10 (32)/2010. Montaż: mobilet.pl. Bilet z telefonu

Transkrypt

1 10 (32)/2010 szlaki Miesięcznik Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego W numerze Mieszkańcy żyją kulturą Przesiądź się do autobusu lub tramwaju Ponad sto lat tradycji KĄTEM oka Okazuje się, że po pierwszym miesiącu od wdrożenia mobiletu pasażerowie KZK GOP polubili bilety z telefonu. Za pomocą telefonów komórkowych kupiono ich ponad 1800! Zalety takiej usługi dla każdego z nas są ogromne. Po pierwsze nigdy już nie pojedziesz na gapę i zawsze masz bilet w kieszeni. MoBILET to: aplikacja w Twoim telefonie, która daje dostęp elektronicznych biletów komunikacji miejskiej, usługa dostępna we wszystkich sieciach komórkowych, niezależnie od operatora, nowoczesny, bezpieczny i niezawodny system, który korzysta z bezprzewodowego Internetu, jedyna darmowa aplikacja elektroniczne bilety są dostępne już w kilkudziesięciu miastach Polski. A jak zostać użytkownikiem mobiletu? Po pierwsze zarejestrować się na stronie Po tym na Twoją komórkę zostanie wysłana łatwa w obsłudze aplikacja JAVA. Na koniec należy uruchomić polecenie zapłaty lub zasilić konto (płatność na koniec okresu lub przedpłata). Szczegółów można szukać na i www. kzkgop.com.pl. We wrześniu pasażerowie mieli również nie lada okazję uczestniczenia w wielu atrakcjach, które z okazji m.in. Dnia Kontrolera czy Dnia bez Samochodu przygotował KZK GOP. Obszerne relacje z tegorocznych obchodów Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu oraz rozwiązania wszystkich zagadek ze Szlaków i Szlaczków znajdują się w wewnątrz numeru. Redakcja Od 1 września 2010 roku można kupić bilet KZK GOP za pomocą telefonu komórkowego. To oferta uzupełniająca dla około 4 tysięcy stacjonarnych punktów sprzedaży. Jak się okazuje po miesiącu od uruchomienia systemu, ten sposób sprzedaży zdobył uznanie pasażerów. We wrześniu za pomocą telefonów komórkowych skasowali oni ponad 1800 biletów. Za pomocą telefonu komórkowego można kupić wszystkie rodzaje biletów jednorazowych KZK GOP Bilet z telefonu Przez pierwszy miesiąc od wprowadzenia systemu pasażerowie za pomocą telefonów komórkowych kupili 1846 biletów. Największym zainteresowaniem cieszył się bilet za 2,60 zł skasowano 691 takich biletów (497 w autobusach i 194 w tramwajach). Na podobnym poziomie utrzymała się sprzedaż biletu ulgowego ważnego na terenie jednego miasta za 1,30 zł pasażerowie kupili 463 takie bilety (339 skasowanych zostało w autobusach, a 124 w tramwajach). Sprzedaż biletów za 3 zł osiągnęła poziom 255 sztuk (171 skasowano Montaż: mobilet.pl w autobusach, 84 w tramwajach), natomiast bilety ulgowe obowiązujące na terenie dwóch miast skasowano 156 razy (132 w autobusach i 24 w tramwajach). Bilety ważne na terenie trzech i więcej miast skasowano 197 razy (154 w autobusach i 43 w tramwajach), natomiast bilety ulgowe 78 razy (63 w autobusach oraz 15 w tramwajach). 6 razy kupiono także bilet bagażowy. Zakupu biletu KZK GOP przez telefon komórkowy można dokonać za pomocą aplikacji mobilet. Aby skorzystać z tej możliwości, wystarczy posiadać telefon komórkowy, który wyposażony jest w dostęp do Internetu przez GPRS (płatny pakietowy przesył danych w zależności od operatora i posiadanej taryfy) lub WI-FI (darmowy dostęp); aparat musi obsługiwać programy Java. Na początek należy zarejestrować się na stronie dokonać wyboru sposobu płatności oraz zainstalować aplikację mobilet w swoim telefonie. Szczegółową instrukcję można znaleźć na stronach com.pl oraz Bilet elektroniczny trzeba skasować bezpośrednio po ruszeniu pojazdu. Podczas kontroli biletów kontrolerowi należy pokazać telefon komórkowy oceni on wówczas ważność biletu, odczytując wszystkie informacje i zabezpieczenia. Za pomocą telefonu można kupić wszystkie rodzaje biletów jednorazowych: za 2,60 zł (1,30 zł ulgowy), za 3 zł (1,50 zł ulgowy) oraz za 4 zł (2 zł ulgowy) bilet ten jest również biletem godzinnym, uprawniającym do poruszania się środkami komunikacji miejskiej przez godzinę od skasowania, niezależnie od liczby przesiadek. Anna Koteras Z KZK GOP PO AGLOMERACJI Miesięczny bilet szkolny tylko 36 zł! Bilet ważny na trasie z domu do szkoły, tylko w dni nauki. To się opłaca! Bilet kwartalny (3-miesięczny) cała aglomeracja, autobusy i tramwaje KZK GOP za 282 zł (ulgowy 141 zł) oszczędzasz ponad 50 zł! Bilet kwartalny ważny na terenie jednego miasta 240 zł (120 zł ulgowy). Nowość!!! Od 1 września bilet KZK GOP przez komórkę! Wygoda, bezpieczeństwo, szybkość! Miej bilet zawsze przy sobie zarejestruj się na stronie Bilet metropolitalny pociąg, tramwaj, autobus płać tylko raz! Taniej! Wybierz bilet dla siebie! BILETY MIESIĘCZNE nasza odpowiedź na Twoje potrzeby! Chcesz jeździć wszystkimi środkami komunikacji KZK GOP po terenie całej aglomeracji? Wybierz bilet SC/AT 112 zł (ulgowy 56 zł). Korzystasz z autobusów i tramwajów, ale tylko na terenie jednego miasta? Za bilet SM/AT zapłacisz 94 zł (ulgowy 47 zł). Zawsze wsiadasz tylko do autobusu bądź tylko do tramwaju, ale jeździsz po wielu miastach? Kup bilet SC za 100 zł (ulgowy 50 zł). Jeździsz tylko autobusami bądź tylko tramwajami po terenie jednego miasta? Wybierz bilet SM za 84 zł (ulgowy 42 zł). Kasujesz bilet jednorazowy za 4 zł (2 zł ulgowy) możesz także jeździć przez godzinę, przesiadając się do różnych pojazdów KZK GOP! W ofercie również bilety na okaziciela: 24- i 48- godzinne, 5-, 7- i 14-dniowe oraz miesięczne. S z c z e g ó ł y : w w w. k z k g o p. c o m. p l ; b e z p ł a t n a i n f o l i n i a

