KONSTYTUCJA SPORTU W UNII EUROPEJSKIEJ

Transkrypt

1 MONOGRAFIE PRAWNICZE KONSTYTUCJA SPORTU W UNII EUROPEJSKIEJ BEATA RISCHKA-SŁOWIK Wydawnictwo C.H.Beck

2 MONOGRAFIE PRAWNICZE BEATA RISCHKA-SŁOWIK KONSTYTUCJA SPORTU W UNII EUROPEJSKIEJ

3 Polecamy nasze publikacje: Przemysław P. Polański EUROPEJSKIE PRAWO HANDLU ELEKTRONICZNEGO Marek Szydło PRAWNA KONCEPCJA ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO Magdalena Wilejczyk ZAGADNIENIA ETYCZNE CZĘŚCI OGÓLNEJ PRAWA CYWILNEGO Marta Bandzmer STATUS SPÓŁEK OSOBOWYCH W MIĘDZYNARODOWYM PRAWIE PODATKOWYM Maciej Górka ZASADA WZAJEMNEGO UZNAWANIA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ

4 KONSTYTUCJA SPORTU W UNII EUROPEJSKIEJ BEATA RISCHKA-SŁOWIK WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2014

5 Wydawca: Ewelina Skibniewska Wydanie publikacji zostało dofinansowane przez Wyższą Szkołę Bankową w Gdańsku oraz Kancelarię Prawną Mateusz Słowik Wydawnictwo C.H.Beck 2014 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: Marta Świerk Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN ISBN e-book

6 Spis treści Przedmowa... Wykaz skrótów... Wykaz wykorzystanych aktów prawnych... Wykaz wykorzystanych orzeczeń... Bibliografia... XI XIII XIX XXIX XXXI Słowo wstępne... 1 Pomiędzy pięknem a zmysłami (Z. Brodecki)... 1 Prawo europejskie jako prawo tekstów i działań aktorów, czyli o wyzwaniu prawniczej wyobraźni i języka (T.T. Koncewicz)... 3 Rozdział I. Sport jako zjawisko społeczne Perspektywa kultury I. Sport mikrokosmosem społeczeństwa II. Uniwersalny v. narodowy wymiar sportu III. Specyfika sportu w sferze kultury Perspektywa rynku I. Geneza i następstwa komercjalizacji sportu II. Profesjonalizacja działalności sportowej III. Specyfika sportu w sferze rynku Perspektywa organizacji i zarządzania I. Sektor pozarządowy Zarządzanie dyscyplinami sportowymi Zarządzenie Ruchem Olimpijskim II. Sektor rządowy Poziom krajowy Poziom ponadnarodowy Poziom międzynarodowy III. Specyfika sportu w sferze organizacji i zarządzania Perspektywa prawa I. Geneza i pojęcie prawa sportowego II. System prawa sportowego Prawo sportowe wewnętrzne V

7 VI Spis treści 2. Prawo sportowe powszechne III. Specyfika sportu w sferze prawa Rozdział II. Sport w Unii Europejskiej Polityka sportowa Unii Europejskiej I. Charakter unijnej polityki sportowej II. Rozwój unijnej polityki sportowej Narodziny unijnej polityki sportowej W poszukiwaniu nowego podejścia do sportu w UE Unijna polityka sportowa w przeddzień wejścia w życie Traktatu Lizbońskiego Ukonstytuowanie unijnej polityki sportowej Sport na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej I. Zakres stosowania prawa Unii Europejskiej w odniesieniu do działalności związanej ze sportem II. Działalność związana ze sportem jako działalność gospodarcza III. Uczestnicy ruchu sportowego jako podmioty prawa Unii Europejskiej Status prawny sportowca na gruncie prawa unijnego A. Sportowiec jako podmiot wykonujący działalność gospodarczą B. Sportowiec jako obywatel Unii Europejskiej Status prawny organizacji sportowych na gruncie prawa unijnego A. Organizacje sportowe jako prawodawcy B. Organizacje sportowe jako podmioty wykonujące działalność gospodarczą Status prawny pozostałych uczestników ruchu sportowego na gruncie prawa unijnego IV. Specyfika sportu a wymogi rynku wewnętrznego Rekonstrukcja konstytucji sportu przez Trybunał Sprawiedliwości I. Geneza i formy rozwiązywania sporów sportowych II. Prawo do sądu w sprawach sportowych III. Rola Trybunału Sprawiedliwości w rozstrzyganiu sporów sportowych Postępowanie prejudycjalne Postępowanie odwoławcze Postępowanie apelacyjne IV. Sprawa sportowa jako sprawa unijna V. Uczestnicy ruchu sportowego jako jednostki partycypatywne VI. Sportowa chain novel

