Psychologiczne aspekty zarządzania finansami
|
|
- Kazimierz Kozak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Psychologiczne aspekty zarządzania finansami
2 Zakres tematyczny: Podejmowanie decyzji finansowych Racjonalność i nieracjonalność decyzji Ryzyko w psychologii finansowej
3 Piramida zachowań finansowych Zarządzanie majątkiem Oszczędzanie na cel Zabezpieczenie i bufor Zarządzanie gotówką G. Wąsowicz Kiryło Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka., Warszawa, Wyd. Delfin
4 Pieniądze z comiesięcznej pensji otrzymywane na konto przeznaczone na utrzymanie podstawowych potrzeb. Poziom 1
5 Poziom 2 Odkładanie pieniędzy na tzw. czarną godzinę Zakładanie konta oszczędnościowego
6 Poziom 3 Oszczędzanie na określony cel Decyzje o zaciągnięciu kredytu
7 Poziom 4 Korzystanie z pomocy doradców finansowych Inwestycje w akcje na giełdzie, nieruchomości
8 Inwestorzy przy podejmowaniu decyzji kierują się przede wszystkim maksymalizacją zysku przy jednoczesnym minimalizowaniu ryzyka.
9 Efekt unikania strat Jego głównym celem jest obrona za wszelką cenę inwestora przed skończeniem na minusie. Przykładem może być giełda gdzie mamy do czynienia z inwestorami aktywnymi i pasywnymi.
10 Efekt utopionych kosztów To zjawisko polegające na tym, że ludzie maja skłonność do trzymania się wcześniej podjętych decyzji nawet w sytuacji gdy okazały się one niekorzystne.
11 Księgowanie umysłowe Przedsiębiorca każdą inwestycję rozważa osobno przewidując zyski i straty.
12 Efekt posiadania Inwestor dziedziczy majątek i podejmuje decyzję co dalej z nim będzie robił, czy np. sprzeda czy zostanie w danej firmie.
13 Efekt status quo W sytuacjach skomplikowanych ludzie wolą przystać na propozycje podawane odgórnie, wolą istniejący stan rzeczy.
14 Efekt przywiązania Inwestor posiada jakieś akcje w danym przedsiębiorstwie przez długi okres czasu, i czuję się przywiązany emocjonalnie do tego przedsiębiorstwa. Szczególnie dotyczy to osób w wieku emerytalnym.
15 Racjonalność decyzji Skuteczność działania, rozumiana jako maksymalizowanie szans osiągnięcia celu. Racjonalny wybór zależy od: wartości wyników prawdopodobieństwa ich wystąpienia ( Tomasz Zaleśkiewicz)
16 Ograniczenia racjonalności : Decydenci mają ograniczone zdolności przetwarzania informacji; Zwykle realizują nie jeden, lecz więcej celów, które chcieliby maksymalizować; Nie posiadają pełnych informacji o opcjach spośród, których dokonują wyboru; Nie są w stanie dokonać wszystkich obliczeń niezbędnych do porównania rozważanych opcji.
17 Teoria Perspektywy Autorzy: Daniel Kahneman i Amos Tversky. Zakłada, że decydent wybiera najpierw jakiś punkt odniesienia i możliwe konsekwencje wyboru określa jako korzystne ( zyski) bądź nie ( straty) w stosunku do tego punktu. Prawdopodobieństwa uwzględniane w procesie dokonywania wyboru nie są obiektywnie istniejącymi wielkościami, lecz podlegają pewnym zniekształceniom.
18 Zasada zakotwiczenia Według niej wartość szacowana może zależeć od pewnej wartości początkowej. Niskie wartości wyjściowe prowadzą do niższych oszacowań, a wartości wysokie do wyższych. Takie oszacowania mogą być niebezpieczne, ponieważ są dokonywane na podstawie często przypadkowych informacji.
19 Zasada zakotwiczenia eksperyment A. Tverskyego i D. Kahnemana I grupa II grupa Wyrażenie do oszacowania 1x2x3x4x5x6x7x8 8x7x6x5x4x3x2x1 Oszacowanie PRAWIDŁOWY WYNIK :
20 Efekt ramy Są to różnice w atrakcyjności wyników, stosunku do ryzyka i decyzjach wynikających z przyjętej ramy, czyli perspektywy rozpatrywania problemu.
21 Przykładowe zadania z badań nad efektem ramy Rama pozytywna Otrzymałeś 200 zł i dodatkowy wybór między dwiema opcjami: Wyobraź sobie, że: Rama negatywna Otrzymałeś 400 zł i dodatkowy wybór między dwiema opcjami: A. Możesz dostać jeszcze 100 zł A. Masz oddać 100 zł B. Możesz rzucić monetą; jeśli wypadnie orzeł otrzymasz dodatkowo 200 zł, jeśli wypadnie reszka nie otrzymasz nic więcej. Którą opcję wybierzesz? B. Możesz rzucić monetą; jeśli wypadnie orzeł nic nie oddajesz, jeśli wypadnie reszka masz oddać 200 zł Którą opcję wybierzesz?
22 Księgowanie mentalne Teoria ta dotyczy postrzegania bieżących i przyszłych środków finansowych. Ludzie w stosunku do własnych pieniędzy zachowują się tak jak pracownicy księgowości, tzn. planują budżety na różne cele.
