Ogólne warunki ubezpieczenia mienia przedsiębiorców od ognia i innych zdarzeń losowych

Transkrypt

1 Ogólne warunki ubezpieczenia mienia przedsiębiorców od ognia i innych zdarzeń losowych Postanowienia ogólne 1 1. Ogólne warunki ubezpieczenia (OWU) mienia przedsiębiorców od ognia i innych zdarzeń losowych mają zastosowanie w umowach ubezpieczenia zawieranych przez HDI Asekuracja Towarzystwo Ubezpieczeń Spółka Akcyjna, zwane dalej HDI, z przedsiębiorcami, zwanymi dalej ubezpieczającymi. 2. W porozumieniu z ubezpieczającymi, za zgodą Zarządu HDI, do umowy ubezpieczenia mogą zostać wprowadzone postanowienia dodatkowe lub odbiegające od zapisów niniejszych OWU. 3. Postanowienia dodatkowe wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności. 4. W umowie ubezpieczenia zawartej na podstawie niniejszych OWU ma zastosowanie prawo polskie. 5. W sprawach nie uregulowanych w niniejszych OWU mają zastosowanie odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Definicje 2 1. Przez użyte pojęcia ogólne w niniejszych OWU rozumie się: 1) Budynek obiekt budowlany, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadający fundamenty i dach wraz z instalacjami, urządzeniami technicznymi oraz zainstalowanymi na stałe zewnętrznymi elementami wykończeniowymi, stanowiącymi całość techniczną i użytkową. 2) Budowla obiekt budowlany naziemny lub podziemny o charakterze stałym, nie będący budynkiem. 3) Budynek/budowla w budowie budynek lub budowla w trakcie budowy, przebudowy, rozbudowy, nadbudowy lub odbudowy, prowadzonej zgodnie z przepisami prawa budowlanego. 4) Franszyza integralna kwota, do wysokości której HDI nie wypłaca odszkodowania. Jeżeli szkoda przekroczy tę kwotę odszkodowanie wypłacane jest w pełnej wysokości. 5) Franszyza redukcyjna ustalona w umowie ubezpieczenia kwota, która obniża wypłatę odszkodowania o określoną sumę lub ustalony procent. 6) Mienie ruchome: 1) środki trwałe: urządzenia techniczne, maszyny, aparaty, narzędzia produkcyjne, wyposażenie sklepów, magazynów i innych pomieszczeń, środki transportowe oraz niskocenne składniki majątku, 2) środki obrotowe: towary, surowce, materiały w przerobie, półfabrykaty, wyroby gotowe, materiały pomocnicze, opakowania. 7) Mienie osobiste pracowników należące do pracowników ubezpieczającego rzeczy osobiste: odzież, obuwie, rowery, przedmioty i własne narzędzia niezbędne do wykonywania pracy, które w uzgodnieniu z pracodawcą znajdują się w miejscu pracy. Ubezpieczenie mienia osobistego pracowników nie dotyczy wartości pieniężnych, aparatów fotograficznych, urządzeń elektronicznych i audiowizualnych, instrumentów muzycznych, dzieł sztuki, zbiorów filatelistycznych i numizmatycznych, pojazdów mechanicznych oraz dokumentów. 8) Nakłady inwestycyjne udokumentowane koszty poniesione przez ubezpieczającego na remonty kapitalne, dostosowanie lokalu lub budynku do rodzaju prowadzonej działalności w stałych elementach takich jak: malowanie, tapetowanie, wykładziny ścian, podłóg, stolarka okienna i drzwiowa, armatura sanitarna itp. oraz na wykończenie wnętrz. 9) Obiekty nieczynne budynki, budowle wraz z mieniem ruchomym wyłączone z użytkowania przez okres dłuższy niż 30 dni. 10) Osoby bliskie osoby zamieszkałe z ubezpieczającym i prowadzące z nim wspólne gospodarstwo domowe, do których zalicza się: 1) współmałżonka, 2) osobę, która pozostaje z ubezpieczającym w faktycznym związku, 3) dzieci (za dzieci uważa się również pasierbów, dzieci przysposobione oraz dzieci przyjęte na wychowanie), w stosunku do których ubezpieczający ma obowiązek alimentacyjny, 4) rodziców, przysposabiającego, ojczyma, macochę oraz teściów, 5) dziadków, wnuków, rodzeństwo, zięciów i synowe. HDI Asekuracja Towarzystwo Ubezpieczeń Spółka Akcyjna

2 11) Pracownik osoba fizyczna zatrudniona na podstawie umowy o pracę w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy lub na zasadzie umowy o zarządzanie. 12) Przedsiębiorca osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową oraz wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności. 13) Suma ubezpieczenia górna granica odpowiedzialności HDI z tytułu umowy ubezpieczenia określona przez ubezpieczającego. 14) Szkoda utrata, zniszczenie lub uszkodzenie ubezpieczonego mienia w następstwie bezpośredniego działania na to mienie jednego lub kilku zdarzeń losowych, o których mowa w 4, występujących nagle i niezależnie od woli ubezpieczającego. 15) Szkoda górnicza szkoda powstała wskutek prowadzenia prac, robót geologicznych i wydobywczych kopalin ze złóż oraz robót podziemnych z zastosowaniem techniki górniczej. 16) Ubezpieczenie na pierwsze ryzyko system ubezpieczenia, w którym sumę ubezpieczenia ustala we własnym zakresie ubezpieczający, kierując się szacowaną wysokością maksymalnej straty, jaka może zaistnieć wskutek jednej szkody. W tym systemie ubezpieczenia nie ma zastosowania zasada proporcjonalnej wypłaty odszkodowania określona w pkt. 23). 17) Ubezpieczenie na sumy stałe system ubezpieczenia, w którym suma ubezpieczenia ustalana jest przez ubezpieczającego i powinna odpowiadać maksymalnej wartości ubezpieczanych przedmiotów. W tym systemie ma zastosowanie zasada proporcjonalnej wypłaty odszkodowania. 18) Ubezpieczenie na sumy zmienne system ubezpieczenia stosowany dla środków obrotowych, których wartość w okresie ubezpieczenia podlega zmianom. Zastosowanie tego systemu ubezpieczenia uzależnione jest ponadto od średniej miesięcznej wartości zapasów z ostatnich 12 miesięcy (nie mniejsza niż zł). Sumą ubezpieczenia środków obrotowych ubezpieczonych na sumy zmienne jest maksymalna dzienna wartość tych środków przewidywana w okresie ubezpieczenia, ustalona według kosztów ich nabycia lub wytworzenia. 19) Wartości pieniężne: 1) krajowe i zagraniczne znaki pieniężne, akcje, obligacje, czeki, weksle i inne papiery wartościowe zastępujące w obrocie gotówkę, 2) złoto, srebro i wyroby z tych metali, kamienie szlachetne i perły, a także platyna i inne metale z grupy platynowców. 20) Wartość ewidencyjna brutto wartość początkowa przedmiotu wynikająca z ewidencji księgowej z uwzględnieniem obowiązujących przeszacowań. 21) Wartość odtworzeniowa wartość nowego przedmiotu tego samego typu lub analogicznego rodzaju i jakości (koszt odbudowy lub nabycia). 22) Wartość rzeczywista wartość odtworzeniowa przedmiotu pomniejszona o kwotę odpowiadającą technicznemu zużyciu. 23) Zasada proporcjonalnej wypłaty odszkodowania według tej zasady odszkodowanie oblicza się w takiej proporcji, w jakiej pozostaje zadeklarowana suma ubezpieczenia do wartości całego mienia na dzień szkody. wzór wyliczenia odszkodowania z zastosowaniem proporcji: wartość szkody x zadeklarowana suma ubezpieczenia odszkodowanie = wartość tego mienia w dniu szkody 2. Przez użyte pojęcia zdarzeń losowych w niniejszych OWU rozumie się: 1) Deszcz nawalny opady deszczu o współczynniku wydajności co najmniej 4, według skali stosowanej przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMiGW). W przypadku braku stacji pomiarowej w miejscu szkody, bierze się pod uwagę stan faktyczny i rozmiar szkód w miejscu ich powstania, świadczące wyraźnie o działaniu deszczu nawalnego. 