Wymagania edukacyjne na poszczególne śródroczne oceny klasyfikacyjne z przyrody dla klasy 6b w roku szklnym 2016/2017

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne na poszczególne śródroczne oceny klasyfikacyjne z przyrody dla klasy 6b w roku szklnym 2016/2017

2 OCENA SEMESTRALNA temat lekcji I SEMESTR Dział 1 Życie w glebie i wodzie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. Poznajesz wyjaśnia, co to jest wymienia czynniki, wyjaśnia etapy opisuje znaczenie rozpoznaje rodzaje rodzaje gleb gleba, od których zależy powstawania gleby, gleby jako bogactwa gleb na podstawie ich wskazuje na rodzaj gleby, opisuje poziomy naturalnego, profili. przykładowym profilu rysuje schematyczny glebowe na podaje różnice między glebowym warstwę profil glebowy. schematycznym glebą leśną a glebą próchniczną. profilu glebowym, wykorzystywaną pod wymienia rodzaj uprawy rolnicze. gleby w zależności od skały macierzystej. 2. Jakie podaje znaczenie gleby określa znaczenie określa rolę uzasadnia, dlaczego wyjaśnia, jak organizmy żyją dla roślin, zwierząt warstwy dżdżownic dżdżownice zasługują gruzełkowata budowa w glebie? i ludzi, próchnicznej dla w podnoszeniu na ochronę, gleby wpływa na życie wymienia organizmy żyzności gleby, żyzności gleby, wyjaśnia, dlaczego po roślin. żyjące w glebie, prezentuje wybrane podaje argumenty przeprowadzonej wyjaśnia, dlaczego nie organizmy glebowe. przeciwko wypalaniu obserwacji organizmy wolno wypalać traw. traw. należy wypuścić w tym samym

3 miejscu, skąd zostały pobrane. 3. Jakie wymienia różnice na wybranych podaje przykłady wykazuje różnice opisuje strefy organizmy żyją między środowiskiem przykładach słodkowodnych w warunkach życia występowania roślin w wodach wodnym przedstawia bezkręgowców, w wodzie i na lądzie, w jeziorze, słodkich? a środowiskiem przystosowania roślin opisuje strefy wynikające podaje przykład lądowym, do życia w wodzie, występowania roślin z warunków łańcucha podaje przykłady rozpoznaje pospolite w jeziorze. środowiska, pokarmowego w zwierząt wód słodkich organizmy określa, czym jest środowisku w Polsce, ze słodkowodne. plankton i jakie jest słodkowodnym. szczególnym jego znaczenie. uwzględnieniem ryb. 4. Bezkręgowce zalicza dżdżownice opisuje narządy opisuje sposoby porównuje skorupiaki, opisuje przebieg zwierzęta i pijawki do pierścienic, oddechowe wymiany gazowej pajęczaki i owady. rozwoju owadów. o prostej budowie, a ślimaki i małże do skorupiaków, ślimaków i małżów, żyjące w różnych mięczaków, pajęczaków wymienia cechy środowiskach krótko charakteryzuje i owadów, charakterystyczne skorupiaki, pajęczaki klasyfikuje poznanych grup i owady. pospolitych zwierząt. przedstawicieli bezkręgowców (okazy lub na rysunkach) do odpowiednich grup. 5. Ryby to wskazuje najważniejsze wyjaśnia, co to podaje przykłady ryb opisuje przebieg wyjaśnia zasadę zwierzęta wodne przystosowania ryb do znaczy, że ryby są kostnych rozmnażania się ryb. działania pęcherza życia w środowisku zmiennocieplne. i chrzęstnych. pławnego.

4 wodnym, podaje przykłady ryb słodkowodnych i morskich występujących w Polsce. 6. Płazy to podaje przykłady odróżnia płazy od opisuje przebieg uzasadnia konieczność wykazuje związek zwierzęta wodno- płazów bezogonowych innych zwierząt na rozmnażania się ochrony płazów. między elementami lądowe i ogoniastych podstawie i rozwoju płazów. budowy ciała płazów występujących charakterystycznych a środowiskami, w Polsce, cech. w których żyją te wymienia cechy zwierzęta. przystosowujące płazy do życia w wodzie i na lądzie.

5 7. Powtórzenie podaje przykłady porównuje warunki rozpoznaje pospolite porównuje glebę porównuje działu Życie organizmów żyjących życia w wodzie i na gatunki ryb bielicową, brunatną rozmnażanie się w glebie i wodzie w glebie, lądzie, (z podziałem na i czarnoziem, oraz rozwój ryb podaje przykłady roślin rozróżnia i podaje słodkowodne omawia strefowość i płazów. wodnych, charakterystyczne i morskie) oraz życia rozróżnia ryby i płazy. cechy pierścienic, płazów, w wodzie, mięczaków, porównuje budowę porównuje poznane skorupiaków, ryb grupy bezkręgowców. pajęczaków i płazów. i owadów, wymienia cechy charakterystyczne ryb i płazów świadczące o przystosowaniu do życia w określonych środowiskach. Dział 2 Różnorodność organizmów lądowych 8. Warunki życia wymienia typowe cechy opisuje warunki porównuje warunki podaje przykłady uzasadnia, że na lądzie środowisk lądowych. świetlne życia na lądzie zależności środowiska lądowe są i temperaturowe na i w wodzie, organizmów lądowych różnorodne pod lądzie, podaje przykłady od światła. względem panujących podaje przykłady wpływu rodzaju warunków. wpływu temperatury podłoża na życie na życie organizmów organizmów. lądowych.

6 9. Dlaczego podaje przykłady roślin rozpoznaje sosnę, wykazuje uzasadnia korzyści porównuje rośliny rośliny nasienne okrytonasiennych świerk i jodłę. zróżnicowanie roślin płynące dla roślin okrytonasienne dominują na wykorzystywanych okrytonasiennych. z wytworzenia nasion i nagonasienne. lądach? przez człowieka, i owoców. odróżnia rośliny 10. Mchy odróżnia mchy opisuje budowę i rolę charakteryzuje podaje przykłady opisuje powstawanie i paprocie to także i paprocie na podstawie poszczególnych torfowce. paprotników i znaczenie torfowisk. rośliny lądowe budowy zewnętrznej. części mchu, chronionych, opisuje rolę organów paproci. rozpoznaje i krótko charakteryzuje widłaki oraz skrzypy. 11. W jaki sposób podaje wymienia grupy wskazuje różnice wykazuje, że uzasadnia konieczność gady charakterystyczne gadów. między gadami rozmnażanie się ochrony gadów, przystosowały się cechy gadów, a płazami. i rozwój gadów podaje przykłady do życia na wymienia gady stanowią gadów kopalnych. lądzie? występujące w Polsce. przystosowanie do życia na lądzie. 12. Jak ptaki wymienia cechy podaje przykłady wyjaśnia, na czym opisuje rozmnażanie wskazuje przystosowały się budowy zewnętrznej polskich ptaków polega stałocieplność się i rozwój ptaków. cechy budowy do lotu? ptaka świadczące o występujących i jakie korzyści wewnętrznej ptaka przystosowaniu do lotu. w różnych wynikają z niej dla świadczące o środowiskach, zwierząt. przystosowaniu do przedstawia budowę lotu. jaja ptaka. 13. Poznajesz podaje przykłady opisuje pokrycie ciała podaje cechy porównuje torbacze, wykazuje

