Temat: Błogosławiony znaczy szczęśliwy! Osiem sposobów na szczęście według Jana Pawła II.

Transkrypt

1 Temat: Błogosławiony znaczy szczęśliwy! Osiem sposobów na szczęście według Jana Pawła II. Adresaci zajęć: uczniowie klas gimnazjalnych (2 3 klasa) Czas trwania zajęć: 2 x 45 min. Cele dydaktyczne: Uczeń: zna najważniejsze fakty z życia Jana Pawła II; rozumie pojęcie i istotę aktu beatyfikacji; zna etymologię słowa błogosławiony rozumie, w jakim znaczeniu mówimy, że błogosławieństwo oznacza szczęście; zapoznaje się z relacjami świadków śmierci Jana Pawła II; potrafi zająć własne stanowisko na temat pokolenia JP2, czyli oddziaływania Jana Pawła II na młodzież; zna krótką historię i specyfikę Światowych Dni Młodzieży (Jan Paweł II w dialogu z młodzieżą); zapoznaje się z tekstami przemówień Jana Pawła II: Słowa powitania skierowane do młodych (Światowe Dni Młodzieży, Toronto 25 VII 2002); fragmenty homilii według klucza Ośmiu błogosławieństw; potrafi sformułować wypowiedź o szczęściu według Ośmiu błogosławieństw z konkretnymi przykładami. Metody: pogadanka, rozmowa prowadzona; prezentacja multimedialna (nagranie dźwiękowe, reportaż filmowy); burza mózgów; praca z tekstem; praca grupowa nad zadaniem (rozsypanka, fotoekspresja, prezentacja przykładów); dyskusja. Środki dydaktyczne: prezentacja multimedialna o życiu Jana Pawła II (zał. nr 1; zał. nr 1.1); nagranie dźwiękowe z relacjami młodych świadków wydarzeń związanych z 2 IV 2005 (zał. nr 1.2); reportaż filmowy ze Światowych Dni Młodzieży (zbiory Biura Światowych Dni Młodzieży; zał. nr 2); 1

2 fragment Słowa powitania skierowane do młodych (Światowe Dni Młodzieży, Toronto 25 VII 2002; zał. nr 3); fragmenty homilii Jana Pawła II według klucza ośmiu błogosławieństw (zał. nr 4.2); fotografie stypendystów m.st. Warszawy im. Jana Pawła II (zał. nr 4.3). Przygotowanie sali: ekran (ewentualnie można wykorzystać odpowiedniej wielkości jasną ścianę), rzutnik multimedialny oraz komputer; najlepiej utworzyć krąg z krzeseł (uczniowie nie będą nic notować, dlatego nie są potrzebne ławki). Moduły zajęć: Lekcja Moduł Czas Pierwsza godzina lekcyjna 1. Wprowadzenie do tematu: beatyfikacja Jana Pawła II. 2. Krótka prezentacja o życiu Jana Pawła II. 3. Co to znaczy błogosławiony? Chrześcijanie powołani do szczęścia. 20 min. 15 min. 4. Jan Paweł II w dialogu z młodymi. 10 min. 1. Relacje Jana Pawła II z młodymi Światowe Dni Młodzieży (reportaż). 10 min. Druga godzina lekcyjna 2. Lektura przemówienia ze Światowych Dni Młodzieży w Toronto (25 VI 2002). 3. Praca grupowa: ćwiczenie 8 sposobów na szczęście według Jana Pawła II. 5 min. 10 min. 4. Prezentacja pracy grup i dyskusja. 15 min. 5. Podsumowanie i zakończenie zajęć. 5 min. 2