23 Badanie Ch. Heatha i J. B. Salla Wyobraź sobie, że wydałeś 50$ na Czy kupiłbyś w tym tygodniu bilet do kina? 50 $ wydane na rozrywkę Niechęć wydania 20$ na bilet do kina 50$ wydane na mandat za złe parkowanie Chęć wydania 20$ na bilet do kina
24 Zasady hedonicznego kadrowania 1) Rozdzielaj zyski 2) Łącz straty 3) Łącz małą stratę z dużym zyskiem 4) Rozdzielaj mały zysk od dużej straty Ludzie odczuwają większą satysfakcję z osiągnięcia kilku zysków niż jednego większego zysku, będącego ich sumą Dyssatysfakcja z poniesienia jednej zsumowanej straty jest mniejsza niż z kilku odrębnych, mniejszych, lecz związanych z taką samą kwotą pieniędzy Poziom satysfakcji jest większy, gdy mentalnie zostanie połączony duży zysk z małą stratą, niż gdy są one postrzegane osobno Ludzie odczuwają mniejsze niezadowolenie, gdy osobno postrzegają poniesiona dużą stratę i osiągnięty mały zysk
25 Czym jest ryzyko w psychologii finansowej? Podejmowanie decyzji finansowych w warunkach niepewności, kiedy nie jesteśmy w stanie przewidzieć wszystkich zdarzeń, które mogą wpłynąć na to czy założone przez nas cele zostaną osiągnięte i czy podjęta decyzja okaże się tą właściwą.
26 Ryzyko w inwestycjach finansowych w skali 1 9. wg Piotra Gasparskiego (1992) 1. Obrót papierami wartościowymi (6,58) 2. Waluty obce (6,53) 3. Własna działalność gospodarcza (6,34) 4. Oszczędności w banku (5,39) 5. Złoto (4,26) 6. Zakup dóbr trwałego użytku (3,06) 7. Zakup nieruchomości (2,82) 8. Konsumpcja i podnoszenie standardów życia (2,25)
27 Ocena ryzyka przez pracowników i klientów banku w badaniach Maryli Goszczyńskiej i Ewy Gucwa Leśny: W przypadku decyzji uznanych za ryzykowne klienci szacują ich ryzyko wyżej niż pracownicy banku.
28 Ocena ryzyka zakupów w skali 100 stopniowej, Bert Rosenbloom (1995): 1. Zakupy przez telefon (74) 2. Sprzedaż bezpośrednia w domu klienta (44) 3. Spotkania sprzedażowe (37) 4. Zakupy z katalogu wysłanego pocztą (32) 5. Zakupy w sklepie detalicznym (13)
29 Czynniki wpływające na ocenę ryzyka finansowego w przedstawionych badaniach: W badaniu P. Gasparskiego: Doświadczenie z danym typem inwestycji finansowej (obycie i poziom wiedzy na dany temat) Stopień materialności obiektu Według M. Goszczyńskiej i E. Gucwy Leśny: Dostępność, jasność i zaufanie do informacji Stopień samodzielności decydenta Ocena pewności i wielkości zysku
30 Jak ludzie oceniają i spostrzegają ryzyko? Ignorowanie parametrów ilościowych, w tym obiektywnie wyliczonego poziomu ryzyka Opieranie decyzji na podstawie subiektywnej (własnej) oceny, która zawiera liczne zniekształcenia Opieranie szacunków na kryteriach jakościowych
31 Czynniki jakościowe zniekształcające ocenę ryzyka, Tomasz Zaleśkiewicz (1996) : 1) Poziom posiadanej wiedzy 2) Emocje (lęk przed stratą) 3) Możliwość wpływu na to co się dzieje z zainwestowanymi pieniędzmi
32 Przedsiębiorcy a ryzyko finansowe Palich i Bagdy (1995): Przedsiębiorcy dostrzegają więcej możliwości osiągnięcia sukcesu niż pozostałe osoby. Według nich liczba szans na sukces znacznie przewyższa potencjalne ryzyko. Przedsiębiorcy mają skłonność do zaniżania ryzyka
33 Na zaniżanie ryzyka przez przedsiębiorców wpływają: 1. Popełnianie poznawczych błędów 2. Myślenie w sposób heurystyczny Rodzaje heurystyk: Heurystyka reprezentatywności wnioskowanie na podstawie wyrywkowych informacji, ignorując informacje statystyczne. Heurystyka dostępności jako bardziej prawdopodobne wydaje się wydarzenie bardziej wyraziste, kontrastowe niż te częściej występujące Heurystyka kotwiczenia na ocenę sytuacji najbardziej wpływają najświeższe fakty
34 Błędy poznawcze przy ocenie ryzyka przez przedsiębiorców: 1. Nadmierna pewność siebie 2. Błąd reprezentatywności 3. Nierealistyczne poczucie kontroli (przecenianie możliwości wpływu własnego na zdarzenia całkowicie zależne od przypadku)
35 Simon, Houghton i Aquino (2000): W sposób najbardziej istotny na ocenę ryzyka wpływają: posługiwanie się heurystyką reprezentatywności i oraz uleganie nierealistycznemu poczuciu kontroli. Im bardziej przedsiębiorca jest przekonany o swoim wpływie na bieg wydarzeń i im częściej wyciąga wnioski na podstawie wyrywkowych informacji tym bardziej zaniża ryzyko Zaniżona ocena ryzyka może powodować odważne, choć czasami nieracjonalne decyzje np. założenie własnej działalności
36 Forlani, Mullins (2000): Dla przedsiębiorców bardziej ryzykowne wydają się te decyzje biznesowe, które charakteryzują się duża zmiennością wyników (skutków finansowych) oraz prawdopodobieństwem poniesienia dużej straty. Jednak przedsiębiorcy nie zawsze odrzucają projekty gdzie można dużo stracić. Bardzo ryzykowne decyzje też są podejmowane, ponieważ jeśli można dużo stracić to w przypadku sukcesu można bardzo dużo zyskać
37 Literatura: G. Wąsowicz Kiryło Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka., Warszawa, Wyd. Delfin, str T. Tyszka Psychologia ekonomiczna, Gdańsk, Wyd. GWP, rozdz. 11 i 18
38 Dziękujemy za uwagę Przygotowały: Małgorzata Buda Aneta Gałecka Magdalena Gałecka Finanse i Rachunkowość III rok, zaoczne
STANDARD DLA WYMAGAJĄCYCH
STANDARD DLA WYMAGAJĄCYCH Psychologia inwestowania Mateusz Madej 05.04.2017 Agenda Psychologia na rynku Teoria perspektywy Błędy w przekonaniach i ocenie prawdopodobieństwa Błędy w zachowaniu i podejmowaniu
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Strategie inwestycyjne na rynku kapitałowym Inwestowanie na rynku Bartek Majewski Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 11 października 2011 r. JAK POMNAŻAĆ BOGACTWO? Oszczędzanie
Bardziej szczegółowoPsychologia inwestora
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Psychologia inwestora Katarzyna Sekścińska Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 21 kwietnia 2015 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Podstawowe
Bardziej szczegółowo19/05/2015. Teoria perspektywy w podejmowaniu decyzji. Proces podejmowania decyzji - wykład 10. Ratowanie czy zamykanie zakładu pracy?