7 ssaki kręgowce ssaków żyjących ssaków, świadczące o tym, że stekowce różnorodność ssaków. karmiące młode w różnych wymienia cechy człowiek jest ssakiem. i łożyskowce. mlekiem środowiskach. charakterystyczne ssaków. 14. Powtórzenie rozróżnia rośliny opisuje warunki życia porównuje warunki porównuje mchy wykazuje związek działu okrytonasienne, na lądzie, życia na lądzie i paprocie. między rozwojem Różnorodność nagonasienne, paprocie opisuje i w wodzie, zarodkowym gadów, organizmów i mchy, przystosowania porównuje rośliny ptaków i ssaków lądowych rozpoznaje pospolite ptaków do lotu, nagonasienne a uniezależnieniem rośliny nagonasienne wymienia typowe i okrytonasienne, tych zwierząt od i okrytonasienne, cechy gadów, ptaków porównuje gady, ptaki środowiska wodnego. rozróżnia gady, ptaki i ssaków. i ssaki. i ssaki. Dział 3 Funkcjonowanie organizmów 15. Poznajesz wymienia podstawowe wskazuje, w jaki krótko omawia wyjaśnia na wskazuje różnice czynności życiowe czynności życiowe sposób jego organizm poszczególne przykładach, na czym w realizacji czynności organizmów organizmów. wykonuje czynności czynności życiowe. polega reagowanie na życiowych między życiowe. bodźce. roślinami a zwierzętami. 16. Jakie są wymienia sposoby porównuje opisuje przebieg opisuje znaczenie podaje, jakie sposoby odżywiania się odżywianie się fotosyntezy, roślin w życiu organizmy są odżywiania się organizmów, ze samożywne uwzględnia rolę człowieka. głównymi organizmów? wskazaniem, u których i cudzożywne. chlorofilu, producentami na grup organizmów wyjaśnia znaczenie lądach i w wodach. występują. procesu fotosyntezy.

8 17. Zwierzęta są podaje przykłady na dowolnie opisuje różnorodność charakteryzuje wskazuje różnice przystosowane do roślinożerców wybranych przystosowań płynożerców między pokarmem pobierania i mięsożerców przykładach ptaka mięsożerców i planktonożerców roślinnym różnorodnego z najbliższego i ssaka i roślinożerców do ich przystosowania do a zwierzęcym pokarmu otoczenia. roślinożernego oraz zdobywania pokarmu. zdobycia pokarmu, i wynikające z tego ptaka i ssaka podaje przykłady konsekwencje dla mięsożernego egzotycznych roślinożerców. wskazuje ich roślinożerców przystosowania do i mięsożerców, zdobywania pokarmu. prawidłowo określając kontynent, na którym żyją. 18. Co łączy wymienia składniki podaje przykłady wykazuje uzasadnia, że spalanie identyfikuje spalanie powietrza, materiałów doświadczalnie, że jest źródłem energii, doświadczalnie i oddychanie? zalicza spalanie do energetycznych, czynnikiem określa produkty produkty spalania przemian a wśród nich tłuszcze niezbędnym do spalania paliw i oddychania: nieodwracalnych, roślinne i zwierzęce, spalania jest tlen, ciekłych i stałych dwutlenek węgla, parę opisuje zjawiska określa znaczenie określa produkty w warunkach wodną oraz podaje ich towarzyszące spalaniu. tlenu jako gazu spalania paliw niedoboru powietrza. nazwy. podtrzymującego ciekłych i stałych przy spalanie, swobodnym dostępie wymienia wspólne powietrza. produkty spalania i oddychania. 19. Dzięki czemu podaje przykłady wyjaśnia, co jest podaje, co jest określa sposób dostrzega analogię organizmy zwierząt prowadzących celem oddychania, niezbędne do wykonywania między oddychaniem uzyskują energię? wymianę gazową za uzasadnia, że oddychania wymiany gazowej a spalaniem (np.

9 pomocą płuc i skrzeli. wszystkie organizmy komórkowego i co przez rośliny, drewna lub węgla). muszą oddychać. powstaje w wyniku wykazuje, że tego procesu. oddychanie jest związane z odżywianiem się. 20. Sposoby wyjaśnia, co jest celem określa, jaka jest podaje przykłady porównuje uzasadnia, dlaczego rozmnażania się rozmnażania się, istota rozmnażania sposobów rozmnażanie się pewne organizmy organizmów podaje przykłady płciowego. bezpłciowego płciowe i bezpłciowe. należą do jednego gatunków organizmów rozmnażania się, gatunku, a inne nie. żyjących w najbliższym otoczeniu. wykazuje, że rośliny, podobnie jak zwierzęta, rozmnażają się płciowo. 21. Powtórzenie wymienia czynności określa cel określa, czym jest opisuje przebieg porównuje oddychanie działu życiowe organizmów, poszczególnych gatunek, fotosyntezy, i spalanie. Funkcjonowanie podaje przykłady czynności życiowych wyjaśnia różnicę podaje, co jest organizmów narządów wymiany organizmów, między potrzebne do spalania gazowej. podaje skład samożywnością i co powstaje w jego powietrza. a cudzożywnością, wyniku, wyjaśnia różnicę porównuje sposoby między wykonywania rozmnażaniem czynności życiowych płciowym przez rośliny a bezpłciowym. i zwierzęta. Dział 4 Planeta Ziemia 22. Słońce jest wyjaśnia założenia opisuje hipotezę uzasadnia, że dzięki opisuje budowę porównuje historyczne

