ZRÓWNOWA ONE KORZYSTANIE Z ZASOBÓW RYBACKICH

Transkrypt

1 Konferencje Seminaria Informacje Spotkania Zjazdy Targi Wystawy ZRÓWNOWA ONE KORZYSTANIE Z ZASOBÓW RYBACKICH R S Konferencja pt: Rozwój wspó³pracy przedstawicieli sektora rybactwa œródl¹dowego jako sposób wdra ania zasad zrównowa onego korzystania z zasobów rybackich W dniach 9-11 czerwca 2010 r. w Hotelu Kanu Club nad jeziorem Zyzdrój odby³a siê konferencja pt: Rozwój wspó³pracy przedstawicieli sektora rybactwa œródl¹dowego jako sposób wdra ania zasad zrównowa onego korzystania z zasobów rybackich. Konferencja ta by³a pierwszym spotkaniem przedstawicieli sektora rybackiego, zorganizowanym w ramach zaplanowanego do realizacji w ci¹gu najbli szych szeœciu lat projektu pt: Opracowanie i wdra anie zasad zrównowa onego korzystania z zasobów rybackich oraz rozwój wspó³pracy przedstawicieli sektora rybactwa œródl¹dowego, wspó³finansowanego przez Uniê Europejsk¹ ze œrodków finansowych Europejskiego Funduszu Rybackiego. W spotkaniu uczestniczy³o ponad 100 osób reprezentuj¹cych ró ne instytucje zwi¹zane z sektorem rybactwa œródl¹dowego w Polsce. Najliczniejsz¹ grup¹ by³y osoby najœciœlej zwi¹zane z rybactwem, czyli ichtiolodzy z gospodarstw rybackich, pracownicy PZW i osoby fizyczne prowadz¹ce dzia³alnoœæ ryback¹. Kolejn¹ wa n¹ grupê stanowili przedstawiciele szeroko rozumianej administracji pañstwowej i samorz¹dowej, a wiêc pracownicy Regionalnych Zarz¹dów Gospodarki Wodnej, Urzêdów Marsza³kowskich, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, a tak e Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W pierwszym dniu konferencji omówiono stan jeziorowej produkcji rybackiej pod wzglêdem wielkoœci od³owów, 38 KOMUNIKATY RYBACKIE 5/2010

2 kondycji ekonomicznej jeziorowych gospodarstw rybackich w 2009 roku (Arkadiusz Wo³os, Zak³ad Bioekonomiki Rybactwa IRS) oraz gospodarki zarybieniowej prowadzonej na jeziorach w 2009 roku (Maciej Mickiewicz, Zak³ad Bioekonomiki). Ponadto wyst¹pienie przedstawiciela Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie pana Dariusza Zdybla na temat Programu Operacyjnego Ryby wywo³a³o yw¹ dyskusjê wœród uczestników. Na temat realizacji bie ¹cych zadañ Departamentu Rybo- ³ówstwa Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Warszawie mówi³a pani Mariola B³aszczyk. Poobiedni¹ sesjê wyk³adow¹ rozpoczê³a prof. Jadwiga Seremak-Bulge z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki ywnoœciowej, poruszaj¹c zagadnienia zwi¹zane z badaniami rynku ryb. Nastêpnie dr in. Maciej Szkudlarek (IRS Olsztyn) zaprezentowa³ proekologiczn¹ gospodarkê cennymi gatunkami ryb, a w szczególnoœci szczupakiem. Lech Doroszczyk (IRS Olsztyn) omówi³ wyniki monitoringu hydroakustyczno-po³owowego na jeziorze Pluszne, a Andrzej Abramczyk z Gospodarstwa Rybackiego w E³ku, jako prezes Oddzia³u Rybackich U ytkowników Jezior, Rzek i Zbiorników Zaporowych Zwi¹zku Producentów Ryb, poruszy³ kwestie zwi¹zane z aktualnymi problemami, jakimi zajmuje siê ta organizacja. Drugi dzieñ konferencji wype³ni³ w znacznej czêœci blok wyk³adowy. Aktualn¹ problematykê zwi¹zan¹ z prawem obowi¹zuj¹cym w zakresie rybactwa œródl¹dowego przedstawi³ prof. Wojciech Radecki z Zak³adu Prawa Ochrony Œrodowiska, Instytutu Nauk Prawnych PAN we Wroc³awiu, a