2) Dym gazowe produkty niepełnego spalania materiałów, stanowiące zawiesinę cząsteczek stałych, gazowych i ciekłych. Szkody spowodowane dymem to każde bezpośrednie zniszczenie lub uszkodzenie ubezpieczonego mienia w wyniku nagłego i nieprzewidzianego wydobycia się dymu ze znajdujących się w miejscu ubezpieczenia urządzeń paleniskowych lub grzewczych eksploatowanych zgodnie z przeznaczeniem i przepisami technicznymi, przy jednoczesnym sprawnym funkcjonowaniu urządzeń wentylacyjnych i oddymiających. 3) Grad opad atmosferyczny składający się z bryłek lodu. 4) Huk ponaddźwiękowy fala ciśnieniowa wywołana przez statek powietrzny przekraczający prędkość dźwięku. 5) Huragan wiatr o prędkości nie mniejszej niż 17,5 m/s wg skali stosowanej przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, wyrządzający masowe szkody, z zastrzeżeniem, że pojedyncze szkody uważa się za spowodowane przez huragan, jeżeli w najbliższym sąsiedztwie stwierdzono masowe szkody wywołane jego działaniem. 6) Lawina gwałtowne zsuwanie się lub staczanie się ze zboczy górskich lub falistych: mas śniegu, lodu, skał, kamieni, ziemi lub błota. 7) Obsunięcie się ziemi zapadanie oraz usuwanie się ziemi, z tym że: 1) zapadanie się ziemi to obniżenie się terenu z powodu zawalenia się podziemnych, pustych przestrzeni w gruncie, 2) usuwanie się ziemi to ruchy ziemi na stokach nie spowodowane działalnością ludzką. 8) Powódź nieprzewidziane, nieregularne zalanie terenów w następstwie podniesienia i wylania się wody z koryt wód płynących lub stojących wskutek: 1) topnienia kry lodowej, 2) tworzenia się zatorów lodowych, 3) nadmiernych opadów atmosferycznych, 4) spływu wód po zboczach lub stokach na terenach górskich lub falistych. 9) Pożar niekontrolowany proces palenia przebiegający w miejscu do tego nie przeznaczonym, którego rozprzestrzenianie się następuje samorzutnie. 2

3 10) Śnieg opad atmosferyczny, który spowodował szkodę poprzez: 1) bezpośrednie działanie ciężaru śniegu na ubezpieczony przedmiot, 2) zawalenie się mienia sąsiedniego na ubezpieczone mienie pod wpływem ciężaru śniegu. Warunkiem uznania szkody za spowodowaną opadami śniegu jest: przekroczenie 85% wartości normowej obciążenia śniegiem gruntu, właściwej dla strefy, w której znajduje się ubezpieczony przedmiot, określonej według obowiązującej normy polskiej Obciążenie śniegiem ; pomiar ciężaru pokrywy śnieżnej o normie powyżej 85% przez przynajmniej jedną stację meteorologiczną IMiGW, zlokalizowaną na terenie tej samej strefy lub strefy o niższej wartości normowej w promieniu 100 km od ubezpieczonego przedmiotu. 11) Terroryzm użycie siły lub groźba użycia siły, działanie niebezpieczne dla życia ludzkiego, działanie szkodliwe dla dóbr materialnych i niematerialnych bądź infrastruktury, w celu oddziaływania na rząd lub w celu zastraszenia społeczeństwa bądź jego części. 12) Trzęsienie ziemi naturalny, krótki i gwałtowny wstrząs (seria wstrząsów) gruntu, powstały pod powierzchnią ziemi i rozchodzący się w postaci fal sejsmicznych od środka (epicentrum), znajdującego się na powierzchni, gdzie drgania są najsilniejsze; przy określaniu siły trzęsienia ziemi używa się skali magnitud (skala Richtera). 13) Uderzenie pioruna wyładowanie elektryczności atmosferycznej bezpośrednio na przedmiot objęty ubezpieczeniem. 14) Uderzenie pojazdu bezpośrednie uderzenie w ubezpieczone mienie pojazdu drogowego lub szynowego z wyłączeniem: 1) szkód spowodowanych przez pojazdy eksploatowane przez ubezpieczającego lub osoby, za które ponosi on odpowiedzialność, 2) szkód w pojazdach, 3) szkód w ulicach i drogach. 15) Upadek statku powietrznego katastrofa bądź przymusowe lądowanie statku powietrznego lub innego obiektu latającego lub upadek ich części lub przewożonego ładunku na przedmiot ubezpieczenia. 16) Wody gruntowe naturalne zasoby wodne występujące pod powierzchnią Ziemi. 17) Wybuch: 1) eksplozja gwałtowna zmiana stanu równowagi układu z jednoczesnym wyzwoleniem się gazów, pyłów lub pary, wywołane ich właściwością rozprzestrzeniania się. W odniesieniu do naczyń ciśnieniowych i innych tego rodzaju zbiorników, warunkiem uznania szkody za spowodowaną eksplozją jest fakt rozdarcia ścian tych naczyń i zbiorników w takich rozmiarach, aby wskutek ujścia gazów, pyłów, pary lub cieczy nastąpiło nagłe wyrównanie ciśnień, 2) implozja gwałtowne zgniecenie zbiornika/ naczynia ciśnieniowego wskutek ciśnienia zewnętrznego przewyższającego znacznie ciśnienie panujące w jego wnętrzu. 18) Wydostanie się wody z urządzeń wodnokanalizacyjnych nagły i niespodziewany wyciek płynów lub pary spowodowany: 1) awarią urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, centralnego ogrzewania i innych urządzeń, 2) cofnięciem się wody lub ścieków z sieci kanalizacyjnej, o ile zabezpieczenie jej połączenia z publiczną siecią kanalizacyjną nie należało do obowiązków ubezpieczającego, 3) nieumyślnym pozostawieniem otwartych zaworów w urządzeniach wymienionych w pkt. 1), znajdujących się w ubezpieczonych budynkach, 4) samoczynnym otwarciem się główek tryskaczowych z przyczyn innych niż pożar, o ile nie nastąpiło ono na skutek prób ciśnieniowych, przebudowy lub naprawy instalacji tryskaczowej lub remontu budynku. PRZEDMIOT I ZAKRES UBEZPIECZENIA Przedmiot i miejsce ubezpieczenia 3 1. Przedmiotem umowy ubezpieczenia może być mienie stanowiące własność lub znajdujące się w posiadaniu ubezpieczającego na podstawie tytułu prawnego, ewidencjonowane zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, a mianowicie: 1) budynki i budowle, 2) budynki i budowle w budowie, 3) mienie ruchome, 4) wartości pieniężne, z zastrzeżeniem ust Ubezpieczeniem objęte może być także mienie stanowiące własność osób trzecich: 1) jeżeli przekazane zostało ubezpieczającemu w celu wykonania usługi (naprawy, remontu, przeróbki, czyszczenia, farbowania, prania) oraz do używania, przechowywania bądź sprzedaży, 2) należące do mienia osobistego pracowników zatrudnionych u ubezpieczającego. 3. Na wniosek ubezpieczającego HDI może ubezpieczyć nakłady inwestycyjne w pomieszczeniach istniejących budynków lub lokali. 4. Wartości pieniężne powyżej kwoty zł mogą być ubezpieczone pod warunkiem przechowywania ich w ogniotrwałych schowkach. 5. Jeżeli nie umówiono się inaczej, mienie objęte jest ubezpieczeniem w miejscu określonym w umowie ubezpieczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a mienie osobiste pracowników dodatkowo w każdym miejscu pracy zawodowej pracownika wykonywanej na polecenie ubezpieczającego. Przedmioty osobistego użytku pracowników nie są ubezpieczone w ich pomieszczeniach mieszkalnych. 6. Ubezpieczenie nie obejmuje: 1) drzew, krzewów ani żadnych upraw, 2) maszyn, urządzeń i wyposażenia przeznaczonego na złom, 3) dokumentów, akt i wszelkiego rodzaju innych nośników danych łącznie z danymi, 4) budowli, maszyn, aparatów, urządzeń technicznych, surowców i innego mienia związanego bezpośrednio z produkcją wydobywczą (kopalnictwem węgla 3

