Ocena ekspresji wybranych molekuł z rodziny B7 na powierzchni dojrzałych komórek dendrytycznych u chorych na raka krtani
|
|
- Paweł Sadowski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 otolaryngologia polska 66 (2012) Doste pne online journal homepage: Artykuł oryginalny/original research article Ocena ekspresji wybranych molekuł z rodziny B7 na powierzchni dojrzałych komórek dendrytycznych u chorych na raka krtani The assessment of selected molecules belonging to B7 family on the mature dendritic cells in laryngeal cancer patients Janusz Klatka 1, Ewelina Grywalska 2, Magdalena Wasiak 1, Paulina Wdowiak 2, Adrian Andrzejczak 1, Eliza Trzaskowska 1, *, Jacek Roliński 2 1 Katedra i Klinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Poland 2 Katedra i Zakład Immunologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Poland informacje o artykule Historia artykułu: Otrzymano: Zaakceptowano: Dostępne online: Słowa kluczowe: rak krtani B7-H1 B7-H2 B7-H4 komórki dendrytyczne Keywords: Laryngeal cancer B7-H1 B7-H2 B7-H4 Dendritic cells abstract B7-H1, B7-H2 and B7-H4 molecules play various roles in the adaptive immune system and are broadly expressed on many cells, especially those localized in cancer tissue. The aim of the study was to assess the surface expression of B7-H1, B7-H2 and B7-H4 molecules on the mature dendritic cells (DC) generated from peripheral blood monocytes of laryngeal cancer patients and healthy donors. Material and methods: Forty-four male patients treated surgically for squamous cell carcinoma of the larynx were included in the study. Peripheral blood from twelve healthy male donors was used as a control. Mononuclear cells were separated from all individuals by density gradient centrifugation, incubated with anti-cd14 microbeads, and passed through MACS separation columns. The CD14 positive cell population was used to prepare monocyte derived DC. Laryngeal cancer tissue was obtained from patients during surgical treatment and homogenized to prepare tumor cell lysates for further stimulation. We evaluated with the use of flow cytometry method the percentage of cells with an expression and mean fluorescent intensity (MFI) of surface markers, such as: CD83, B7-H1, B7-H2, B7-H4. Results: Our study revealed that the percentage of mature dendritic cells, stimulated with autologous tumor cell lysates, with the expression of B7-H1 molecule in patients was lower than in healthy donors ( % vs %, p = 0.007). In laryngeal cancer patients, the percentage of CD83+/B7-H2+ cells was higher than in healthy individuals ( % vs %, p = 0.019). Conclusions: There is a relation between the presence of laryngeal cancer and the expression of B7 family molecules Polish Otorhinolaryngology - Head and Neck Surgery Society. Published by Elsevier Urban & Partner Sp. z o.o. All rights reserved. * Adres do korespondencji: Eliza Trzaskowska, Katedra i Klinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej UM, ul. Jaczewskiego 8, Lublin, Poland. Tel.: Adres trzasia@onet.eu (E. Trzaskowska) /$ see front matter 2012 Polish Otorhinolaryngology - Head and Neck Surgery Society. Published by Elsevier Urban & Partner Sp. z o.o. All rights reserved.
2 414 otolaryngologia polska 66 (2012) Wstęp Materiał i metody Rak krtani jest obecnie najczęściej występującym nowotworem złośliwym w obrębie głowy i szyi, szczególnie u mężczyzn, u których stanowi istotną przyczynę śmiertelności [1]. Jego dominującym typem histologicznym jest rak płaskonabłonkowy [2]. Do radykalnych metod terapii raka krtani zaliczamy leczenie chirurgiczne i radioterapię. W zaawansowanych stanach stosuje się leczenie skojarzone [3]. Wybór metody jest indywidualny, a efekty mimo ciągłego rozwoju i doskonalenia klasycznych metod terapii pozostają niezadowalające [4, 5]. Przeprowadzone w ostatnim dziesięcioleciu badania kliniczne wskazują na istotną rolę czynników immunologicznych w przebiegu choroby nowotworowej u ludzi [6]. Niezadowalające wyniki leczenia, zwłaszcza zaawansowanych raków krtani, skłaniają do podjęcia badań nad opracowaniem efektywnych programów immunoterapeutycznych w ramach radykalnego leczenia skojarzonego. Podjęto liczne tego typu próby terapeutyczne m.in. z wykorzystaniem komórek dendrytycznych [7]. Niestety, nadal opracowanie optymalnej metody leczniczej przy użyciu komórek dendrytycznych (DC) nie zostało osiągnięte, między innymi z powodu niedokładniej znajomości biologii DC i wpływu antygenów nowotworowych na ich funkcje oraz ekspresję molekuł kostymuluja cych, niezwykle istotnych w interakcjach DC z innymi komórkami [8]. Molekuły B7-H1, B7-H2 i B7-H4 należą donowoodkrytych białek immunomoduluja cych z rodziny B7. Molekuła B7-H1 wykazuje właściwości hamuja ce względem odpowiedzi immunologicznej ze strony limfocytów T [9]. Molekuła B7-H2, biorąca udział w interakcji z antygenem CD28, jest kluczowa dla wzbudzania pierwotnej odpowiedzi immunologicznej ze strony ludzkich limfocytów T na antygeny allogeniczne oraz pobudzania komórek pamięci [10]. Molekuła B7-H4 natomiast została zidentyfikowana w 2003 r. jako cząsteczka kostymulująca, istotna w hamowaniu proliferacji limfocytów T oraz blokowaniu wytwarzania cytokin przez subpopulacje Th1 i Th2. Jej wysoka ekspresja na powierzchni komórek niektórych nowotworów powoduje, że może zostać uznana za marker karcynogenezy [11]. Dotychczas nie oceniano ekspresji wymienionych molekuł na komórkach dendrytycznych u osób chorych na płaskonabłonkowego raka krtani. Analiza ta wydaje się niezbędna z kilku powodów: pozwoli ocenić, czy od pacjentów z rakiem krtani można wygenerować w pełni sprawne immunologicznie DC, odpowiadające na antygeny nowotworowe, czy stymulowane lizatami komórek nowotworowych DC pacjentów różnią się od DC zdrowych dawców oraz które DC będą bardziej efektywne w odpowiedzi przeciwnowotworowej auto- czy allogeniczne. Celem pracy była ocena ekspresji cząsteczek B7-H1, B7-H2 i B7-H4 na powierzchni dojrzałych komórek dendrytycznych generowanych z monocytów krwi obwodowej chorych na raka krtani i zdrowych dawców. Ekspresję molekuł oceniono zarówno po stymulacji dojrzewania DC autologicznymi lizatami komórek nowotworowych, jak również na niestymulowanych DC zdrowych dawców. Charakterystyka chorych na raka krtani Materiał do badań uzyskano od 44 nieleczonych uprzednio chorych płci męskiej, z rozpoznanym płaskonabłonkowym rakiem krtani, zakwalifikowanych do zabiegu operacyjnego celem resekcji nowotworu. Chorzy byli hospitalizowani w Katedrze i Klinice Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie w latach Wiek badanych chorych wahał się od 41 do 73 lat (średnia 59,78 13,42). Charakterystyka grupy kontrolnej Grupę kontrolna stanowiło 12zdrowychmężczyzn, których wiek mieścił się w podobnych granicach do wieku pacjentów od 45 do 71 lat (średnia 54,39 12,83). Wszystkie osoby, zarówno z grupy badanej jak i z grupy kontrolnej, w okresie 1 miesiąca poprzedzającego pobranie materiału nie przechodziły infekcji, nie stosowały antybiotykoterapii oraz innych leków mogących mieć wpływ na układ immunologiczny, nie miały także wykonywanej transfuzji krwi. Z badań wykluczono osoby zgłaszające w wywiadzie choroby alergiczne. Badania zostały wykonane zgodnie z protokołem zaakceptowanym przez Komisję Bioetyczną przy Uniwersytecie Medycznym w Lublinie. Materiał do badań Materiał badany stanowiła krew obwodowa pobierana z żyły odłokciowej w ilości 20 ml do jałowych strzykawek zawierających heparynę sodową (Polfa, Warszawa) w ilości 20 j/ml krwi. Wykorzystano ją do izolacji komórek mononuklearnych. Od chorych na raka krtani podczas zabiegu operacyjnego uzyskano materiał tkankowy z guza, który po poddaniu homogenizacji, służył do stymulacji komórek dendrytycznych. Izolacja komórek mononuklearnych z krwi obwodowej Krew obwodową rozcieńczano 0,9% zbuforowanym roztworem soli fizjologicznej PBS bez soli wapnia i magnezu (Biochrome AG, Niemcy) w stosunku 1:1. Rozcieńczoną krew nawarstwiano na 3 ml Gradisolu L (Aqua Medica, Polska) o ciężarze właściwym 1,077 g/ml. Krew wirowano w gradiencie gęstości przez 20 minut przy przyspieszeniu 700 xg. Uzyskaną frakcję komórek jednojądrzastych zbierano i dwukrotnie płukano przez 5 minut w roztworze PBS bez jonów Ca2+ i Mg2+. Następnie wypłukane komórki zawieszano w 1 ml PBS bez jonów Ca2+ i Mg2+ oraz określano ich liczebność i żywotność.
