Muzeum Fryderyka Chopina 2 Muzeum Literatury im.adama Mickiewicza 4 Muzeum Historyczne m.st. Warszawy 5 Muzeum Niepodległości 11 Muzeum Sportu i

Transkrypt

1

2

3 Muzeum Fryderyka Chopina 2 Muzeum Literatury im.adama Mickiewicza 4 Muzeum Historyczne m.st. Warszawy 5 Muzeum Niepodległości 11 Muzeum Sportu i Turystyki 12 Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie 14 Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie 17 Zamek Królewski w Warszawie 19 Centrum Nauki Kopernik 27 Muzeum Techniki 28 Muzeum Kolejnictwa w Warszawie 31 Muzeum Narodowe w Warszawie 34 Muzeum Narodowe w Warszawie 38 Teatr Wielki Opera Narodowa 45 Muzeum Azji i Pacyfiku 46 Muzeum Powstania Warszawskiego 49 Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN 53 Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa w Warszawie 54 Polska Akademia Nauk Muzeum Ziemi w Warszawie 56 Muzeum Wojska Polskiego 59 1

4 Muzeum Fryderyka Chopina Pałac Ostrogskich ul. Okólnik 1, Warszawa ents/education Lekcje muzealne TEMAT ZAJĘĆ OPIS ZAJĘĆ GRUPA WIEKOWA Projektowanie wystawy Na lekcji poznajemy zasady funkcjonowania muzeum nie tylko w jego tradycyjnym wymiarze, ale również od strony nowoczesnych środków przekazu. Przyglądamy się rozwiązaniom zastosowanym w ekspozycji stałej Muzeum Chopina, aby podczas warsztatu zaprojektować samodzielnie wystawę interesującą współczesnego odbiorcę. Kartka z kalendarza dzień Na ekspozycji Muzeum poznajemy obiekty związane z codziennym Fryderyka życiem Fryderyka Chopina, rozmawiamy o jego planie dnia i obowiązkach pedagoga, pianisty i kompozytora. Podczas warsztatu próbujemy stworzyć zapiski w kalendarzu Chopina tak, aby Fryderykowi jak najlepiej zaplanować dzień. Projektowanie salonu Podczas zajęć przyglądamy się dwóm salonom w Muzeum Chopina w kontekście biografii kompozytora. Podczas warsztatu mamy możliwość zaprojektowania XIX-wiecznego salonu uwzględniając jego funkcje reprezentacyjne i społeczno-kulturowe. Redaktor Jaśnie Pan Pichon Kuryer Szafarski Z wizytą na wsi Podróże Chopina po Polsce Czwartkowe spotkania w salonie Mikołaja Chopina Mały Chopin Frycek w Warszawie Na lekcji poznajemy niezwykłe przykłady sztuki pisania listów Kuryery Szafarskie Fryderyka Chopina pisane podczas wakacji spędzanych w Szafarni na ziemi Dobrzyńskiej. Podczas warsztatu towarzyszącego lekcji wcielamy się w role redaktorów i cenzorów, naśladując przy tym zabawę Fryderyka. podczas lekcji rozmawiamy o ważnych dla Chopina wycieczkach na wieś w Polsce i we Francji. Poznając specyfikę muzyki ludowej, odkrywamy elementy folkloru, które silnie wpłynęły na jego muzykę, a podczas warsztatu tworzymy własne mazurki. Studiując mapę i obiekty na ekspozycji, poznajemy wybrane miejsca pobytu Chopina w Polsce. Podczas warsztatu tworzymy krótki przewodnik Chopina po Polsce. Na lekcji poznajemy Mikołaja Chopina ojca Fryderyka, szanowanego nauczyciela i wychowawcę, ukochanego Papę. Dowiadujemy się w jakiej atmosferze wzrastał Fryderyk i kto bywał w jego domu. Na lekcji poznajemy Fryderyka jako małego chłopca, obdarzonego nie tylko geniuszem, ale i poczuciem humoru. Dzieci mogą dzięki temu w swoim rówieśniku Chopinie rozpoznać dobrego kolegę, którego muzykę warto odkrywać bez względu na wiek. Na lekcji przenosimy się w czasie do XIX-wiecznej Warszawy. Poznajemy adresy związane z życiem dorastającego Fryderyka mieszkania, szkoły, miejsca koncertów. Podczas warsztatu tworzymy plan Warszawy Chopina i ustalamy trasę zwiedzania najważniejszych miejsc związanych z jego biografią. Zapraszamy wszystkich uczniów na arcyciekawe i niebanalne lekcje muzealne. Oferujemy zajęcia na wszystkich poziomach nauczania dla przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjów i liceów. Opowiadamy o edukacji i wykształceniu Fryderyka Chopina, jego dniu powszednim, czasie wolnym, pracy w Warszawie i w Paryżu, podróżach, przyjaciołach, fortepianach, pierwszych miłościach, zawodzie nauczyciela i pianisty, opowiadamy o rękopisach, procesie twórczym, pokazujemy także w jaki sposób działa Muzeum i jak projektuje się wystawy. Program edukacyjny Muzeum Fryderyka Chopina obejmuje zajęcia dostosowane do potrzeb i wieku uczestników. Chcielibyśmy, aby poprzez poznanie życia i twórczości Fryderyka Chopina wizyta w muzeum otwarła uczniów na wartości intelektualne i estetyczne. Edukacja w Muzeum Chopina nie tylko przybliża historię i jej konteksty, ale zaprasza do dialogu na temat miejsca Chopina i kultury XIX-wiecznej we współczesnym społeczeństwie. Jest spotkaniem tak z Chopinem, jak z muzeum, zjawiskami wielowymiarowymi i pobudzającymi każdego uczestnika do kreatywności. Lekcja muzealna nie obejmuje zwiedzania całej ekspozycji Muzeum Chopina. Uczniowie poznają jedynie te obiekty, które mają związek z wybranym tematem zajęć. Tematy, które proponujemy, dotyczą jednego, wybranego zagadnienia z zakresu życia, twórczości bądź recepcji dzieła i osoby Fryderyka Chopina. W celu pogłębiania wiedzy o kompozytorze proponujemy ponowne wizyty w Muzeum i uczestniczenie w kolejnych lekcjach. 2

5 Sugerujemy Nauczycielom wcześniejsze przygotowanie dzieci do wizyty w muzeum poprzez przedstawienie postaci Fryderyka Chopina i jego muzyki w takim stopniu, aby wybrany przez Państwa temat był dla uczniów bliski i zachęcał do pogłębiania wiedzy. W tym celu zapraszamy do skorzystania z materiałów zamieszczonych na stronie internetowej Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina. Podczas lekcji kładziemy nacisk na aktywność uczniów. Zachęcamy do zadawania pytań i wspólnego poszukiwania odpowiedzi. Zależy nam również, aby obecni na zajęciach Nauczyciele brali udział w ćwiczeniach dając swoim podopiecznym przykład uczestnictwa w pozaszkolnych formach edukacji. Zachęcamy do łączenia tematów zajęć w cykle, aby ukazać uczniom postać Fryderyka Chopina w jak najszerszym kontekście. Podczas lekcji muzealnej Opiekun grupy (osoba zamawiająca zajęcia) zobowiązany jest dbać o kulturę i dyscyplinę oraz właściwe zachowanie uczniów na ekspozycji, gwarantujące bezpieczeństwo uczestników i kolekcji Muzeum. Przed zajęciami pozostawiamy w szatni wszystkie torby, plecaki i okrycia wierzchnie, a podczas lekcji korzystamy jedynie z materiałów pomocniczych otrzymanych od Edukatora. Wypełnione podczas lekcji karty zadań uczniowie zabierają ze sobą do domów, bądź mogą wykorzystać w szkole jako materiały powtórzeniowe. Godzinne zajęcia odbywają się od wtorku do piątku w godzinach 9:00-11:00. Uczestnicy spędzają pół godziny w przestrzeni warsztatowej oraz pół godziny na ekspozycji. Maksymalna liczba osób w grupie to 25 (w przypadku większych grup proponujemy prowadzenie lekcji równoległej). Cena lekcji dla grupy zorganizowanej 250 złotych (w tym opiekunowie); w przypadku zapisów na 4 lekcje 200 złotych za każdą. Muzeum zastrzega sobie możliwość zmiany warunków oferty edukacyjnej. Szczegółowe informacje o programie i pomoc w wyborze tematu lekcji uzyskają Państwo pod nr telefonu , rezerwacje pod nr (kasy, ) oraz pod adresem: edukacja@chopin.museum 3

