Centrum Innowacji i Rozwoju Wsi Ośrodek Mikroinstalacji OZE Ul. Kościelna 13, Sypniewo

Transkrypt

1 Centrum Innowacji i Rozwoju Wsi Ośrodek Mikroinstalacji OZE Ul. Kościelna 13, Sypniewo

2 1. Wprowadzenie teoretyczne Omówienie podstawowych zagadnień związanymi z OZE i ich rozwojem w Polsce Efekt cieplarniany Strategia Europa 2020 Program PROSUMENT 2. Możliwości finansowania inwestycji w OZE Środki krajowe Fundusze unijne

3 ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

4 OZE, CZYLI ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Energia odnawialna jest to energia uzyskiwana z naturalnych, powtarzających się procesów przyrodniczych. Odnawialne źródła energii stanowią alternatywę dla tradycyjnych pierwotnych nieodnawialnych nośników energii (paliw kopalnych). Ich zasoby uzupełniają się w naturalnych procesach, co praktycznie pozwala traktować je jako niewyczerpalne. Wykorzystywanie OZE w znacznym stopniu zmniejsza szkodliwe oddziaływanie energetyki na środowisko naturalne, głównie poprzez ograniczenie emisji szkodliwych substancji, zwłaszcza gazów cieplarnianych.

5

6

7 - zjawisko podwyższenia temperatury planety powodowane obecnością gazów cieplarnianych w atmosferze. Zmiany powodujące wzrost roli efektu cieplarnianego mogą być jedną z przyczyn globalnego ocieplenia.

8 Słońce dostarcza ziemi energię cieplną poprzez promieniowanie odpowiada to około 342 W/m² powierzchni Ziemi i mocy 1, wata dostarczanej średnio całej planecie. Promieniowanie słoneczne jest częściowo odbijane. Albedo Ziemi obserwowane z kosmosu (na szczycie atmosfery) wynosi około 31% (107 W/m²), w tym atmosfera (chmury, pyły i gazy) odbija 22% (77 W/m²), a 9% (30 W/m²) powierzchnia Ziemi.

9 Pozostałe 69% promieniowania (235 W/m²) jest absorbowane w atmosferze i na powierzchni Ziemi, w tym: 16% przez atmosferę (większość promieniowania ultrafioletowego), 3% przez chmury (łącznie 67 W/m²), 50% (168 W/m²) przez powierzchnię Ziemi. Pochłonięte promieniowanie (około 1, W) ogrzewa atmosferę, oceany i lądy, a jego niewielka część poprzez fotosyntezę dostarcza energii dla życia.

10

11 Spalanie paliw kopalnych w elektrociepłowniach, elektrowniach i coraz to nowych fabrykach, transport towarów i przewóz ludzi oraz zwiększenia się liczby pojazdów - wraz z nimi zwiększa się emisja metanu, dwutlenku węgla i ołowiu Nadmiernej eksploatacja pól uprawnych z mokrych upraw ryżu i pastwisk pod hodowlę uwalniających metan podczas fermentacji. Rosnące masy odpadów organicznych z wielkich miast składowane na wysypiskach śmieci, które gnijąc emitują metan i dwutlenek węgla. Stosowanie sztucznych nawozów wspomagających procesy nitryfikacji oraz denitryfikacji, uwalniające tlenki azotu. Reakcje fotochemiczne spalin przemysłowych i komunikacyjnych, uwalniające niski ozon z promieniami słońca.

12

13 Aby zapobiec rozszerzaniu się efektu cieplarnianego należy podejmować działania mające na celu dostosowanie przemysłu, transportu i mentalności społeczeństwa do tego problemu. Dzisiaj emitujemy ok. 1 tony CO2 na każdą MWh energii elektrycznej.

14

15

16 Okres programowania to wieloletni okres planowania budżetu Unii Europejskiej. Okres obowiązywania dokumentów programowych, stanowiących podstawę do ubiegania się o wsparcie ze strony Komisji Europejskiej. Nowy okres programowania obowiązuje od 2014 do

17 Strategia Europa 2020 jest nową strategią gospodarczą UE zastępującą Strategię Lizbońską. Strategia Europa 2020 ogniskuje się wokół trzech, powiązanych ze sobą, priorytetów:

18 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu

19 Innowacyjność «Innowacyjna Unia» Edukacja «Młodzież w drodze» Społeczeństwo informacyjne «Cyfrowa agenda dla Europy» 19

20 Klimat, energia i transport «Europa efektywnie korzystająca z zasobów» Konkurencyjność «Polityka przemysłowa w erze globalizacji» 20

