Heurystyka III Psychologia decyzji i ryzyka. Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3. Zadanie 4. wykład 6. Odpowiedz na pytanie:

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Heurystyka III Psychologia decyzji i ryzyka. Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3. Zadanie 4. wykład 6. Odpowiedz na pytanie:"

Władysława Czajka
7 lat temu
Przeglądów:

1 Psychologia decyzji i ryzyka wykład 6 DR BEATA BAJCAR ZAKŁAD PSYCHOLOGII I ERGONOMII Heurystyka III Zadanie 1 Zadanie 2 Odpowiedz na pytanie: Odpowiedz na pytanie: Czy więcej ludzi ginie w wypadkach samochodowych czy umiera na gruźlicę? Czy więcej ludzi ginie w wypadkach samochodowych czy katastrofach lotniczych? Zadanie 3 Zadanie 4 Odpowiedz na pytanie: Czy więcej ludzi umiera z powodu uderzenia kawałkiem rozbitego samolotu, czy z powodu zaatakowania przez rekina? Lista nazwisk Których nazwisk było więcej? kobiecych czy męskich? 1

2 Zadanie 4 Zadanie 5 Lista nazwisk: Ewa Nowak, Daniel Olbrychski, Małgorzata Nogaj, Zbigniew Zamachowski, Danuta Tomczak Bożena Szukowicz, Borys Szyc, Janina Zielińska, Brad Pitt, Maria Owczarek, Janusz Gajos, Zofia Zarzycka, Barack Obama, Teresa Michalak, Katarzyna Seredyn, Adam Małysz, Alicja Śliwińska, Jacek Kuroń, Marta Żyłka, Lech Wałęsa, Maria Mączka, Aleksander Fredro, Irena Mróz, Maryla Kowalska. Czy w języku polskim jest więcej wyrazów na literę r, czy wyrazów mających literę r na trzecim miejscu? a) r b) r _ Zadanie 6 Zadanie 1 - odpowiedź Masz dwie sytuacje do wyboru: 1) rzucać lotką z prawdopodobieństwem wygranej 20 % i losować szczęśliwy los z prawdopodobieństwem 80% 2) rzucać lotką z prawdopodobieństwem wygranej 80 % i losować szczęśliwy los z prawdopodobieństwem 20% Odpowiedz na pytanie: Czy więcej ludzi ginie w wypadkach samochodowych czy umiera na gruźlicę? Na gruźlicę Zadanie 2 - odpowiedź Zadanie 3 - odpowiedź Odpowiedz na pytanie: Odpowiedz na pytanie: Czy więcej ludzi ginie w wypadkach samochodowych czy katastrofach lotniczych? Czy więcej ludzi umiera z powodu uderzenia kawałkiem rozbitego samolotu, czy z powodu zaatakowania przez rekina? W wypadkach samochodowych Od uderzenia kawałkiem rozbitego samolotu 2

3 Zadanie 4 - odpowiedź Zadanie 5 - odpowiedź Nazwisk kobiecych 14; nazwisk męskich - 10 Daniel Olbrychski Zbigniew Zamachowski Borys Szyc Brad Pitt Janusz Gajos Barack Obama Adam Małysz Jacek Kuroń Lech Wałęsa, Aleksander Fredro Ewa Nowak Małgorzata Nogaj Danuta Tomczak Bożena Szukowicz Janina Zielińska Maria Owczarek Zofia Zarzycka Teresa Michalak Katarzyna Seredyn Alicja Śliwińska Marta Żyłka Maria Mączka Irena Mróz Maryla Kowalska. Czy w języku polskim jest więcej wyrazów na literę r, czy wyrazów mających literę r na trzecim miejscu? a) r b) r _ Odpowiedź b Rodzaje inklinacji poznawczych Heurystyka dostępności psychicznej Heurystyka kotwiczenia Heurystyka reprezentatywności Heurystyka dostępności psychicznej Bardziej zapamiętujemy zdarzenia częściej występujące niż zdarzenia rzadsze, lecz czasem zapamiętujemy zdarzenia nie dlatego, że wystąpiły często, ale dlatego, że wystąpiły niedawno lub są wysoce emocjonalne; Żywe i budzące emocje wydarzenia przypominamy sobie łatwiej niż spokojne; Środki masowego przekazu mają duży wpływ na zapamiętywanie zdarzeń; Heurystyka dostępności psychicznej Heurystyka dostępności psychicznej Zniekształcenia spowodowane mechanizmem nacisku dostępnej informacji Wynika z mechanizm kodowania informacji (kodowanie obrazowo-emocjonalne) Polega na przecenianiu informacji łatwo dostępnych, wyrazistych, konkretnych Znaczenie żywych i budzących emocje opisów Obecność w mediach Subiektywna wyobrażalnośc Ludzie kierują się tym, jak łatwo mogą coś przywołać z pamięci. Informacje najbardziej dostępne: najświeższe, ostatnio usłyszane, np. we wczorajszych Wiadomościach Telewizyjnych, żywe, łatwe do wyobrażenia obrazy, np. katastrofa lotnicza w Wiadomościach TV, anegdoty, interesująco opowiedziane, doświadczenia osobiste, własne lub naocznego świadka, o dużym ładunku emocjonalnym. 3