6 Muzeum Literatury im.adama Mickiewicza WARSZAWA, Rynek Starego Miasta 20 dukacja/ Lekcje muzealne TEMAT ZAJĘĆ OPIS ZAJĘĆ GRUPA WIEKOWA Życie i twórczość Adama Mickiewicza na tle epoki Lekcje Muzealne w salach ekspozycji stałej. Prowadzący odwołują się do dzieł sztuki i pamiątek, także cytatów literackich, objętych ekspozycją. Ponadto dla studentów szkół profilowanych, pomaturalnych i wyższych uczelni proponujemy wykłady poświęcone historii Muzeum Literatury, połączone z prezentacją ekspozycji lub omówieniem naszych zbiorów (najcenniejszych kolekcji, w tym mickiewiczianów). Obowiązują bilety wstępu do Muzeum. Klucze do romantyzmu (o cechach polskiego i europejskiego romantyzmu) Tematy romantyczne w malarstwie Bohater romantyczny Mickiewicz w Rosji Paryskie lata Wieszcza Pan Tadeusz polska epopeja narodowa Z dziejów rodziny M. (M jak Mickiewicz) Słucham i rysuję. Nowe wydanie Pana Tadeusza bogato ilustrowane Od deski do deski Pudełko zwane wyobraźnią Zajęcia literacko-plastyczne Po zwiedzeniu wystawy poświęconej Adamowi Mickiewiczowi ze szczególnym zwróceniem uwagi na eksponaty związane z Panem Tadeuszem, uczestnicy na przykładzie różnych wydań poematu poznają sposoby ilustrowania książek, dowiadują się jakie znaczenie ma ilustracja książkowa oraz jaki jest jej związek z tekstem. Próbują własnych sił jako ilustratorzy. Wszystkie rysunki wykonane przez uczestników do czytanych im na głos fragmentów Pana Tadeusza złożą się na tytułową księgę Nowe wydanie Pana Tadeusza bogato ilustrowane. Uczestnicy poznają podstawy historii książki, różne rodzaje i formy książek, podstawowe pojęcia związane z ich budową i redakcją. Dowiadują się jakie znaczenie ma układ graficzny strony, jakie jest miejsce ilustracji i tekstu i czym jest książka artystyczna (unikatowa). Tworzą zespoły redakcyjne i przygotowują własne projekty wydawnicze. Prace zakończone są prezentacją gotowych projektów. Zajęcia modyfikujemy w zależności od wieku uczestników. Zajęcia rozwijające wyobraźnię, wrażliwość, wzbogacające słownictwo i przygotowujące do interpretacji tekstu poetyckiego. Zabawy słowne prowadzą do odkrycia sensu wiersza Zbigniewa Herberta, który dał tytuł warsztatom. Klasy 0-III Prowadzimy niekonwencjonalne zajęcia z elementami zabawy i warsztatów twórczych, wspierające aktywność uczniów. Zajęcia te, dość dalekie od tradycyjnej formy oprowadzania, ułatwiają dzieciom i młodzieży nie tyle bierne przyswojenie wiedzy na dany temat, ile skupienie uwagi na wybranych eksponatach lub problemach. Koszt udziału 10 zł od uczestnika. Zgłoszenia grup pracownicy Działu Naukowo-Oświatowego Muzeum Literatury przyjmują wyłącznie telefonicznie, pod numerem Nauczyciele i opiekunowie grup za wstęp nie płacą. 4

7 Muzeum Historyczne m.st. Warszawy Rynek Starego Miasta Warszawa enu07&news_cat_id=118&layout=1&lang=pl Lekcje muzealne TEMAT ZAJĘĆ OPIS ZAJĘĆ GRUPA WIEKOWA Legendy warszawskie Zajęcia składają sie z dwóch części: teoretycznej, podczas której prowadzący przedstawia dwie legendy (o Syrence warszawskiej i Bazyliszku), oraz warsztatowej, w czasie której uczniowie przedstawiają wybrana postać w formie plastycznej (rysunek). Lekcja ma na celu ukazanie uczestnikom (w formie dostosowanej do ich możliwości percepcyjnych) przenikania sie świata realnego i fantastycznego na przestrzeni dziejów. W trakcie zajęć dzieci uczą sie krytycznego podejścia do treści legend w zestawieniu z faktami (wprowadzenie do krytyki źródeł historycznych). Lekcja rozbudza ciekawość poznawczą oraz kształtuje postawy moralne, stwarza warunki sprzyjające wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieciom o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych. Klasy 0-III Warszawa miastem królewskim Warszawa jak dawniej żyli ludzie. Warunki bytowe w Warszawie do XVIII wieku Mury miejskie Starej Warszawy Szlakiem ludzi i wydarzeń Szpitale powstańcze Starego i Nowego Miasta Jak dawniej podróżowano Dawne gry i zabawy zajęcia terenowe. Uczestnicy poznają ciekawostki dotyczące historii Warszawy od początku XVI do końca XVIII wieku. Dynamiczny rozwój miasta do największej metropolii w Polsce a więc proces stawania się głównym ośrodkiem politycznym, rozwój architektoniczny, zmiany społeczne. zajęcia terenowe. Uczestnicy poznają życie codzienne w Warszawie od średniowiecza, aż po XVIII wiek. Dowiadują się o możliwości kształcenia się w ówczesnych czasach, warunkach i warsztacie pracy, warunkach sanitarnych etc. zajęcia terenowe. Uczestnicy podczas spaceru wzdłuż murów miejskich poznają okoliczność ich powstania, przeznaczenie i ich dzieje. Mają także okazję poznać wnętrza i historię Barbakanu. zajęcia terenowe. Podczas spaceru po Starym Mieście uczestnicy poznają historię tego zakątka Warszawy przez pryzmat sławnych ludzi z nim związanych. Przywoływane są ich sylwetki i związki z miastem przy kolejnych upamiętniających ich tablicach. zajęcia terenowe. Podczas spaceru uczestnicy odkrywają miejsca dawnych szpitali powstańczych Omawiany jest przebieg walk oraz losy rannych Starego i Nowego Miasta. Uczestnicy poznają miejsca w których mieściły się punkty opatrunkowe, dowiadują się o odwadze sanitariuszek i lekarzy, którzy narażając swoje życie nieśli pomoc rannym. zajęcia stacjonarne. Podczas zajęć uczestnicy poznają historię środków transportu, zmianę sposobów przemieszczania się i związany z tym rozwój sieci dróg i mostów w dawnej Warszawie. Uczniowie zdobywają wiedzę o grach i zabawach, w których brały udział dzieci na podwórkach miast w latach powojennych. Oglądają prezentacje multimedialną ukazującą różne rodzaje zabaw ruchowych, zręcznościowych i intelektualnych. W czasie prezentacji prowadzący wraz z chętnymi uczniami demonstruje reszcie grupy omawiane zabawy. W dalszej części zajęć wszyscy biorą udział w dwóch zabawach zręcznościowych, miedzy innymi wykonują składankę z papieru zwana piekło niebo. Po zakończonych zajęciach uczestnicy zajęć znają realia życia dzieci (pokolenia ich dziadków i rodziców) w powojennej Warszawie i na tle przemian polityczno--społecznych PRL-u do końca lat 80., a także nazwy i przebieg zabaw, które dziś maja juz tylko charakter historyczny. W czasie zajęć rozwijają swoje zdolności manualne samodzielnie wykonują papierowa zabawkę, a także zręcznościowe uczestniczą w grze w ciupy. Klasy V-VI Klasy III-VI Klasy I-VI 5

