Obraz Chrystusa w Ewangelii Łukasza
|
|
- Wiktoria Murawska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Obraz Chrystusa w Ewangelii Łukasza Obraz Chrystusa w trzeciej Ewangelii można zrekonstruować na podstawie przedstawionej przez Łukasza historii Jezusa oraz tytułów i określeń Jego godności. Ramy tej historii wyznaczają dwie sceny: zwiastowanie (Łk 1, 26-38) oraz wniebowstąpienie (Łk 24, 50-53). Pomiędzy te ramy Łukasz wprowadził opowiadania o życiu i publicznej działalności Jezusa oraz Jego przepowiadanie. Uczynił to w sposób tak plastyczny i atrakcyjny, że słusznie można go nazwać malarzem wśród ewangelistów. Do najważniejszych tytułów chrystologicznych Ewangelii Łukasza należą: Syn Boży, Syn Najwyższego, Mesjasz (Χριζηός), Prorok, Pan (Κύριος), Nauczyciel, Mistrz, Syn Człowieczy, Zbawiciel (ζωηήρ), Święty, Sprawiedliwy, Król. Większość tych określeń należy do wspólnej tradycji synoptycznej, natomiast oryginalne w trzeciej Ewangelii są cztery tytuły Chrystusa: Prorok, Mistrz, Pan i Zbawiciel. 1. Prorok Uczniowie z Emaus scharakteryzowali osobę i działalność Jezusa jako wystąpienie Proroka, Człowieka mocnego w czynie i słowie (Łk 24, 19). Wypowiedź tę można uważać za characteristicum chrystologii Ewangelii Łukasza. Łukasz 7 razy nazywa Jezusa Prorokiem (Łk 4, 24; 7, ; 9, 8. 19; 13, 33; 24, 19), podczas gdy Mateusz czyni to tylko 5 razy, a Marek 3 razy. Jako Prorok czynu objawia się Jezus w cudach, zwłaszcza w uzdrowieniach i wskrzeszeniach. Po wskrzeszeniu młodzieńca z Nain świadkowie tego wydarzenia, przejęci bojaźnią, chwalili Boga, mówiąc: «Wielki prorok powstał wśród nas» oraz: «Ponieważ Bóg nawiedził swój lud» (Łk 7, 16). Jako Prorok słowa występuje Jezus w przepowiadaniu Ewangelii. Łukasz mówi o tym w formie czasownikowej ewangelizować. U Łukasza czasownik ten występuje aż 9 razy, gdy u Mateusz tylko 1 raz, a Marek pomija go zupełnie. Tematyka przepowiadania Jezusa zawiera wiele wątków występujących w pismach proroków Starego Testamentu, jak na przykład: miłość, łaskawość, dobroć Boga. Do wypełnienia swojej misji prorockiej Jezus został namaszczony przez Ducha Świętego (Łk 4, 18-19) i posłany (Łk 4, 43). Udziałem Jezusa był też los proroków Starego Testamentu: odrzucenie przez naród cierpienie. W relacji z podróży Łukasz pisze, że Jezus musi iść do Jerozolimy, bo niemożliwe, aby prorok zginął poza Jerozolimą (Łk 13, 33). Łukasz sygnalizuje w opisach życia i działalności Jezusa realizację typów osobowych z pism Starego Testamentu. W zakresie typologii sługi słowa Chrystus przypomina Mojżesza. Jezus nie jest jednak jednym z wielu proroków. Jest Prorokiem eschatologicznym i ostatecznym, który swoją misją i godnością przewyższa wszystkich dotychczasowych proroków. Wystąpienie Jezusa oznacza definitywne wypełnienie tego wszystkiego, co zapowiadali prorocy Starego Testamentu, co pragnęli zobaczyć (Łk 10, 23-24).
2 W chrystofanii z Emaus Jezus mówi do uczniów: Trzeba było, aby Mesjasz cierpiał i tak wszedł do swojej chwały (Łk 24, 26). Wypowiedź ta bardzo dobrze określa godność i misję eschatologiczną Jezusa jako Proroka. 2. Mistrz Tytuł Chrystusa mistrz (w znaczeniu: przywódca, władca, stojący na czele, kierownik) występuje w Nowym Testamencie tylko w trzeciej ewangelii w opowiadaniach o cudach i to zawsze w wołaczu (Vocativus). W ten sposób zwracają się do Niego apostołowie (Łk 5, 5; 8, 24 [dwa razy]; 8, 45; 9, ). Tylko jeden raz trędowaci nazywają Jezusa ἐπιζηάηης, gdy proszą Go o uzdrowienie (Łk 17, 13). Termin mistrz nie ma odpowiednika zarówno w języku hebrajskim, jak i aramejskim. Etymologicznie wskazuje na osobę, która stoi ponad kimś (ἐπί + ζηήκω). Tytuł mistrz wyraża wysoką rangę, godność i autorytet Jezusa. Dlatego tytuł ten pojawia się prawie wyłącznie na ustach uczniów, dla których Jezus jest najwyższym autorytetem. 3. Zbawiciel Tytuł Jezusa Zbawiciel (Σωηήρ) należy do wiodących określeń chrystologii Łukasza. Za kluczowy tekst, w którym Łukasz określa misję soteriologiczną Jezusa, można uważać Jego wypowiedź w domu celnika Zacheusza: Dzisiaj w tym domu dokonało się zbawienie (ζωηηρία) ( ). Syn Człowieczy przyszedł bowiem szukać i zbawiać (ζώζαι) [to], co zaginione (Łk 19, 9-10). W środowisku greckim pozabiblijnym termin zbawca określał bóstwa, które pomagały lub chroniły ludzi. W okresie hellenistycznym pojęcie zbawcy zostało przeniesione na kult władców, którym nadawano tytuł bóg zbawca. W Septuagincie Zbawca jest określeniem Boga (Iz 12, 2; Ps 23, 5; 24, 5; Mi 7, 7; Ha 3, 18; Sdz 9, 11; Syr 51, l; Mdr 16, 7; l Mch 4, 30 i inne). Tylko w trzech tekstach Starego Testamentu (LXX) słowo to odnosi się do ludzi (Sdz 3, 9; 12, 3; Ne 9, 27). Nigdzie natomiast Mesjasz nie jest nazwany Zbawcą, lecz prorocy zapowiadają, że przyniesie on ludziom dobra zbawcze (Za 9, 9 i Iz 49, 6). W Nowym Testamencie idea zbawienia najczęściej posiada znaczenie religijne i ma na uwadze zbawienie mesjańskie, które polega na zachowaniu od zła duchowego i obdarowanie ludzi dobrami eschatologicznymi. Terminologia Nowego Testamentu związana z pojęciem zbawienia odnosi się więc przede wszystkim do zbawienia mesjańskiego. Łukasz jest jedynym ewangelistą pośród synoptyków, który posługuje się tą terminologią i odnosi terminy Zbawca, zbawienie do Boga (Łk 1, 47) i do Chrystusa (Łk 2, 11). Już na początku swojej Ewangelii Łukasz nazywa Chrystusa Mesjasza Zbawicielem. W proklamacji narodzin Mesjasza anioł mówi do pasterzy: Urodził się wam dzisiaj (ζήμερον) Zbawiciel (ζωηήρ), którym jest Chrystus (Mesjasz) Pan (Łk 2, 11). Proklamowany Mesjasz jest obiecanym w Starym Testamencie Zbawicielem, który przynosi ludziom eschatologiczne dobra. Przyjście Chrystusa otwiera nową epokę w 2