4 Zadanie 6 - odpowiedź Zadanie 7a Masz dwie sytuacje do wyboru: 1) rzucać lotką z prawdopodobieństwem wygranej 20 % i losować szczęśliwy los z prawdopodobieństwem 80% 2) rzucać lotką z prawdopodobieństwem wygranej 80 % i losować szczęśliwy los z prawdopodobieństwem 20% Sytuacja 2 a) będziesz miał problem alkoholowy +60% bardziej prawdopodobne +40% bardziej prawdopodobne +20% bardziej prawdopodobne -20% mniej prawdopodobne -40% mniej prawdopodobne -60% mniej prawdopodobne Zadanie 7b Zadanie 7c 4b) będziesz miał własny dom +60% bardziej prawdopodobne +40% bardziej prawdopodobne +20% bardziej prawdopodobne -20% mniej prawdopodobne -40% mniej prawdopodobne -60% mniej prawdopodobne c) po skończeniu studiów będziesz zarabiał powyżej złotych netto +60% bardziej prawdopodobne +40% bardziej prawdopodobne +20% bardziej prawdopodobne -20% mniej prawdopodobne -40% mniej prawdopodobne -60% mniej prawdopodobne Zadanie 7d Zadanie 7a d) będziesz mieć zawał serca przed 40 rokiem życia +60% bardziej prawdopodobne +40% bardziej prawdopodobne +20% bardziej prawdopodobne -20% mniej prawdopodobne -40% mniej prawdopodobne -60% mniej prawdopodobne a) będziesz miał problem alkoholowy +60% bardziej prawdopodobne +40% bardziej prawdopodobne +20% bardziej prawdopodobne -20% mniej prawdopodobne -40% mniej prawdopodobne -60% mniej prawdopodobne 4

5 Zadanie 7b Zadanie 7c 4b) będziesz miał własny dom +60% bardziej prawdopodobne +40% bardziej prawdopodobne +20% bardziej prawdopodobne -20% mniej prawdopodobne -40% mniej prawdopodobne -60% mniej prawdopodobne c) po skończeniu studiów będziesz zarabiał powyżej złotych netto +60% bardziej prawdopodobne +40% bardziej prawdopodobne +20% bardziej prawdopodobne -20% mniej prawdopodobne -40% mniej prawdopodobne -60% mniej prawdopodobne Zadanie 7d Inne mechanizmy zniekształceń d) będziesz mieć zawał serca przed 40 rokiem życia +60% bardziej prawdopodobne +40% bardziej prawdopodobne +20% bardziej prawdopodobne -20% mniej prawdopodobne -40% mniej prawdopodobne -60% mniej prawdopodobne Błędy w szacowaniu prawdopodobieństw Przecenianie prawdopodobieństwa sukcesu, niedocenianie prawdopodobieństwa porażki Przecenianie prawdopodobieństwa zdarzeń sprawnościowych Zadanie 8 Zadanie 8 cd. Dla każdego z podanych pytań proszę podać po dwie wartości: DOLNĄ i GÓRNĄ tak aby mieć 90% pewności, że prawdziwa odpowiedź mieści się między tymi dwiema wartościami. Proszę postarać się, żeby granice nie były ani zbyt wąskie (nadmierna pewność siebie), ani zbyt szerokie (niedocenianie siebie). Wymaganie to będzie spełnione, kiedy uzyska się 10% błędów, czyli kiedy dokładnie jedna odpowiedź będzie błędna. 1. Wiek Adama Mickiewicza w chwili śmierci 2. Długość rzeki Nil w kilometrach 3. Liczba krajów zrzeszonych w organizacji OPEC 4. Liczba ksiąg Starego Testamentu 5. Długość średnicy księżyca w kilometrach 6. Waga pustego Boeinga 747 w kilogramach 7. Rok urodzenia Wolfganga Amadeusza Mozarta 8. Okres ciąży (w dniach) u słonia azjatyckiego 9. Odległość powietrzna z Londynu do Tokio 10. Najgłębszy (znany) punkt na oceanach w metrach 5