8 Potwory i upiory Starej Warszawy Panoramy i widoki Warszawy Budowa murów Starej Warszawy Staromiejski zwierzyniec Od szczegółu do ogółu czyli odnaleźć się na dawnej i współczesnej Starówce Nad Wisła wszystko sie zaczeło warszawskie mosty Pod mostami Warszawy piekno starej i nowej stolicy Syrenka warszawska trzy odsłony, jedna postac 6 Lekcja plenerowa ma na celu ukazanie uczniom (w formie dostosowanej do ich możliwości percepcyjnych) przenikanie sie świata realnego i fantastycznego na przestrzeni dziejów. Środowiskiem zajęć jest mała ojczyzna Stare Miasto. W trakcie spaceru prowadzący prezentuje kilka legend (m.in. o Bazyliszku, widmie kobiety, śmierci i burmistrzu powietrznym) w miejscach, z którymi są związane, np. Rynek Starego Miasta, Krzywe Koło, okolice Zamku Królewskiego. Dla II etapu edukacyjnego legendy są przedstawiane na tle historycznym. Po zakończonych zajęciach uczniowie maja wiedze na temat przenikania sie faktografii i legend dotyczących wydarzeń oraz postaci związanych z dziejami Warszawy, znają topografie Starego Miasta, a także potrafią sie orientować w terenie. Ponadto poznają strukturę administracyjna dawnej Warszawy. Ucza sie krytycznego podejścia do treści legend w zestawieniu z faktami (wprowadzenie do krytyki źródeł historycznych). Lekcja rozbudza ciekawość poznawcza i kształtuje postawy moralne. Zajecia sa poswiecone historii odczytywanej z panoramy Warszawy w róznych okresach rozwoju miasta: uczestnicy ogladaja panoramy miasta (od najstarszych do najnowszych). Obserwuja to, co w panoramie jest stałe i co ulega zmianie. Układaja puzzle z widokami, a na koniec sami tworza swoje panoramy stolicy. Po zajeciach uczen ma wiedze o wpływie wydarzen społecznych i politycznych na widok każdego miasta, a takze wie, co było przyczyna tworzenia panoram. zajęcia terenowe łączone ze stacjonarnymi. Podczas spaceru dzieci uczą się w jakim celu i jak budowano mury miejskie. Następnie podczas zajęć plastycznych budują fragmenty umocnień dowiadując się o architekturze średniowiecznej. zajęcia stacjonarne (opcjonalnie połączone z terenowymi). W trakcie spaceru uczestnicy zapoznają się z detalami architektonicznymi kamieniczek staromiejskich, poszukują zwierząt, które zamieszkują Stare Miasto na ścianach budowli po czym tworzą swoją, plastyczną wizję staromiejskiego zwierzyńca. zajęcia stacjonarne (opcjonalnie połączone z terenowymi). W części plenerowej zajęć uczestnicy zapoznają się z topografią Starego Miasta, poznają najbardziej charakterystyczne architektonicznie obiekty warszawskiej Starówki. W Muzeum lokalizują odwiedzone miejsca na planach Starego Miasta. Po zakończonych zajęciach otrzymują imienne dyplomy młodego spacerowicza oraz zaproszenie na kolejne lekcje w cyklu. Zajecia sa poswiecone historii warszawskich mostów i roli Wisły w zyciu mieszkańców stolicy w przeszłosci oraz w czasach współczesnych. Dzieci poznaja krótka historie Warszawy na podstawie makiety oraz legendy o Warsie i Sawie, poznaja przyczyny osiedlenia sie ludzi nad rzeka oraz umiejscowienie charakterystycznych budowli. Zajeciom towarzysza zabawy ruchowe oraz projekt plastyczny zwiazany z budowa mostów. Zajecia sa kontynuacja lekcji Nad Wisła wszystko sie zaczeło warszawskie mosty. Uczniowie poznaja specyfike prawego i lewego brzegu Wisły. Uczestnicza w zabawie edukacyjnej: rozpoznaja charakterystyczne budowle Warszawy na reprodukcjach obrazów z XVIII w., dostrzegaja róznice miedzy plastycznymi przedstawieniami panoramy miasta dawniej i obecnie, tworza przestrzenna prace konstrukcyjna, dopasowuja zdjecia obiektów Warszawy do panoramy lewego i prawego brzegu Wisły. Uczestnicza w zbiorowej pracy plastycznej: wykonuja ilustracje znanych im warszawskich obiektów, a takze tworza panoramy lewobrzeżnej oraz prawobrzeznej Warszawy. Na koniec wykorzystuja zdobyta wiedze w zabawie edukacyjnej: opracowuja trase wycieczki po Warszawie i opowiesc przewodnika. W trakcie zajec uczniowie zapoznaja sie z bogactwem tradycji ustnej na podstawie kilku wersji legendy o warszawskiej Syrence. Jej postac jest ukazana w róznych rolach: opiekunki osady rybackiej, istoty kierujacej losem władcy, zony rybaka współzałozycielki miasta. Kolejnym wersjom legendy towarzyszy prezentacja odpowiadajacych im zródeł ikonograficznych. Pod koniec zajec dzieci dokonuja samodzielnego Klasy 0-III Klasy I-IV Klasy 0-III

9 Wiele twarzy warszawskiej Syrenki W podziemnym swiecie warszawskich legend - piwnice Szlakiem legend warszawskich (spacer w obrebie murów obronnych) Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój Czar czcionki W oficynie drukarskiej wyboru wersji legendy, w której Syrenka wystepuje jako obronczyni miasta. Uzasadniaja swój wybór. Celem lekcji jest zwrócenie uczniom uwagi na elementy faktograficzne zawarte w róznych wersjach legendy. W czasie zajec uczniowie zapoznaja sie miedzy innymi z przedstawieniami syrenki na odciskach pieczeci z XV i XVI w., ewolucja wyobrazen postaci w XVII w. (rozszerzenie kategorii zródeł; pół kobieta, pół ryba). Próbuja wspólnie ustalic, ile syrenek mieszka w Warszawie, czyimi oczami spoglada syrenka znad Wisły (przyblizenie postaci Krystyny Krahelskiej). Po przerwie moga wziac udział w zajeciach plastyczno- -quizowych (odgaduja wierszowane zagadki i uzupełniaja przedstawienia syrenek). Celem lekcji jest zapoznanie uczestników z ewolucja wizerunku warszawskiej Syrenki od XIV do XX w. i jej przyczynami (zmiana mentalnosci, przyczyny socjologiczne itp.). Lekcja składa sie z dwu czesci i ma forme zabawy edukacyjnej: dzieci zapoznaja sie z jedna z wybranych legend (o Bazyliszku, warszawskiej Syrence, Złotej Kaczce, Warsie i Sawie). Zajecia maja forme wedrówki po podziemiach, podczas których uczestnicy miedzy innymi szukaja magicznych przedmiotów, uzywaja czarodziejskich zaklec, układaja historyjki obrazkowe. W zaleznosci od wyboru modułu (legendy) dzieci: unieszkodliwiaja Bazyliszka, ratuja Syrenke, szukaja Złotej Kaczki, a nastepnie wykonuja prace plastyczne. Kazdy aktywny uczestnik zajec w podziemiach starej Warszawy moze otrzymac odznake Znawcy warszawskich legend i Nieustraszonego tropiciela bazyliszków, Przyjaciela warszawskiej Syrenki, Dzielnego poszukiwacza skarbów zaleznie od modułu zajec, w którym uczestniczył. Lekcja plenerowa obejmuje wiedze zwiazana z legendami warszawskimi. W trakcie spaceru uczestnicy zapoznaja sie z trescia 6 7 legend opowiadanych w miejscach, z którymi wiaze sie ich akcja, na przykład Rynek Starego Miasta, kamienica sw. Anny (legenda o Warsie i Sawie), ul. Krzywe Koło (Bazyliszek), ul. Kanonia (dzwon, który spełnia zyczenia). Dla II etapu edukacyjnego legendy sa ukazywane na tle historii Warszawy. Po zakonczonych zajeciach uczniowie maja wiedze na temat przenikania się faktografii i tradycji ustnej w dziejach Warszawy, znaja topografie Starego Miasta, a takze potrafia sie orientowac w terenie. Ucza sie krytycznego podejscia do tresci legend w zestawieniu z faktami (wprowadzenie do krytyki zródeł historycznych). Lekcja rozbudza ciekawosc poznawcza i kształtuje postawy moralne. Lekcja jest poswiecona udziałowi dzieci w powstaniu warszawskim. Uczniowie dowiaduja sie o Polsce Podziemnej, Szarych Szeregach i Małym Sabotazu, godzinie W i udziale harcerzy w powstaniu, a takze poznaja powstancze piosenki. Uczestnicza w grze edukacyjnej: szyja biało-czerwone opaski, dziela sie w grupach na łaczniczki, sanitariuszki, zołnierzy, buduja barykady z kartonowych pudeł, szyfruja wiadomosci według schematu przedstawionego przez osobe prowadzaca, wykonuja zespołowe cwiczenia ruchowe, poznaja powstancze piosenki, które sa tłem zabaw grupowych: Warszawskie dzieci, Marsz Mokotowa, Sanitariuszka Małgorzatka, Pałacyk Michla. Na koniec odwiedzaja w podziemiach miejsce, które było swiadkiem powstanczych walk. Składaja hołd powstancom (minuta ciszy, zapalenie znicza, złozenie kwiatów pod pomnikiem Małego Powstanca). Celem lekcji jest przedstawienie historii pisma oraz ksiazki ze szczególnym uwzglednieniem przełomowego znaczenia wynalazku druku i jego wpływu na rozwój ludzkosci. Zajecia stanowia połaczenie lekcji muzealnej z warsztatami plastycznymi ich tematyka obejmuje historie pisma oraz ewolucje materiałów i technik pismienniczych. W pierwszej czesci lekcji prowadzacy zajecia pracownik muzeum krótko omawia dzieje pisma w starozytnosci i sredniowieczu. Uczniowie maja okazje do zapoznania sie z oryginalnymi materiałami pisarskimi stosowanymi w tych epokach: papirusem i pergaminem. Poznaja takze charakterystyczne elementy dawnych ksiag, miedzy innymi bogato zdobione inicjały. Podczas cwiczenia warsztatowego kazdy uczen wykonuje ozdobne inicjały własnego imienia i nazwiska. szkoła podstawowa klasy 0 I Klasy 0-III Klasa III 7

