BIBLIJNE POJĘCIE CUDU. I. Pojęcie cudu w Starym Testamencie
|
|
- Krystyna Karczewska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 1. Określenia cudu BIBLIJNE POJĘCIE CUDU I. Pojęcie cudu w Starym Testamencie Cudowne działanie Boga określa w Starym Testamencie bogate słownictwo. 1. Znak oznacza jakieś wydarzenie lub zjawisko, które jest spostrzegalne oczyma i zwraca uwagę. Znak jest środkiem, który pozwala stwierdzić wiarygodność jakiejś wypowiedzi, czy wydarzenia. W znaczeniu teologicznym jest nadzwyczajnym, cudownym, zjawiskiem, dokonanym przez Boga. Znakiem przymierza, które Bóg zawarł z Noem i jego pokoleniem była tęcza: Łuk mój kładę na obłoki, aby był znakiem przymierza (Rdz 9, 12-13). O znak, zapowiedź pomyślności prosi autor Psalmu 86 (85), aby ci, którzy go nienawidzą, ujrzeli ze wstydem, że Bóg mu pomógł i pocieszył go (Ps 86, 17). 2. Określenie cudowny (niezwykły) znak wyraża widzialną interwencję Boga wówczas, kiedy przepowiadanie wysłanników Boga okazało się nieskuteczne, jak na przykład w przypadku pertraktacji Mojżesza z faraonem. Bóg powiedział wówczas do Mojżesza: Jeśli faraon powie wam tak: «Uczyńcie cudowny znak na waszą korzyść», wtedy powiesz faraonowi: «Weź laskę i rzuć ją przed faraonem, a przemieni się w węża» (Wj 7, 9). Przez tego rodzaju znaki Bóg daje ostrzeżenia i poucza (Pwt 28, 46; Iz 8, 18; 20, 3; Ez 12, 6; 24, 24). 3. Kolejny termin: obiektywne wydarzenie, które budzi podziw, rzecz godną podziwu. W Ps 77 (76), 15 psalmista wyraża podziw i uwielbienie Bogu, który jako Bóg działający cuda objawił ludom swą potęgę. 4. Niezwykłe dzieła Boga, które budzą podziw a zarazem bojaźń i trwogę. straszne, budzące lęk i podziw wydarzenie. Takie określenie cudu występuje w pieśni dziękczynnej Mojżesza i Izraelitów po przejściu przez Morze Czerwone wyraża uczucie lęku i podziwu wobec cudownych czynów, jakich Bóg dokonał: Któż spośród bogów jest równy Tobie, Panie, w blasku świętości, któż ci jest podobny, straszliwy w czynach, cuda działający (Wj 15, 11). 2. Pojęcie cudu Zarówno hebrajski tekst Starego Testamentu, jak i jego grecki przekład (LXX) prezentują identyczne pojęcie cudu. Hagiografom Starego Testamentu obce było współczesne określenie cudu jako niezwykłego i zadziwiającego zjawiska, które przekracza prawa przyrody. Człowiek Biblii nie znał i nie badał praw przyrody. We wszystkim widział bezpośrednie działanie Boga, który kieruje historia, prowadzi swój lud i w każdym momencie interweniuje. Bóg działa wszędzie, cudem jest całe stworzenie (Ps 136 [135], 4-9) i podtrzymywanie stworzenia w istnieniu (Ps 104 [103]). Godne podziwu jest również stworzenie człowieka (Ps 139 [138], 14). Do cudownych dzieł Boga Stary Testament zalicza także wydarzenia zbawcze
2 w historii Izraela (Ps 114 [113A]; 135 [134]; Ne 9, 6-33). W takim rozumieniu cudu nie ma miejsca na przekraczanie praw przyrody przez cudowne działanie Boga, skoro wszystko jest jego dziełem. W sposób szczególny zauważali jednak autorzy Biblii działanie Boga w czynach przekraczających możliwości człowieka i rozumieli je jako środki za pomocą których Bóg przekazuje swoje orędzie. W cudownych wydarzeniach człowiek Biblii przeżywał doświadczenie Boga. Wszystkie starotestamentalne opisy cudów łącza się z uwielbieniem Boga i wyznaniem wiary. W ten sposób Izraelita dawał wyraz przekonaniu, że swoją egzystencję zawdzięcza działaniu Boga, jego potędze, wierności i miłości. Opisy cudów w Starym Testamencie są zatem świadectwem wiary, a ich wspominanie miało na celu umocnienie wiary i pobudzenie do większej wierności Bogu (Pwt 6,20-24). II. Jak rozumiano cuda w czasach Chrystusa? 1. Terminologia cudu Nowotestamentalną terminologię cudów tworzy grupa różnych słów: duna,meij du,namij moc, shmei/on znak, e;rgon czyn, dzieło, qauma,sion cudowne zjawisko, e;ndoxon sławne, wspaniałe zjawisko, para,doxoj niezwykłe, cudowne, nieoczekiwane zjawisko. Nie ma tu słowa cud. Du,namij oznacza: moc, siła, potęga, władza, zdolność, możność działania. Shmei/on znak pojawia się w Nowym Testamencie w znaczeniu znaku rozpoznawczego lub cudownego wydarzenia na potwierdzenie czegoś. Najczęściej w czwartej Ewangelii. :Ergon dzieło, czyn w terminologii cudów e;rgon wskazuje na pełnię władzy Boga lub Chrystusa i określa cudowne dzieło Boga. Pozostałe określenia cudu występują tylko jednorazowo. Qauma,sion cudowne zjawisko, czyn wzbudzający zdziwienie; e;ndoxon sławne, wspaniałe zjawisko a para,doxoj czyn niewiarygodny, niepojęty. 2. Pojęcie cudu Terminologia cudu w ewangeliach synoptycznych ma zatem podobne znaczenie, jak tego rodzaju słownictwo Septuaginty. Zarówno w Starym, jak i w Nowym Testamencie cuda nie są rozumiane jako wydarzenia naruszające porządek i prawa natury, lecz jako niezwykłe możliwości działania Bożego w naturze, gdyż dla Boga nie ma rzeczy niemożliwych. Ewangelistów nie interesował fizyczny i filozoficzny mechanizm cudów Chrystusa, lecz ich teologiczne znaczenie. Dlatego w relacjach o cudach Jezusa czytelnik nie znajduje analiz przyczyn cudownych zjawisk, nie zauważa badań dotyczące możliwości ich występowania, czy też prób usystematyzowania oraz precyzyjnej terminologii cudów. Jak wskazuje stosowane przez autorów Ewangelii słownictwo, celem opowiadań o cudach Jezusa było wywołanie zdziwienia i refleksji, obudzenie wiary, wyznanie i uwielbienie Boga, objawiającego się w Chrystusie. Bez wiary i bez modlitewnej postawy nie można zrozumieć cudownych znaków Jezusa. Chociaż forma opowiadań o cudach Jezusa w ewangeliach przypomina hellenistyczne opisy cudów oraz ma wiele punktów wspólnych z podobnymi 2