6 Zadanie 8 - odpowiedzi Inne mechanizmy zniekształceń 1. Wiek Adama Mickiewicza w chwili śmierci 2. Długość rzeki Nil w kilometrach 3. Liczba krajów zrzeszonych w organizacji OPEC 4. Liczba ksiąg Starego Testamentu 5. Długość średnicy księżyca w kilometrach 6. Waga pustego Boeinga 747 w kilogramach 7. Rok urodzenia Wolfganga Amadeusza Mozarta 8. Okres ciąży (w dniach) u słonia azjatyckiego 9. Odległość powietrzna z Londynu do Tokio 57 lat 7754 km ksiąg 4017 km kg dni km 10. Najgłębszy (znany) punkt na oceanach w metrach m Błędy w szacowaniu prawdopodobieństw Przecenianie prawdopodobieństwa sukcesu, niedocenianie prawdopodobieństwa porażki Przecenianie prawdopodobieństwa zdarzeń sprawnościowych Nadmierna pewność siebie Nadmierna pewność siebie Nadmierna pewność siebie Powszechność zjawiska nieuzasadnionej pewności siebie Czy twierdząc, że jesteśmy czegoś pewni na 100%, rzeczywiście nigdy się nie mylimy? Zwykle ludzie przeceniają zasób swojej wiedzy, co znaczy, że w rzeczywistości wiedzą mniej, niż sądzą, że wiedzą. Albo kiedy twierdzimy, że jesteśmy czegoś pewni na 90%, to mylimy się tylko w 10% przypadków? Nadmierna pewność siebie Podsumowanie Kiedy twierdzimy, że jesteśmy pewni czegoś na 90%, mylimy się nie w 10 % a w około 40-50% przypadków. Wnioski: Zdania ekspertów, Własne oceny i oszacowania Bardzo często jesteśmy zmuszeni polegać tylko na subiektywnych ocenach swoich szansa, wpadając w ten sposób w liczne psychologiczne pułapki. Pamiętajmy więc, że: należy wykorzystywać dane z przeszłości to co się wznosi kiedyś musi wrócić na ziemię problemy należy rozpatrywać łącznie, a nie jako drobne fragmenty na kotwicy nigdy daleko nie odpłyniemy nasze emocje i pamięć nie zawsze są dobrym doradcą lepiej się miło zaskoczyć niż zawieść 6

7 Heurystyki najczęściej stosuje się wtedy, gdy: nie ma czasu by przemyśleć starannie dany problem, jesteśmy tak przeciążeni informacjami, że pełne ich przetworzenie staje się niemożliwe, wchodzące w grę sprawy są niezbyt ważne, tak że nie mamy ochoty zastanawiać się nad nimi, mamy mało solidnej wiedzy czy informacji, które można wykorzystać gdy podejmujemy decyzję, stoimy wobec problemu, a dana heurystyka przychodzi nam na myśl. 7

Podobne dokumenty

Heurystyka I 2014-05-26. Strategie podejmowania decyzji. Psychologia decyzji. Strategie podejmowania decyzji. Inklinacje poznawcze.

Heurystyka I 2014-05-26. Strategie podejmowania decyzji. Psychologia decyzji. Strategie podejmowania decyzji. Inklinacje poznawcze. Strategie podejmowania decyzji Psychologia decyzji wykład 4 DR BEATA BAJCAR ZAKŁAD PSYCHOLOGII I ERGONOMII Zwykle strategia podejmowania decyzji jest systemem złożonym z reguł heurystycznych i algorytmicznych.