pani Ma³gorzata Kasperek-Kawa³ek oraz pani Agnieszka Zieliñska z Regionalnego Zarz¹du Gospodarki Wodnej w Warszawie poruszy³y temat aktualnych praw i obowi¹zków u ytkowników obwodów rybackich w aspekcie kompetencji organów nadzoruj¹cych i kontroluj¹cych dzia³ania rybackie. Tradycyjnie ju podczas wyk³adu oraz po jego wys³uchaniu odby³a siê arliwa dyskusja. Bardzo ciekawy referat, oparty tak jak wszystkie inne na najbardziej aktualnych danych, przedstawi³ prof. Tadeusz Krzywosz z Zak³adu Rybactwa Jeziorowego IRS w Gi ycku. Dotyczy³ on ogromnej presji drapie niczej kormorana na stan ichtiofauny w wodach polskich. Kolejne wyst¹pienia dotyczy³y racjonalnego gospodarowania populacjami zagro- onych gatunków ryb wêgorza dr in. Stanis³aw Robak (IRS Olsztyn) oraz siei dr in. Miros³aw Szczepkowski (IRS Dga³). Ponadto dr in. Hanna Draszkiewicz-Mioduszewska (IRS Olsztyn) przedstawi³a wyniki wêdkarskich od³owów gatunków drapie nych w jeziorach u ytkowanych przez PZW w Toruniu, mgr in. Tomasz Czerwiñski (IRS Olsztyn) omówi³ stan gospodarki rybackiej prowadzonej na zbiornikach zaporowych, a problematykê dotycz¹c¹ rzek poruszyli pracownicy Zak³adu Rybactwa Rzecznego IRS w abieñcu doc. dr hab. Wies³aw Wiœniewolski i mgr in. Pawe³ Prus. Uroczysta kolacja w formie grilla regionalnego oraz kolacja z opraw¹ muzyczn¹ uœwietni³y dwudniowe spotkania œrodowiska rybackiego. Jak ju wczeœniej wspomniano, konferencja ta by³a pierwszym spotkaniem zorganizowanym w ramach projektu wspó³finansowanego ze œrodków Unii Europejskiej. G³ównym celem niniejszego projektu jest wspieranie dzia³añ sprzyjaj¹cych rozwojowi wspó³pracy miêdzy przedstawicielami sektora rybactwa œródl¹dowego, nauki, administracji publicznej i podmiotów spo³ecznych oraz opracowanie i promocja zasad zrównowa onego korzystania z zasobów rybackich. Projekt bêdzie mia³ równie wp³yw na zwiêkszenie przejrzystoœci w przep³ywie informacji miêdzy poszczególnymi instytucjami nadzorczymi a rybackimi u ytkownikami jezior, rzek oraz zbiorników zaporowych. Wa nym celem tego projektu jest integracja œrodowiska rybackiego oraz podnoszenie œwiadomoœci ekologicznej i d³ugofalowej odpowiedzialnoœci w tym zakresie rybackich u ytkowników jezior, rzek i zbiorników zaporowych. 5/2010 KOMUNIKATY RYBACKIE 39

3 Planowanym efektem niniejszego projektu bêdzie przeprowadzenie w latach cyklu szeœciu konferencji i dwóch szkoleñ z zakresu regulacji administracyjno-prawnych, mo liwoœci pozyskiwania europejskich funduszy strukturalnych, promocji proekologicznych metod wykorzystania zasobów naturalnych wód, prezentacji wyników badañ stanu gospodarki rybackiej w wodach œródl¹dowych oraz aktualnych badañ naukowych w tej dziedzinie. W ramach projektu przewiduje siê korespondencyjne coroczne zbieranie ankiet z gospodarstw rybackich z obszaru ca³ej Polski, a zgromadzone informacje bêd¹ poddane analizie statystycznej i przedstawiane w monografiach oraz wykorzystane do opracowania zasad zrównowa- onego korzystania z zasobów rybackich przez przedstawicieli sektora rybactwa œródl¹dowego. Podczas konferencji i szkoleñ zaprezentowane bêd¹ m.in. aktualne analizy stanu produkcji rybackiej, gospodarki zarybieniowej, sytuacji ekonomiczno-finansowej u ytkowników rybackich obwodów ustanowionych na wodach œródl¹dowych