Metody reprezentacji informacji Przedmiot:

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Metody reprezentacji informacji Przedmiot:"

Transkrypt

1 Metody reprezentacji informacji Jacek Rumiński Kontakt: Katedra Inżynierii Biomedycznej, pk. 106, tel.: , fax: , Projekt Przygotowanie i realizacja kierunku inżynieria biomedyczna studia międzywydziałowe współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

2 Omówienie planu wykładów i ćwiczeń laboratoryjnych Omówienie ogólnych zagadnień organizacyjnych (zaliczenia) 2

3 Literatura pomocnicza: -XML, XSL, XPath rekomendacje, specyfikacje i podręczniki na stronach oraz -podręczniki drukowane o XML, np.: XML. Księga eksperta, Rusty Harold, Wydawnictwo Helion -XML a bazy danych: 3

4 Rekomendacja WWW Consortium 4

5 Plan wykładu: 1. Wprowadzenie; 2. Cele XML; 3. Podstawowe definicje i pojęcia; 4. Charakterystyka dokumentu XML; 5. Rozbiór składniowy dokumentu XML; 6. Poprawność dokumentu XML; 7. Metody definicji typów dokumentów: DTD, XML-Schema; 8. Rodzaje dokumentów XML i formy ich składowania; 9. NXD Native XML Databases; 10. Wyszukiwanie i przeszukiwanie dokumentów XML: XPath a XQuery; 11. XML w technologii Web Services: XML-RPC, SOAP, WSDL 12. Zastosowania XML 5

6 XML - extensible Markup Language Rozszerzalny Język Znaczników Znaczników Język Rozszerzalny dokument budowany jest w oparciu o elementy identyfikowane przez znaczniki (ang. tag) dokument budowany jest zgodnie z określonymi zasadami składni, oraz w oparciu o zdefiniowany alfabet, czyli znaczniki wykorzystywane w dokumencie elementy języka, znaczniki, projektowane są przez użytkownika (projektanta schematu dokumentu) 6

7 Przykładowy dokument XML widok uproszczony element atrybut znacznik 7

8 wartość atrybutu wartość elementu 8

9 SGML Standard Generalized Markup Language (SGML) SGML to międzynarodowa norma (ISO; XML to rekomendacja!!!), która tworzy meta-język umożliwiający definiowanie języków bazujących na znacznikach (markup languages). Znaczniki to ogólnie elementy tekstu (adnotacje, oznaczenia) służące do określenia możliwej interpretacji, przetwarzania czy rozumienia tekstu (elektronicznego). Język znaczników określa zbiór formalnych wymagań stosowania znaczników. SGML wykorzystuje pojęcie znaczników opisowych zamiast znaczników definiujących wywołania procedury (np. w danym miejscu wykonaj procedurę z takimi parametrami). SGML wprowadza pojęcie typu dokumentu (bazy danych: schemat bazy). 9

10 SGML Standard Generalized Markup Language (SGML) Wyróżnialną jednostką tekstu jest ELEMENT. Element jest jawnie znakowany (znaczniki) poprzez odpowiednie oznaczenie jego początku (znacznik-początku) i końca (znacznik-końca). Element może zawierać zbiór pusty (brak tekstu), może zawierać tekst lub subelementy. Atrybut jest wartością, którą powinno się wykorzystać do opisu kontekstu pojawienia się elementu a nie do przechowywania treści dokumentu. <raport id=r12 status= szkic wersja= ang >... </raport> SGML definiuje język tworzenia schematu dokumentu: Document Type Definition (DTD) zaadaptowany później w XML. 10

11 SGML XML rekomendacja bazująca na SGML. XML wykorzystywany jest do reprezentacji informacji wykorzystując odpowiednie reguły. Przyjmuje określony model informacyjny; wprowadza możliwość jawnej definicji schematu; określa specyficzne typy danych, definiuje elementy danych i jednostki danych... JEST SILNIE ZWIĄZANY Z PRZECHOWYWANIEM DANYCH BAZAMI DANYCH. 11

12 XML a bazy danych: 1. XML jest uniwersalnym formatem składowania danych. 2. Dokument XML zawiera logicznie uporządkowane dane. 3. Dokument XML może zawierać opisy wielokrotnych instancji tej samej klasy. 4. Dokument XML jest bazą danych. 5. XML nie jest systemem zarządzania bazami danych. 6. Dokumenty XML lub dane dokumentów XML podlegają składowaniu w bazach danych. 12

13 Charakterystyka porównawcza XML z systemami zarządzania relacyjnymi bazami danych (SZRBD) XML Dane w pojedynczej strukturze hierarchicznej Węzły struktury (elementy) mogą posiadać wartość własną oraz liczne wartości atrybutów Elementy mogą być zagnieżdżone SZRBD Dane w wielu relacjach (tabelach) Komórki tabel przechowują pojedyncze wartości Wartości komórek są atomowe Kolejność elementów jest określona Schemat dokumentu jest opcjonalny Bezpośrednie składowanie zbioru danych dokumentu w XML Wyszukiwanie danych poprzez dedykowane języki, np.: XQuery Kolejność krotek (wierszy) nie jest definiowana Schemat bazy jest konieczny Dane dokumentu rozłożone na zbiór atrybutów/relacji Wyszukiwanie danych poprzez język SQL 13

14 XML a bazy danych podstawowe zadania: 1. Składowanie danych w dokumentach XML 2. Składowanie dokumentów XML 3. Wyszukiwanie dokumentów XML 4. Wyszukiwanie danych z dokumentów XML 14

15 RDB1 RDB2 Synteza dokumentu XML Prezentacja dokumentu XML NXD1 Transformacja i prezentacja w sieci WWW Składowanie dokumentu XML WWW NXD1 Rozbiór (analiza) dokumentu XML RDB1 RDB2 NXD Native XML Database 15

16 Plan wykładu: 1. Wprowadzenie; 2. Cele XML; 3. Podstawowe definicje i pojęcia; 4. Charakterystyka dokumentu XML; 5. Rozbiór składniowy dokumentu XML; 6. Poprawność dokumentu XML; 7. Metody definicji typów dokumentów: DTD, XML-Schema; 8. Rodzaje dokumentów XML i formy ich składowania; 9. NXD Native XML Databases; 10. Wyszukiwanie i przeszukiwanie dokumentów XML: XPath a XQuery; 11. XML w technologii Web Services: XML-RPC, SOAP, WSDL 12. Zastosowania XML 16

17 Podstawowe cele XML: - XML powinien umożliwiać tworzenie dokumentów o strukturze wyznaczanej przez definiowane znaczniki, - Dokument XML powinien być prosty i szybki do utworzenia, czytelny dla twórcy i łatwo interpretowany przez programy komputerowe, - XML powinien być kompatybilny z SGML, - Dokumenty XML powinny być łatwo wymieniane przez Internet i przetwarzane oraz prezentowane w ramach sieci WWW, - XML powinien wspomagać różne typy aplikacji, - Liczba cech opcjonalnych XML powinna być minimalna, - Projektowanie dokumentu XML powinno umożliwiać weryfikację jego poprawności. 17

18 DEMO 1 -Dokument XML powinien być prosty i szybki do utworzenia, czytelny dla twórcy i łatwo interpretowany przez programy komputerowe. Dowolny edytor: <?xml version= 1.0?> <student>kowalski</student> Dowolny język programowania: Zapis do strumienia ciągu znaków (j.w.), np.: PrintStream ps = new PrintStream(new FileOutputStream( plik.xml )); ps.println( <student>kowalski</student> ); RÓŻNE API gotowe środowiska do obsługi XML 18

19 Dokumenty XML powinny być łatwo wymieniane przez Internet i przetwarzane oraz prezentowane w ramach sieci WWW. wymiana: HTTP/MIME: text/xml przetwarzanie: API i SDK (parsery) prezentacja: Transformacja dokumentów XML 19

20 DEMO 2 20

21 XML powinien wspomagać różne typy aplikacji wymiana: 21

22 Popularność XML dlaczego? HTML jest językiem bardzo popularnym, i co ważniejsze znanym i stosowanym przez wiele osób (niekoniecznie informatyków). Dlaczego zatem XML? Problem z HTML: 1. Ściśle określone znaczniki HTML służą do opisu prezentacji, nie do opisu danych. Przykładowo: Co oznacza fragment kodu: <td> </td> - liczbę studentów na sali? - wysokość czesnego? - odległość pomiędzy Gdańskiem a Warszawą? - hasło do ciekawego serwisu w Internecie? 22

23 Dany jest fragment kodu HTML: <p><b>jacek Rumiński</b> <br> Katedra Inżynierii Biomedycznej <br> Przetworzenie kodu przez przeglądarkę wygeneruje wynik: Jacek Rumiński Katedra Inżynierii Biomedycznej Czy maszyna (algorytm) jest w stanie zinterpretować ten kod? Czym jest ? 23