10 gwiazdą, dzięki teorii heliocentrycznej dotyczącą powstania Słońcu może istnieć Układu Słonecznego, hipotezy (poglądy) której istniejemy Mikołaja Kopernika, Układu Słonecznego, życie na Ziemi, wymienia powody, dla dotyczące Układu wymienia planety wymienia planety opisuje ruch planet których Pluton Słonecznego. Układu Słonecznego, Układu Słonecznego, Układu Słonecznego. przestał być uznawany opisuje przyczyny w kolejności od za planetę. powstawania zaćmienia Słońca, dzieli je na Słońca. skaliste i gazowe. 23. Poznajesz wskazuje na schemacie wymienia cechy charakteryzuje porównuje cechy opisuje różne obiekty planety Układu układu planet wybraną klimatu wybranej planety Układu klimatu wybranej astronomiczne. Słonecznego przez nauczyciela planety skalistej Słonecznego. planety i Ziemi oraz planetę, i wyjaśnia, dlaczego wyjaśnia, dlaczego opisuje wybraną planetę nie rozwinęło się na panują na niej warunki Układu Słonecznego. niej życie. niesprzyjające życiu. 24. Z czego jest wymienia warstwy charakteryzuje krótko charakteryzuje wykreśla, według uzasadnia podział zbudowana budujące Ziemię, substancje metaliczne warstwy budujące opisu, diagram substancji budujących Ziemia? rozróżnia przedmioty i niemetaliczne, Ziemię, posługując słupkowy skorupę ziemską na wykonane z materiałów określa zastosowanie się graficznym rozpowszechnienia proste i złożone. o właściwościach wybranych schematem budowy niektórych substancji metalicznych materiałów Ziemi. prostych i niemetalicznych. o właściwościach (pierwiastków metalicznych. głównych) budujących skorupę ziemską. 25. Globus jest wskazuje na globusie wymienia rodzaje wskazuje na globusie uzasadnia, że globus wymienia cechy modelem Ziemi bieguny oraz oś globusów. półkulę północną jest dobrym modelem poznanych globusów, ziemską, i południową oraz naszej planety. wyjaśnia, jakie rozróżnia południki i wschodnią znaczenie dla życia na równoleżniki. i zachodnią, Ziemi ma nachylenie

11 podaje cechy południków i równoleżników. osi ziemskiej do płaszczyzny obrotu. 26. Dlaczego definiuje ruch obrotowy wyjaśnia termin wyjaśnia uzasadnia oblicza godzinę czasu występują noce Ziemi, górowanie Słońca, obserwowane wprowadzenie lokalnego na podstawie i dni? wymienia dzień i noc wyjaśnia, że na Ziemi zjawisko pozornego w niektórych długości geograficznej, jako skutek ruchu występują strefy ruchu gwiazd na państwach czasu opisuje pozostałe obrotowego. czasowe oraz niebie, urzędowego, (nieujęte słoneczny (lokalny) wyjaśnia zjawisko na podstawie mapy w podręczniku) skutki i czas urzędowy. powstawania dnia stref czasowych ruchu obrotowego i nocy jako w atlasie odczytuje Ziemi. następstwo ruchu różnice czasu obrotowego Ziemi, w różnych miejscach wyjaśnia znaczenie na Ziemi. utworzenia stref czasowych. 27. Jakie są definiuje ruch wymienia daty posługuje się wskazuje rysunek samodzielnie wykonuje następstwa ruchu obiegowy Ziemi, rozpoczęcia pór roku, terminami: zwrotnik przedstawiający rysunki obiegowego podaje jego czas wyjaśnia terminy Raka, zwrotnik położenie Ziemi przedstawiające Ziemi? trwania, równonoc Koziorożca, koła w stosunku do Słońca położenie Słońca wymienia jego i przesilenie, podbiegunowe; w dniach przesileń i Ziemi w dniach najważniejszy skutek wyjaśnia, dlaczego wskazuje je na i równonocy, rozpoczęcia por roku, występowanie pór roku. co 4 lata luty ma 29 globusie. wyjaśnia, w jaki wyjaśnia zależność pór dni, sposób położenie roku od wysokości wymienia i wskazuje Słońca w stosunku do Słońca nad na mapie strefy osi ziemskiej widnokręgiem. oświetlenia Ziemi. warunkuje oświetlenie

12 Ziemi, rozpoznaje i wskazuje rysunki przedstawiające położenie Ziemi w stosunku do Słońca w dniach rozpoczynających pory roku. 28. Poznajesz lądy nazywa i wskazuje na wyjaśnia terminy wyjaśnia termin opisuje budowę dna wyjaśnia, w jaki i oceany globusie oraz mapie linia brzegowa wszechocean, oceanicznego, sposób dany czynnik kontynenty i oceany, rozwinięta wyjaśnia znaczenie wskazuje na mapie: wpływa na zmianę wskazuje na mapie i nierozwinięta, terminów: wyspa, szelf, stok zasolenia mórz świata przykładową rozpoznaje na mapie półwysep, przylądek, kontynentalny, rów i oceanów (zwiększa wyspę, półwysep, linię brzegową zatoka, cieśnina, oceaniczny, grzbiet zasolenie czy archipelag wysp. rozwiniętą określa, bez mapy, oceaniczny, zmniejsza i dlaczego). i nierozwiniętą, półkulę, na której leży wymienia czynniki podaje nazwę: dany kontynent. mające wpływ na największego, zasolenie mórz najmniejszego, i oceanów. najzimniejszego i najcieplejszego kontynentu. 29. Największy, wskazuje poszczególne wskazuje i odczytuje wskazuje na mapie opisuje położenie wymienia przykładowe najmniejszy, kontynenty na globusie, z mapy nazwy granice między Australii w stosunku (największe) państwa najcieplejszy, mapie ściennej świata większych wysp, Afryką a Europą do innych leżące na najzimniejszy... oraz mapie w atlasie, półwyspów, cieśnin i Afryką a Azją oraz kontynentów, poszczególnych

13 wymienia i wskazuje na i mórz przybrzeżnych między innymi uzasadnia różnice we kontynentach, mapie oceany i morza każdego kontynentu, kontynentami, florze i faunie między wskazuje na mapie oblewające rozpoznaje rodzaj wskazuje na mapie Australią a innymi (wymienione przez poszczególne linii brzegowej przy świata Australię. kontynentami (relikty nauczyciela) większe kontynenty. różnych i endemity), krainy geograficzne, kontynentach podaje powierzchnię rzeki i jeziora oraz i uzasadnia swój kontynentów od obiekty na różnych wybór, największego do kontynentach. najmniejszego. wskazuje na mapie obiekty na różnych kontynentach, podaje czy jest to kraina geograficzna, wyspa, półwysep i inne. analizuje, porównuje mapy tematyczne różnych kontynentów, wyciąga wnioski. 30. Poznajesz podaje przykłady wyjaśnia, co to jest opisuje wyjaśnia różnice układa prosty łańcuch życie w oceanach morskich organizmów plankton, przystosowania w sposobie pokarmowy samożywnych wymienia czynniki organizmów do życia odżywiania się występujący i cudzożywnych, niezbędne do w strefie przybrzeżnej fitoplanktonu w głębinach opisuje przystosowania zachodzenia procesu i toni wodnej, i zooplanktonu, oceanicznych, zwierząt do życia fotosyntezy. układa prosty łańcuch wyjaśnia, jak porównuje warunki w głębinach pokarmowy odżywiają się panujące oceanicznych. występujący organizmy w poszczególnych w oceanie. w głębinach strefach. oceanicznych. 31. Podróże opisuje najdawniejsze wymienia dwa ocenia znaczenie wyjaśnia, dlaczego ocenia znaczenie ery