oraz wyniki wybranych badañ naukowych w dziedzinie rybactwa. Dodatkowo przygotowane bêd¹ materia³y szkoleniowe w postaci publikacji (monografii) zawieraj¹cej ww. tematykê. W trakcie trwania projektu planuje siê opracowanie zasad zrównowa onego korzystania z zasobów rybackich przez przedstawicieli sektora rybactwa œródl¹dowego. Opracowane zasady bêd¹ propagowane poprzez dwa szkolenia oraz uka ¹ siê w postaci publikacji ksi¹ kowej, która bêdzie rozpowszechniana wœród przedstawicieli sektora rybactwa œródl¹dowego (gospodarstwa rybackie, Regionalne Zarz¹dy Gospodarki Wodnej, Urzêdy Marsza³kowskie, Regionalne Oddzia³y Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Regionalne Dyrekcje Ochrony Œrodowiska itp.). Tomasz Czerwiñski Hanna Draszkiewicz-Mioduszewska R S XXIV Konferencja "WYLÊGARNIA" 2-3 wrzeœnia 2010, Mr¹gowo Tegoroczna konferencja WYLÊGARNIA odby³a siê w dniach 2-3 wrzeœnia 2010 r. Tym razem na malowniczych Mazurach, w znanym wszystkim, chyba nie tylko z muzyki country, Mr¹gowie, w Hotelu MAZURIA. Organizatorami tego spotkania by³ Zak³ad Akwakultury oraz Zak³ad Hodowli Ryb Jesiotrowatych Instytutu Rybactwa Œródl¹dowego w Olsztynie (IRS Olsztyn). W tym roku na zorganizowanie konferencji uda³o siê uzyskaæ dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Zrównowa ony rozwój sektora rybo³ówstwa i nadbrze nych obszarów rybackich w zakresie œrodka 3.1. Dzia³ania wspólne. Zaakceptowany przez Agencjê Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa projekt pt. Upowszechnianie najnowszej wiedzy oraz propagowanie wspó³pracy miêdzy przedstawicielami nauki i organizacjami sektora rybackiego w zakresie wylêgarnictwa i podchowu organizmów wodnych (Umowa nr OR /10) zak³ada przeprowadzenie w latach cyklu konferencji o tematyce wylêgarniczej. W tym miejscu pozwolê sobie pokrótce przybli yæ cele i tematykê projektu. Zasadniczo zak³ada on rozwój wspó³pracy miêdzy przedstawicielami nauki i organizacjami sektora rybackiego. Z kolei cele szczegó³owe obejmuj¹: upowszechnianie i implementacjê wiedzy, w tym najnowszych osi¹gniêæ naukowych z zakresu wylêgarnictwa i podchowu organizmów wodnych, wymianê informacji miêdzy œrodowiskiem naukowym i hodowcami/rybakami, a tak e przedstawicielami administracji pañstwowej nadzoruj¹cej sektor rybacki, podniesienie kwalifikacji zawodowych osób zwi¹zanych z szeroko rozumian¹ dzia³alnoœci¹ wylêgarniczo-podchowalnicz¹ w sektorze rybackim. 40 KOMUNIKATY RYBACKIE 5/2010

4 Tematyka projektu WYLÊGARNIA zawiera zagadnienia: innowacyjnych metod kontrolowanego rozradzania organizmów wodnych, nowatorskich biotechnik produkcji materia³u zarybieniowego w systemach o ró nym stopniu intensyfikacji, profilaktyki i terapii chorób organizmów wodnych, ze szczególnym uwzglêdnieniem epizoocji wystêpuj¹cych w intensywnych systemach hodowli, nowatorskich rozwi¹zañ technicznych stosowanych w wylêgarnictwie i podchowie organizmów wodnych, regulacji weterynaryjnych i przepisów administracyjno-prawnych odnosz¹cych siê do obiektów wylêgarniczo-podchowalniczych, promowania zasad dobrej praktyki rybackiej w pracach wylêgarniczo-podchowowych, tj. poprawy warunków i metod rozradzania, chowu, od³awiania i transportu organizmów wodnych w kontekœcie tzw. dobrostanu, efektywnoœci wsiedlania do wód