21 Zatrudnienie i kwalifikacje «Program na rzecz nowych miejsc pracy i kwalifikacji» Walka z ubóstwem «Europejski program walki z ubóstwem» 21

22 Stopa zatrudnienia na poziomie 75% populacji w wieku lata 3% PKB UE przeznaczane na inwestycje w sferze B+R 20/20/20 cel w obszarze: redukcji emisji gazów o 20% (30% jeżeli będą do tego odpowiednie warunki) zapewnienia pochodzenia 20% energii zużywanej w UE ze źródeł odnawialnych zmniejszenie zużycia energii o 20% Edukacja - Zmniejszenie odsetka osób przedwcześnie opuszczających system edukacji poniżej 10% oraz zwiększenie powyżej 40% odestka osób posiadających wykształcenie wyższe Zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem o 20 mln

23

24

25

26 Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii jest jednym z najważniejszych kierunków Polityki Energetycznej Polski do 2030 roku. (PEP2030). Według PEP 2030, relatywnie największą dynamikę wzrostu w latach zanotują energetyka wiatrowa (54razy) i ciepło słoneczne (35 razy). W warunkach polskich decydujące znaczenie, w kontekście osiągnięcia postawionego celu 15 proc. udziału energii ze źródeł odnawialnych w strukturze energii finalnej brutto w 2020r. będą miały postępy poczynione w energetyce wiatrowej, produkcji biogazu i biomasy stałej oraz w biopaliwach transportowych. Te cztery obszary w 2020 roku stanowić będą łącznie ok. 94 proc. Zużycia energii ze wszystkich źródeł odnawialnych.

27

28

29 Według danych URE na 30 czerwca 2014 moc zainstalowana energetyki wiatrowej w Polsce wyniosła około MW: - siłownie duże 2,0 MW i większe: 2900 MW = ok turbin (ok. 140 parków wiatrowych); - siłownie średnie 1,0-1,9 MW: 500 MW = ok. 300 turbin (ok. 30 parków wiatrowych); - siłownie małe 0,1-0,9 MW: 300 MW = ok. 600 turbin. -siłownie poniżej 0,1 MW = trudne do oszacowania. Wszystko wskazuje na to, że w połowie 2014 mamy w Polsce ok turbin wiatrowych o łącznej mocy nieco ponad MW.

30 W Polsce zasoby hydroenergetyczne -13,7 TW*h rocznie: 45,3 % przypada na Wisłę, 43,6 % na dorzecza Wisły i Odry, 9,8 % na Odrę 1,8% na rzeki Pomorza. Zasoby te wykorzystywane są zaledwie w 12 %. Najbardziej przyszłościowe rejony dla rozwoju hydroenergetyki: Mazury, Pomorze, Sudety i Karpaty.

31 W ciągu ostatnich 5 lat rozwijał się bardzo dynamicznie i zanotował wzrost o ok. 75%. Pod względem rocznie instalowanych systemów należy do jednych z największych w Europie. Wzrost znaczenia dotacji NFOŚiGW - 55% instalacji KS zamontowanych w 2013r. dotowanych ze środków NFOŚiGW ( rok temu - 45% instalacji )

32

33 Rosnący udział osób fizycznych wśród inwestorów systemów PV. Fotowoltaika (na koniec 2013 roku) najpopularniejsza wśród instalacji prosumenckich. Całkowita produkcja energii elektrycznej: 7,9 MWh (II połowa 2013) Energia oddana do sieci: 5,5 MWh (II połowa 2013) TYLKO 30% całkowitej wyprodukowanej energii zużyte na potrzeby własne w instalacjach prosumenckich!

34

35 Termin wprowadzony 1980 roku przez Alvina Tofflera, pisarza / futurystę Konsument zaangażowany we współtworzenie i promowanie produktów ulubionej marki czy jednoczesną produkcję oraz konsumpcję dóbr i usług Pojęcie prosumenta używane jest również w stosunku do wytwórców energii źródeł odnawialnych, którzy sprzedają niewykorzystaną nadwyżkę.

36 Celem programu Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii Część 2) Prosument - linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii jest ograniczenie lub uniknięcie emisji CO 2 w wyniku zwiększenia produkcji energii z odnawialnych źródeł, poprzez zakup i montaż małych instalacji lub mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii, do produkcji energii elektrycznej lub ciepła i energii elektrycznej dla osób fizycznych oraz wspólnot lub spółdzielni mieszkaniowych. Program promuje nowe technologie OZE oraz postawy prosumenckie (podniesienie świadomości inwestorskiej i ekologicznej), a także wpływa na rozwój rynku dostawców urządzeń i instalatorów oraz zwiększenie liczby miejsc pracy w tym sektorze.