10 Historia Woli Powstanie listopadowe na Woli Z szafy i komody prababci Warszawska Syrenka 8 Korzystajac z zasobów pracowni (prasa drukarska, zestawy czcionek itp.), uczniowie maja okazje wczuc sie w role dawnych drukarzy i zecerów. Ich zadaniem jest wykonanie odbitki fragmentu tekstu. Dzieki cwiczeniu praktycznemu poznaja metody pracy w warsztacie drukarskim oraz korzyści, które przyniósł dla pismiennictwa wynalazek Jana Gutenberga. Podczas zajec uczniowie sukcesywnie wykonuja zadania z kart pracy, co pozwala im usystematyzowac zdobyte wiadomosci. Uzupełnione karty beda stanowic notatki z lekcji muzealnej. Po zakonczeniu zajec uczestnicy potrafia opisac materiały pismiennicze stosowane w przeszłosci, technike druku i elementy budowy ksiazki. Wyjaśniają takze, na czym polega przełomowe znaczenie wynalazku Jana Gutenberga. Na przykładzie warsztatu drukarskiego opisuja działalnosc rzemieślników w średniowiecznym miescie. Muzeum Woli Podczas zajec uczestnicy poznaja historie warszawskiej Woli, poczawszy od jej powstania az po współczesnosc. Dowiaduja sie, na czym polega proces miastotwórczy, gdy wsie i prywatne miasteczka, zwane jurydykami, staja sie czescia wielkiego miasta. Uczestnicy poznaja równiez historie rozwoju wolskiego przemysłu, dajacego zatrudnienie dziesiatkom tysiecy robotników, historie samej społeczności robotniczej w aspekcie zawodowym i prywatnym (ze szczególnym uwzglednieniem słabej infrastruktury na terenach zamieszkałych przez robotników), historie wojen oraz powstań narodowych, których swiadkiem była Wola, a także bezprecedensowe na skale europejska wybory monarchy, zwane wolnymi elekcjami. W trakcie lekcji uczniowie uczestniczą w dyskusji na temat miejsc związanych z Wola. Muzeum Woli Uczniowie poznaja historie powstania listopadowego ( ) ze szczególnym uwzglednieniem wydarzen, których swiadkiem była warszawska Wola we wrzesniu 1831 r. Otrzymuja informacje dotyczace epilogu działan powstanczych (oblezenia stolicy) oraz postawy obronców, a takze znaczenia linii obrony słynnej Reduty nr 56, której bronił gen. Józef Sowinski. Pracuja na mapie plastycznej: odrywaja kolejne fragmenty osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej, a nastepnie umieszczaja granice Królestwa Kongresowego i zaznaczaja ruchy wojsk powstanczych. Lekcji towarzyszy prezentacja oryginalnych pamiatek, a zajecia prowadzi osoba przebrana w mundur 3. Pułku Ułanów Królestwa Kongresowego. Celem warsztatów plastycznych Do wojska! Marsz! jest wykonanie czaka (nakrycia głowy) elementu munduru wojsk walczacych w powstaniu listopadowym. Po zakonczonych zajeciach uczniowie znaja najwazniejsze wydarzenia powstania listopadowego na warszawskiej Woli, role, jaka ta dzielnica odegrała w czasie powstania, oraz elementy umundurowania wojsk z tego okresu. Muzeum Woli Podczas zajec uczniowie poznaja dawne przedmioty zycia codziennego, rózne rodzaje ubran, które wyszły z uzytku (np. meskie podwiazki), rodzaje fotografii (na tekturkach) czy przybory do pisania (stalówka, maszyna do pisania). Wszystkie te przedmioty dzis wygladaja zupełnie inaczej niz kiedys, wielu z nich juz nie ma, a te, które przetrwały, maja zupełnie inna forme. Uczniowie uczestnicza w dyskusji na temat uzytecznosci i wartosci przedmiotów, które mozna obejrzec w muzeum, i tych, które znajduja sie w domu. Na zajeciach warsztatowych odwzorowuja przedmioty z epoki (rysunek flamastrami na kartonie). Po zakonczonych zajeciach uczniowie znaja dawne przedmioty zycia codziennego, potrafia okreslic historyczna wartosc przedmiotów znajdujacych sie w muzeum oraz w domu. Muzeum Woli Uczniowie poznaja legende o warszawskiej Syrence. Odkrywaja róznice miedzy legenda a bajka, poznaja losy herbu Warszawy i zmiany jego wygladu, a takze rózne syrenki znajdujace sie obecnie w Warszawie. W czasie warsztatu Moja Syrenka po wysłuchaniu legendy kazdy uczestnik otrzymuje przygotowana z kartonu postac syrenki, koloruje ja i ozdabia róznymi materiałami plastycznymi. Klasy I-VI

11 Historyczne targowiska Warszawy Papierowy świat w kolorze zajecia z barwienia papieru (marmurki) Dłutem, piórkiem, rysikiem artystyczne zabawy Graficzne Leki z polnej apteki zdublowana Na koniec jest wybierana miss syrenek (wszystkie prace moga zostac zabrane do domów). Po zakonczonych zajeciach uczniowie znaja róznice miedzy legenda a bajka, legende o warszawskiej Syrence oraz jej zmieniajace sie w czasie wizerunki. Wiedza, gdzie w Warszawie znajduja sie syrenki (np. pomniki). Muzeum Woli Uczniowie poznaja historie handlu na dawnych warszawskich bazarach i targowiskach (np. Rynek na Starym Miescie, jurydyka Grzybów). Dowiaduja się o targowiskach specjalistycznych (np. targ koni na Pradze), o poprawie warunków sprzedazy bazarowej (Hale Mirowskie), poznaja wolski bazar na Placu Kercelego, zwany popularnie Kercelakiem. W czasie warsztatu Zabawa w targ uczniowie zostaja podzieleni na dwie grupy i wcielaja sie w role sprzedajacych i kupujacych. Nastepnie aranzuja zakupy: jedni kupuja, inni sprzedaja (zamieniaja sie rolami), jeszcze inni moga wymieniac towar za towar bez uzycia pieniedzy. Istotna funkcje pełnia osoby, które wcielaja sie w urzedników panstwowych: sprawuja kontrole nad prawidłowym przebiegiem transakcji oraz wyłapuja oszustów. Po zakonczonych zajeciach uczniowie znaja historie dawnych targowisk oraz rozumieja ich znaczenie jako centralnych miejsc w miescie. Doskonala umiejetnosc prowadzenia transakcji handlowych, sztuki negocjacji i pracy w zespole. Muzeum Drukarstwa Warszawskiego Muzeum Drukarstwa Warszawskiego prezentuje zwiedzajacym tradycyjna technike barwienia papieru, potocznie nazywana marmurkowaniem. Uczniowie dowiaduja sie niemal wszystkiego o technikach barwienia papieru. Poznaja bardzo stara i efektowna metode powierzchniowego barwienia papieru tzw. marmurkowania. Dowiaduja sie, jak po połaczeniu farby z woda mozna uzyskac przepiekne wzory na papierze. Poznaja zastosowanie papieru marmurkowego w zyciu codziennym (tapety, oprawy ksiazkowe itd.). Zajecia maja byc zacheta do indywidualnej wedrówki w swiat produkcji i barwienia papieru. Dzieki róznego rodzaju materiałom oraz narzedziom uczniowie maja szanse poznac historie barwienia i wykorzystywania papieru. Po zakonczeniu czesci teoretycznej rozpoczyna sie czesc praktyczna, podczas której samodzielnie wykonuja papier barwiony. Muzeum Drukarstwa Warszawskiego W trakcie zajec uczniowie poznaja proces twórczy artysty grafika od fazy projektowej, przez przygotowanie matrycy linorytniczej do wykonania odbitki graficznej. Zapoznaja sie z róznymi rodzajami materiałów (papiery drukarskie, farby graficzne), narzedzi (wałki i prasy drukarskie, dłutka linorytnicze) oraz ucza sie własciwego ich stosowania. W czasie zajec pod okiem specjalistów mogą własnorecznie wykonac linoryt, a pózniej zrobic odbitke linorytnicza na zabytkowej prasie pochodzacej ze zbiorów Muzeum Drukarstwa Warszawskiego. Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Lesniewskiej Uczniowie ogladaja prezentacje multimedialna (pokaz zdjec czternastu roslin leczniczych z wierszykami opisujacymi ich własciwosci), czytaja na głos wierszyki, a prowadzacy tak prowadzi zajecia, by uczestnicy zapamietali własciwosci i cechy poszczególnych roslin. Prezentacje konczy wspólne rozwiazywanie krzyżówki (hasła krzyzówki sprawdzaja wiedze zdobyta w czasie zajec). Nastepnie uczniowie rozwiazuja zagadki na temat roslin leczniczych (ustnie lub w kartach pracy), dla przedszkolaków przygotowane sa kolorowanki z roslinami leczniczymi. Karty pracy i kolorowanki sa sygnowane logo Muzeum Farmacji, dzieci podpisuja je i po wypełnieniu zabieraja do przedszkola lub szkoły. Lekcje konczy zabawa w aptekarzy, podczas której kazde dziecko samodzielnie w mozdzierzu rozdrabnia rosliny lecznicze przygotowuje w ten sposób srodki lecznicze na miłosc, szczescie, sprawność fizyczna, dobre wyniki w nauce i zdrowie. Po zakonczonych zajeciach uczniowie znaja pojecia: farmacja, farmaceuta, aptekarz, muzeum, historia, zabytek/eksponat, recepta, zioła/rosliny lecznicze, napar, lek, dawka, przedawkowanie, trucizna, chemia, apteczka. Potrafia rozpoznac i samodzielnie odnalezc w otoczeniu najpopularniejsze rosliny lecznicze. W trakcie zajec cwicza 9