3 historii zbawienia, co podkreśla słowo ζήμερον dziś. Jest to czas wypełniania się zapowiedzi proroków i czas realizacji Bożego planu zbawienia (Łk 4, 21; 5, 26; 19, 9). Następująca po proklamacji doksologia aniołów wyjaśnia, jak należy rozumieć zbawcze funkcje Chrystusa: Chwała na wysokościach Bogu i na ziemi pokój w ludziach [jego] upodobania (Łk 2, 14). Ta doksologia ma charakter oświadczenia, a nie życzenia. Wskazuje na zasięg i przedmiot dzieła zbawczego Jezusa, obejmuje ono niebo i ziemię, Boga i ludzi. Boga w tym znaczeniu, że realizacja zbawienia wśród ludzi przynosi Bogu chwałę, gdyż objawia Jego moc i miłosierdzie. Dla ludzi oznacza zaś ona pokój, który należy rozumieć w sensie hebrajskiego szalom, jako pełnię eschatologicznych dóbr (Łk 1, 79) i uwolnienie od grzechów (Łk 1, 77). Zbawczą działalność Jezusa Łukasz przedstawia bardziej w formie opowiadań o Jego czynach niż w terminologii związanej z tym pojęciem. Jezus w koncepcji ewangelisty w całej swojej publicznej działalności okazuje się Zbawicielem w tym, czego dokonuje: zmierza do uwolnienia człowieka od zła, od grzechów i nieszczęść, lituje się nad ludzką nędzą, przebacza i współczuje, jest wrażliwy na potrzeby człowieka i pełen dobroci. Szczególną troską otacza biednych i grzeszników, ludzi z marginesu. Nie stawia przy tym żadnych granic, jest dostępny dla wszystkich. Najwięcej uwagi poświęcił Łukasz Jezusowi jako Zbawicielowi grzeszników: Syn Człowieczy przyszedł bowiem szukać i zbawiać to, co zginęło (Łk 19, 10). Wypowiedź Jezusa potwierdzają liczne przykłady, jak: przebaczenie jawnogrzesznicy (Łk 7, 36-50), Zacheuszowi (Łk 19, 1-10), krzyżującym oprawcom (Łk 23, 34), nawróconemu na krzyżu przestępcy (Łk 23, 43). Troskę Jezusa o grzeszników ilustrują trzy przypowieści: o zagubionej owcy i drachmie oraz o synu marnotrawnym (Łk 15). Centralną myślą tych przypowieści jest obraz ogromnej miłości Boga, który kocha grzeszników, czeka na ich powrót, a kiedy wracają z radością ich przyjmuje (Łk 15, 7). Programowe znaczenie mają tu szczególnie dwa teksty, które określają zbawczą aktywność Jezusa: przemówienie w Nazarecie na początku działalności (Łk 4, 18) i odpowiedź wysłannikom Jana Chrzciciela (Lk 7, 22). W Nazarecie Chrystus powiedział: Duch Pana nade Mną, ponieważ namaścił Mnie, abym ewangelizował ubogich, i posłał Mnie, abym więźniom głosił wolność, a niewidomym przejrzenie; abym uciśnionych odsyłał wolnymi (Łk 4, 18). Wysłannikom Jana Chrzciciela, którzy pytali Jezusa, kim On właściwie jest, wskazał następujące cechy identyfikacji swojej osoby i godności: Oznajmijcie Janowi, co zobaczyliście i usłyszeliście: Niewidomi znowu widzą, chromi chodzą, trędowaci są oczyszczani, ubogim głoszona jest ewangelia (Łk 7, 22). Opowiadanie Łukasza o zbawczej działalności Jezusa zamyka ostatnia chrystofania, podczas której zapowiada On kontynuację dzieła zbawczego w Kościele, do którego posyła swoich uczniów: Tak jest napisane: Chrystus ma cierpieć i trzeciego dnia powstać z martwych, i w Jego Imię ma być głoszone nawrócenie na odpuszczenie grzechów wszystkim narodom, począwszy od Jerozolimy. Wy [jesteście] tego świadkami (Łk 24, 46-48). 3
4 4 4. Pan Określenie Κύριος = Pan, występuje najczęściej w Nowym Testamencie w pismach Łukasza (104 razy w Ewangelii i 107 razy w Dziejach Apostolskich). W środowisku hellenistycznym termin ten określał władcę, pana, osobę, jaka posiadała kontrolę i władzę nad innymi osobami lub nad majątkiem. Z tytułem tym łączyła się władza decydowania o rzeczach i osobach. Posługiwano się nim zarówno w znaczeniu religijnym, jak i popularnym. W znaczeniu religijnym określano w ten sposób bóstwa. W Nowym Testamencie κύριος w znaczeniu popularnym określa zwierzchnika, któremu podlegają słudzy, niewolnicy, urzędnicy (np. Mt 10, 24; 13, 27; 18, 25-34; Łk 12, 36; 13, 8; 14, 21-23; 16, ; 19, 16-25), właściciela domu (Mk 13, 35; Łk 13, 25), winnicy (Mt 20, 8; Mk 12, 9; Łk 20, ), pola (Mt 9, 38; Łk 10, 2), czy zwierząt (Mt 15, 27; Łk 19, 33). Obok znaczenia popularnego występuje także znaczenie teologiczne. Pan to określenie Boga (np. Mk 12, ; Mt 22, 44; Łk 1, ; 2, 1. 15; 10, 21) i tytuł Chrystusa (Mk 11, 3; 12, 37; Łk 7, ; 10, ; 11, 39; Rz 10, 9; 14, 8; 1 Kor 2, 8; 7, 10 itd.). Chrystologiczne znaczenie tytułu Κύριος ukształtowało się dopiero w Kościele popaschalnym. Pojawił się on naprzód w Kościele palestyńskim, gdzie posługiwano się Septuagintą, czyli greckim przekładem Starego Testamentu. W Septuagincie Κύριος tłumaczy Imię Boga Jahwe. Tendencję do zastępowania Imienia Boga określeniem Pan zauważa się już od II w. przed Chr. w środowisku palestyńskim. Imię Jahwe było dla pierwotnego Kościoła źródłem teologicznej treści tytułu Chrystusa: Pan. Za tekst klasyczny, określający Imię Boga Jahwe, uważa się Wj 3, 14. Bóg objawia א ה י ה א ש ר jest: Mojżeszowi swoje Imię, czyli swoją najbardziej istotną cechę. Tą cechą tłumaczy: (ehjeh aszer ehjeh) Jestem [tym], który jest. Zwrot ten Septuaginta א ה י ה jestem, który jestem. Hebrajskie uzasadnienie Imienia Boga wcale nie oznacza, że najważniejszą cechą Boga jest Jego istnienie, bycie. Hebrajski czasownik היה (hajah) posiada bowiem głębszą treść i dynamiczne znaczenie. Akcentuje on nie tylko istnienie Boga, lecz także Jego działanie. Istnienie Boga nie jest czymś statycznym, lecz dynamicznym. Potwierdza to zresztą najbliższy kontekst Wj 3, 14. Imię Boga jest tu ukazane na tle historycznego doświadczenia Izraela. Księga Wyjścia stara się ukazać ciągłość historyczną działania Boga w historii zbawienia. Bóg, który objawia się Mojżeszowi, jest tym samym Bogiem, który zawsze był i działał na korzyść Izraela, kierował jego dziejami, pomagał i ocalał, demonstrował swoją moc i potęgę. Objawiając się Mojżeszowi pragnie go zapewnić, że okaże również swoją moc nad faraonem i wyzwoli naród izraelski z niewoli. Imię Boga Jahwe zawiera trzy aspekty: (1) Bóg jest jedynym absolutnym Panem wszechświata; (2) zawsze interweniuje na korzyść swego ludu; (3) Jego działanie ma charakter zbawczy. Do tych pojęć starotestamentalnych nawiązuje chrystologia Nowego Testamentu i pierwotnego Kościoła. Nazywanie Chrystusa Panem na wzór Boga jest czymś nowym i oryginalnym. Określenie to weszło do pierwotnego wyznania wiary i w formie podstawowej brzmiało: Jezus jest Panem (Rz 10, 9; 1 Kor 12, 3; Flp 2, 11).