2 szlaki 10/ KZK GOP CZYM ŻYJĄ GMINY Fot. Radosław Kaźmierczak GMINY KZK GOP w skrócie... KATOWICE 3 października br. został zorganizowany VI Półmaraton Katowice, w którym wystartowało ponad tysiąc biegaczy. Wysoka frekwencja biegaczy z całej Polski, udział elity zawodników w wyścigu, a także połączenie imprezy z promocją Katowic w związku z kandydaturą miasta do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury oraz Mistrzostwami Europy Policjantów IPA (International Police Association) pozwoliły na przywrócenie Półmaratonu Katowice do grona największych wydarzeń biegowych w Polsce. CHORZÓW 18 września (w sobotę) odbył się piknik komunikacyjny z okazji jubileuszu Tramwajów Śląskich, a dokładnie 80-lecia warsztatów tramwajowych w Chorzowie. W czasie pikniku wszyscy uczestnicy konkursu na maskotkę KZK GOP odebrali słodkie upominki, a wyróżnione osoby aparaty fotograficzne. Gwiazdą imprezy był zespół UNIVERSE. RUDA ŚLĄSKA W dniach 8-10 października 2010 roku w Zielonej Górze odbyły się Ogólnopolskie Zawody w Akrobatyce Sportowej Młode Talenty. W zawodach tych udział wzięli również młodzi akrobaci z Rudy Śląskiej, reprezentujący klub KPKS Halemba. Indywidualne sukcesy zawodników tego klubu przełożyły się na wywalczenie 1 miejsca w klasyfikacji drużynowej w stawce 12 zespołów. SOSNOWIEC 13 października 2010 roku, w godzinach , w sali sesyjnej Urzędu Miejskiego w Sosnowcu odbyła się Konferencja Regionalna: Doradztwo edukacyjno-zawodowe startem ucznia w dorosłość, objęta honorowym patronatem prezydenta miasta Sosnowca. Organizatorem konferencji była Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 w Sosnowcu wraz z doradcami zawodowymi zatrudnionymi w sosnowieckich szkołach. Celem konferencji była promocja działań gminy w obszarze doradztwa edukacyjno-zawodowego dla dzieci i młodzieży. Podczas spotkań z kontrolerami młodzi wykazali się ogromną wiedzą komunikacyjną Kulturalnie i edukacyjnie... Komunikacyjny Związek Komunalny GOP od 16 do 22 września przygotował dla wszystkich wiele atrakcji, związanych z obchodami Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu oraz Europejskiego Dnia bez Samochodu. Przez cztery dni, poczynając od 16 września, trzy dwuosobowe grupy kontrolerów odwiedzały wybrane szkoły podstawowe w miastach należących do KZK GOP. Podczas lekcji komunikacyjnych przedstawili uczniom podstawowe zasady korzystania z komunikacji miejskiej. Kontrolerzy wyjaśnili dzieciom, co oznacza skrót KZK GOP oraz czym zajmuje się Związek, zapoznali ich również ze wzorami biletów, pokazali, w jaki sposób można sprawdzić, czy zakupiony bilet nie jest fałszywy. Młodzi dowiedzieli się także, jakie dokumenty uprawniają ich do przejazdu ulgowego, kto może podróżować bezpłatnie komunikacją miejską oraz co, oprócz możliwości przejazdu, daje skasowany bilet. Dzieci dowiedziały się także od kontrolerów, co grozi osobom, które podróżują na gapę, zapoznały się z zasadami bezpieczeństwa i kultury. Kontrolerzy zaprezentowali najmłodszym zdjęcia, na których zostały uwiecznione skutki działań wandali w pojazdach komunikacji miejskiej. Tłumaczyli też, co grozi osobom złapanym na niszczeniu mienia. Kontrolerzy ostrzegali dzieci przed działaniem kieszonkowców oraz informowali, co powinny zrobić, gdy są świadkami dokonywanej kradzieży. Młodzież wykazała się ogromną wiedzą na temat komunikacji, biletów i zasad odpowiedniego zachowania się oraz bezpieczeństwa, co w różnego rodzaju konkursach sprawdzali kontrolerzy, nagradzając zwycięzców drobnymi upominkami. W sumie w lekcjach udział wzięło około 2 tysięcy uczniów ze wszystkich 25 gmin członkowskich KZK GOP. Podczas obchodów ETZT w wybranych placówkach kulturalnych i sportowych na jeden lub kilka dni bilety KZK GOP stały się biletami do kin, teatrów, galerii, muzeów lub na basen. KZK GOP serdecznie dziękuje wszystkim instytucjom, które włączyły się do akcji, a są to: Wodny Świat NEMO z Dąbrowy Górniczej, kino Helios z Katowic, Teatr Śląski, Muzeum Śląskie, Galeria Sztuki Współczesnej BWA Katowice, Miejski Klub im. J. Kiepury z Sosnowca, MOSiR Ruda Śląska, Muzeum Miejskie Sztygarka z Dąbrowy Górniczej, Muzeum Historii Katowic, Muzeum Miejskie z Siemianowic Śląskich, Muzeum w Sosnowcu, Gliwicki Teatr Muzyczny, Opera Śląska w Bytomiu, Bytomskie Centrum Kultury, Muzeum Miasta Mysłowice, OSiR w Świętochłowicach oraz Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego GUIDO w Zabrzu. Katarzyna Migdoł-Rogóż Uwaga pasażerowie! W dniach od 30 PAŹDZIERNIKA do 1 LISTOPADA 2010 ROKU oraz 11 i 12 LISTOPADA 2010 ROKU X-XI 2010 Pn Wt Śr Czw Pt So Nd Pn Wt Śr Czw Pt So Nd Pn Wt Śr Czw Pt So Nd komunikacja miejska KZK GOP kursować będzie wg zmienionych rozkładów jazdy W okresie Wszystkich Świętych zwiększona zostanie oferta komunikacyjna dla linii kursujących w rejonie cmentarzy. Szczegółów szukaj na lub pod numerem bezpłatnej infolinii szlaki Wpisane do rejestru dzienników i czasopism pod poz. Pr 1979 Redaktor naczelna Katarzyna Migdoł-Rogóż Redakcja Anna Koteras, Tomasz Musioł Alodia Ostroch, Krzysztof Sobański Paweł Wieczorek Opracowanie graficzne i korekta M-art poligrafia Druk: Agora Poligrafia Sp. z o.o. Tychy Nakład: egzemplarzy Wydawca: Komunikacyjny Związek Komunalny GOP Adres redakcji: Komunikacyjny Związek Komunalny GOP Katowice, ul. Barbary 21a tel , fax szlaki@kzkgop.com.pl