24 Jak w powyższym kodzie można znaleźć nazwę Katedry? Algorytm 1. Jeśli <p> ma dwa <br> to po drugim <br> dany jest numer telefonu. Jak widać algorytm nie jest zbyt uniwersalny, co jest konsekwencją braku informacji wspomagającej interpretację w samym dokumencie HTML. Przechowanie powyższej informacji (HTML) w kodzie XML może wyglądać następująco: <pracownik> <imię>jacek</imię> <nazwisko> Rumiński </nazwisko> <katedra> </katedra> <kontakt> </kontakt> <nazwa>katedra Inżynierii Biomedycznej</nazwa> <telefon> </telefon> </pracownik> 24

25 Dany wyżej kod XML jest czytelny dla twórcy i potencjalnego użytkownika. Łatwo też stworzyć algorytm interpretujący treść, np.: Algorytm 2. Jeśli nazwa elementu jest telefon to jego treść jest numerem telefonu. Dane zapisane w dokumencie XML mogą być zaprezentowane dokładnie w taki sam sposób jak dla wcześniejszego przykładu z HTML, oraz na miliony innych sposobów. Charakterystyczną cechą dokumentów XML jest więc separacja opisu danych od opisu ich prezentacji, definiowanej poza XML. Można zatem wygenerować HTML z opisem prezentacji danych z dokumentu XML. XML jest bardziej uporządkowany niż HTML, nie umożliwia przykładowo: przeplatania znaczników, omijania znaczników końca, itd. Uporządkowaną na wzór XMLa wersją HTMLa jest XHTML. 25

26 Zgodnie z prezentowanymi celami utworzenia XML, powstał standard sieci WWW, którego aplikacje są obecnie jedną z najbardziej rozwijających się dziedzin praktycznego zastosowania informatyki w składowaniu i wymianie danych. XML włączono do kanonu uniwersalnych technologii: -TCP/IP uniwersalna sieć; -HTML uniwersalna prezentacja danych; -XML uniwersalne składowanie danych; -Java uniwersalny kod. Do najbardziej istotnych potomków XMLa, należy zaliczyć: XSL, MathML, SVG, XQuery, XPath, SMIL, XHTML, SOAP,... 26

27 Plan wykładu: 1. Wprowadzenie XML a bazy danych; 2. Cele XML; 3. Podstawowe definicje i pojęcia; 4. Charakterystyka dokumentu XML; 5. Rozbiór składniowy dokumentu XML; 6. Poprawność dokumentu XML; 7. Metody definicji typów dokumentów: DTD, XML-Schema; 8. Rodzaje dokumentów XML i formy ich składowania; 9. NXD Native XML Databases; 10. Wyszukiwanie i przeszukiwanie dokumentów XML: XPath a XQuery; 11. XML w technologii Web Services: XML-RPC, SOAP, WSDL 12. Zastosowania XML 27

28 Podstawą wszelkich definicji są rekomendacje XML 1.0; XML 1.1 opracowane przez W3C ( DOKUMENT XML Obiekt danych jest dokumentem XML wtedy, jeśli jest dobrze sformułowany ( well-formed ), zgodnie z wymaganiami rekomendacji. DOKUMENT XML posiada strukturę fizyczną i logiczną. Fizycznie dokument XML składa się z encji, logicznie z deklaracji, elementów, komentarzy, instrukcji przetwarzania. Obiekt danych jest dobrze sformułowany (jest dokumentem XML) jeśli wszystkie jego encje zarówno bezpośrednio dane jak i te, do których odnosi się przez referencje, spełniają wymagania specyfikacji, oraz obiekt ten posiada wymaganą strukturę logiczną. 28

29 Struktura logiczna dokumentu XML zdefiniowana jest jako: document ::= prolog element Misc* Dokument XML składa się z trzech podstawowych jednostek: -prologu deklaracja dokumentu, określająca typ i wersję, -elementu głównego (root) który zawierać może kolejne elementy, -oraz z zera lub więcej jednostek typu Misc definiowanych jako: Misc ::= Comment PI S gdzie: Comment komentarz, PI instrukcja przetwarzania, S znaki puste (#x20 #x9 #xd #xa) ( white spaces ). Przykładowy prolog: <?xml version="1.0"?> 29

30 Podstawowe znaki wykorzystywane w definicjach specyfikacji XML i jej pochodnych do określania krotności (następstwa) jednostek:? jednostka występuje raz lub wcale, * jednostka występuje jedno lub wielokrotnie lub wcale + jednostka występuje co najmniej raz [wartość] jednostka występuje dokładnie raz, tak jak zapisano, lista jednostek sekwencja rozdzielana znakiem zbiór jednostek do wyboru ( lub ). 30

31 Instrukcja przetwarzania (PI) zanurzona w dokumencie XML instrukcja dla aplikacji przetwarzającej dokument. Przykładem instrukcji przetwarzania jest prolog. PI ::= '<?' PITarget (S (Char* - (Char* '?>' Char*)))? '?>' PITarget ::= Name - (('X' 'x') ('M' 'm') ('L' 'l')) Char ::= #x9 #xa #xd [#x20-#xd7ff] [#xe000-#xfffd] [#x10000-#x10ffff] czyli Unicode Name ::= (Letter '_' ':') (NameChar)* NameChar ::= Letter Digit '.' '-' '_' ':' CombiningChar Extender gdzie: Letter, Digit, CombiningChar, Extender jak i BaseChar oraz Ideographic to znaki zdefiniowane w rekomendacji XML poprzez zestaw kodów Unicodu. 31

32 Komentarz opis treści dokumentu XML lub inne uwagi zanurzone w dokumencie Comment ::= '<!--' ((Char - '-') ('-' (Char - '-')))* '-->' Uwaga! Zgodnie z powyższym zakończenie komentarza ---> jest niedozwolone. Przykładowy prolog: <!--Zadania testowe z XML--> CDATA character data dane tekstowe, definiowane w dokumencie XML poza znacznikami. Nie posiadają zatem strukturalnej i uporządkowanej własności języka XML. CDSect ::= CDStart CData CDEnd CDStart ::= '<![CDATA[' CData ::= (Char* - (Char* ']]>' Char*)) CDEnd ::= ']]>' 32

33 Procesor XML program komputerowy realizujący odczyt i operacje na treści dokumentu XML. Wymagania dotyczące programu i rodzaj procesorów XML określa specyfikacja XML. DTD Document Type Definition (definicja typu/schematu dokumentu) zanurzona w dokumencie XML lub zapisana poza nim struktura dokumentu, a więc dozwolone elementy, ich nazwy, krotność i hierarchia jak również możliwe atrybuty wraz z ich nazwami, typem, krotnością i występowaniem. DTD nie jest dokumentem XML! DTD jest w pełni zdefiniowany w rekomendacji XML. Włączenie DTD w dokumencie XML odbywa się w deklaracji DOCTYPE: <!DOCTYPE tu występuje DTD lub referencja do zewn. DTD> <!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 3.2//EN"> 33

34 Encje ( entities ) zgodnie z budową fizyczną dokumentu XML są to jednostki przechowywania danych. Każda encja ma nazwę i wartość. Encje definiowane są jawnie w DTD. Encje mogą być wewnętrzne i zewnętrzne. Wewnętrzna encja ma treść taką jaka jest w niej bezpośrednio zapisana. Zewnętrzna encja odwołuje się do zewnętrznego zasobu. Przykłady: -wewnętrzna encja: <!ENTITY info To są slajdy do wykładu o XML."> -zewnętrzna encja: <!ENTITY plik2 SYSTEM W definicji encji zewnętrznych stosuje się dwa typy identyfikatorów: systemowy oraz publiczny. Systemowy występuje zawsze i określa adres URI zasobu. Jeśli tylko ten identyfikator jest używany występuje słowo kluczowe SYSTEM. Przykład tego typu encji pokazano wyżej. 34

35 Jeśli stosuje się identyfikator publiczny wówczas stosuje się słowo kluczowe PUBLIC, po czym występuje identyfikator publiczny (generowane jest URI główne) i systemowy (URI domyślne). Ogólna postać definicji encji ma więc postać: <!ENTITY nazwa PUBLIC "FPI" "URI"> FPI - Formal Public Identifier posiada budowę zawierającą znak : - zasób niestandardowy; + zasób standardowy, nazwę grupy lub osoby odpowiedzialnej za zasób, tekst określający typ i wersję zasobu, dwa znaki określające język dokumentu, znaki separacji // rozdzielające powyższe pola. <!ENTITY plik3 PUBLIC -//Jack Stone//TEXT CV version 2.1//EN 35

