MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO

Transkrypt

1 Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO

2 Preorientacja zawodowa uczniów niewidomych i słabowidzących.

3 KSZTAŁCENIE ZAWODOWE NIEWIDOMYCH: Odbywa się w Polsce w specjalnych szkołach zawodowych (obecnie w zakładach dla niewidomych w Bydgoszczy, Laskach Warszawskich i Wrocławiu). Oprócz placówek szkolno-wychowawczych szkoleniem zawodowym zajmują się specjalne ośrodki dla dorosłych lub młodzieży ociemniałej. Wymienić należy tu Szkołę Masażu Leczniczego w Krakowie, Ośrodek Rehabilitacji i Szkolenia Inwalidów Niewidomych w Chorzowie i Przygotowania do Pracy w Przemyśle, Ośrodek Szkolenia Zawodowego Związku Spółdzielni Niewidomych w Bydgoszczy oraz Zakład Szkolenia Inwalidów we Wrocławiu.

4 Placówka 1. Zespół Szkół Zawodowych nr 3 Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla Niedowidzących w Lublinie Placówki szkolenia zawodowego: Zadania Jest szkołą integracyjną, grupuje we wszystkich klasach uczniów pełnosprawnych i niepełnosprawnych. Zapewniamy się odpowiednio wyposażone i oprzyrządowane stanowiska pracy ucznia niepełnosprawnego oraz zatrudnienie nauczycieli specjalistów gwarantujących realizację programu nauczania. 2. Zakład Rehabilitacji Inwalidów Wzroku, Wydział Masażu Leczniczego w Krakowie Placówka szkolenia zawodowego dla osób z uszkodzeniem wzroku 3. Policealne Studium Medyczne Wydział Masażu w Lublinie Jest szkołą z bogatą i wieloletnią tradycją. Szkoła permanentnie rozwija się, zwiększając bazę dydaktyczną, tworząc nowe kierunki i zwiększając liczbę słuchaczy.

5 4.Szkoła Zasadnicza dla Słabowidzących w Sopocie Specjalizuje się w edukacji osób niedowidzących. 5. Zespół Szkół Zawodowych nr 2 w Łodzi, Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla Słabowidzących - trzyletnia kształcąca w zawodach: operator maszyn w przemyśle włókienniczym, kaletnik i cukiernik. 6. Ośrodek Rehabilitacji i Szkolenia PZN w Bydgoszczy Celem działania Ośrodka jest : - kompleksowa rehabilitacja osób niewidomych i słabo widzących przygotowująca do samodzielnego życia i integracji społecznej. - edukacja w zakresie wyuczenia określonych umiejętności lub zawodu.

6 Dla niewidomych praca zawodowa jest dostępna w zakresach niewątpliwie szerszych niż dla jednostek z uszkodzeniami fizycznymi. P.Henri twierdził, że zasadniczo praca fizyczna może być wykorzystywana przez niewidomych, w której można zastąpić syntetyczne wzrokowe spostrzeżenia przez analityczne dotykowe lub przez pracę umysłową (np. liczenie pracy dziewiarskiej i in.), przy odpowiednim zaadaptowaniu warunków wykonywania pracy do potrzeb niewidomego ( wymaga precyzji wobec niedowidzącego), z uwzględnieniem jego stanu fizycznego ( nie tylko wzrokowego ) i preferencji psychicznych.

7 WYBÓR ZAWODU DLA NIEDOWIDZĄCYCH: Osoby niedowidzące odznaczają się dużą różnorodnością pod względem siły wzroku, trudno określić zawody, które są dla nich dostępne. Ważne jest ustalenie przeciwskazań dla poszczególnych jednostek. Przy wysokiej krótkowzroczności, np. zwłaszcza w związku z odklejeniem siatkówki oraz po operacji zaćmy, przeciwwskazane są zawody wymagające wysiłku fizycznego( ludzie ci mogą pracować jako zegarmistrze). Przy innym typie niedowidzenia, połączonym z wrażliwością na światło i kurz, niedowidzący musza unikać zawodów, które wykonuje się w takich warunkach. Często spotykane wśród widzących zawody to introligarstwo i ogrodnictwo, dziewczęta mogą być sprzedawczyniami, dekoratorkami, administratorkami, księgowymi.