5 Pierwotny Kościół nadał Jezusowi tytuł Pan w wyniku popaschalnej refleksji nad Jego życiem i działaniem. Medytacja nad wydarzeniami z życia Chrystusa, zwłaszcza nad jego śmiercią i zmartwychwstaniem, odsłoniła wyjątkową pozycję Jezusa oraz ukazała w całej pełni Jego dzieło zbawcze. Jezus okazał się Panem i jako Pan, podobnie jak Jahwe w Starym Testamencie, objawia dziś swoją moc zbawczą w Kościele. Łukasz odnosi tytuł Pan do Chrystusa w całej Ewangelii. Nazywa Panem nie tylko Chrystusa zmartwychwstałego, idąc za najstarszą tradycją (Łk 24, 3. 34), lecz również w opowiadaniach dotyczących Jego prehistorii (Łk 1, 43; Łk 2, 11) i ziemskiej działalności. Tytuł ten w trzeciej ewangelii zastępuje nawet imię Jezusa. Na przykład: Jan Chrzciciel posłał do Pana uczniów (Łk 7, 19); wyznaczył Pan innych siedemdziesięciu [dwóch] (Łk 10, 1); powiedzieli apostołowie Panu (Łk 17, 5); Pan popatrzył na Piotra (Łk 22, 61). W niektórych tekstach Ewangelii Łukasza chrystologiczny tytuł Pan zawiera głębsze treści teologiczne. Tak jest na przykład w kontrowersji Jezusa z faryzeuszami na temat szabatu (Łk 6, 1-5), gdzie mówi On, że: Syn Człowieczy jest Panem szabatu (Łk 6, 5). Z tytułem Syn Człowieczy łączy się w ewangeliach synoptycznych wiele motywów, z których najistotniejsze są dwa: (1) motyw autorytetu i władzy; (2) motyw chwały. Połączenie tytułów: Syn Człowieczy i Pan wyraża wyjątkowe pełnomocnictwa Jezusa, jest On absolutnym Panem i ma uprawnienia dysponowania nawet uświęconym szabatem. Kiedy Łukasz nazywa Chrystusa Panem w historii wskrzeszenia młodzieńca z Nain (Łk 7, 13), to czytelnik ze szczegółów opowiadania dowiaduje się, że chodzi o coś znacznie większego, niż tylko o zwykły tytuł. Słowa i zachowanie się Jezusa ukazują Jego wyjątkowy autorytet i władzę dysponowania życiem i śmiercią. Pociesza on zrozpaczoną wdowę, zatrzymuje orszak żałobny, dotyka mar i wskrzesza zmarłego młodzieńca mocą swego słowa: Młodzieńcze, mówię ci, powstań! (Łk 7, 14) i zmarły natychmiast ożył (Łk 7,15). W wielu miejscach trzeciej Ewangelii tytuł Pan występuje w wołaczu. Na szczególną uwagę zasługują tu opowiadania o cudach. Po cudownym połowie ryb Piotr przypadł do kolan Jezusa, mówiąc: «Wyjdź ode mnie, Panie (Κύριε), bo jestem grzesznym mężem» (Łk 5, 8). Wprawdzie Łukasz nie nazwał gestu Piotra proskynezą, jaka należy się tylko Bogu, to jednak taki sens posiada jego gest, który potwierdza wyznanie Piotra. Świadomy własnych grzechów czuje się on niegodnym przebywać tak blisko Jezusa. Panem nazywa Chrystusa trędowaty, który upadłszy na twarz prosił Go, mówiąc: «Panie (Κύριε), jeśli zechcesz, możesz mnie oczyścić» (Łk 5, 12). Trędowaty uznaje moc i autorytet Jezusa: pada przed Nim na twarz i poddaje się Jego woli. Prośba chorego ma również charakter wyznania wiary. Wyraża ją czasownik δέομαι prosić, który należy do terminologii modlitwy. Chrystus uzdrawia trędowatego dotknięciem ręki, któremu towarzyszy słowo: Chcę, zostań oczyszczony (Łk 5, 13). Postawa i prośba trędowatego wskazują, że zwraca się on do Jezusa z wiarą i ufnością, podobnie jak człowiek Starego Testamentu zwracał się do Boga. Gest i słowa Jezusa ukazują Jego moc i władzę. Tak samo zwraca się do Chrystusa jako do Pana nie- 5
6 widomy przy drodze do Jerycha (Łk 18, 41) oraz setnik, który prosi o zdrowie ciężko chorego sługi (Łk 7, 6). Najgłębszą treść chrystologiczną posiada Κύριος w opowiadaniu o uczniach z Emaus, którzy po przeżyciu spotkania ze zmartwychwstałym Jezusem powracają do Jerozolimy i dowiadują się od apostołów oraz innych uczniów, że: Pan istotnie powstał (Łk 24, 34). Tekst ten można uważać za pierwotne wyznanie wiary Kościoła jerozolimskiego. Ma on podobną strukturę, jak 1 Kor 15, 3-5. Zawarte są tu dwa artykuły: (1) Jezus jest Panem; (2) Jezus zmartwychwstał. Łukasz nigdzie nie identyfikuje tytułu Chrystusa Pan z Bogiem. Kiedy jednak nazywa Jezusa Panem, przenosi na Niego Boskie funkcje i przymioty. Na tej podstawie można sądzić, że przynajmniej w niektórych tekstach Łukasza tytuł Pan wskazuje na Bóstwo Jezusa Chrystusa. 6
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 18 II Niedziela Wielkanocna 19 kwietnia 2009 Dz 4,32-35 Ps 118 1 J 5,1-6 J 20,19-31
Bardziej szczegółowoŁk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY
Łk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY Tomasz Kiesling Oborniki 2013 Być jak Teofil dziś Teofil konkretne imię adresata, chrześcijanina, do którego pisze św. Łukasz Ewangelię. Ewangelista przeprowadził wiele rozmów
Bardziej szczegółowoADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY ROK A Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2007/2008 25 Adwent I Niedziela Adwentu 2 grudnia 2007 Iz 2, 1-5 Ps 122
Bardziej szczegółowoNie ma innego Tylko Jezus Mariusz Śmiałek
Nie ma innego Tylko Jezus Mariusz Śmiałek http://onlyjesus.co.uk Nie ma innego Pan moim światłem Emmanuel (Wysławiamy Cię) Tańcz dla Pana Pan zmartwychwstał Niewidomi widzą Jak łania W Twoim ogniu (Duchu
Bardziej szczegółowoNajczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.
"Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa
Bardziej szczegółowoLekcja 8 na 24. listopada 2018
JEDNOŚĆ W WIERZE Lekcja 8 na 24. listopada 2018 I nie ma w nikim innym zbawienia; albowiem nie ma żadnego innego imienia pod niebem, danego ludziom, przez które moglibyśmy być zbawieni (Dzieje Ap. 4,12)
Bardziej szczegółowoUczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,
Bardziej szczegółowoEwangelia Łukasza Par. św. Franciszka czerwiec 2013
Ewangelia Łukasza Par. św. Franciszka czerwiec 2013 Modlitwa w Ewangelii Łukasza W trzeciej Ewangelii szczególne miejsce zajmuje temat modlitwy. Św. Łukasz częściej niż pozostali ewangeliści wspomina o
Bardziej szczegółowo9 STYCZNIA Większej miłości nikt nie ma nad tę, jak gdy kto życie swoje kładzie za przyjaciół swoich. J,15,13 10 STYCZNIA Już Was nie nazywam
Wiara jest łaską, którą otrzymujesz Boga, ale wiara to także decyzja twojego serca, które mówi, tak, wierzę, że Bóg mnie kocha. Tak, wierzę, że moje życie może się zmienić. Tak, wierzę, że Bóg może przywrócić
Bardziej szczegółowoEwangelia św. Marka - cz. 4
Ewangelia św. Marka - cz. 4 ks. dr hab. Piotr Łabuda - Krąg biblijny nr 34 4. Czas i miejsce powstania Ewangelii św. Marka Najstarsze świadectwa wskazują, że Marek spisał swoją ewangelię po śmierci Piotra
Bardziej szczegółowoKościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Minimum programowe nie uwzględnia podziału treści materiału
Bardziej szczegółowoJAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM?
JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM? wg Lucy Rooney, Robert Faricy SJ MODLITWA NA TYDZIEŃ DRUGI Skrucha i przyjęcie przebaczenia Pana Jezusa Dzień pierwszy Przeczytaj ze zrozumieniem fragment Pisma Świętego: Łk 18,
Bardziej szczegółowoKlasa IV Królestwo Boże wśród nas
PLAN WYNIKOWY DO Programu nauczania religii dla uczniów szkoły podstawowej KD/PR 02/2008. Klasa IV Królestwo Boże wśród nas Redakcja: Elżbieta Bednarz DZIAŁ PROGRAMOWY JEDNOSTKA TEMATYCZNA JEDNOSTKA LEKCYJNA
Bardziej szczegółowoBóg Ojciec kocha każdego człowieka
1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg
Bardziej szczegółowoKERYGMAT. Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia
KERYGMAT Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia 1. BOŻA MIŁOŚĆ Ukochałem cię odwieczną miłością Bóg kocha cię osobiście. Bóg kocha właśnie ciebie, ponieważ jest TWOIM Ojcem. Iz 43, 1 Ja i Ty
Bardziej szczegółowoADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B ADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 25 ADWENT I Niedziela Adwentu 30 listopada 2008 Iz 63,16b-17.19b;
Bardziej szczegółowoBIBLIJNE POJĘCIE CUDU. I. Pojęcie cudu w Starym Testamencie
1. Określenia cudu BIBLIJNE POJĘCIE CUDU I. Pojęcie cudu w Starym Testamencie Cudowne działanie Boga określa w Starym Testamencie bogate słownictwo. 1. Znak oznacza jakieś wydarzenie lub zjawisko, które
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI WSTĘP...5
SPIS TREŚCI WSTĘP...5 I. TYM CZŁOWIEKIEM JESTEM JA!" HEBRAJSKI MAŚAL -PRZYPOWIEŚĆ W STARYM TESTAMENCIE...7 1. Etymologia...8 2. Prz 1,1-7...9 3. Jeszcze trochę etymologii...12 4. Przysłowie...13 1 Sm 10;
Bardziej szczegółowoŁk 1, Skrutacja Pisma Świętego ( 1
5 Za czasów Heroda, króla Judei, żył pewien kapłan, imieniem Zachariasz, z oddziału Abiasza. Miał on żonę z rodu Aarona, a na imię było jej Elżbieta. 6 Oboje byli sprawiedliwi wobec Boga i postępowali
Bardziej szczegółowoArchidiecezjalny Program Duszpasterski ROK C OKRES ZWYKŁY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK C OKRES ZWYKŁY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2009/2010 17 18 Niedziela Najświętszej Trójcy 30 maja 2010 Prz 8,22-31 Ps 8 Rz 5,1-5 J 16,12-15
Bardziej szczegółowoNie tylko dla bierzmowańców! Pytania do Ewangelii wg św. Marka. 1. Czyim synem był Marek? 2. Czyim krewnym był Marek?