36 Encje mogą być oznaczone jako nie podlegające rozbiorowi, tzn. zawierają dane nie podlegające interpretacji przez procesor XML (np. plik binarny). Stosuje się wówczas słowo kluczowe NDATA. <!ENTITY logo SYSTEM " NDATA gif> Encje dzielą się ponadto na encje ogólne oraz encje parametryczne. Te ostatnie mogą być tylko definiowane w dokumencie DTD. Różnica polega również na samej budowie encji. Encja parametryczna zawiera dodatkowo przed nazwą znak %. <!ENTITY % plik2 SYSTEM Do encji odwoływać się można przez referencje: &nazwa_encji; - dla encji ogólnej (konieczne znaki & i ; ), %nazwa_encji; -dla encji parametrycznej (konieczne znaki % i ; ). <!ENTITY jwr@eti.pg.gda.pl> (...) <!ENTITY jwr "Jacek Rumiński & ;"> 36

37 Wartość encji może przyjmować tylko określone znaki Unicodu, zgodnie z zakresem podanym na końcu rekomendacji. Zatem jawne wpisanie polskich znaków w danym edytorze, może spowodować, iż zapamiętywany jest kod znaku zgodnie ze stroną kodową edytora, a nie wymaganego Unicodu. Wówczas przy interpretacji znaku przez przeglądarkę wystąpi błąd. Z tych względów znacznie pewniej jest stosowanie w definicji wartości encji, referencji do znaków polskich, zamiast samych znaków. Przykładowo: Zamiast: <!ENTITY jwr "Jacek Rumiński & ;"> Lepiej: <!ENTITY jwr "Jacek Rumiński & ;"> gdzie: ń to referencja (&...;) do znaku (#) w kodzie szesnastkowym (x) o wartości

38 Kody heksadecymalne polskich liter (Unicode) 38

39 Zgodnie z rekomendacją istnieją również predefiniowane encje: Znak < : Znak > : Znak & : Znak : Znak : <!ENTITY lt "&#60;"> <!ENTITY gt ">"> <!ENTITY amp "&#38;"> <!ENTITY apos "&#39;"> <!ENTITY quot """> Przestrzenie nazw (namespaces) zbiory nazw definiujące słownik możliwych znaczników, definicja: xmlns:<prefix>='<identyfikator przestrzeni nazw>' -<prefix>, znacznik poprzedzający, określający zakres możliwych nazw zgodnie z wybranym przez identyfikator przestrzeni nazw słownikiem. 39

40 Przykładowo: Przestrzenie nazw definiuje się dla elementu lub atrybutu. Dla elementu: <salon xmlns:s=" <s:model> C5 </s:model> </salon> Przestrzenią nazw dla elementu <model> jest Dla atrybutu: <salon xmlns:s=" <samochod s:vin= > C5 </samochod> </salon> Przestrzenią nazw dla atrybutu VIN jest 40

41 Przykładowe, standardowe przestrzenie nazw: Prefix/Aplikacja Przestrzeń nazw XHTML MathML SVG HTML XSL 41

42 42

43 Canonical XML Specyfikacja XML Canonicalization (c14n) umożliwia sprowadzanie dokumentów XML do takiej postaci, aby można było porównywać logicznie równoważne dokumenty (np. dla podpisów cyfrowych). <salon> <car id1="1" id2="2">audi</car> </salon> JEST RÓWNOWAŻNY <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <salon> </salon> <car id1="1" id2="2" >audi</car> 43

44 Canonical XML Proces zamiany na postać kanoniczną obejmuje Zmiana strony kodowej na UTF-8. Nowe linie są normalizowane do oznaczenia "#xa". Wartości atrybutów są normalizowane. Domyślne atrybuty są dodawane do każdego elementu. Sekcje CDATA są zastępowane przez ich treść (literalnie podane znaki z sekcji CDATA). Encje znakowe (2 ) i parsowane referencje do encji są zamieniane na ich znaczenie (np. 2 na 2) Znaki specjalne (wartości atrybutów i elementów) są zamieniane na referencje do znaków. 44

45 Canonical XML Proces zamiany na postać kanoniczną obejmuje Deklaracje XML i DTD są usuwane. Puste elementy są zamieniane na pary znaczników początku i końca. Znaki puste poza głównym elementem dokumentu oraz te pomiędzy znacznikiem początku i końca są normalizowane. Znaki puste w treści są zachowywane. Wartości atrybutów są otaczane znakami podwójnego cudzysłowu. Zbędne deklaracje przestrzeni nazw są usuwane. Oznaczenia/wystąpienia przestrzenni nazw i atrybuty są sortowane w ramach danego elementu. 45

46 Canonical XML 46

47 Canonical XML 47

48 Plan wykładu: 1. Wprowadzenie XML a bazy danych; 2. Cele XML; 3. Podstawowe definicje i pojęcia; 4. Charakterystyka dokumentu XML; 5. Rozbiór składniowy dokumentu XML; 6. Poprawność dokumentu XML; 7. Metody definicji typów dokumentów: DTD, XML-Schema; 8. Rodzaje dokumentów XML i formy ich składowania; 9. NXD Native XML Databases; 10. Wyszukiwanie i przeszukiwanie dokumentów XML: XPath a XQuery; 11. XML w technologii Web Services: XML-RPC, SOAP, WSDL 12. Zastosowania XML 48

49 typ wersja strona kodowa rozłączność prolog opcjonalnie obowiązkowo 49

50 prolog Definicja typu dokumentu poprzez identyfikator systemowy, będący referencją do pliku salon.dtd. Definicja ta jest wymagana, ze względu na określenie w pierwszej instrukcji przetwarzania, iż bieżący plik XML nie jest rozłączny (samodzielny-> standalone= no ). opcjonalnie obowiązkowo 50

51 root dokumentu Definicja głównego elementu dokumentu XML. Element posiada atrybut o nazwie wlasciciel i wartości stanowiącej referencje do encji o nazwie kontakt. opcjonalnie obowiązkowo 51

52 opcjonalnie obowiązkowo komentarz Definicja subelementu o nazwie samochod. Element posiada 2 atrybuty ( VIN i nrsilnika ) oraz cztery subelementy ( marka, model, kolor, silnik ). Wartość elementu jest typu zbioru znaków, więc łatwo pomylić się wprowadzając tekst ( ; ). 52

53 Dokument XML ponownie. Prezentacja w przeglądarce MS IE. 53

54 Plan wykładu: 1. Wprowadzenie XML a bazy danych; 2. Podstawowe definicje i pojęcia; 3. Cele XML; 4. Charakterystyka dokumentu XML; 5. Rozbiór składniowy dokumentu XML; 6. Poprawność dokumentu XML; 7. Metody definicji typów dokumentów: DTD, XML-Schema; 8. Rodzaje dokumentów XML i formy ich składowania; 9. NXD Native XML Databases; 10. Wyszukiwanie i przeszukiwanie dokumentów XML: XPath a XQuery; 11. XML w technologii Web Services: XML-RPC, SOAP, WSDL 12. Zastosowania XML 54

55 Parsowanie XML Porządek struktury dokumentu XML związany jest bezpośrednio z jego automatyczną interpretacją. Interpretację tę wspomagać ma opracowany przez konsorcjum W3C model DOM (Document Object Model), stanowiący interfejs API dla potrzeb tworzenia aplikacji będących procesorami XML. DOM bazuje na konstrukcji drzewa elementów, stąd główny element dokumentu nazywany jest <root> (korzeń). Z korzenia dokumentu wyprowadzone są poszczególne gałęzie i węzły, wyznaczające strukturę hierarchii elementów. W tworzeniu modelu obowiązuje zatem zasada od ogółu do szczegółu. DOM implementowany jest na poziomie języków programowania najczęściej Java i C++. 55

56 Parsowanie XML DOM zaprojektowano w ramach następujących poziomów: Level 1. Obejmuje rdzeń specyfikacji związany z dwoma podstawowymi modelami dokumentów XML i HTML. Określa również nawigację w ramach modelu. Level 2. Obejmuje model arkusza stylów oraz definiuje funkcjonalność związaną z przetwarzaniem informacji o stylu dokumentu. Określa tak ważny model zdarzeń oraz wspiera przestrzenie nazw XML. Level 3. Określi operacje (wczytanie i zapis) wykonywane na dokumentach oraz schematach (DTD, XML Schema). Inne: języki zapytań, zagadnienia bezpieczeństwa, itd. 56

57 Parsowanie XML serializacja <samochod> <marka> Alfa Romeo </marka> <model> 159</model> <kolor>czarny </kolor> </samochod> samochod marka model kolor Alfa Romeo 159 czarny parsowanie 57