8 Duża cześć pracowników wytwórczych należy do spółdzielni dla niewidomych, których organizacje przyjmują w Polsce szerokie rozmiary. Z zawodów ściśle umysłowych bardzo potrzebni są nauczyciele do nauczania w szkołach dla niewidomych przedmiotów wymagających dobrej znajomości potrzeb dzieci niewidomych. W szkołach dla dzieci widzących niewidomi mogą pełnić funkcje nauczycieli matematyki w klasach starszych.

9 Dla niewidomych dostępne są zawody prawników (np. radcy prawni), ekonomistów ( radca ekonomiczny), redaktorów pism, bibliotekarzy, doradców socjalnych dla niewidomych. Ostatnio również zawód informatyka czy technika komputerowego staje się coraz bardziej dostępny dla niedowidzących. ( do czego niezbędna jest dobra pamięć, duża zdolność koncentracji, wytrwałość i cierpliwość, cechy właściwe niewidomym i słabowidzącym). W roku 1974/75 nowo otwarte Liceum Zawodowe w Laskach podjęto wstępne przygotowania do kształcenia przyszłych programistów elektronicznych maszyn cyfrowych, a obecnie Politechnika Warszawska podjęła wprowadzenie niewidomych do tego odpowiedniego dla nich zawodu.

10 NIEWIDOMI PRACUJĄ PONADTO JAKO: PRAWNICY, TŁUMACZE, NAUCZYCIELE, PSYCHOLODZY, KUCHARZE, MUZYCY, PRACOWNICY AKADEMICCY, TELEMARKETERZY, MENEDŻEROWIE, INFORMATYCY, OSOBY DUCHOWNE, LITERACI, MASAŻYŚCI, BIBLIOTEKARZE, DORADCY ZAWODOWI, STROICIELE INSTRUMENTÓW, DZIENNIKARZE, REALIZATORZY DŹWIĘKU, FLORYŚCI, PRACOWNICY MARKETINGU I PR, WYTWÓRCY RĘKODZIEŁA ARTYSTYCZNEGO Melissa Kochuga, niewiodoma nauczycielka pracująca w Greensburg Salem High School, USA

11 Praca ściśle naukowa dla tych, którzy dopiero chcą ją podjąć ( w pełni dostępna dla wielu niewidomych ze względu na ich duże zdolności), nie zawsze jest jednak możliwa, ponieważ łączy się z koniecznością współpracy z lektorem. Może brzmieć to jako ciekawostka, ale bardzo nadaje się dla niewidomych zawód nurka, który umożliwia wykorzystania ich umiejętności i cech. Praktykowane to jest dość powszechnie w Szwecji. Stwierdzono,,,że skomplikowane wiadomości i umiejętności nurkowania niewidomi przyswajają sobie w czasie o połowę krótszym niż widzący, a ich wyćwiczone zmysły dotyku i słuchu, wyćwiczona pamięć przestrzenno ruchowa pozwalają niewidomemu wyeliminować w znacznym stopniu szereg trudności, które dla widzących kolegów stanowią niejednokrotne poważne problemy [ ] ( np. w zakresie przyzwyczajania się do poruszania się w ciemności).

12 OSOBA NIEWIDOMA NA RYNKU PRACY Osobom niewidomym, dużo trudniej znaleźć zatrudnienie niż pełnosprawnym, nawet jeśli posiadają podobne kompetencje i wykształcenie. Odpowiadając na ogłoszenia, osoby z dysfunkcją wzroku zmagają się z uprzedzeniami i stereotypowym myśleniem panującym w społeczeństwie. W broszurze wydanej w ramach projektu,,wsparcie osób niewidomych na rynku pracy II znajdują się wskazówki zarówno dla osób z dysfunkcją wzroku poszukujących pracy, i pracodawców mających wolę zatrudnienia osób niewidomych i słabowidzących.

13 Pracownicy z dysfunkcją wzroku z orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, mają prawo do: odpowiednio przystosowanego stanowiska pracy dodatkowej 15-minutowej przerwy w pracy wliczanej do czasu pracy dodatkowego 10-dniowego urlopu wypoczynkowego zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w przypadku wykonywania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających.