3 opowiadaniami starotestamentalnymi, to jednak ewangeliczne opisy cudów zawierają elementy nieporównywalne ani z opisami hellenistycznymi, ani też starotestamentalnymi, czy judaistycznymi. Ewangelie przedstawiają Chrystusa dokonującego cudów jako tego, który dysponuje pełnią mocy i władzy. Jezus uzdrawia najczęściej słowem, rzadko posługuje się gestem, uzdrawia także na odległość. Wyjątkowo cudom towarzyszy modlitwa Jezusa. Nie prosi on jednak o cud, jak rabini, ani też nie posługuje się magicznymi czynnościami, jak cudotwórcy hellenistyczni. Cuda sprawia własną wolą i mocą. Skutki cudów Chrystusa są natychmiastowe. Wyjątkowo cud dokonuje się etapami, jak na przykład uzdrowienie dziesięciu trędowatych (Łk 17, 12-13), czy niewidomego z Betsaidy (Mk 8, 22-26). Reakcjami ludzi, którzy doznali cudu była wiara, bojaźń Boża, uwielbienie Boga (doksologia) a często naśladowanie Chrystusa. Chrystus czynił cuda w perspektywie swojej służby mesjańskiej i soteriologicznej. Nie chodziło mu o własny rozgłos, lecz o zbawienie człowieka. Wymownym tego przykładem jest uzdrowienie niewidomego pod Jerychem (Mk 10, 46nn). 1. Judaizm III. Czy Jezus rzeczywiście czynił cuda? W judaizmie współczesnym Chrystusowi nie ma pozytywnych świadectw o cudach Jezusa. Można jednak wskazać argument negatywny. Otóż w myśl ówczesnych poglądów judaistycznych cuda nie odgrywały zasadniczej roli w pojęciach mesjańskich. W niektórych kręgach Palestyny św. Jan Chrzciciel był czczony jako Mesjasz, a jednak tradycja nic nie wspomina o jego cudotwórczej działalności. I odwrotnie. Izrael nie uznał mesjańskiej godności i misji Jezusa, mimo że uczynił on wiele cudów. Wielu widziało w nim tylko proroka (Mt 16, 13-15). Nie istniała zatem w pierwotnym Kościele konieczność spreparowania opowiadań o cudach Jezusa, aby uwierzytelnić jego mesjańska działalność. Jeżeli zatem Ewangelie wspominają o cudach Chrystusa, to jest to sygnałem, że Jezus rzeczywiście cuda czynił. Pozytywne świadectwo o cudach Jezusa daje natomiast Józef Flawiusz. Wspomina on o niezwykłej mądrości i cudotwórczej działalności Jezusa. Cudowne czyny Jezusa określa jako para,doxa e;rga niezwykłe dzieła. Zwrotem para,doxa e;rga posługuje się Józef Flawiusz jeszcze w związku z opisem cudów Eliasza. 2. Ewangelie 1. Opisy cudów zajmują w ewangeliach doniosłe miejsce. Ewangeliści przytaczają 36 opowiadań o cudach i 12 razy wspominają sumarycznie o jego cudotwórczej działalności. W ewangelii Marka opowiadania o cudach Jezusa zajmują aż 31% tekstu. 2. W Ewangelii Jana cuda stanowią zasadniczy motyw kompozycyjny. Czwarta ewangelia przytacza wprawdzie tylko siedem cudów, lecz są one podstawą struktury pierwszej części Ewangelii Jana i na nich opierają się 3
4 mowy Jezusa (1-12). Charakterystyczna jest następnie konkluzja końcowa, w której autor powołuje się na znaki Chrystusa, jakie mają obudzić wiarę czytelnika. (J 20, 30n). Odrzucenie zatem cudów (znaków) Chrystusa jako historycznych faktów byłoby odrzuceniem argumentów i motywów uzasadniających wiarę w Jezusa oraz odrzuceniem lub przynajmniej okaleczeniem tekstów ewangelii. par.). 3. Kontrowersje Chrystusa z przedstawicielami judaizmu pokazują sceptycyzm środowiska judaistycznego wobec jego cudów. Mieszkańcy Nazaretu słyszeli wprawdzie o cudach Jezusa, ale nie wierzą w niego, odrzucają go. Wobec niewiary i sceptycznej postawy rodaków, Jezus nie dokonał wśród nich żadnego cudu, aby ich przekonać. Uzdrowił tylko nielicznych chorych (Mk 6, 2-5; Mt 13, 53-57; Łk 4, 14-30). 4. W dyskusji z uczonymi w Piśmie, którzy zarzucają Jezusowi, że ma Belzebuba i przez władcę, dych duchów wyrzuca złe duchy (Mk 3, 20-27; Mt 12, 22-29; Łk 11, 14-22), Jezus przyznaje, że wypędza złe duchy i dodaje, że czyni to palcem Boga (evn daktu,lw Qeou/: Łk 11, 20). Jest to zwrot archaiczny, występuje kilkakrotnie w księgach hebrajskich (Wj 8, 15; 31, 18; Dn 9, 10). Nie wszyscy przyjmowali zatem cuda Jezusa. Niektórzy odnosili się do nich ze sceptycyzmem. Skoro tradycja poprzedzająca redakcję Ewangelii nie pominęła tego zjawiska, to świadczy to o tym, że była bardzo krytyczna i obiektywna w ocenie cudownych czynów Jezusa. Fakt ten przemawia zatem za historycznością relacji ewangelistów o cudach Chrystusa. 5. Jezus powołuje się na swoje cuda w odpowiedzi, jaką daje wysłannikom Jana Chrzciciela, którzy pytają go, czy jest on oczekiwanym Mesjaszem: Idźcie i oznajmijcie Janowi, to co słyszycie i na co patrzycie: niewidomi wzrok odzyskują, chromi chodzą, trędowaci doznają oczyszczenia, głusi słyszą, umarli zmartwychwstają, ubogim głosi się Ewangelię (Mt 11, 4-5; Łk 7, 22). Za starożytnością tego tekstu przemawia fakt, że dotychczasowa działalność Jezusa jeszcze nie przekonała Jana Chrzciciela. Miał on bowiem inne pojęcie mesjanizmu, z którym niekoniecznie łączyła się cudotwórcza działalność. 3. Tradycja Kościoła popaschalnego Cuda Jezusa stanowiły istotny element kerygmy pierwotnego Kościoła, o czym mogą świadczyć summaria w Dziejach Apostolskich. Św. Piotr w swoim pierwszym wystąpieniu w dzień zesłania Ducha Świętego stwierdza, że posłannictwo Jezusa Bóg potwierdził niezwykłymi czynami, cudami i znakami (Dz 2, 22). W kazaniu wygłoszonym przed chrztem setnika Korneliusza przytacza fragment zwięzłej kerygmy o Chrystusie (Dz 10, 36-42), w której jest wzmianka o tym, że Jezus namaszczony Duchem Świętym i mocą, przeszedł dobrze czyniąc i uzdrawiając wszystkich (Dz 10, 38). Biorąc pod uwagę wszystkie przytoczone argumenty, należy stwierdzić, że cuda Jezusa zajmują ważne miejsce w najstarszej tradycji, która przekazywała kerygmę o jego życiu i działalności. Nie można więc sobie wyobrazić, aby nie miały one podstaw historycznych. 4