58 Parsowanie XML Automatyczna analiza dokumentu XML wykorzystuje rozbiór składniowy (parsing). Programy dokonujące takiego rozbioru (parsers) implementują określony model reprezentacji i interpretacji dokumentu XML. Jednym z dwóch głównych metod rozbioru jest budowanie pełnego drzewa dokumentu XML zgodnie ze specyfikacją DOM. Program implementujący DOM zawiera definicję metod zadeklarowanych w abstrakcyjnym modelu. Implementacja ta uwzględnia konkretny język programowania. Przykładowo dla bardzo często wykorzystywanego w pracy z XML języka Java, zestaw klas i metod modelu DOM przedstawia kolejny slajd. Do najbardziej znanych implementacji modelu DOM (parserów) można zaliczyć: Xerces (Apache), XML4J (IBM), JAXP (Sun), XP (James Clark). Z zasady pisząc program dokonujący rozbioru gramatycznego korzystamy z nazw modelu abstrakcyjnego (model DOM). Program będzie działał właściwie jeżeli wczytamy wcześniej wybraną implementację (parsera) tych klas (upcasting). 58

59 Parsowanie XML Węzeł drzewa zasadniczy element danych Reprezentacja atrybutu Komentarz Wartość tekstowa elementu lub atrybutu Reprezentacja całego dokumentu XML Reprezentacja elementu 59

60 Parsowanie XML Rozbiór dokumentu XML zgodnie z modelem DOM realizowany jest poprzez kolejne wyszukiwanie węzłów w drzewie. Standardowo pierwszym krokiem jest wczytanie dokumentu i stworzenie jego reprezentacji w pamięci. Etap ten nie jest standaryzowany przez W3C, niemniej wielu dostawców oprogramowania stosuje proste wywołanie: DOMParser.getDocument(). Pobrany dokument znajduje się w pamięci! Jest to ważne z punktu widzenia ograniczeń w przetwarzaniu dokumentu. Wydobywanie informacji z drzewa odbywa się dalej zgodnie ze standardowymi (DOM) metodami parsera, np.: Document.getDocumentElement(); Element.getAttributte(); Node.getFirstChild(); itd. 60

61 Parsowanie XML DEMO: XMLDOMCreator.java 61

62 Parsowanie XML DEMO 3 DEMO: XMLCreator.java JDOM: 62

63 Projekt Przygotowanie i realizacja kierunku inżynieria biomedyczna studia międzywydziałowe współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

METODY REPREZENTACJI INFORMACJI

METODY REPREZENTACJI INFORMACJI Politechnika Gdańska Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Magisterskie Studia Uzupełniające METODY REPREZENTACJI INFORMACJI Ćwiczenie 1: Budowa i rozbiór gramatyczny dokumentów XML Instrukcja

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do technologii XML

Wprowadzenie do technologii XML Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Łódź, 6 października 2005 roku 1 Informacje organizacyjne Omówienie przedmiotu 2 vs HTML Struktura 3 Struktura Informacje o przedmiocie Informacje organizacyjne

Bardziej szczegółowo

Extensible Markup Language (XML) Wrocław, Java - technologie zaawansowane

Extensible Markup Language (XML) Wrocław, Java - technologie zaawansowane Extensible Markup Language (XML) Wrocław, 15.03.2019 - Java - technologie zaawansowane Wprowadzenie XML jest językiem znaczników (ang. markup language) używanym do definiowania zbioru zasad rozmieszczenia

Bardziej szczegółowo

Plan dzisiejszego wykładu. Narzędzia informatyczne w językoznawstwie. XML - Definicja. Zalety XML

Plan dzisiejszego wykładu. Narzędzia informatyczne w językoznawstwie. XML - Definicja. Zalety XML Plan dzisiejszego wykładu Narzędzia informatyczne w językoznawstwie Perl - Wprowadzenie do XML Marcin Junczys-Dowmunt junczys@amu.edu.pl Zakład Logiki Stosowanej http://www.logic.amu.edu.pl 16. kwietnia

Bardziej szczegółowo

METODY REPREZENTACJI INFORMACJI

METODY REPREZENTACJI INFORMACJI Politechnika Gdańska Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Magisterskie Studia Uzupełniające METODY REPREZENTACJI INFORMACJI Ćwiczenie 2: Budowanie schematów dokumentów XML z zastosowaniem

Bardziej szczegółowo

Rola języka XML narzędziem

Rola języka XML narzędziem Wprowadzenie do XML dr inż. Adam Iwaniak Szkolenie w Luboradzy, ZCPWZ, 12-13.02.2009r. Rola języka XML narzędziem Pierwszą rewolucją internetową było dostarczenie ludziom informacji. Znajdujemy się teraz

Bardziej szczegółowo

29. Poprawność składniowa i strukturalna dokumentu XML

29. Poprawność składniowa i strukturalna dokumentu XML 29. i strukturalna dokumentu XML 13 października 2015 1 2 Poprawny składniowo dokument XML powinien być tworzony zgodnie z poniżej przedstawionymi zasadami. Deklaracja XML Powinien zawierać deklarację

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 1 METAJĘZYK SGML CZĘŚĆ 1

WYKŁAD 1 METAJĘZYK SGML CZĘŚĆ 1 WYKŁAD 1 METAJĘZYK SGML CZĘŚĆ 1 SGML (Standard Generalized Markup Language) Standardowy uogólniony język znaczników służący do ujednolicania struktury i formatu różnego typu informacji (danych). Twórcy

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do XML. Joanna Jędrzejowicz. Instytut Informatyki

Wprowadzenie do XML. Joanna Jędrzejowicz. Instytut Informatyki Instytut Informatyki Literatura http://www.w3c.org/tr/ - Technical Reports K. B. Stall - XML Family of Specifications, Addison-Wesley 2003 P. Kazienko, K. Gwiazda - XML na poważnie, Helion 2002 XML Rozszerzalny

Bardziej szczegółowo

extensible Markup Language, cz. 1 Marcin Gryszkalis, mg@fork.pl

extensible Markup Language, cz. 1 Marcin Gryszkalis, mg@fork.pl extensible Markup Language, cz. 1 Marcin Gryszkalis, mg@fork.pl Plan wykładu Wprowadzenie: historia rozwoju technik znakowania tekstu Motywacje dla prac nad XML-em Podstawowe koncepcje XML-a XML jako metajęzyk

Bardziej szczegółowo

XML extensible Markup Language. Paweł Chodkiewicz

XML extensible Markup Language. Paweł Chodkiewicz XML extensible Markup Language Paweł Chodkiewicz XML - extensible Markup Language Uniwersalny język znaczników przeznaczony do reprezentowania różnych danych w strukturalizowany sposób. Historia GML Projekt

Bardziej szczegółowo

DTD - encje ogólne i parametryczne, przestrzenie nazw

DTD - encje ogólne i parametryczne, przestrzenie nazw DTD - encje ogólne i parametryczne, przestrzenie nazw Instytut Informatyki Encje Encja (ang.entity) - uogólnienie pojęcia makrodefinicji Encje to dogodny sposób reprezentacji danych które występują wielokrotnie,

Bardziej szczegółowo

Model semistrukturalny

Model semistrukturalny Model semistrukturalny standaryzacja danych z różnych źródeł realizacja złożonej struktury zależności, wielokrotne zagnieżdżania zobrazowane przez grafy skierowane model samoopisujący się wielkości i typy

Bardziej szczegółowo

Podstawy języka XML. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz

Podstawy języka XML. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz Podstawy języka XML Cel zajęć Po zrealizowaniu materiału student będzie w stanie Prawidłowo zidentyfikować składowe dokumentu XML Utworzyć dokument XML Dokonać sprawdzenia poprawności składniowej (syntaktycznej)

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM 5 WSTĘP DO SIECI TELEINFORMATYCZNYCH WPROWADZENIE DO XML I XSLT

LABORATORIUM 5 WSTĘP DO SIECI TELEINFORMATYCZNYCH WPROWADZENIE DO XML I XSLT LABORATORIUM 5 WSTĘP DO SIECI TELEINFORMATYCZNYCH WPROWADZENIE DO XML I XSLT 1. Wstęp XML (Extensible Markup Language Rozszerzalny Język Znaczników) to język formalny przeznaczony do reprezentowania danych

Bardziej szczegółowo

XML DTD XML Schema CSS

XML DTD XML Schema CSS XML XML czyli Extensible Markup Language (rozszerzalny język znaczników) można traktować jak stosunkowo prosty i elastyczny format tekstowy wywodzący się z SGML. Pierwotnie został zaprojektowany aby umożliwiać

Bardziej szczegółowo

BAZY DANYCH wprowadzenie. Opracował: dr inż. Piotr Suchomski

BAZY DANYCH wprowadzenie. Opracował: dr inż. Piotr Suchomski BAZY DANYCH wprowadzenie Opracował: dr inż. Piotr Suchomski Prowadzący Katedra Systemów Multimedialnych dr inż. Piotr Suchomski (e-mail: pietka@sound.eti.pg.gda.pl) (pok. 730) dr inż. Andrzej Leśnicki

Bardziej szczegółowo

Technologie zarządzania treścią

Technologie zarządzania treścią Technologie zarządzania treścią dr inż. Robert Perliński rperlinski@icis.pcz.pl Politechnika Częstochowska Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Technologie zarządzania treścią 2/43 Technologie