37 Dofinansowanie przedsięwzięć obejmie zakup i montaż nowych instalacji i mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii do produkcji: energii elektrycznej lub ciepła i energii elektrycznej (połączone w jedną instalację lub oddzielne instalacje w budynku), dla potrzeb budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub wielorodzinnych, w tym dla wymiany istniejących instalacji na bardziej efektywne i przyjazne środowisku. Program nie przewiduje dofinansowania dla przedsięwzięć polegających na zakupie i montażu wyłącznie instalacji źródeł ciepła.

38 Beneficjentami programu będą osoby fizyczne, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe oraz jednostki samorządu terytorialnego i ich związki. Efektem ekologicznym programu będzie coroczne ograniczenie emisji CO 2 w wysokości Mg oraz roczna produkcja energii z odnawialnych źródeł MWh. Budżet programu wynosi 800 mln zł na lata z możliwością zawierania umów pożyczek (kredytu) do 2020 r.

39 Finansowane będą instalacje do produkcji energii elektrycznej lub ciepła i energii elektrycznej wykorzystujące: źródła ciepła opalane biomasą, pompy ciepła oraz kolektory słoneczne o zainstalowanej mocy cieplnej do 300 kwt, systemy fotowoltaiczne, małe elektrownie wiatrowe, oraz układy mikrokogeneracyjne (w tym mikrobiogazownie) o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kwe.

40 pożyczka/kredyt preferencyjny wraz z dotacją łącznie do 100% kosztów kwalifikowanych instalacji, dotacja w wysokości 20% lub 40% dofinansowania (15% lub 30% po 2015 r.), maksymalna wysokość kosztów kwalifikowanych 100 tys. zł tys. zł, w zależności od rodzaju beneficjenta i przedsięwzięcia, określony maksymalny jednostkowy koszt kwalifikowany dla każdego rodzaju instalacji, oprocentowanie pożyczki/kredytu: 1%, maksymalny okres finansowania pożyczką/kredytem: 15 lat. wykluczenie możliwości uzyskania dofinansowania kosztów przedsięwzięcia z innych środków publicznych

41 a) dla jednostek samorządu terytorialnego (jst) i ich związków pożyczki wraz z dotacjami dla jst, wybór osób fizycznych, wspólnot mieszkaniowych lub spółdzielni mieszkaniowych (dysponujących lub zarządzających budynkami wskazanymi do zainstalowania małych lub mikroinstalacji OZE) należy do jst, nabór wniosków od jst w trybie ciągłym, prowadzony przez NFOŚiGW, kwota pożyczki wraz z dotacją 1000 tys. zł.

42 b) za pośrednictwem banków środki udostępnione bankom, z przeznaczeniem na udzielanie kredytów bankowych łącznie z dotacjami, nabór wniosków od osób fizycznych, wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, w trybie ciągłym, prowadzony przez banki.

43 c) za pośrednictwem WFOŚiGW środki udostępnione WFOŚiGW z przeznaczeniem na udzielenie pożyczek łącznie z dotacjami, nabór wniosków od osób fizycznych, wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, w trybie ciągłym, prowadzony przez wojewódzkie fundusze, które podpiszą umowy z NFOŚiGW.

44 W latach uruchomiona zostanie część pilotażowa programu w wysokości 400 mln zł, w tym: 100 mln zł dla jednostek samorządu terytorialnego, 200 mln zł poprzez banki, 100 mln zł poprzez WFOŚiGW.

45 nabór wniosków dla jst trwał od do ; kontynuacja naboru, zgodnie z nowym programem priorytetowym, zostanie ogłoszona w 2015 r. nabór wniosków dla WFOŚiGW trwał od do ; kontynuacja naboru, zgodnie z nowym programem priorytetowym, zostanie ogłoszona w 2015 r.; początek naboru wniosków dla beneficjentów końcowych - po ogłoszeniu naboru przez WFOŚiGW nabór wniosków dla banków został ogłoszony ; wnioski od banków przyjmowane były do ; początek naboru wniosków dla beneficjentów - po ogłoszeniu naboru przez banki.

46

47 Każda instalacja odnawialnego źródła energii realizowana w ramach programu Prosument musi spełniać obligatoryjne wymagania techniczne określone w załączniku do programu "Wymagania techniczne". Zgodnie z Procedurą wyboru przedsięwzięć określoną w części 2b) i 2c) programu priorytetowego wymagane jest: 1. potwierdzenie przez projektanta spełnienia wymagań programu dla każdego zastosowanego rodzaju przedsięwzięcia, zgodnie ze wzorem określonym przez NFOŚiGW (aktualnym na dzień złożenia wniosku) wypełniane przez projektanta instalacji; 2. potwierdzenie spełnienia przez przedsięwzięcie wymagań programu dla każdego zastosowanego rodzaju przedsięwzięcia, zgodnie ze wzorem określonym przez NFOŚiGW (aktualnym na dzień złożenia wniosku) wypełniane przez instalatora.