3 szlaki 10/2010 KZK GOP 3 ROZMOWA SZLAKÓW Fot. Urząd Miasta Katowice Fot. Urząd Miasta Katowice Fot. Urząd Miasta Katowice Wniosek aplikacyjny do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016 prezentował się naprawdę okazale Tunel pod Rondem jedno z ciekawszych rozwiązań komunikacyjnych Eurobasket w zmodernizowanym Spodku Katowice znalazły się na finałowej liście kandydatów do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury Rywalizują z Warszawą, Wrocławiem, Gdańskiem i Lublinem. Zwycięzcę konkursu poznamy dopiero w drugiej połowie 2011 roku, ale miasto już stało się prawdziwym centrum kultury i nauki. Dlaczego postawiono na taką właśnie przemianę stolicy Górnego Śląska? Miasto i region przez wiele lat były kojarzone głównie z przemysłem ciężkim, górnictwem i hutnictwem. W okresie ostatnich dwudziestu lat funkcjonowania samorządu terytorialnego, powstałego w oparciu o zasady demokracji, nastąpiły radykalne zmiany. Zmierzono się z nowymi wyzwaniami. Miasto postawiło na naukę i kulturę. Zaznaczmy, że na początku lat 90. w Katowicach studiowało 18 tysięcy osób, obecnie ta liczba wynosi ponad 80 tysięcy, a w całej metropolii Silesia studiujących jest około 145 tysięcy. Również sprawy kultury zmierzają w bardzo dobrym kierunku. Na terenach, na których jeszcze kilkanaście lat temu funkcjonowała kopalnia, powstaną Międzynarodowe Centrum Kongresowe, sala koncertowa dla Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia oraz nowy gmach Muzeum Śląskiego. Zauważalnie więc wizerunek Katowic ulega coraz bardziej radykalnym zmianom. Miasto przygotowuje się do modernizacji sali teatralnej Pałacu Młodzieży. W dalszej perspektywie czasowej myślimy o przebudowie Centrum Kultury Katowice im. K. Bochenek. Równolegle wzmacniamy potencjał kulturalny w dzielnicach. Chcę zaznaczyć, że w tej kadencji zmodernizowaliśmy dom kultury w Szopienicach, oddaliśmy też dom kultury na Dolnym Tysiącleciu. Obecnie po gruntownej renowacji wznowił swą działalność także dom kultury w Bogucicach. Niebawem rozpoczniemy budowę domu kultury w dzielnicy Dąb. Pod koniec tego roku zostanie oddany do użytku, remontowany przy wsparciu funduszy unijnych od 2009 roku Magiel. W nikiszowieckim obiekcie znajdzie się filia Muzeum Historii Katowic. Fot. Marek Piekara Tramwaje pozostają na katowickim Rynku, jako najbardziej ekologiczny środek transportu Mieszkańcy żyją kulturą Katowice są wśród pięciu finalistów do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury Miasto stało się prawdziwym centrum kultury i nauki. O przemianach stolicy Górnego Śląska opowiada Piotr Uszok prezydent Katowic. Starania miasta o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016 to jednak nie tylko plany inwestycyjne miasta w zakresie rozbudowy infrastruktury kulturalnej, lecz także organizacja dużych i mniejszych imprez kulturalnych. Tak, to prawda. W ostatnich latach znacząco wzrosły wydatki na kulturę, i to nie tylko wydatki majątkowe i inwestycyjne, ale również środki na sfinansowanie zadań związanych z kreowaniem bieżących wydarzeń artystycznych. Wystarczy tutaj wspomnieć chociażby o OFF Festivalu, Interpretacjach, Letnim Ogrodzie Teatralnym czy festiwalu Tauron Nowa Muzyka. Są to wydarzenia absolutnie potrzebne. Poprzez kulturę powinniśmy włączać do życia publicznego osoby z różnych środowisk, po to, żeby mieszkańcy żyli kulturą. Bez ich obecności i mniej lub bardziej aktywnego zaangażowania starania o tytuł nie miałyby większego sensu. Stąd też inicjatywa Katowic związana z ubieganiem się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. Wielu katowiczan cieszy fakt, że miasto ożyło. Jest wiele takich miejsc, w których mieszkańcy chcą się spontanicznie spotykać, szczególnie ulica Mariacka. Jak można wykorzystać ten potencjał, jakim niewątpliwie są mieszkańcy Katowic? Ważne, aby przede wszystkim tworzyć więcej takich miejsc. Chcę wyraźnie zaznaczyć, że Mariacka jest dopiero pierwszym etapem; bardzo dobrze funkcjonują ulica Stawowa czy ulica Chopina. Myślę, że kiedy zakończymy przebudowę ulicy Dworcowej oraz Rynku, powstanie przyjazna przestrzeń, począwszy od ulicy Stawowej, 3 Maja, poprzez ulice Wawelską i Młyńską, dalej przez Rynek, ulice Staromiejską i Dyrekcyjną aż do Mielęckiego i Mariackiej. Będzie to kapitalna rzecz, która wymaga jednak jeszcze czasu. W moim przekonaniu jest to szansa, którą musimy wykorzystać, po to, żeby wiele młodych osób przyciągnąć do centrum. Liczy się również realizacja znaczących inwestycji, takich jak chociażby budowa Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego czy Wydziału Radia i Telewizji. Fot. Urząd Miasta Katowice Zespół basenów i urządzeń na ulepszonym kąpielisku Bugla przyciągnął tysiące mieszkańców Podkreśla Pan, że miasta metropolii powinny wspierać starania Katowic w walce o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury Dlaczego? Wydarzenia w ramach ESK 2016 nie będą odbywały się jedynie w Katowicach, ale również w pozostałych miastach Górnośląskiego Związku Metropolitalnego. Jestem przekonany, że miastom tym powinno zależeć na kreowaniu takich wydarzeń. Warto, aby wykorzystały wspólnie z Katowicami tę niepowtarzalną szansę. Zapytam jeszcze o usprawnienia dla komunikacji miejskiej. Temat ten ma przecież duże znaczenie dla katowickiego samorządu. Kiedy miasta aglomeracji przejęły kontrolę nad spółką Tramwaje Śląskie, rozpoczęto przygotowania do przebudowy całego systemu komunikacji tramwajowej. Za 136 mln zł zostanie w Katowicach zrealizowanych wiele zadań