Teoria perspektywy w podejmowaniu decyzji Proces podejmowania decyzji - wykład 10 Stworzona przez Daniela Kahnemana i Amosa Tversky ego i Daniela Kahnemana (1979) Opisuje efekt niestałości preferencji
Bardziej szczegółowoPułapki podejmowania decyzji inwestycyjnych
Pułapki podejmowania decyzji inwestycyjnych Decyzje inwestycyjne na Giełdzie Akademia Młodego Ekonomisty program edukacji ekonomicznej gimnazjalistów 17 lutego 2009 r. Żeby zarobić? Żeby nie stracić? Po
Bardziej szczegółowoRola perspektywy w podejmowaniu decyzji. Ratowanie czy zamykanie zakładu pracy? Teoria perspektywy. Który plan wybieracie..???
Rola perspektywy w podejmowaniu decyzji Psychologia wykład 8 Mechanizmy podejmowania decyzji Dr Beata Bajcar Zakład Psychologii I Ergonomii Teoria perspektywy jest teorią psychologiczną autorstwa Daniela
Bardziej szczegółowoPsychologia finansowa fakultet, sb. 18:00-19:30. dr Joanna Chudzian joanna.chudzian.info Zakład Marketingu i Analiz Rynkowych
Psychologia finansowa fakultet, sb. 18:00-19:30 dr Joanna Chudzian joanna.chudzian.info Zakład Marketingu i Analiz Rynkowych Organizacja zajęć Kontakt: dr Joanna Chudzian pok. A30, bud. VI joanna_chudzian@sggw.pl
Bardziej szczegółowoSystemy Wspomagania Decyzji
Teoria decyzji Szkoła Główna Służby Pożarniczej Zakład Informatyki i Łączności February 5, 2016 1 Definicje 2 Normatywna teoria decyzji 3 Opisowa teoria decyzji 4 Naturalistyczny model podejmowania decyzji
Bardziej szczegółowoKształtowanie cen psychologicznych
Kształtowanie cen psychologicznych Buła Paulina Radzka Monika Woźniak Arkadiusz Zarządzanie rok 3, semestr 6 Cena wartość przedmiotu (produktu lub usługi) transakcji rynkowej zgodna z oczekiwaniami kupującego
Bardziej szczegółowoPodstawy teorii finansów
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Życie gospodarcze Psychologia inwestora Grzegorz Kowerda Uniwersytet w Białymstoku 7 listopada 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Podstawy
Bardziej szczegółowoZarządzanie ryzykiem 3. Dorota Kuchta
Zarządzanie ryzykiem 3 Dorota Kuchta Pojęcie użyteczności paradoks petersburski Bernoulli paradoks petersburski: Rzucamy kostką aż do momentu, kiedy po raz pierwszy wypadnie orzeł W tym momencie gracz
Bardziej szczegółowoInwestowanie Pieniędzy. Wykonały: Katarzyna Marczak Ewelina Marciszewska Natalia Puchala
Inwestowanie Pieniędzy Wykonały: Katarzyna Marczak Ewelina Marciszewska Natalia Puchala Inwestowanie to lokowanie środków w różnego rodzaju inwestycje. Ma ono na celu nie tylko osiągnięcie zysku, ale również
Bardziej szczegółowoOszczędzanie pieniędzy
SGGW Oszczędzanie pieniędzy PSYCHOLOGIA FINANSOWA 30.11.2013 Przygotowały: Katarzyna Witkowska Paulina Zadroga Emilia Woźnica ZAPRASZAMY Agenda: 1. Oszczędzanie - Definicja - Majątek - Wartośd netto -
Bardziej szczegółowoPsychologia decyzji. Struktura wykładu DR BEATA BAJCAR ZAKŁAD PSYCHOLOGII I ERGONOMII. wykład 15 godzin
Psychologia decyzji wykład 15 godzin DR BEATA BAJCAR ZAKŁAD PSYCHOLOGII I ERGONOMII Struktura wykładu Behawioralna teoria decyzji. Normatywne i deskryptywne modele podejmowania decyzji Cykl myślenia decyzyjnego
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
ŻYCIE GOSPODARCZE Psychologia inwestora Agnieszka Finneran Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 8 czerwca 2015 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Praktyczna typologia oparta
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Strategie inwestycyjne na rynku kapitałowym Inwestowanie na rynku Dr Paweł Porcenaluk Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 4 kwietnia 2016 r. Inwestowanie co to jest? Inwestowanie
Bardziej szczegółowoFinanse dla sprytnych
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Uniwersytet w Białymstoku 28 kwietnia 2011 r. Finanse dla sprytnych Dlaczego inteligencja finansowa popłaca? dr Adam Wyszkowski EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoI. Rynek kapitałowy II. Strategie inwestycyjne III. Studium przypadku
Akademia Młodego Ekonomisty Strategie na rynku kapitałowym Inwestowanie na rynku dr Piotr Stobiecki Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 21 listopada 2013 r. Plan wykładu 2 1 Rynek finansowy Rynek kapitałowy
Bardziej szczegółowo2013-05-19. Co to jest ryzyko? Niepewność a ryzyko. Skąd się bierze ryzyko? Przestrzeń zachowań ryzykownych. Skąd się bierze ryzyko?