14 pomagają lepiej odkrycia geograficzne, nazwiska Polaków, podróży Kolumba wiek XV i XVI wielkich odkryć poznać świat które przyczyniły się do którzy przyczynili się i Magellana dla nazwano erą wielkich geograficznych dla zmiany sposobu do poznania różnych rozwoju myśli odkryć geograficznych rozwoju świata, myślenia o Ziemi, zakątków kuli geograficznej, opowiada ocenia znaczenie opisuje wyprawy ziemskiej, o zdobywcach odkryć geograficznych Kolumba i Magellana. wskazuje na mapie biegunów ziemskich, dla tempa rozwoju trasy wybranych podaje ich nazwiska. świata w wieku XX podróżników. i XXI. OCENA SRÓDROCZNA II SEMESTR 32. Powtórzenie wyjaśnia założenia wyjaśnia, dlaczego wyjaśnia wyjaśnia, w jaki na podstawie mapy działu Planeta teorii heliocentrycznej na Ziemi występują: konsekwencje ruchów sposób położenie stref czasowych Ziemia Mikołaja Kopernika, czas lokalny, czas Ziemi, Słońca w stosunku do w atlasie odczytuje definiuje ruchy Ziemi słoneczny i czas wyjaśnia znaczenie osi ziemskiej różnice czasu (obrotowy i obiegowy), urzędowy, utworzenia stref warunkuje oświetlenie w różnych miejscach wymienia wyjaśnia terminy: czasowych oraz Ziemi, na Ziemi, najważniejsze górowanie, uzasadnia rozpoznaje i wskazuje opisuje pozostałe konsekwencje ruchów przesilenie wprowadzenie czasu rysunki (nieujęte Ziemi, i równonoc. urzędowego, przedstawiające w podręczniku) skutki nazywa i wskazuje na wymienia i wskazuje posługuje się położenie Ziemi ruchu obrotowego globusie i mapie na mapie strefy terminami: zwrotnik w stosunku do Słońca Ziemi, kontynenty i oceany oświetlenia Ziemi, Raka, zwrotnik w dniach samodzielnie wykonuje oraz pokazuje rozpoznaje linię Koziorożca, koła rozpoczynających rysunki

15 Dział 5 Krajobrazy Ziemi przykładową wyspę, brzegową rozwiniętą podbiegunowe; pory roku, przedstawiające półwysep, archipelag, i linię brzegową wskazuje je na wyjaśnia zależność położenie Słońca wskazuje kontynent: nierozwiniętą, globusie, pór roku od wysokości i Ziemi w dniach największy, opowiada wskazuje na mapie Słońca nad rozpoczęcia pór roku, najmniejszy, o najdawniejszych granice między widnokręgiem, wyjaśnia, w jaki najcieplejszy, oraz późniejszych Afryką a Europą wyjaśnia budowę dna sposób dany czynnik najzimniejszy. odkryciach i Afryką a Azją oraz oceanicznego oraz wpływa na zmianę geograficznych, które między innymi pojęcie wszechoceanu, zasolenia mórz przyczyniły się do kontynentami. wymienia czynniki i oceanów (zwiększa zmiany sposobu mające wpływ na zasolenie czy myślenia o Ziemi zasolenie mórz zmniejsza i dlaczego). oraz o wyprawie i oceanów, Kolumba i Magellana. analizuje, porównuje mapy tematyczne różnych kontynentów, wyciąga wnioski, ocenia znaczenie odkryć geograficznych dla tempa rozwoju świata. 33. Klimaty na wymienia i wskazuje wymienia strefy charakteryzuje strefy wskazuje różnice uzasadnia Ziemi układają się na mapie strefy roślinne występujące klimatyczne, między strefami występowanie strefowo klimatyczne, na Ziemi, opisuje strefy klimatycznymi krajobrazów określa w przybliżeniu określa położenie roślinne występujące i roślinnymi i je astrefowych, położenie strefy strefy klimatycznej na kuli ziemskiej, uzasadnia, podaje przykłady roślinnej w stosunku i roślinnej wymienia strefy leśne podaje przykłady krajobrazów

16 do równika. w stosunku do i bezleśne. wpływu różnych astrefowych. innych stref. czynników przyrodniczych na powstawanie stref roślinnych, uzasadnia różnice między strefami klimatycznymi. 34. W pobliżu wskazuje na mapie wymienia cechy opisuje klimat interpretuje dane prezentuje bogactwo równika rośnie świata obszary klimatu typowego wilgotnych lasów dotyczące średnich roślin i zwierząt wilgotny las występowania dla obszarów równikowych miesięcznych opadów żyjących równikowy wilgotnych lasów zajmowanych przez i związane z nim i temperatury w wilgotnych lasach równikowych, wilgotne lasy warunki życia powietrza równikowych różnych podaje przykłady równikowe, organizmów. przedstawione na kontynentów. organizmów żyjących prezentuje prostą wykresie. w wilgotnym lesie równikowym. zależność pokarmową występującą w wilgotnym lesie równikowym. 35. Na Ziemi są wskazuje na mapie wymienia interpretuje dane opisuje klimat wskazuje obszary morza traw świata obszary charakterystyczne przedstawione na obszarów trawiastych sawann na różnych sawanny zajmowane przez cechy klimatu wykresie dotyczące sawann oraz kontynentach. sawanny, sawann, średnich związane z nim podaje przykłady opisuje miesięcznych warunki życia organizmów przystosowania opadów i temperatury organizmów.