modernizacyjnych. Samorząd partycypuje również w kosztach zakupu nowoczesnego taboru niskopodłogowego w kwocie ponad 31 mln zł. Po analizie pod- Fot. Arkadiusz Ławrywianiec jęto także decyzję, że tramwaje pozostaną na katowickim Rynku, jako najbardziej ekologiczny środek transportu, który przewoził będzie ludzi do ścisłego śródmieścia. Nie oznacza to, że z pola zainteresowania samorządu zniknie potrzeba modernizacji systemu komunikacji autobusowej, również tutaj miasto dofinansowuje zakup nowego taboru. Właściwe zgranie elementów zrealizowanego już niemal w pełni projektu przebudowy układu drogowego z planowaną obecnie modernizacją sieci tramwajowej i zakupem nowego taboru stworzy w zakresie komunikacji idealną całość. Rozpoczęły się także prace na terenie zaniedbanego dworca PKP i placu Szewczyka. I choć nie jest to zadanie miasta, to jednak wiele osób oczekiwało od gminy mobilizacji PKP i potencjalnych inwestorów do zajęcia się tym problemem, co stało się faktem. Każda inwestycja powstała po to, aby poprawić jakość życia. Zyskują nie tylko mieszkańcy, ale i prestiż Katowic, które stają się jednym z wiodących miast w Polsce. Rozmawiała Anna Koteras

4 4 szlaki 10/2010 RAPORT SZLAKÓW KZK GOP Fot. Silesia Events Kontrolerom biletów towarzyszyli animatorzy w kanarkowych koszulkach Zagadki dotyczyły m.in. KZK GOP Przesiądź się do autobusu lub tramwaju Jadąc autobusem, czytasz to, co lubisz. Jadąc samochodem ten plakat. Oszczędź sobie i środowisku. Przesiądź się do autobusu głosił jeden z plakatów tegorocznego Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu. Cały tydzień oraz kończący go Europejski Dzień bez Samochodu to zdecydowana odpowiedź na negatywne skutki ciągle wzrastającego ruchu samochodowego w miastach. Satyryczne rysunki Piotra Szmitke przypominały pasażerom, że kanar to też człowiek Zanieczyszczenie powietrza, stres, wysoki poziom hałasu to problemy, z którymi borykają się miasta w każdym regionie naszego kraju. W tym roku obchodom Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu przyświecało hasło: Mądry transport lepsze życie. Coroczna kampania ma pomóc przekonać tych nieprzekonanych do pozostawienia własnego samochodu na rzecz komunikacji miejskiej. Zostań kanarkiem Po raz pierwszy w tym roku 21 września obchodzony był na Śląsku Dzień Kontrolera. Tego dnia przypada właśnie wspomnienie św. Mateusza patrona kontrolerów! Z okazji święta swoich pracowników KZK GOP przygotował sporo atrakcji dla wszystkich pasażerów. Od poniedziałku, 13 września, na antenie partnerów medialnych stacji Roxy oraz Złote Przeboje rozpoczął się nietypowy konkurs. Wystarczyło użyć wyobraźni, spróbować wirtualnie wcielić się w rolę kontrolera wykonującego swoje codzienne obowiązki i w u krótko opisać swoje wrażenia. A wygrać można było bilety kwartalne i telefony komórkowe. Nadesłano sporo propozycji, niektóre nawet napisane wierszem lub gwarą śląską. Pasażerowie mieli również okazję zapoznać się do końca września z serią rysunków, które w nieco krzywym zwierciadle obrazują codzienne, żmudne zmaganie się kanarów ze swoimi obowiązkami. Krótkie historyjki było można znaleźć m.in. na przystankach, a także na serii gadżetów przygotowanych specjalnie na ten dzień. Kawa od rana, parasole za zagadki i spacerowa gra miejska Zwieńczeniem Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu był jak zwykle Dzień bez Samochodu właściciele aut mogli jeździć komunikacją miejską za darmo, po okazaniu dowodów rejestracyjnych, a na wszystkich pasażerów czekały tego dnia nie lada atrakcje. Dzień bez Samochodu z KZK GOP rozpoczął się w trzech miastach naszego regionu bardzo wcześnie rano już od 6.00! W Katowicach, Dąbrowie Górniczej i Gliwicach można było napić się gorącej kawy z ciasteczkiem i odebrać świeży egzemplarz magazynu Szlaki. Atrakcje przygotowane przez KZK GOP trwały tego dnia aż do zmroku. Wszystko po to, aby promować podróżowanie środkami transportu publicznego i umilić ten dzień jego użytkownikom. Śląski organizator transportu ze swoimi propozycjami chciał trafić do wielu grup odbiorców. Kawa na dzień bardzo dobry! to było małe śniadanko, którym KZK GOP chciał przywitać dzień wraz z pasażerami dojeż- dżającymi do pracy z centralnych przystanków w Katowicach (Rynek i plac Szewczyka), Dąbrowie Górniczej (w okolicy Pałacu Kultury Zagłębia) i Gliwicach (na Placu Piastów). Kawa i ciastko dodały spieszącym się do pracy energii, a wręczony magazyn Szlaki informował o pozostałych atrakcjach tego dnia. W gazecie czytelnicy znaleźli również krzyżówkę, w której stawką był bilet miesięczny oraz konkurs z wymyślaniem nowych napisów w dymkach do satyrycznych rysunków autorstwa Piotra Szmitke. Rozstrzygnięcie tych konkursów na stronie 5 bieżącego numeru Szlaków. Między 9.00 a i od do w trzech miastach trwał konkurs pod hasłem Daj się złapać za parasol. Tego dnia warto było dać się złapać kontrolerowi, któremu towarzyszyli animatorzy w kanarkowych koszulkach! Ci z pasażerów, którzy mieli bilety lub dowód rejestracyjny, mogli liczyć na zagadkę dotyczącą KZK GOP i Dnia bez Samochodu, a jeśli udzielili prawidłowej odpowiedzi, otrzymywali piękny parasol lub podkładkę pod kubek. Przez cały dzień trwała również akcja Bilety do wzięcia za zdjęcia. W autobusach i tramwajach w trzech miastach, w których odbywała się akcja, można było spotkać jednego z fotoreporterów z identyfikatorem KZK GOP. Kto zgodził się, aby mu zrobić zdjęcie, Pasażerowie chętnie dawali się złapać