Nie tylko dla bierzmowańców! wg św. Marka 1. Czyim synem był Marek? 2. Czyim krewnym był Marek? 3. Dla jakich ludzi przeznaczona była druga Ewangelia? 4. Kim był adresat owej Ewangelii? 5. Kiedy została
Bardziej szczegółowoKONKURS BIBLIJNY. EWANGELIA WEDŁUG ŚW ŁUKASZA ( rozdział 7) CZY CZYTASZ ZE ZROZUMIENIEM? PYTANIA
1 KONKURS BIBLIJNY EWANGELIA WEDŁUG ŚW ŁUKASZA ( rozdział 7) CZY CZYTASZ ZE ZROZUMIENIEM? PYTANIA 1. W jakim mieście Jezus uzdrowił sługę setnika? 2. Kogo setnik wysłał do Jezusa z prośbą o uzdrowienie
Bardziej szczegółowo1. Bóg mnie kocha i ma wobec mnie wspaniały plan.
1. Bóg mnie kocha i ma wobec mnie wspaniały plan. 1. Bóg mnie kocha i ma wobec mnie wspaniały plan. 2. Człowiek jest grzeszny i oddzielony od Boga. 1. Bóg mnie kocha i ma wobec mnie wspaniały plan. 2.
Bardziej szczegółowoBĘDZIECIE MI ŚWIADKAMI
BĘDZIECIE MI ŚWIADKAMI Lekcja 1 na 7 czerwca 2018 Ale weźmiecie moc Ducha Świętego, kiedy zstąpi na was, i będziecie mi świadkami w Jerozolimie i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi (Dzieje
Bardziej szczegółowoPOWIATOWY KONKURS WIEDZY BIBLIJNEJ w roku szkolnym 2015/2016 REGULAMIN KONKURSU
Śrem, 16 października 2015 r. POWIATOWY KONKURS WIEDZY BIBLIJNEJ w roku szkolnym 2015/2016 REGULAMIN KONKURSU 1. Konkurs przeznaczony jest dla uczniów klas III VI szkół podstawowych powiatu śremskiego.
Bardziej szczegółowoJezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici
Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Drogi przyjaciół Pana Jezusa Księża Jezuici - Wydawnictwo WAM 1 Pan Jezus gromadzi
Bardziej szczegółowoi nowe życie w Chrystusie. W Obrzędzie chrztu dorosłych kapłan pyta katechumena: O co prosisz Kościół Boży?, a ten odpowiada: O wiarę.
Od Autora Dnia 11 października 2012 r. w 50. rocznicę otwarcia Soboru Watykańskiego II rozpocznie się w całym Kościele katolickim Rok Wiary. Potrwa on do 24 listopada 2013 r. do uroczystości Chrystusa
Bardziej szczegółowodrogi przyjaciół pana Jezusa
Jezus prowadzi ElEmEnta rz dziecka bożego 1 Podręcznik do religii dla I klasy szkoły podstawowej drogi przyjaciół pana Jezusa Wydawnictwo WAM Księża Jezuici rozdział 1 Jezus nas kocha pragniemy Go poznawać
Bardziej szczegółowoLekcja 4 na 28 stycznia 2017
Lekcja 4 na 28 stycznia 2017 Czy Duch Święty jest siłą wypływającą od Boga, czy też boską Osobą równą Ojcu i Synowi? Czy ta kwestia ma znaczenie i czy wpływa ona na nasze relacje z Bogiem? Jezus i Duch:
Bardziej szczegółowo1. Narodziny Chrystusa zapowiadały liczne proroctwa. Gdzie możemy je odnaleźć?
1. Narodziny Chrystusa zapowiadały liczne proroctwa. Gdzie możemy je odnaleźć? a) w Starym Testamencie b) w Dziejach Apostolskich c) w Apokalipsie 2. Jak daleko znajduje się Betlejem, miejsce narodzin
Bardziej szczegółowoA sam Bóg pokoju niechaj was w zupełności poświęci, a cały duch wasz i dusza, i ciało niech będą zachowane bez nagany na przyjście Pana naszego,
Lekcja 6 na 11 lutego 2017 A sam Bóg pokoju niechaj was w zupełności poświęci, a cały duch wasz i dusza, i ciało niech będą zachowane bez nagany na przyjście Pana naszego, Jezusa Chrystusa (1 Tesaloniczan
Bardziej szczegółowoKRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy
Bardziej szczegółowoDlaczego bywa ciężko i jak nabierać sił?
Dlaczego bywa ciężko i jak nabierać sił? Dwie rzeczywistości Dobro i zło Inicjatywa królestwa światłości Inicjatywa królestwa światłości Chrześcijanin Zaplecze Zadanie Zaplecze w Bogu Ef. 1, 3-14 Wszelkie
Bardziej szczegółowoZespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Opracowanie: mgr Violetta Kujacińska mgr Małgorzata Lewandowska Zasady: IZ może być ustna lub pisemna, IZ pisemną przekazujemy
Bardziej szczegółowopójdziemy do kina Gimnazjum kl. I, Temat 57
pójdziemy do kina pragnę sprawić Ci radość kupię kwiaty chcę być z Tobą ofiaruję prezent dobrze jest być razem przygotuję dobre jedzenie przyjaźń z Tobą jest dla mnie ważna Grupa 1 Przeczytaj poniższy
Bardziej szczegółowoArchidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B. OKRES zwykły. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES zwykły Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 Uroczystość Najświętszej Trójcy 7 czerwca 2009 Pwt 4, 32-34.39-40 Ps 33 Rz 8, 14-17
Bardziej szczegółoworaniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam
raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam 3 Spis treści Przedmowa.... 5 CZĘŚĆ PIERWSZA Otwórzcie drzwi wiary! 1. Drzwi wiary są otwarte...
Bardziej szczegółowoSpis treści. Jezus przewyższa wszystkich, ponieważ jest Synem Bożym Ewangelia na 2. Niedzielę Adwentu
Wprowadzenie ADWENT I NARODZENIE PAŃSKIE Dzień Pański, który przemienia lęk w radość Ewangelia na 7. Niedzielę Adwentu Jezus przewyższa wszystkich, ponieważ jest Synem Bożym Ewangelia na 2. Niedzielę Adwentu
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza Wymagania edukacyjne śródroczne Ocena celująca Ocenę celującą przewiduję dla uczniów przejawiających
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z KATECHEZY W ZAKRESIE KLASY V SZKOŁY PODSTAWOWEJ.
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z KATECHEZY W ZAKRESIE KLASY V SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Wymagania podstawowe Wymagania rozszerzające (ocena (ocena dostateczna) dobra) wyjaśnia, czym jest Biblia; wie, ile jest ksiąg biblijnych;
Bardziej szczegółowoWymagania zgodne z programem AZ - 1-01/1 i AZ-2-01/1. Klasa I
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Z RELIGII Wymagania zgodne z programem AZ - 1-01/1 i AZ-2-01/1 Klasa I Ocena Wymagania programowe Uczeń: - potrafi opowiedzieć o patronie kościoła parafialnego
Bardziej szczegółowoPRZYGOTOWANIE DO SAKRAMENTU BIERZMOWANIA (CZĘŚĆ I) 1. Co to jest religia? Religia jest to łączność człowieka z Panem Bogiem.