3 Przebieg zajęć: Pierwsza godzina lekcyjna 1. Nauczyciel wprowadza uczniów w temat zajęć: beatyfikacja Jana Pawła II (1 V 2011). Nauczyciel tłumaczy, na czym polega akt beatyfikacji według nauczania Kościoła. BEATYFIKACJA (łac. beatificare wyróżniać, ogłaszać błogosławionym ) w Kościele katolickim akt uznania zmarłej osoby za błogosławioną oraz wyrażenia zgody na jej publiczny kult. Dodatkowo można powiedzieć: akt beatyfikacji zostaje poprzedzony przez proces kościelny polegający na zbadaniu wszelkich pism pozostawionych przez kandydata na błogosławionego; następnie przeprowadza się proces informacyjny, gromadzący akta przesłuchań świadków; po zbadaniu akt następuje proces papieski mający na celu stwierdzenie heroiczności cnót i potwierdzenie cudów dokonanych za wstawiennictwem kandydata na ołtarze; beatyfikacja (zatwierdzająca kult lokalny) zwykle poprzedza kanonizację (ogłaszającą kult powszechny). (na podstawie: Religia. Encyklopedia PWN, Warszawa 2001) 2. Nauczyciel zachęca, by bliżej przyjrzeć się życiu Jana Pawła II jego drodze do wyniesienia na ołtarze. Prezentuje przygotowane slajdy z symbolicznymi ilustracjami, obrazującymi najważniejsze elementy biografii Jana Pawła II. Prezentacja multimedialna (zał. nr 1). Klucz do prezentacji zał. nr 1 (klucz). Uwagi metodyczne do prezentacji multimedialnej: zamiast prezentacji można posłużyć się wydrukowanymi zdjęciami (zał. nr 1.1), które pokaże się uczniom; warto bazować na wiedzy uczniów nauczyciel powinien zadawać pytania pomocnicze, podsuwać skojarzenia do ilustracji, aby wydobyć z uczniów to, co już wiedzą; nauczyciel zatrzymuje się na chwilę przy slajdzie Santo subito! wyjaśnia znaczenie tego sformułowania ( Natychmiast święty! ). 3

4 Nauczyciel pyta uczniów, jaki jest ich stosunek do Jana Pawła II. Czy pamiętają wydarzenia z kwietnia 2005 roku, kiedy Papież odchodził do domu Ojca? Czy utkwiło im w pamięci coś z tych dni? Czy Jan Paweł II odgrywa rolę w kształtowaniu ich poglądów, wartości, spojrzenia na życie? Czy czują się członkami pokolenia jp2? Po krótkiej dyskusji nauczyciel wprowadza do relacji młodych świadków wydarzeń z kwietnia 2005 roku. 3. Nauczyciel wyjaśnia etymologię słowa błogosławiony. Słowo błogosławiony pochodzi z łaciny i oznacza dosłownie beatus bogaty, płodny, szczęśliwy. (na podstawie : W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 2007) Dodatkowo można powiedzieć: W Biblii osoba określona przymiotnikiem błogosławiony jest uosobionym objawieniem Bożej łaskawości i hojności. Ten, kto został pobłogosławiony przez Boga, jest Jego szczególną własnością. Człowiek błogosławiony promieniuje Bożą dobrocią na cały otaczający go świat; nie zatrzymuje dla siebie daru Bożego błogosławieństwa, lecz niesie go dalej ku tym, którzy go pragną i potrzebują. Na koniec należy powiedzieć: Ostatecznie błogosławiony to ten, kto osiągnął szczęście i stał się wzorem dla innych w jego poszukiwaniu. Można go zatem wyróżnić (czyli beatyfikować ) jako uosobienie szczęścia. Nauczyciel pisze na tablicy dużymi literami wyraz SZCZĘŚCIE i prosi uczniów, by przez 5 min. wymienili jak najwięcej skojarzeń z tym słowem. Prosi, by te skojarzenia były jak najbliższe ich definicji szczęścia tego, jak oni je rozumieją i przeżywają. Uwaga metodyczna: Należy poprosić 2 lub 3 osoby, by notowały na tablicy to, co powiedzą uczniowie. Po 5 min. nauczyciel podsumowuje wszystkie pomysły uczniów. Nauczyciel zachęca do zastanowienia się, czy dla ateisty i chrześcijanina szczęście polega na tym samym. Czy zdefiniowaliby je tak samo? Co szczególnego jest w definicji szczęścia chrześcijan? Można podkreślić te z pomysłów na tablicy, które mogłyby znaleźć się w chrześcijańskiej definicji szczęścia. 4