otwartych materia³u wyprodukowanego w systemach o ró nym stopniu intensyfikacji produkcji. W tegorocznej konferencji WYLÊGARNIA udzia³ wziê³o ponad 100 uczestników reprezentuj¹cych przekrój œrodowiska osób zwi¹zanych z rybami i rybactwem, a mianowicie przedstawiciele praktyki rybackiej, Polskiego Zwi¹zku Wêdkarskiego i parków narodowych. Obecni byli równie reprezentanci administracji pañstwowej (Regionalnych Zarz¹dów Gospodarki Wodnej, Urzêdów Marsza³kowskich) i wy szych uczelni z Krakowa, Poznania i Szczecina, a tak e naukowcy z Polskiej Akademii Nauk. Mieliœmy przyjemnoœæ goœciæ, jak co roku, liczn¹ reprezentacjê zaprzyjaÿnionego Wydzia³u Ochrony Œrodowiska i Rybactwa Uniwersytetu Warmiñsko-Mazurskiego w Olsztynie. Tematem przewodnim tegorocznej konferencji WYLÊGARNIA by³y gatunki rzadkie i chronione. W sumie przedstawiono 18 referatów, podzielonych na 3 sesje referatowe, w których moderatorami by³y osoby legitymuj¹ce siê niepodwa alnymi osi¹gniêciami w zakresie prac badawczych dotycz¹cych tegorocznego tematu przewodniego, tj. prof. dr hab. Ryszard Bartel (Zak³ad Ryb Wêdrownych IRS Olsztyn) i doc. dr hab. Jacek Wolnicki (Zak³ad Rybactwa 5/2010 KOMUNIKATY RYBACKIE 41

5 Stawowego IRS Olsztyn). Jak co roku, czêœæ wyników badañ zosta³a zaprezentowana w postaci posterów; w tym roku w ³¹cznej liczbie 19 plakatów. Konferencjê otworzy³ referat, w którym omówiono status ekologiczny rodzimych gatunków ichtiofauny. W dalszej kolejnoœci wyg³oszono wyk³ady na temat restytucji jesiotra ostronosego w Polsce, aktywnej ochrony strzebli b³otnej oraz wêgorza europejskiego. Swoje miejsce znalaz³y równie referaty stricte rozrodowe, a objê³y one zarówno gatunki rzadkie i chronione (piskorza, kozê, stynkê, siejê), jak i wa ne gospodarczo (karpia, sandacza). Znacz¹ca czêœæ prezentacji dotyczy³a problematyki podchowu ryb w zamkniêtych obiegach wody, a w zasadzie koncentrowa³a siê na ywieniu ró nych stadiów rozwojowych. Nie zabrak³o wyk³adów na temat ochrony zdrowia ryb. Du e zainteresowanie wzbudzi³ referat dotycz¹cy zastosowania telemetrii w ochronie zagro onych gatunków. Uczestnicy konferencji mieli te okazjê zwiedziæ nowo oddany obiekt wylêgarniczo-podchowalniczy Zak³adu Hodowli Ryb Jesiotrowatych w Pieczarkach k. Gi ycka, IRS Olsztyn. Obiekt, w którym prowadzi siê prace badawcze w ramach programu restytucji jesiotra ostronosego. Zainteresowanie wzbudza³y nie tylko same jesiotry, ale równie rozwi¹zania techniczne i technologiczne zastosowane w tym obiekcie. Wszystkim uczestnikom konferencji WYLÊGARNIA sk³adam w imieniu organizatorów serdeczne podziêkowania za aktywny, twórczy udzia³ w sesjach i spotkaniach mniej formalnych, za stworzenie przyjaznej atmosfery sprzyjaj¹cej dobrej, wieczornej zabawie. Chcia³bym t¹ drog¹ podziêkowaæ wszystkim autorom za przygotowanie prezentacji ustnych i posterów, moderatorom za ciekawe poprowadzenie kolejnych sesji referatowych, wspó³pracuj¹cemu ze mn¹ komitetowi redakcyjnemu za pomoc przy redagowaniu monografii stanowi¹cej pok³osie tegorocznej konferencji, a komitetowi organizacyjnemu za trud zwi¹zany z jej przygotowaniem. Zapraszamy wszystkich gor¹co na kolejn¹ konferencjê WYLÊGARNIA. Zak³adamy, e odbêdzie siê ona jak zwykle na pocz¹tku wrzeœnia przysz³ego roku. O miejscu i innych szczegó³ach zostan¹ Pañstwo poinformowani na ³amach Komunikatów Rybackich i na stronie internetowej IRS Olsztyn. Zdzis³aw Zakêœ Zak³ad Akwakultury IRS Olsztyn 42 KOMUNIKATY RYBACKIE 5/2010