17 zamieszkujących organizmów do powietrza. sawanny. życia na obszarach trawiastych, prezentuje prostą zależność pokarmową występującą na sawannie. 36. Stepy podaje przykłady wskazuje na mapie interpretuje dane opisuje klimat charakteryzuje obszary przypominają organizmów świata występowanie przedstawione na obszarów trawiastych trawiaste różnych ogromne łąki zamieszkujących step, obszarów wykresie dotyczące prerii, pampy, stepu, kontynentów. pampę, prerię. zajmowanych przez średnich puszty oraz związane obszary trawiaste miesięcznych z nim warunki życia klimatu opadów i temperatury organizmów, umiarkowanego, powietrza, wyjaśnia, dlaczego prezentuje prostą wymienia obecnie obszary zależność charakterystyczne trawiaste stepy są pokarmową cechy klimatu nazywane występującą na obszarów spichlerzem świata. stepie, pampie lub zajmowanych przez prerii. step, pampę, prerię. 37. Poznajesz wskazuje na mapie wymienia cechy rozpoznaje na opisuje klimat pustyń prezentuje fragmenty wielkie pustynie świata obszary klimatu obszarów ilustracjach i nazywa i związane z nim literatury opisujące świata pustynne, pustynnych na rodzaje pustyń. warunki życia krajobraz i warunki podaje przykłady podstawie organizmów. życia na pustyniach organizmów interpretacji wykresu różnych kontynentów. zamieszkujących klimatycznego,

18 pustynie. opisuje przystosowania organizmów do życia na pustyni. 38. Poznajesz wskazuje na mapie wyjaśnia termin uzasadnia, dlaczego analizuje wykresy ocenia zmiany okolice Morza obszar basenu Morza makia, świat zwierzęcy klimatyczne krajobrazu naturalnego Śródziemnego Śródziemnego, wymienia w krajobrazie i charakteryzuje w basenie Morza krótko (3 4 zdania), na przykładowe rośliny śródziemnomorskim klimat Śródziemnego podstawie mapy, strefy jest ubogi, śródziemnomorski, w kontekście opisuje ukształtowanie śródziemnomorskiej, wymienia zwierzęta wyjaśnia, jak zmieniła szybkiego rozwoju terenu wokół Morza wymienia tej strefy. się roślinność tego turystyki, Śródziemnego. ważniejsze miasta regionu na przestrzeni powodującego leżące w krajobrazie wieków. zagrożenie dla śródziemnomorskim, środowiska. uzasadnia, dlaczego jest to rejon atrakcyjny dla turystów. 39. Cechy wskazuje na mapie opisuje krajobraz gór wymienia państwa, wyjaśnia, dlaczego ocenia szanse dalszego charakterystyczne ogólnogeograficznej wysokich na których obszarze Alpy nazywamy rozwoju turystyki krajobrazu obszar Alp, w porównaniu leżą Alpy, określa, barierą klimatyczną, w Alpach wysokogórskiego wymienia atrakcje z górami niskimi, np. którą część kraju wyjaśnia przyczyny w kontekście ochrony turystyczne Alp. Świętokrzyskimi zajmują, różnic w klimacie na krajobrazu poznanymi w klasie opisuje piętra stokach południowych naturalnego, 5., roślinne w Alpach i północnych Alp, podaje informacje opisuje klimat Alp, w porównaniu wyjaśnia etapy o Alpach, po stronie północnej z piętrami roślinnymi powstawania lodu niezamieszczone

19 i południowej, w Tatrach lodowcowego w podręczniku. wyjaśnia termin (podobieństwa w kotłach granica i różnice), lodowcowych wieloletniego śniegu. podaje przykładowe w Alpach, rośliny w danym piętrze. wyjaśnia powstawanie jęzorów lodowcowych. 40. Poznajesz wskazuje na mapie opisuje opisuje klimat wymienia, na charakteryzuje obszary życie w tajdze świata obszary przystosowania umiarkowany podstawie leśne klimatu porośnięte tajgą, roślin i zwierząt do chłodny i związane interpretacji umiarkowanego podaje przykłady roślin życia w tajdze, z nim warunki życia klimatogramu, cechy chłodnego na kuli i zwierząt układa prosty organizmów klimatu ziemskiej. charakterystycznych łańcuch pokarmowy w tajdze. umiarkowanego dla tajgi. występujący porównuje strategie chłodnego. w tajdze. różnych zwierząt zapewniające im przetrwanie zimy. 41. Poznajesz wskazuje na mapie wymienia, na opisuje klimat strefy wyjaśnia, dlaczego prezentuje kartę życie w tundrze świata obszary podstawie okołobiegunowej w tundrze nie doświadczenia porośnięte tundrą, interpretacji wykresu i związane z nim występują drzewa, ukazującego znaczenie podaje przykłady klimatycznego, warunki życia wyjaśnia termin wieloletniej zmarzliny organizmów cechy klimatu strefy w tundrze, wieloletnia zmarzlina. w rozwoju roślinności zamieszkujących okołobiegunowej, układa prosty łańcuch oraz opisuje przebieg tundrę. opisuje pokarmowy doświadczenia przystosowania występujący i dokumentuje je roślin i zwierząt do w tundrze. własnymi życia w tundrze. fotografiami.

20 42. Czy wskazuje na mapie podaje, na podstawie opisuje różnorodność wymienia określa warunki życia w okolicach świata obszary interpretacji wykresu organizmów charakterystyczne na obszarach biegunów istnieje zaliczane do strefy klimatycznego, zamieszkujących rośliny i zwierzęta okołobiegunowych życie? okołobiegunowej, cechy klimatu obszary Arktyki zamieszkujące tundrę z podkreśleniem podaje przykłady obszarów i Antarktydy, Arktyki, wskazując te, różnic między Arktyką organizmów okołobiegunowych, układa prosty łańcuch które żyją tam stale i Antarktydą. zamieszkujących wskazuje pokarmowy i te, które pojawiają obszary polarne. przystosowania występujący na się tylko latem. organizmów do obszarach polarnych. życia na obszarach Arktyki i Antarktydy. 43. Powtórzenie wymienia i wskazuje opisuje położenie omawia wskazuje różnice przyporządkowuje działu na mapie strefy stref klimatycznych i charakteryzuje klimatyczne i roślinne klimatogramy danej Krajobrazy klimatyczne i krajobrazowych, strefy klimatyczne między strefami, strefie krajobrazowej Ziemi i krajobrazowo roślinne wymienia i krajobrazowe podaje przykłady świata, analizuje je Ziemi, przykładowe rośliny (roślinne) na Ziemi. i uzasadnia i uzasadnia, spośród stref i zwierzęta danej występowanie posługuje się krajobrazowo strefy krajobrazowo- krajobrazów informacjami roślinnych wymienia roślinnej, astrefowych, o strefach te, które mogą być wymienia pojęcia wyjaśnia znaczenie krajobrazowoatrakcją turystyczną; poznane podczas nowopoznanych pojęć roślinnych, które nie podaje przykłady, omawiania i posługuje się nimi. są zamieszczone wskazuje różnice krajobrazów na w podręczniku. między krajobrazem Ziemi. gór niskich i krajobrazem wysokogórskim.