Co to jest ryzyko? Psychologia decyzji i ryzyka wykład 8 DR BEATA BAJCAR ZAKŁAD PSYCHOLOGII I ERGONOMII Działanie, które może przynieść niepowodzenie, stratę; Przedsięwzięcie, którego wynik jest niepewny,
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Temat spotkania: Matematyka finansowa dla liderów Temat wykładu: Matematyka finansowa wokół nas Prowadzący: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 14 października 2014 r. Matematyka finansowa dla liderów Po
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Psychologia inwestowania Joanna Bienia - Fijas Politechnika Gdańska 13 grudnia 2018 r. EKSPERYMENT ELLSBERGA 100 kul 50 białych kul 50 czarnych kul BIAŁE CZARNE Twoim
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Finanse dla sprytnych dr Piotr Stobiecki Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 25 października 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY Plan wykładu I. Kapitał istota, pochodzenie
Bardziej szczegółowoOszczędzanie a inwestowanie..
Oszczędzanie a inwestowanie.. Oszczędzanie to zabezpieczenie nadmiaru środków finansowych niewykorzystanych na bieżącą konsumpcję oraz czerpanie z tego tytułu korzyści w postaci odsetek. Jest to czynność
Bardziej szczegółowoPSYCHOLOGICZNE ASPEKTY INWESTOWANIA. Finanse behawioralne
PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY INWESTOWANIA Finanse behawioralne Obciążenia oceny sytuacji na rynku Obciążenia oceny wpływające na tworzenie strategii Obciążenia wpływające na sposób testowania systemów Obciążenia
Bardziej szczegółowoPieniądze a poczucie szczęścia. Elwira Moszczyoska Wioletta Bajura
Pieniądze a poczucie szczęścia Elwira Moszczyoska Wioletta Bajura Szczęście Według definicji podanej w słowniku języka polskiego jest to uczucie zadowolenia, radości; też: to wszystko, co wywołuje ten
Bardziej szczegółowoFinanse behawioralne; badanie skłonności poznawczych inwestorów
Finanse behawioralne; badanie skłonności poznawczych inwestorów Łukasz Małek promotor dr inż. R. Weron Instytut Matematyki i Informatyki Politechnika Wrocławska Wrocław, 13.07.2007 Spis treści 1 Cel pracy
Bardziej szczegółowoKapitalny senior emerytura nie musi być tylko z ZUS
Kapitalny senior emerytura nie musi być tylko z ZUS Podstawowe zasady inwestowania na giełdzie Remigiusz Lipiec Kraków, 13 października 2014r. 1 Podstawowe zasady inwestowania Określ cel inwestowania,
Bardziej szczegółowoOSZCZĘDZANIE PIENIĘDZY. Przygotowały: Joanna Abramowska Anna Ciach Karolina Dybcio
OSZCZĘDZANIE PIENIĘDZY Przygotowały: Joanna Abramowska Anna Ciach Karolina Dybcio Psychologia finansowa, 16.11.2013 Agenda 1. Czym jest oszczędzanie? 2. Psychologiczne teorie oszczędzania 3. Źródła oszczędzania
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Dziecięcy FINANSE DLA SPRYTNYCH Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 21 października 2014 r. Pieniądz to tylko miernik bogactwa Bogactwo może być gromadzone w różnych formach np. akcje, obligacje, nieruchomości,
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Strategie inwestycyjne na rynku kapitałowym dr Dominika Kordela Uniwersytet Szczeciński 31 marzec 2016 r. Plan wykładu Rynek kapitałowy a rynek finansowy Instrumenty rynku kapitałowego
Bardziej szczegółowoPSYCHOLOGICZNE ASPEKTY INWESTOWANIA. Finanse behawioralne
PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY INWESTOWANIA Finanse behawioralne Czy można przewidzieć przyszłe ceny akcji? NIE, ponieważ uczestnicy rynku zachowują się w sposób racjonalny, czyli maksymalizują oczekiwaną użyteczność
Bardziej szczegółowoModelowanie Rynków Finansowych
Modelowanie Rynków Finansowych Ryszard Kokoszczyński Katarzyna Lada 7 października, 2013 Forma zajęć Konwersatorium ćwiczenia seminaryjne w szkołach wyższych, polegające na prowadzeniu przez wykładowcę
Bardziej szczegółowoMateriały wykładowe (fragmenty)
Materiały wykładowe (fragmenty) 1 Robert Susmaga Instytut Informatyki ul. Piotrowo 2 Poznań kontakt mail owy Robert.Susmaga@CS.PUT.Poznan.PL kontakt osobisty Centrum Wykładowe, blok informatyki, pok. 7