5 IV. Jakie znaczenie teologiczne mają cuda Chrystusa? 1. Cuda w historycznej działalności Jezusa W historycznej działalności Jezusa jego cuda spełniały przynajmniej trzy funkcje: 1) były znakami obecności królestwa Bożego; 2) uwierzytelniały posłannictwo Chrystusa i 3) były znakami jego zwycięstwa nad szatanem i złem. a) Znaki zbawczej obecności królestwa Bożego W Starym Testamencie cuda zapowiadały i poprzedzały oraz przygotowywały najważniejsze wydarzenia w historii zbawienia. Były antycypacją, wyprzedzeniem zbawczego działania Boga. Wyzwolenie z niewoli egipskiej zostało poprzedzone plagami; cuda towarzyszyły wędrówce Izraela do Ziemi Obiecanej. Podobną funkcję spełniały cuda Jezusa. Zapowiadały, przygotowywały i antycypowały jego dzieło zbawcze, którego punktem kulminacyjnym był krzyż i zmartwychwstanie. Uzdrowienia, wskrzeszenia, egzorcyzmy oraz cuda nad naturą były znakami, że dzieło zbawcze Boga już się realizuje. Po dokonaniu egzorcyzmu nad ślepym i niemym (Mt 12, 22), Chrystus powiedział do faryzeuszy: Jeżeli ja wyrzucam demony Duchem Bożym, to przybyło do was królestwo Boże (Mt 12, 28). Cuda Jezusa pokazywały, że Bóg działa przez Jezusa i pragnie człowieka wyzwolić z nędzy, cierpienia i śmierci. Stwierdza to Chrystus w swojej wypowiedzi, w której cytuje proroctwo Izajasza zapowiadające czasy zbawienia: Idźcie i oznajmijcie Janowi, to co słyszycie i na co patrzycie: niewidomi wzrok odzyskują, chromi chodzą, trędowaci doznają oczyszczenia, głusi słyszą, umarli zmartwychwstają, ubogim głosi się Ewangelię (Mt 11, 4-5; Łk 7, 22). b) Uwierzytelnienie posłannictwa Chrystusa Chociaż judaizm nie oczekiwał od Mesjasza cudotwórczej działalności, to jednak Jezus czynił cuda, aby uwierzytelnić swoją naukę i misję. W tradycji biblijnej cud często spełniał funkcję uwierzytelniającą posłannictwo osób posłanych przez Boga. Tego typu znaki towarzyszyły misji Mojżesza. Przez cuda, które Mojżesz czynił Izraelici poznali, że jego misja pochodzi od Boga (Wj 3, 12). 5
6 W legionie skierowanym przeciw Betsaidzie i Korozain Jezus powołuje się na swoje cuda, które miały uwierzytelnić jego przepowiadanie i obudzić wiarę (Mt 11, 21 nn.; Łk 10, 13). c) Znaki zwycięstwa nad złem Aspekt zwycięstwa Jezusa nad szatanem i złem występuje szczególnie w dwóch grupach cudów: w egzorcyzmach i uzdrowieniach w szabat. Sens egzorcyzmów wyjaśnia Chrystus w krótkiej przypowieści o silniejszym, który pokonuje silnego (Mk 3, 27; Mt 12, 29; Łk 11, 21). Przypowieść ta posiada rysy alegoryczne. Mocarz (ivscuro,j) zajmuje dom. Dom mocarza może zająć tylko mocniejszy (ivscuro,teroj) od niego. Tym mocniejszym jest Jezus, który zwycięża szatana i jego moce. Egzorcyzmy Jezusa wskazują, że moce zła, jakie zniewalają człowieka zostały już teraz pokonane przez niego. 2. Cudów Jezusa w tradycji popaschalnej Kościół po zmartwychwstaniu Chrystusa opowiadał o cudach Jezusa w tym samym celu, to znaczy: 1) aby potwierdzić obecność królestwa Bożego; 2) uwierzytelnić posłannictwo Chrystusa i 3) wskazać na jego zwycięstwo nad szatanem i złem. Do tego doszły jeszcze dwa inne cele: 1) potwierdzenie obecności w Kościele cudotwórczych mocy Chrystusa oraz 2) uzasadnienie darów charyzmatycznych Kościoła. Kościół popaschalny powoływał się w swojej kerygmie na cuda Jezusa, aby uwierzytelnić jego misję jako Mesjasza posłanego przez Boga i wyposażonego w moce Ducha Świętego. Świadectwem tego są wypowiedzi Piotra w Dziejach Apostolskich. Na przykład w przemówieniu w dzień zesłania Ducha Świętego Piotr powiedział: Słuchajcie tego, co mówię: Jezusa Nazarejczyka, męża, którego posłannictwo Bóg potwierdził (avpodedeigme,non) wam niezwykłymi czynami, cudami i znakami, jakich Bóg przez niego dokonał wśród was (Dz 2, 22). Wiarygodność misji Chrystusa potwierdził więc sam Bóg przez cuda, które zdziałał. Kościół popaschalny był przekonany, że jest w nim obecna cudotwórcza moc Chrystusa zmartwychwstałego. Taki sens ma przemówienie Piotra w dniu zesłania Ducha Świętego. Pierwotny Kościół jerozolimski modlił się do Boga o odwagę oraz dar dokonywania znaków i cudów, aby mógł skutecznie głosić Ewangelię: A teraz spójrz, Panie, na ich groźby i daj sługom Twoim głosić słowo Twoje z całą odwagą, gdy Ty wyciągać będziesz swą rękę, aby uzdrawiać i dokonywać znaków i cudów przez imię świętego Sługi Twego, Jezusa (Dz 4, 29-30). Te znaki i cuda, to w pierwszym rzędzie uzdrowienia, których dokonywali apostołowie w Imię Jezusa (Dz 3, 1-10; 5, 12-16; 6, 8; 9, 32-42; 16, 16-18; 19, 11-20). Cuda są ilustracją darów i funkcji, w jakie Chrystus wyposażył swój Kościół. Po uzdrowieniu paralityka, któremu Jezus odpuszcza grzechy, świadkowie oddali cześć Boga, który taką władzę dał ludziom (Mt 9, 8). Liczba mnoga ludziom (toi/j avnqrw,poij) sugeruje interpretację eklezjologiczną. W Ko- 6