8 Spis treści Rozdział III. Prawo swobodnego przepływu w sporcie Wolność gospodarcza w Unii Europejskiej I. Istota unijnej wolności gospodarczej II. Treść swobód unijnych III. Granice swobód unijnych Swobody gospodarcze na rynku sportowym I. Swoboda przepływu pracowników, swoboda świadczenia usług i swoboda przedsiębiorczości w sporcie II. Sportowiec: pracownik, usługodawca czy przedsiębiorca? III. Zakres oddziaływania prawa swobodnego przepływu na sport Prawo swobodnego przepływu a praktyki sportowe I. Praktyki wyłączone z zasięgu oddziaływania prawa swobodnego przepływu Narodziny wyjątku sportowego: sprawa Walrave Wyłączenie zakazu dyskryminacji ze względu na obywatelstwo w odniesieniu do składu drużyn narodowych Weryfikacja wyjątku sportowego: sprawa Donà Ograniczenie wyjątku sportowego: sprawa Bosman Utrzymanie status quo: sprawy Deliège, Lehtonen, Kolpak i Simutenkov Zmierzch wyjątku sportowego: sprawy Meca-Medina i Bernard Ustąpienie wyjątku sportowego na rzecz obiektywnego uzasadnienia II. Praktyki nietworzące zakazanych ograniczeń w swobodnym przepływie Koncepcja reguł nierozłącznie związanych z organizacją sportu Ramy prawne i stan faktyczny w sprawie Deliège Kryteria selekcji do udziału w zawodach sportowych a prawo swobodnego przepływu Wkład rozstrzygnięcia w sprawie Deliège w kształtowanie relacji pomiędzy prawem unijnym a sportem III. Praktyki ograniczające swobodny przepływ Udział zawodników w oficjalnych meczach międzyklubowych A. Klauzule obywatelstwa w odniesieniu do zawodników z państw członkowskich Unii Europejskiej a. Przedmiot sporu w sprawie Bosman VII

9 Spis treści b. Problematyka klauzul obywatelstwa w sprawie Bosman c. Wyrok w sprawie Bosman d. Następstwa i ocena rozstrzygnięcia w sprawie Bosman w odniesieniu do klauzul obywatelstwa B. Klauzule obywatelstwa w odniesieniu do zawodników z państw trzecich a. Prawa obywateli państw trzecich wynikające z umów międzynarodowych zawieranych przez Unię Europejską i jej państwa członkowskie b. Zakres podmiotowy rozstrzygnięcia w sprawie Bosman c. Prawa zawodników pochodzących z państw stowarzyszonych z Unią Europejską: sprawa Kolpak d. Prawa zawodników pochodzących z państw, z którymi Unia Europejska zawarła umowę o partnerstwie i współpracy: sprawa Simutenkov e. Status prawny zawodników pochodzących z państw trzecich na gruncie prawa unijnego Zmiana przynależności klubowej zawodników A. Opłaty transferowe a. Ramy prawne i stan faktyczny w sprawie Bosman b. Wyrok w sprawie Bosman c. Następstwa i ocena rozstrzygnięcia w sprawie Bosman w odniesieniu do reguł transferowych B. Okna transferowe a. Ramy prawne i stan faktyczny w sprawie Lehtonen b. Wyrok w sprawie Lehtonen c. Ocena rozstrzygnięcia w sprawie Lehtonen C. Zmiana przynależności klubowej przez tzw. obiecującego gracza a. Ramy prawne i stan faktyczny w sprawie Bernard b. Wyrok w sprawie Bernard c. Ocena rozstrzygnięcia w sprawie Bernard d. Wkład sprawy Bernard w proces uwzględniania specyfiki sportu na gruncie prawa unijnego Rozdział IV. Wspólne reguły konkurencji w sporcie Ochrona konkurencji w Unii Europejskiej I. Aksjologia i cele unijnego prawa konkurencji VIII

10 Spis treści II. Acquis communautaire w dziedzinie konkurencji III. Reguły stosowania art. 101 i 102 TFUE Konkurencja w sektorze sportowym I. Zakres oddziaływania unijnego prawa konkurencji na sport II. Organizacje sportowe i sportowcy jako przedsiębiorstwa III. Wpływ praktyk sportowych na handel między państwami członkowskimi IV. Eksterytorialność prawa konkurencji a sport V. Praktyki sportowe jako praktyki naruszające konkurencję na rynku wewnętrznym Porozumienia ograniczające konkurencję w sporcie Nadużywanie pozycji dominującej w sporcie VI. Unijna polityka konkurencji w sporcie Unijne reguły konkurencji a specyfika sportu I. Specyfika sportu w świetle unijnego prawa konkurencji II. Sprawa Meca-Medina w poszukiwaniu kompromisu Ramy prawne i stan faktyczny sprawy Decyzja Komisji Europejskiej Wyrok Sądu Opinia Rzecznika Generalnego Wyrok Trybunału Sprawiedliwości III. Test Wouters kluczem do poszanowania specyfiki sportu na gruncie unijnego prawa konkurencji IV. Wpływ wyroku TS w sprawie Meca-Medina na relację pomiędzy prawem Unii Europejskiej a sportem Zakończenie Konstytucja sportu w Europie bez granic. Od konfrontacji do kompromisu Indeks rzeczowy IX