12 Od osady do miasteczka jak powstawała warszawska Praga Warszawa wczoraj i dziś umiejetnosc poprawnego czytania i pisania, poznaja nowe słownictwo, ucza sie analizy tresci wierszyków oraz pozyskiwania z nich informacji potrzebnych do rozróznienia roslin i poznania ich własciwosci. Muzeum Warszawskiej Pragi Praga nie zawsze była dzielnica i jedna z wielu czesci Warszawy. Ponad 300 lat temu funkcjonowała jako osobne, niezalezne miasteczko, które formalnie powstało w 1648 r. na mocy przywileju nadanego przez króla Władysława IV. Nie był to jednak sam poczatek istnienia Pragi wczesniej na tych terenach rozwijały sie w bliskim sasiedztwie takze inne osady. Podczas lekcji uczestnicy zapoznaja sie z zagadnieniem powstawania i funkcjonowania miasta. Na przykładzie Pragi dowiedza sie, czym jest miasto, jak powstaje, jakie sa jego funkcje oraz cele, a takze jakie prawa przysługuja ich nowym mieszkancom. Centrum Interpretacji Zabytku Celem lekcji jest przedstawienie historii warszawskiej Starówki oraz przybliżenie fenomenu dzielnicy całkowicie zrekonstruowanej po zniszczeniach wojennych. Zajecia składaja sie z dwóch czesci: wycieczki dydaktycznej i lekcji muzealnej. Trasa spaceru po Starym Miescie prowadzi przez najciekawsze miejsca znajdujace sie w historycznym centrum Warszawy. Uczniowie poznaja dzieje zabytkowych budowli podczas wycieczki połaczonej z gra miejska. W trakcie zwiedzania wypełniaja karty pracy: nanosza na plan Starego Miasta nazwy ogladanych obiektów oraz lokalizuja charakterystyczne elementy architektoniczne ukazane na zdjeciach. Czesc muzealna lekcji odbywa sie w Centrum Interpretacji Zabytku. Podczas ogladania zgromadzonych eksponatów uczniowie porównuja topografie i panoramy dawnej Warszawy ze współczesnym wygladem stolicy. Uczestnicy zajec poznaja takze skale zniszczen Starego Miasta podczas II wojny swiatowej oraz historie jego odbudowy. Podsumowanie zajec stanowi debata, podczas której kazdy z uczniów może wypowiedziec sie na temat zasadnosci odbudowy zniszczonego miasta. Po zakonczeniu lekcji jej uczestnicy potrafia wymienic nazwy najważniejszych obiektów znajdujacych sie na terenie Starego Miasta w Warszawie oraz omówic architekture tych budowli. Wyjasniaja takze, jakie były losy Starówki podczas II wojny swiatowej, i opisuja proces jej rekonstrukcji. Muzeum Historyczne zaprasza uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i liceów do uczestnictwa w lekcjach muzealnych. Sposób prowadzenia zajęć jest dostosowany do wieku uczestników. Istnieje możliwość opracowania tematów zaproponowanych przez nauczyciela (po wcześniejszym uzgodnieniu). Pełna oferta edukacyjna - do pobrania w zakładce Edukacja. Lekcje muzealne dla grup szkolnych kosztują 100 zł. Dział Edukacji zaprasza na zajęcia o charakterze warsztatowym: do MHW - grupy do 30 osób oraz na Barbakan - grupy do 20 osób. Zapraszamy na zajęcia zajęcia. Prosimy o wcześniejszy kontakt z Centrum Edukacji: tel , wew. 152, edukacja@mhw.pl Dokładne opracowanie oferty lekcyjnej: 10

13 Muzeum Niepodległości WARSZAWA al. Solidarności 62 kcje-muzealne-muzeumniepodleglosci/ Lekcje muzealne TEMAT ZAJĘĆ OPIS ZAJĘĆ GRUPA WIEKOWA Poznajemy muzeum Zajęcia są przeznaczone dla dzieci odwiedzających muzeum po raz pierwszy, służą poznaniu obiektu, ale są też samodzielnym sposobem odkrywania muzeum. Klasy 0-III Moja przygoda z historią opowieść o Baśce Murmańskiej Moja przygoda z historią O Wojtku, który z żołnierzami był za pan brat Zajęcia przeznaczone dla młodszych dzieci, mają na celu zainteresować przeszłością. W wersji zbeletryzowanej ukazują losy białej niedźwiedzicy, która z wojskiem przybyła z Murmańska do Modlina. Podczas zajęć dzieci poznają przygody niedźwiedzia Wojtka, który był żołnierzem Armii gen. Andersa i przemierzył z nią szklak bojowy. Miś stał się bohaterem książek i filmów. Klasy 0-I Klasy 0-I Orzeł biały dla początkujących Moda na patriotyzm. Herb symbolem państwa Moja przygoda z historią. Z herbem, mieczem i koroną Moja przygoda z historią. Z władcami za pan brat Podróże w czasie i przestrzeni. Na tropie Orła Białego i jego rycerzy Historia Polski w pigułce Moda na patriotyzm. Czy bycie patriotą to wyłącznie męskie zajęcie? Moda na patriotyzm. Czy w dobie sms-ów i i pocztówka jest trendy? W oparciu o wizerunki orła dzieci prześledzą zmiany w jego wyglądzie uwarunkowane okolicznościami historycznymi. Poznają wydarzenia z historii Polski, podczas których orzeł towarzyszył Polakom, podnosił na duchu i wiódł do zwycięstwa. Lekcja jest przystępną formą przybliżenia dzieciom tematyki symboli narodowych. Poprzez analizę tarcz herbowych przybliżana jest wiedza o historii kraju i dynastii, a przygotowanie własnego herbu motywuje do analizy swoich mocnych stron. Zajęcia mają na celu pokazanie ciekawych wydarzeń przeszłości w sposób zrozumiały dla dziecka. Poprzez barwą opowieść o zdarzeniach i ich uczestnikach dzieci mają okazję wczuwać się w atmosferę wydarzeń z przeszłości. Zajęcia mają na celu pokazanie panowania władców w sposób przystępny i zrozumiały dla dziecka. W trakcie lekcji uczniowie poznają sylwetki panujących, analizują ich dokonania, próbują je ocenić. Zajęcia polegają na zaprezentowaniu wybranych wydarzeń historycznych, stworzeniu sytuacji, w której uczeń wczuwa się w rolę uczestników zdarzeń. Lekcja może uwzględniać różne aspekty naszej historii: Symbole państwowe; Na tropie książąt, dam i rycerzy; Pod polskimi sztandarami o rycerzach, żołnierzach i wodzach; W okresie polskich powstań narodowych; Pod znakiem orła; Walka o niepodległość i granice. Zajęcia są formą ukazania różnych postaci zaangażowanych w działalność patriotyczną, ze szczególnym podkreśleniem aktywności kobiet zaangażowanych w ważne wydarzenia z historii Polski. Uzupełnieniem toku narracji jest zobrazowanie patriotyzmu kobiet przykładami biżuterii patriotycznej. W trakcie spotkania uczniowie poznają historię i walory pocztówek. W oparciu o przykłady ze zbiorów Muzeum przeanalizowane zostaną różne symbole używane przez autorów pocztówek oraz ich patriotyczny charakter Klasy 0-I Klasy 0-IV Klasy I-IV Klasy VI Klasy VI Klasy VI Istnieje możliwość przygotowania innych tematów zajęć na zamówienie szkoły czy nauczyciela. Prosimy pamiętać, że: maksymalna liczba osób w grupie to 25-26, nie należy łączyć klas z różnych poziomów, na zajęcia należy przychodzić punktualnie, w przypadku rezygnacji należy poinformować o tym muzeum, okrycia wierzchnie oraz wszelkie torby i plecaki należy zostawić w szatni, muzeum nie przyjmuje grup nie zgłoszonych wcześniej. Koszt lekcji: 4 zł od osoby + 60 złotych Zamówienia lekcji muzealnych przyjmuje Dział Edukacji i Promocji pod nr. tel lub /92 w