21 OCENA SEMESTRALNA II SEMESTR Dział 6 Bliżej fizyki 44. Wielkości wymienia jednostki przelicza jednostki oblicza gęstość interpretuje gęstość przekształca wzór na charakteryzujące masy, masy i objętości, substancji, znając jej jako wielkość gęstość i wyznacza substancje wymienia jednostki definiuje gęstość, masę i objętość, fizyczną. z niego masę lub objętości, na podstawie interpretuje pojęcie objętość. wyznacza masę jednostki masy masy i gęstości. i objętość wybranych i objętości podaje ciał. jednostkę gęstości. 45. Jakie są opisuje dowolny ruch wyjaśnia pojęcie podaje przykład prezentuje symbole przekształca wzór na rodzaje ruchu? ciała, układu odniesienia, świadczący literowe prędkości, prędkość, podaje przykłady wyjaśnia terminy tor o względności ruchu, drogi i czasu oraz wyznaczając z niego ruchów i droga, stosuje definicję formułę drogę lub czas. prostoliniowych wymienia jednostki prędkości do matematyczną i krzywoliniowych. czasu i potrafi je wyznaczenia jej definiującą prędkość. przeliczać, wartości. wymienia jednostki drogi i potrafi je przeliczać. 46. Jak wyznaczyć porównuje prędkości opisuje sposób przelicza jednostki oblicza prędkość oblicza parametry prędkość ciała? poruszających się ciał. wyznaczenia drogi, czasu poruszających się ruchu na podstawie prędkości i prędkości. ciał, znając drogę definicji prędkości. dowolnego ciała. i czas jej przebycia.

22 47. Tarcie i inne opisuje zjawisko tarcia opisuje pozytywne wyjaśnia, od czego podaje, w jaki sposób opisuje skutki opory ruchu w ciałach stałych i negatywne skutki zależy siła tarcia można zmniejszyć lub występowania siły i cieczach, oporów ruchu dwóch trących się zwiększyć siłę tarcia. tarcia lub oporu ruchu opisuje opory ruchu w przyrodzie. powierzchni. w przykładzie występujące podanym przez w przyrodzie. nauczyciela. 48. Co nazywamy wymienia źródła opisuje przepływ opisuje wygląd wyjaśnia pojęcie wymienia wielkości prądem energii elektrycznej, prądu elektrycznego, i funkcję przewodu przewodnika fizyczne elektrycznym? wymienia przykładowe podaje przykłady elektrycznego, i izolatora, charakteryzujące prąd odbiorniki energii przewodników podaje przykłady wymienia napięcie, elektryczny oraz ich elektrycznej. i izolatorów. niebezpiecznego jako cechę jednostki. użytkowania charakteryzującą urządzeń źródła energii elektrycznych. elektrycznej. 49. Kiedy płynie wymienia elementy opisuje za pomocą rysuje schemat wyjaśnia znaczenie rysuje schemat prąd elektryczny? prostego obwodu symboli elementy obwodu zabezpieczania obwodu elektrycznego elektrycznego. prostego obwodu elektrycznego na obwodu zawierającego dwa lub elektrycznego, podstawie jego elektrycznego więcej odbiorników. wymienia warunki rzeczywistego w naszych domach, przepływu prąd wyglądu, wymienia sytuacje, elektrycznego łączy elementy w jakich może dojść w obwodzie. obwodu do porażenia prądem elektrycznego na elektrycznym. podstawie narysowanego schematu. 50. Urządzenia, wymienia urządzenia określa miejsce opisuje zasadę prezentuje na opisuje budowę które ułatwiają elektryczne używane podłączenia i sposób bezpiecznego wybranym i zasady działania

23 prace w domu w domach, użytkowania użytkowania przykładzie zasadę urządzenia podaje podstawowe przykładowego przykładowego działania prostego elektrycznego na zasady bezpieczeństwa urządzenia urządzenia urządzenia podstawie instrukcji obowiązujące podczas elektrycznego. elektrycznego. elektrycznego. obsługi. korzystania z urządzeń elektrycznych. 51. Dlaczego rozróżnia odnawialne krótko uzasadnia pojęcia: uzasadnia korzyści interpretuje wynik oszczędzamy i nieodnawialne źródła charakteryzuje odnawialne płynące doświadczenia energię energii, wybrane źródła i nieodnawialne z oszczędzania Sprawdź, jaki wpływ elektryczną? wymienia sposoby energii, źródła energii, energii. na rośliny ma kwaśny oszczędzania energii podaje przykłady wyjaśnia szkodliwy deszcz. elektrycznej. szkodliwego wpływ na środowisko działania kwaśnych produktów spalania opadów na rośliny. paliw kopalnych. 52. Jakie wymienia nazwy opisuje pojęcie rozróżnia bieguny opisuje pole podaje zastosowania właściwości mają magnesów trwałych, biegunów magnetyczna magnetyczne wokół magnesów. magnesy? podaje, kiedy dochodzi magnetycznych. oraz określa je za magnesu sztabkowego do odpychania, a kiedy pomocą symbolu i podkowiastego. do przyciągania i koloru. biegunów magnetycznych dwóch różnych magnesów. 53. Pole opisuje sposób opisuje pole buduje własny wyjaśnia, co pokazuje opisuje wykorzystanie magnetyczne wyznaczania biegunów magnetyczne Ziemi, kompas, igła magnetyczna. elektromagnesu. Ziemi magnetycznych Ziemi. wyjaśnia znaczenie buduje własny występowania pola elektromagnes. magnetycznego