Bardziej szczegółowo

UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz

UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz Po zrealizowaniu materiału student będzie w stanie Prawidłowo zidentyfikować składowe dokumentu XML Utworzyć dokument XML Dokonać sprawdzenia poprawności składniowej (syntaktycznej) dokumentu 2 1 WWW Consortium,

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: ZZIP IN-s Punkty ECTS: 2. Kierunek: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Specjalność: Informatyka w zarządzaniu

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: ZZIP IN-s Punkty ECTS: 2. Kierunek: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Specjalność: Informatyka w zarządzaniu Nazwa modułu: Elektroniczna wymiana danych w przemyśle Rok akademicki: 2013/2014 Kod: ZZIP-2-306-IN-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Zarządzania Kierunek: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Specjalność: Informatyka

Bardziej szczegółowo

Diagramy związków encji. Laboratorium. Akademia Morska w Gdyni

Diagramy związków encji. Laboratorium. Akademia Morska w Gdyni Akademia Morska w Gdyni Gdynia 2004 1. Podstawowe definicje Baza danych to uporządkowany zbiór danych umożliwiający łatwe przeszukiwanie i aktualizację. System zarządzania bazą danych (DBMS) to oprogramowanie

Bardziej szczegółowo

LAB 7. XML EXtensible Markup Language - Rozszerzalny Język Znaczników XSD XML Schema Definition Definicja Schematu XML

LAB 7. XML EXtensible Markup Language - Rozszerzalny Język Znaczników XSD XML Schema Definition Definicja Schematu XML Informatyka sem. III studia inżynierskie Transport 2018/19 LAB 7 XML EXtensible Markup Language - Rozszerzalny Język Znaczników XSD XML Schema Definition Definicja Schematu XML 1. Prosty dokument XML lab7_1.xml

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Przetwarzanie dokumentów XML i zaawansowane techniki WWW

KARTA KURSU. Przetwarzanie dokumentów XML i zaawansowane techniki WWW KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Przetwarzanie dokumentów XML i zaawansowane techniki WWW XML processing and advanced web technologies Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator dr Maria Zając Zespół dydaktyczny:

Bardziej szczegółowo

Programowanie internetowe

Programowanie internetowe Programowanie internetowe Wykład 1 HTML mgr inż. Michał Wojtera email: mwojtera@dmcs.pl Plan wykładu Organizacja zajęć Zakres przedmiotu Literatura Zawartość wykładu Wprowadzenie AMP / LAMP Podstawy HTML

Bardziej szczegółowo

Spis treści Informacje podstawowe Predykaty Przykłady Źródła RDF. Marek Prząda. PWSZ w Tarnowie. Tarnów, 6 lutego 2009

Spis treści Informacje podstawowe Predykaty Przykłady Źródła RDF. Marek Prząda. PWSZ w Tarnowie. Tarnów, 6 lutego 2009 PWSZ w Tarnowie Tarnów, 6 lutego 2009 1 Interpretacja trójek i SWI-Prolog Składnia 2 3 4 Interpretacja trójek i SWI-Prolog Składnia Opis (ang. Resource Description Framework) jest specyfikacją modelu metadanych,

Bardziej szczegółowo

Komunikacja i wymiana danych

Komunikacja i wymiana danych Budowa i oprogramowanie komputerowych systemów sterowania Wykład 10 Komunikacja i wymiana danych Metody wymiany danych Lokalne Pliki txt, csv, xls, xml Biblioteki LIB / DLL DDE, FastDDE OLE, COM, ActiveX

Bardziej szczegółowo

mgr inż. Jacek Staniec Język XML staniec@wit.edu.pl

mgr inż. Jacek Staniec Język XML staniec@wit.edu.pl mgr inż. Jacek Staniec Język XML staniec@wit.edu.pl Zaliczenie przedmiotu (3 punkty ECTS) Obecność na 7 pierwszych zajęciach 15 punktów Sprawozdania z 7 pierwszych zajęć 15 punktów Projekt podstawowy 50

Bardziej szczegółowo

1 XML w bazach danych

1 XML w bazach danych XML w bazach danych 1 Plan 2 Wprowadzenie do języka XML Standard SQL-XML Funkcje SQL-XML Format XML 3 Formalnie, XML stanowi podzbiór języka Standard Generalized Markup Language (SGML) (ISO 8879:1986)

Bardziej szczegółowo

XML w sosie własnym. Standard XML wraz z DTD, przestrzenie nazw, projektowanie struktury dokumentów. Patryk Czarnik. Instytut Informatyki UW

XML w sosie własnym. Standard XML wraz z DTD, przestrzenie nazw, projektowanie struktury dokumentów. Patryk Czarnik. Instytut Informatyki UW XML w sosie własnym Standard XML wraz z DTD, przestrzenie nazw, projektowanie struktury dokumentów. Patryk Czarnik Instytut Informatyki UW XML i nowoczesne technologie zarzadzania treścia 2007/08 Podstawy

Bardziej szczegółowo

BAZY DANYCH. Dr hab. Sławomir Zadrożny, prof. PR

BAZY DANYCH. Dr hab. Sławomir Zadrożny, prof. PR BAZY DANYCH Dr hab. Sławomir Zadrożny, prof. PR Co to jest baza danych? Wiele możliwych definicji Zbiór danych, który istnieje przez dłuższy okres czasu Współdzielony zestaw logicznie powiązanych danych

Bardziej szczegółowo

Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych

Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych rk Po zakończeniu rozważań na temat World Wide Web, poznaniu zasad organizacji witryn WWW, przeczytaniu kilkudziesięciu stron i poznaniu wielu nowych pojęć, prawdopodobnie zastanawiasz się, kiedy zaczniesz

Bardziej szczegółowo

Środowisko XML (Extensible Markup Language).

Środowisko XML (Extensible Markup Language). Środowisko XML (Extensible Markup Language). W skrócie Idea: XML standard opisu informacji Uniwersalne, proste, samoopisujące się dokumenty Źródła: Geneza SGML Specyfikacja www.w3.org Składania: XML to

Bardziej szczegółowo

Kurs WWW Język XML, część I

Kurs WWW Język XML, część I Język XML, część I Paweł Rajba pawel@ii.uni.wroc.pl http://pawel.ii.uni.wroc.pl/ Zawartość modułu Wprowadzenie do XML Składnia Znaczniki i atrybuty DTD XML Schema Na podstawie kursu ze strony: http://www.w3schools.com/schema/default.asp

Bardziej szczegółowo

Jak wygląda XML? Definiowanie typów dokumentów Część 1. DTD, XML Schema. Struktura logiczna dokumentu XML. Składnia XML. Encje predefiniowane.

Jak wygląda XML? Definiowanie typów dokumentów Część 1. DTD, XML Schema. Struktura logiczna dokumentu XML. Składnia XML. Encje predefiniowane. Definiowanie typów dokumentów Część 1. DTD, XML Schema Jak wygląda XML? st. asp. Jan Łapówka dołowice Górne wypadek

Bardziej szczegółowo

Przykładowy dokument XML

Przykładowy dokument XML Język XML XML (extensible Markup Language, czyli rozszerzalny język znaczników) to specyfikacja dotycząca przechowywania informacji. Jest to również specyfikacja opisujaca strukturę tych informacji. XML

Bardziej szczegółowo

Podstawy JavaScript ćwiczenia

Podstawy JavaScript ćwiczenia Podstawy JavaScript ćwiczenia Kontekst:

Bardziej szczegółowo

XML i nowoczesne technologie zarządzania treścią

XML i nowoczesne technologie zarządzania treścią XML i nowoczesne technologie zarządzania treścią Egzamin, 7 lutego 2014 r. Imię i nazwisko: Czas: 90 minut. Maksymalna suma punktów: 50. Pytania testowe są wielokrotnego wyboru, można przyjąć że co najmniej

Bardziej szczegółowo

Programowanie Komponentowe WebAPI

Programowanie Komponentowe WebAPI Programowanie Komponentowe WebAPI dr inż. Ireneusz Szcześniak jesień 2016 roku WebAPI - interfejs webowy WebAPI to interfejs aplikacji (usługi, komponentu, serwisu) dostępnej najczęściej przez Internet,

Bardziej szczegółowo

Aplikacje internetowe laboratorium XML, DTD, XSL

Aplikacje internetowe laboratorium XML, DTD, XSL Aplikacje internetowe laboratorium XML, DTD, XSL Celem ćwiczenia jest stworzenie dokumentu XML, wyposażenie dokumentu w specyfikację struktury (przy użyciu DTD), oraz transformacja dokumentu XML do postaci

Bardziej szczegółowo

Jak wygląda XML? Definiowanie typów dokumentów. Struktura logiczna dokumentu XML. Podstawy składni XML. Definiowanie języków. Poprawność dokumentów

Jak wygląda XML? Definiowanie typów dokumentów. Struktura logiczna dokumentu XML. Podstawy składni XML. Definiowanie języków. Poprawność dokumentów Jak wygląda XML? 9 października 2003 Definiowanie typów dokumentów Część 1: DTD st. asp. Jan Łapówka dołowice Górne

Bardziej szczegółowo

Jak wygląda XML? Definiowanie typów dokumentów Część 1. DTD, XML Schema. Struktura logiczna dokumentu XML. Składnia XML. Encje predefiniowane.