7 ściele popaschalnym Mateusza istniała praktyka odpuszczania grzechów, którą uzasadniano nauką i czynami Jezusa. Cuda Chrystusa uzasadniają występowanie darów charyzmatycznych w Kościele. Charyzmaty są udziałem w cudotwórczej mocy Jezusa, którą obiecał on swoim uczniom po zmartwychwstaniu: Tym zaś, którzy uwierzą, te znaki towarzyszyć będą: w imię moje złe duchy będą wyrzucać, nowymi językami mówić będą; węże brać będą do rąk, i jeśliby co zatrutego wypili, nie będzie im szkodzić. Na chorych ręce kłaść będą, i ci odzyskają zdrowie (Mk 16, 14-20). Cuda uzasadniają wreszcie misje Kościoła wśród pogan. Do tej grupy należą tu takie cuda, jak na przykład uzdrowienie córki niewiasty kananejskiej (Mt 15, 21-28), cudowny połów ryb (Łk 5, 1-11), czy uzdrowienie dziesięciu trędowatych, z których jeden był Samarytaninem (Łk 17, 11-18) 7
1. Cuda Jezusa w aspekcie literackim 1.1. Pojęcie cudu
1. Cuda Jezusa w aspekcie literackim 1.1. Pojęcie cudu Zarówno w Starym, jak i w Nowym Testamencie cuda nie są rozumiane jako wydarzenia naruszające porządek i prawa natury, lecz jako niezwykłe możliwości
Bardziej szczegółowoArchidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 18 II Niedziela Wielkanocna 19 kwietnia 2009 Dz 4,32-35 Ps 118 1 J 5,1-6 J 20,19-31
Bardziej szczegółowoUczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,
Bardziej szczegółowoKONKURS BIBLIJNY. EWANGELIA WEDŁUG ŚW ŁUKASZA ( rozdział 7) CZY CZYTASZ ZE ZROZUMIENIEM? PYTANIA
1 KONKURS BIBLIJNY EWANGELIA WEDŁUG ŚW ŁUKASZA ( rozdział 7) CZY CZYTASZ ZE ZROZUMIENIEM? PYTANIA 1. W jakim mieście Jezus uzdrowił sługę setnika? 2. Kogo setnik wysłał do Jezusa z prośbą o uzdrowienie
Bardziej szczegółowoEwangelia św. Marka - cz. 4
Ewangelia św. Marka - cz. 4 ks. dr hab. Piotr Łabuda - Krąg biblijny nr 34 4. Czas i miejsce powstania Ewangelii św. Marka Najstarsze świadectwa wskazują, że Marek spisał swoją ewangelię po śmierci Piotra
Bardziej szczegółowoReligia ks. Paweł Mielecki Klasa IV
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV Na ocenę celującą uczeń: Posiada wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę bardzo dobrym (co najmniej w 90%), a nad to: Samodzielnie i twórczo rozwija własne zainteresowania
Bardziej szczegółowoOCENA DOSTATECZNA I. Bóg kocha ludzi OCENA DOPUSZCZAJĄCA OCENA DOBRA. OCENA BARDZO DOBRA i CELUJĄCA zgodnie z kryteriami oceniania w PZO
Wymagania edukacyjne do nauczania religii rzymskokatolickiej w zakresie klasy V szkoły podstawowej do programu nr AZ-2-01/10 i podręcznika nr AZ-22-01/10-PO-1/12 Wierzę w Boga OCENA DOPUSZCZAJĄCA OCENA
Bardziej szczegółowoOCENA DOPUSZCZAJĄCA OCENA DOSTATECZNA OCENA BARDZO DOBRA OCENA DOBRA. I. Bóg kocha ludzi
KRYTERIA OCENIANIA z katechezy w zakresie klasy V szkoły podstawowej do programu nr AZ-2-01/10 i podręcznika nr RA-22-01/10-RA-3/13 Wierzę w Boga pod redakcją ks. Stanisława Łabendowicza DOPUSZCZAJĄCA
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA Z RELIGII W ZAKRESIE KLASY V SZKOŁY PODSTAWOWEJ DO PROGRAMU NR AZ-2-01/10 I PODRĘCZNIKA NR RA-22-01/10-RA-3/13 WIERZĘ W BOGA
KRYTERIA OCENIANIA Z RELIGII W ZAKRESIE KLASY V SZKOŁY PODSTAWOWEJ DO PROGRAMU NR AZ-2-01/10 I PODRĘCZNIKA NR RA-22-01/10-RA-3/13 WIERZĘ W BOGA POD REDAKCJĄ KS. STANISŁAWA ŁABENDOWICZA NIE. podaje przymioty
Bardziej szczegółowoObraz Chrystusa w Ewangelii Łukasza
Obraz Chrystusa w Ewangelii Łukasza Obraz Chrystusa w trzeciej Ewangelii można zrekonstruować na podstawie przedstawionej przez Łukasza historii Jezusa oraz tytułów i określeń Jego godności. Ramy tej historii
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA UCZNIÓW KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA UCZNIÓW KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ PROGRAM NAUCZANIA POZNAJĘ BOGA I W NIEGO WIERZĘ PODRĘCZNIK JESTEM CHRZEŚCIJANINEM ROZDZIAŁ 1. Żyję w przyjaźni z Jezusem rozumie sens
Bardziej szczegółowoStudium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI
Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,
Bardziej szczegółowoADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B ADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 25 ADWENT I Niedziela Adwentu 30 listopada 2008 Iz 63,16b-17.19b;
Bardziej szczegółowo9 STYCZNIA Większej miłości nikt nie ma nad tę, jak gdy kto życie swoje kładzie za przyjaciół swoich. J,15,13 10 STYCZNIA Już Was nie nazywam
Wiara jest łaską, którą otrzymujesz Boga, ale wiara to także decyzja twojego serca, które mówi, tak, wierzę, że Bóg mnie kocha. Tak, wierzę, że moje życie może się zmienić. Tak, wierzę, że Bóg może przywrócić
Bardziej szczegółowoUzdrowienie i ewangelizacja
www.menigheten.no www.ronaldgabrielsen.pl Uzdrowienie i ewangelizacja Przez wiele lat uzdrowienie było specjalnym namaszczeniem dla pewnych ewangelistów, którego nie posiadali inni. Tych pierwszych nazywano
Bardziej szczegółowo- uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy
Kryteria oceniania z religii kl. I gimnazjum Ocena celująca - uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy - twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o własną
Bardziej szczegółowoOgólnie Na ocenę celującą zasługuje uczeń, który wyraźnie wykracza poza poziom osiągnięć edukacyjnych przewidzianych dla danego etapu kształcenia.
