Miejskie Przedszkole nr 67 z Oddziałami Integracyjnymi Al. Roździeńskiego Katowice

Transkrypt

1 Miejskie Przedszkole nr 67 z Oddziałami Integracyjnymi Al. Roździeńskiego Katowice Redakcja: Agnieszka Pawełczyk i Beata Przybyłowska

2 Źródło Witam Październik to Międzynarodowy Miesiąc AAC. AAC (AUGMENTATIVE AND ALTERNATIVE COMMUNICATION - KOMUNIKACJA WSPOMAGAJĄCA I ALTERNATYWNA). Termin AAC oznacza wszelkie działania, których celem jest pomoc w porozumiewaniu się osobom niemówiącym lub posługującym się mową w ograniczonym stopniu. Zamiast wypowiadanych słów i zdań mogą one używać znaków graficznych (piktogramów, obrazków, symboli), znaków manualnych (gestów) lub znaków przestrzenno-dotykowych (np. przedmiotów). Dzięki temu mogą dokonywać wyborów, podejmować decyzje, pytać, opowiadać, wyrażać myśli i uczucia pokonywać bariery w porozumiewaniu się i stawać się niezależnymi. Źródło O wspomagających i alternatywnych sposobach porozumiewania się możecie Państwo przeczytać m.in. na stronie Stowarzyszenia na rzecz Propagowania Wspomagających Sposobów Porozumiewania się Mówić bez Słów 2

3 Polecam również artykuł Lewy łokieć w Wysokich Obcasach nr sierpnia 2016, który można przeczytać na stronie AGNIESZKA BAL CZŁOWIEK BEZ BARIER 2015 (MARCIN KALIŃSKI) WBREW POZOROM, JESTEM GADUŁĄ Wyobraź sobie, że jesteś sprawna intelektualnie, wszystko rozumiesz, ale nie możesz porozumiewać się ze światem. Jesteś jakby za szybą, przykryta niewidocznym kloszem, nie możesz sama formułować myśli, ponieważ ogranicza cię domyślność drugiego człowieka Agnieszka Bal, aktywistka społeczna działająca na rzecz osób posługujących się alternatywnymi metodami komunikacji. Agnieszka Bal nie mówi. Porozumiewa się alternatywnie za pomocą tablicy z alfabetem przytwierdzonej do blatu wózka. Łokciem pokazuje litery. Lewy łokieć to jej pióro. Tak rozmawia z wykładowcami na politologii, tak napisała pracę licencjacką i tak udzieliła tego wywiadu. Owszem, Agnieszka jest zależna od innych, ale w środku jest radykalnie autonomiczna Niezależność to kwestia dostępu do liter, a nie perfekcyjne ciało. źródło: WO Lewy łokieć z Agnieszką Bal rozmawia Sylwia Szwed A w dłuższej chwili wolnej warto obejrzeć polski film fabularny Chce się żyć w reżyserii Macieja Pieprzycy, w którym główną rolę Mateusza Rosińskiego zagrał Dawid Ogrodnik. 3

4 Nie mogę mówić, ale MAM PRAWO upominać się o rzeczy, czynności, zdarzenia lub spotkania z ludźmi, mówić co mi się podoba, a co nie,.aby dawano mi wybór, mówić nie i nie wybrać niczego, upominać się o uwagę innych i o to, by rozmawiali ze mną, domagać się informacji, otrzymywać pomoc w nauce porozumiewania się, aby ludzie dostrzegali, że próbuję porozumiewać się tak, jak potrafię, mieć dostęp do odpowiednich dla mnie pomocy do porozumiewania się, by ludzie szanowali mój sposób komunikacji i zachęcali mnie, bym go używał, by ludzie informowali mnie, co się będzie ze mną działo, by ludzie byli dla mnie uprzejmi i traktowali mnie z szacunkiem, by ludzie używali języka zrozumiałego dla mnie. (Źródło: Sally Millar, University of Edinburgh, opracowanie wersji polskiej: Alina Smyczek, jedna z osób, które wprowadzały AAC do Polski) 4