1. Co to jest religia? Religia jest to łączność człowieka z Panem Bogiem. 2. Jaką religią jest religia katolicka? Religia katolicka jest religią objawioną przez Boga O OBJAWIENIU BOŻYM 3. W czym zawiera
Bardziej szczegółowoStudium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI
Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Wstęp... Rozdział I Kontekst powstania chrystologii Jon Sobrino i jej char akterystyk a
SPIS TREŚCI Wstęp... 11 Rozdział I Kontekst powstania chrystologii Jon Sobrino i jej char akterystyk a 1. Nauczanie Kościoła... 1.1. Sobór Watykański II a teologia wyzwolenia... 1.2. Medellin a teologia
Bardziej szczegółowoKONKURS BIBLIJNY KONKURS BIBLIJNY
KONKURS BIBLIJNY EWANGELIA WEDŁUG ŚW ŁUKASZA ( rozdział 6) CZY CZYTASZ ZE ZROZUMIENIEM? PYTANIA 1. KONKURS BIBLIJNY EWANGELIA WEDŁUG ŚW ŁUKASZA ( rozdział 6) CZY CZYTASZ ZE ZROZUMIENIEM? KLUCZ DO ODPOWIEDZI
Bardziej szczegółowoCudowne Przemienienie Pańskie
https://www. Cudowne Przemienienie Pańskie Autor: mgr Tomasz Wandas Data: 6 sierpnia 2017 Przemienienie Pańskie to uroczystość, która w tradycji Wschodu jest obchodzona od VI wieku. Obchody te, były na
Bardziej szczegółowoWIDZIELIŚMY PANA. Józef Augustyn SJ. Rozważania rekolekcyjne oparte na Ćwiczeniach duchownych św. Ignacego Loyoli. Tydzień czwarty
Józef Augustyn SJ WIDZIELIŚMY PANA Rozważania rekolekcyjne oparte na Ćwiczeniach duchownych św. Ignacego Loyoli. Tydzień czwarty Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2013 SPIS TREŚCI WPROWADZENIA DO KONTEMPLACJI
Bardziej szczegółowoKryteria wystawiania ocen z katechezy dla klasy V
I. Tajemnica miłości Boga do ludzi Kryteria wystawiania ocen z katechezy dla klasy V opowiada, co Jezus mówi o sobie w pierwszym wystąpieniu; wie, czym powinien charakteryzować się sługa Boga; opowiada
Bardziej szczegółowoCelebracja zamknięcia Roku Wiary
Celebracja zamknięcia Roku Wiary W czasie Mszy św. niedzielnej 24 listopada 2013 roku. Jest to uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata. 1. Przed Mszą św. wiernym rozdaje się świece i zapala się paschał
Bardziej szczegółowoJEZUS CHRYSTUS ŚLAD SPOTKANIE 2
SPOTKANIE 2 JEZUS CHRYSTUS Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: ŚLAD Sen miałem wczoraj. We śnie szedłem brzegiem
Bardziej szczegółowoROK SZKOLNY 2016/2017
ROK SZKOLNY 2016/2017 Podstawowe kryteria przedmiotowego systemu oceniania z religii dla klas III Ocena celująca spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą; posiadane wiadomości łączy ze sobą w systematyczny
Bardziej szczegółowoROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH I Gimnazjum W Gimnazjum nr 53
ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH I Gimnazjum W Gimnazjum nr 53 Numer programu AZ-3-02/10 Tytuł programu: Jezus Chrystus Drogą, prawdą i życiem Numer podręcznika AZ -31-02/10-0 Tytuł podręcznika:
Bardziej szczegółowoJAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM?
JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM? wg Lucy Rooney, Robert Faricy SJ MODLITWA NA TYDZIEŃ CZWARTY Lepsze poznanie Jezusa Dzień pierwszy Przeczytaj ze zrozumieniem fragment Pisma Świętego: Łk 4, 1-13 Diabeł kusi Jezusa,
Bardziej szczegółowoIV. P CZYNIĆ MIŁOSIERDZIE
IV. P : CZYNIĆ MIŁOSIERDZIE 52 Miłosierni jak Ojciec. Dni wspólnoty Ruchu Światło-Życie w roku 2016/2017 Uwielbienie Boga bogatego w miłosierdzie, miłosierdzie objawione w ukrzyżowanym i zmartwychwstałym
Bardziej szczegółowoOBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU
OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU OBRZĘD PRZYJĘCIA DZIECKA Rodzice: Rodzice: Rodzice: Chrzestni: Drodzy rodzice, jakie imię wybraliście dla swojego dziecka?... O co prosicie Kościół Boży dla? O chrzest. Drodzy
Bardziej szczegółowoRozkład materiału do podręcznika Obdarowani przez Boga dla klasy 5 szkoły podstawowej zgodnego z Programem nauczania religii nr AZ-2-01/10
Rozkład materiału do podręcznika Obdarowani przez Boga dla klasy 5 szkoły podstawowej zgodnego z Programem nauczania religii nr AZ-2-01/10 Grupa tematyczna Tytuł jednostki Treści Wymagania uczeń potrafi
Bardziej szczegółowoEwangelizacja O co w tym chodzi?
Ewangelizacja O co w tym chodzi? Droga małego ewangelizatora ;) Warsztaty ewangelizacyjne: 11 maja 2013 r. Ks. Tomek Moch, Diecezjalna Diakonia Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie Archidiecezja Warszawska
Bardziej szczegółowoW imię Ojca i Syna i Ducha Świętego
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy
Bardziej szczegółowoAnkieta, w której brało udział wiele osób po przeczytaniu
3 WSTĘP 5 Wstęp Ankieta, w której brało udział wiele osób po przeczytaniu książki pt. Wezwanie do Miłości i zawartego w niej Apelu Miłości objawia tym, którzy tego nie wiedzieli, iż książka ta, wołanie
Bardziej szczegółowoRozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum
Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Przedmiot: religia Klasa: pierwsza gimnazjum Tygodniowa
Bardziej szczegółowoJak mam uwielbiać Boga w moim życiu, aby modlitwa była skuteczna? Na czym polega uwielbienie?