3 otolaryngologia polska 66 (2012) Izolacja komórek nowotworowych i przygotowanie lizatów Fragment tkanki nowotworowej niezawieraja cy obszarów martwiczych, wielkości 2 x 2 cm rozdrabniano za pomocą skalpela chirurgicznego. Rozdrobnioną tkankę zawieszano w 30 ml RPMI 1640 (PanBiotech, Niemcy) z dodatkiem następujących enzymów 1 mg/ml kolagenazy typu I (Biochrome AG, Niemcy), 1 mg/ml DNA-azy typu I (Sigma, Niemcy) i 0,1 mg/ml hialuronidazy (Sigma, Niemcy). Całość umieszczano w szklanej butli o pojemności 100 ml i trawiono w sterylnych warunkach z wykorzystaniem mieszadła magnetycznego (Kucharczyk, Polska) w temperaturze 378C przez 60 min. Po strawieniu zawiesinę filtrowano przez sito i wirowano przez 5 minut przy przyśpieszeniu 700xg. Uzyskane w ten sposób komórki płukano dwukrotnie w czystym RPMI Lizaty komórek raka krtani zostały przygotowywane poprzez pięciokrotny cykl szybkiego zamrażania (-808C) iodmrażania (378C) zawiesiny komórek w 1 ml RPMI 1640 bez czerwieni fenolowej (PanBiotech, Niemcy). Następnie preparat odwirowywano przez 5 minut z przyśpieszeniem 700xg, zbierano supernatant i filtrowano go przez filtr 20 mm. Przefiltrowany lizat w ilości po 500 ml użyto do stymulacji komórek dendrytycznych. Generacja komórek dendrytycznych Separacja magnetyczna komórek CD14+ Monocyty CD14+ pozyskiwano z frakcji jednojądrzastych komórek krwi obwodowej, z wykorzystaniem metody izolacji magnetycznej za pomocą aparatu Vario MACS (Miltenyi Biotec, Niemcy) oraz przeciwciał monoklonalnych anty- CD14 sprzężonych ze znacznikiem magnetycznym (Miltenyi Biotec, Niemcy) zgodnie z protokołem producenta. Komórki zawieszono w 1 ml PBS, liczono i oceniano żywotność. Czystość uzyskanych monocytów sprawdzano w cytometrze przepływowym przy użyciu przeciwciał anty-cd14 sprzężonego z FITC. Hodowla i stymulacja dojrzewania komórek dendrytycznych Komórki dendrytyczne generowano z monocytów uzyskanych w procesie separacji magnetycznej. Generację prowadzono w butelkach hodowlanych (BD Falcon, USA) w standardowych warunkach: w temperaturze 378C, w atmosferze 5% CO 2. Jako medium hodowlane wykorzystano RPMI 1640 (PAA, Austria) wzbogacone 2% albuminą ludzką (Baxter, USA) oraz antybiotykami w następuja cych stężeniach: 100 IU penicyliny/ml, 50 mg streptomycyny/ml, 100 mg neomycyny/ml (Sigma, Niemcy). Monocyty zawieszono w medium (0,5x10 6 komórek na 1 ml medium) uzupełnionym dodatkowo cytokinami: rhgm-csf w dawce 1000 IU/ml (Gentaur, Belgia) oraz rhil-4 w dawce 500 IU/ml (Gentaur, Belgia). Cytokiny dodawano również 3. i 5. dnia hodowli. Szóstego dnia hodowli do butelki hodowlanej dodawano lizat z komórek nowotworowych w ilości 100 mg białka na ml medium hodowlanego. W celu dodatkowej indukcji dojrzewania komórek dendrytycznych dodawano rhtnf-a w ilości 50 ng/ml (Strathmann, Niemcy). Ósmego dnia generacji uzyskane komórki dendrytyczne liczono, oceniano ich żywotność,anastępnie zawieszano w medium, barwiono odpowiednimi zestawami przeciwciał monoklonalnych i analizowano w cytometrze przepływowym. Cytometria przepływowa Wygenerowane komórki dendrytyczne oceniono pod względem ekspresji markerów powierzchniowych, wykorzystuja c następujące przeciwciała monoklonalne skierowane przeciwko ludzkim antygenom: anty-83 FITC (izotyp IgG1) (BD Pharmingen, USA)/anty-B7H1 PE (izotyp IgG2b, kappa) (Biolegend, USA); anty-83 FITC (izotyp IgG1) (BD Pharmingen, USA)/anty-B7H2 PE (izotyp IgG2b) (BD Pharmingen, USA); anty-83 FITC (izotyp IgG1) (BD Pharmingen, USA)/anty-B7H4 PE (izotyp IgG1) (Biolegend, USA). Ocenie poddano odsetek poszczególnych komórek oraz średnią intensywność fluorescencji (MFI; Mean Fluorescence Intensity), będącą wykładnikiem gęstości ekspresji poszczególnych cząsteczek na komórce. Oceny immunofenotypu dokonano za pomocą cytometru przepływowego FACSCalibur (Becton Dickinson, USA) wyposażonego w laser argonowy o emisji 488 nm. Do analizy badanych parametrów wykorzystano program CellQuest (Becton Dickinson, USA). Za dojrzałe komórki dendrytyczne uznawano komórki o fenotypie CD83+. Analiza statystyczna Analiza statystyczna przeprowadzona została przy użyciu programu Statistica 9.0 PL. Obliczeń statystycznych dokonano za pomocą testu U Manna-Whitneya dla sprawdzenia różnic pomiędzy grupą badaną a grupą kontrolną, za istotne statystycznie przyjmując wartości p < 0,05. Uzyskane wyniki opisano za pomocą średnich arytmetycznych, odchyleń standardowych, median, wartości najmniejszej szeregu statystycznego (min.), wartości największej szeregu statystycznego (maks.). Wyniki Wykazano, że odsetek dojrzałych komórek dendrytycznych, stymulowanych antygenami raka krtani, charakteryzujących się ekspresją B7-H1 wyniósł u osób chorych 61,81 25,58% i był istotnie statystycznie niższy niż w grupie zdrowych 93,02 4,63% (p = 0,007) (Ryc. 1). Średnia intensywność fluorescencji molekuły B7-H1 wyniosła w poszczególnych grupach odpowiednio 270,33 159,08 i 181,18 62,29. Różnica ta nie była jednak istotna statystycznie (p = 0,196) (Ryc. 2). Odsetek dojrzałych komórek dendrytycznych z ekspresja B7-H2 wyniósł u osób chorych 18,32 10,74% i był istotnie