KRYTERIA OCENIANIA z katechezy w zakresie klasy V szkoły podstawowej do programu nr AZ-2-01/10 i podręcznika nr RA-22-01/10-RA-3/13 Wierzę w Boga pod redakcją ks. Stanisława Łabendowicza Kryteria w zakresie
Bardziej szczegółowoŁk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY
Łk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY Tomasz Kiesling Oborniki 2013 Być jak Teofil dziś Teofil konkretne imię adresata, chrześcijanina, do którego pisze św. Łukasz Ewangelię. Ewangelista przeprowadził wiele rozmów
Bardziej szczegółowoADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY ROK A Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2007/2008 25 Adwent I Niedziela Adwentu 2 grudnia 2007 Iz 2, 1-5 Ps 122
Bardziej szczegółowoLITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2016 [Do użytku wewnętrznego]
Spis treści LITURGIA DOMOWA Wprowadzenie do Liturgii Domowej na Adwent 2016 r.... 2 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [A]... 3 II Niedziela Adwentu [A]... 4 III Niedziela Adwentu [A]...
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA z katechezy w zakresie klasy V szkoły podstawowej
KRYTERIA OCENIANIA z katechezy w zakresie klasy V szkoły podstawowej do programu nr AZ-2-01/10 i podręcznika nr RA-22-01/10-RA-3/13 Wierzę w Boga pod redakcją ks. Stanisława Łabendowicza Ocena celująca
Bardziej szczegółowoRozkład materiału do podręcznika Obdarowani przez Boga dla klasy 5 szkoły podstawowej zgodnego z Programem nauczania religii nr AZ-2-01/10
Rozkład materiału do podręcznika Obdarowani przez Boga dla klasy 5 szkoły podstawowej zgodnego z Programem nauczania religii nr AZ-2-01/10 Grupa tematyczna Tytuł jednostki Treści Wymagania uczeń potrafi
Bardziej szczegółowoKościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Minimum programowe nie uwzględnia podziału treści materiału
Bardziej szczegółowoCele nauczania w ramach przedmiotu - religia.
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy
Bardziej szczegółowoKryteria wystawiania ocen z katechezy dla klasy V
I. Tajemnica miłości Boga do ludzi Kryteria wystawiania ocen z katechezy dla klasy V opowiada, co Jezus mówi o sobie w pierwszym wystąpieniu; wie, czym powinien charakteryzować się sługa Boga; opowiada
Bardziej szczegółowoEwangelia Łukasza Par. św. Franciszka czerwiec 2013
Ewangelia Łukasza Par. św. Franciszka czerwiec 2013 Modlitwa w Ewangelii Łukasza W trzeciej Ewangelii szczególne miejsce zajmuje temat modlitwy. Św. Łukasz częściej niż pozostali ewangeliści wspomina o
Bardziej szczegółoworaniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam
raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam 3 Spis treści Przedmowa.... 5 CZĘŚĆ PIERWSZA Otwórzcie drzwi wiary! 1. Drzwi wiary są otwarte...
Bardziej szczegółowoSAKRAMENT BIERZMOWANIA
SAKRAMENT BIERZMOWANIA SKĄD sakrament bierzmowania? Jezus obiecuje zesłanie Ducha świętego (Łk 12,12; J 3,5-8). Po wypełnieniu tej obietnicy - w dniu Pięćdziesiątnicy uczniowie Jezusa zostają napełnieni
Bardziej szczegółowoWymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klasy IV. I. Podstawowe:
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klasy IV I. Podstawowe: Na ocenę celującą uczeń: Spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą. Posiada wiedzę i umiejętności, które są efektem samodzielnej
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA Z RELIGII W KLASIE V
WYMAGANIA Z RELIGII W KLASIE V Rozdział I. KOMU WIERZĘ I UFAM? programowych klasy V. wykazuje zupełny brak umiejętności cechuje się rażąco wypowiedzi; nie człowiekowi w przyjmowaniu prawd pomaga rozum;
Bardziej szczegółowoOgólne kryteria oceniania z religii
Przedmiotowy system oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej Rok szkolny 2016/2017 Obszary aktywności ucznia podlegające ocenie. 1.Pisemne prace klasowe-po zakończonym dziale, obejmujące
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII W KLASIE PIĄTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII W KLASIE PIĄTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Rozdział I KOMU WIERZĘ I UFAM? - wyjaśnia,
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania. w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej. Kryteria oceniania w zakresie oceny celującej określa się indywidualnie. Ocena bardzo dobra
Kryteria oceniania w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej Kryteria oceniania w zakresie oceny celującej określa się indywidualnie. Rozdział I - wyjaśnia, że w przyjmowaniu prawd pomaga człowiekowi rozum;
Bardziej szczegółowoWydawnictwo WAM, 2013 HOMILIE NA ROK B; Andrzej Napiórkowski OSPPE. Spis treści
5 Spis treści Wstęp 11 Ku przemienionemu człowiekowi I Niedziela Adwentu Mk 13, 33-37 15 Czuwać nad sobą! II Niedziela Adwentu Mk 1, 1-8 19 Wyznać grzechy Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny
Bardziej szczegółowoKryteria ocen z religii kl. 4
Kryteria ocen z religii kl. 4 Ocena celująca - spełnia wymagania w zakresie oceny bardzo dobrej - prezentuje treści wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ - samodzielnie posługuje się wiedzą
Bardziej szczegółowoks. Mariusz Rosik Ewangelie synoptyczne natchnienie i prawda w nich zawarta
ks. Mariusz Rosik Ewangelie synoptyczne natchnienie i prawda w nich zawarta Konstytucja O Objawieniu Bożym mówi, że wśród wszystkich pism Nowego Testamentu, Ewangelie zajmują słusznie miejsce najwybitniejsze.