4 kamiennego, brunatnego, soli, ropy naftowej i gazu ziemnego, rud żelaza i metali nieżelaznych, torfu). Zakres ubezpieczenia 4 1. Umowa ubezpieczenia może być zawarta w zakresie podstawowym lub rozszerzonym o ryzyka dodatkowe. 2. W zakresie podstawowym HDI odpowiada za szkody w ubezpieczonym mieniu powstałe w wyniku: 1) pożaru, 2) uderzenia pioruna, 3) wybuchu, 4) upadku statku powietrznego, 5) akcji ratowniczej prowadzonej w związku ze zdarzeniami objętymi umową ubezpieczenia. 3. Na wniosek ubezpieczającego i po opłaceniu dodatkowej składki zakres podstawowy ubezpieczenia może być rozszerzony o jedno lub więcej z poniżej wymienionych zdarzeń losowych: 1) powódź, 2) huragan, 3) deszcz nawalny, 4) śnieg, 5) grad, 6) lawinę, 7) obsunięcie się ziemi, 8) trzęsienie ziemi, 9) dym, 10) huk ponaddźwiękowy, 11) uderzenie pojazdu, 12) wydostanie się wody z urządzeń wodno-kanalizacyjnych. 4. Ubezpieczenie mienia w zakresie pełnym obejmuje wszystkie zdarzenia losowe wymienione w ust. 2 i HDI pokrywa szkody powstałe w okresie ubezpieczenia, będące bezpośrednim następstwem przewidzianego w umowie ubezpieczenia zdarzenia losowego zaistniałego również w okresie ubezpieczenia. 6. W granicach sumy ubezpieczenia HDI zwraca ubezpieczającemu uzasadnione okolicznościami i udokumentowane koszty: 1) wynikłe z zastosowania przez ubezpieczającego wszelkich dostępnych środków w celu zmniejszenia szkody w ubezpieczonym mieniu oraz w celu zabezpieczenia bezpośrednio zagrożonego mienia, jeżeli środki te były celowe, chociażby okazały się nieskuteczne, 2) związane z ratowaniem mienia, jeżeli ratunek miał na celu zmniejszenie strat lub niedopuszczenie do ich zwiększenia (dozór mienia, opłaty za przechowanie, transport i holowanie, gaszenie, rozbiórka, ewakuacja), 3) usunięcia pozostałości po szkodzie do 10% wysokości szkody. Wyłączenia odpowiedzialności HDI 5 1. HDI nie odpowiada za szkody: 1) nie przekraczające kwoty 200 zł, łącznie z kosztami ratownictwa i uprzątnięcia pozostałości po szkodzie (franszyza integralna), 2) powstałe w wyniku poddania ubezpieczonych przedmiotów działaniu ognia albo ciepła dla obróbki lub w innym celu np.: prasowania, wędzenia, gotowania, suszenia, spawania, 3) spowodowane wybuchem (eksplozją) wywołanym przez ubezpieczającego w celach produkcyjnych, eksploatacyjnych lub innych oraz w silnikach spalinowych, gdy wybuch związany jest z ich naturalną funkcją lub gdy wybuch spowodowany został normalnym ciśnieniem zawartych w nim gazów, 4) w namiotach i straganach oraz znajdującym się w nim mieniu powstałe wskutek powodzi, deszczu nawalnego, śniegu, huraganu i gradu, 5) wyrządzone przez wody gruntowe, 6) powstałe w urządzeniach wskutek działania prądu elektrycznego, chyba że w jego następstwie powstał pożar lub wybuch, 7) spowodowane parametrami elektrycznymi pioruna przenoszącymi się w sieciach i instalacjach, 8) spowodowane obsunięciem się ziemi, gdy są to szkody: a) górnicze, b) powstałe w związku z prowadzonymi robotami ziemnymi, 9) powstałe w ubezpieczonym mieniu z powodu przerw w dostawie lub zasilaniu prądem elektrycznym maszyn, aparatów i urządzeń produkcyjnych lub chłodniczych, 10) powstałe w obiektach nieczynnych, chyba że HDI zostało pisemnie poinformowane o wyłączeniu z eksploatacji na okres dłuższy niż 30 dni i ustalone zostały indywidualne warunki zabezpieczenia obiektu oraz pisemnie potwierdzono ochronę ubezpieczeniową, 11) w budynkach przeznaczonych do rozbiórki na podstawie ostatecznych decyzji właściwych organów, 12) powstałe w wyniku zabrudzenia lub zamalowania (graffiti w odniesieniu do ryzyka dewastacji budynków i budowli), 13) powstałe w wyniku dewastacji w antenach, neonach, tablicach informacyjnych i reklamowych zamontowanych na zewnątrz budynków, szybach, przedmiotach szklanych, ceramicznych, 14) powstałe wskutek katastrofy budowlanej w rozumieniu prawa budowlanego, 15) gdy pierwotną przyczyną powstania szkody były zjawiska powstałe w związku z prowadzonymi pracami wydobywczymi lub robotami geologicznymi (szkody górnicze), 16) powstałe wskutek umyślnego działania lub rażącego niedbalstwa ubezpieczającego/ubezpieczonego bądź osób bliskich lub osób, za które ponosi odpowiedzialność oraz przedstawicieli ubezpieczającego/ ubezpieczonego. 2. Ochrona ubezpieczeniowa nie dotyczy ponadto szkód będących następstwem deszczu nawalnego lub wydostania się wody z urządzeń wodno-kanalizacyjnych: 1) polegających na zapadaniu i osuwaniu się ziemi, 2) powstałych wskutek zalania mienia znajdującego się w pomieszczeniach położonych poniżej poziomu gruntu, jeżeli było ono składowane niżej niż 15 cm nad podłogą i niezachowanie tego warunku mogło mieć wpływ na powstanie szkody, 3) powstałych wskutek systematycznego zawilgocenia pomieszczeń z powodu nieszczelności urządzeń 4

5 wodno-kanalizacyjnych, pocenia się rur, tworzenia się grzyba itp., 4) powstałych wskutek deszczu nawalnego, działania gradu lub śniegu, jeżeli zalanie nastąpiło z powodu złego stanu technicznego dachu, nie zabezpieczenia lub nieprawidłowego zabezpieczenia otworów dachowych, rynien lub innych elementów budynku. 3. Bez względu na okoliczności HDI nie odpowiada za szkody będące bezpośrednim lub pośrednim następstwem: 1) działania energii jądrowej, skażenia radioaktywnego oraz skażenia lub zanieczyszczenia odpadami przemysłowymi, 2) działań wojennych wszelkiego rodzaju, wewnętrznych zamieszek, rozruchów, strajków oraz aktów sabotażu, a także w mieniu skonfiskowanym lub zarekwirowanym przez uprawnione władze, 3) terroryzmu. 4. O ile zakres ubezpieczenia nie został rozszerzony poprzez włączenie do umowy ubezpieczenia indywidualnych klauzul, stanowiących Załącznik nr 1 i nr 2 do niniejszych OWU, HDI nie ponosi odpowiedzialności za rozszerzenia wymienione w niniejszych klauzulach. UMOWA UBEZPIECZENIA Zasady ogólne 6 1. Na podstawie niniejszych OWU, umowę ubezpieczenia zawiera się na okres jednego roku lub okres krótszy (ubezpieczenie krótkoterminowe). 2. HDI zastrzega sobie prawo do indywidualnej oceny ryzyka przyjmowanego do ubezpieczenia. Sposób zawierania umowy ubezpieczenia 7 1. Umowę ubezpieczenia zawiera się na podstawie pisemnego wniosku złożonego przez ubezpieczającego. 