14 Muzeum Sportu i Turystyki ul. Wybrzeże Gdyńskie Warszawa waw.pl/edukacja/lekcjemuzealne Lekcje muzealne TEMAT ZAJĘĆ OPIS ZAJĘĆ GRUPA WIEKOWA Drużyna marzeń Zajęcia warsztatowe przybliżają dzieciom historię piłki nożnej i sylwetki najlepszych polskich piłkarzy. Zadaniem dzieci jest stworzenie własnej drużyny marzeń, zdecydują m.in. taktyce gry oraz wyborze zawodników ataku, obrony i pomocy. Celem zajęć jest zapoznanie się z zasadami i ciekawostkami obowiązującymi w piłce nożnej poprzez rozegranie meczu według gry planszowej i wyłonienie zwycięscy. Lekcja prowadzona w sali edukacyjnej. klasy IV-VI Ja kibic Fair Play w sporcie i życiu Sherlock Holmes w Muzeum Pocztówka do Olimpijczyka Gramy w piłkę Jedziemy na igrzyska olimpijskie Nasze podróże - czyli jakimi środkami transportu ludzie przemieszczają się po 12 Zajęcia warsztatowe, na których dzieci wczują się w atmosferę stadionu i stworzą własny klub kibica. Przy pomocy własnoręcznie wykonanych transparentów i różnych gadżetów kibica wczują się w rolę fanów sportowych. Poznane u nas zachowania stadionowe, dzieci będą mogły przenieść na prawdziwe areny sportowe. Lekcja prowadzona w sali edukacyjnej. Kluczowe pytanie lekcji to: jak przestrzegana jest zasada fair play w sporcie i życiu? uczniowie znajdą odpowiedź na to pytanie w trakcie zajęć. Wskazówki znajdą w prezentacji multimedialnej zaprezentowanej przez przewodnika w trakcie lekcji, które dotyczyć będą historii czystej gry, kodeksu fair play oraz sylwetek laureatów Nagrody Fair Play. Lekcja prowadzona w sali edukacyjnej. Zajęcia, na których opowiadamy historią Igrzysk Olimpijskich na podstawie pierwszych starożytnych i nowożytnych zawodów. Dzieci poprzez zabawę w detektywów muszą rozwiązać zagadkę, która uratuje olimpijską wystawę. Ukryte w walizkach sprzęty sportowe, legitymacje olimpijskie, medale i archiwalia z Igrzysk doprowadzą do rozszyfrowanie łamigłówki. Lekcja prowadzona na ekspozycji stałej. Zajęcia warsztatowe przybliżające historię kartki pocztowej. Dzieci dowiadują się gdzie powstała pierwsza karta korespondencyjna, jak zmieniała się jej forma, kto wymyślił nazwę pocztówka, a także historię pocztówki sportowej. Następnie sami wykonują pocztówkę sportową i wysyłają ją do Olimpijczyka. Lekcja prowadzona w sali edukacyjnej. Z piłką kojarzą nam się głównie rozgrywki futbolowe. Czy wiemy jednak jak wiele sportów się z nią łączy? Program zajęć obejmuje omówienie wybranych elementów i ciekawostek z jej historii oraz przedstawienie zasad właściwego kibicowania. Zajęcia poszerzają wiedzę o dyscyplinach sportowych, w których wykorzystywane są piłki (siatkowa, koszykowa, nożna, ręczna, tenisowa i do hokeja na trawie) oraz uczą się rozpoznawać elementy poszczególnych gier. Lekcja prowadzona na ekspozycji stałej. Barwna atmosfera igrzysk olimpijskich przyciąga miliony ludzi na całym świecie. My dajemy poczuć namiastkę olimpijskich wrażeń w naszych salach muzealnych. Podczas zajęć ekspozycja zmienia się w stadion, na którym odbywa się ceremonia otwarcia igrzysk. Uczniowie grają role sportowców biorących udział w defiladzie. Atmosferę ceremonii tworzą liczne eksponaty związane z igrzyskami olimpijskimi: oryginalne medale, maskotki, pochodnie i flaga olimpijska. W tle słychać Hymn Olimpijski. W czasie zajęć dzieci zapoznają się z historią igrzysk, symbolami olimpijskimi oraz najwybitniejszymi polskimi olimpijczykami. Lekcja prowadzona na ekspozycji stałej. Wiele środków transportu ułatwia nam komunikację, choć przez wieki zmieniały swój wygląd i funkcję, a dziś powoli zapominamy, że kiedyś ludzie mogli w ten sposób się przemieszczać. W scenerii wystawy stałej klasy IV-VI klasy IV-VI klasy IV-VI klasy IV-VI klasy I-III klasy I-III klasy I-III

15 świecie Ja kibic Pochodnia olimpijska uczestnicy zajęć będą samodzielnie odnajdować poszczególne środki transportu i dzielić je tematycznie na lądowe, wodne i powietrzne. Poznają też wiele ciekawostek historycznych: dowiedzą się dzięki komu powstał samolot, łódź czy narty, z czego był zrobiony w epoce kamiennej kajak, zobaczą na ekspozycji pierwowzór roweru drezynę, będą mogły przyjrzeć się nartom i strojowi Adama Małysza oraz usłyszą historię pewnego prania, które przyczyniło się do powstania balonu. Zajęcia podsumuje quiz, który sprawdzi zdobytą przez uczniów wiedzę. Lekcja prowadzona na ekspozycji stałej. Zajęcia warsztatowe, na których dzieci wczują się w atmosferę stadionu i stworzą własny klub kibica. Przy pomocy własnoręcznie wykonanych transparentów i różnych gadżetów kibica wczują się w rolę fanów sportowych. Poznane u nas zachowania stadionowe, dzieci będą mogły przenieść na prawdziwe areny sportowe. Lekcja prowadzona w sali edukacyjnej. Zajęcia plastyczne, mające na celu poruszenie wyobraźni i kreatywności dziecka. Po krótkim wprowadzeniu dotyczącym symboli i historii ognia olimpijskiego, prezentowane są oryginalne pochodnie. Zadaniem dzieci jest wykonanie pochodni olimpijskiej według własnego projektu. Lekcja prowadzona w sali edukacyjnej. klasy I-III klasy I-III Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie zaprasza na lekcje muzealne. Zajęcia łączą program nauczania realizowany w szkołach z dobrą zabawą. Spotkania pozwalają dzieciom i młodzieży rozwinąć i pogłębić zainteresowanie sportem, turystyką oraz ideami olimpijskimi, a w swej treści nawiązują do historii, jak i bieżących wydarzeń sportowych. Stosowane metody pracy dostosowane są do poziomu różnych grup wiekowych. Lekcje są prowadzone na ekspozycji stałej oraz w sali edukacyjnej. Zwiedzającym proponujemy także multimedialne formy edukacyjne, takie jak seanse filmowe czy zwiedzanie ekspozycji z audioprzewodnikiem. Lekcje dla klas starszych szkoły podstawowej uwrażliwiają dzieci na najważniejsze aktualne wydarzenia. Poza tematyką piłkarską dzieci dowiadują się jak bezpiecznie podróżować. W pracy wykorzystywane są aktywne sposoby pracy ułatwiające przyswajanie wiedzy i rozwijające różne umiejętności. Lekcje dla klas młodszych szkoły podstawowej przekazują wiedzę na temat różnych dyscyplin Sportu związanych z piłką, poruszają problematykę olimpijską oraz kwestie bezpiecznego podróżowania. W pracy wykorzystywane są aktywne sposoby pracy ułatwiające przyswajanie wiedzy i rozwijające różnego typu umiejętności. UDZIELANIE INFORMACJI I ZAPISY: lekcje muzealne i oprowadzanie grup z przewodnikiem prosimy zamawiać telefonicznie pod numerem lub mailem edukacja@muzeumsportu.waw.pl od poniedziałku do piątku w godzinach ; potwierdzenia wyboru zajęć należy dokonać poprzez formularz potwierdzenia rezerwacji nie później niż 3 dni przed zaplanowanym terminem rezerwacja jest ważna, gdy zamawiający otrzyma potwierdzenie mailem z Działu Edukacji i Promocji. W razie rezygnacji z potwierdzonych zajęć należy najpóźniej 3 dni przed ich terminem wysłać ODWOŁANIE REZERWACJI WAŻNE INFORMACJE cena lekcji muzealnej prowadzonej w sali edukacyjnej: 100 zł; cena lekcji muzealnej prowadzonej na ekspozycji stałej: 100 zł plus bilet grupowy 6 zł od osoby; cena oprowadzania z przewodnikiem: 60 zł plus bilet grupowy 6 zł od osoby, lekcje muzealne odbywają się od wtorku do piątku w godz ; zwiedzanie ekspozycji z przewodnikiem odbywa się od wtorku do piątku ( ), w weekendy udostępniamy audioprzewodniki ( ), sobota jest dniem bez opłaty za wejście; grupy zorganizowane mogą liczyć maksymalnie 25 osób, nie wliczając opiekunów; grupy zapisane na zwiedzanie z przewodnikiem liczące więcej niż 25 osób zostają podzielone na dwie i wpuszczane w odstępie około 15 minut; wiąże się to z dodatkową odpłatnością za przewodnika; opłaty należy dokonać przed realizacją zajęć gotówką w kasie Muzeum lub przelewem na konto. W drugim wypadku należy dostarczyć potwierdzenie wykonania przelewu najpóźniej w dniu wizyty w Muzeum. 13