5 5

6 Źródło 6

7 Śpiewanie i czytanie uczestniczące Śpiewanie i czytanie uczestniczące, to głośne śpiewanie lub czytanie tekstu z zaangażowaniem językowym dzieci. Dzieciom niemówiącym, słabo mówiącym oraz dopiero uczącym się mówić technika śpiewania i czytania uczestniczącego umożliwia uczestniczenie w tych czynnościach. Podczas czytania, recytowania i śpiewania uczestniczącego budujemy wspólne pole uwagi, uczymy bycia sprawcą, upominania się o akcję, pomagamy w nauce porozumiewania się, stymulujemy rozwój mowy i języka. Dla wszystkich dzieci, również tych mówiących, czytanie i śpiewanie uczestniczące jest ważnym elementem przygotowania do nauki czytania i pisania, gdyż umożliwia ćwiczenie kierunku od lewej do prawej strony (potrzebnego do czytania i pisania, a uwarunkowanego kulturowo), wodzenie palcem, śledzenie wzrokiem po linijkach, ćwiczenie ruchów sakkadowych oczu potrzebnych do czytania, uczenie skupiania uwagi na tekście. Ta forma pracy z tekstem wzbudza też u dziecka zainteresowanie aktywnym czytelnictwem oraz pozytywne emocje związane z czytaniem. Technika ta polega na tym, że dzieci dopowiadają lub wskazują słowa zwizualizowane obrazkami wstawianymi w ciąg tekstu, bądź towarzyszącymi całemu tekstowi jako jego wizualizacja (forma zależna od możliwości i potrzeb dziecka), powtarzają lub wskazują stały fragment tekstu. Mogą również dokładać w puste okienka odpowiednie obrazki lub symbole PCS. Dzieci niemówiące mogą też korzystać z komunikatorów z nagranymi wcześniej fragmentami tekstu, a te które posługują się symbolami PCS, mogą przy ich pomocy ilustrować treść tekstu. Tekst ten powinien być prosty, łatwy do zwizualizowania, krótki, ale rozpisany na kilku stronach. Podczas czytania, recytowania i śpiewania dzieci przewracają strony w książeczkach lub śpiewniczkach. Działania takie umożliwiają dzieciom aktywne uczestniczenie w czytaniu, recytowaniu i śpiewaniu dziecko poprzez swoją aktywność uruchamia dalsze czytanie, recytowanie lub śpiewanie. U dzieci uczących się mówić, u dzieci z problemami z mową, problemami z komunikowaniem się nie poprawiamy błędów językowych lub artykulacyjnych podczas śpiewania i czytania uczestniczącego traktujemy te działania, jako mechanizm stymulujący, odblokowujący mowę, angażujący dziecko w komunikację i budzący pozytywne emocje z nimi związane. Jest to swego rodzaju dialog między dzieckiem a dorosłym. Dzieci z problemami z mówieniem powinny mieć również możliwość zgłaszania się, zadawania pytań, komentowania z pomocą przygotowanych wcześniej znaków PCS, tablic komunikacyjnych itp. Dziecko może też dokonywać wyboru, którą chce np. chce zaśpiewać piosenkę, na którym instrumencie zagrać do piosenki itp. 7

8 Książeczki do czytania uczestniczącego (z obrazkami wstawionymi w ciąg tekstu) bywają w księgarniach. Śpiewniczki trzeba tworzyć samemu lub korzystać z piosenek przygotowanych przeze mnie (umieszczane w zeszytach dzieci, dostępne - po umówieniu się w gabinecie logopedycznym). Najlepiej jednak tworzyć książeczki i śpiewniczki razem z dzieckiem. Sprawia to dzieciom ogromną radość i jest okazją do rozwijania sprawności rąk rysowanie, kolorowanie, wycinanie, przyklejanie, spostrzegawczości wzrokowej np. przy wyszukiwaniu w gazetach, czy gazetkach reklamowych odpowiednich obrazków itp. Śpiewanie i czytanie uczestniczące sprzyjają rozwojowi emocjonalnemu i społecznemu dziecka oraz przeciwdziałają wykluczeniu poprzez umożliwienie mu aktywnego uczestniczenia w zajęciach i przedstawieniach, dostarczenie doświadczeń współdziałania z grupą, budzenie poczucia integracji z grupą, przygotowanie do roli ucznia. Technika ta pomaga też w przełamywaniu nieśmiałości, wzmacnianiu wiary we własne możliwości. Prowadzona w spokojnej, miłej atmosferze sprzyja budzeniu radosnych, pozytywnych emocji oraz tworzeniu więzi emocjonalnej pomiędzy czytającymi. Jest to szczególnie cenne w relacji rodzic dziecko, dlatego warto wykorzystywać śpiewanie i czytanie uczestniczące również w domu. Kiedy miałam okazję zobaczyć, jak w prosty sposób można sprawić, by niemówiące dziecko zaśpiewało razem z nami piosenkę lub czytało, ogarnął mnie zachwyt, jakie to genialne w swej prostocie. Z drugiej strony przepełnił mnie smutek, gdyż zdałam sobie sprawę, jak niewiele spośród naszych dzieci ma szansę tego doświadczyć. A wystarczy proste urządzenie, na które można nagrać powtarzającą się frazę piosenki, by dziecko mogło w odpowiednim momencie ją odtworzyć i w ten sposób uczestniczyć we wspólnej czynności, radując się tym, że może, że potrafi, że bierze udział, że nie jest zdane na łaskę i niełaskę tych, co się lepiej lub gorzej domyślą. Warto by każdy z nas sobie uświadomił, że aby to było możliwe, trzeba jedynie chęci i wiary, że ma to sens. Maria Dąbrowska - Jędral, lekarz, specjalista w zakresie autyzmu, matka dziecka z autyzmem. Źródło: Opracowanie na podstawie doświadczeń własnych, zainspirowanych pracą i jej efektami nauczycieli w MP 47 w Katowicach mgr D. Krali i mgr D. Palickiej. Definicja czytania uczestniczącego za mgr M. Dąbkowską (projekt: Uwaga! Sposób na sukces ). Dodatek opracowała: Monika Stachurska Hejmej Neurologopeda 8

9 DO WIDZENIA, LETNIE UBRANIA Małgorzata Lewicka Zimny wiatr gałęzie głaszcze, zakładamy ciepłe płaszcze, rękawiczki, czapki, szale, wtedy nie zmarzniemy wcale. Do widzenia, krótkie spodnie latem było w nich wygodnie! Bluzki króciutkie rękawki już wkładamy dziś do szafki. 9

10 WIATR GŁASZCZE ZAKŁADAMY CIEPŁE,,, WTEDY WCALE. DO WIDZENIA, KRÓTKIE BYŁO W NICH WYGODNIE! BLUZKI - KRÓCIUTKIE JUŻ WKŁADAMY DZIŚ DO. OPRACOWAŁA MONIKA STACHURSKA HEJMEJ Z WYKORZYSTANIEM SYMBOLI Z BAZY PROGRAMU BOARDMAKER 10