Bardziej szczegółowo8. Podejmowanie Decyzji przy Niepewności
8. Podejmowanie Decyzji przy Niepewności Wcześniej, losowość (niepewność) nie była brana pod uwagę (poza przypadkiem ubezpieczenia życiowego). Na przykład, aby brać pod uwagę ryzyko że pożyczka nie zostanie
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Młody inwestor na giełdzie
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Młody inwestor na giełdzie dr Dominika Kordela Uniwersytet Szczeciński 26 październik 2017 r. Plan spotkania Inwestycje, rodzaje inwestycji Giełda papierów wartościowych
Bardziej szczegółowo3.1 Analiza zysków i strat
3.1 Analiza zysków i strat Zakładamy że firma decyduje czy ma wdrożyć nowy produkt lub projekt. Firma musi rozważyć czy przyszłe zyski (dyskontowane w czasie) z tego projektu są większe niż koszty poniesione
Bardziej szczegółowoEkonomia. Wykład dla studentów WPiA. Wykład 3: (Nie)racjonalność wyborów
Ekonomia Wykład dla studentów WPiA Wykład 3: (Nie)racjonalność wyborów Gospodarka z lotu ptaka. Dobra i usługi finalne Wydatki na dobra i usługi (konsumpcja, C) Gospodarstwa domowe: dysponują czynnikami
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY
AKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY Ekonomia w domu Psychologia finansowa Kształtowanie racjonalnych postaw wobec pieniądza Dr hab. Marta Maciejasz-Świątkiewicz, prof. UO Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 24
Bardziej szczegółowoPSYCHOLOGICZNE ASPEKTY INWESTOWANIA. Finanse behawioralne
PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY INWESTOWANIA Finanse behawioralne ODSTĘPSTWA OD EFEKTYWNOŚCI RYNKU Autokorelacje między stopami zwrotu W krótkim terminie (poniżej roku) istnieje dodatnia autokorelacja między zmianami
Bardziej szczegółowoSpekulacja na rynkach finansowych. znajomość narzędzi czy siebie? Grzegorz Zalewski DM BOŚ S.A.
Spekulacja na rynkach finansowych znajomość narzędzi czy siebie? Grzegorz Zalewski DM BOŚ S.A. Narzędzia 2 Analiza techniczna Analiza fundamentalna Narzędzia (2) 3 AT astrologia rynków finansowych AF alchemia
Bardziej szczegółowo3.1 Analiza zysków i strat
3.1 Analiza zysków i strat Zakładamy że firma decyduje czy ma wdrożyć nowy produkt lub projekt. Firma musi rozważyć czy przyszłe zyski (dyskontowane w czasie) z tego projektu są większe niż koszty podniesione.
Bardziej szczegółowoEmocje, czy chłodna kalkulacja
Emocje, czy chłodna kalkulacja zasady podejmowania decyzji inwestycyjnych Dr Robert Jagiełło Warszawa, 28 sierpnia 2012 r. Plan Podstawy analizy technicznej wykresy, formacje, Podstawy analizy behawioralnej
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Czarodziejski młynek do pomnażania pieniędzy Krzysztof Szczepaniak Uniwersytet Gdański 17 maja 2016 roku Organizatorzy Zasady zajęć Wykładowca to ja Studenci to Wy Pytania
Bardziej szczegółowodr Sylwester Białowąs Katedra Badań Marketingowych, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
dr Sylwester Białowąs Katedra Badań Marketingowych, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu Kolejno!" pyta# w kwestionariuszu wywiadu osobistego a zniekszta$cenia pomiaru wywo$ane heurystyk% zakotwiczenia Wst&p
Bardziej szczegółowoPODEJMOWANIE DECYZJI OBARCZONYCH RYZYKIEM UJĘCIE TEORII PERSPEKTYWY
mgr Joanna Dreżewska monaco@o2.pl mgr Olga Strukowska-Kozień olgastrukowskakozien@gmail.com Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości PODEJMOWANIE DECYZJI OBARCZONYCH RYZYKIEM UJĘCIE TEORII PERSPEKTYWY Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoKURS DORADCY FINANSOWEGO
KURS DORADCY FINANSOWEGO Przykładowy program szkolenia I. Wprowadzenie do planowania finansowego 1. Rola doradcy finansowego Definicja i cechy doradcy finansowego Oczekiwania klienta Obszary umiejętności
Bardziej szczegółowoNadwyżki finansowe - lokować czy inwestować?
Nadwyżki finansowe - lokować czy inwestować? Co zrobić, aby dobrze ulokować nasze nadwyżki inwestycyjne? Gdzie zarobimy najwięcej i które z instrumentów finansowych są obarczone najmniejszym ryzykiem?