16 Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie Łazienki Królewskie Warszawa Lekcje muzealne TEMAT ZAJĘĆ OPIS ZAJĘĆ GRUPA WIEKOWA OGRÓD ANGIELSKI A OGRÓD FRANCUSKI OD ARCHITEKTURY KRAJOBRAZU PO ZACHOWANIE BIORÓŻNORODNOŚCI Dwa, popularne założenia ogrodnicze posłużą jako pretekst do rozważań nad wpływem człowieka na różnorodność biologiczną. Od absolutnej kontroli przyrody, po zrównoważony rozwój i potrzebę ochrony środowiska. Jak to wygląda współcześnie? Jak możemy przyczynić się do ochrony bioróżnorodności? WIEWIÓRKI, MYSZY, SZCZURKI CZYLI WŁOCHACI MIESZKAŃCY ŁAZIENEK KRÓLEWSKICH CZY OWADY TYLKO WADZĄ? OD BAJKI DO RZECZYWISTOŚCI. CZY ZWIERZĘTA RZECZYWIŚCIE SĄ TAKIMI, JAKIMI WIDZĄ JE PISARZE I MALARZE? ZIELONO MI - CZYLI DZIWY ŚWIATA ROŚLIN CO ROPUCHA MA WSPÓLNEGO Z CZAROWNICĄ? CZYLI O PŁAZACH SŁÓW KILKA JAK DZIAŁA OGRÓD, CZYLI ZIELONA PRZESTRZEŃ W MIKROSKALI OD HERKULESA DO GODZILI, CZYLI Z GADAMI PRZEZ DZIEJE ARACHNE W OGRODZIE, CZYLI O PAJĄKACH SŁÓW KILKA 14 Gryzonie są jedną z najliczniejszych grup ssaków na Ziemi. Spotkamy je niemal w każdym środowisku, od piaszczystych pustyń, po wieczną zmarzlinę obszarów podbiegunowych. Bywają maleńkie i całkiem spore. Żywią się też niemal wszystkim. Nic dziwnego, że można je spotkać również w ogrodzie łazienkowskim. Na zajęciach zapoznamy się z najciekawszymi krajowymi gatunkami, jak i tymi bardziej egzotycznymi. Owady stanowią blisko 75% wszystkich organizmów na Ziemi. Zasiedlają wszelkie możliwe środowiska, żywią się niemal każdym dostępnym pokarmem. Są tak wszędobylskie, że nie może nas zdziwić fakt, że pojawiają się również w naszej kulturze. Na ile obraz kreślony przez literaturę, malarstwo czy film jest zgodny z rzeczywistością? Czy należy obawiać się owadów? Jaką rolę pełnią owady w naszym życiu i w środowisku? Na te i wiele innych pytań znajdziecie odpowiedzi na tych zajęciach. Pracowity jak mrówka, mądry jak sowa, sprytny jak lis. Czy zakorzenione w literaturze cechy zwierząt są prawdziwe? A może to tylko uczłowieczanie na siłę? Poznając wiele przykładów, odpowiemy sobie na te pytania. W Łazienkach Królewskich możemy zetknąć się z dziesiątkami gatunków roślin. Wiele z nich to organizmy egzotyczne, sprowadzone nawet z odległych rejonów świata. Czy wszystkie duże rośliny to wyłącznie drzewa? Jak mogą nas zadziwić swoimi przystosowaniami? Czy kwiaty i liście są zawsze nieruchome? Na te i wiele innych pytań znajdziecie odpowiedź na tych zajęciach. Przez wieki traktowano je jako symbol zła i grzechu. Szczególnie złą sławę zyskały w średniowieczu, gdy uważano je za wychowanków czarownic. Dopiero wieki później zaczęto sobie zdawać sprawę, jak niesprawiedliwy jest to obraz. Dziś już wiemy, że płazy były pierwszymi kręgowcami, które opanowały lądy. Zaskakują swoimi kolorami, wydawanymi przez siebie dźwiękami, przystosowaniami do skrajnych warunków środowiska. Na zajęciach poznamy z bliska najciekawszych przedstawicieli tej grupy. Ogród to nie tylko to co możemy zobaczyć gołym okiem. Na zajęciach przyjrzymy się procesom niezbędnym do funkcjonowania natury, podejrzymy dietę roślinożerców, drapieżników i saprofagów, dowiemy się co znajduje się strukturach wewnątrzkomórkowych chloroplastów i dlaczego jest to dla nas tak ważne. Zobaczymy także glebę z łazienkowskich ogrodów w mikroskali i nauczymy się jak samemu obsługiwać mikroskop. Co wiecie o gadach? Na tym spotkaniu dowiemy się jak przez wieki postrzegano jaszczurki, węże, żółwie a nawet smoki. Poznamy bliżej niezwykłe warany z Komodo, olbrzymie żółwie słoniowe, czy szybujące w jawajskich dżungli jaszczury Draco. Dołączcie do naszej inspirującej podróży po świecie gadów! Pająki były w wielu kulturach symbolami bądź to szczęścia, bądź zła. We współczesnym świecie przeważa pogląd, że są to groźne i krwiożercze stwory. Na naszych zajęciach poznamy prawdę o pająkach i ich roli w

17 naszym ekosystemie. Po tym spotkaniu już żadne dziecko nie będzie się bało tych niezwykłych bezkręgowców! CZTERY ŻYWIOŁY W Ogrodach Łazienkowskich mieszkają żywioły. Podczas niezwykłego spaceru poznamy wszystkie symbole żywiołów ukryte w ikonografii plenerów letniej rezydencji Stanisława Augusta. Nasza gra terenowa w sposób dostosowany do wieku uczestników prezentuje tajemnice XVIII wiecznej, letniej rezydencji Stanisława Augusta. W cenie gry zapewniamy opiekę Edukatora, mapkę z naklejkami dla każdego uczestnika oraz świetną plenerową przygodę w Łazienkach! WEHIKUŁ CZASU Podczas spaceru przeniesiemy się w magiczną podróż w czasie aż do XVIII wieku. Po drodze czekają nas niezwykłe przygody i zadania do wykonania. Nasza gra terenowa w sposób dostosowany do wieku uczestników prezentuje tajemnice XVIII wiecznej, letniej rezydencji Stanisława Augusta. W cenie gry zapewniamy opiekę Edukatora, mapkę z naklejkami dla każdego uczestnika oraz świetną plenerową przygodę w Łazienkach! FRANCJA ELEGANCJA Niezwykła podróż do świata mody XVIII wieku. Studiując portrety z królewskiej kolekcji obrazów porównywać będziemy modę francuską i tradycyjny strój polski epoki oświecenia. Nauczymy się, jak interpretować atrybuty oraz poznamy symbolikę kolorów władzy. OBIADY CZWARTKOWE Ucztę dla duszy czas zacząć! Na tych zajęciach poznamy szczegółowo genezę i chronologię oraz uczestników Obiadów Czwartkowych, a także dowiemy się, dlaczego ten zwyczaj był tak ważny dla króla Stanisława Augusta. POZNAJ KRÓLA Kim był król i jakie pełnił funkcje? Jakie są oznaki władzy królewskiej? Czym różni się koronacja od abdykacji? Na zajęciach dzieci zapoznają się ze światem monarchii na przykładzie biografii ostatniego polskiego króla. POZNAJ PAŁAC W Pałacu na Wyspie nic nie jest przypadkowe. Na zajęciach nauczymy się rozpoznawać porządki architektoniczne, poznamy reguły stylu klasycystycznego, odkryjemy znaczenia symboli w ikonografii pałacowej oraz poznamy kompleksową historię letniej rezydencji Stanisława Augusta. BAJKA ZAMIAST LEKCJI Zajęcia składają się z opowieści na podstawie wybranego mitu oraz części interaktywnej - dramy, w czasie której uczestnicy mają okazję Klasy 0-III wcielić się w bohaterów, poczuć ich emocje i zrozumieć motywacje. Ów element aktywnego uczestnictwa i emocjonalnego zaangażowania ułatwia zapamiętanie treści historii, pozwala na przyswojenie jej w sposób trwały, a w szerszej perspektywie pomaga wychować wrażliwego odbiorcę kultury i sztuki. KRASICKI ZAMIAST LEKCJI Zajęcia poświęcone najwybitniejszemu bajkopisarzowi polskiemu epoki oświecenia. Na zajęciach odpowiemy sobie na pytania co to jest dydaktyzm, antropomorfizm i czy każda bajka musi mieć morał. Dodatkowo zastanowimy się dlaczego ten gatunek literacki był tak istotny dla filozofii XVIII wieku. PŁYNIE CZAS CZYLI HISTORIA ZEGARA Pojęcie czasu odgrywało ważną rolę w filozofii Oświecenia. Podczas zajęć dowiemy się jakie się jakie są rodzaje pojmowania pojęcia czasu, nauczymy się odnajdywać motyw czasu w sztuce a także dowiemy się dlaczego Stanisław August kolekcjonował zegary. ANTYK W ŁAZIENKACH Potrzebna powtórka z antyku? Zapraszamy do Ogrodów Łazienkowskich na niezwykłą grę plenerową po świecie mitologii! Podczas zajęć przypomnimy sobie najważniejsze pojęcia, powtórzymy znaczenia związków frazeologicznych zaczerpniętych z mitów a także będziemy rozpoznawać atrybuty rzeźb greckich bogów i herosów. W KRĘGU MECENATU STANISŁAWA AUGUSTA Dlaczego mówimy, że król Stanisław August był wielkim mecenasem? Na lekcji zapoznamy się z ideą kolekcjonerstwa i obejrzymy wybrane eksponaty z królewskiej kolekcji malarstwa i rzeźby. Postaramy się także porównać mecenat stanisławowski ze współczesnymi metodami wspierania sztuki i weźmiemy udział w prawdziwym slamie poetyckim. ZOSTAŃ NADWORNYM Kim byli artyści w epoce Oświecenia a kim są dzisiaj? Dzięki komu król 15