48 Zastosowanie w praktyce ogłoszonych wymagań technicznych będzie podlegało okresowym przeglądom i w razie potrzeby wytyczne będą uzupełniane. Przygotowując przedsięwzięcie można skorzystać z programu komputerowego do oceny technicznej, ekonomicznej i ekologicznej wykorzystania OZE w budynkach, opracowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Program można pobrać bezpłatnie ze strony internetowej NFOŚiGW nie bierze odpowiedzialności za wyniki obliczeń dokonanych za pośrednictwem ww. programu.

49 Montażu małych oraz mikroinstalacji może dokonać wykonawca spełniający, co najmniej jedno z wymagań: może sprawować samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, tj. ma uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi w odpowiedniej specjalności instalacyjnej: w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych lub w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych, o czym jest mowa w Rozdziale 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U r. poz z późn. zm.); jest przedstawicielem producenta głównego urządzenia wytwarzającego energię lub jego autoryzowanego dystrybutora;

50 posiada świadectwo kwalifikacyjne, uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku dozoru lub eksploatacji, wydawane na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U r. Nr 89, poz. 828 z późniejszymi zmianami) w zakresie niezbędnym dla montowanej instalacji; posiada ważny certyfikat wystawiony przez Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego odpowiednio w zakresie instalowania danego rodzaju urządzeń (link do rejestru certyfikowanych instalatorów OZE: Urząd Dozoru Technicznego)

51 Źródło: Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne Art. 9u. Wytwarzanie energii elektrycznej w mikroinstalacji przez osobę fizyczną niebędącą przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a także sprzedaż tej energii przez tę osobę, nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu tej ustawy. Art. 9v. Energię elektryczną wytworzoną w mikroinstalacji przyłączonej do sieci dystrybu-cyjnej znajdującej się na terenie obejmującym obszar działania sprzedawcy z urzędu i oferowaną do sprzedaży przez osobę, o której mowa w art. 9u, jest obowiązany zakupić ten sprzedawca. Zakup tej energii odbywa się po cenie równej 80% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym, o której mowa w art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b.

52 Źródło: Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii Sejm zdecydował, że państwo przez 15 lat będzie gwarantowało posiadaczom takich przydomowych mikroinstalacji o mocy do 1kW odkup zielonej energii po cenie gwarantowanej i wyższej niż rynkowa. Wstępnie ma to być zarobek w wysokości 75 gry/kwh (w przypadku większych instalacji nieco mniejszy). Krótko mówiąc - będzie się opłacało inwestować w domowe elektrownie. Zwolennicy tego rozwiązania twierdzą, że inwestycja w urządzenie OZE zwróci się po 8-10 latach. 15-letnia gwarancja ceny będzie zachęcała też obywateli do brania kredytów na instalacje, co spowoduje upowszechnienie energii odnawialnej.

53

54

55 KAWKA LEMUR BOCIAN PROSUMENT OZE I KOGENERACJA Dopłaty do domów energooszczędnych Inwestycje energooszczędne w MŚP Dopłaty do kolektorów słonecznych GIS: Biogazownie rolnicze Elektrociepłownie i ciepłownie na biomasę SOWA GAZELA Zarządzanie energią w budynkach sektora FP GEKON

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Regionalne Programy Operacyjne (RPO Województwa Mazowieckiego na lata )

71 OŚ PRIORYTETOWA I: ZMNIEJSZENIE EMISYJNOŚCI GOSPODARKI 4.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych 4.2 Promowanie efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach 4.3 Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych, i w sektorze mieszkaniowym 4.7 Promowanie wykorzystywania wysokosprawnej kogeneracji ciepła i energii elektrycznej w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe

72

73

74

75

76

77

78 OŚ PRIORYTETOWA III PRZEJŚCIE NA GOSPODARKĘ NISKOEMISYJNĄ PI 4.1 Promowanie produkcji i dystrybucji odnawialnych źródeł energii PI 4.3 Wspieranie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w sektorze publicznym i mieszkaniowym PI 4.5 Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich typów obszarów, w szczególności na obszarach miejskich, wspieranie zrównoważonego transportu miejskiego oraz podejmowania odpowiednich działań adaptacyjnych i mitygacyjnych.

79

80

81

82