2. Wniosek ubezpieczeniowy powinien zawierać następujące dane: 1) imię i nazwisko (nazwę) oraz adres ubezpieczającego (PESEL lub REGON), 2) imię i nazwisko (nazwę) oraz adres ubezpieczonego (PESEL lub REGON), 3) rodzaj prowadzonej działalności, 4) miejsce ubezpieczenia, 5) przedmiot ubezpieczenia, 6) zakres ubezpieczenia, 7) okres ubezpieczenia, 8) sumę ubezpieczenia i sposób jej ustalania, 9) liczbę, wartość i przyczyny szkód zaistniałych w ciągu ostatnich 3 lat. 3. Ubezpieczający zobowiązany jest podać do wiadomości HDI wszystkie znane sobie okoliczności, o które HDI pytało we wniosku. 4. Jeżeli wniosek ubezpieczeniowy nie zawiera wszystkich danych określonych w ust. 2 albo został sporządzony wadliwie, ubezpieczający powinien na wezwanie HDI odpowiednio go uzupełnić, albo sporządzić nowy w terminie 14 dni od daty pisemnego wezwania do usunięcia braków. Jeżeli ubezpieczający nie uzupełnił wniosku albo nie sporządził nowego we wskazanym terminie, złożony wniosek nie będzie traktowany jako oferta zawarcia umowy ubezpieczenia. 5. Wniosek o ubezpieczenie wypełnia i podpisuje ubezpieczający lub osoby uprawnione do składania oświadczeń woli w imieniu i na rzecz ubezpieczającego. Wniosek stanowi integralną część umowy ubezpieczenia. 6. HDI stwierdza zawarcie umowy ubezpieczenia polisą lub innym dokumentem ubezpieczenia. 7. Umowę ubezpieczenia uważa się za zawartą z chwilą doręczenia ubezpieczającemu przez HDI polisy lub innego dokumentu ubezpieczenia. 8. HDI może uzależnić zawarcie umowy ubezpieczenia od uzyskania dodatkowych informacji związanych z umową. 9. Jeżeli HDI zawarło umowę ubezpieczenia mimo braku odpowiedzi ubezpieczającego na poszczególne pytania zawarte we wniosku lub dodatkowych pismach, pominięte okoliczności uważa się za nieistotne. 10. Dokumenty związane z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia mogą być sporządzane na elektronicznych nośnikach informacji, w trybie i na zasadach określonych odrębnie przepisami prawa. Umowa ubezpieczenia na rzecz osoby trzeciej 8 1. Umowę ubezpieczenia można zawrzeć także na rzecz osoby trzeciej (ubezpieczonego), którego wymienia się we wniosku, polisie lub innym dokumencie ubezpieczenia. 2. W przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia na rzecz osoby trzeciej, w stosunku do ubezpieczonego stosuje się odpowiednio zapisy 20. Zakres i czas trwania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń 9 1. Odpowiedzialność HDI rozpoczyna się od dnia następnego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż dnia następnego po zapłaceniu składki lub pierwszej raty składki w kwocie podanej w umowie ubezpieczenia, chyba że w umowie określono inny termin rozpoczęcia odpowiedzialności. 2. Jeżeli ubezpieczający nie opłaci składki lub jej raty w terminie i pełnej wysokości określonej w polisie lub innym dokumencie ubezpieczenia, odpowiedzialność HDI ustaje z upływem wyznaczonego terminu płatności, natomiast rozwiązanie umowy następuje z upływem 14 dni od daty upływu terminu zapłaty składki/raty składki określonego w polisie lub innym dokumencie ubezpieczenia z zastrzeżeniem ust Ubezpieczający może opłacić zaległą składkę lub ratę składki w terminie do 14 dni od daty terminu płatności, wymienionego w polisie lub innym dokumencie ubezpieczenia. 4. W okresie kiedy składka/rata składki jest nieopłacona, odpowiedzialność HDI jest wyłączona. 5. Opłacenie składki/raty składki w terminie określonym w ust. 3 powoduje wznowienie odpowiedzialności HDI od dnia następnego po opłaceniu składki/raty składki do końca okresu określonego na polisie, za który ta składka/ rata składki została opłacona. 6. Odpowiedzialność HDI kończy się wraz z rozwiązaniem umowy ubezpieczenia, z zastrzeżeniem ust. 2. 5

6 7. Zapłacenie kolejnej raty składki po rozwiązaniu umowy ubezpieczenia nie skutkuje wznowieniem tej umowy ani też zawarciem nowej umowy na dotychczasowych warunkach. 8. Odpowiedzialność HDI jest wyłączona w przypadku, gdy ubezpieczający podał niezgodnie z prawdą do wiadomości HDI okoliczności, o których mowa w 7 ust. 2, 3 i 8, chyba że dane te nie mają wpływu na zwiększenie prawdopodobieństwa wypadku objętego umową. ROZWIĄZANIE UMOWY UBEZPIECZENIA Rozwiązanie umowy ubezpieczenia Umowa ubezpieczenia mienia przedsiębiorców od ognia i innych zdarzeń losowych rozwiązuje się: 1) z upływem ostatniego dnia okresu ubezpieczenia, zgodnie z 6 ust. 1, 2) z dniem wypłaty odszkodowania wyczerpującego sumę ubezpieczenia, 3) z upływem 14 dni od daty upływu terminu zapłaty składki lub jej raty, określonego w polisie lub innym dokumencie ubezpieczenia, 4) z dniem przejścia własności ubezpieczonego mienia na inną osobę, zgodnie z art KC, 5) z upływem 30-dniowego terminu wypowiedzenia umowy przez ubezpieczającego w przypadku zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej w miejscu ubezpieczenia. 2. W przypadku rozwiązania, wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy ubezpieczenia, HDI przysługuje składka za okres, w jakim udzielało ochrony ubezpieczeniowej. 3. W przypadku gdy rozwiązanie, wypowiedzenie lub odstąpienie od umowy ubezpieczenia nastąpiło po powstaniu szkody, za którą HDI wypłaciło lub zobowiązane jest wypłacić odszkodowanie, HDI należy się składka ubezpieczeniowa do końca okresu ubezpieczenia określonego w polisie lub innym dokumencie ubezpieczenia. Przeniesienie przez ubezpieczającego wierzytelności ubezpieczeniowej na rzecz osoby trzeciej Wierzytelność ubezpieczającego w stosunku do HDI, której treścią jest prawo do odszkodowania może być przedmiotem zastawu lub cesji pod warunkiem uprzedniej wyrażonej na piśmie zgody HDI. 2. Uprawnionym do odszkodowania jest nabywca wierzytelności ubezpieczeniowej (zastawnik lub cesjonariusz), do którego stosuje się w tym zakresie odpowiednio zasady ubezpieczenia na rzecz osoby trzeciej. 3. Rozporządzanie wierzytelnością ubezpieczeniową przez ubezpieczającego nie zwalnia go z obowiązków związanych z wykonywaniem umowy ubezpieczenia. Wypowiedzenie umowy ubezpieczenia 12 Każda ze stron może w ciągu miesiąca od dnia następnego po dniu wypłaty odszkodowania albo po dniu doręczenia zawiadomienia o odmowie wypłaty odszkodowania wypowiedzieć umowę ubezpieczenia w formie pisemnej pod rygorem nieważności, z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia. Wypowiedzenie ze strony HDI wymaga akceptacji Zarządu HDI. Odstąpienie od umowy ubezpieczenia Jeżeli umowa ubezpieczenia jest zawarta na okres dłuższy niż sześć miesięcy ubezpieczający ma prawo odstąpienia od umowy ubezpieczenia w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy. 2. W razie ujawnienia okoliczności, która pociąga za sobą zwiększenie prawdopodobieństwa wypadku ubezpieczeniowego, HDI może odpowiednio zwiększyć składkę, poczynając od chwili gdy zaszła ta okoliczność, nie wcześniej jednak niż od początku bieżącego okresu ubezpieczenia. W takim przypadku HDI wezwie ubezpieczającego do zapłaty podwyższonej składki, a ubezpieczający może w ciągu 14 dni od otrzymania wezwania od umowy odstąpić. 