18 ARTYSTĄ ZA KULISAMI TEATRU TEATRALNY PLAC ZABAW Jana Dormana posiadał tak wielką kolekcję malarstwa i rzeźby? Wspólnie poszukamy odpowiedzi na te pytania w zabytkowych wnętrzach Muzeum i na chwilę zamienimy się w prawdziwych królewskich artystów. Czym tak naprawdę jest teatr? Na zajęciach postaramy się rozłożyć przestrzeń Teatru Stanisławowskiego na czynniki pierwsze. Dowiemy się co to jest akustyka, czym charakteryzuje się widownia a także spróbujemy swoich sił jako aktorzy na deskach oryginalnego teatru dworskiego. Ośrodek Edukacji Muzeum Łazienki Królewskie zaprasza na LEKCJE MUZEALNE. Naszą misją jest upowszechnianie wiedzy o Oświeceniu i epoce stanisławowskiej, jako podwalinach nowoczesności. Nasze LEKCJE MUZEALNE to w pełni autorskie, kreatywne zajęcia prowadzone technikami warsztatowymi przez pełnych pasji Edukatorów. Wszystkie tematy naszych zajęć podzielone są na 4 kategorie tematyczne, dostosowane do wieku uczestników i nowej podstawy programowej. Każdą lekcję możemy dostosować również dla grupy osób niepełnosprawnych. Rezerwacja: edukacja@lazienki-krolewskie.pl lub (prosimy o podanie terminu zajęć, tematu lekcji, danych szkoły i numeru kontaktowego) Opłaty: bilet na lekcję muzealną: 12zł/os w cenie opieka Edukatora, wstęp do obiektu zabytkowego i materiały. (grupa powinna liczyć min. 15 os.) 16

19 Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie ul Długa 52, Warszawa Lekcje muzealne TEMAT ZAJĘĆ OPIS ZAJĘĆ GRUPA WIEKOWA Życie ludzi w epoce kamienia Lekcja ta jest prowadzona w oparciu o początkową część wystawy stałej Pradzieje ziem polskich. Atrakcją dla dzieci są liczne makiety przedstawiające życie naszych przodków w tym okresie. Na zakończenie, każdy uczestnik może wziąć do ręki surowiec krzemienny oraz repliki narzędzi i broni wykonywanych przez naszych przodków w epoce kamienia. Klasy III-VI Szlak bursztynowy Opowieść o płacidłach Początki Państwa Polskiego Lepienie z gliny naczyń według technik pradziejowych Lepienie z gliny zabawek - grzechotek Lepienie z gliny bóstw słowiańskich Odtwarzanie z modeliny paciorków szklanych Tkanie kolorowych krajek metodami pradziejowymi W czasie tej lekcji uczestnicy mogą poznać bursztyn jako surowiec, oraz jego wykorzystywanie przez człowieka od epoki kamienia aż do czasów upadku Cesarstwa Rzymskiego. Lekcję kończy pokaz narzędzi do obróbki bryłek bursztynu oraz palenie kadzidła bursztynowego. Lekcja muzealna prowadzona w oparciu o wystawę Pradzieje ziem polskich. Uwaga grupy koncentruje się przede wszystkim na różnych przedmonetarnych środkach płatniczych (płacidłach), na wczesnych monetach obcych oraz monetach pierwszych władców dynastii piastowskiej. Na koniec nasi goście stają się średniowiecznymi mincerzami i własnoręcznie wybijają pamiątkową monetę, którą zabierają do domu. Istnieje możliwość przeprowadzenia skróconej wersji lekcji, kryjącej się pod hasłem BICIE MONET. Lekcja ta koncentruje się na końcowej części wystawy Pradzieje ziem polskich, dotyczącej okresu wczesnego średniowiecza (VI w poł. XIII w.). Ma ona za zadanie w sposób syntetyczny, a zarazem przystępny zapoznać dzieci i młodzież z procesem formowania się państwa polskiego. Słuchacze poznają również życie i kulturę społeczeństwa plemiennego oraz Polski Piastowskiej na przykładzie konkretnych zabytków archeologicznych, a także modeli i rekonstrukcji. Zajęcia nasze poprzedzone są zwiedzaniem fragmentu wystawy stałej Pradzieje ziem polskich. Dzieci poznają technikę ręcznego lepienia, dzięki której można wykonać naczynie dowolnego, wcześniej zaplanowanego kształtu. Prace zabierane są do domu. Istnieje możliwość wypalenia naczyń odbiór po ok. 3 tygodniach. W czasie tych zajęć dzieci poznają prosty sposób wykonania pradziejowej grzechotki z naturalnej gliny. Wszystkie prace zabierane są do domu. Istnieje możliwość wypalenia grzechotek odbiór po ok. 3 tygodniach. W specjalnie przygotowanej do prowadzenia tych zajęć sali,dzieci mogą obejrzeć kopię posągu Świętowita ze Zbrucza oraz kopie innych zabytków z wizerunkami pogańskich bóstw. Na zajęciach lepione (rzeźbione) są figurki z gliny. Wszystkie prace zabierane są do domu. Istnieje możliwość wypalenia figurek odbiór po ok. 3 tygodniach. Uczestnicy zajęć wykonują naszyjnik z paciorków według poznanych na wystawie wzorów. Materiałem do wyrobu jest bezpieczna dla dzieci modelina, która wspaniale imituje szkło. Wszystkie prace zabierane są do domu. Na naszych zajęciach, wykorzystując zrekonstruowane pradziejowe warsztaty, dzieci wykonują kolorową krajkę. Wcześniej jednak zwiedzając fragment wystawy poznają surowce wykorzystywane dawniej do wytwarzania tkanin, jak również zasadę działania pionowego warsztatu tkackiego. Klasy III-VI Klasy III-VI Klasy V-VI Klasy 0-VI Klasy 0-VI Klasy III-VI Klasy 0-VI Klasy III-VI 17

20 Wykonywanie biżuterii metalowej według wzorów pochodzących z epoki brązu W średniowiecznym skryptorium poznawanie średniowiecznych kodeksów Swoje prace wszyscy zabierają do domu. To typowe zajęcia metaloplastyczne. Z drucików oraz blaszek miedzianych i mosiężnych uczestnicy wykonują ozdoby takie jak: zawieszki, naszyjniki, zausznice, czy szpile. Wzorami są ozdoby z czasów epoki brązu, które wcześniej poznajemy na wystawie stałej Pradzieje ziem polskich. Wszystkie powstałe prace zabierane są do domu. Poznacie podstawowe pojęcia związane ze średniowieczną książką, dowiecie się kto i w jaki sposób pracował w skryptoriach. Każdy z uczestników naszych zajęć ma okazję wykonać iluminowany złotem i srebrem własny inicjał. Swoje dzieło zabieramy ze sobą do domu. Klasy V-VI Klasy I-VI informacja@pma.pl Rezerwacja biletów dla grup i wycieczek: tel.: (+48 22) lekcja muzealna: 6,50 zł lekcja muzealna "bicie monety": 5,50 zł zajęcia muzealne: 6,50 zł zajęcia muzealne "lepienie z gliny": 7 zł 18