Bardziej szczegółowoWycena opcji rzeczywistych zgodnie z teorią perspektywy
mgr Marek Jarzęcki Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Wycena opcji rzeczywistych zgodnie z teorią perspektywy Seminarium ROS 2014: Opcje realne teoria dla praktyki Szczecin, 30. listopada 2014 roku Agenda
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Temat spotkania: Finanse dla sprytnych Dlaczego inteligencja finansowa popłaca? Prowadzący: dr Anna Miarecka Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie 28 maj
Bardziej szczegółowoPolacy o instytucjach i produktach finansowych Raport z badania ilościowego THINKTANK
Polacy o instytucjach i produktach finansowych Raport z badania ilościowego THINKTANK 2015 Spis treści I. II. III. IV. V. Główne wnioski z badania Cele i metodologia badania Ocena i zaufanie do instytucji
Bardziej szczegółowoFinanse behawioralne. Finanse 110630-1165
behawioralne Plan wykładu klasyczne a behawioralne Kiedy są przydatne narzędzia finansów behawioralnych? Przykłady modeli finansów behawioralnych klasyczne a behawioralne klasyczne opierają się dwóch założeniach:
Bardziej szczegółowoStatystyka matematyczna dla leśników
Statystyka matematyczna dla leśników Wydział Leśny Kierunek leśnictwo Studia Stacjonarne I Stopnia Rok akademicki 03/04 Wykład 5 Testy statystyczne Ogólne zasady testowania hipotez statystycznych, rodzaje
Bardziej szczegółowoKatedra Polityki Pieniężnej i Rynków Finansowych. Izabela Zmudzińska. Postawy Polaków. wobec systematycznego i długoterminowego oszczędzania
Katedra Polityki Pieniężnej i Rynków Finansowych Izabela Zmudzińska Postawy Polaków wobec systematycznego i długoterminowego oszczędzania Warszawa, czerwiec 2016 1. Istota oszczędzania Oszczędzanie - zdolność
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Psychologia finansowa dr Agata Trzcińska Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 18 listopada 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Kto pokaże
Bardziej szczegółowoWYBRANE DETERMINANTY ROZWOJU RYNKU DŁUGOTERMINOWEGO OSZCZĘDZANIA W POLSCE
WYBRANE DETERMINANTY ROZWOJU RYNKU DŁUGOTERMINOWEGO OSZCZĘDZANIA W POLSCE Dr Ewa Cichowicz Dr Agnieszka K. Nowak Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Konferencja Długoterminowe Oszczędzanie Warszawa, 20-21
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Młody inwestor na giełdzie Strategie inwestycyjne Grzegorz Kowerda EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Młody inwestor na giełdzie Strategie inwestycyjne Grzegorz Kowerda Uniwersytet w Białymstoku 8 maja 2014 r. Początki giełdy przodek współczesnych giełd to rynek (jarmark,
Bardziej szczegółowoEKONOMIA SŁUCHANIE (A2)
EKONOMIA SŁUCHANIE (A2) Witam państwa! Dziś w naszej audycji porozmawiamy o tym jak inwestować, żeby nie stracić, jak oszczędzać i jak radzić sobie w trudnych czasach. Do studia zaprosiłam eksperta w dziedzinie
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Decyzje inwestycyjne na giełdzie dr Dominika Kordela Uniwersytet Szczeciński 29 listopad 2018 r. Plan wykładu Giełda Papierów Wartościowych Papiery wartościowe Inwestycje Dochód
Bardziej szczegółowo3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie
3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie Autor: Robert Kajzer Spis treści Wstęp... 3 Panuj nad własnymi emocjami... 4 Jak jednak nauczyć się panowania nad emocjami?...
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty Matematyka finansowa dla liderów Albert Tomaszewski Grupy 1-2 Zadanie 1.
Grupy 1-2 Zadanie 1. Sprawdźcie ofertę dowolnych 5 banków i wybierzcie najlepszą ofertę oszczędnościową (lokatę lub konto oszczędnościowe). Obliczcie, jaki zwrot przyniesie założenie jednej takiej lokaty
Bardziej szczegółowoAnaliza potencjalnych klientów w kontekście strategii marketingowej
2012 Analiza potencjalnych klientów w kontekście strategii marketingowej Małgorzata Latuszek Planowanie marketingowe e-usługi Łódź, 04 października 2012 Po co analizować potrzeby klientów? Po co analizować
Bardziej szczegółowoMetody rozwiązywania problemów. Proces rozwiązywania problemów a proces podejmowania decyzji
Proces rozwiązywania problemów a proces podejmowania decyzji Proces podejmowania decyzji Przejawy ograniczonej racjonalności - wykład 7 Proces podejmowania decyzji jest procesem rozwiazywania problemu
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Rola banku w gospodarce Po co są potrzebne banki? dr Marek Szewczyk
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Rola banku w gospodarce Po co są potrzebne banki? dr Marek Szewczyk Wyższa Szkoła Ekonomii i Prawa w Kielcach 6 listopada 2013 r. Bank, co to znaczy Słowo bank pochodzi
Bardziej szczegółowoDokument zawierający kluczowe informacje
Cel Dokument zawierający kluczowe informacje Poniższy dokument zawiera kluczowe informacje o danym produkcie inwestycyjnym. Nie jest to materiał marketingowy. Udzielenie tych informacji jest wymagane prawem,
Bardziej szczegółowoPlanowanie finansów osobistych
Planowanie finansów osobistych Osoby, które planują znaczne wydatki w perspektywie najbliższych kilku czy kilkunastu lat, osoby pragnące zabezpieczyć się na przyszłość, a także wszyscy, którzy dysponują
Bardziej szczegółowo2. Metody podejmowania decyzji w warunkach pewności... 37
Spis treści Wstęp... 7 1. Problemy i procesy decyzyjne w organizacji... 11 1.1. Istota decyzji menedżerskich w organizacji... 11 1.2. Sytuacje decyzyjne, problemy decyzyjne i decyzje w organizacji.. 15
Bardziej szczegółowoHeurystyka III Psychologia decyzji i ryzyka. Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3. Zadanie 4. wykład 6. Odpowiedz na pytanie:
Psychologia decyzji i ryzyka wykład 6 DR BEATA BAJCAR ZAKŁAD PSYCHOLOGII I ERGONOMII Heurystyka III Zadanie 1 Zadanie 2 Odpowiedz na pytanie: Odpowiedz na pytanie: Czy więcej ludzi ginie w wypadkach samochodowych
Bardziej szczegółowoKoszty manipulacyjne funduszy inwestycyjnych
2010 Koszty manipulacyjne funduszy inwestycyjnych Szymon Wieloch Niniejszy dokument opisuje zjawiska mikroekonomiczne, które występują na polskim rynku funduszy inwestycyjnych. W szczególności rozpatrywane
Bardziej szczegółowoInwestowanie a irracjonalny umysł. Podejmuj racjonalne decyzje w nieracjonalnym świecie inwestowania
Inwestowanie a irracjonalny umysł. Podejmuj racjonalne decyzje w nieracjonalnym świecie inwestowania Autorzy: Robert Koppel ZASTANÓW SIĘ NAD RYZYKIEM, NIE ULEGAJ DESTRUKCYJNYM EMOCJOM, WYKORZYSTUJ SZANSE
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Czy warto powierzać pieniądze bankom Dr Robert Jagiełło Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 23 kwietnia 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY 1 WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoZarządzanie wartością przedsiębiorstw na przykładzie przedsiębiorstw z branży papierniczej
Magdalena Mordasewicz (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Katarzyna Madej (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Milena Wierzyk (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Zarządzanie wartością przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoNaszym największym priorytetem jest powodzenie Twojej inwestycji.