Jak wygląda XML? Definiowanie typów dokumentów Część 1. DTD, XML Schema. Struktura logiczna dokumentu XML. Składnia XML. Encje predefiniowane. Definiowanie typów dokumentów Część 1. DTD, XML Schema Jak wygląda XML? st. asp. Jan Łapówka dołowice Górne wypadek

Bardziej szczegółowo

Bazy Danych. C. J. Date, Wprowadzenie do systemów baz danych, WNT - W-wa, (seria: Klasyka Informatyki), 2000

Bazy Danych. C. J. Date, Wprowadzenie do systemów baz danych, WNT - W-wa, (seria: Klasyka Informatyki), 2000 Bazy Danych LITERATURA C. J. Date, Wprowadzenie do systemów baz danych, WNT - W-wa, (seria: Klasyka Informatyki), 2000 J. D. Ullman, Systemy baz danych, WNT - W-wa, 1998 J. D. Ullman, J. Widom, Podstawowy

Bardziej szczegółowo

XPath XML Path Language. XPath. XSLT część 1. XPath data model. Wyrażenia XPath. Location paths. Osie (axes)

XPath XML Path Language. XPath. XSLT część 1. XPath data model. Wyrażenia XPath. Location paths. Osie (axes) XPath XML Path Language XPath. XSLT część 1. Problem: jednoznaczne adresowanie fragmentów struktury dokumentu XML. Rozwiązanie: drzewiasty model struktury dokumentu, normalizacja zawartości dokumentu (ten

Bardziej szczegółowo

Otwarte protokoły wymiany informacji w systemach ITS

Otwarte protokoły wymiany informacji w systemach ITS Otwarte protokoły wymiany informacji w systemach ITS Grzegorz Kawka PHU TELSAT Sesja nr 4: Interoperacyjność systemów ITS cz. I Podstawą działania systemów ITS jest wymiana informacji pomiędzy poszczególnymi

Bardziej szczegółowo

Plan prezentacji DTD. Wiązanie DTD z dokumentem XML Deklaracja typu dokumentu. Co to jest DTD. Wstęp. Przedmiot: XML i jego zastosowania

Plan prezentacji DTD. Wiązanie DTD z dokumentem XML Deklaracja typu dokumentu. Co to jest DTD. Wstęp. Przedmiot: XML i jego zastosowania Plan prezentacji Przedmiot: XML i jego zastosowania Dr inż. Stanisław Polak Akademia Górniczo - Hutnicza w Krakowie, Katedra Informatyki http://www.icsr.agh.edu.pl/~polak/ Wstęp Deklarowanie elementów

Bardziej szczegółowo

E.14.1 Tworzenie stron internetowych / Krzysztof T. Czarkowski, Ilona Nowosad. Warszawa, Spis treści

E.14.1 Tworzenie stron internetowych / Krzysztof T. Czarkowski, Ilona Nowosad. Warszawa, Spis treści E.14.1 Tworzenie stron internetowych / Krzysztof T. Czarkowski, Ilona Nowosad. Warszawa, 2014 Spis treści Przewodnik po podręczniku 8 Wstęp 10 1. Hipertekstowe języki znaczników 1.1. Elementy i znaczniki

Bardziej szczegółowo

Słowem wstępu. Część rodziny języków XSL. Standard: W3C XSLT razem XPath 1.0 XSLT Trwają prace nad XSLT 3.0

Słowem wstępu. Część rodziny języków XSL. Standard: W3C XSLT razem XPath 1.0 XSLT Trwają prace nad XSLT 3.0 Słowem wstępu Część rodziny języków XSL Standard: W3C XSLT 1.0-1999 razem XPath 1.0 XSLT 2.0-2007 Trwają prace nad XSLT 3.0 Problem Zakładane przez XML usunięcie danych dotyczących prezentacji pociąga

Bardziej szczegółowo

Programowanie komputerów

Programowanie komputerów Programowanie komputerów Wykład 1-2. Podstawowe pojęcia Plan wykładu Omówienie programu wykładów, laboratoriów oraz egzaminu Etapy rozwiązywania problemów dr Helena Dudycz Katedra Technologii Informacyjnych

Bardziej szczegółowo

GML w praktyce geodezyjnej

GML w praktyce geodezyjnej GML w praktyce geodezyjnej Adam Iwaniak Kon-Dor s.c. Konferencja GML w praktyce, 12 kwietnia 2013, Warszawa SWING Rok 1995, standard de jure Wymiany danych pomiędzy bazami danych systemów informatycznych

Bardziej szczegółowo

XQuery. XQuery. Przykład. dokument XML. XQuery (XML Query Language) XQuery 1.0: An XML Query Language. W3C Recommendation http://www.w3.

XQuery. XQuery. Przykład. dokument XML. XQuery (XML Query Language) XQuery 1.0: An XML Query Language. W3C Recommendation http://www.w3. XQuery XQuery XQuery (XML Query Language) XQuery 1.0: An XML Query Language. W3C Recommendation http://www.w3.org/tr/xquery/ Język programowania funkcyjnego (podobnie jak Lisp) Język zapytań do danych

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO FINANSÓW PLAN INTEGRACJI SYSTEMU ZAŁĄCZNIK NR 6 SEAP SPECYFIKACJA KANAŁ EMAIL DLA PODMIOTÓW ZEWNĘTRZNYCH PL PROJEKT ECIP/SEAP

MINISTERSTWO FINANSÓW PLAN INTEGRACJI SYSTEMU ZAŁĄCZNIK NR 6 SEAP SPECYFIKACJA KANAŁ EMAIL DLA PODMIOTÓW ZEWNĘTRZNYCH PL PROJEKT ECIP/SEAP MINISTERSTWO FINANSÓW PLAN INTEGRACJI SYSTEMU ZAŁĄCZNIK NR 6 SEAP SPECYFIKACJA KANAŁ EMAIL DLA PODMIOTÓW ZEWNĘTRZNYCH PL PROJEKT ECIP/SEAP WERSJA 1 z 15 Spis treści 1. Kanał email dla podmiotów zewnętrznych...

Bardziej szczegółowo

2 Podstawy tworzenia stron internetowych

2 Podstawy tworzenia stron internetowych 2 Podstawy tworzenia stron internetowych 2.1. HTML5 i struktura dokumentu Podstawą działania wszystkich stron internetowych jest język HTML (Hypertext Markup Language) hipertekstowy język znaczników. Dokument

Bardziej szczegółowo

Inżynieria biomedyczna

Inżynieria biomedyczna Inżynieria biomedyczna Projekt Przygotowanie i realizacja kierunku inżynieria biomedyczna studia międzywydziałowe współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Bardziej szczegółowo

XML Schema. Bartłomiej Świercz. Łódź, 19 listopada 2005 roku. Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych. Bartłomiej Świercz XML Schema

XML Schema. Bartłomiej Świercz. Łódź, 19 listopada 2005 roku. Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych. Bartłomiej Świercz XML Schema XML Schema Bartłomiej Świercz Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Łódź, 19 listopada 2005 roku Wstęp XML Schema służy do definiowania struktury dokumentu XML (pełni podobną funkcję jak DTD).

Bardziej szczegółowo

SIECI KOMPUTEROWE I TECHNOLOGIE INTERNETOWE

SIECI KOMPUTEROWE I TECHNOLOGIE INTERNETOWE Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania SIECI KOMPUTEROWE I TECHNOLOGIE INTERNETOWE Temat: Prosty serwis internetowy oparty o zestaw powiązanych

Bardziej szczegółowo

XML w sosie własnym. Standard XML wraz z DTD, przestrzenie nazw, projektowanie struktury dokumentów. Patryk Czarnik. Instytut Informatyki UW

XML w sosie własnym. Standard XML wraz z DTD, przestrzenie nazw, projektowanie struktury dokumentów. Patryk Czarnik. Instytut Informatyki UW XML w sosie własnym Standard XML wraz z DTD, przestrzenie nazw, projektowanie struktury dokumentów. Patryk Czarnik Instytut Informatyki UW XML i nowoczesne technologie zarzadzania treścia 2007/08 Patryk

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do technologii XML

Wprowadzenie do technologii XML Wprowadzenie do technologii Bartłomiej Świercz Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Łódź, 11 kwietnia 2010 Program wykładu Celem wykładu jest przedstawienie technologii i pokrewnych do niej

Bardziej szczegółowo

Perl a XML. Narzędzia informatyczne w językoznawstwie. Generowanie danych XML - Przykład. Generowanie danych XML. Perl - Przetwarzanie XML