6 Nowoœci Wydawnictwa IRS Nowoœci Wydawnictwa IRS W ramach projektu Upowszechnianie najnowszej wiedzy oraz propagowanie wspó³pracy miêdzy przedstawicielami nauki i organizacjami sektora rybackiego w zakresie wylêgarnictwa i podchowu organizmów wodnych, wspó³finansowanego ze œrodków Programu Operacyjnego Zrównowa ony rozwój sektora rybo³ówstwa i nadbrze nych obszarów rybackich (Umowa Nr OR /10) ukaza³a siê ksi¹ ka: Rozród, podchów profilaktyka ryb rzadkich i chronionych oraz innych gatunków Red. Z. Zakêœ, K. Demska-Zakêœ, A. Kowalska, Wyd. IRS, Olsztyn, 2010, 277 s. ze Wstêpu Dopiero w ostatnich kilkunastu latach podjêto kompleksowe prace ichtiologiczne zmierzaj¹ce do okreœlenia statusu ekologicznego rodzimych gatunków ryb bytuj¹cych w naszych wodach. Okaza³o siê, e ok. 40% gatunków jest w du ym stopniu zagro ona wyginiêciem. S¹ to zarówno gatunki o znaczeniu wy³¹cznie ekologicznym (np. strzebla b³otna (Eupallasella percnurus), jak i ryby cenne gospodarczo (np. sieja). Przyczyny obni enia potencja³u biologicznego naszej ichtiocenozy s¹ wszystkim znane i nie zamierzam ich tutaj szerzej opisywaæ. Ogólnie mo na stwierdziæ, e gros z nich nale y jednak przypisaæ cz³owiekowi. Postêp cywilizacyjny dokonywa³ siê i dokonuje w du ej mierze kosztem œrodowiska naturalnego. Cz³owiek zaci¹ga ci¹gle rosn¹cy d³ug ekologiczny. Mo liwoœæ jego sp³aty, przynajmniej czêœciowej, dostarcza tzw. akwakultura, a szczególnie wspomniane powy ej wylêgarnictwo. Podkreœliæ nale y, e w ostatnich kilkunastu latach, oprócz zinwentaryzowania zasobów rybnych naszych wód, obserwowany jest znacz¹cy postêp techniczny w polskim wylêgarnictwie. Istotnie zwiêkszy³ siê te zasób wiedzy o rybach, o tzw. kontrolowanym rozrodzie, potrzebach pokarmowych poszczególnych gatunków i innych wymaganiach œrodowiskowych. Znacz¹co poszerzy³ siê te bank informacji o zasobach genetycznych naszych wód. Odnotowaæ nale y, e do koñca XX wieku w zakresie zainteresowañ prac wylêgarniczych, w kontekœcie dzia³añ praktycznych i poznawczych, by³y g³ównie gatunki o du ym znaczeniu gospodarczym. Zdobyta wiedza z zakresu hormonalnej, czy œrodowiskowej stymulacji rozrodu, przechowywania nasienia, odklejania i inkubacji ikry ryb cennych komercyjnie mo e byæ tak e u yteczna w przypadku podejmowania prób rozradzania nowych, do tej pory nie znajduj¹cych siê w obszarze zainteresowañ wylêgarnictwa gatunków, w tym taksonów zagro onych wyginiêciem. Œwiadectwem tego jest ta monografia, w której znajduj¹ siê m.in. prace o wylêgarnictwie gatunków o znaczeniu stricte ekologicznym, np. wspomnianej ju strzebli b³otnej, czy te piskorzu (Misgurnus fossilis). Bezsprzecznie, wiedza z zakresu kontrolowanej, wylêgarniczej produkcji materia³u zarybieniowego tych gatunków, mo e stanowiæ, a mo e raczej powinna byæ istotnym elementem programów ochrony ich zasobów. W opracowaniu tym Czytelnik znajdzie równie najnowsze informacje o innowacyjnych metodach rozradzania, podchowu i profilaktyki ryb, a tak e raków - gatunków wa nych nie tylko ekologicznie, ale i gospodarczo. Do takich nale y bez w¹tpienia sieja, której