3. Jeżeli ujawniona okoliczność pociąga za sobą takie zwiększenie prawdopodobieństwa wypadku, że HDI nie zawarłoby umowy, gdyby o tej okoliczności wiedziało, może ono w ciągu miesiąca od ujawnienia rzeczonej okoliczności od umowy odstąpić. W razie odstąpienia od umowy należy się HDI składka za czas trwania umowy. SUMA UBEZPIECZENIA I WARUNKI JEJ ZMIANY Suma ubezpieczenia i systemy ubezpieczenia Górną granicę odpowiedzialności HDI stanowi suma ubezpieczenia określona w umowie ubezpieczenia dla każdego indywidualnego składnika majątku. 2. Suma ubezpieczenia nie może być wyższa od wartości mienia przyjętego do ubezpieczenia. 3. Suma ubezpieczenia ulega zmniejszeniu o wartość każdego wypłaconego odszkodowania. 4. W porozumieniu z ubezpieczającym w ramach sumy ubezpieczenia ustalonej w umowie ubezpieczenia mogą być określone indywidualne limity kwotowe lub procentowe limitujące odpowiedzialność HDI za szkody z tytułu określonego rodzaju ryzyk. 5. Wypłata odszkodowania z indywidualnego limitu odpowiedzialności z tytułu określonych ryzyk powoduje zmniejszenie limitu odpowiedzialności o wypłaconą kwotę aż do jego wyczerpania, a także zmniejsza sumę ubezpieczenia ustaloną w umowie ubezpieczenia. 6. Suma ubezpieczenia budynków i budowli oraz maszyn, aparatów, urządzeń, środków transportu (środków trwałych) może odpowiadać: 1) wartości księgowej brutto każdego indywidualnego środka trwałego, 2) wartości odtworzeniowej (odbudowy) ustalonej w drodze indywidualnej wyceny każdego pojedynczego środka trwałego, dokonanej przed zawarciem umowy ubezpieczenia, pod warunkiem, że: a) wiek budynku czy budowli nie przekracza 20 lat, b) okres użytkowania maszyny czy urządzenia 6

7 technicznego nie przekracza 5 lat (od daty produkcji), 3) wartości rzeczywistej każdego indywidualnego środka trwałego. 7. W odniesieniu do pozostałego mienia suma ubezpieczenia odpowiada: 1) dla budynków i budowli w stadium budowy, przebudowy lub remontu kosztom ich wzniesienia, przebudowy lub remontu wg przedstawionego kosztorysu, 2) dla środków obrotowych wartości kosztów ich wytworzenia lub nabycia, a w przypadku sprzedaży komisowej z potrąceniem prowizji komisowej, 3) dla wartości pieniężnych: a) gotówki jej wartość nominalna, a dla gotówki w walucie obcej, nominalna wartość przeliczona na złote polskie według średniego kursu walut, ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia wystawienia polisy, b) papierów wartościowych ich wartość rzeczywista, odpowiadająca cenie rynkowej z dnia wystawienia polisy. 4) dla nakładów inwestycyjnych poniesionych na wykończenie wnętrz lub remonty wysokości maksymalnej straty, jaka może powstać w ubezpieczonym mieniu wskutek jednego zdarzenia losowego, 5) dla mienia osobistego pracowników zatrudnionych u ubezpieczającego iloczynowi liczby zatrudnionych i przeciętnej zadeklarowanej wartości mienia przypadającej na jednego pracownika. 8. Sumą ubezpieczenia dla pozostałego mienia ruchomego nie wymienionego wyżej jeżeli nie umówiono się inaczej jest wartość rzeczywista tego mienia, przewidziana w okresie ubezpieczenia. 9. Sumy ubezpieczenia ustalone dla poszczególnych przedmiotów ubezpieczenia stanowią górną granicę odpowiedzialności HDI w odniesieniu do tych przedmiotów. 10. W zależności od przedmiotu ubezpieczenia ubezpieczenie może być zawarte w systemie: 1) sum stałych, 2) sum zmiennych, 3) pierwszego ryzyka. 11. Na sumy stałe ubezpiecza się: 1) budynki i budowle, 2) budynki i budowle w budowie, 3) mienie ruchome, 4) wartości pieniężne, 5) mienie stanowiące własność osób trzecich przekazane ubezpieczającemu w celu wykonania usługi lub do używania, przechowywania bądź sprzedaży. 12. Na sumy zmienne mogą być ubezpieczone środki obrotowe. 13. Na pierwsze ryzyko mogą być ubezpieczone: 1) nakłady inwestycyjne, 2) mienie osobiste pracowników zatrudnionych u ubezpieczającego. Warunki zmiany sumy ubezpieczenia Suma ubezpieczenia może zostać podwyższona, po opłaceniu dodatkowej składki, w przypadku: 1) zwiększenia wartości przedmiotu ubezpieczenia, 2) zmniejszenia sumy ubezpieczenia w następstwie wypłaty odszkodowania. 2. Podwyższona suma ubezpieczenia stanowi górną granicę odpowiedzialności HDI od dnia następnego po opłaceniu dodatkowej składki. 3. HDI obejmuje automatyczną ochroną ubezpieczeniową, bez konieczności wcześniejszej deklaracji, wzrost wartości mienia związany z jego nabyciem, ulepszeniem (modernizacją, remontem, itp.), przeszacowaniem według poniższych zasad: 1) ubezpieczający jest zobowiązany pod rygorem nieważności powyższego zapisu zgłosić zwiększenie sumy ubezpieczenia w terminie do 30 dni po upływie każdego kwartału w okresie ubezpieczenia oraz po zakończeniu okresu ubezpieczenia, jeżeli koniec okresu ubezpieczenia nie jest tożsamy z końcem kwartału, za okres, w którym trwała ochrona ubezpieczenia, 2) składka za doubezpieczenie jest naliczana przy zastosowaniu stawki ustalonej w umowie ubezpieczenia według zasady pro rata temporis (każdy rozpoczęty miesiąc liczy się jako pełny), 3) odpowiedzialność HDI w stosunku do automatycznie ubezpieczonego mienia ograniczona jest do 20% sumy ubezpieczenia środków trwałych aktualnej na dzień zawarcia umowy ubezpieczenia, nie więcej jednak niż do ustalonego w umowie ubezpieczenia limitu kwotowego, który maksymalnie wynosi jeden milion zł, 4) jeżeli łączna wartość ubezpieczeniowa (licząc od początku bieżącego okresu ubezpieczenia) nabytego mienia przekracza ww. limit odpowiedzialności, mienie to na wniosek ubezpieczającego podlega odrębnemu ubezpieczeniu. 4. Jeżeli po zawarciu umowy ubezpieczenia wartość ubezpieczonego mienia uległa zmniejszeniu, ubezpieczający może żądać odpowiedniego zmniejszenia sumy ubezpieczenia co skutkuje odpowiednim zmniejszeniem składki. SPOSÓB USTALANIA I OPŁACANIA SKŁADKI UBEZPIECZENIOWEJ ORAZ POBIERANYCH OPŁAT Sposób ustalania składki ubezpieczeniowej Składkę za ubezpieczenie ustala się według taryfy aktualnej w dniu zawierania umowy ubezpieczenia. 2. Składka ustalana jest po dokonaniu oceny ryzyka ubezpieczeniowego i uzależniona jest od: 1) okresu ubezpieczenia, 2) sumy ubezpieczenia, 3) zakresu ubezpieczenia, 4) branży (rodzaju działalności), 5) oceny ryzyka ubezpieczeniowego, 6) przebiegu szkodowości. 3. Składkę za objęcie ochroną ubezpieczeniową oblicza się od sum przyjętych do ubezpieczenia, według stawek taryfowych wyrażonych w procentach dla danego przedmiotu, rodzaju działalności, zakresu ubezpieczenia, określonych w taryfie składek, z uwzględnieniem systemu zniżek i zwyżek składki. 7