14 SZCZEGÓŁY DOTYCZĄCE CZASU PRACY OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ: Ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z dnia 30 listopada 2010 r., nr 226, poz. 1475)

15 REJESTRACJA W URZĘDZIE PRACY Osoby niewidome i słabowidzące rejestrują się w urzędzie pracy jako: osoba poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu to osoba poszukująca zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub innej formy pomocy określonej w ustawie, zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy. Osoba taka nie spełnia warunków osoby bezrobotnej np. posiada rentę, zasiłek stały lub inny dochód, nie posiada zameldowania w miejscu, gdzie w danym momencie mieszka. osoba poszukująca pracy to osoba poszukująca zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub innej formy pomocy określonej w ustawie, zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy. Poszukujący pracy może być zarejestrowany w więcej niż jednym powiatowym urzędzie pracy i może być np. osobą pracującą, która szuka innego zatrudnienia. osoba bezrobotna to osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, jest zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej.

16 Rejestracja w Urzędzie Pracy zapewnia też korzystanie :! Ze szkoleń, staży, przygotowania zawodowego, finansowania kosztów przejazdu osoby poszukującej pracy do pracodawcy i powrotu do miejsca zamieszkania w przypadku skierowania jej do pracodawcy, który zgłosił ofertę pracy.!! Jeżeli siedziba pracodawcy znajduje się poza miejscem zamieszkania bezrobotnego, zarejestrowana osoba, która otrzyma pracę może otrzymać dofinansowane na dojazdy do miejsca pracy ze specjalnych programów dedykowanych osobom poszukującym pracy.

17 WŁASNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych refunduje: osobie niepełnosprawnej prowadzącej działalność gospodarczą obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do wysokości odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota stanowiąca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (a w przypadku osób rozpoczynających działalność i nie prowadzących wcześniej takiej działalności 30% minimalnego wynagrodzenia). niepełnosprawnemu rolnikowi lub rolnikowi zobowiązanemu do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika, składki na ubezpieczenia społeczne rolników wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie oraz emerytalno-rentowe.

18 Prawa niepełnosprawnych osób odnośnie pracy lub działalności gospodarczej Osoba niepełnosprawna, zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna lub poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu, może otrzymać ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej w wysokości określonej w umowie zawartej ze starostą, nie więcej jednak niż do wysokości piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli nie otrzymała środków publicznych na ten cel.

19 Osoba niepełnosprawna prowadząca działalność gospodarczą albo własne lub dzierżawione gospodarstwo rolne może otrzymać, ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuowanie tej działalności, jeżeli nie korzystała z pożyczki z Funduszu na rozpoczęcie działalności gospodarczej albo rolniczej oraz z Funduszu Pracy na rozpoczęcie działalności gospodarczej albo pożyczka została spłacona lub w całości umorzona.

20 Osoby niewidome lub słabowidzące mogą efektywnie pracować! Osoby niewidome i słabowidzące mogą posiadać, tak jak osoby pełnosprawne, wysokie kwalifikacje zawodowe! Adaptacja stanowisk pracy dla osób z problemami wzrokowymi nie musi być kosztowna! Osoby z dysfunkcją wzroku sprawdzają się w wielu zawodach!

21 ZATRUDNIAJĄC OSOBĘ NIEPEŁNOSPRAWNĄ PRACODAWCA ZYSKUJE : 1. Comiesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia osoby niepełnosprawnej w ramach SOD ze środków Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych (Art. 26a. Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 r. Dz.U. z 2010 nr 214, poz. 1407). 2. Zwrot kosztów przystosowania stanowiska pracy. Refundacji podlega również adaptacja pomieszczeń i urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w firmie, a także koszt rozpoznania przez służby medycyny pracy potrzeb takiego pracownika.

22 3. Możliwość finansowania składek ubezpieczeniowych niepełnosprawnego pracownika 4. Zwrot kosztów szkolenia chcąc podnieść kwalifikacje niewidomych pracowników, możesz skorzystać z pomocy finansowej ze środków PFRON.