4 416 [(Ryc._1)TD$FIG] otolaryngologia polska 66 (2012) [(Ryc._3)TD$FIG] Ryc. 1 Odsetek dojrzałych komórek dendrytycznych z powierzchniową ekspresją molekuły B7-H1 (CD83+/ B7-H1+) u chorych na raka krtani i zdrowych dawców Fig. 1 Percentage of mature dendritic cells with surface expression of B7-H1 molecule (CD83+/B7-H1+) in laryngeal cancer patients and healthy donors [(Ryc._2)TD$FIG] Ryc. 3 Odsetek dojrzałych komórek dendrytycznych z powierzchniową ekspresją molekuły B7-H2 (CD83+/ B7-H2+) u chorych na raka krtani i zdrowych dawców Fig. 3 Percentage of mature dendritic cells with surface expression of B7-H2 molecule (CD83+/B7-H2+) in laryngeal cancer patients and healthy donors [(Ryc._4)TD$FIG] Ryc. 2 MFI molekuły B7-H1 na powierzchni dojrzałych komórek dendrytycznych u chorych na raka krtani i zdrowych dawców Fig. 2 MFI of B7-H1 molecule on the mature dendritic cells in laryngeal cancer patients and healthy donors Ryc. 4 MFI molekuły B7-H2 na powierzchni dojrzałych komórek dendrytycznych u chorych na raka krtani i zdrowych dawców Fig. 4 MFI of B7-H2 molecule on the mature dendritic cells in laryngeal cancer patients and healthy donors statystycznie wyższy niż w grupie zdrowych 2,89 0,43% (p = 0,019) (Ryc. 3). Mimo obserwowanych wyższych wartości MFI molekuły B7-H2 u osób z rakiem krtani niż w grupie kontrolnej (odpowiednio 61,21 43,72 i 17,64 5,87), nie wykazano istotności statystycznej (p = 0,09) (Ryc. 4). Odsetek dojrzałych DC z ekspresją B7-H4 wyniósł w grupie badanej 13,66 48,74%, a w grupie kontrolnej 2,31 1,98% (p = 0,58) (Ryc. 5). Uzyskano średnią wartość MFI dla molekuły B7-H4 w grupie osób chorujących na nowotwór równą 49,54 54,48, natomiast w grupie zdrowych 5,27 1,47 (p = 0,06). Wynik analizy był bliski istotności statystycznej, ale jej nie osiągnął (Ryc. 6). Omówienie Immunoterapia nowotworów przy użyciu komórek dendrytycznych budzi wielkie nadzieje zarówno wśród lekarzy klinicystów, jak i naukowców oraz samych pacjentów. Również w raku krtani, którego leczenie standardowymi
5 [(Ryc._5)TD$FIG] otolaryngologia polska 66 (2012) Ryc. 5 Odsetek dojrzałych komórek dendrytycznych z powierzchniową ekspresją molekuły B7-H4 (CD83+/ B7-H4+) u chorych na raka krtani i zdrowych dawców Fig. 5 Percentage of mature dendritic cells with surface expression of B7-H4 molecule (CD83+/B7-H4+) in laryngeal cancer patients and healthy donors [(Ryc._6)TD$FIG] wykazuje silną ekspresję na aktywowanych komórkach dendrytycznych, limfocytach T i B oraz monocytach [17]. Istnieją doniesienia, iż cząstka B7-H1 obecna na DC wpływa na hamowanie proliferacji limfocytów T zależnej od TCR oraz zmniejszenie wydzielania cytokin [18]. Może odgrywać istotną rolę w regulacji odpowiedzi immunologicznej i indukcji tolerancji. W przeprowadzonych badaniach własnych zaobserwowano istotnie statystycznie niższy odsetek komórek CD83+/B7-H1+ w grupie chorych na raka krtani. Badania przeprowadzone na modelu zwierzęcym [19] wykazały, iż zablokowanie cza stki B7-H1 skutkuje wzrostem wydzielania interleukiny 2 i interferonu g. Molekuła B7-H1 znacza co przyczynia się do obniżenia aktywacji limfocytów T. Badania własne wskazują, iż komórki dendrytyczne generowane z monocytów chorych na raka krtani nie wykazują hamującego wpływu na aktywację i proliferację limfocytów T poprzez molekułę B7-H1. B7-H2 jest molekułą działającą tolerogennie, gdyż poprzez białko ICOS (ICOS; inducible costimulatory molecule) promuje wydzielanie interleukiny 10 przez limfocyty T [20]. W prezentowanych badaniach zanotowano istotnie wyższy odsetek dojrzałych komórek dendrytycznych z ekspresja B7-H2 u chorych na raka krtani. Wyniki te mogą wskazywać na większą zdolność komórek dendrytycznych do indukcji tolerancji w raku krtani. Molekuła B7-H4, wchodząc w interakcję ze swoim receptorem, hamuje aktywację limfocytów T, wydzielanie cytokin oraz ogranicza zjawisko cytotoksyczności [21]. Rola B7-H4 związana jest również z zapobieganiem apoptozie komórek nowotworowych. Wykazano, że interleukina 10 zwiększa ekspresję białka B7-H4 na powierzchni ludzkich komórek prezentuja cych antygen, natomiast czynnik stymulujący kolonie granulocytów i makrofagów oraz interleukina 4 zmniejszają ekspresję tej molekuły [22]. Występowanie omawianej molekuły zostało potwierdzone na wielu typach komórek nowotworowych, m.in.: w raku endometrium [23], piersi [24] i jajnika [25]. W prezentowanych badaniach własnych nie odnotowano istotnych statystycznie różnic w odsetku komórek dendrytycznych o fenotypie CD83+/B7- -H4+ w obu badanych grupach mimo wyraźnie większego odsetka tych DC u chorych na raka krtani. Ryc. 6 MFI molekuły B7-H4 na powierzchni dojrzałych komórek dendrytycznych u chorych na raka krtani i zdrowych dawców Fig. 6 MFI of B7-H4 molecule on the mature dendritic cells in laryngeal cancer patients and healthy donors metodami jest niezwykle obcia żające dla chorych [12, 13], a w stanach zaawansowanych zazwyczaj mało efektywne, stosowano różne schematy immunoterapii z niestety miernym dotychczas skutkiem [14, 15]. Molekuły B7 na powierzchni komórek prezentujących antygen uczestniczą w najważniejszym szlaku aktywującym w procesie kostymulacji, stanowiąc tak zwany,,drugi sygnał, niezbędny do prawidłowej aktywacji limfocytów T poprzez interakcję z molekułą CD28 na limfocytach T [16]. Molekuła B7-H1 Wnioski W przeprowadzonych badaniach własnych zaobserwowano istotnie statystycznie niższy odsetek komórek CD83+/B7-H1+, znacząco wyższy odsetek dojrzałych DC z ekspresja B7-H2 oraz nieznacznie wyższy odsetek komórek CD83+/B7-H4+ w grupie chorych na raka krtani. Ekspresja wymienionych tolerogennych molekuł na dojrzałych DC może odpowiadać za dotychczasowe niepowodzenia w immunoterapii płaskonabłonkowego raka krtani przy użyciu DC stymulowanych autologicznymi lizatami komórek nowotworowych. Wydaje się zasadne zastosowanie inhibitorów cząsteczek z rodziny B7, zwłaszcza B7-H1 oraz B7-H2, które mogłyby uwrażliwić układ immunologiczny gospodarza na antygeny raka poprzez odblokowanie hamującego wpływu wymienionych molekuł na cytotoksyczność limfocytów T, co skutkować może poprawą wyników immunoterapii.