kontrolerom i animatorom mógł stać się właścicielem jednego z trzech imiennych biletów kwartalnych! Pomysły na zdjęcia były różne. Jeden z pasażerów, na co dzień ćwiczący wschodnie sztuki walki, zaprezentował efektowny wyskok z autobusu. Zdobywcami nagród są osoby, które znajdą swoje zdjęcie na sąsiedniej stronie Szlaków. Zostaną one też poinformowane o wygranej telefonicznie. Między a mieszkańcy trzech miast zaproszeni zostali na spacerową grę miejską. Na chętnie uczęszczanych szlakach spacerowych przymocowano zagadki dotyczące komunikacji miejskiej, ekologii i KZK GOP. Osoby, które spacerując wpisały do Karty Gry prawidłowe odpowiedzi, otrzymywały w nagrodę podstawki pod kubek, parasole i filiżanki na espresso. We wszystkich miastach w spacerowej grze wzięło udział około 200 osób, czemu sprzyjała piękna jesienna pogoda, zachęcająca do wyruszania w teren. Z okazji obchodów Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu KZK GOP przygotował dla swoich najmłodszych pasażerów specjalny dodatek do miesięcznika Szlaki, zatytułowany Szlaczki. Katarzyna Migdoł-Rogóż

5 szlaki 10/2010 KZK GOP 5 RAPORT SZLAKÓW Katarzyna Cymorek Kacper Krzętowski Patryk Stępień BILETY DO WZIĘCIA ZA ZDJĘCIA Aleksandra Zarembska Prezentujemy Państwu laureatów zabawy Bilety do wzięcia za zdjęcia, które dały się złapać naszym fotoreporterom w Europejskim Dniu bez Samochodu. Zdjęcia robione były w przypadkowych pojazdach w Katowicach, Gliwicach i Dąbrowie Górniczej. W każdym z miast wśród chętnych, którzy zgodzili się na zdjęcie, wylosowano jednego zwycięzcę oraz dwóch wyróżnionych. I tak Aleksandra Zarembska wygrała w Katowicach i otrzyma od KZK GOP bilet kwartalny. Pozostali zwycięzcy, na których również czekają bilety kwartalne, to: w Gliwicach Patryk Stępień, a w Dąbrowie Górniczej Jakub Sira. Miło nam również poinformować, że Aleksandra Zarembska została wyróżniona specjalną sesją fotograficzną przez naszych fotoreporterów. Pozostałe wyróżnione osoby otrzymają zestawy gadżetów KZK GOP, a są to: Dariusz Kras, Janusz Kijas (Katowice), Katarzyna Cymorek, Kacper Krzętowski (Gliwice), Joanna Gucara, Teresa Różanska (Dąbrowa Górnicza). Krzyżówka Kanarka z nagrodami Hasło kanarkowej krzyżówki z ubiegłego numeru Szlaków to SAMOLOT. Imienny bilet kwartalny otrzymuje Łukasz Marciniak z Katowic, natomiast 5 zestawów gadżetów KZK GOP trafi do: Beaty Rzepki, Adama Kalinowskiego, Renaty Tomaszek, Rafała Dyrgała i Mirosława Saboka. Teresa Różańska Niestety zabawa Dobry żart kubka wart nie została rozstrzygnięta, ponieważ propozycje nadesłane przez naszych czytelników przypominały oryginalne wersje w dymkach, zaproponowane przez autora rysunków Piotra Szmitke. Dlatego postanowiliśmy nie przyznawać żadnej nagrody. Rusz głową Do poprzedniego numeru Szlaków, w związku z obchodami Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu oraz Europejskiego Dnia bez Samochodu, dołączono specjalny dodatek Szlaczki dla najmłodszych czytelników, ale chyba przez przeoczenie dorośli też dali wciągnąć się w zabawę i ruszyli głową. Z racji tego, Dariusz Kras Jakub Sira że nie jesteśmy w stanie sprawdzić wieku wszystkich, którzy przysłali prawidłowe rozwiązania, losowo wybraliśmy zwycięzców zagadek. Nie spodziewaliśmy się tak ogromnego odzewu na nasze komunikacyjne konkursy, które cieszyły się wielkim zainteresowaniem. Wśród wielu wywołały nawet sporo emocji... W Wykreślance komunikacyjnej pojawił się bowiem błąd chochlik drukarski, za który serdecznie przepraszamy. Zamiast litery R została przez pomyłkę zamieszczona litera P (słowo TRANSPORT). Jednak wytrawne oko naszych czytelników wyłapało błąd. Wszystkim, którzy go znaleźli, gratulujemy refleksu, jednak błąd nie miał wpływu na rozwiązanie wykreślanki. Jeśli ktoś znalazł tylko 19 na 20 wyrazów lub błędnie podał zamiast słowa TRANSPORT inne, również brał udział w losowaniu. Rozwiązanie zagadek Wykreślanka komunikacyjna: DWORZEC, KONTROLER, TOROWISKO, KZK GOP, PANTOGRAF, KASOWNIK, ULICA, TRANSPORT, PRZEWOŹNIK, LOTNISKO, MASZYNISTA, AUTOSTRADA, MOTORNICZY, PASAŻER, Janusz Kijas Joanna Gucara KIEROWCA, BILET, PARKING, POJAZD, PRZYSTANEK, LINIA. Ukryte pojazdy: 1. SAMOLOT 2. SAMOCHÓD 3. POCIĄG 4. AUTOBUS 5. TRAMWAJ 6. TROLEJBUS 7. STATEK 8. HELIKOPTER 9. ROWER 10. CIĘŻARÓWKA 11. MOTOCYKL 12. METRO JAKIE TO PRZYSŁOWIE? 1. Nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka. 2. Kruk krukowi oka nie wykole. 3. Zapomniał wół, jak cielęciem był. 4. Kuj żelazo, póki gorące. 5. Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz. 6. Nie wszystko złoto, co się świeci. 7. Biednemu zawsze wiatr w oczy. 8. Jedna jaskółka wiosny nie czyni. 9. Cudze chwalicie, swego nie znacie. 10. Dopóty dzban wodę nosi, dopóki mu się ucho nie urwie. Co to za znak? 1. Miejsce dla inwalidy. 2. Miejsce dla matki z dzieckiem. 3. Przestrzeń dla wózka inwalidzkiego. 4 i 5. Pojazd komunikacji miejskiej dostępny dla osób niepełnosprawnych (piktogramy znajdują się na ścianie przedniej pojazdu, jak również przy drzwiach dla nich dostępnych). 5 zestawów gadżetów KZK GOP otrzymują: Magdalena Łądka, Elżbieta Szweda, Mateusz Jarosik, Tomasz Słupski i Marcin Gawron. 5 kubków KZK GOP otrzymują: Barbara Strzelczyk, Barbara Słota, Krzysztof Kawka, Adam Koźmiński i Zbigniew Kozik. 5 nagród pocieszenia otrzymują: Justyna Olszewska-Koźmińska, Krzysztof Otto, Anna Kopczyńska, Łukasz Klyszcz i Jakub Konowalik. UWAGA! O odbiorze nagród wszystkich laureatów powiadomimy telefonicznie!