Jak mam uwielbiać Boga w moim życiu, aby modlitwa była skuteczna? Na czym polega uwielbienie? UWIELBIAJ DUSZO MOJA PANA!!! ZANIM UWIELBISZ PRAWDZIWIE ZAAKCEPTUJ SYTUACJĘ, KTÓRĄ BÓG DOPUSZCZA UWIELBIANIE
Bardziej szczegółowoModlitwa powierzenia się św. Ojcu Pio
3 Modlitwa powierzenia się św. Ojcu Pio Święty Ojcze Pio, przed złem broń mnie, pod płaszcz Twej opieki pomóż mi chronić się zawsze i wszędzie, w dobrym i uczciwym życiu umacniaj mnie, w ostatniej godzinie
Bardziej szczegółowoNiedziela Chrztu Pańskiego (2) Mt 3, Nowe stworzenie II Niedziela Zwykła J 1, Rozpoznać Jezusa III Niedziela Zwykła Mt 4,
3 5 Spis treści Wstęp 11 Ku przemienionemu człowiekowi I Niedziela Adwentu Mt 24, 37-44 15 Czuwać to myśleć o Bogu II Niedziela Adwentu Mt 3, 1-12 19 Jan Chrzciciel Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi
Bardziej szczegółowoMaryja Matka Jezusa w Ewangelii Łukasza 1. Szczególna pozycja
Maryja Matka Jezusa w Ewangelii Łukasza Najwięcej szczegółów o Matce Jezusa przekazał Łukasz w ewangelii dziecięctwa Jezusa (Łk 1-2). W porównaniu do opowiadania o dziecięctwie Jezusa w Ewangelii Mateusza
Bardziej szczegółowoI Miejski Konkurs Wiedzy Biblijnej A Słowo stało się Ciałem
I Miejski Konkurs Wiedzy Biblijnej A Słowo stało się Ciałem Etap wewnątrzszkolny 21 listopada 2013 r. Imię i nazwisko: klasa:. Zadania do rozwiązania: wszystkie zadania dotyczą Ewangelii wg św. Łukasza
Bardziej szczegółowoWeź w opiekę młodzież i niewinne dziatki, By się nie wyrzekły swej Niebieskiej Matki.
JASNOGÓRSKA PANI G G7 C G Ref.: Jasnogórska Pani, Tyś naszą Hetmanką, e h a D Polski Tyś Królową i najlepszą Matką. h e G D7 Spójrz na polskie domy, na miasta i wioski. G E7 a D D7 G Niech z miłości Twojej
Bardziej szczegółowoADORACJA EUCHARYSTYCZNA
ADORACJA EUCHARYSTYCZNA Gdy w środowisku chrześcijańskim mówi się o adoracji, spontanicznie i słusznie myślimy o adoracji Najświętszego Sakramentu. Ona jest źródłem i uprzywilejowanym miejscem wszelkiej
Bardziej szczegółowoTrójca Święta wzór doskonałej wspólnoty
Trójca Święta wzór doskonałej wspólnoty Prawda o Bogu w Trójcy Jedynym należy do największych tajemnic chrześcijaństwa, której nie da się zgłębić do końca. Można jedynie się do niej zbliżyć, czemu mają
Bardziej szczegółowoLITURGIA DOMOWA. Spis treści. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu 2015. Gliwice 2015 [Do użytku wewnętrznego]
Spis treści Wprowadzenie do Liturgii Domowej na Adwent 2015 r.... 3 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [C]... 4 LITURGIA DOMOWA II Niedziela Adwentu [C]... 6 III Niedziela Adwentu [C]...
Bardziej szczegółowoPrzełożony świątyni odwiedza Jezusa
Biblia dla Dzieci przedstawia Przełożony świątyni odwiedza Jezusa Autor: Edward Hughes Ilustracje: Byron Unger; Lazarus Redakcja: M. Maillot; Sarah S. Tłumaczenie: Katarzyna Gablewska Druk i oprawa: Bible
Bardziej szczegółowoPismo Święte podstawowym źródłem treści w programach. Kościoła Zielonoświątkowego w RP
Pismo Święte podstawowym źródłem treści w programach nauczania biblijnego Kościoła Zielonoświątkowego w RP Podstawa Programowa katechezy zielonoświątkowej Za podstawowe źródło treści oraz główną przesłankę
Bardziej szczegółowoBiblia dla Dzieci przedstawia. Przełożony świątyni odwiedza Jezusa
Biblia dla Dzieci przedstawia Przełożony świątyni odwiedza Jezusa Autor: Edward Hughes Ilustracje: Byron Unger; Lazarus Redakcja: M. Maillot; Sarah S. Tłumaczenie: Katarzyna Gablewska Druk i oprawa: Bible
Bardziej szczegółowoKomantarzbiblijny.pl. Komentarze. 1 list apostoła Piotra
Komantarzbiblijny.pl Komentarze 1 list apostoła Piotra Październik 2015 1 Spis treści 1 Pt. 3:21... 3 2 Komentarz Biblijny do 1 Pt. 3:21 "Odpowiednik tego teraz i was wybawia, mianowicie chrzest (nie usunięcie
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA PROGRAMOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z RELIGII DLA KLASY IV.
WYMAGANIA PROGRAMOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z RELIGII DLA KLASY IV. Przedmiot oceny 1. Cytaty z Pisma św., modlitwy, pieśni 2. Zeszyt przedmioto wy 3. Prace domowe 4. Testy i sprawdziany OCENA celująca
Bardziej szczegółowo2. Na to zaś wszystko przyobleczcie miłość, która jest więzią doskonałości (Kol 3, 14).
Miłość jest cnotą teologalną, dzięki której miłujemy Boga nade wszystko dla Niego samego, a naszych bliźnich jak siebie samych ze względu na miłość Boga. 1. "Bóg jest miłością" (1 J 4, 8. 16): miłość jest
Bardziej szczegółowoNowenna do św. Charbela
Nowenna do św. Charbela Modlitwa do odmawiania każdego dnia O dobry, miłosierny i najukochańszy Boże, z głębi serca, z pokorą wobec Ciebie pragnę moją modlitwą wyrazić wdzięczność za wszystko co otrzymałem
Bardziej szczegółowoEwangelia wg św. Jana. Rozdział 1
Ewangelia wg św. Jana Rozdział 1 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. 2 Ono było na początku u Boga. 3 Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało.
Bardziej szczegółowoustanowionym według Ducha Świętości przez powstanie z martwych pełnym mocy Synem Bożym - o Jezusie Chrystusie, Panu naszym.
Lectio Divina Rz 1,1-17 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
Bardziej szczegółowoObraz ucznia Jezusa w ewangeliach
Obraz ucznia Jezusa w ewangeliach 1. Określenia Terminem technicznym na określenie ucznia Jezusa jest słowo ὁ μαθηηήρ = uczeń Słowo to występuje w drugiej Ewangelii 46 razy 1. Marek dzieli ludzi, którzy
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA z katechezy w zakresie klasy II szkoły podstawowej do programu nr AZ-1-01/10
KRYTERIA OCENIANIA z katechezy w zakresie klasy II szkoły podstawowej do programu nr AZ-1-01/10 i podręcznika nr RA-12-01/10-RA-2/13 Kochamy Pana Jezusa pod redakcją ks. Stanisława Łabendowicza Kryteria
Bardziej szczegółowoOBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ Z LUDEM OBRZĘDY WSTĘPNE
WEJŚCIE OBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ Z LUDEM OBRZĘDY WSTĘPNE Kapłan podchodzi do ołtarza i całuje go na znak czci. Następnie może okadzić ołtarz, obchodząc go dookoła. Potem kapłan udaje się na miejsce przewodniczenia.
