeczność lokalna jednostki samorządu terytorialnego rolnicy przedsiębiorcy osoby fizyczne kościoły i związki wyznaniowe instytucje kultury RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 26. Który sektor Pana/Pani zdaniem wymaga największego wsparcia w ramach LGD w przyszłości? Który sektor Pana/Pani zdaniem wymaga największego wsparcia w ramach LGD w przyszłości? Wg respondentów proces wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju dla Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider przebiega pomyślnie widać efekty realizacji strategii 788 respondentów. Strona 91

92 wdrażanie strategii przebiega pomyślnie - widać efekty realizacji strategii wdrażanie strategii opóźnia się - zbyt długi proces weryfikacji wniosków wdrażanie strategii jest zagrożone - realizowane projekty nie realizują zapisów strategii nie mam zdania RAPORT EWALUACYJNY BUSKIEJ LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA SŁONECZNY LIDER Rysunek 27. Jak ocenia Pan/Pani proces wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju Buskiej LGD Słoneczny Lider? Jak ocenia Pan/Pani proces wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju Buskiej LGD "Słoneczny Lider"? Ponad połowa respondentów zadeklarowała chęć ubiegania się o dofinansowanie w ramach naborów prowadzonych przez Buską Lokalną Grupę Działania Słoneczny Lider 612 respondentów. Strona 92

93 Rysunek 28. Czy w przyszłości będzie Pan/Pani ubiegał się o dofinansowanie w ramach naborów prowadzonych przez Buska LGD Słoneczny Lider? Czy w przyszłości będzie Pan/Pani ubiegał się o dofinansowanie w ramach nabór prowadzonych przez Buską LGD "Słoneczny Lider"? tak nie nie mam zdania 31 Respondenci zgłaszali potrzebę kontynuowania działań LGD (92% respondentów) jak również możliwość jego poszerzenia o pozostałe gminy powiatu buskiego (85%). Strona 93

94 Rysunek 29. Czy potrzebne jest kontynuowanie działań LGD? Czy potrzebne jest kontynuowanie działań LGD? nie 8% tak 92% Mieszkańcy Gminy Busko Zdrój wyróżnili następujące działania, które powinny być zagwarantowane w LSR: 1) rozwój przedsiębiorczości, 2) tworzenie nowych miejsc pracy, 3) ochrona osób i mienia (monitoring miejski) 4) ochrona życia i zdrowia (lądowisko dla lotniczego transportu sanitarnego), 5) rozwój infrastruktury, 6) działania szkoleniowe wzrost kompetencji społeczności lokalnej, 7) szeroka oferta kulturalna rozwój kulturalny mieszkańców, 8) tworzenie atrakcji turystycznych i poprawa już istniejącej infrastruktury turystycznej, 9) kultywowanie tradycji i dziedzictwa kulturowego jako produktu turystycznego, 10) rozwój agroturystyki, 11) tworzenie szlaków turystycznych, rozwój istniejących, 12) współpraca międzyregionalna i międzynarodowa, 13) poprawa jakości życia, wzmacnianie tożsamości lokalnej, 14) zabezpieczenie czasu wolnego dla dzieci i młodzieży przez sport, 15) utworzenie parku linowego, odkrytego basenu, parku rozrywki, ścieżek rowerowych, miejsc piknikowych, 16) wspieranie inicjatyw ekologicznych, Strona 94

95 17) pomoc w rozwoju organizacji społecznych, 18) więcej spotkań z ludźmi, 19) utworzenie bazy atrakcji turystycznych pakiety, 20) wspieranie lokalnych producentów, 21) promocja lokalnej twórczości artystycznej, 22) wdrażanie nauki pływania dla mieszkańców Buska Zdroju, 23) ochrona przyrody i środowiska przyrodniczego, 24) organizacja imprez kulturalnych i sportowych. Rysunek 30. Czy Pana/Pani zdaniem LGD powinno rozszerzyć swój obszar działania na teren całego powiatu buskiego? Czy Pana/Pani zdaniem LGD powinno rozszerzyć swój obszar działania na teren całego powiatu buskiego? nie 15% tak 85% Respondenci wysoko oceniają wpływ przejrzystych procedur oceny i wyboru operacji na osiąganie zakładanych celów strategii 36% respondentów na 4 i 25% respondentów na 5. Strona 95

96 Rysunek 31. Jak ocenia Pan/Pani wpływ przyjętych procedur oceny i wyboru operacji na osiąganie zakładanych celów strategii? Jak ocenia Pan/Pani wpływ przyjętych procedur oceny i wyboru operacji na osiaganie zakładanych celów strategii? 1 3% 2 14% nie wiem 3% 5 25% 3 19% 4 36% Ocena od 1 do 5, przy czym 1 oznacza wartość najniższą a 5 wartość Respondenci wysoko oceniają sprawność funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania 36% respondentów na 4 i 34% respondentów na 5. Strona 96

97 Rysunek 32. Jak ocenia Pan/Pani sprawność funkcjonowania LGD? Jak ocenia Pan/Pani sprawność funkcjonowania LGD? 3 14% 2 11% 1 3% nie wiem 2% 5 34% 4 36% Ocena od 1 do 5, przy czym 1 oznacza wartość najniższą a 5 wartość najwyższą. Respondenci wysoko oceniają funkcjonowanie organów Buskiej Lokalnej Grupy Działania Słoneczny Lider 37% respondentów na 4 i 31% respondentów na 5. Strona 97

98 Rysunek 33. Jak ocenia Pan/Pani funkcjonowanie organów LGD? Jak ocenia Pan/Pani funkcjonowanie organów LGD? 3 16% 2 11% 1 3% nie wiem 2% 5 31% 4 37% Ocena od 1 do 5, przy czym 1 oznacza wartość najniższą a 5 wartość najwyższą. Respondenci wysoko oceniają działalność biura LGD Słoneczny Lider 40% respondentów na 5 i 31% respondentów na 4. Strona 98

99 Rysunek 34. Jak ocenia Pan/Pani działalność biura LGD? Jak ocenia Pan/Pani działaność biura LGD? 3 13% 1 3% 2 10% nie wiem 3% 5 40% 4 31% Ocena od 1 do 5, przy czym 1 oznacza wartość najniższą a 5 wartość najwyższą. Respondenci wysoko oceniają sprawność przepływu informacji 35% respondentów na 5 i 33% respondentów na 4. Strona 99