8 4. Przy zmianie warunków umowy w trakcie jej trwania, powodującej konieczność opłacenia dodatkowej składki (zwrotu składki) składkę tę przelicza się według taryfy składek obowiązującej w dniu zawierania umowy ubezpieczenia, licząc miesiąc rozpoczęty jako pełny. 5. Dodatkowa składka, o której mowa w ust. 4 płatna jest jednorazowo. 6. W ubezpieczeniu środków obrotowych na sumy zmienne składkę ustala się następująco: 1) na początku okresu ubezpieczenia pobiera się zaliczkę w wysokości 70% składki od zadeklarowanej przez ubezpieczającego wartości środków obrotowych, 2) rozliczenie składki następuje najpóźniej w ciągu 30 dni po upływie okresu ubezpieczenia. Przed tym terminem należy poinformować HDI na piśmie o stanach zapasów(remanentów) z poszczególnych kwartałów, za które przyjmuje się średnią arytmetyczną wartości środków obrotowych z danego kwartału, 3) składkę ostateczną za ubezpieczenie otrzymuje się z przemnożenia średniej arytmetycznej wartości stanów zapasów przez stawkę taryfową, 4) jeżeli składka ostateczna przekracza kwotę opłaconą przy zawieraniu umowy, ubezpieczający obowiązany jest do dopłacenia różnicy składki w ciągu 14 dni od dnia uzyskania informacji o wysokości dopłaty, 5) w przypadku, gdy składka zaliczkowa przekracza składkę ostateczną, HDI dokonuje zwrotu nadpłaty, jednakże w kwocie nie większej niż 50% zapłaconej składki. Sposób opłacania składki ubezpieczeniowej Opłata składki lub jej pierwszej raty następuje przy zawieraniu umowy ubezpieczenia, chyba że w polisie lub innym dokumencie ubezpieczenia określono inny sposób lub termin opłacenia składki. 2. HDI może wyrazić zgodę na opłatę składki rocznej w dwóch lub czterech ratach, przy czym terminy opłat kolejnych rat składki HDI określa w polisie lub innym dokumencie ubezpieczenia, a nieopłacenie kolejnej raty składki w określonej kwocie lub terminie powoduje ustanie odpowiedzialności HDI zgodnie z 9 ust Jeżeli zapłata składki lub raty składki dokonywana jest w formie przelewu bankowego lub przekazu pocztowego, za datę zapłaty uważa się datę wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy HDI. 4. Przy ratalnej opłacie składki, z chwilą wypłaty odszkodowania, HDI może potrącić z odszkodowania nie zapłacone raty składki. 5. Od składek i rat składek opłaconych po rozwiązaniu umowy z przyczyn określonych w 10 ust. 1 pkt. 3) i 4) ubezpieczający może żądać odsetek ustawowych w przypadku zwłoki w zwrocie składki. Zwrot składki ubezpieczeniowej Ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki tylko wtedy, gdy w okresie obowiązywania umowy ubezpieczenia nie wystąpiły szkody, za które HDI wypłaciło lub zobowiązane jest do wypłaty odszkodowania. 2. Ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki, o której mowa w ust. 1, za nie wykorzystany okres ubezpieczenia. 3. Wysokość składki podlegającej zwrotowi ustala się w wysokości 1/12 rocznej składki, za każdy nie wykorzystany miesiąc, z tym, że miesiąc rozpoczęty uważa się za pełny. Sposób ustalania, opłacania i wysokość opłat administracyjnych Ubezpieczający lub ubezpieczony ponosi opłatę z tytułu sporządzania kserokopii całości lub części akt szkodowych. 2. Opłata, o której mowa w ust. 1 płatna jest jednorazowo w kasie Oddziału, w chwili sporządzania kserokopii. 3. Wysokość opłat regulowana jest w wewnętrznych przepisach HDI dostępnych w Oddziałach. PRAWA I OBOWIĄZKI STRON UMOWY Prawa i obowiązki ubezpieczającego Ubezpieczający lub ubezpieczony ma prawo uzyskać od HDI informacje i dokumenty gromadzone w celu ustalenia odpowiedzialności HDI lub wysokości odszkodowania. 2. Osoby, o których mowa w ust. 1 mogą żądać pisemnego potwierdzenia przez HDI udostępnionych informacji, a także sporządzania na swój koszt kserokopii dokumentów i potwierdzania ich zgodności z oryginałem. 3. Ubezpieczający przed zawarciem umowy ubezpieczenia obowiązany jest podać do wiadomości HDI wszystkie znane sobie okoliczności, istotne dla oceny ryzyka, ustalenia zakresu odpowiedzialności i mające wpływ na wysokość składki, o które HDI pytało przed zawarciem umowy ubezpieczenia, we wniosku ubezpieczeniowym lub innym dokumencie ubezpieczenia, w tym sporządzić i dostarczyć HDI wykaz ubezpieczonych budynków i budowli oraz maszyn i urządzeń z podaniem danych, o których mowa we wniosku o ubezpieczenie. 4. Ubezpieczający w trakcie trwania umowy ubezpieczenia obowiązany jest: 1) zawiadomić na piśmie o wszelkich zmianach okoliczności, o których mowa w ust. 3, 2) przestrzegać ogólnie obowiązujących przepisów bezpieczeństwa mających na celu zapobieganie powstaniu szkody, w szczególności przepisów prawa budowlanego, o ochronie przeciwpożarowej, o budowie i eksploatacji urządzeń technicznych oraz wykonywaniu dozoru technicznego nad tymi urządzeniami, 3) w przypadku ubezpieczenia mienia od wydostania się wody z urządzeń wodno-kanalizacyjnych: a) dbać o konserwację przewodów i urządzeń doprowadzających i odprowadzających wodę (wodociągowych, kanalizacyjnych, centralnego ogrzewania). Wszelkie inwestycje i przeróbki niezbędne (w ocenie rzeczoznawców lub w świetle obowiązujących przepisów dla 8

9 właściwej konserwacji i prawidłowego działania przewodów i urządzeń) powinny być wykonane niezwłocznie, b) zamknąć, opróżnić z wody i utrzymywać opróżnione instalacje i urządzenia wodociągowe w obiektach nie użytkowanych. 5. W przypadku wystąpienia szkody ubezpieczający obowiązany jest: 1) przedsięwziąć wszystkie środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu zdarzenia, 2) zapobiec w miarę możliwości zwiększeniu się szkody, 3) starać się o złagodzenie skutków zdarzenia oraz zapewnić pomoc lekarską poszkodowanym, jak również w miarę możliwości zabezpieczyć mienie osób poszkodowanych, 4) niezwłocznie powiadomić Policję o wypadku o większych rozmiarach, a w szczególności o wypadku z ofiarami w ludziach oraz o wypadku powstałym w okolicznościach nasuwających przypuszczenie, że zostało popełnione przestępstwo, 5) powiadomić HDI o szkodzie w sposób, o którym mowa w 22 ust. 1 i 2 podając rodzaj i rozmiar szkody, 6) pozostawić miejsce szkody bez dokonywania zmian do czasu oględzin przez przedstawiciela HDI, chyba że zmiana jest niezbędna w celu zabezpieczenia mienia pozostałego po szkodzie lub zmniejszenia szkody, 7) udzielić przedstawicielowi HDI pomocy i wyjaśnień w ustalaniu okoliczności powstania szkody, jej rozmiarów, przedmiotu i wysokości, 8) przedstawić w ustalonym terminie i formie wyliczenie szkody (roszczenie), 9) zabezpieczyć prawa HDI do dochodzenia zwrotu wypłaconego odszkodowania od sprawcy lub osoby odpowiedzialnej za powstanie szkody (prawo roszczenia zwrotnego). 10) przedstawić dowody, w tym księgowe, których odpowiednio do stanu rzeczy zażąda HDI. 6. Niedopełnienie przez ubezpieczającego któregokolwiek z obowiązków przewidzianych w ust. 3, 4 i 5 mające charakter rażącego niedbalstwa może skutkować wyłączeniem odpowiedzialności HDI, odstąpieniem od umowy ubezpieczenia lub odmową wypłaty odszkodowania w całości lub w części, chyba że niedopełnienie obowiązku nie miało wpływu na ustalenie okoliczności powstania szkody, jej rozmiarów bądź na ustalenie jej wysokości. 