6 6 szlaki 10/2010 TAKIE BYŁY POCZĄTKI KZK GOP Piekary Śląskie to nie tylko ważne miasto w aglomeracji katowickiej, ale także gmina o bardzo starych i chlubnych tradycjach w zakresie komunikacji pasażerskiej. Kiedy dynamicznie rozwijał się przemysł wydobywczy i ciężki w górnośląskich miastach i potrzebą chwili stało się dowożenie do pracy coraz liczniejszej grupy robotników, Piekary Śląskie ze swoimi kopalniami zostały natychmiast uwzględnione przy projektowaniu przebiegu pierwszych tras kolejek, a później tramwajów. Znana z historii górnośląskiej komunikacji firma Śląskie Kolejki AG, która już w 1902 roku dysponowała taborem liczącym 121 wozów tramwajowych silnikowych, 54 wozy doczepne kryte oraz 42 wozy otwarte i zapewniała punktualną, w miarę szybką komunikację (odjazdy co pół godziny), swoją główną linię pasażerską zaplanowała z Gliwic, przez Zabrze, Chorzów i Bytom do Piekar Śląskich. Administrowane przez Śląskie Kolejki AG tramwaje miały dobrą opinię, jeździły regularnie i punktualnie. Dziś po tramwajach w Piekarach pozostało jedynie wspomnienie. Pasażerowie skazani są na autobusy, co oczywiście nie musi być wcale złym wyjściem. Obecnie z zajezdni przy ulicy Zakładowej codziennie wyjeżdża w trasę 25 autobusów. Pierwszy prywatny przewoźnik Lokalna firma autobusowa Transkom spółka jawna, z siedzibą w Piekarach Śląskich przy ul. Zakładowej 4, powstała w 1993 roku pod nazwą Transkom SC. Działalność w zakresie usług komunikacji miejskiej rozpoczęła 1 sierpnia 1993 roku, obsługując początkowo tylko jedną linię komunikacyjną nr 23. Fot. Transkom Transkom to pierwszy prywatny przewoźnik, z jakim KZK GOP zawarł umowę przewozową Transkom Piekary Śląskie to nieduża i stosunkowo nowa na rynku firma. Nie dorobiła się więc jeszcze jednolitego taboru, choć rośnie procent wozów niskopodłogowych. Przewoźnik obsługuje obecnie na zlecenie KZK GOP osiem linii autobusowych: 89, 102, 111, 222, 230, 234, 659 i 912. Dysponowała wówczas jedynie ośmioma autobusami typu Ikarus 260. Ciekawostką jest to, że Transkom był pierwszym prywatnym przewoźnikiem, z jakim KZK GOP zawarł umowę. Początki działalności firmy były trudne. Brakowało doświadczonych pracowników zaplecza technicznego i odpowiednio wyposażonych warsztatów naprawczych. Gdy przyjąłem się do pracy w firmie jako kierowca w 1993 roku, zastałem wyjątkowo trudne warunki. Autobusy były zużyte, często się psuły, a większość napraw musiałem wykonywać sam wspomina dziś Bernard Koloczek, który w Transkomie pracuje od początku jego istnienia. Rozwój firmy wiązał się więc przede wszystkim z pozyskiwaniem nowocześniejszego taboru, co umożliwiało obejmowanie obsługi coraz to nowych linii. Na początku 1996 roku tabor liczył osiem pojazdów, cztery przegubowe Ikarusy z MZK Szczecin oraz cztery Jelcze PR110M od nieustalonego przewoźnika. Kolejny rok przyniósł Fot. Transkom Obecna flota autobusowa firmy liczy 30 autobusów Piekary Śląskie z okien autobusu powiększenie stanu o trzy Ikarusy z MPK Poznań i jednego Jelcza PR110M, również od nieustalonej firmy. Następny rok to dostawy jednego Ikarusa z MPK Kraków oraz jednego Jelcza PR110M z MZK Toruń, dodatkowo w tym roku zezłomowano pierwszego Jelcza PR110M. Kolejne dostawy taboru nastąpiły dopiero w 2000 roku. Są to pojazdy nadal używane: jeden Jelcz PR110M z MZK Toruń oraz jeden Jelcz 120M, który powstał w 1997 roku i najprawdopodobniej do roku 2000 używa- ny był przez Jelcza jako pojazd demonstracyjny. Po przełomie wieków liczba taboru wynosiła 15 autobusów, z czego 8 pojazdów było przegubowych. Kolejne lata to ponowne powiększenie się taboru, dzięki zakupowi pojazdów używanych. W 2007 roku sprowadzono cztery przegubowe MANY NG272: dwa z MVG Monachium oraz dwa z RSAG Rostock, krótkiego MAN-a NL202 z CV Cottbus, a także NEOPLAN-a N4014NF z SWG Wilhelmshaven. Były to pierwsze niskopodłogowe (zarówno krótkie, tak i przegubowe) autobusy w firmie. Obecna flota autobusowa to 30 pojazdów, z czego 13 jest przegubowych. Średnia wieku taboru to ponad 15 lat. Zdaniem ekspertów przewoźnik powinien postarać się także o zakup przynajmniej jednego lub dwóch nowych autobusów rocznie, co w znacznym stopniu podniosłoby komfort podróżowania i uczyniło z Transkomu firmę rzeczywiście nowoczesną. Paweł Wieczorek UŚMIECHNIJ SIĘ Rozmawia dwóch informatyków: Dopóki mój szef myśli, że ja dużo zarabiam, dopóty ja będę tak robił, żeby on myślał, że ja dużo robię. 45-letnia mama tłumaczy 19-letniemu synowi, informatykowi: Ile razy mam Ci powtarzać, że ja Cię urodziłam, a nie ściągnęłam z Internetu! Mała dziewczynka stoi na ulicy i płacze. Ludzie ją pytają: Dlaczego płaczesz? Bo się zgubiłam! A jak się nazywasz? Nie wiem! A jak się nazywa twoja mama? Nie wiem! A swój adres znasz? Tak: wu-wu-wu-kropka-basiakropka-pe-el. Przychodzi baba do fryzjera z trzema włosami na głowie i mówi: Proszę mi upleść warkocz. Nie mogę, bo właśnie wypadł pani włos. To proszę mi zrobić kucyka. Nie mogę, bo właśnie drugi włos pani wypadł. Trudno, pójdę w rozpuszczonych włosach. Jaka jest różnica między automatem do napojów a referendum w sprawie Unii? W automacie najpierw płacisz, a potem wybierasz opcję, a w referendum najpierw wybierasz opcję, a płacić będziemy później. Kiedy odbyło się pierwsze na Ziemi referendum według unijnego wzorca? W raju, gdy Pan Bóg stworzył kobietę, przyprowadził ją do Adama i powiedział: Wybierz sobie żonę. Trener Francji pyta Pana Boga: Panie Boże, za ile lat Francja zostanie mistrzem świata? Za 6 lat. O, nie! To nie za mojej kadencji odpowiada trener. Na to trener reprezentacji Polski pyta Pana Boga: Panie Boże, a za ile lat Polska zostanie mistrzem świata w piłce nożnej? Nie za mojej kadencji odpowiada Pan Bóg. Zdenerwowany trener wrzeszczy na młodego lekkoatletę trenującego trójskok: Ile razy mam Ci powtarzać, że to trójskok i odległość szesnastu metrów masz pokonać trzema skokami, a nie jednym! Lucyfer dzwoni do świętego Piotra. Proponuje rozegranie meczu piłkarskiego pomiędzy reprezentacją piekła i nieba. Nie macie żadnych szans odpowiada św. Piotr Przecież wszyscy najlepsi piłkarze są u nas. I co z tego? uśmiecha się Lucyfer. Ale u nas są wszyscy sędziowie! Pani syn nie powinien chodzić na lekcje gry na skrzypcach. On nie ma za grosz słuchu mówi nauczycielka. Na to mama: On nie ma słuchać, on ma grać.