6 418 otolaryngologia polska 66 (2012) Wkład autorów/authors contribution J. Klatka jest głównym badaczem oraz przewodniczącym zespołu autorów, E. Grywalska brała udział w zbieraniu danych, przygotował wyniki badań do analizy i wykonał obliczenia statystyczne, A. Andrzejczak oraz E. Trzaskowska brali udział w zbieraniu danych i przygotowaniu manuskryptu, M. Wasiak i P. Wdowiak wykonały oznaczenia laboratoryjne i brał udział w przygotowaniu manuskryptu, autor J. Roliński brał udział w interpretacji danych. Konflikt interesu/conflict of interest Nie występuje. piśmiennictwo/references [1] Pantel M, Guntinas-Lichius O. Laryngeal carcinoma: Epidemiology, risk factors and survival. HNO 2012;60: [2] Ren J, Zhu D, Liu M, Sun Y, Tian L. Downregulation of mir-21 modulates Ras expression to promote apoptosis and suppress invasion of Laryngeal squamous cell carcinoma. Eur J Cancer 2010;46: [3] Habl G, Jensen AD, Potthoff K, Uhl M, Hof H, Hajda J, et al. Treatment of locally advanced carcinomas of head and neck with intensity-modulated radiation therapy (IMRT) in combination with cetuximab and chemotherapy: the REACH protocol. BMC Cancer 2010;10:651. [4] Kardasz-Ziomek M, Scierski W, Namysłowski G, Majewski W. Long term results of partial laryngectomies in patients suffering from laryngeal cancer. Otolaryngol Pol 2012;66: [5] Ritoe SC, de Vegt F, Scheike IM, Krabbe PF, Kaanders JH, van den Hoogen FJ, et al. Effect of routine follow-up after treatment for laryngeal cancer on life expectancy and mortality: results of a Markov model analysis. Cancer 2007;109: [6] Wang BQ, Zhang CM, Gao W, Wang XF, Zhang HL, Yang PC. Cancer-derived matrix metalloproteinase-9 contributes to tumor tolerance. J Cancer Res Clin Oncol 2011;137: [7] Liang W, Wang XF. In vitro induction of specific antitumoral immunity against laryngeal carcinoma by using human interleukin-12 gene-transfecteddendritic cells. Chin Med J (Engl) 2011;124: [8] Ma XJ, Pan XL, Lv ZH, Xu FL, Liu da Y, Lei da P, et al. Therapeutic influence on circulating and monocyte-derived dendritic cells in laryngeal squamous cell carcinoma patients. Acta Otolaryngol 2009;129: [9] Xia Y, Chen R, Ye SL, Sun R, Chen J, Zhao Y. Inhibition of T-cell responses by intratumoral hepatic stellate cells contribute to migration and invasion of hepatocellular carcinoma. Clin Exp Metastasis 2011;28: [10] Yao S, Zhu Y, Zhu G, Augustine M, Zheng L, Goode DJ, et al. B7-h2 is a costimulatory ligand for CD28 in human. Immunity 2011;34: [11] Choi IH, Zhu G, Sica GL, Strome SE, Cheville JC, Lau JS, et al. Genomic organization and expression analysis of B7-H4, an immune inhibitory molecule of the B7 family. J Immunol 2003;171: [12] Balm AJ, van den Brekel MW, Tan IB, Hilgers FJ. The indwelling voice prosthesis for speech rehabilitation after total laryngectomy: a safe approach. Otolaryngol Pol 2011;65: [13] Kiprian D, Kawecki A, Jarza bski A, Michalski W, Pawłowska-Sendułka B. The results and toxicity of organ preservation treatment for locoregionally advanced laryngeal and hypopharyngeal cancer. Otolaryngol Pol 2011;65: [14] Liang W, Wang XF. In vitro induction of specific antitumoral immunity against laryngeal carcinoma by using human interleukin-12 gene-transfected dendritic cells. Chin Med J (Engl) 2011;124: [15] Wang X, Zhang L, Du X, Liang W, Yuan Y. Experimental studies on the antitumor immunity induced by total laryngeal carcinoma RNA- transfected dendritic cells. Lin Chung Er Bi Yan Hou Tou Jing Wai Ke Za Zhi 2010;24: [16] Nurieva RI, Liu X, Dong C. Yin-Yang of costimulation: crucial controls of immune tolerance and function. Immunol Rev 2009;229: [17] Yamazaki T, Akiba H, Koyanagi A, Azuma M, Yagita H, Okumura K. Blockade of B7-H1 on macrophages suppresses CD4+ T cell proliferation by augmenting IFN-gammainduced nitric oxide production. J Immunol 2005;175: [18] Mirza N, Duque MA, Dominguez AL, Schrum AG, Dong H, Lustgarten J. B7-H1 expression on old CD8+ T cells negatively regulates the activation of immune responses in aged animals. J Immunol 2010;184: [19] Kim HK, Guan H, Zu G, Li H, Wu L, Feng X, et al. High-level expression of B7-H1 molecules by dendritic cells suppresses the function of activated T cells and desensitizes allergen-primed animals. J Leukoc Biol 2006;79: [20] Wang S, Zhu G, Chapoval AI, Dong H, Tamada K, Ni J, et al. Costimulation of T cells by B7-H2, a B7-like molecule that binds ICOS. Blood 2000;96: [21] Sica GL, Choi IH, Zhu G, Tamada K, Wang SD, Tamura H, et al. B7-H4, a molecule of the B7 family, negatively regulates T cell immunity. Immunity 2003;18: [22] Kryczek I, Wei S, Zou L, Zhu G, Mottram P, Xu H, et al. Cutting edge: induction of B7-H4 on APCs through IL-10: novel suppressive mode for regulatory T cells. J Immunol 2006;177: [23] Miyatake T, Tringler B, Liu W, Liu SH, Papkoff J, Enomoto T, et al. B7-H4 (DD-O110) is overexpressed in high risk uterine endometrioid adenocarcinomas and inversely correlated with tumor T-cell infiltration. Gynecol Oncol 2007;106: [24] Tringler B, Zhuo S, Pilkington G, Torkko KC, Singh M, Lucia MS, et al. B7-h4 is highly expressed in ductal and lobular breast cancer. Clin Cancer Res 2005;11: [25] Kryczek I, Zou L, Rodriguez P, Zhu G, Wei S, Mottram P, et al. B7-H4 expression identifies a novel suppressive macrophage population in human ovarian carcinoma. J Exp Med 2006;203:
Immunologia komórkowa
Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,
Bardziej szczegółowoPromotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak
INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie
Bardziej szczegółowoPro apoptotyczne właściwości ekstraktów z kory Cochlospermum angolense Welw.