7. Ubezpieczający lub ubezpieczony może wnieść w formie pisemnej skargę dotyczącą działalności HDI do jednostki nadrzędnej nad jednostką, której dotyczy skarga. Prawa i obowiązki HDI HDI może przetwarzać w celu wykonania umowy ubezpieczenia, zawarte w umowach ubezpieczenia dane o ubezpieczających lub ubezpieczonych. 2. Przed zawarciem umowy ubezpieczenia HDI ma obowiązek doręczyć ubezpieczającemu tekst OWU i fakt ten winien być potwierdzony przez ubezpieczającego na polisie lub innym dokumencie ubezpieczenia. 3. HDI jest obowiązane w formie pisemnej przedstawić ubezpieczającemu różnice między postanowieniami umowy a OWU. Zapis nie ma zastosowania w przypadku umów zawieranych w drodze negocjacji. 4. HDI ma obowiązek udostępnić ubezpieczającemu lub ubezpieczonemu informacje i dokumenty określone w 20 ust HDI ma obowiązek poinformować ubezpieczającego o możliwości dochodzenia roszczenia na drodze sądowej. 6. HDI przysługuje prawo monitorowania ryzyka dla celów ubezpieczeniowych. ODSZKODOWANIA Z UMOWY UBEZPIECZENIA Sposób i tryb dochodzenia roszczeń z umowy ubezpieczenia W przypadku wystąpienia szkody objętej zakresem ubezpieczenia, ubezpieczający zobowiązany jest zgłosić ten fakt do Oddziału HDI, w którym zawarł umowę ubezpieczenia lub do najbliższego Oddziału HDI. 2. Zgłoszenie szkody, o którym mowa w ust. 1 winno nastąpić niezwłocznie nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od zajścia wypadku lub uzyskania o nim informacji, przy czym przy obliczaniu terminu powiadomienia o szkodzie nie uwzględnia się dnia, w którym nastąpił wypadek. 3. Po otrzymaniu zawiadomienia o zajściu zdarzenia losowego objętego ochroną ubezpieczeniową, w terminie 7 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia, HDI informuje o tym ubezpieczającego lub ubezpieczonego, jeżeli nie są oni osobami występującymi z tym zawiadomieniem, oraz podejmuje postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości odszkodowania, a także informuje osobę występującą z roszczeniem pisemnie lub w inny sposób, na który osoba ta wyraziła zgodę, jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odpowiedzialności HDI lub wysokości odszkodowania, jeżeli jest to niezbędne do dalszego prowadzenia postępowania. 4. Jeżeli ubezpieczający lub ubezpieczony nie zgadza się z ustaleniami HDI, co do odmowy wypłaty odszkodowania albo co do jego wysokości, może w terminie 30 dni od daty zawiadomienia złożyć w formie pisemnej odwołanie co do odmowy wypłaty odszkodowania albo co do jego wysokości. 5. Odwołanie, o którym mowa w ust. 4 składa się do jednostki nadrzędnej nad jednostką która wydała decyzję. 6. Odwołanie, o którym mowa w ust. 4 powinno być rozpatrzone w terminie 30 dni od daty jego złożenia z zastrzeżeniem ust. 7 i W przypadku, gdy ze względu na skomplikowany stan faktyczny sprawy bądź konieczność przeprowadzenia dodatkowych ekspertyz i czynności wyjaśniających, rozpatrzenie odwołania w terminie wskazanym w ust. 6 nie będzie możliwe, składający odwołanie zostanie powiadomiony na piśmie o powodach i przewidywanym terminie rozpatrzenia odwołania. 8. W sprawach, o których mowa w ust. 7, rozpatrzenie odwołania nie może nastąpić jednak w terminie późniejszym, niż 14 dni od daty zakończenia czynności uzasadniających zmianę terminu rozpatrzenia odwołania. 9. Postępowanie odwoławcze jest fakultatywne. Ubezpieczający lub ubezpieczony może, nie korzystając 9

10 z trybu odwoławczego, dochodzić swoich roszczeń na drodze postępowania sądowego. 10. Spory wynikające z umów ubezpieczenia rozpatruje sąd według przepisów o właściwości ogólnej albo sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby ubezpieczającego, ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Sposób ustalania wysokości szkody i odszkodowania HDI ustala odszkodowanie w kwocie odpowiadającej wysokości szkody, nie większej jednak niż suma ubezpieczenia określona w umowie lub odrębnie określony limit odpowiedzialności. 2. Górną granicę odszkodowania za ubezpieczone mienie stanowi suma ubezpieczenia dla każdego indywidualnego składnika majątku podana w dokumencie ubezpieczenia (polisie, wniosku lub załączniku) z tym, że granicę odpowiedzialności za: 1) budynki i budowle stanowi suma ubezpieczenia dla każdego budynku i budowli podana we wniosku lub polisie, 2) mienie ruchome stanowi suma ubezpieczenia dla każdego indywidualnego składnika majątku mienia ruchomego wyszczególnionego w polisie lub wykazie załączonym do wniosku (polisy). 3. HDI wypłaca odszkodowanie za budynki, budowle i mienie ruchome: 1) do wysokości sumy ubezpieczenia jeżeli koszt naprawy jest wyższy od sumy ubezpieczenia, 2) do wysokości kosztu naprawy jeżeli jest on niższy od sumy ubezpieczenia, a dokonana naprawa powoduje przywrócenie wcześniejszej (sprzed dnia szkody) wartości użytkowej tego mienia. 4. Jako wysokość szkody w ubezpieczonym mieniu przyjmuje się: 1) w budynkach i budowlach wartość kosztów odbudowy lub remontu z uwzględnieniem dotychczasowych wymiarów, konstrukcji, materiałów i wyposażenia, ustalonych według zasad kalkulacji cen dla robót budowlanych oraz według średnich cen rynkowych na usługi i materiały stosowanych na danym terenie potwierdzonych fakturami wykonawcy lub kosztorysem, ale nie większych jednak niż wartość powyższych kosztów wyliczonych na podstawie katalogu nakładów rzeczowych (KNR) oraz cennika Sekocenbud zgodnie z wartością ubezpieczenia określoną i przyjętą przez ubezpieczającego w umowie ubezpieczenia. Jeżeli budynki i budowle zostały przyjęte do ubezpieczenia według wartości rzeczywistej z ustalonej zgodnie z powyższymi zasadami wysokości odszkodowania potrąca się stopień technicznego zużycia. 2) w maszynach, urządzeniach i pozostałych środkach trwałych wartość kosztów naprawy lub zakupu tego samego rodzaju, typu i mocy produkcyjnej maszyny, urządzenia lub środka trwałego wg wartości określonej i przyjętej przez ubezpieczającego w umowie ubezpieczenia. W przypadku ubezpieczenia tych przedmiotów według wartości rzeczywistej przy wyliczaniu odszkodowania uwzględnia się stopień ich technicznego zużycia. 3) w środkach obrotowych wartość kosztów ich zakupu lub wytworzenia według cen z dnia powstania szkody, udokumentowanych rachunkiem zakupu lub kalkulacją kosztów wytworzenia, 4) w mieniu przyjętym od osób trzecich w celu wykonania usługi wartość kosztów zakupu tego mienia pomniejszonych o faktyczny stopień jego zużycia lub wartość kosztów naprawy uszkodzonego mienia według cen z dnia powstania szkody, powiększonych o udowodnioną wartość nakładów ubezpieczającego, a w przypadku sprzedaży komisowej z potrąceniem prowizji komisowej. 5) w gotówce jej wartość nominalną, 6) w papierach wartościowych ich wartość rzeczywistą (rynkową) z dnia powstania szkody, 7) w mieniu osobistym pracowników zatrudnionych u ubezpieczającego koszt naprawy odpowiednio do stopnia uszkodzenia mienia lub wartość mienia według średnich cen z dnia powstania szkody w granicach do 70% tej wartości, nie wyższej jednak niż określona w umowie ubezpieczenia, 8) w inwentarzu żywym ustala się według cen obowiązujących w dniu szkody. 