24 Ziemi dla niektórych zwierząt. 54. Powtórzenie wymienia jednostki opisuje ruch, biorąc przelicza jednostki oblicza gęstość oblicza masę lub działu Bliżej masy, objętości pod uwagę, jego masy i objętości, substancji. znając jej objętość ciał, fizyki i gęstości, względność i kształt przelicza jednostki masę i objętość, korzystając z definicji wymienia jednostki toru, drogi, czasu oblicza prędkość gęstości, drogi, czasu wymienia skutki i prędkości, poruszających się ciał, oblicza parametry i prędkości, działania sił tarcia opisuje przepływ znając drogę i czas jej ruchu na podstawie podaje przykłady i oporów ruchu, prądu elektrycznego przebycia. definicji prędkości. przewodników wymienia ciężar w przewodniku, i izolatorów, i rodzaje trących się opisuje pole rysuje symbole powierzchni jako magnetyczne Ziemi. graficzne elementów własności siły tarcia, obwodu elektrycznego. określa właściwości magnesów trwałych. Dział 7 Powtórzenie przed gimnazjum 55. Powtórzenie wymienia cechy wymienia źródła wyjaśnia znaczenie określa warunki, opisuje poznane wiadomości badacza przyrody, wiedzy o tematyce obserwacji w których pozostaje zjawiska, posługując obserwacje opisuje sposoby przyrodniczej i doświadczeń próba badawcza się schematem lub i doświadczenia poznawania przyrody, i wskazuje ich w poznawaniu i próba kontrolna modelem, przyrodnicze opisuje rolę zmysłów znaczenie przyrody, doświadczenia wyjaśnia, kiedy można w odbieraniu wrażeń w formułowaniu wskazuje różnice przyrodniczego, wyciągać wnioski ze środowiska wniosków między próbą planuje kartę z obserwacji zewnętrznego, z obserwacji badawczą i próbą obserwacji i doświadczeń. podaje przykłady i doświadczeń, kontrolną, przyrodniczej, przyrządów odróżnia próbę wyjaśnia, czym się opisuje znaczenie

25 optycznych służących kontrolną od próby różni obserwacja od karty pracy do obserwacji badawczej doświadczenia doświadczenia. wymienionych w doświadczeniu, przyrodniczego. obiektów podaje przykłady przyrodniczych, dokumentowania planuje proste obserwacji doświadczenie i doświadczeń przyrodnicze przyrodniczych. pozwalające poznać rozwój dowolnej rośliny, podaje przykłady obiektów przyrodniczych, które można obserwować. 56. Powtórzenie podaje przykłady opisuje poznane posługuje się definiuje poznane wyciąga wnioski wiadomości trzech stanów zjawiska, drobinowym pojęcia, z doświadczeń, substancje i ich skupienia substancji wyjaśnia poznane modelem budowy opisuje poznane rozwiązuje poprawnie przemiany i ich mieszanin, pojęcia. materii, zjawiska, posługując test podstawowy podaje przykłady określa warunki, się schematem lub (A lub B) poznanych zjawisk, w których zachodzą modelem. i dodatkowo test podaje przykłady poznane zjawiska. trudny (C). zastosowania materiałów zależnie od ich właściwości. 57. Powtórzenie wymienia podstawowe przedstawia na wymienia przyrządy, porównuje prędkość szacuje odległość od wiadomości składniki pogody, mapie pogody za pomocą których dźwięku i prędkość centrum burzy na

26 pogoda i jej rozróżnia opady składniki za pomocą mierzymy światła. podstawie prędkości składniki i osady atmosferyczne. znaków poszczególne dźwięku, światła synoptycznych, składniki pogody, i czasu między opisuje, jakie są opisuje pogodę na błyskiem pioruna przyczyny podstawie mapy a grzmotem. powstawania tęczy, synoptycznej lub opisuje przyczyny komunikatu występowania burz. słownego. 58. Powtórzenie rozróżnia rośliny podaje przykłady podaje funkcje rozróżnia mchy, opisuje sposoby wiadomości zielne, drzewa roślin rosnących organów roślinnych. paprocie, skrzypy rozmnażania się świat roślin i krzewy, w różnych i widłaki, roślin. rozpoznaje organy środowiskach, wymienia warunki roślinne, rozpoznaje pospolite niezbędne do opisuje zmiany gatunki przebiegu w świecie roślin nagonasiennych fotosyntezy. zachodzące w ciągu roku. i okrytonasiennych, podaje miejsce zachodzenia i cel procesu fotosyntezy. 59. Powtórzenie podaje przykłady wymienia wspólne porównuje ryby, porównuje podaje przykłady wiadomości zwierząt żyjących cechy zwierząt, płazy, gady, ptaki pierścienice, zwierząt świat zwierząt w różnych opisuje podstawowe i ssaki, skorupiaki, pajęczaki, egzotycznych środowiskach, zasady opieki nad klasyfikuje pospolite owady i mięczaki, żyjących w różnych rozróżnia zwierzętami zwierzęta różnych wskazuje środowiskach i ich bezkręgowce domowymi. środowisk do przystosowania ryb przynależność i kręgowce. głównych grup do życia w wodzie systematyczną. systematycznych. i ptaków do lotu.

27 60. Powtórzenie wymienia komórkę wymienia narządy podaje przykłady opisuje tkankę jako opisuje hierarchiczną wiadomości jako najmniejszy budujące organizm komórek budujących zespół komórek, budowę ciała organizm element budujący człowieka i określa ciało człowieka, opisuje układy człowieka, podaje człowieka wszystkie organizmy, ich przynależność do podaje przykłady narządów budujących odpowiednie podaje przykłady odpowiedniego tkanek budujących organizm człowieka, przykłady. układów narządów układu, ciało człowieka. charakteryzuje etapy budujących organizm podaje funkcje rozwoju człowieka. człowieka, wybranych układów wymienia etapy narządów człowieka. rozwoju człowieka, opisuje zmiany zachodzące w organizmach dziewcząt i chłopców podczas dojrzewania płciowego. 61. Powtórzenie opisuje zachowania podaje przykłady uzasadnia podaje przykłady uzasadnia wiadomości jak zapobiegające zachowań i sytuacji, konieczność negatywnego wpływu stwierdzenie, że być zdrowym? chorobom które mogą zagrażać zachowania postawy wybranych gatunków aktywny wypoczynek przenoszonym przez zdrowiu i życiu asertywnej wobec zwierząt, roślin, sprzyja utrzymaniu zwierzęta, bakterie, człowieka, presji otoczenia, grzybów, bakterii zdrowia, wirusy, wymienia wymienia i wirusów na zdrowie wymienia zasady wyjaśnia, na co należy podstawowe zasady podstawowe zasady człowieka. zdrowego stylu życia zwracać uwagę bezpiecznego postępowania i uzasadnia podczas zakupu zachowania się z produktami konieczność ich i przechowywania w domu. spożywczymi. stosowania. produktów podaje propozycje opisuje zasady wykazuje, dobierając spożywczych. asertywnego właściwego argumenty dotyczące