Naszym największym priorytetem jest powodzenie Twojej inwestycji. Możesz być pewien, że będziemy się starać by Twoja inwestycja była zyskowna. Dlaczego? Bo zyskujemy tylko wtedy, kiedy Ty zyskujesz. Twój
Bardziej szczegółowoBudowanie skutecznego zespołu przez product managera
Budowanie skutecznego zespołu przez product managera Na czym polega specyfika zespołu kierowanego przez product managera? Grupa jako system Jednostki Struktura grupy wielkość normy model interakcji role
Bardziej szczegółowoRola zdolności kredytowej przedsiębiorstwa w procedurze pozyskiwania kredytu bankowego - studium przypadku. dr Jacek Płocharz
Rola zdolności kredytowej przedsiębiorstwa w procedurze pozyskiwania kredytu bankowego - studium przypadku dr Jacek Płocharz Warunki działania przedsiębiorstw! Na koniec 2003 roku działało w Polsce 3.581,6
Bardziej szczegółowoZarządzanie zasobami ludzkimi
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Człowiek w firmie czyli kto i jak tu rządzi? Style kierowania i ich wpływ na nasze życie Emilia Kijanka Wyższa Szkoła Ekonomii i Prawa w Kielcach 6 marca 2013 r. EKONOMICZNY
Bardziej szczegółowoFINANSOWY BAROMETR ING: Wiedza finansowa
FINANSOWY BAROMETR ING: Wiedza finansowa Międzynarodowe badanie ING na temat wiedzy finansowej konsumentów w Polsce i na świecie Wybrane wyniki badania przeprowadzonego dla Grupy ING przez TNS NIPO Maj
Bardziej szczegółowoScenariusz zajęć z przedmiotu podstawy przedsiębiorczości
Scenariusz zajęć z przedmiotu podstawy przedsiębiorczości Temat: Dochody z kapitału Opracowała Grażyna Drożdżowska Uwagi realizacyjne Lekcja jest przewidziana jako jednostka 2- godzinna stanowiąca utrwalenie
Bardziej szczegółowoCo to są akcje? Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Czarodziejski młynek do pomnażania pieniędzy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Czarodziejski młynek do pomnażania pieniędzy Akcje na giełdzie Kornelia Bem - Kozieł Wyższa Szkoła Ekonomii i Prawa w Kielcach 16 maja 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET
Bardziej szczegółowoINFORMACJE DOTYCZĄCE ADEKWATNOŚCI KAPITAŁOWEJ ORAZ POLITYKI ZMIENNYCH SKŁADNIKÓW WYNAGRODZEŃ W MILLENNIUM DOMU MAKLERSKIM S.A.
INFORMACJE DOTYCZĄCE ADEKWATNOŚCI KAPITAŁOWEJ ORAZ POLITYKI ZMIENNYCH SKŁADNIKÓW WYNAGRODZEŃ W MILLENNIUM DOMU MAKLERSKIM S.A. (stan na dzień 31 grudnia 2013 r.) SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE... 3 II. KAPITAŁY
Bardziej szczegółowoINFORMACJE DOTYCZĄCE ADEKWATNOŚCI KAPITAŁOWEJ W MILLENNIUM DOMU MAKLERSKIM S.A. (stan na dzień 31 grudnia 2012 r.)
INFORMACJE DOTYCZĄCE ADEKWATNOŚCI KAPITAŁOWEJ W MILLENNIUM DOMU MAKLERSKIM S.A. (stan na dzień 31 grudnia 2012 r.) SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE... 3 II. KAPITAŁY NADZOROWANE... 4 III. WYMOGI KAPITAŁOWE...
Bardziej szczegółowoCzarodziejski młynek do pomnażania pieniędzy Akcje na giełdzie
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Czarodziejski młynek do pomnażania pieniędzy Akcje na giełdzie dr Jarosław Kilon Uniwersytet w Białymstoku 22 listopada 2012 r. RYNEK KAPITAŁOWY Rynek walutowy Rynek finansowy
Bardziej szczegółowoPieniądz jest to towar, który w wyniku ogólnej zgody został uznany jako środek wymiany gospodarczej.