Perl a XML. Narzędzia informatyczne w językoznawstwie. Generowanie danych XML - Przykład. Generowanie danych XML. Perl - Przetwarzanie XML Perl a XML Narzędzia informatyczne w językoznawstwie Perl - Przetwarzanie XML Marcin Junczys-Dowmunt junczys@amu.edu.pl Zakład Logiki Stosowanej http://www.logic.amu.edu.pl 31 modułów w CPAN zawiera w

Bardziej szczegółowo

OfficeObjects e-forms

OfficeObjects e-forms OfficeObjects e-forms Rodan Development Sp. z o.o. 02-820 Warszawa, ul. Wyczółki 89, tel.: (+48-22) 643 92 08, fax: (+48-22) 643 92 10, http://www.rodan.pl Spis treści Wstęp... 3 Łatwość tworzenia i publikacji

Bardziej szczegółowo

INFORMATYKA, TECHNOLOGIA INFORMACYJNA ORAZ INFORMATYKA W LOGISTYCE

INFORMATYKA, TECHNOLOGIA INFORMACYJNA ORAZ INFORMATYKA W LOGISTYCE Studia podyplomowe dla nauczycieli INFORMATYKA, TECHNOLOGIA INFORMACYJNA ORAZ INFORMATYKA W LOGISTYCE Przedmiot JĘZYKI PROGRAMOWANIA DEFINICJE I PODSTAWOWE POJĘCIA Autor mgr Sławomir Ciernicki 1/7 Aby

Bardziej szczegółowo

Narzędzia informatyczne w językoznawstwie

Narzędzia informatyczne w językoznawstwie Narzędzia informatyczne w językoznawstwie HTML i XHTML Marcin Junczys-Dowmunt junczys@amu.edu.pl Zakład Logiki Stosowanej http://www.logic.amu.edu.pl 17. października 2007 Marcin Junczys-Dowmunt Narzędzia

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do arkuszy stylistycznych XSL i transformacji XSLT

Wprowadzenie do arkuszy stylistycznych XSL i transformacji XSLT Wprowadzenie do arkuszy stylistycznych XSL i transformacji XSLT Marek Wojciechowski marek@cs.put.poznan.pl http://www.cs.put.poznan.pl/~marek/ Formatowanie dokumentów XML Język XML opisuje strukturę i

Bardziej szczegółowo

Dokument poprawnie sformułowany jest zgodny z ogólnymi zasadami składniowymi:

Dokument poprawnie sformułowany jest zgodny z ogólnymi zasadami składniowymi: DTD Document Type Definition Dokument poprawnie sformułowany (well-formed) Dokument poprawnie sformułowany jest zgodny z ogólnymi zasadami składniowymi: 1. KaŜdy znacznik musi posiadać zamknięcie (wyjątek

Bardziej szczegółowo

c TP: anything: 13 listopada 2004 roku 1

c TP: anything: 13 listopada 2004 roku 1 SGML/XML SGML: International Standard (ISO 8879). Information Processing Text and Office Systems Standardized Generalized Markup Language. Znakowanie powinno opisywać strukturę dokumentu (...) a nie określać

Bardziej szczegółowo

Zdalna edycja i przeglądanie dokumentacji medycznej.

Zdalna edycja i przeglądanie dokumentacji medycznej. Zdalna edycja i przeglądanie dokumentacji medycznej. Opiekun pracy: Konsultant pracy: prof. dr hab. inż. Antoni Nowakowski dr inż. Jacek Rumiński Cel: Opracowanie sytemu umożliwiającego zdalną komunikację

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Bazy danych Database Kierunek: Rodzaj przedmiotu: obieralny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium Matematyka Poziom kwalifikacji: I stopnia Liczba godzin/tydzień: 2W, 2L Semestr: III Liczba

Bardziej szczegółowo

Jak wygląda XML? Definiowanie typów dokumentów Część 1. DTD. Struktura logiczna dokumentu XML. Podstawy składni XML. Definiowanie języków

Jak wygląda XML? Definiowanie typów dokumentów Część 1. DTD. Struktura logiczna dokumentu XML. Podstawy składni XML. Definiowanie języków Definiowanie typów dokumentów Część 1. DTD Jak wygląda XML? st. asp. Jan Łapówka dołowice Górne wypadek dnia

Bardziej szczegółowo

5.14 JSP - Przykład z obiektami sesji... 83 5.15 Podsumowanie... 84 5.16 Słownik... 85 5.17 Zadanie... 86

5.14 JSP - Przykład z obiektami sesji... 83 5.15 Podsumowanie... 84 5.16 Słownik... 85 5.17 Zadanie... 86 Spis treści 1 Wprowadzenie - architektura, protokoły, system WWW... 1 1.1 Wstęp.................................................. 1 1.2 Ważniejsze daty......................................... 2 1.3 Protokoły

Bardziej szczegółowo

XML w bazach danych i bezpieczeństwie

XML w bazach danych i bezpieczeństwie XML w bazach danych i bezpieczeństwie Patryk Czarnik Instytut Informatyki UW XML i nowoczesne technologie zarzadzania treścia 2007/08 Klasyfikacja wsparcia dla XML-a w bazach danych (Relacyjna) baza danych

Bardziej szczegółowo

XML extensible Markup Language. część 1

XML extensible Markup Language. część 1 XML extensible Markup Language część 1 Historia Czym jest język XML? Język XML to uniwersalny język formalny przeznaczony do reprezentowania różnych danych w ustrukturalizowany sposób. XML jest metajęzykiem

Bardziej szczegółowo

Przykładowy dokument XML

Przykładowy dokument XML Przykładowy dokument XML DTD - wady Ograniczona kontrola nad strukturą dokumentów. Zbyt wysokopoziomowe typy danych: liczby, daty są zawsze reprezentowane jako tekst! Bardzo ogólne metody definiowania

Bardziej szczegółowo

Wybrane działy Informatyki Stosowanej

Wybrane działy Informatyki Stosowanej Wybrane działy Informatyki Stosowanej Java Enterprise Edition. WebServices. Język XML. Serwer aplikacji GlassFish. Dr inż. Andrzej Czerepicki a.czerepicki@wt.pw.edu.pl http://www2.wt.pw.edu.pl/~a.czerepicki

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane aplikacje WWW - laboratorium

Zaawansowane aplikacje WWW - laboratorium Zaawansowane aplikacje WWW - laboratorium Przetwarzanie XML (część 2) Celem ćwiczenia jest przygotowanie aplikacji, która umożliwi odczyt i przetwarzanie pliku z zawartością XML. Aplikacja, napisana w

Bardziej szczegółowo

Zasady budowy i przekazywania komunikatów XML dla rynku OTC w systemie KDPW_CCP

Zasady budowy i przekazywania komunikatów XML dla rynku OTC w systemie KDPW_CCP Warszawa, lipiec 2012 Zasady budowy i przekazywania komunikatów XML dla rynku OTC w systemie KDPW_CCP Wersja 1.1 1 Spis treści Tabela zmian... 3 Wstęp... 4 Budowa komunikatów XML... 4 Przestrzenie nazw

Bardziej szczegółowo

Bazy danych i strony WWW

Bazy danych i strony WWW Bazy danych i strony WWW Obsługa baz danych poprzez strony WWW Niezbędne narzędzia: serwer baz danych np. MySQL serwer stron WWW np. Apache przeglądarka stron WWW interpretująca język HTML język skryptowy

Bardziej szczegółowo

Informatyka I. Klasy i obiekty. Podstawy programowania obiektowego. dr inż. Andrzej Czerepicki. Politechnika Warszawska Wydział Transportu 2018

Informatyka I. Klasy i obiekty. Podstawy programowania obiektowego. dr inż. Andrzej Czerepicki. Politechnika Warszawska Wydział Transportu 2018 Informatyka I Klasy i obiekty. Podstawy programowania obiektowego dr inż. Andrzej Czerepicki Politechnika Warszawska Wydział Transportu 2018 Plan wykładu Pojęcie klasy Deklaracja klasy Pola i metody klasy

Bardziej szczegółowo

Część I -ebxml. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz

Część I -ebxml. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz. UEK w Krakowie Janusz Stal & Grażyna Paliwoda-Pękosz Część I -ebxml Po zrealizowaniu materiału student będzie w stanie omówić potrzeby rynku B2B w zakresie przeprowadzania transakcji przez Internet zaprezentować architekturę ebxml wskazać na wady i zalety

Bardziej szczegółowo

Obiektowy model dokumentu. Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych

Obiektowy model dokumentu. Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Łódź, 14 października 2005 roku Wstęp DOM Document Object Model zapewnia: Zbiór obiektów reprezentujących dokumenty XML i HTML. Model łączenia obiektów.