5 4. Nauczyciel prowadzi rozmowę z uczniami na temat: szczęśliwi młodzi chrześcijanie. Czy jest możliwe być jednocześnie chrześcijaninem i człowiekiem szczęśliwym? Czy to nie kłóci się z wizją szczęścia, którą dziś młodym ludziom proponuje świat? Nauczyciel przywołuje w dyskusji postawę Jana Pawła II: Jan Paweł II podkreślał, że człowiek jest stworzony do szczęścia (zob. przemówienie w Toronto, 25 VII 2002). Ojciec Święty był przekonany, że pragnienie młodych ludzi, by być szczęśliwymi i radosnymi, to coś zupełnie naturalnego. Pozostawał w bardzo dobrych relacjach z młodymi ludźmi, rozmawiał z nimi, interesował się ich pasjami, za każdym razem wskazywał na wielką moc ich entuzjazmu. Dlatego niezwykłego znaczenia nabierają słowa skierowanie do młodych ludzi czuwających na placu św. Piotra w ostatnie dni życia Jana Pawła II: Szukałem Was, a teraz Wy przyszliście do mnie. Nauczyciel podsumowuje zajęcia i zapowiada, że następnym razem będą one kontynuowane. Druga godzina lekcyjna 1. Szczególnym wyrazem relacji, jaka łączyła Jana Pawła II z młodzieżą, były Światowe Dni Młodzieży niezwykle radosne spotkania Papieża z młodymi ludźmi z całego świata. To w czasie ich trwania Ojciec Święty dialogował z młodzieżą m.in. o prawdziwym szczęściu. Prezentacja reportażu filmowego ze Światowych Dni Młodzieży (zbiory Biura Światowych Dni Młodzieży; zał. nr 2). 2. Nauczyciel przywołuje ŚDM w Toronto (Kanada) w 2002 roku. Jan Paweł II wskazał wtedy młodym Osiem błogosławieństw jako drogę do szczęścia. Uczniowie otrzymują fragmenty przemówienia (zał. nr 3), prowadzący zajęcia odczytuje je na głos. Krótka pogadanka na temat przeczytanych słów Jana Pawła II: jak drogę do szczęścia wskazuje Jan Paweł II? 3. Ćwiczenie 8 sposobów na szczęście według Jana Pawła II. Nauczyciel dzieli klasę na 2 zespoły (jeżeli jest do 16 osób) bądź na 4 zespoły (jeżeli jest więcej niż 16 osób). Następnie wyjaśnia, na czym polega ćwiczenie: 5

6 uczniowie losują zestawy, w których znajduje się rozsypanka (fragmenty ewangelicznych błogosławieństw zał. nr 4.1, fragmenty przemówień Jana Pawła II dotyczące błogosławieństw zał. nr 4.2, tematyczne fotografie zał. nr 4.3; można dodać, że na fotografiach znajdują się stypendyści m.st. Warszawa im. Jana Pawła II); zadaniem uczniów jest dopasować do siebie fotografię, błogosławieństwo i komentarz Jana Pawła II; na podstawie tych trzech elementów uczniowie mają się zastanowić, na czym polega szczęście danego błogosławieństwa, mogą np. ułożyć historię do zdjęć, które otrzymali, i wytłumaczyć dlaczego ci ludzie są błogosławieni, co sprawia, że są szczęśliwi; na wykonanie ćwiczenia uczniowie mają 10 minut. Klucz do ćwiczenia zał. nr Przedstawiciele poszczególnych grup prezentują wyniki pracy. Odczytują błogosławieństwo i komentarz Jana Pawła II oraz pokazują zdjęcie. Następnie tłumaczą pozostałym grupom, jak zrozumieli receptę na szczęście zawartą w danym błogosławieństwie. Uczniowie z pozostałych grup mogą zadawać pytania bądź ustosunkować się do przedstawionego pomysłu (czy zgadzają się z taką propozycją szczęścia?). Nauczyciel dziękuje za prezentacje. Podkreśla, że błogosławieństwa to drogowskazy na drodze do szczęścia. Droga ta wymaga od człowieka pewnego wysiłku, a czasami walki z własnymi słabościami i przeciwnościami. Obiecane szczęście stawia nas wobec decydujących wyborów moralnych, których nie możemy uniknąć. Jan Paweł II pokazał własnym życiem, że takie wybory trzeba odważnie podejmować, a potem być im wiernym. Beatyfikacja Jana Pawła II to akt wyróżnienia go jako osoby, której już za życia udało się osiągnąć szczęście. Warto podążać za jego przykładem. 5. Podsumowanie i ocena lekcji. Uwaga metodyczna: Jeżeli wystarczy czasu, prowadzący może zaproponować uczniom ewaluację zajęć. Rysuje na tablicy kosz i walizkę. Następnie prosi uczniów, by: do walizki włożyli to, co było dla nich ważne i co zabierają ze sobą na drogę swojego życia ; do kosza wyrzucili to, co jak uważają nie przyda im się w życiu. 6