28 podaje przykłady zachowania się odżywiania się. fizjologii organizmu produktów wobec presji człowieka, szkodliwy spożywczych otoczenia. wpływ alkoholu, korzystnie nikotyny i substancji i niekorzystnie psychoaktywnych. wpływających na organizm człowieka, wyjaśnia, na czym polega higiena skóry, włosów, zębów, paznokci i odzieży, wskazuje właściwe sposoby spędzania wolnego czasu z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa w czasie gier i zabaw, podaje numery alarmowe. 62. Powtórzenie podaje pełną nazwę wymienia państwa omawia podział charakteryzuje ocenia skuteczność wiadomości państwa polskiego, graniczące z Polską, administracyjny poszczególne pasy różnych form ochrony Polska, nasza podaje nazwę miasta podaje od której Polski, rzeźby terenu przyrody, ojczyzna będącego stolicą strony świata dane określa położenie w Polsce, podaje informacje Polski, państwo jest naszym pasów rzeźby terenu wyjaśnia, na jakiej dotyczące krain wymienia i wskazuje sąsiadem. względem siebie. podstawie zostały geograficznych Polski, na mapie większe wymienia instytucje w Polsce wydzielone nieujęte miasta Polski, państwowe pasy rzeźby terenu, w podręczniku znajdujące się (ciekawostki). w stolicy,

29 na podstawie mapy wymienia nazwy, na podstawie opisu opisuje ukształtowanie i krótko omawia (w cech krajobrazu, powierzchni Polski. jednym zdaniu), rozpoznaje i podaje pasy rzeźby terenu nazwę pasa rzeźby w Polsce, terenu, opisuje, w jaki opisuje formy sposób można ochrony przyrody chronić przyrodę. w Polsce. 63. Powtórzenie wymienia nazwy charakteryzuje ruchy wymienia wszystkie podaje co najmniej 5 wyjaśnia wiadomości ruchów Ziemi, Ziemi, określa następstwa ruchów cech występowanie na planeta Ziemia wymienia wokół czego się Ziemi. charakteryzujących Ziemi krajobrazów najważniejsze odbywa, czas wyjaśnia pojęcie Ziemię jako planetę, astrefowych, następstwo ruchu trwania itp. wszechoceanu, charakteryzuje analizuje mapy obrotowego charakteryzuje linię charakteryzuje dno kontynenty, tematyczne i wyciąga i obiegowego Ziemi, brzegową rozwiniętą oceaniczne. określając ich wnioski. wymienia i wskazuje i nierozwiniętą. położenie, linię na mapie kontynenty i oceany kuli ziemskiej. brzegową i inne cechy, wyjaśnia, dlaczego na Ziemi występują strefy oświetlenia Ziemi i dlaczego na ich obszarze występują strefy klimatyczne, charakteryzuje strefy

30 klimatyczne Ziemi. Dział 8 Osiągnięcia człowieka 64. Odkrycia wymienia nazwy przedstawia wyjaśnia znaczenie przedstawia zalety uzasadnia znaczenie i wynalazki prostych narzędzi przełomowe metod posługiwania i wady materiałów przełomowych odkryć zmieniają życie stosowanych przez wydarzenia się ogniem, pisarskich dla rozwoju ludzkości. ludzi ludzi pierwotnych, w dziejach ludzkości, opisuje wpływ stosowanych w historii wymienia nazwy opisuje sposoby hutnictwa szkła na ludzkości. surowców stosowanych wytwarzania rozwój nauk w dawnych czasach do pierwszych naczyń przyrodniczych. wyrobu narzędzi. używanych przez człowieka. 65. W jaki sposób wymienia przyrządy wymienia ważne wskazuje wymienia powody, dla wymienia wydarzenia ludzie poznają i sposoby służące wydarzenia związane w kolejności których ludzie chcą z współczesnej historii Wszechświat? poznawaniu kosmosu. z podbojem kosmosu. chronologicznej poznawać kosmos. podboju kosmosu. wydarzenia związane z podbojem kosmosu. 66. Co to jest wyjaśnia znaczenie wymienia podaje przeznaczenie porównuje zasady charakteryzuje sposoby telekomunikacja? terminu podstawowe podstawowych działania telefonii przesyłania informacji telekomunikacja, elementy sieci elementów sieci stacjonarnej w technice analogowej wymienia rodzaje sieci telekomunikacyjnej, telekomunikacyjnej, i komórkowej i cyfrowej. tworzące wspólną sieć wymienia przedstawia zasadę (mobilnej). telekomunikacyjną, zastosowania działania telefonu. wskazuje podstawowe komputera. elementy komputera. 67. Osiągnięcia wymienia zasady wymienia wyjaśnia zasadę wyjaśnia, na czym wyjaśnia istotę chorób

31 medycyny są profilaktyki chorób najważniejsze działania szczepionki polega miażdżyca. nowotworowych. ogromne układu krążenia. odkrycia oraz antybiotyków, w dziedzinie podaje przykłady zwalczania chorób narządów, które zakaźnych i ich można przeszczepiać. twórców oraz określa, kiedy miały miejsce. 68. Polacy wymienia nazwiska prezentuje sylwetki zestawia nazwiska omawia dokonania uzasadnia znaczenie przyczynili się do pięciu sławnych wybranych, sławnych sławnych Polaków polskich uczonych dokonań polskich rozwoju nauki Polaków, Polaków. z dziedziną wiedzy i wynalazców. uczonych dla rozwoju wymienia odkrycia, i okresem nauki. dokonania, wynalazki działalności. poszczególnych osób. 69. Jakie są podaje przykłady wymienia 3 agendy wymienia i krótko przedstawia ideę wymienia alternatywne globalne codziennych działań ONZ i określa ich opisuje główne rozwoju źródła energii problemy ludzi, które mogą się główne zadania, problemy ludzkości. zrównoważonego. i uzasadnia celowość ludzkości? przyczynić do ochrony podaje przykłady ich poszukiwania. środowiska. polskich organizacji charytatywnych i ich działalności. 70. Fizyka, wymienia nauki krótko omawia, czym podaje przykłady podaje przykłady wykazuje istnienie chemia, biologia i przyrodnicze, się zajmują: fizyka, zagadnień fizycznych, metod badawczych związków między geografia należą podaje po jednym chemia, biologia chemicznych, stosowanych w fizyce, różnymi naukami do nauk przykładzie zagadnień i geografia. biologicznych chemii, biologii przyrodniczymi. przyrodniczych związanych z fizyką, i geograficznych, i geografii, chemią, biologią które były omawiane uzasadnia znaczenie

32 i geografią. na lekcjach przyrody. nauk przyrodniczych dla rozwoju cywilizacji ludzkiej. W ocenianiu stosuje się wymianę poszczególnych wymagań. Ocena roczna jest wystawiana na podstawie ocen śródrocznych.