Pro apoptotyczne właściwości ekstraktów z kory Cochlospermum angolense Welw. Paulina Wdowiak 1, Tomasz Baj 2, Magdalena Wasiak 1, Piotr Pożarowski 1, Jacek Roliński 1, Kazimierz Głowniak 2 1 Katedra i
Bardziej szczegółowoIL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2
Streszczenie Mimo dotychczasowych postępów współczesnej terapii, przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) nadal pozostaje chorobą nieuleczalną. Kluczem do znalezienia skutecznych rozwiązań terapeutycznych
Bardziej szczegółowoFolia Medica Lodziensia
Folia Medica Lodziensia tom 38 suplement 1 2011 Folia Medica Lodziensia, 2011, 38/S1:5-124 ZNACZENIE WYBRANYCH POPULACJI KOMÓREK IMMUNOLOGICZNYCH W LECZENIU ZAOSTRZEŃ STWARDNIENIA ROZSIANEGO Z ZASTOSOWANIEM
Bardziej szczegółowoThis copy is for personal use only - distribution prohibited.
- - - - - Ocena ekspresji Fas i FasL na limfocytach krwi obwodowej chorych na raka krtani Evaluation of Fas and FasL expression on peripheral blood lymphocytes in patients with laryngesl cancer 1, Krzysztof
Bardziej szczegółowoCzy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar
Czy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar Zakład Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej i Transplantologii Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, oraz Uniwersytecki
Bardziej szczegółowostarszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg
STRESZCZENIE Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) jest najczęstszą białaczką ludzi starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg kliniczny, zróżnicowane rokowanie. Etiologia
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE Słowa kluczowe: Wstęp Cel pracy
STRESZCZENIE Słowa kluczowe: Noworodek urodzony przedwcześnie, granulocyt obojętnochłonny, molekuły adhezji komórkowej CD11a, CD11b, CD11c, CD18, CD54, CD62L, wczesne zakażenie, posocznica. Wstęp W ostatnich
Bardziej szczegółowoDoktorantka: Żaneta Lewandowska
Doktorantka: Żaneta Lewandowska Główny opiekun naukowy: Dr hab. Piotr Piszczek, prof. UMK Katedra Chemii Nieorganicznej i Koordynacyjnej, Wydział Chemii Dodatkowy opiekun naukowy: Prof. dr hab. Wiesław
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowoBadania osobniczej promieniowrażliwości pacjentów poddawanych radioterapii. Andrzej Wójcik
Badania osobniczej promieniowrażliwości pacjentów poddawanych radioterapii Andrzej Wójcik Zakład Radiobiologii i Immunologii Instytut Biologii Akademia Świętokrzyska Świętokrzyskie Centrum Onkologii Fig.
Bardziej szczegółowoNOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r.
NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. Najczęstsza postać raka trzustki Gruczolakorak przewodowy trzustki to najczęstsza
Bardziej szczegółowoOcena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne
Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Świerblewski M. 1, Kopacz A. 1, Jastrzębski T. 1 1 Katedra i
Bardziej szczegółowoOcena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych
Karolina Klara Radomska Ocena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych Streszczenie Wstęp Ostre białaczki szpikowe (Acute Myeloid Leukemia, AML) to grupa nowotworów mieloidalnych,
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z wykonania projektu badawczego:
Sprawozdanie z wykonania projektu badawczego: ODDZIAŁYWANIE POLA MAGNETYCZNEGO GENEROWANEGO PRZEZ STYMULATOR ADR NA CZYNNOŚĆ LUDZKICH KOMÓREK IMMUNOKOMPETENTNYCH in vitro Celem przeprowadzonych badań była
Bardziej szczegółowoRak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
Rak piersi Doniesienia roku 2014 Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Miejscowe leczenie Skrócone napromienianie części piersi (accelerated partial breast irradiation;
Bardziej szczegółowoLp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia
Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia 21.02. Wprowadzeniedozag adnieńzwiązanychzi mmunologią, krótka historiaimmunologii, rozwójukładuimmun ologicznego. 19.02. 20.02. Wprowadzenie do zagadnień z immunologii.
Bardziej szczegółowoDr hab. n. med. Paweł Blecharz
BRCA1 zależny rak piersi i jajnika odmienności diagnostyczne i kliniczne (BRCA1 dependent breast and ovarian cancer clinical and diagnostic diversities) Paweł Blecharz Dr hab. n. med. Paweł Blecharz Dr
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej) Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt do wykładu
Bardziej szczegółowoOcena. rozprawy doktorskiej mgr Moniki Grygorowicz pt. Wpływ lenalidomidu na interakcje
Prof. dr hab. n. med. Jacek Roliński KATEDRA I ZAKŁAD IMMUNOLOGII KLINICZNEJ UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE ul. Chodźki 4a Tel. (0-81) 448 64 20 20-093 Lublin fax (0-81) 448 64 21 e-mail: jacek.rolinski@gmail.com
Bardziej szczegółowoWskaźniki włóknienia nerek
Wskaźniki włóknienia nerek u dzieci z przewlekłą chorobą nerek leczonych zachowawczo Kinga Musiał, Danuta Zwolińska Katedra i Klinika Nefrologii Pediatrycznej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich
Bardziej szczegółowoLimfocyty T regulatorowe w immunopatologii i immunoterapii chorób alergicznych
Limfocyty T regulatorowe w immunopatologii i immunoterapii chorób alergicznych Dr hab. n. med. Aleksandra Szczawińska- Popłonyk Klinika Pneumonologii, Alergologii Dziecięcej i Immunologii Klinicznej UM
Bardziej szczegółowoCzęść praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I
Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.