Bardziej szczegółowo

Alicja Marszałek Różne rodzaje baz danych

Alicja Marszałek Różne rodzaje baz danych Alicja Marszałek Różne rodzaje baz danych Rodzaje baz danych Bazy danych można podzielić wg struktur organizacji danych, których używają. Można podzielić je na: Bazy proste Bazy złożone Bazy proste Bazy

Bardziej szczegółowo

HTML DOM, XHTML cel, charakterystyka

HTML DOM, XHTML cel, charakterystyka HTML DOM, XHTML cel, charakterystyka Mariusz Kacała Łukasz Przywarty Grzegorz Trawiński HTML DOM XHTML Ramowy plan prezentacji Wstęp HTML DOM - Założenia - Model i struktura - Właściwości - Metody i zastosowania

Bardziej szczegółowo

The Binder Consulting

The Binder Consulting The Binder Consulting Contents Indywidualne szkolenia specjalistyczne...3 Konsultacje dla tworzenia rozwiazan mobilnych... 3 Dedykowane rozwiazania informatyczne... 3 Konsultacje i wdrożenie mechanizmów

Bardziej szczegółowo

Bazy danych - wykład wstępny

Bazy danych - wykład wstępny Bazy danych - wykład wstępny Wykład: baza danych, modele, hierarchiczny, sieciowy, relacyjny, obiektowy, schemat logiczny, tabela, kwerenda, SQL, rekord, krotka, pole, atrybut, klucz podstawowy, relacja,

Bardziej szczegółowo

Systemy baz danych. mgr inż. Sylwia Glińska

Systemy baz danych. mgr inż. Sylwia Glińska Systemy baz danych Wykład 1 mgr inż. Sylwia Glińska Baza danych Baza danych to uporządkowany zbiór danych z określonej dziedziny tematycznej, zorganizowany w sposób ułatwiający do nich dostęp. System zarządzania

Bardziej szczegółowo

PROLOG WSTĘP DO INFORMATYKI. Akademia Górniczo-Hutnicza. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej.

PROLOG WSTĘP DO INFORMATYKI. Akademia Górniczo-Hutnicza. Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej. Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej WSTĘP DO INFORMATYKI Adrian Horzyk PROLOG www.agh.edu.pl Pewnego dnia przyszedł na świat komputer Komputery

Bardziej szczegółowo

Zasady budowy i przekazywania komunikatów wykorzystywanych w Systemie IT KDPW_CCP

Zasady budowy i przekazywania komunikatów wykorzystywanych w Systemie IT KDPW_CCP Załącznik Nr 3 KDPW_CCP Zasady budowy i przekazywania komunikatów wykorzystywanych w Systemie IT KDPW_CCP Wersja 1.0 Warszawa, czerwiec 2012 Spis treści Wstęp... 3 Budowa komunikatów XML... 3 Przestrzenie

Bardziej szczegółowo

Kazienko P.: Rodzina języków XML. Software nr 6 (90) czerwiec 2002, s. 22-27. Rodzina języków XML. Przemysław Kazienko

Kazienko P.: Rodzina języków XML. Software nr 6 (90) czerwiec 2002, s. 22-27. Rodzina języków XML. Przemysław Kazienko Rodzina języków XML Przemysław Kazienko Rok 2001 przyniósł kilka ważnych wydarzeń związanych z językiem XML. Można powiedzieć, że ukończony został drugi etap jego rozwoju (pierwszym było opublikowanie

Bardziej szczegółowo

Definiowanie typów dokumentów Część 2. Przestrzenie nazw, XML Schema

Definiowanie typów dokumentów Część 2. Przestrzenie nazw, XML Schema Definiowanie typów dokumentów Część 2. Przestrzenie nazw, XML Schema Globalne i lokalne deklaracje elementów i atrybutów Deklaracje lokalne:

Bardziej szczegółowo

Zakres treści Czas. 2 Określenie charakteru i tematyki strony. Rodzaje witryn. Projekt graficzny witryny. Opracowanie skryptów

Zakres treści Czas. 2 Określenie charakteru i tematyki strony. Rodzaje witryn. Projekt graficzny witryny. Opracowanie skryptów Aplikacje internetowe KL. III Rok szkolny: 011/01 Nr programu: 31[01]/T,SP/MENIS/004.06.14 Okres kształcenia: łącznie ok. 180 godz. lekcyjne Wojciech Borzyszkowski Zenon Kreft Moduł Bok wprowadzający Podstawy

Bardziej szczegółowo

XQTav - reprezentacja diagramów przepływu prac w formacie SCUFL przy pomocy XQuery

XQTav - reprezentacja diagramów przepływu prac w formacie SCUFL przy pomocy XQuery http://xqtav.sourceforge.net XQTav - reprezentacja diagramów przepływu prac w formacie SCUFL przy pomocy XQuery dr hab. Jerzy Tyszkiewicz dr Andrzej Kierzek mgr Jacek Sroka Grzegorz Kaczor praca mgr pod

Bardziej szczegółowo

Format danych adnotacji do tytułów wykonawczych przekazywanych do organów egzekucyjnych przez epuap w związku ze zbiegiem egzekucji

Format danych adnotacji do tytułów wykonawczych przekazywanych do organów egzekucyjnych przez epuap w związku ze zbiegiem egzekucji Izba Administracji Skarbowej w Szczecinie Centrum Kompetencyjne Egzekucji Administracyjnej Format danych adnotacji do tytułów wykonawczych przekazywanych do organów egzekucyjnych przez epuap w związku

Bardziej szczegółowo

Podstawy programowania. Wprowadzenie

Podstawy programowania. Wprowadzenie Podstawy programowania Wprowadzenie Proces tworzenia programu Sformułowanie problemu funkcje programu zakres i postać danych postać i dokładność wyników Wybór / opracowanie metody rozwiązania znaleźć matematyczne

Bardziej szczegółowo

XML i nowoczesne technologie zarządzania treścią 2007/08

XML i nowoczesne technologie zarządzania treścią 2007/08 Zadanie 3 Poprawkowe XML i nowoczesne technologie zarządzania treścią 2007/08 Wprowadzenie Należy napisać program w Javie, który czytając w trybie SAX plik z listą operacji, wykonuje zadane operacje na

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie standardów serii ISO 19100 oraz OGC dla potrzeb budowy infrastruktury danych przestrzennych

Wykorzystanie standardów serii ISO 19100 oraz OGC dla potrzeb budowy infrastruktury danych przestrzennych Wykorzystanie standardów serii ISO 19100 oraz OGC dla potrzeb budowy infrastruktury danych przestrzennych dr inż. Adam Iwaniak Infrastruktura Danych Przestrzennych w Polsce i Europie Seminarium, AR Wrocław

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy w ramach treści kierunkowych Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium BAZY DANYCH I SYSTEMY EKSPERTOWE Database and expert systems Forma

Bardziej szczegółowo

Podstawy Programowania Obiektowego

Podstawy Programowania Obiektowego Podstawy Programowania Obiektowego Wprowadzenie do programowania obiektowego. Pojęcie struktury i klasy. Spotkanie 03 Dr inż. Dariusz JĘDRZEJCZYK Tematyka wykładu Idea programowania obiektowego Definicja

Bardziej szczegółowo

INTEGRACJA I EKSPLORACJA DANYCH

INTEGRACJA I EKSPLORACJA DANYCH INTEGRACJA I EKSPLORACJA DANYCH mgr inż. Anna Pankowska aniap@amu.edu.pl Anna Pankowska - I&E 1 Plan wykładu Integracja danych - Dane semistrukturalne i język XML jako standard składowania i wymiany danych

Bardziej szczegółowo

Programowanie Strukturalne i Obiektowe Słownik podstawowych pojęć 1 z 5 Opracował Jan T. Biernat

Programowanie Strukturalne i Obiektowe Słownik podstawowych pojęć 1 z 5 Opracował Jan T. Biernat Programowanie Strukturalne i Obiektowe Słownik podstawowych pojęć 1 z 5 Program, to lista poleceń zapisana w jednym języku programowania zgodnie z obowiązującymi w nim zasadami. Celem programu jest przetwarzanie

Bardziej szczegółowo

Zasady budowy i przekazywania komunikatów XML w systemie kdpw_otc

Zasady budowy i przekazywania komunikatów XML w systemie kdpw_otc Warszawa, 09 grudnia 2014 Zasady budowy i przekazywania komunikatów XML w systemie kdpw_otc Wersja 1.4.3 1 Spis treści Tabela zmian... 3 Wstęp... 4 Budowa komunikatów XML... 4 Przestrzenie nazw (namespaces)...

Bardziej szczegółowo

HTML nie opisuje układu strony!!!

HTML nie opisuje układu strony!!! Temat: HTML czy XHTML co to jest HTML i do czego będziesz go używał, co możesz, a czego nie możesz robić, tworząc strony WWW, czym są i do czego służą znaczniki HTML. 1. co to jest HTML HTML to skrót od

Bardziej szczegółowo