to poœwiêcono szereg prac zamieszczonych w tej monografii. Zdzis³aw Zakêœ, Zak³ad Akwakultury IRS Olsztyn W ramach Programu Operacyjnego Ryby i projektu pt. Opracowanie i wdra anie zasad zrównowa onego korzystania z zasobów rybackich oraz rozwój wspó³pracy przedstawicieli sektora rybactwa œródl¹dowego ukaza³a siê ksi¹ ka: Zrównowa one korzystanie z zasobów rybackich na tle ich stanu w 2009 roku Red. M. Mickiewicz, Wyd. IRS 2010, 197 s. W ksi¹ ce przedstawiono nastêpuj¹ce zagadnienia: Analiza jeziorowej produkcji rybackiej w 2009 roku Zarybienia jezior w 2009 roku Sytuacja ekonomiczno-finansowa podmiotów uprawnionych do rybackiego u ytkowania jezior w 2009 roku Stan gospodarki rybackiej prowadzonej w 2009 roku w zbiornikach zaporowych ZRÓWNOWA ONE KORZYSTANIE Z ZASOBÓW RYBACKICH Polski Rynek i spo ycie ryb w latach Kompetencje organów kontrolnych i nadzorczych wobec uprawnionych do rybactwa w obwodach rybackich Prawa i obowi¹zki u ytkownika obwodu rybackiego Dzia³alnoœæ Oddzia³u Rybackich U ytkowników Jezior, Rzek i Zbiorników Zaporowych Zwi¹zku Producentów Ryb Prace prowadzone dla zachowania siei w jeziorach Pojezierza Mazurskiego i Suwalskiego Plan gospodarowania zasobami wêgorza w Polsce realia i zagro enia Wstêpne efekty funkcjonowania projektu innowacyjnego w zakresie stymulowania wzrostu produkcji materia³u zarybieniowego cennych gatunków ryb, ze szczególnym uwzglêdnieniem szczupaka Wp³yw kormorana czarnego na jeziora w rejonie Mazur Monitoring hydroakustyczno-po³owowy jeziora Pluszne w 2009 roku Wêdkarskie od³owy gatunków drapie nych w jeziorach u ytkowanych przez toruñski Okrêg Polskiego Zwi¹zku Wêdkarskiego Aspekty budowy Ma³ych Elektrowni Wodnych w odniesieniu do ichtiofauny, gospodarki rybackiej oraz ochrony przyrody przyk³ad rzeki Wel Ocena wy erowywania larw Chironomidae przez ryby bentoso erne w dwóch nizinnych zbiornikach zaporowych 5/2010 KOMUNIKATY RYBACKIE 43

7 Choroby ryb podlegaj¹ce obowi¹zkowi zwalczania oraz inne choroby zagra aj¹ce hodowli diagnostyka, profilaktyka, terapia Red. W. Szweda, A. K. Siwicki, E. Terech-Majewska, Wyd. IRS, Olsztyn, 2010, 241 s. Chów i hodowla zwierz¹t akwakultury, której ryby stanowi¹ integralny element, a tak e przetwórstwo produktów pochodz¹cych z tych zwierz¹t stanowi¹ wa ne dziedziny gospodarki w wielu krajach œwiata, w tym równie w Polsce. Skupienie du ej liczby osobników w gospodarstwach rybackich, jak równie koniecznoœæ obrotu i handlu krajowego i miêdzynarodowego, stwarzaj¹ ró norodne zagro enia zdrowotne, wœród których szczególnie wa ne znaczenie posiadaj¹ choroby zakaÿne. Obserwowane w ostatnich latach zjawiska zmiany przebiegu i obrazu klinicznego wielu chorób, du ego zró nicowania i zmiennoœci drobnoustrojów je wywo³uj¹cych, wreszcie pojawianie siê nowych chorób, czêsto stanowi¹cych ogromne zagro enie dla zdrowia zwierz¹t i zdrowia publicznego, wymuszaj¹ prowadzenie intensywnych badañ w kierunku doskonalenia metod diagnostyki, terapii, profilaktyki i zwalczania chorób zakaÿnych zwierz¹t, w tym równie chorób ryb [...]