7 szlaki 10/2010 KZK GOP 7 INFORMATOR KZK GOP Komunikacyjny Związek Komunalny GOP uruchomił linie nocne Autobusy odjeżdżają ze wspólnego węzła Katowice Mickiewicza/Stawowa/P. Skargi Komunikacją nocną można dojechać m.in. do następujących dzielnic Katowic: os. Paderewskiego, Brynowa, Bogucic, Ochojca, Piotrowic, Ligoty, Panewnik, Murcek, Podlesia, Kostuchny, Nikiszowca, Giszowca i Szopienic oraz do Zabrza, Siemianowic Śląskich, Mysłowic, Rudy Śląskiej, Bytomia, Mikołowa, Sosnowca, Czeladzi, Chorzowa i Dąbrowy Górniczej Numery linii kursów nocnych oznaczone zostały dodatkową literą N Taryfa obowiązująca w autobusach linii nocnych jest taka sama jak w ciągu dnia 7N, 30N, 76N, 77N, 130N, 297N, 657N 672N, 830N, 902N, 908N, 911N, 905, 906 Szczegółowe rozkłady jazdy dostępne na bezpłatna infolinia szlaki@kzkgop.com.pl NAPISZ DO NAS! BILETY SC/AT Witam! Piszę z zapytaniem dotyczącym wyrobienia biletu miesięcznego (symbol: SC/AT). Od października zaczynam studia w Katowicach i chciałabym się dowiedzieć, ile czasu należy czekać na wyrobienie takiego biletu. Dodatkowo, jakie dokumenty są niezbędne i gdzie trzeba się w tym celu stawić. Dziękuję za udzielenie odpowiedzi. Pozdrawiam Aleksandra I. Pani Aleksandro! W komunikacji miejskiej, której organizatorem jest KZK GOP, bilety miesięczne kupuje się jako druk odpowiednio oznaczony (pieczątką z nazwą miesiąca z przodu biletu, pieczątką z numerem kolektury oraz datą sprzedaży na odwrocie biletu). Należy go podpisać imieniem i nazwiskiem. Tak wypełniony bilet jest ważny z aktualną legitymacją studencką. Bilet taki na- bywa Pani co miesiąc w punktach oznaczonych Sprzedaż biletów KZK GOP w kioskach RUCH-u, urzędach Poczty Polskiej. Bilet ważny jest od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca (niezależnie od daty zakupu). Wydział Sprzedaży KZK GOP ULGI DLA STUDENTÓW Witam! Proszę mi wyjaśnić, czy ulgi dla studentów studiów dziennych magisterskich dotyczą także osób, które ukończyły 26 rok życia. Student Drogi Panie! Uprzejmie informujemy, że studenci mają prawo do ulgi na podstawie ważnej legitymacji studenckiej, niezależnie od rodzaju studiów (dzienne, zaoczne), bez względu na wiek. Wydział Sprzedaży KZK GOP BILET MIESIĘCZNY DLA STUDENTA Dzień dobry! Mój syn będzie studiował w Gliwicach, a mieszkamy w Zabrzu. Proszę o informację, czy może wykupić bilet miesięczny szkolny ważny od poniedziałku do piątku. Jeżeli nie, to jaki bilet miesięczny ma wykupić? Za informację z góry bardzo dziękuję. Mariusz Ś. Szanowny Panie! Zgodnie z taryfą KZK GOP Pana synowi przysługują bilety ulgowe: tramwajowe, autobusowe i autobusowo-tramwajowe SM ważne w jednym mieście/gminie lub SC ważne na terenie wszystkich gmin, w których komunikację obsługuje KZK GOP, na podstawie ważnej legitymacji studenckiej. Odsyłamy Pana również do naszego cennika biletów, tam jest oferta wszystkich biletów ulgowych. Wydział Sprzedaży KZK GOP ULGA DLA UCZNIA SZKOŁY POLICEALNEJ Witam serdecznie! Obecnie jestem uczennicą rocznej szkoły policealnej, ukończyłam 22 lata. I tu pojawia się moje pytanie: czy przysługuje mi ulga na przejazdy? I czy muszę posiadać legitymację, czy zaświadczenie ze szkoły wystarczy? Z góry dziękuję za odpowiedź. Karolina Droga Pani! Uprzejmie informujemy, że niestety zgodnie z Taryfą KZK GOP nie przysługuje Pani ulga. W 4 o przejazdach ulgowych czytamy: Do przejazdów ulgowych uprawnieni są: dzieci od lat 4 do 10 (tj. do dnia 10. rocznicy urodzin) na podstawie oświadczenia osoby opiekującej się nimi w podróży, uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadpodstawowych oraz ponadgimnazjalnych i policealnych, jednak nie dłużej niż do końca roku szkolnego, w trakcie którego uczeń ukończył 21. rok życia, w przypadku obywateli polskich oraz obywateli innego państwa posiadających taki dokument na podstawie ważnej legitymacji szkolnej (wzór określony w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania) lub zaświadczenia o spełnianiu obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego (wzór określony w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania), lub w przypadku obywateli UE i członków rodziny obywateli UE, na podstawie dokumentów potwierdzających wyżej wymieniony status, wydanych w państwach członkowskich, wraz z dokumentem podróży lub innym ważnym dokumentem (zawierającym zdjęcie), umożliwiającym ustalenie tożsamości i obywatelstwa. Wydział Sprzedaży KZK GOP