Bardziej szczegółowoOdporność nabyta: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii
Odporność nabyta: Komórki odporności nabytej: fenotyp, funkcje, powstawanie, krążenie w organizmie Cechy odporności nabytej Rozpoznawanie patogenów przez komórki odporności nabytej: receptory dla antygenu
Bardziej szczegółowomechanizmach latencji i onkogenezy BLV. Wykazano, że zakażenie BLV powoduje wzrost aktywności telomerazy i skracanie sekwencji telomerowych we
STRESZCZENIE Celem pracy była ocena sekrecji cytokin oraz aktywności telomerazy i długości telomerów w populacjach komórek dendrytycznych (DCs) generowanych z krwi i tkanek limfatycznych zwierząt zakażonych
Bardziej szczegółowoFetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym
Fetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym Dr n med. Katarzyna Musialik Katedra Chorób Wewnętrznych, Zaburzeń Metabolicznych i Nadciśnienia Tętniczego Uniwersytet Medyczny w Poznaniu *W
Bardziej szczegółowoOdpowiedź układu immunologicznego na zakażenie wirusami brodawczaka ludzkiego wpływ na kancerogenezę i wyniki leczenia przeciwnowotworowego
Odpowiedź układu immunologicznego na zakażenie wirusami brodawczaka ludzkiego wpływ na kancerogenezę i wyniki leczenia przeciwnowotworowego Beata Biesaga Zakład Radiobiologii Klinicznej, Centrum Onkologii
Bardziej szczegółowoPiotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi
Piotr Potemski Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi VI Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy, Warszawa, 10-12.08.2016 1 Obserwowane są samoistne regresje zmian przerzutowych
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt wykładu Rozpoznanie antygenu
Bardziej szczegółowoTolerancja transplantacyjna. Grażyna Korczak-Kowalska Zakład Immunologii Klinicznej Instytut Transplantologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Tolerancja transplantacyjna Grażyna Korczak-Kowalska Zakład Immunologii Klinicznej Instytut Transplantologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny Darrell J., et al., Transfusion. 2001, 41 : 419-430. Darrell
Bardziej szczegółowoKomórki macierzyste zastosowania w biotechnologii i medycynie BT Metody identyfikacji i fenotypowania populacji komórek macierzystych
Metody identyfikacji i fenotypowania populacji komórek macierzystych 1 Wstęp Szpik kostny zawiera hematopoetyczne (HSC) oraz niehematopoetyczne komórki macierzyste (KM). Do niehematopoetycznych KM należą:
Bardziej szczegółowoWyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski
III rok Wydział Lekarski Immunologia ogólna z podstawami immunologii klinicznej i alergologii rok akademicki 2016/17 PROGRAM WYKŁADÓW Nr data godzina dzień tygodnia Wyklady IIIL 2016/2017 tytuł Wykladowca
Bardziej szczegółowoCzy chore na raka piersi z mutacją BRCA powinny otrzymywać wstępną. Klinika Onkologii i Radioterapii
Czy chore na raka piersi z mutacją BRCA powinny otrzymywać wstępną chemioterapię z udziałem cisplatyny? Jacek Jassem Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego ń Uniwersytetu t Medycznego Jaka jest siła
Bardziej szczegółowoWydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości
Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Pulmonologia 2015, PAP, Warszawa, 26 maja 2015 1 Epidemiologia raka płuca w Polsce Pierwszy nowotwór w Polsce pod względem umieralności. Tendencja
Bardziej szczegółowoImmunoterapia w praktyce rak nerki
Immunoterapia w praktyce rak nerki VII Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy Warszawa 09 sierpień 2018 Piotr Tomczak Uniwersytet Medyczny Poznań Katedra i Klinika Onkologii Leczenie mrcc - zalecenia
Bardziej szczegółowoS T R E S Z C Z E N I E
STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych
Bardziej szczegółowoImmunoterapia niedrobnokomórkowego raka płuca. dr n. med. Adam Płużański. Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej
Immunoterapia niedrobnokomórkowego raka płuca dr n. med. Adam Płużański Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Centrum Onkologii-Instytut im.m Skłodowskiej-Curie w Warszawie Historia prób immunoterapii
Bardziej szczegółowoLeczenie biologiczne co to znaczy?
Leczenie biologiczne co to znaczy? lek med. Anna Bochenek Centrum Badawcze Współczesnej Terapii C B W T 26 Październik 2006 W oparciu o materiały źródłowe edukacyjnego Grantu, prezentowanego na DDW 2006
Bardziej szczegółowoRak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa
Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa RAK TRZUSTKI U 50% chorych w momencie rozpoznania stwierdza się
Bardziej szczegółowoTyp histopatologiczny
Typ histopatologiczny Wiek Stopieo zróżnicowania nowotworu Typ I (hormonozależny) Adenocarcinoma Adenoacanthoma Naciekanie przestrzeni naczyniowych Wielkośd guza Typ II (hormononiezależny) Serous papillary
Bardziej szczegółowoI. 1) NAZWA I ADRES: Wielkopolskie Centrum Onkologii, ul. Garbary 15, Poznań, woj.
Poznań: Zakup i dostawa produktów do diagnostyki nowotworów dla Wielkopolskiego Centrum Onkologii Numer ogłoszenia: 3635-2011; data zamieszczenia: 04.01.2011 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy Zamieszczanie
Bardziej szczegółowoPersonalizacja leczenia w hematoonkologii dziecięcej
MedTrends 2016 Europejskie Forum Nowoczesnej Ochrony Zdrowia Zabrze, 18-19 marca 2016 r. Personalizacja leczenia w hematoonkologii dziecięcej Prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański Katedra i Klinika
Bardziej szczegółowoSeparacja komórek w gradiencie gęstości PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI (BT 231)
Separacja komórek w gradiencie gęstości PRAKTIKUM Z BIOLOGII KOMÓRKI () Separacja komórek Separacja komórek w gradiencie gęstości W wielu dziedzinach nauk przyrodniczych istnieje potrzeba stosowania określonej
Bardziej szczegółowoWybór najistotniejszych publikacji z roku 2013 Lancet (IF-39)/Lancet Oncology (IF-25)/ Oncologist
Wybór najistotniejszych publikacji z roku 2013 Lancet (IF-39)/Lancet Oncology (IF-25)/ Oncologist (IF-4) Dr n. med. Lubomir Bodnar Klinika Onkologii, Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie Warszawa
Bardziej szczegółowoGdański Uniwersytet Medyczny Wydział Lekarski. Udział mikrorna w procesie starzenia się ludzkich limfocytów T. Joanna Frąckowiak
Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Lekarski Udział mikrorna w procesie starzenia się ludzkich limfocytów T Joanna Frąckowiak Rozprawa doktorska Praca wykonana w Katedrze i Zakładzie Fizjopatologii Gdańskiego
Bardziej szczegółowoLeki immunomodulujące-przełom w leczeniu nowotworów hematologicznych
Leki immunomodulujące-przełom w leczeniu nowotworów hematologicznych Jadwiga Dwilewicz-Trojaczek Katedra i Klinika Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych Warszawski Uniwersytet Medyczny Warszawa
Bardziej szczegółowoBariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca
Bariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca Prof. dr hab. Joanna Chorostowska-Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej Mężczyźni 2013 Zachorowania Zgony Umieralność
Bardziej szczegółowoOcena wewnątrzkomórkowej ekspresji interleukiny 17 u pacjentek z rakiem jajnika
Ocena wewnątrzkomórkowej ekspresji interleukiny 17 u pacjentek z rakiem jajnika Evaluation of the intracellular expression of interleukin 17 in patients with ovarian cancer Rogala Ewelina 1, Nowicka Aldona
Bardziej szczegółowoStreszczenie pracy doktorskiej mgr Maciej Grzywnowicz
Temat pracy Charakterystyka ekspresji receptora programowanej śmierci 1 oraz jego ligandu w przewlekłej białaczce limfocytowej Cel pracy Jedną z cech procesu nowotworzenia jest wykształcenie przez komórki
Bardziej szczegółowoRola przeciwciał neutralizujących w terapiach SM (ciągle dyskutowana) Konrad Rejdak
Rola przeciwciał neutralizujących w terapiach SM (ciągle dyskutowana) Konrad Rejdak Katedra i Klinika Neurologii Uniwersytet Medyczny w Lublinie Immunogeniczność preparatów biologicznych Rossman, 2004
Bardziej szczegółowoImmunoterapia chłoniaka Hodgkina Wieslaw Wiktor Jędrzejczak
Immunoterapia chłoniaka Hodgkina Wieslaw Wiktor Jędrzejczak Katedra i Klinika Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Discovery of dendritic cell History of Cancer
Bardziej szczegółowoLosy pacjentów po wypisie z OIT Piotr Knapik
Losy pacjentów po wypisie z OIT Piotr Knapik Oddział Kliniczny Kardioanestezji i Intensywnej Terapii Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Jaki sens ma to co robimy? Warto wiedzieć co się dzieje z naszymi
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek
Fakultet: Cytometria zastosowanie w badaniach biologicznych Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek Nadzieja Drela Zakład Immunologii WB UW ndrela@biol.uw.edu.pl Przygotowanie
Bardziej szczegółowoTerapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce
Warszawa, 27.01.2016 Seminarium naukowe: Terapie przełomowe w onkologii i hematoonkologii a dostępność do leczenia w Polsce na tle Europy Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce Dr n.