5. Rachunek kosztów odbudowy, remontu lub naprawy przedstawiony przez ubezpieczającego podlega weryfikacji przez HDI co do zakresu robót i zastosowanych cenników. Przy ustalaniu wysokości szkody nie uwzględnia się: 1) kosztów wynikających z braku części zamiennych lub materiałów potrzebnych do przywrócenia stanu istniejącego przed szkodą, 2) wartości naukowej, kolekcjonerskiej, zabytkowej lub amatorskiej, 3) podatku od towarów i usług (VAT) podlegającego odliczeniu, 4) kosztów prac naliczonych według stawek godzin nadliczbowych, dni ustawowo wolnych od pracy oraz ekspresowego sprowadzenia części zamiennych. 6. W przypadku usuwania skutków szkody we własnym zakresie przez poszkodowanego przedłożona kalkulacja kosztów naprawy nie może zawierać zysku oraz większego niż 20% narzutu na koszty pośrednie. 7. Wysokość odszkodowania zmniejsza się o: 1) wartość pozostałości, które mogą być przeznaczone do dalszego użytku, przeróbki lub odbudowy oraz o wartość złomu, 2) franszyzę redukcyjną w wysokości ustalonej w umowie ubezpieczenia. 8. Po wypłacie odszkodowania, gdy w okresie ubezpieczenia wystąpią szkody, odszkodowanie będzie wypłacane do wysokości pozostałej sumy ubezpieczenia, z zastrzeżeniem 14 ust Jeżeli wartość ubezpieczonego mienia jest niższa od sumy ubezpieczenia ustalonej w umowie ubezpieczenia (nadubezpieczenie), HDI odpowiada za szkody tylko do wartości ubezpieczonego mienia. 10. Jeżeli wartość ubezpieczonego mienia jest wyższa od sumy ubezpieczenia ustalonej w umowie ubezpieczenia (niedoubezpieczenie), przy ustalaniu wysokości odszkodowania stosuje się zasadę proporcjonalnej wypłaty odszkodowania (zgodnie z definicją podaną w 2 ust. 1 pkt.23). Powyższa zasada nie ma zastosowania, jeżeli wysokość szkody nie przekracza 20% sumy ubezpieczenia danego indywidualnego 10

11 składnika majątku oraz w ubezpieczeniach zawartych na sumy zmienne i na pierwsze ryzyko. 11. Jeżeli ten sam przedmiot ubezpieczenia w tym samym czasie jest ubezpieczony od tego samego ryzyka w dwóch lub więcej zakładach ubezpieczeń na sumy, które łącznie przewyższają jego wartość ubezpieczeniową, każdy z zakładów ubezpieczeń odpowiada do wysokości szkody, w takim stosunku, w jakim przyjęta przez niego suma ubezpieczenia pozostaje do łącznych sum wynikających z podwójnego lub wielokrotnego ubezpieczenia. Postępowanie rzeczoznawców Każda ze stron umowy może uzgodnić w procesie likwidacji szkody, aby okoliczności powstania szkody, jej rozmiary lub wysokość zostały ustalone przez rzeczoznawców. 2. W razie rozbieżności w opiniach rzeczoznawców strony w drodze porozumienia mogą powołać dodatkowego rzeczoznawcę, który na podstawie przedłożonych do wglądu ekspertyz i oceny stanu faktycznego wydaje dodatkową opinię. 3. Każda ze stron ponosi koszty rzeczoznawcy, którego powołała. Koszty trzeciego rzeczoznawcy ponoszą obie strony po połowie. 4. Postępowanie rzeczoznawców nie zwalnia zarówno ubezpieczającego jak i HDI z dopełnienia obowiązków, o których mowa w Wypłata odszkodowania HDI wypłaca odszkodowanie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w 22 ust. 3, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu. 2. Odszkodowanie wypłaca się ubezpieczającemu, ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej do odbioru odszkodowania. 3. HDI wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. 4. Gdyby wyjaśnienie w terminie określonym w ust. 3, okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności HDI albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie powinno być wypłacone w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część odszkodowania HDI powinno wypłacić w terminie przewidzianym w ust Jeżeli w sprawie zaistniałej szkody wdrożone zostało postępowanie karne lub administracyjne, którego wynik może mieć istotne znaczenie dla ustalenia wysokości odszkodowania i podstaw odpowiedzialności, HDI wypłaca odszkodowanie w terminie 14 dni od otrzymania prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie karne lub administracyjne. 6. Jeżeli w terminach określonych w umowie lub ustawie HDI nie wypłaci odszkodowania, zawiadamia pisemnie osobę zgłaszającą roszczenie o przyczynach niemożności zaspokojenia jej roszczeń w całości lub części, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania. 7. Jeżeli odszkodowanie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości, niż określona w zgłoszonym roszczeniu, HDI informuje o tym pisemnie osobę występującą z roszczeniem, wskazując na okoliczności oraz na podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty odszkodowania. 8. HDI może odpowiednio zmniejszyć odszkodowanie jeżeli ujawnienie okoliczności, o których mowa w 13 ust.2 nastąpiło po wypadku ubezpieczeniowym. 9. HDI może odmówić wypłaty odszkodowania jeżeli ujawnienie okoliczności, o której mowa w 13 ust.3 nastąpiło już po wypadku lub w ciągu ostatniego miesiąca przed wypadkiem, a przyczyną wypadku była wyłącznie ujawniona okoliczność. Roszczenia regresowe (zwrotne) Jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem wypłaty odszkodowania przez HDI roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej, odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na HDI do wysokości zapłaconego odszkodowania. 2. Jeżeli HDI wypłaciło tylko część odszkodowania, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem HDI. 3. Nie przechodzą na HDI roszczenia ubezpieczającego przeciwko osobom bliskim lub za które ponosi odpowiedzialność. 4. Jeżeli ubezpieczający bez zgody HDI zrzekł się roszczenia przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę, HDI może odmówić odszkodowania lub je zmniejszyć. Jeżeli zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia zostanie ujawnione po wypłaceniu odszkodowania, HDI może zażądać od ubezpieczającego zwrotu całości lub części wypłaconego odszkodowania. Postanowienia końcowe Zawiadomienia i oświadczenia, które w związku z umową ubezpieczenia są składane przez strony tej umowy, powinny być sporządzane na piśmie i doręczane za potwierdzeniem odbioru lub przesyłane listem poleconym. 2. Jeżeli ubezpieczający zmienił adres i nie zawiadomił o tym HDI, zawiadomienia lub oświadczenia, skierowane przez HDI listem poleconym, na ostatni adres bądź siedzibę ubezpieczającego, wywierają skutki prawne od chwili, w której doszłyby do niego, gdyby nie zmienił adresu bądź siedziby. 3. Ogólne warunki ubezpieczenia mienia przedsiębiorców od ognia i innych zdarzeń losowych zostały zatwierdzone Uchwałą Nr 36 /2005 dnia r. Zarządu HDI Asekuracja Towarzystwo Ubezpieczeń Spółka Akcyjna. 4. Niniejsze ogólne warunki ubezpieczenia mają zastosowanie do umów ubezpieczenia zawieranych od dnia 1 marca 2006r. 11