. Monografia, któr¹ oddajemy do Pañstwa r¹k, zawiera opracowania dotycz¹ce zarówno chorób ryb podlegaj¹cych obowi¹zkowi zwalczania w Polsce i Unii Europejskiej (UE), notyfikacji w UE oraz zg³aszania do Œwiatowej Organizacji Zdrowia Zwierz¹t (OIE), jak i te dotycz¹ce innych chorób zagra aj¹cych i powoduj¹cych najwiêksze straty w chowie i hodowli ryb. Monografia jest zatem opracowaniem szerszym, ni wynika³oby to z tytu³u konferencji, kompleksowym, obejmuj¹cym ró ne zagadnienia, mamy nadziejê przydatne dla uczestników konferencji i szerszej rzeszy P.T. Czytelników. Niniejsza monografia powsta³a dziêki œcis³ej wspó³pracy wielu przedstawicieli nauki i praktyki lekarsko-weterynaryjnej, którym problematyka chorób ryb jest szczególnie bliska. Ka de opracowanie jest nie tylko Ÿród³em najnowszej wiedzy, ale odzwierciedlaj¹c indywidualne cechy autorów stanowi równie efekt ich wieloletnich badañ, doœwiadczeñ i przemyœleñ, uzyskanych w trakcie studiów danego problemu. [ze Wstêpu] Odeszli Mgr in. Tadeusz Kêpiñski W dniu 14 lipca 2010 r. zmar³ mgr in. Tadeusz Kêpiñski, absolwent pierwszego rocznika Wydzia³u Rybackiego Wy szej Szko³y Rolniczej w Olsztynie. Mgr in. Tadeusz Kêpiñski urodzi³ siê 31 marca 1930 r. w Pu³awach. Studia rozpocz¹³ w 1951 r. na Wydziale Rybackim Wy szej Szko³y Rolniczej w Olsztynie, które ukoñczy³ w 1955 r. uzyskuj¹c stopieñ in yniera rybactwa. Bezpoœrednio po studiach 1 marca 1955 r. rozpocz¹³ pracê jako ichtiolog w Pañstwowym Gospodarstwie Rybackim Bydgoszcz, w którym pracowa³o do 31 grudnia 1975 r. W kolejnych latach pracy zajmuje stanowisko starszego inspektora, kierownika zak³adu Œlesin, a nastêpnie zastêpcy dyrektora gospodarstwa. Od 1 stycznia 1976 r. do 31 grudnia 1982 r. pracowa³ jako dyrektor Miêdzyokrêgowego Zespo³u Gospodarki Rybacko-Wêdkarskiej PZW w Bydgoszczy. W latach pe³ni³ funkcjê wiceprezesa Zarz¹du PZW w Bydgoszczy. Za w³o ony wk³ad pracy i dzia³alnoœæ spo³eczn¹ zosta³ oznaczony licznymi odznaczeniami pañstwowymi i zwi¹zkowymi PZW. Odszed³ od nas cz³owiek, który pasjonowa³ siê prac¹ w rybactwie. Czeœæ Jego pamiêci! Mgr in. Wojciech Szymañski W dniu 1 sierpnia 2010 r. odszed³ z naszego grona rybackiego mgr in. Wojciech Szymañski. W dniu 4 sierpnia na cmentarzu w Gdañsku - Nowym Porcie po egna³o go liczne grono przyjació³ i wspó³pracowników. Mgr Wojciech Szymañski urodzi³ siê 31 sierpnia 1946 r. w Gdañsku. Studia, na Wydziale Rybactwa Morskiego Wy szej Szko³y Rolniczej w Szczecinie, ukoñczy³ w 1970 r. uzyskuj¹c stopieñ mgr. in. rybactwa w zakresie eksploatacji po³owów. W 1983 r. ukoñczy³ Podyplomowe Studium Kszta³towania Œrodowiska na Uniwersytecie ódzkim. Pracê rozpocz¹³ w paÿdzierniku 1970 r. w Morskim Instytucie Rybackim w Gdyni, w którym pracowa³ do grudnia 1981 r. jako in ynier laboratoryjny, konstruktor i starszy asystent. W okresie marzec 1982 marzec 1985 pracowa³ jako inspektor w Oœrodku Badañ i Kontroli Œrodowiska w Gdañsku, a od marca 1985 r. do stycznia 1991 jako starszy inspektor wojewódzki do spraw rybactwa w Urzêdzie Wojewódzkim w Gdañsku. Od czerwca 1991 do sierpnia 1993 r. pracowa³ w ATMOTERM s.c. w Pracowni Ochrony Œrodowiska w Gdañsku na stanowisku specjalisty ds. ochrony œrodowiska, a od wrzeœnia 1993 r. do czerwca 1996 r. jako starszy inspektor nadzoru nad eglug¹ w Inspektoracie eglugi w Gdañsku, Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej. W okresie paÿdziernik 1999 lipiec 2010 pracowa³ w Regionalnym Zarz¹dzie Gospodarki Wodnej w Gdañsku zajmuj¹c siê wieloma