Bardziej szczegółowoOdrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet
Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet Barbara Radecka Opolskie Centrum Onkologii Amadeo Modigliani (1884-1920) 1 Młode chore Kto to taki??? Daniel Gerhartz (1965-) 2 3 Grupy wiekowe
Bardziej szczegółowoRak jajnika. Prof. Mariusz Bidziński. Klinika Ginekologii Onkologicznej
Rak jajnika Prof. Mariusz Bidziński Klinika Ginekologii Onkologicznej Współpraca z firmami: Roche, Astra Zeneca, MSD, Olympus Mutacje w genach BRCA1 i BRCA2 Materiały edukacyjne Astra Zeneca Mutacje w
Bardziej szczegółowoAnaliza mutacji genów EGFR, PIKCA i PTEN w nerwiaku zarodkowym
Analiza mutacji genów EGFR, PIKCA i PTEN w nerwiaku zarodkowym mgr Magdalena Brzeskwiniewicz Promotor: Prof. dr hab. n. med. Janusz Limon Katedra i Zakład Biologii i Genetyki Gdański Uniwersytet Medyczny
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF
Agnieszka Gładysz Ocena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF Katedra i Zakład Biochemii i Chemii Klinicznej Akademia Medyczna Prof.
Bardziej szczegółowoMateriał i metody. Wyniki
Abstract in Polish Wprowadzenie Selen jest pierwiastkiem śladowym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Selen jest wbudowywany do białek w postaci selenocysteiny tworząc selenobiałka (selenoproteiny).
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoTolerancja immunologiczna
Tolerancja immunologiczna autotolerancja, tolerancja na alloantygeny i alergeny dr Katarzyna Bocian Zakład Immunologii kbocian@biol.uw.edu.pl Funkcje układu odpornościowego obrona bakterie alergie wirusy
Bardziej szczegółowoRak trzustki cele terapeutyczne. Sekwencja leczenia.
Rak trzustki cele terapeutyczne. Sekwencja leczenia. Leszek Kraj Klinika Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych Warszawski Uniwersytet Medyczny Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny W
Bardziej szczegółowoOPTYMALNE SCHEMATY LECZENIA A PLANOWANIE ZASOBÓW W ONKOLOGII. PRZYKŁAD RAKA PIERSI. V LETNIA AKADEMIA ONKOLOGICZNA dla DZIENNIKARZY
OPTYMALNE SCHEMATY LECZENIA A PLANOWANIE ZASOBÓW W ONKOLOGII PRZYKŁAD RAKA PIERSI V LETNIA AKADEMIA ONKOLOGICZNA dla DZIENNIKARZY Ewelina Żarłok Revelva Concept Warszawa, 6 sierpnia 2015 1 CZYM JEST MODEL
Bardziej szczegółowodr hab. prof. AWF Agnieszka Zembroń-Łacny DOPING GENOWY 3 CIEMNA STRONA TERAPII GENOWEJ
dr hab. prof. AWF Agnieszka Zembroń-Łacny DOPING GENOWY 3 CIEMNA STRONA TERAPII GENOWEJ KOMÓRKI SATELITARNE (ang. stem cells) potencjał regeneracyjny mięśni HIPERTROFIA MIĘŚNI University College London,
Bardziej szczegółowofix RNA Roztwór do przechowywania i ochrony przed degradacją próbek przeznaczonych do izolacji RNA kat. nr. E0280 Sierpień 2018
Sierpień 2018 fix RNA Roztwór do przechowywania i ochrony przed degradacją próbek przeznaczonych do izolacji RNA kat. nr. E0280 EURx Ltd. 80-297 Gdansk Poland ul. Przyrodnikow 3, NIP 957-07-05-191 KRS
Bardziej szczegółowoLek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.
Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski
Bardziej szczegółowoIwona Hus 1, Magdalena Wasiak 2, 3, Justyna Miłczek 4, Jacek Roliński 2
praca oryginalna / original research article 215 Generacja komórek dendrytycznych z monocytów krwi obwodowej chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową przy użyciu GM-CSF, IL-4 i TNF nie indukuje ich
Bardziej szczegółowoPro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas
www.oncotarget.com Oncotarget, Supplementary Materials Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas SUPPLEMENTARY MATERIALS Supplementary
Bardziej szczegółowoKeytruda (pembrolizumab)
EMA/235911/2019 EMEA/H/C/003820 Przegląd wiedzy na temat leku Keytruda i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE Co to jest lek Keytruda i w jakim celu się go stosuje Keytruda
Bardziej szczegółowoPrzegląd wiedzy na temat leku Opdivo i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE
EMA/55246/2019 EMEA/H/C/003985 Przegląd wiedzy na temat leku Opdivo i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE Co to jest lek Opdivo i w jakim celu się go stosuje Opdivo jest lekiem
Bardziej szczegółowoCzym jest medycyna personalizowana w kontekście wyzwań nowoczesnej onkologii?
Czym jest medycyna personalizowana w kontekście wyzwań nowoczesnej onkologii? Wykorzystanie nowych technik molekularnych w badaniach nad genetycznymi i epigenetycznymi mechanizmami transformacji nowotworowej
Bardziej szczegółowoRok akademicki:2017/2018
Rok akademicki:2017/2018 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 30 godzin Seminaria 15 godzin Forma zaliczenia:
Bardziej szczegółowoCharakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego
Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób
Bardziej szczegółowoPrzegląd wiedzy na temat leku Opdivo i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE
EMA/489091/2018 EMEA/H/C/003985 Przegląd wiedzy na temat leku Opdivo i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE Co to jest lek Opdivo i w jakim celu się go stosuje Opdivo jest
Bardziej szczegółowoGood Clinical Practice
Good Clinical Practice Stowarzyszenie na Rzecz Dobrej Praktyki Badań Klinicznych w Polsce (Association for Good Clinical Practice in Poland) http://www.gcppl.org.pl/ Lecznicze produkty zaawansowanej terapii
Bardziej szczegółowoZnaczenie PFS oraz OS w analizach klinicznych w onkologii
Znaczenie PFS oraz OS w analizach klinicznych w onkologii experience makes the difference Magdalena Władysiuk, lek. med., MBA Cel terapii w onkologii/hematologii Kontrola rozwoju choroby Kontrola objawów
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny i teoretyczny
Rok akademicki 2016/2017 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny
Bardziej szczegółowoInstrukcje do ćwiczeń oraz zakres materiału realizowanego na wykładach z przedmiotu Inżynieria bioprocesowa na kierunku biotechnologia
1 Zakład Mikrobiologii UJK Instrukcje do ćwiczeń oraz zakres materiału realizowanego na wykładach z przedmiotu Inżynieria bioprocesowa na kierunku biotechnologia 2 Zakład Mikrobiologii UJK Zakres materiału
Bardziej szczegółowodiagnostyka różnicowa złośliwych i niezłośliwych zmian w jajnikach nie tylko CA 125 i HE4, ale również wybrane wykładniki gospodarki lipidowej
diagnostyka różnicowa złośliwych i niezłośliwych zmian w jajnikach nie tylko CA 125 i HE4, ale również wybrane wykładniki gospodarki lipidowej Pracownia Markerów Nowotworowych Zakładu Patologii i Diagnostyki
Bardziej szczegółowoExpression of CD74 on the lymphocytes from peripheral blood, lymph nodes and tumor tissue of patients with NSCLC
Expression of CD74 on the lymphocytes from peripheral blood, lymph nodes and tumor tissue of patients with NSCLC Mariusz Stram 1, Jacek Tabarkiewicz 1, Paweł Rybojad 2, Mariusz Kędra 2, Marek Sawicki 2,
Bardziej szczegółowoPłynna biopsja Liquid biopsy. Rafał Dziadziuszko Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny
Płynna biopsja Liquid biopsy Rafał Dziadziuszko Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny Podstawowe pojęcia Biopsja uzyskanie materiału tkankowego lub komórkowego z guza celem ustalenia
Bardziej szczegółowoAnalysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Bardziej szczegółowoUSG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia.