Bardziej szczegółowoNajczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.
"Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA OGÓLNE SEMESTR I I II OCENA CELUJĄCA
Wymagania edukacyjne i kryteria oceniania z religii w klasie V Zgodne z programem nauczania nr AZ 2 01/10 z dnia 9 czerwca 2010 r. Poznaję Boga i w Niego wierzę. Wierzę w Boga WYMAGANIA OGÓLNE SEMESTR
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne- klasa V
Wymagania edukacyjne- klasa V Rozdział I KOMU WIERZĘ I UFAM? w przyjmowaniu prawd pomaga człowiekowi rozum; działania Boga, który jest Osobą; - mówi z pamięci słowa Modlitwy Pańskiej;, co pomaga człowiekowi
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne dla klasy V
Wymagania edukacyjne dla klasy V Rozdział I KOMU WIERZĘ I UFAM? w przyjmowaniu prawd pomaga człowiekowi rozum; działania Boga, który jest Osobą; - mówi z pamięci słowa Modlitwy Pańskiej; - wymienia, co
Bardziej szczegółowoi nowe życie w Chrystusie. W Obrzędzie chrztu dorosłych kapłan pyta katechumena: O co prosisz Kościół Boży?, a ten odpowiada: O wiarę.
Od Autora Dnia 11 października 2012 r. w 50. rocznicę otwarcia Soboru Watykańskiego II rozpocznie się w całym Kościele katolickim Rok Wiary. Potrwa on do 24 listopada 2013 r. do uroczystości Chrystusa
Bardziej szczegółowoArchidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B. OKRES zwykły. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES zwykły Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 Uroczystość Najświętszej Trójcy 7 czerwca 2009 Pwt 4, 32-34.39-40 Ps 33 Rz 8, 14-17
Bardziej szczegółowoKim jest Jezus? Jezus z Nazaretu mit czy rzeczywistość?
Kim jest Jezus? Jezus z Nazaretu mit czy rzeczywistość? Kim jest Jezus? To nie jest pytanie tylko naukowe. To pytanie dotyczy każdego z nas. Musimy je zadawać nieustannie. Pytanie to organizuje nasze życie,
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania. w zakresie V klasy szkoły podstawowej. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Kryteria oceniania w zakresie V klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Rozdział I KOMU WIERZĘ I UFAM? w przyjmowaniu
Bardziej szczegółowoPrzełożony świątyni odwiedza Jezusa
Biblia dla Dzieci przedstawia Przełożony świątyni odwiedza Jezusa Autor: Edward Hughes Ilustracje: Byron Unger; Lazarus Redakcja: M. Maillot; Sarah S. Tłumaczenie: Katarzyna Gablewska Druk i oprawa: Bible
Bardziej szczegółowoBiblia dla Dzieci przedstawia. Przełożony świątyni odwiedza Jezusa
Biblia dla Dzieci przedstawia Przełożony świątyni odwiedza Jezusa Autor: Edward Hughes Ilustracje: Byron Unger; Lazarus Redakcja: M. Maillot; Sarah S. Tłumaczenie: Katarzyna Gablewska Druk i oprawa: Bible
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z KATECHEZY W ZAKRESIE KLASY V SZKOŁY PODSTAWOWEJ.
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z KATECHEZY W ZAKRESIE KLASY V SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Wymagania podstawowe Wymagania rozszerzające (ocena (ocena dostateczna) dobra) wyjaśnia, czym jest Biblia; wie, ile jest ksiąg biblijnych;
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza Wymagania edukacyjne śródroczne Ocena celująca Ocenę celującą przewiduję dla uczniów przejawiających
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA PROGRAMOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z RELIGII DLA KLASY IV.