Bardziej szczegółowoNabożeństwo powołaniowo-misyjne
Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne (Wystawienie Najświętszego Sakramentu) K: O Boże, Pasterzu i nauczycielu wiernych, któryś dla zachowania i rozszerzenia swojego Kościoła
Bardziej szczegółowoEgzystencjalny wymiar kerygmatu Apostoła Pawła
ISSN 1392-7450 SOTER 2011.37(65) Egzystencjalny wymiar kerygmatu Apostoła Pawła Pranešimas skaitytas tarptautinėje mokslinėje konferencijoje Evangelizacija šiandienos pasaulyje: ištakos, iššūkiai, perspektyvos.
Bardziej szczegółowoOd apostołów do ludzi świeckich ewangelizacja powołaniem
Informacja dla Zastępowego: Masz przed sobą prawie gotowy konspekt. Dlaczego prawie? Gotowy on będzie tylko wtedy, gdy się do niego dobrze przygotujesz. Musisz przejść przez to spotkanie samodzielnie i
Bardziej szczegółowoLITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego]
Spis treści LITURGIA DOMOWA Wstęp do Liturgii Domowej w Okresie Adwentu 2017 r.... 2 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [B]... 3 II Niedziela Adwentu [B]... 4 III Niedziela Adwentu [B]...
Bardziej szczegółowoKim jest Jezus? Jezus z Nazaretu mit czy rzeczywistość?
Kim jest Jezus? Jezus z Nazaretu mit czy rzeczywistość? Kim jest Jezus? To nie jest pytanie tylko naukowe. To pytanie dotyczy każdego z nas. Musimy je zadawać nieustannie. Pytanie to organizuje nasze życie,
Bardziej szczegółowo1 Zagadnienia wstępne
1 Zagadnienia wstępne 2 Ale o co chodzi? Czy ta wiedza jest do zbawienia koniecznie potrzebna? NIE, ale można ją wykorzystać by ułatwić sobie życie Lecz wiedza wbija w pychę, miłość zaś buduje. 1 Kor 8,1
Bardziej szczegółowoDz 10,34a Przekład Uwagi wprowadzające
Dz 10,34a.36-43 Przekład 34a. Otworzywszy zaś Piotra usta, powiedział: ( ) 36. Słowo, które posłał synom Izraela, zwiastując pokój przez Jezusa Chrystusa; On to jest Panem wszystkiego. 37. Wy wiecie, co
Bardziej szczegółowoZadania nauki religii. Procedura osiągania celów I. Kocham Pana Boga i rodziców
I. Kocham Pana Boga i rodziców prawd wiary: przyroda, człowiek, rodzina są dziełem i darem kochającego nas Boga; w sakramencie chrztu Bóg okazał nam swoją miłość. Wskazanie dzieciom potrzeby okazywania
Bardziej szczegółowo1. Cuda Jezusa w aspekcie literackim 1.1. Pojęcie cudu
1. Cuda Jezusa w aspekcie literackim 1.1. Pojęcie cudu Zarówno w Starym, jak i w Nowym Testamencie cuda nie są rozumiane jako wydarzenia naruszające porządek i prawa natury, lecz jako niezwykłe możliwości
Bardziej szczegółowoEwangelia z wyspy Patmos
Ewangelia z wyspy Patmos Lekcja 1 na 5. stycznia 2019 Błogosławiony ten, który czyta, i ci, którzy słuchają słów proroctwa i zachowują to, co w nim jest napisane; czas bowiem jest bliski (Objawienie 1:3)
Bardziej szczegółowoW I E R ZĘ W J E Z U S A C H R Y S T U S A
W I E R ZĘ W J E Z U S A C H R Y S T U S A Wykład 25 Ks. Bednarz Michał ŁUKASZOWE ŚWIADECTWO O JEZUSIE CHRYSTUSIE Wiele argumentów przemawia za tym, że św. Łukasz chciał napisać dzieło historyczne. Wzorem
Bardziej szczegółowoks. Mariusz Rosik Ewangelie synoptyczne natchnienie i prawda w nich zawarta
ks. Mariusz Rosik Ewangelie synoptyczne natchnienie i prawda w nich zawarta Konstytucja O Objawieniu Bożym mówi, że wśród wszystkich pism Nowego Testamentu, Ewangelie zajmują słusznie miejsce najwybitniejsze.
Bardziej szczegółowoReligia ks. Paweł Mielecki Klasa IV
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV Na ocenę celującą uczeń: Posiada wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę bardzo dobrym (co najmniej w 90%), a nad to: Samodzielnie i twórczo rozwija własne zainteresowania
Bardziej szczegółowoCzyż nie jest wam wiadomo, bracia - mówię przecież do tych, co Prawo znają - że Prawo ma moc nad człowiekiem, dopóki on żyje?
Lectio Divina Rz 7, 1-6 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
Bardziej szczegółowoWymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klasy IV. I. Podstawowe:
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klasy IV I. Podstawowe: Na ocenę celującą uczeń: Spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą. Posiada wiedzę i umiejętności, które są efektem samodzielnej
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z religii. w zakresie 1 klasy technikum. opracowane na podstawie materiałów katechetycznych
Kryteria oceniania z religii w zakresie 1 klasy technikum opracowane na podstawie materiałów katechetycznych W Kościele z serii Drogi świadków Chrystusa podręcznik nr AZ-41-01/10-KR-1/12 do nauczania religii
Bardziej szczegółowoŚwięto Trójcy Świętej
Centrum Misji i Ewangelizacji / www.cme.org.pl Święto Trójcy Świętej Główna myśl: Bóg daje nowe życie Tekst: J 3,1-8 Rozmowa Jezusa z Nikodemem Wyznanie wiary Wiersz przewodni: Łaska Pana Jezusa Chrystusa
Bardziej szczegółowoODWIEDZANIE CHORYCH MODLITWA WSTĘPNA. 46. Kapłan odmawia modlitwę niżej podaną albo inną modlitwę za chorego:
ODWIEDZANIE CHORYCH 42. Wszyscy chrześcijanie powinni uczestniczyć w troskliwej miłości Chrystusa i Jego Kościoła względem chorych. Niech troszczą się o nich według swoich możliwości, odwiedzają ich i
Bardziej szczegółowoNIEDZIELA, (2. niedziela adwentu)
NIEDZIELA, 10.12.2017. (2. niedziela adwentu) Czytania mszalne: Iz 40, 1-5. 9-11; Ps 85; 2P 3, 8-14; Mk 1, 1-8; - Myśl na dzisiaj: Zobacz radość, którą otrzymasz od twego Boga. - EUCHARYSTIA? (jaka intencja
Bardziej szczegółowo