Pieniądz jest to towar, który w wyniku ogólnej zgody został uznany jako środek wymiany gospodarczej. łatwość przenoszenia z miejsca na miejsce, trwałość ( odporność na zniszczenie), rozpoznawalność, jednorodność,
Bardziej szczegółowoEKONOMICZNE ASPEKTY ZACHOWAŃ PRZEDSIĘBIORSTW
Wykład: EKONOMICZNE ASPEKTY ZACHOWAŃ PRZEDSIĘBIORSTW Przedsiębiorstwo - definicja oraz cel działania Przedsiębiorstwo jest wyodrębnioną pod względem ekonomicznym jednostką prowadzącą działalność produkcyjną,
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Czarodziejski młynek do pomnażania pieniędzy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Czarodziejski młynek do pomnażania pieniędzy dr inż. Krzysztof Świetlik Politechnika Gdańska 7 marca 2019 r. Czym jest akcja? Mianem tym określa się papier wartościowy
Bardziej szczegółowoKRYTERIA WYBORU PROGRAMU DO KOMPLEKSOWEJ OBSŁUGI MAŁEJ FIRMY
KRYTERIA WYBORU PROGRAMU DO KOMPLEKSOWEJ OBSŁUGI MAŁEJ FIRMY Zanim zainstalujesz Pamiętaj, że wybór systemu to ważna decyzja Mała firma potrzebuje tego samego co duża, ale szybciej, taniej, lepiej Wybierając
Bardziej szczegółowoINFORMACJA PRASOWA Perspektywy funduszy inwestycyjnych
INFORMACJA PRASOWA Perspektywy funduszy inwestycyjnych Warszawa, 10 czerwca 2015 r. Szansa na wysokie zyski, wyższe niż przy innych formach oszczędzania, możliwość korzystania z zalet rynku kapitałowego
Bardziej szczegółowoWarszawska Giełda Towarowa S.A.
OPCJE Opcja jest prawem do kupna lub sprzedaży określonego towaru po określonej cenie oraz w z góry określonym terminie. Stanowią formę zabezpieczenia ekonomicznego dotyczącego ryzyka niekorzystnej zmiany
Bardziej szczegółowoOszacowanie wartości zobowiązania jest niezbędne dla jego prawidłowego wprowadzenia do ksiąg rachunkowych.
Oszacowanie wartości zobowiązania jest niezbędne dla jego prawidłowego wprowadzenia do ksiąg rachunkowych. Definicje zobowiązań wynikające z polskich, jak i międzynarodowych standardów rachunkowości są
Bardziej szczegółowoPODEJMOWANIE DECYZJI W TEORII ZARZĄDZANIA. Elżbieta Jamrozy Marcin Sadowski WSOWL 2011
PODEJMOWANIE DECYZJI W TEORII ZARZĄDZANIA Elżbieta Jamrozy Marcin Sadowski WSOWL 2011 2011-03-20 Podejmowanie decyzji w teorii zarządzania 2 CZYM JEST DECYDOWANIE? 1 2011-03-20 Podejmowanie decyzji w teorii
Bardziej szczegółowoDokument zawierający kluczowe informacje
Cel Dokument zawierający kluczowe informacje Poniższy dokument zawiera kluczowe informacje o danym produkcie inwestycyjnym. Nie jest to materiał marketingowy. Udzielenie tych informacji jest wymagane prawem,
Bardziej szczegółowoWiedza a osobowość co silniej kształtuje zachowania finansowe Polaków? dr hab. Dominika Maison, prof. UW Uniwersytet Warszawski Wydział Psychologii
Wiedza a osobowość co silniej kształtuje zachowania finansowe Polaków? dr hab. Dominika Maison, prof. UW Uniwersytet Warszawski Wydział Psychologii Konferencja Naukowa EDUKACJA FINANSOWA Szkoła Główna
Bardziej szczegółowoRyzyko i zarządzanie ryzykiem w projektach
Wykład objęty jest prawami autorskimi Prof.dr hab. Małgorzata Duczkowska-Piasecka Przedmiot: Zarządzanie projektami biznesowymi Ryzyko i zarządzanie ryzykiem w projektach Ryzyko może być definiowane jako
Bardziej szczegółowoMatematyka finansowa w pakiecie Matlab
Matematyka finansowa w pakiecie Matlab Wykład 5. Wycena opcji modele dyskretne Bartosz Ziemkiewicz Wydział Matematyki i Informatyki UMK Kurs letni dla studentów studiów zamawianych na kierunku Matematyka
Bardziej szczegółowoZarządzanie ryzykiem
Akademia Młodego Ekonomisty Zarządzanie ryzykiem Ryzyko w procesie zarządzania prof. Piotr Banaszyk Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 1 marca 2012 r. Zarządzanie ryzykiem Piotr Banaszyk Katedra Zarządzania
Bardziej szczegółowoOtwarte fundusze inwestycyjne. Zasady są proste.
Otwarte fundusze inwestycyjne. Zasady są proste. Autor: Maciej Rogala Czy fundusz inwestycyjny jest ofertą dla Ciebie? Sprawdź to, zanim powierzysz mu pieniądze... Oceń fundusz inwestycyjny pod kątem swoich
Bardziej szczegółowoKrótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży wydawniczej
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży wydawniczej Karolina Piątkowska Wrocław 2013 Spis treści: Wstęp... 3 I. Opis teoretyczny
Bardziej szczegółowoKażdego dnia możesz zrobić coś, aby zbliżyć się do swojego marzenia lub możesz nie robić niczego. W każdym przypadku podejmujesz decyzję.
Sztuka podejmowania decyzji Emilia Kijanka Wyższa Szkoła Ekonomii i Prawa w Kielcach 30 maja 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Każdego dnia możesz zrobić coś, aby zbliżyć
Bardziej szczegółowo