STRESZCZENIE Serologiczne markery angiogenezy u dzieci chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów - korelacja z obrazem klinicznym i ultrasonograficznym MIZS to najczęstsza przewlekła artropatia
Bardziej szczegółowoMaciej Korpysz. Zakład Diagnostyki Biochemicznej UM Lublin Dział Diagnostyki Laboratoryjnej Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 w Lublinie
Nowe możliwości oceny białka monoklonalnego za pomocą oznaczeń par ciężki-lekki łańcuch immunoglobulin (test Hevylite) u chorych z dyskrazjami plazmocytowymi. Maciej Korpysz Zakład Diagnostyki Biochemicznej
Bardziej szczegółowoMechanizm działania terapii fotodynamicznej w diagnozowaniu i leczeniu nowotworów. Anna Szczypka Aleksandra Tyrawska
Mechanizm działania terapii fotodynamicznej w diagnozowaniu i leczeniu nowotworów Anna Szczypka Aleksandra Tyrawska Metody fotodynamiczne PDT Technika diagnostyczna i terapeutyczna zaliczana do form fotochemioterapii
Bardziej szczegółowoMaria Szczotka ROZPRAWA HABILITACYJNA
Maria Szczotka ZASTOSOWANIE CYTOMETRII PRZEPŁYWOWEJ DO OCENY EKSPRESJI BIAŁKA gp51 WIRUSA ENZOOTYCZNEJ BIAŁACZKI BYDŁA (BLV) W LIMFOCYTACH ZAKAŻONYCH ZWIERZĄT ROZPRAWA HABILITACYJNA RECENZENCI: prof. dr
Bardziej szczegółowoProfil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych. pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe
lek. Krzysztof Kołodziejczyk Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Andrzej
Bardziej szczegółowoOdmienności podejścia terapeutycznego w rzadszych podtypach raka jajnika
Odmienności podejścia terapeutycznego w rzadszych podtypach raka jajnika Rak jajnika: nowe wyzwania diagnostyczno - terapeutyczne Warszawa, 15-16.05.2015 Dagmara Klasa-Mazurkiewicz Gdański Uniwersytet
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji CD25 na powierzchni limfocytów T CD4+ krwi obwodowej u pacjentów z astmą
251 Ocena ekspresji CD25 na powierzchni limfocytów T CD4+ krwi obwodowej u pacjentów z astmą CD25 molecule expression on peripheral blood CD4+ T cells in asthmatic patients Andrzej Eljaszewicz 1, Małgorzata
Bardziej szczegółowoLaboratorium Wirusologiczne
Laboratorium Wirusologiczne Krzysztof Pyrd Pracownia wirusologiczna: Powstanie i wyposażenie całkowicie nowego laboratorium w ramach Zakładu Mikrobiologii WBBiB Profil: laboratorium molekularno-komórkowe
Bardziej szczegółowoKatarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE
Pomorski Uniwersytet Medyczny Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE Promotor: dr hab. prof. nadzw.
Bardziej szczegółowoIs there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report
Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?
Bardziej szczegółowoDiagnostyka zakażeń EBV
Diagnostyka zakażeń EBV Jakie wyróżniamy główne konsekwencje kliniczne zakażenia EBV: 1) Mononukleoza zakaźna 2) Chłoniak Burkitta 3) Potransplantacyjny zespół limfoproliferacyjny Jakie są charakterystyczne
Bardziej szczegółowoDr hab. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej WIM Warszawa
Dr hab. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej WIM Warszawa ROZPOZNAWANIE: PET - CT W ONKOLOGII poszukiwanie ognisk choroby - wczesne wykrywanie różnicowanie zmian łagodnych
Bardziej szczegółowoOpieka po operacjach endoskopowych zatok (FEOZ) z oceną regeneracji błony śluzowej na podstawie badań cytologicznych
Opieka po operacjach endoskopowych zatok (FEOZ) z oceną regeneracji błony śluzowej na podstawie badań cytologicznych Dr n. med. Jacek Schmidt Oddział Otolaryngologiczny ZOZ MSWiA w Łodzi Operacje endoskopowe
Bardziej szczegółowoZEWNĄTRZKOMÓRKOWEJ U PACJENTÓW OPEROWANYCH Z POWODU GRUCZOLAKA PRZYSADKI
Daniel Babula AKTYWNOŚĆ WYBRANYCH METALOPROTEINAZ MACIERZY ZEWNĄTRZKOMÓRKOWEJ U PACJENTÓW OPEROWANYCH Z POWODU GRUCZOLAKA PRZYSADKI ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH - streszczenie Promotor:
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA ARKUSZ KALKULACYJNY OKREŚLAJĄCY CENĘ OFERTY. zestaw 4
. Pieczęć nagłówkowa ZAŁĄCZNIK NR 1A.1 DO SIWZ Data... OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA ARKUSZ KALKULACYJNY OKREŚLAJĄCY CENĘ OFERTY Część nr 1 Odczynniki do hodowli komórkowych Wartość 1 Zestaw uzupełniający
Bardziej szczegółowoIngrid Wenzel. Rozprawa doktorska. Promotor: dr hab. med. Dorota Dworakowska
Ingrid Wenzel KLINICZNE ZNACZENIE EKSPRESJI RECEPTORA ESTROGENOWEGO, PROGESTERONOWEGO I ANDROGENOWEGO U CHORYCH PODDANYCH LECZNICZEMU ZABIEGOWI OPERACYJNEMU Z POWODU NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUC (NDKRP)
Bardziej szczegółowoRaki HPV (+) ustnej części gardła. Kiedy i jak deeskalować intensywność leczenia? Dr hab. n. med. Tomasz Rutkowski Lek. Dorota Księżniak-Baran
Raki HPV (+) ustnej części gardła. Kiedy i jak deeskalować intensywność leczenia? Dr hab. n. med. Tomasz Rutkowski Lek. Dorota Księżniak-Baran Epidemiologia Chaturvedi et al. 2011 Epidemiologia Odsetek
Bardziej szczegółowo