sprawami, pe³ni¹c obowi¹zki g³ównego inspektora ds. gospodarki wodnej i ochrony wód oraz ochrony przed powodzi¹, jako g³ówny specjalista ds. korzystania z wód dla celów rybackich i hodowli ryb, kontroli zarybieñ oraz jako g³ówny specjalista ds. orzecznictwa i postêpowañ wodnoprawnych. Czynnie uczestniczy³ w pracach Sekcji Rybackiej SITR-NOT w Gdañsku. Posiada³ uprawnienia rzeczoznawcy SITR-NOT w zakresie rybactwa. Odszed³ od nas cz³owiek prawy i wielki pasjonat rybactwa. Czeœæ Jego pamiêci! Koledzy i przyjaciele 44 KOMUNIKATY RYBACKIE 5/2010

8 Nowoœci Wydawnictwa IRS Nowoœci Wydawnictwa IRS Nak³adem Wydawnictwa IRS, na prze³omie paÿdziernika i listopada 2010 r. uka e siê ksi¹ ka: W³odzimierz Popek, Wojciech Górecki, Grzegorz Zygmunt - Nowoczesna hodowla ryb akwariowych - Wyd. IRS, 2010, 263 s., 159 barwnych zdjêæ, oprawa twarda Akwarystyka nale y do najczêœciej wymienianych rodzajów hobby, a liczba jej mi³oœników nieustannie roœnie. Dziêki swojej specyfice daje nie tylko mo liwoœæ obcowania ze zwierzêtami, poznawania ich obyczajów i biologii, ale równie zapewnia wypoczynek psychiczny. Wiele uczelni na kierunkach przyrodniczych wprowadza zajêcia zwi¹zane z szeroko pojmowan¹ hodowl¹ ryb, w tym akwariowych. Zwiêksza siê tak e liczba profesjonalnych hodowców, którzy opanowali podstawy pielêgnacji ryb, a chc¹ wci¹ pog³êbiaæ swoj¹ wiedzê dotycz¹c¹ ich prawid³owego od ywiania czy rozrodu. Przyst¹pienie Polski do Unii Europejskiej wymaga od hodowców ryb w naszym kraju stosowania takich zasad i technologii ich chowu, które bêd¹ zgodne z ekologicznymi i œrodowiskowymi wymaganiami. Nowe przepisy unijne ograniczaj¹ce import zwierz¹t z Azji i Afryki stwarzaj¹ wiêksze szanse rozwoju dla polskich hodowli. Skutkiem tego powsta³a pewna nisza na rynku w zakresie fachowego piœmiennictwa. St¹d koncepcja ksi¹ ki, która w za³o eniu ma zape³niaæ tê lukê. Pozycja ta jest pierwszym tego typu podrêcznikiem przeznaczonym zarówno dla akwarystów pasjonatów, jak i studentów kierunków przyrodniczych maj¹cych kontakt z hodowl¹ zwierz¹t. Omawiana publikacja ³¹czy unikaln¹ wiedzê praktyczn¹ i teoretyczn¹ z dziedzin ywienia, rozrodu, fizjologii, anatomii i embriologii ryb egzotycznych. Ujmuje zagadnienia systematyki oraz behawioru. Po raz pierwszy porusza aspekty prawne zwi¹zane z chowem ryb egzotycznych. Ksi¹ ka szczegó³owo omawia metody hodowli i nowoczesne technologie znajduj¹ce zastosowanie w akwarystyce. W ka dej dziedzinie syntetycznie, przystêpnym jêzykiem omawia poszczególne zagadnienia, przez co mo e stanowiæ Ÿród³o informacji nawet dla osób posiadaj¹cych jedynie podstawow¹ wiedzê z zakresu biologii. Pozycja wzbogacona jest ilustracjami i zdjêciami przedstawiaj¹cymi poruszane tematy. Na koñcu rozdzia³ów umieszczono spis literatury, z której korzystano przy opracowaniu tekstu. Œwiadomie zrezygnowano z cytowañ bezpoœrednio w tekœcie ze wzglêdu na charakter tej ksi¹ ki przeznaczonej dla szerokiego grona odbiorców. Z drugiej strony, bibliografia z zakresu ekologii, akwarystyki, ichtiobiologii, genetyki, rozrodu i fizjologii ryb oraz wylêgarnictwa, powinna umo liwiæ osobom zainteresowanym g³êbsze wnikniêcie w interesuj¹cy je temat, a tak e wykorzystanie jej przy opracowaniu referatów, prezentacji czy prac naukowych [ze Wstêpu].