WYMAGANIA PROGRAMOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z RELIGII DLA KLASY IV. Przedmiot oceny 1. Cytaty z Pisma św., modlitwy, pieśni 2. Zeszyt przedmioto wy 3. Prace domowe 4. Testy i sprawdziany OCENA celująca
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania. w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Kryteria oceniania w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Proponujemy, by kryteria oceniania w zakresie
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI WSTĘP...5
SPIS TREŚCI WSTĘP...5 I. TYM CZŁOWIEKIEM JESTEM JA!" HEBRAJSKI MAŚAL -PRZYPOWIEŚĆ W STARYM TESTAMENCIE...7 1. Etymologia...8 2. Prz 1,1-7...9 3. Jeszcze trochę etymologii...12 4. Przysłowie...13 1 Sm 10;
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z religii dla klasy 5
Wymagania edukacyjne z religii dla klasy 5 I. Bóg nas kocha 1. Uzasadnia dlaczego należy poszerzać wiedzę o Bogu i pogłębiać życie religijne. 2. Wyjaśnia, na przykładzie życia św. s. Faustyny, na czym
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania. w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Kryteria oceniania w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Zgodnych z Programem nauczania religii Poznaję
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z religii dla klasy siódmej szkoły podstawowej
Kryteria oceniania z religii dla klasy siódmej szkoły podstawowej I. Szukam prawdy o sobie II. Spotykam Boga III. Słucham 3. Aktywnie uczestniczy w lekcji i biegle posługuje się zdobytą wiedzą. 4. Wykonał
Bardziej szczegółowoObraz ucznia Jezusa w ewangeliach
Obraz ucznia Jezusa w ewangeliach 1. Określenia Terminem technicznym na określenie ucznia Jezusa jest słowo ὁ μαθηηήρ = uczeń Słowo to występuje w drugiej Ewangelii 46 razy 1. Marek dzieli ludzi, którzy
Bardziej szczegółowoSEMINARIUM ODNOWY W DUCHU ŚWIĘTYM
SEMINARIUM ODNOWY W DUCHU ŚWIĘTYM Tydzień wprowadzający Bóg nas "...wezwał świętym powołaniem nie na podstawie naszych czynów, lecz stosownie do własnego postanowienia i łaski, która nam dana została w
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania. w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych. Obdarowani przez Boga
Kryteria oceniania w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga Rozdział I KOMU WIERZĘ I UFAM? w przyjmowaniu prawd pomaga człowiekowi
Bardziej szczegółowoOtrzymacie moc Ducha Świętego i będziecie moimi świadkami aż po krańce ziemi. (por. Dz 1,8)
Polski Otrzymacie moc Ducha Świętego i będziecie moimi świadkami aż po krańce ziemi. (por. Dz 1,8) Pierwszą książkę napisałem, Teofilu, o wszystkim, co Jezus czynił i nauczał od początku aż do dnia, w
Bardziej szczegółowoLekcja 8 na 24. listopada 2018
JEDNOŚĆ W WIERZE Lekcja 8 na 24. listopada 2018 I nie ma w nikim innym zbawienia; albowiem nie ma żadnego innego imienia pod niebem, danego ludziom, przez które moglibyśmy być zbawieni (Dzieje Ap. 4,12)
Bardziej szczegółowoEwangelia wg św. Jana. Rozdział 1
Ewangelia wg św. Jana Rozdział 1 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. 2 Ono było na początku u Boga. 3 Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało.
Bardziej szczegółowoRELIGIA OGÓLNE WYMAGANIA PROGRAMOWE DLA KLAS I-VI
RELIGIA OGÓLNE WYMAGANIA PROGRAMOWE DLA KLAS I-VI 1. Interpretacja życia w świetle wiary - uczeń pogłębia świadomość dziecięctwa Bożego rozpoczętego na chrzcie świętym i odnajduje ślady Boga w otaczającym
Bardziej szczegółowoKERYGMAT. Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia
KERYGMAT Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia 1. BOŻA MIŁOŚĆ Ukochałem cię odwieczną miłością Bóg kocha cię osobiście. Bóg kocha właśnie ciebie, ponieważ jest TWOIM Ojcem. Iz 43, 1 Ja i Ty
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne. w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Wymagania edukacyjne w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Rozdział I KOMU WIERZĘ I UFAM? w przyjmowaniu
Bardziej szczegółowoROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH I Gimnazjum W Gimnazjum nr 53
ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH I Gimnazjum W Gimnazjum nr 53 Numer programu AZ-3-02/10 Tytuł programu: Jezus Chrystus Drogą, prawdą i życiem Numer podręcznika AZ -31-02/10-0 Tytuł podręcznika:
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej
Kryteria oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej I. Bóg nas kocha II. Wiara jest odpowiedzią 1. Posiada wiedzę i1. Uzasadnia dlaczego należy poszerzać wiedzę o Bogu i pogłębiać życie religijne.
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z religii dla klasy I a gimnazjum w 2016/17.
Wymagania edukacyjne z religii dla klasy I a gimnazjum w 2016/17. ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY I. Szukam prawdy o sobie 3. Wykonał dodatkową pracę np. prezentację związaną
Bardziej szczegółowoEwangelizacja O co w tym chodzi?
Ewangelizacja O co w tym chodzi? Droga małego ewangelizatora ;) Warsztaty ewangelizacyjne: 11 maja 2013 r. Ks. Tomek Moch, Diecezjalna Diakonia Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie Archidiecezja Warszawska
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej
Kryteria oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY I. Bóg nas kocha 1. Uzasadnia dlaczego należy poszerzać wiedzę o Bogu i pogłębiać
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej
Kryteria oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej ROZDZIAŁ I. Bóg nas kocha II. Wiara jest odpowiedzią CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY 1. Posiada wiedzę i1. Uzasadnia
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania. w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Kryteria oceniania w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza celująca: szczególna aktywność ucznia - konkursy,
Bardziej szczegółowoOpowiadam o św. Franciszku z Asyżu jako patronie ochrony przyrody 3. Bóg daje nam życie Znajduję opis stworzenia człowieka w Biblii
Religia klasa V 1. Po wakacjach mam dużo wrażeń i pytań poprowadź mnie, Boże! Opowiadam o dostrzeżonych zjawiskach przyrodniczych w otaczającym go świecie Podaję źródła, w których można znaleźć odpowiedzi
Bardziej szczegółowob) Przebywał w Jezusie, który Jego mocą nauczał, uzdrawiał, czynił cuda.
Prawie wszystko o Duchu Świętym 1. Duch Święty jako Osoba i w działaniu a) Jest Stworzycielem i Ożywicielem. b) Przebywał w Jezusie, który Jego mocą nauczał, uzdrawiał, czynił cuda. c) Stworzył z Apostołów
Bardziej szczegółowoKościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania - Religia klasa IV-VI
1 Przedmiotowe zasady oceniania - Religia klasa IV-VI Szkoła Podstawowa nr 1 w Nowy Tomyślu Ocenianie poszczególnych form aktywności. Ocenie podlegają: a. prace klasowe (sprawdziany), b. kartkówki, c.
Bardziej szczegółowoKatalog wymagań programowych na poszczególne stopnie szkolne. I KOMU WIERZĘ I UFAM?... (dział programu) Wymagania szczegółowe
Katalog wymagań programowych na poszczególne stopnie szkolne Religia kl. V...... (przedmiot) (klasa) I KOMU WIERZĘ I UFAM? - wyjaśnia, że w przyjmowaniu prawd pomaga człowiekowi rozum; - wie, że człowiek
Bardziej szczegółowoBóg Ojciec kocha każdego człowieka
1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg
Bardziej szczegółowoJAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM?
JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM? wg Lucy Rooney, Robert Faricy SJ MODLITWA NA TYDZIEŃ DRUGI Skrucha i przyjęcie przebaczenia Pana Jezusa Dzień pierwszy Przeczytaj ze zrozumieniem fragment Pisma Świętego: Łk 18,
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania. w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Kryteria oceniania w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Rozdział I KOMU WIERZĘ I UFAM? w przyjmowaniu
Bardziej szczegółowoZESPÓŁ SZKÓŁ NR. 1 im. JANA PAWŁA II W BEŁŻYCACH. SZKOŁA PODSTAWOWA KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR. 1 im. JANA PAWŁA II W BEŁŻYCACH. SZKOŁA PODSTAWOWA KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA IV Program AZ-2-01/10. Ocena dopuszczająca
Bardziej szczegółowoROK SZKOLNY 2016/2017
ROK SZKOLNY 2016/2017 Podstawowe kryteria przedmiotowego systemu oceniania z religii dla klas I Ocena celująca: uczeń: spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą; czynnie uczestniczy w życiu swojej parafii;
Bardziej szczegółowoNabożeństwo powołaniowo-misyjne
Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne (Wystawienie Najświętszego Sakramentu) K: O Boże, Pasterzu i nauczycielu wiernych, któryś dla zachowania i rozszerzenia swojego Kościoła
Bardziej szczegółowoDlaczego bywa ciężko i jak nabierać sił?
Dlaczego bywa ciężko i jak nabierać sił? Dwie rzeczywistości Dobro i zło Inicjatywa królestwa światłości Inicjatywa królestwa światłości Chrześcijanin Zaplecze Zadanie Zaplecze w Bogu Ef. 1, 3-14 Wszelkie
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z religii. w zakresie 1 klasy technikum. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Kryteria oceniania z religii w zakresie 1 klasy technikum opracowane na podstawie materiałów katechetycznych W Kościele z serii Drogi świadków Chrystusa podręcznik nr AZ-41-01/10-KR-1/12 do nauczania religii
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej gimnazjum
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej gimnazjum ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. Szukam prawdy o sobie 3. Aktywnie uczestniczy w lekcji i biegle
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej gimnazjum
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej gimnazjum ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. Szukam prawdy o sobie 3. Aktywnie uczestniczy w lekcji i biegle
Bardziej szczegółowoDuch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.
Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. (Łk 1, 35) A oto otworzyły Mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Wstęp... Rozdział I Kontekst powstania chrystologii Jon Sobrino i jej char akterystyk a
SPIS TREŚCI Wstęp... 11 Rozdział I Kontekst powstania chrystologii Jon Sobrino i jej char akterystyk a 1. Nauczanie Kościoła... 1.1. Sobór Watykański II a teologia wyzwolenia... 1.2. Medellin a teologia
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania. w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Kryteria oceniania w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Rozdział I KOMU WIERZĘ I UFAM? że w przyjmowaniu
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej I. Bóg nas kocha II. Wiara jest odpowiedzią 1. Uzasadnia dlaczego należy poszerzać wiedzę o Bogu i pogłębiać życie religijne. 2. Wyjaśnia,
Bardziej szczegółowoKONKURS BIBLIJNY KONKURS BIBLIJNY
KONKURS BIBLIJNY EWANGELIA WEDŁUG ŚW ŁUKASZA ( rozdział 6) CZY CZYTASZ ZE ZROZUMIENIEM? PYTANIA 1. KONKURS BIBLIJNY EWANGELIA WEDŁUG ŚW ŁUKASZA ( rozdział 6) CZY CZYTASZ ZE ZROZUMIENIEM? KLUCZ DO ODPOWIEDZI
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej
Kryteria oceniania z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej I. Bóg nas kocha II. Wiara jest odpowiedzią 1. Uzasadnia dlaczego należy poszerzać wiedzę o Bogu i pogłębiać życie religijne. 2. Wyjaśnia,
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA z katechezy w zakresie klasy II szkoły podstawowej do programu nr AZ-1-01/10
KRYTERIA OCENIANIA z katechezy w zakresie klasy II szkoły podstawowej do programu nr AZ-1-01/10 i podręcznika nr RA-12-01/10-RA-2/13 Kochamy Pana Jezusa pod redakcją ks. Stanisława Łabendowicza Kryteria
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA BIBLIJNEGO DLA KLAS I DO III SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr Programu nadany przez KChB: PNB/I-III/08/KB
PROGRAM NAUCZANIA BIBLIJNEGO DLA KLAS I DO III SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr Programu nadany przez KChB: PNB/I-III/08/KB Program Nauczania Biblijnego dla klas 1 do 3 szkoły podstawowej jest realizowany w podręcznikach:
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA Z RELIGII dla klasy piątej szkoły podstawowej
Ks. Tadeusz Szamara SDB katecheta WYMAGANIA Z RELIGII dla klasy piątej szkoły podstawowej I. PODSTAWOWE: Na ocenę celującą uczeń: Spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą. Posiada wiedzę i umiejętności,
Bardziej szczegółowoProgram nauczania biblijnego uczniów klas gimnazjalnych. Program powstaje pod kierunkiem Elżbiety Bednarz
Program nauczania biblijnego uczniów klas gimnazjalnych Program powstaje pod kierunkiem Elżbiety Bednarz Klasa I Ja i Bóg na co dzień Redaktor: Michał Stępień Nauka o Jezusie Chrystusie Jezus Syn Boży
Bardziej szczegółowoOcena Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena. dopuszczająca
Kryteria oceniania w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Proponujemy, by kryteria oceniania w zakresie
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania. w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Kryteria oceniania w zakresie 5 klasy szkoły podstawowej opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Proponujemy, by kryteria oceniania w zakresie
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne z religii dla klasy piątej szkoły podstawowej Dział I. Bóg nas kocha II. Wiara jest odpowiedzią CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY 1. Posiada wiedzę
Bardziej szczegółowoProgram nauczania z katechezy w zakresie klasy V ( Wierzę w Boga pod red. ks. St.Łabendowicza)
L.p Program nauczania z katechezy w zakresie klasy V ( Wierzę w Boga pod red. ks. St.Łabendowicza) TEMAT 1 Stworzenie świata wyrazem wielkości Boga 2 Człowiek najdoskonalszym dziełem Boga Stwórcy 3 Nieposłuszeństwo
Bardziej szczegółowo