8 8 szlaki 10/2010 NA SZLAKACH Z KZK GOP KZK GOP Fot. Miejski Konserwator Zabytków Widok wnętrza hali dworcowej Dach nad halą dworca Wejście do poczekalni Główna fasada budynku Dworca PKP w Rudzie Śląskiej-Chebziu Gzyms wieńczący Świetlik w dachu w części komisariatu Głowica kolumy podtrzymującej strop Widok na peron na trasie Gliwice Katowice Ponad sto lat tradycji Klatka schodowa prowadząca do tunelu Fragment zwieńczenia Chebzie to dziś jedna z dzielnic Rudy Śląskiej. Jako samodzielna osada Chebzie zawdzięcza swoje powstanie i rozwój w połowie XIX wieku nowoczesnym na owe czasy dziedzinom wschodzącej gospodarki. Jedna z nich to górnictwo. Wówczas to Spółka Akcyjna Godula rozpoczęła w tym rejonie wydobycie węgla. W latach utworzyła zespół szybów wydobywczych Godulla oraz Szaffgotsch. Jednak jeszcze wcześniej, bo w roku 1846, osada pojawia się na mapach z powodu budowy na tych terenach linii kolejowej Wrocław Gliwice Chebzie Mysłowice, założonej przez Spółkę Akcyjną Oberschlessische Eisenbahn. Tak, to ta sama linia kolejowa, przedłużona potem na zachód w kierunku serca Rzeszy Niemieckiej, i połączona na wschód od Mysłowic z siecią Cesarsko-Królewskiej Kolei Austriackiej, która przyczyniła się do powstania i szybkiego rozwoju miasta Katowic. Nie wiemy, jak wyglądały najstarsze zabudowania stacji, zresztą z dawnych map wynika, że przebieg bocznic i położenie dworca Charakterystyczna bryła stacji kolejowej Ruda Śląska-Chebzie czerwona cegła wypełniająca stalową, nitowaną, a częściowo spawaną konstrukcję (na wzór architektury szachulcowej), łukowato zadaszony budynek głównej hali dworcowej, zdominowany przez duże okno doświetlające wnętrze, drewniane i żelazne elementy ozdobne, całość wyraźnie wzorowana na architekturze przemysłowej Górnego Śląska z początków XX wieku. Bez dokładnych badań przyjęto, że dworzec pochodzi z 1900 roku, zatem obchodziłby w tym roku jubileusz. Jednak prawda okazała się inna... nie pokrywały się ze współczesnymi, znacznie późniejszymi. Wiemy natomiast, kiedy zbudowano obecny budynek. Podczas czyszczenia konstrukcji stalowej, pierwszej czynności wykonywanej już w naszym stuleciu w ramach rewaloryzacji zabytkowego budynku, odkryto datę budowy: 1897 rok, a więc wcześniej niż donoszą kroniki miejskie. Architektura Wzorowany na budownictwie przemysłowym dzisiejszy dworzec uchodził w końcu XIX wieku za bardzo nowoczesny, a dziś jeszcze zadziwia interesującą architekturą, detalem, wystrojem, a przede wszystkim rozmiarami i swoistą monumentalnością. Nie kojarzy się ona z małą osadą, którą było wów- czas Chebzie. Wytłumaczeniem tego fenomenu jest fakt, że małe Chebzie stało się w drugiej połowie XIX wieku znaczącym węzłem kolejowym. Oprócz głównej magistrali wrocławskiej i powstałej 10 lat później bocznicy łączącej Chebzie z kopalnią Carl Emanuel, w 1856 roku powstało drugie połączenie, relacji Chebzie Tarnowskie Góry, następnie Chebzie Orzegów Bytom, potem do Wirku przez Nowy Bytom. Rozbudowujący się przemysł potrzebował transportu, zatem stacja węzłowa zaopatrzona w ekspozycję pocztową i telegraf miała przed sobą dużą przyszłość. Stąd już na planach pochodzących z 1901 roku znajdujemy zespół zabudowań stacyjnych analogiczny z dzisiejszym. W skład zespołu wchodzą: budynek główny, zabudowania peronu linii Chebzie Wirek, poczta, administracja i warsztaty. W następnych latach zabudowa stacji trwa, jeszcze przed I wojną światową na przykład powstaje w sąsiedztwie dworca kolonia mieszkalna dla rodzin kolejarskich. Najciekawszy jest oczywiście główny budynek stacyjny, z halą, poczekalnią i kasami biletowymi. Trudno jednoznacznie określić jego styl architektoniczny, wymyka się on typowej klasyfikacji. Z pewnością nawiązuje bryłą i konstrukcją do współczesnej mu architektury przemysłowej. Również detal i zdobnictwo jest podobne do stosowanego wówczas na przykład w budynkach kopalnianych. Budowle pomocnicze mają jednorodny charakter, powtarzający rozwiązania zastosowane w hali głównej. Główny obiekt jest zlokalizowany we wschodniej części zespołu, równolegle do torów kolejowych. Z peronem łączy go podziemne przejście. Konstrukcja oparta jest na szkielecie stalowym, wypełnionym od wewnątrz płytami betonowymi, a od strony elewacji elegancką cegłą, która nadaje dworcowi interesującą, dominującą barwę. Główna hala zwieńczona jest łukowym dachem o kratownicowej konstrukcji stalowej, spiętej stężeniami. Ponad sto lat użytkowania budynku odcisnęło na nim swe piętno. Miejski Konserwator Zabytków w Rudzie Śląskiej, dr inż. architekt Łukasz Urbańczyk od lat czyni starania o przywrócenie dworcowi dawnego blasku. Współpraca z właścicielem PKP nie jest łatwa, jednak nawet teraz, gdy do końca prac jeszcze daleko, warto przyjrzeć się z bliska temu niecodziennemu zabytkowi techniki i cywilizacji przemysłowej. Paweł Wieczorek