23 Refundacja kosztów zatrudnienia asystenta pracy osoby niepełnosprawnej Należy złożyć wniosek w jednostce organizacyjnej wyznaczonej przez starostę lub prezydenta miasta na prawach powiatu, właściwej ze względu na miejsce zatrudnienia osoby niepełnosprawnej. Są to najczęściej: powiatowe centra pomocy rodzinie, miejskie ośrodki pomocy rodzinie, powiatowe urzędy pracy, zespoły ds. osób niepełnosprawnych, wydziały zdrowia i spraw społecznych urzędów miasta

24 Zwrot kosztów szkolenia pracowników Należy złożyć wniosek w jednostce organizacyjnej wyznaczonej przez starostę lub prezydenta miasta na prawach powiatu, właściwej ze względu na miejsce zatrudnienia osoby niepełnosprawnej. Są to najczęściej: powiatowe centra pomocy rodzinie, miejskie ośrodki pomocy rodzinie, powiatowe urzędy pracy, zespoły ds. osób niepełnosprawnych, wydziały zdrowia i spraw społecznych urzędów miasta

25 PROGRAMY PFRON - WYRÓWNYWANIE SZANS OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH: Podstawową misją Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest wspieranie rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz aktywizacji osób niepełnosprawnych. Aktywizację, jako główny cel działalności Funduszu, odzwierciedlają zasady programów PFRON, stanowiące uzupełnienie działań realizowanych w ramach zadań ustawowych Funduszu. Od 1993 r. łączne wydatki Funduszu na realizację programów obejmują kwotę ponad 3,5 mld złotych.

26 Dofinansowano zakup blisko 87 tys. zestawów sprzętu komputerowego dla osób indywidualnych Fundusz wsparł ponad 26,1 tys. osób w zakupie wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym Od 2002 r. objęto pomocą finansową coraz większą liczbę studiujących osób niepełnosprawnych: w 2002 roku z dofinansowania w ramach programu Student skorzystało ok. 1,6 tys. osób niepełnosprawnych. W 2009 roku liczba osób niepełnosprawnych korzystających z programu Student II wzrosła ponad ośmiokrotnie - do ok. 13 tys. Fundusz wsparł w zakupie samochodu (w postaci pożyczki lub dofinansowania do zakupu auta lub dofinansowania do oprzyrządowania samochodu stosownie do rodzaju niepełnosprawności) ponad 31 tys. osób niepełnosprawnych. Ze szkoleń komputerowych skorzystało ponad 8,1 tys. osób niewidomych i słabowidzących. Fundusz dofinansował zakup około 2,5 tys. pojazdów do transportu zorganizowanego osób niepełnosprawnych. Znakomita część z tych pojazdów została wyposażona w windę, podjazd lub inne urządzenia dostosowujące pojazd do przewozu osób niepełnosprawnych. Fundusz wsparł działalność na rzecz osób niepełnosprawnych ok. 300 organizacji pozarządowych. Na ten cel wydatkowano łącznie 540,6 mln zł. Szacuje się, że w ramach różnych programów dzięki wsparciu Funduszu powstało około 7,1 tys. stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych.

27 Celem programu STUDENT II jest wyrównanie szans w zdobyciu wykształcenia przez osoby niepełnosprawne oraz przygotowanie osób niepełnosprawnych, poprzez stałe podwyższanie kwalifikacji, do rywalizacji o zatrudnienie na otwartym rynku pracy. Program jest kontynuacją realizowanego przez PFRON (w latach ) programu pt. STUDENT kształcenie ustawiczne osób niepełnosprawnych. Od daty rozpoczęcia realizacji tego programu, pomocą finansową obejmowano coraz większą liczbę uczących się osób niepełnosprawnych. W 2002 roku dofinansowanie w ramach programu uzyskało osób, natomiast w 2006 roku z pomocy przewidzianej w programie skorzystało ponad osób. Łączne wydatki Funduszu na dofinansowanie kształcenia ustawicznego w ramach programu STUDENT w latach przekroczą kwotę 100 mln zł.

28 BIBLIOGRAFIA: Doroszewska J., Pedagogika specjalna, Wrocław Aktualne przepisy dotyczące zatrudniania osób niepełnosprawnych:

29 PRZYDATNE ADRESY INTERNETOWE: