KARTA PRZEDMIOTU. Wydział Mechaniczny PWR

Transkrypt

1 Wydział Mechaniczny PWR KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: BLOK KURSÓW HUMANISTYCZNYCH Nazwa w języku angielskim: Block of humanistic courses Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Transport Specjalność (jeśli dotyczy): Stopień studiów i forma: II stopień, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: wybieralny Kod przedmiotu: HMH100035BK Grupa kursów: nie Liczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU) Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS) Forma zaliczenia Grupa kursów Wykład Zaliczenie na ocenę Liczba punktów ECTS w tym liczba punktów odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P) w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK) 1. Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. wg kart opracowanych przez SNH CELE PRZEDMIOTU C1. wg kart opracowanych przez SNH 1/171

2 PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA I. Z zakresu wiedzy: PEK_W01 - wg kart opracowanych przez SNH II. Z zakresu umiejętności: III. Z zakresu kompetencji społecznych: TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć Wykład Liczba godzin Wy1 wg kart opracowanych przez SNH 30 Suma: 30 STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PODSTAWOWA wg kart opracowanych przez SNH LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA wg kart opracowanych przez SNH MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU BLOK KURSÓW HUMANISTYCZNYCH Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Transport Przedmiotowy efekt kształcenia PEK_W01 Odniesienie przedmiotowego efektu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla kierunku studiów i specjalności KTR_W09, KTR_W11, KTR_W1 Cele przedmiotu wg kart opracowanych przez SNH Treści programowe wg kart opracowanych przez SNH Numer narzędzia dydaktycznego wg kart opracowanych przez SNH /171

3 OPIEKUN PRZEDMIOTU 3/171

4 Wydział Mechaniczny PWR KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: BLOK JĘZYKI OBCE Nazwa w języku angielskim: Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Transport Specjalność (jeśli dotyczy): Stopień studiów i forma: II stopień, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: wybieralny Kod przedmiotu: JZL100655BK Grupa kursów: nie Liczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU) Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS) Forma zaliczenia Grupa kursów Liczba punktów ECTS w tym liczba punktów odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P) w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK) Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. wg kart przygotowanych przez SJO CELE PRZEDMIOTU C1. wg kart przygotowanych przez SJO 4/171

5 PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA I. Z zakresu wiedzy: II. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 - posługuje się językiem obcym w stopniu wystarczającym do porozumiewania się w środowisku zawodowym PEK_U0 - potrafi czytać ze zrozumieniem literaturę obcojęzyczną z obszaru zawodowego. III. Z zakresu kompetencji społecznych: TREŚCI PROGRAMOWE STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. wg kart przygotowanych przez SJO LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PODSTAWOWA wg kart przygotowanych przez SJO LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA wg kart przygotowanych przez SJO MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU BLOK JĘZYKI OBCE Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Transport Przedmiotowy efekt kształcenia PEK_U01, PEK_U0 Odniesienie przedmiotowego efektu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla kierunku studiów i specjalności KTR_U05, KTR_U19 Cele przedmiotu wg kart przygotowanych przez SJO Treści programowe wg kart przygotowanych przez SJO Numer narzędzia dydaktycznego wg kart przygotowanych przez SJO 5/171

6 OPIEKUN PRZEDMIOTU Prof. dr hab. inż. Tomasz Nowakowski tel.: /171

7 Wydział Mechaniczny PWR KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Automatyzacja transportu Nazwa w języku angielskim: Transport Automation Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Transport Specjalność (jeśli dotyczy): Stopień studiów i forma: II stopień, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: TRM Grupa kursów: nie Wykład Liczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU) Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS) Forma zaliczenia Grupa kursów Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Egzamin Zaliczenie na ocenę Liczba punktów ECTS w tym liczba punktów odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P) w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK) WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Ma podstawową wiedzę z automatyki potwierdzoną zaliczeniem stosownego kursu na poziomie akademickim. Ma podstawowa wiedzę z zakresu środków transportu potwierdzoną zaliczeniem stosownego kursu 3. Ma podstawowa wiedzę z teorii ruchu pojazdów potwierdzoną zaliczeniem stosownego kursu CELE PRZEDMIOTU C1. Nabycie wiedzy z zakresu automatyzacji środków i systemów transportu C. Nabycie umiejętności opracowywania wyników oraz umiejętności poprawnego interpretowania wyników z realizacji badań eksperymentalnych układów automatyki środków i systemów transportu C3. Utrwalenie kompetencji w zakresie: myślenia i działania w sposób kreatywny oraz odpowiedniego określania priorytetów w celu realizacji określonego zadania 7/171

8 PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA I. Z zakresu wiedzy: PEK_W01 - posiada podstawową wiedzę o elementach składowych układów automatyki stosowanych w środkach i systemach transportu PEK_W0 - posiada wiedzę o budowie i zasadach działania typowych systemów automatyki stosowanych w środkach i systemach transportu dalekiego PEK_W03 - posiada wiedzę o budowie i zasadach działania typowych systemów automatyki stosowanych w środkach i systemach transportu bliskiego II. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 - potrafi opracowywać wyniki badań eksperymentalnych układów automatyki stosowanych w środkach i systemach transportu PEK_U0 - potrafi poprawnie interpretować wyniki: badań eksperymentalnych i diagnostyki układów automatyki stosowanych w środkach i systemach transportu III. Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 - ma utrwalone kompetencje w zakresie myślenia i działania w sposób kreatywny PEK_K0 - ma utrwalone kompetencje w zakresie odpowiedniego określania priorytetów w celu realizacji określonego zadania TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć Wykład Liczba godzin Wy1 Sprawy organizacyjne. Wprowadzenie do systemów automatyki w transporcie Wy Wy3 Wy4 Wy5 Wy6 Wy7 Sensory w układach automatyki środków transportu. Sensory temperatury. Przetworniki zbliżeniowe i strefowe Sensory w układach automatyki środków transportu. Sensory przemieszczenia liniowego i kątowego. Sensory prędkości oraz przyspieszenia Sensory w układach automatyki środków transportu. Sensory do pomiaru sił, momentów, ciśnień i przepływów Sterowniki i panele operatorskie w układach automatyki środków transportu oraz ich programowanie Mikrokontrolery w układach automatyki środków transportu oraz ich programowanie Typowe standardy komunikacji stosowane w środkach transportu i systemach przeładunku Wy8 Systemy nawigacji stosowane w środkach transportu Wy9 Automatyka w pojazdach wykorzystywanych do przeładunku materiałów Wy10 Automatyzacja środków transportu magazynowego Wy11 Automatyzacja dźwignic i systemów przeładunkowych Wy1 Automatyka w środkach transportu drogowego Wy13 Automatyka w środkach i systemach transportu kolejowego Wy14 Wybrane układy automatyki w transporcie powietrznym i morskim Wy15 Automatyczne systemy sterowania ruchem drogowym Suma: 30 8/171

9 Lab1 Forma zajęć Laboratorium Szkolenie BHP. Kompletacja i programowanie układu sterowania manipulatorem maszyny przeładunkowej Liczba godzin Lab Programowanie przykładowego panelu operatorskiego pojazdu transportowego Lab3 Lab4 Badania eksperymetalne układu sterowania robota do diagnostyki lin kolejek linowych Badania eksperymentalne nowej generacji mechatronicznego systemu skrętu dla pojazdu przegubowego Lab5 Badania automatycznego systemu napełniania łyżki pojazdu przeładunkowego Lab6 Badania automatycznego systemu sterowania cyklami pracy suwnicy natorowej Lab7 Badania systemu monitorowania stanu wytężenia konstrukcji żurawia 3 Suma: 15 STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. eksperyment laboratoryjny N. konsultacje N3. praca własna przygotowanie do laboratorium N4. przygotowanie sprawozdania N5. wykład tradycyjny z wykorzystaniem transparencji i slajdów OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Wykład) Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia F1 PEK_W01 PEK_W03, PEK_K01 PEK_K0 egzamin pisemny P = F1 OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Laboratorium) Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia F1 PEK_U01 PEK_U0, PEK_K01 PEK_K0 sprawozdania, kartkówki - wejściówki 9/171

10 P = F1 LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PODSTAWOWA [1] A. Adamski: Inteligentne systemy transportowe: sterowanie, nadzór i zarządzanie. UWND AGH, 003r. [] J. Dyduch, M. Pawlik: Systemy automatycznej kontroli jazdy pociągu. Oficyna Wydawnicza Politechniki Radomskiej, 00r. [3] A. Herner: Elektronika w samochodzie. WKiŁ, 001r. [4] Z. Korzeń: Logistyczne systemy transportu i magazynowania. Tom I i II. Instytut Logistyki i Magazynowania, 1998r. [5] M. Lesko, J. Guzik: Sterowanie ruchem drogowym. Wydawnictwo Politechniki Ślaskiej, 000r. [6] J. Narkiewicz: GPS - Globalny system pozycyjny. WKiŁ, 003r. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA [1] J. Sołdek: Automatyzacja statków. Wydawnictwo Morskie, 1985r. [] S. Bociek, J. Gruszecki: Układy sterowania automatycznego samolotem. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, 1999r. [3] R. Pełka: Mikrokontrolery - architektura, programowanie, zastosowania. WKiŁ, 000r. MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Automatyzacja transportu Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Transport Przedmiotowy efekt kształcenia Odniesienie przedmiotowego efektu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla kierunku studiów i specjalności Cele przedmiotu Treści programowe Numer narzędzia dydaktycznego PEK_W01 KTR_W05 C1 Wy1 Wy8 N, N5 PEK_W0 KTR_W05 C1 Wy9 Wy11 N, N5 PEK_W03 KTR_W05 C1 Wy1 Wy15 N, N5 PEK_U01 KTR_U03 C La1 La7 PEK_U0 KTR_U03 C La1 La7 PEK_K01 KTR_K01 C3 PEK_K0 KTR_K03 C3 Wy1 Wy7, La1 La7 Wy1 Wy7, La1 La7 N1, N, N3, N4 N1, N, N3, N4 N1, N, N3, N4, N5 N1, N, N3, N4, N5 OPIEKUN PRZEDMIOTU dr inż. Andrzej Kosiara tel.: Andrzej.Kosiara@pwr.wroc.pl 10/171

11 Wydział Mechaniczny PWR KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Ekologia systemów transportowych Nazwa w języku angielskim: Ecology of transport systems Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Transport Specjalność (jeśli dotyczy): Stopień studiów i forma: II stopień, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: TRM04100 Grupa kursów: nie Liczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU) Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS) Forma zaliczenia Grupa kursów Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Zaliczenie na ocenę Zaliczenie na ocenę Liczba punktów ECTS 1 w tym liczba punktów odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P) w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK) WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Wiedza w zakresie budowy i eksploatacji środków transportu, zgodna z przedmiotem Środki Transportu, realizowanych na I stopniu kierunku Transport Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej.. Wiedza i umiejętności zgodne z przedmiotami; Ekologia Transportu Pasażerskiego oraz Ekologia Transportu Towarowego, realizowanymi na I stopniu kierunku Transport Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej. 3. Świadomość nieodzowności stawiania zadań zespołom, umiejętność grupowego realizowania wynikających stąd prac z przyjmowaniem różnych ról w zespole realizujących zadania. 11/171

12 CELE PRZEDMIOTU C1. Poznanie uwarunkowań prawno-administracyjnych związanych z oddziaływaniem systemów transportowych na człowieka i jego środowisko naturalne. C. Zapoznanie się z kompleksem zagadnień pozyskiwania nośników energii dla systemów transportowych, ich energetycznego wykorzystania do realizacji zadań transportowych oraz związanych z tym oddziaływań na człowieka i jego środowisko naturalne. C3. Opanowanie metod oceny systemów transportowych oraz metod kreowania systemów i sposobów realizacji przez nie zadań transportowych przy minimalizacji oddziaływania na człowieka i obciążenia jego środowiska naturalnego. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA I. Z zakresu wiedzy: PEK_W01 - W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie: wskazać uwarunkowania prawno-administracyjnych związane z oddziaływaniem systemów transportowych na człowieka i jego środowisko naturalne, PEK_W0 - wybrać nośniki energii dla określonego systemu transportowego, zaproponować sposób ich energetycznego wykorzystania do realizacji zadań transportowych oraz związanych z tym oddziaływań na człowieka i jego środowisko naturalne, PEK_W03 - zdefiniować metody oceny systemów transportowych oraz metody kreowania systemów i sposobów realizacji przez nie zadań transportowych oraz wskazać sposoby minimalizacji oddziaływania systemu transportowego na człowieka i obciążania jego środowiska naturalnego. II. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 - W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien umieć analizować uwarunkowania prawno-administracyjne związane z oddziaływaniem systemów transportowych na człowieka i środowisko naturalne, PEK_U0 - dobierać nośniki energii dla systemów transportowych w ich eksploatacji celem realizacji zadań transportowych oraz interpretować związane z tym oddziaływania na człowieka i środowisko naturalne., PEK_U03 - oceniać metody oceny systemów transportowych oraz metody kreowania systemów i sposobów realizacji przez nie zadań transportowych celem minimalizacji oddziaływania na człowieka i obciążenia środowiska naturalnego. III. Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 - Student, który zaliczył kurs: ma świadomość ważności i odpowiedzialności działania inżyniera, ze stopniem magistra, kierunku transport, w aspekcie oddziaływania systemów transportowych na człowieka i jego środowisko, PEK_K0 - rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się celem podnoszenia wiedzy dotyczącej ekologii systemów transportowych, PEK_K03 - docenia konieczność tworzenia grup specjalistów do kreowania i proekologicznej eksploatacji systemów transportowych, a także rozumie potrzebę ustawicznego dokształcania członków tych grup w różnych, specyficznych zagadnieniach ekologii systemów transportowych. TREŚCI PROGRAMOWE Wy1 Forma zajęć Wykład Globalne i lokalne oddziaływanie systemów transportowych na środowisko naturalne Liczba godzin 1/171

13 Wy Proekologiczna polityka Unii Europejskiej w odniesieniu do systemów transportowych Wy3 Emisja hałasu systemów transportowych Wy4 Emisje i imisje zanieczyszczeń generowanych przez systemy transportowe Wy5 Systemy ograniczania emisji spalin i ich składników Wy6 Synergia oddziaływania na człowieka zanieczyszczeń generowanych przez systemy transportowe Wy7 Teoria filtracji i jej aplikacje w systemach transportowych Wy8 Wy9 Energochłonność ruchu pojazdu w systemie transportowym, i sposoby jej minimalizacji Teoria skumulowanego zużycia paliwa i jej aplikacje w systemach transportowych Wy10 Paliwa, biopaliwa oraz ekopaliwa, ocena cyklu życiowego (LCA) paliwa Wy11 Hybrydowe układy napędowe w systemach transportowych Wy1 Systemy recyklingu środków systemu transportowego Wy13 Bilans ekologiczny środków transportu Wy14 Proekologiczne koszty zewnętrzne systemów transportowych Wy15 Kierunki proekologicznego rozwoju systemów transportowych downsizing Lab1 Forma zajęć Laboratorium Pomiar i analiza wyników pomiarów zanieczyszczeń powietrza w wybranym punkcie miasta Suma: 30 Liczba godzin Lab Pomiar i analiza hałasu środków transportu w wybranym punkcie miasta Lab3 Lab4 Lab5 Lab6 Lab7 Lab8 Pomiar hałasu i wibracji silnika w warunkach dynamicznych rozbiegu i wybiegu silnika przy zasilaniu go paliwem standardowym, biopaliwem i ekopaliwem Pomiar skuteczności działania konwertora katalitycznego w warunkach dynamicznych rozbiegu i wybiegu silnika przy zasilaniu go paliwem standardowym, biopaliwem i ekopaliwem Pomiar zadymienia spalin i skuteczności działania filtra cząstek stałych w warunkach dynamicznych rozbiegu i wybiegu silnika przy zasilaniu go paliwem standardowym, biopaliwem i ekopaliwem Pomiar i analiza emisji i zużycia paliwa w warunkach ruchu pojazdu na hamowni podwoziowej Pomiar i analiza zmian sygnałów sterowania układu napędowego w warunkach ruchu pojazdu w eksploatacji naturalnej Przeprowadzenie transestryfikacji oleju rzepakowego w warunkach laboratoryjnych 1 Suma: 15 STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 13/171

14 N1. prezentacja multimedialna N. konsultacje N3. praca własna przygotowanie do laboratorium N4. eksperyment laboratoryjny N5. przygotowanie sprawozdania OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Wykład) Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia F1 PEK_W01, PEK_W0, PEK_W03 kolokwium P = F1 OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Laboratorium) Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia F1 PEK_U01, PEK_U0, PEK_U03 sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych F PEK_U01, PEK_U0, PEK_U03 sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych F3 PEK_U01, PEK_U0, PEK_U03 sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych F4 PEK_U01, PEK_U0, PEK_U03 sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych F5 PEK_U01, PEK_U0, PEK_U03 sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych F6 PEK_U01, PEK_U0, PEK_U03 sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych F7 PEK_U01, PEK_U0, PEK_U03 sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych F8 PEK_U01, PEK_U0, PEK_U03 sprawozdanie z ćwiczeń laboratoryjnych P = (F1+F+F3+F4+F5+F6+F7+F8)/8 LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 14/171

15 LITERATURA PODSTAWOWA SITNIK Lech, J.; Ekopaliwa silnikowe, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 004, s 336, MERKISZ Jerzy, PIELECHA Jacek, RADZIMIRSKI Krzysztof; Emisja zanieczyszczeń motoryzacyjnych w świetle nowych przepisów Unii Europejskiej. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 01, s. 0. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA KAŹMIERCZAK Andrzej i Inni; Silniki pojazdów samochodowych. Wydawnictwo REA, Warszawa 010. SITNIK Lech, J.; Skumulowane zużycie paliwa. Archiwum Motoryzacji. ISSN X Vol 7. Nr 3/004 CHŁOPEK Zdzisław, Ochrona środowiska naturalnego. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 00. Zasoby internetowe. MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Ekologia systemów transportowych Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Transport Przedmiotowy efekt kształcenia PEK_W01 Odniesienie przedmiotowego efektu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla kierunku studiów i specjalności KTR_W07, KTR_W09, KTR_W11, KTR_W1 Cele przedmiotu Treści programowe Numer narzędzia dydaktycznego C1 W1, W, W6, W14 N1, N PEK_W0 KTR_W08, KTR_W10 C W10, W11, W15 N1, N PEK_W03 PEK_U01 PEK_U0 PEK_U03 PEK_K01 PEK_K0 PEK_K03 KTR_W01, KTR_W0, KTR_W03, KTR_W04, KTR_W06 KTR_U01, KTR_U0, KTR_U03, KTR_U04, KTR_U14, KTR_U17 KTR_U0, KTR_U03, KTR_U04, KTR_U07, KTR_U14, KTR_U17 KTR_U0, KTR_U03, KTR_U04, KTR_U08, KTR_U14, KTR_U17 KTR_K01, KTR_K0, KTR_K04 KTR_K01, KTR_K04 KTR_K03, KTR_K04 C3 W3, W4, W5, W7, W8, W9, W1, W13 N1, N C1 La1, La, La7 N3, N4, N5 C La6, La8 N3, N4, N5 C3 La3, La4, La5, La6 N3, N4, N5 C1, C, C3 C1, C, C3 C1, C, C3 W1, W, W3, W4, W5, W6, W7, W8, W9, W10, W11, W1, W13, W14, W15, La1, La, La3, La4, La5, La6, La7, La8 W1, W, W3, W4, W5, W6, W7, W8, W9, W10, W11, W1, W13, W14, W15, La1, La, La3, La4, La5, La6, La7, La8 W1, W, W3, W4, W5, W6, W7, W8, W9, W10, W11, W1, W13, W14, W15, La1, La, La3, La4, La5, La6, La7, La8 N1, N, N5 N1, N, N5 N1, N, N5 15/171

16 OPIEKUN PRZEDMIOTU Prof. dr hab. inż. Lech Sitnik tel.: /171

17 Wydział Mechaniczny PWR KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Inteligentne systemy transportowe Nazwa w języku angielskim: Intelligent Transport Systems Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Transport Specjalność (jeśli dotyczy): Stopień studiów i forma: II stopień, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: TRM Grupa kursów: nie Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU) Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS) Forma zaliczenia Grupa kursów Egzamin Zaliczenie na ocenę Liczba punktów ECTS 1 w tym liczba punktów odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P) w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK) WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Znajomość zagadnień z zakresu inżynierii ruchu oraz infrastruktury transportu.. Posiadanie umiejętności z zakresu metod optymalizacji. 3. Posiadanie podstawowych umiejętności pracy w zespole. CELE PRZEDMIOTU C1. Zaznajomienie z zagadnieniami Inteligentnych Systemów Transportowych. C. Uzyskanie umiejętności optymalizowania pracy węzłów sieci transportowej według zakładanych warunków. C3. Przećwiczenie pracy w zespole, podziału kompetencji i zadań. 17/171

18 PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA I. Z zakresu wiedzy: PEK_W01 - W wyniku zajęć student uzyska pogłębioną i uporządkowaną wiedzę w zakresie zarządzania i sterowania systemami transportowymi, w tym - Inteligentnymi Systemami Transportowymi. II. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 - W efekcie zajęć student powinien umieć analizować funkcjonowanie węzłów sieci transportowej, zaprojektować rozwiązania poprawiające na nich ruch i wdrażające żądane priorytety. III. Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 - W wyniku zajęć student przećwiczy umiejętności pracy w zespole, podziału zadań i odpowiedzialności za wspólną realizację projektów. TREŚCI PROGRAMOWE Wy1 Wy Wy3 Wy4 Wy5 Wy6 Forma zajęć Wykład Wykład wprowadzający (Model ITS miejsce i rola poszczególnych aktorów: beneficjent finalny, operator, dyspozytor, służba techniczna; pozyskiwanie informacji: przejezdność, natężenie ruchu, punktualność i niezawodność komunikacji zbiorowej, zdarzenia losowe, stan urządzeń; cele stosowania: efektywne wykorzystanie zasobów, poprawa warunków ruchu, eliminacja patologii w ruchu drogowym, poprawa bezpieczeństwa, dodatkowe źródło finansowe, tworzenie polityki urbanistycznej i transportowej). Inżynieria ruchu a logistyka (rola klienta w systemie transportowym; prowadzenie ruchu a wspomaganie ruchu: przemieszczanie towarów, przemieszczanie pasażerów, zautomatyzowane przemieszczanie pasażerów, alokacja próżnych środków transportu; przeładunek i przesiadki: transport towarowy, transport towarów szczególnych, transport pasażerski). Detekcja w ITS (rodzaje detektorów: wady i zalety poszczególnych detektorów, zastosowania poszczególnych detektorów; obliczanie wyprzedzenia detektorów). Sterowanie ruchem na skrzyżowaniach (zwykła sygnalizacja; wprowadzenie akomodacji: program z preselekcją, prosty priorytet, priorytet dla wybranych pojazdów, wymuszenia manualne regulatorskie, wymuszenia względem punktualności, napełnienia, rodzaju linii, kryteriów eksperckich - np. zachowania istotnych przesiadek). Kierowanie ruchem w mieście (tablice zmiennej treści: iinformacje celowe i niewłaściwe, ostrzeganie przed zdarzeniami, uprzedzanie o planach remontowych; znaki zmiennej treści: znaczenie symboliki w przekazie informacji, tworzenie pasów zmiennokierunkowych, dynamiczne wydzielanie pasów autobusowych; wpływanie na wybory jednostki: podawanie czasu przejazdu wg prognoz ex post i ex ante, sugerowanie tras przejazdu a dynamiczne rozprowadzanie ruchu, obsługa imprez masowych, lokalizacja znaków i tablic zmiennej treści). Systemy tunelowe i autostradowe (iinformacje pogodowe; wykrywanie zdarzeń drogowych; wykrywanie zanieczyszczeń; wykrywanie zamglenia i zadymienia; prowadzenie ewakuacji; iinformowanie na pasmach radiowych w tunelach; samoczynne blokady odstępowe). Liczba godzin 18/171

19 Wy7 Wy8 Wy9 Wy10 Wy11 Wy1 Wy13 Wy14 Wy15 Proj1 Dynamiczna Informacja parkingowa (rodzaje tablic informacji parkingowej: miejscowe TIP, nakierowujące TIP, TIP obszarowe i obiektowe; rola TIP: w centrach miast, dla systemu P+R; istotne informacje: zajętość, czas dojazdu i częstotliwość dojazdu komunikacją zbiorową, cena, dynamiczny charakter informacji; lokalizacja TIP). Dynamiczna informacja pasażerska (klasyczne rozwiązania dworcowe uzasadnienie stosowania; informacja przystankowa rozkład tradycyjny i chronologiczny; dynamiczna informacja przystankowa: przywoływanie rozkładu chronologicznego, automatyczne usuwanie kursu zaliczonego, predykcja bliska, predykcja ogólna czynniki predykcji, dokładność i uchyb, ingerencja dyspozytorska usuwanie kursów, komunikaty; widoczność: rozdzielczość, czcionka, znaczenie interlinii, natężenie światła). Systemy taryfowe a karty usług (cele: zbieranie informacji o wykorzystaniu taryfy, zbieranie informacji o wykorzystaniu oferty, iinformacja o wykorzystaniu oferty a tworzenie oferty, zbieranie informacji o podróżach źródło-cel, informacja o podróżach a tworzenie oferty; okiem klienta: bariera psychologiczna, mentalna, fizyczna, konieczność dwukrotnego kasowania, automatyczne kasowanie a zachowania, nadmiarowe ładowanie, dynamiczne dopasowanie oferty dla klienta). Nadzór transportu zbiorowego (kontrola położenia pojazdów, kontrola punktualności, wypadki, naruszenia bezpieczeństwa, działania dyspozytorskie). Urządzenia informacji mobilnej (GPS dla kierowców: mapa rastrowa a wektorowa, nakierowywanie na współrzędne geograficzne, adresy, instytucje, lub imprezy masowe, proste wyszukiwanie drogi najkrótszej, najszybszej, lub najtańszej, wprowadzenie ograniczeń dla konkretnych pojazdów, informowanie o zatorach, robotach drogowych itp., predykcja zatorów, wsparcie predykcji informacją o planowanych zajęciach pasa drogowego, dynamiczna modyfikacja wskazań, uwzględnianie pogody; GPS dla pieszych: informacje podstawowe, utrudnienia w poruszaniu się bariery architektoniczne itp., wprowadzenie rozkładów jazdy i taryf komunikacji zbiorowej, połączenie z systemem DIP). Systemy monitorowania urządzeń (zasada fail-safe, automatyczne wykrywanie awarii, dwustopniowa kontrola, automatyczne włączanie i wyłączanie detektorów, powiadamianie firm konserwujących, kontrola i rozliczanie firm konserwatorskich). System ITS w egzekucji prawa i należności taryfowych w ruchu drogowym (dopuszczenia wjazdu do stref ograniczonego ruchu, rozliczanie wjazdu do stref ograniczonego ruchu, odcinkowa kontrola prędkości, wykrywanie zabronionych manewrów, wykrywanie pojazdów o przekroczonych gabarytach, naciskach na oś, dopuszczalnej masie całkowitej, wyszukiwanie pojazdów poszukiwanych). Informacja internetowa (informacje ofertowe, informacje taryfowe, dostępność transportu dla osób niepełnosprawnych, dostępność portali dla osób niewidomych i niedowidzących). Nowoczesne systemy informacyjne a poszanowanie czasu (koszt czasu i minimalizacja rezerw, telefon komórkowy a punktualność, doskonała informacja doskonały ITS doskonałe życie?). Forma zajęć Projekt Zajęcia wprowadzające. Omówienie założeń projektu, wymaganych metod i narzędzi. Podział zadań. Suma: 30 Liczba godzin 19/171

20 Proj Inwentaryzacja wybranego węzła torowo-drogowego (wizyta w terenie: zwymiarowanie, identyfikacja ograniczników płynności, określenie prędkości dojazdu). Proj3 Analiza pracy węzła (opracowanie dokumentacji węzła). Proj4 Proj5 Proj6 Proj7 Określenie czasów bezpieczeństwa (stworzenie macierzy czasów międzyzielonych, określenie czasów wygaszania grup sygnalizacyjnych, określenie wymogów czasowych dla detekcji). Zaprojektowanie systemu priorytetowania tramwaju (wskazanie miejsc detekcji, określenie rodzajów detektorów, wskazanie rozmieszczenia sygnałów wyprzedzających, określenie regulaminu priorytetowania). Oszacowanie wpływu priorytet na ruch pozostałych uczestników ruchu (iidentyfikacja częstotliwości kursowania tramwajów w poszczególnych relacjach, wskazanie zakłóceń wprowadzanych w ruchu ogólnym dla poszczególnych relacji tramwaju, oszacowanie czasu trwania poszczególnych zakłóceń). Zajęcia zamykające (dyskusja nad projektem, ocena poszczególnych elementów, ustalenie ocen końcowych). 3 Suma: 15 STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. wykład problemowy N. case study N3. dyskusja problemowa N4. praca własna - przygotowanie do projektu N5. przygotowanie sprawozdania OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Wykład) Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia P = 100%*F1 F1 PEK_W01 egzamin OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Projekt) 0/171

21 Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia P = 100%*F1 F1 PEK_U01, PEK_K01 rozliczenie projektu LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PODSTAWOWA [1] Gaca S., Suchorzewski W., Tracz M.: Inżynieria ruchu drogowego. Teoria i praktyka. WKŁ, Warszawa 008. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA [] Adamski A.: Inteligentne systemy transportowe - sterowanie, nadzór i zarządzanie. AGH, Kraków 003. MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Inteligentne systemy transportowe Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Transport Przedmiotowy efekt kształcenia Odniesienie przedmiotowego efektu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla kierunku studiów i specjalności Cele przedmiotu Treści programowe Numer narzędzia dydaktycznego PEK_W01 KTR_W04 C1 Wy1-Wy15 N1 PEK_U01 KTR_U03, KTR_U06 C Pr1-Pr7 N-N5 PEK_K01 KTR_K03, KTR_K04 C3 Pr1-Pr7 N-N5 OPIEKUN PRZEDMIOTU dr inż. Artur Kierzkowski tel.: artur.kierzkowski@pwr.wroc.pl 1/171

22 Wydział Mechaniczny PWR KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Matematyka stosowana Nazwa w języku angielskim: Applied mathematics Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Transport Specjalność (jeśli dotyczy): Stopień studiów i forma: II stopień, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: TRM Grupa kursów: nie Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU) Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS) Forma zaliczenia Grupa kursów Zaliczenie na ocenę Zaliczenie na ocenę Liczba punktów ECTS w tym liczba punktów odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P) w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK) WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Znajomość zagadnień przedstawianych w ramach kursów "Analiza matematyczna", "Algebra z geometrią analityczną" oraz "Statystyka inżynierska". /171

23 CELE PRZEDMIOTU C1. Nabycie podstawowej wiedzy z zakresu teorii gier. Możliwości zastosowania w zagadnieniach transportowych. C. Zdobycie umiejętności formułowania problemów optymalizacyjnych w zagadnieniach transportowych z dziedziny obsługi transportowej rynku, organizacji i zarządzania, a także optymalizacji eksploatacji, technologii oraz systemów. Zdobycie umiejętności formułowania problemów optymalizacyjnych w omówionych zagadnieniach. C3. Nabywanie i utrwalanie kompetencji społecznych obejmujących inteligencję emocjonalną polegającą na umiejętności współpracy w grupie studenckiej mającej na celu efektywne rozwiązywanie problemów przy uwzględnieniu odpowiedzialności, uczciwości i rzetelności w postępowaniu. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA I. Z zakresu wiedzy: PEK_W01 - W wyniku zajęć student potrafi formułować zagadnienia z dziedziny teorii gier i ich praktycznego zastosowania w systemach transportowych. Potrafi definiować podstawowe zagadnienia z zakresu: matematyki finansowej, matematyki ubezpieczeń życiowych, matematyki ubezpieczeń majątkowych i ososobych i potrafi w sposób właściwy zastosować na potrzeby wyceny długoterminowych inwestycji transportowych oraz modelowania systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Zna podstawowe definicje z zakresu dwuwymiarowej zmiennej losowej i jej praktycznego zastosowania w systemach transportowych. II. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 - W wyniku zajęć student potrafi obliczać oraz analizować zagadnienia z dziedziny teorii gier. Potrafi wyznaczyć podstawowe wielkości z zakresu: matematyki finansowej, matematyki ubezpieczeń życiowych, matematyki ubezpieczeń majątkowych i osobowych i potrafi w sposób właściwy zastosować na potrzeby wyceny długoterminowych inwestycji transportowych oraz modelowania systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Zna podstawowe definicje oraz potrafi wyznaczyc podstawowe charakterystyki z zakresu dwuwymiarowej zmiennej losowej. III. Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 - W ramach zajęć student zyskuje kompetencje w zakresie przedstawiania społeczeństwu skutki wyboru altermatywnych rozwiązań rozpatrywanego zagadnienia transportowego. Powinno wzrosnąć również jego poczucie odpowiedzialności za podejmowane decyzje. TREŚCI PROGRAMOWE Wy1 Wy Wy3 Forma zajęć Wykład Teoria gier. Wprowadzenie i przykłady gier (wieloosobowe, dwuosobowe o sumie zero, wieloetapowe, losowe). Podstawowe pojęcia (strategia czysta, mieszana, optymalna, wypłata, wartość gry). Teoria gier. Gry macierzowe strategie mieszane, kryterium wartosci oczekiwanej, graficzna metoda rozwiazywania gier n. Twierdzenie Johna von Neumanna o istnieniu rozwiazania każdej gry macierzowej. Teoria gier. Przykłady zastosowania strategii mieszanych: rybołówstwo na Jamajce, gra partyzanci i policjanci. Drzewko postac rozwinieta gry. Rozwiazywanie gier metoda przycinania drzewka (indukcji wstecznej). Liczba godzin 3/171

24 Wy4 Wy5 Wy6 Wy7 Wy8 Wy9 Wy10 Wy11 Wy1 Wy13 Teoria gier. Gry przeciwko naturze. Kryteria Laplace`a, Bayesa, Hurwitcza oraz Savage`a, znajdowanie optymalnej decyzji. Teoria gier. Gry dwuosobowe o sumie niezerowej: równowaga Nasha i rozwiazania niekooperacyjne, optymalnosc w sensie Pareto, strategie bezpieczne i kontrbezpieczne. Schemat arbitrażowy Nasha i rozwiazania kooperacyjne. Negocjacje pracodawcy-pracobiorcy. Matematyka finansowa. Oprocentowanie proste, składane i ciagłe: wartość kapitału w czasie, kapitalizacja odsetek w podokresach, stopa procentowa w czasie ciągłym, procent z góry. Praktyczne zastosowanie w wycenie długoterminowych inwestycji transportowych. Matematyka finansowa. Spłata długu: Zasady ustalania rat spłaty długu, wewnętrzna stopa spłaty. Praktyczne zastosowanie w wycenie długoterminowych inwestycji transportowych. Matematyka ubezpieczeń życiowych. Tablice trwania życia: Przyszły czas życia, prawdopodobieństwa śmierci i przeżycia, natężenie zgonów, przypadek jednorodnej populacji, prawa umieralności. Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Matematyka ubezpieczeń życiowych. Tablice trwania życia: Hipotezy - obcięty i ułamkowy czas życia, hipoteza agregacji, hipotezy interpolacyjne. Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Matematyka ubezpieczeń życiowych. Ubezpieczenia na życie (płatne w momencie śmierci, platne na koniec roku lub podokresu śmierci). Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Matematyka ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Rozkłady wielkości portfela. Rozkład wielkości portfela w modelu prostym, rozkład wielkości portfela w modelu złożonym. Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Matematyka ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Składki. Składka netto, składka z ustalonym poziomem bezpieczeństwa, skladki oparte o funkcję użyteczności itp. Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Praktyczne zastosowanie: Matematyki finansowej, Matematyki ubezpieczeń życiowych, Matematyka ubezpieczeń majątkowych i osobowych w modelowaniu systemów transportowych. Wy14 Statystyka matematyczna: Dwuwymiarowe zmienne losowe. Wy15 Kolokwium zaliczeniowe. Proj1 Forma zajęć Projekt Teoria gier. Wprowadzenie i przykłady gier (wieloosobowe, dwuosobowe o sumie zero, wieloetapowe, losowe). Podstawowe pojęcia (strategia czysta, mieszana, optymalna, wypłata, wartość gry). Gry macierzowe strategie mieszane, kryterium wartosci oczekiwanej, graficzna metoda rozwiazywania gier n. Twierdzenie Johna von Neumanna o istnieniu rozwiazania każdej gry macierzowej. Suma: 30 Liczba godzin 4/171

25 Proj Proj3 Proj4 Proj5 Proj6 Teoria gier. Przykłady zastosowania strategii mieszanych: rybołówstwo na Jamajce, gra partyzanci i policjanci. Drzewko postac rozwinieta gry. Rozwiazywanie gier metoda przycinania drzewka (indukcji wstecznej). Gry przeciwko naturze. Kryteria Laplace`a, Bayesa, Hurwitcza oraz Savage`a, znajdowanie optymalnej decyzji. Gry dwuosobowe o sumie niezerowej: równowaga Nasha i rozwiazania niekooperacyjne, optymalnosc w sensie Pareto, strategie bezpieczne i kontrbezpieczne. Schemat arbitrażowy Nasha i rozwiazania kooperacyjne. Negocjacje pracodawcy-pracobiorcy. Matematyka finansowa. Oprocentowanie proste, składane i ciagłe: wartość kapitału w czasie, kapitalizacja odsetek w podokresach, stopa procentowa w czasie ciągłym, procent z góry. Praktyczne zastosowanie w wycenie długoterminowych inwestycji transportowych. Matematyka finansowa. Spłata długu: Zasady ustalania rat spłaty długu, wewnętrzna stopa spłaty. Praktyczne zastosowanie w wycenie długoterminowych inwestycji transportowych. Matematyka ubezpieczeń życiowych. Tablice trwania życia: Przyszły czas życia, prawdopodobieństwa śmierci i przeżycia, natężenie zgonów, przypadek jednorodnej populacji, prawa umieralności. Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Hipotezy - obcięty i ułamkowy czas życia, hipoteza agregacji, hipotezy interpolacyjne. Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Matematyka ubezpieczeń życiowych. Ubezpieczenia na życie (płatne w momencie śmierci, platne na koniec roku lub podokresu śmierci). Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Matematyka ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Rozkłady wielkości portfela. Rozkład wielkości portfela w modelu prostym, rozkład wielkości portfela w modelu złożonym. Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Składki. Składka netto, składka z ustalonym poziomem bezpieczeństwa, skladki oparte o funkcję użyteczności itp. Praktyczne zastosowanie w modelowaniu systemów transportowych uwzględniających aspekty niezawodnościowe operatora obiektu (kierowca, operator maszyny). Proj7 Statystyka matematyczna: Dwuwymiarowe zmienne losowe. 1 Proj8 Kolokwium zaliczeniowe. Suma: 15 STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. wykład tradycyjny z wykorzystaniem transparencji i slajdów N. praca własna - przygotowanie do projektu N3. ćwiczenia problemowe N4. ćwiczenia rachunkowe OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Wykład) 5/171

26 Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia F1 PEK_W01, PEK_U01, PEK_K01 kolokwium, odpowiedzi ustne P = F1 OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Projekt) Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia F1 PEK_W01, PEK_U01, PEK_K01 kolokwium, odpowiedzi ustne P = F1 LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PODSTAWOWA [1] Straffin P.: Teoria gier, 001, Scholar. [] Malawski M., Wieczorek A., Sosnowska H. (004): Konkurencjai kooperacja. Teoria gier w ekonomii i naukach społecznych, 004, PWN. [3] Błaszczyszyn B., Rolski T.: Podstawy matematyki ubezpieczeń na życie, 004, WNT. [4] Szekli R.: Skrypt do wykładu Matematyka Ubezpieczen Majątkowych i Osobowych, 010, Uniwersystet Wrocławski. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA [1]. Watson J.: Strategia: Wprowadzenie do teorii gier,005, Norton, New York. [] Gibbons R.: Game Theory for Applied Economists, 199 Princeton U.P. [3] Matłoka M.: Matematyka w ubezpieczeniach na życie, 1997, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań. [4] Gerber H.: Life insurance mathematics, 1997 Springer. [5] Jaworski P. i Micał J.: Modelowanie matematyczne w finansach i ubezpieczeniach, 005, Poltext, Warszawa. MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Matematyka stosowana Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Transport 6/171

27 Przedmiotowy efekt kształcenia Odniesienie przedmiotowego efektu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla kierunku studiów i specjalności Cele przedmiotu PEK_W01 KTR_W01, KTR_W03, KTR_W11 C1-C3 PEK_U01 KTR_U01, KTR_U0, KTR_U03, KTR_U06, KTR_U07 C1-C3 PEK_K01 KTR_K01, KTR_K03, KTR_K04 C1-C3 Treści programowe Wy1-Wy15, Pr1-Pr8 Wy1-Wy15, Pr1-Pr8 Wy1-Wy15, Pr1-Pr8 Numer narzędzia dydaktycznego N1-N4 N1-N4 N1-N4 OPIEKUN PRZEDMIOTU dr inż. Artur Kierzkowski tel.: artur.kierzkowski@pwr.wroc.pl 7/171

28 Wydział Mechaniczny PWR KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Niezawodność i bezpieczeństwo Nazwa w języku angielskim: Reliability and safety Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Transport Specjalność (jeśli dotyczy): Stopień studiów i forma: II stopień, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: TRM Grupa kursów: nie Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU) Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS) Forma zaliczenia Grupa kursów Zaliczenie na ocenę Zaliczenie na ocenę Liczba punktów ECTS w tym liczba punktów odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P) w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK) WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Podstawy statystyki inżynierskiej. CELE PRZEDMIOTU C1. Zapoznanie studenta z problemami decyzyjnymi występującymi w fazie eksploatacji obiektu technicznego C. Nabycie umiejętności modelowania procesów zachodzących w fazie eksploatacji obieku C3. Poznanie metod prowadzenie badań eksploatacyjnych ukierunkowanych na gromadzenie, przetwarzanie i wnioskowanie z dancyh statystycznych. 8/171

29 PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA I. Z zakresu wiedzy: PEK_W01 - Identyfikować procesy użytkowania i obsługiwania obiektów techniczncyh. PEK_W0 - Znać podstawowe metody rozwiązywania problemów decyzyjnych występujących w fazie eksplaotacji obiektu technicznego. II. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 - Modelować procesy użykowania i obsługiwania obiektu naprawialnego PEK_U0 - Analizować dane eksploatacyjne i szacować podstawowe wskaźniki i charakterystyki niezawodności PEK_U03 - Analizować i oceniać bezpieczeństwo obiektu technicznego III. Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 - Objaśniać przyczyny i skutki zaistniałych i potencjalnych uszkodzeń / katastrof/ zagrożeń TREŚCI PROGRAMOWE Wy1 Forma zajęć Wykład Wprowadzenie. Podstawowe pojęcia i definicje. Powiązania pomiędzy naukami eksploatacyjnymi. Liczba godzin Wy Elementy degradacji maszyn. Postacie, przyczyny i skutki uszkodzeń. Wy3 Model niezawodności elementu nienaprawialnego Wy4 Wy5 Struktura niezawodności systemu nienaprawialnego. Struktury podstawowe i mieszane. Struktura niezawodności systemu nienaprawialnego. Struktury złożone. Ścieżki zdatności / przekroje niezdatności. Rezerwowanie. Wy6 Model niezawodności elementu naprawialnego. Wy7 Model niezawodności systemu naprawialnego. Proces Markowa. Rozwiązanie stacjonarne. Wy8 Procesy Markowa. Rozwiązania niestacjonarne. Wy9 Strategie obsługowe. Optymalizacji procesu utrzymania obiektów. Wy10 Strategie obsługowe. Metoda RCM (Reliability Centered Maintenance). Wy11 Bezpieczeństwo obiektów i systemów technicznych. Pojęcie ryzyka Wy1 Metody analizy ryzyka: FMEA / FMECA Wy13 Metody analizy ryzyka: FTA, ETA. Wy14 Podstawy metod zarządzania ryzykiem; PHA, PSA, HAZOP. Wy15 Kierunki rozwoju nauki o niezawodności i bezpieczeństwie. Terroryzm. Forma zajęć Laboratorium Suma: 30 Liczba godzin Lab1 Lab Lab3 Lab4 Lab5 9/171

30 Lab6 Lab7 Lab8 Lab9 Lab10 Lab11 Lab1 Lab13 Lab14 Lab15 Proj1 Forma zajęć Projekt Wprowadzenie do zajęć. Omówienie bazy danych dla obiektu naprawialnego. Analiza podstawowych wskaźików opisowych Suma: 30 Liczba godzin Proj Analiza podstawowych charakterystyk eksploatacyjnych Proj3 Analiza podstawowych wskaźników niezawodności Proj4 Analiza nieuszkadzalności obiektu Proj5 Analiza naprawialności obiektu Proj6 Wykorzystanie testów zgodności do oszacowania podstawowych charakterystyk niezawodności obiektu Proj7 Analiza słabych ogniw obiektu Proj8 Harmonogramowanie obsług ekploatacyjnych obiektu Proj9 Omówienie bazy danych dla obiektu nienaprawialnego. Analiza podstawowych charakterystyk niezawodności. Proj10 Dobór optymalne struktury niezawodności z uwzględnieniem kryterium kosztów Proj11 Dobór optymalnej strategii obsługiwania ze względu na kryterium kosztów i poziom wskaźnika gotowości Proj1 Zagadnienie konserwatora. Proj13 Analiza FMEA Proj14 Analiza PHA Proj15 Analiza ETA/FTA; podsumowanie zajęć. Suma: 30 STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. wykład tradycyjny z wykorzystaniem transparencji i slajdów N. ćwiczenia problemowe N3. konsultacje OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Wykład) 30/171

31 Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia F1 PEK_W01, PEK_W0, PEK_K01 kolokwium P = F1 OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Laboratorium) Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) P = F1 F1 Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Projekt) Oceny (F formująca (w trakcie semestru), P podsumowująca (na koniec semestru) Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia F1 PEK_U01, PEK_U0, PEK_U03 sprawozdanie z ćwiczeń projektowych P = F1 LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 31/171

32 LITERATURA PODSTAWOWA Podstawy racjonalnej eksploatacji maszyn. Red. M. Woropay. Biblioteka Problemów Eksploatacji. ITE, Radom Poradnik niezawodności, tom I. Red. J. Migdalski. WEMA, Warszawa 198. Poradnik Niezawodności, tom II. Red. J. Migdalski. WEMA, Warszawa 199. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA Smalko Z., Studium terminologiczne inżynierii bezpieczeństwa transportu. Navigator 1. Oficyna Wydaw. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 010. MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Niezawodność i bezpieczeństwo Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Transport Przedmiotowy efekt kształcenia Odniesienie przedmiotowego efektu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla kierunku studiów i specjalności Cele przedmiotu PEK_W01 KTR_W07 C1 PEK_W0 KTR_W07 C Treści programowe Wy1, Wy, Wy11 Wy3 - Wy10, Wy1-Wy15 Numer narzędzia dydaktycznego PEK_U01 KTR_U06 C Pr1-Pr15 N, N3 PEK_U0 KTR_U01 C3 Pr1 - Pr1o N, N3 PEK_U03 KTR_U01 C3 Pr9 - Pr15 N, N3 PEK_K01 KTR_K0 C1 Wy15 N1 N1 N1 OPIEKUN PRZEDMIOTU Prof. dr hab. inż. Tomasz Nowakowski tel.: Tomasz.Nowakowski@pwr.edu.pl 3/171

33 Wydział Mechaniczny PWR KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Podstawy projektowania MES Nazwa w języku angielskim: Basics of FEM. Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Transport Specjalność (jeśli dotyczy): Stopień studiów i forma: II stopień, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: TRM Grupa kursów: nie Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Liczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU) Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS) Forma zaliczenia Grupa kursów Zaliczenie na ocenę Zaliczenie na ocenę Liczba punktów ECTS 1 w tym liczba punktów odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P) w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK) WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Fizyka, Mechanika, Podstawy wytrzymałości materiałów.. Znajomość materiałów inżynierskich. 3. Podstawy prowadzenia analizy wytrzymałościowej w zakresie sprężystym. CELE PRZEDMIOTU C1. Nabycie wiedzy w zakresie podstaw teorii metody elementów skończonych. C. Nabycie umiejętności zbudowania odpowiedniego modelu do obliczeń MES. C3. Nabycie umiejętności przeprowadzania obliczeń wytrzymałościowych z wykorzystaniem MES. 33/171

34 PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA I. Z zakresu wiedzy: PEK_W01 - Podstawy teoretyczne metody elementów skończonych. PEK_W0 - Zasady budowy modeli numerycznych (geometrycznych i dyskretnych) do obliczeń MES. PEK_W03 - Posiada wiedzę o możliwościach zastosowania MES II. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 - Potrafi samodzielnie posługiwać się programem do obliczeń MES PEK_U0 - Potrafi zbudować adekwatny do obiektu rzeczywistego model geometryczny i dyskretny oraz prawidłowo zdefiniować warunki brzegowe. PEK_U03 - Potrafi przeprowadzić obliczenia w zakresie statyki oraz interpretować uzyskane wyniki. III. Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 - Nabywa umiejętności pracy zespołowej. PEK_K0 - Myśli i działa w sposób kreatywny PEK_K03 - Świadomie podejmuje działania i zna ich konsekwencje TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć Wykład Liczba godzin Wy1 Wprowadzenie do teorii MES, przykłady zastosowań 1 Wy Funkcje aproksymacyjne, rodzaje elementów skończonych (klasyfikacje), warunki zbieżności Wy3 Elementy skończone 3-D (tetra) Wy4 Elementy skończone prętowe, przedstawienie podstawowych zależności Wy5 Elementy skończone ramowe, wyprowadzenie macierzy sztywności Wy6 Elementy skończone -D, tarczowe, płytowe, powłokowe Wy7 Metodyka budowania modeli do obliczeń MES Wy8 Analizy numeryczne przeprowadzane MES Proj1 Proj Proj3 Forma zajęć Projekt Omówienie programu zajęć laboratoryjnych. Wprowadzenie do środowiska programu obliczeniowego. Zasady budowy modeli bryłowych (uproszczenia geometrii, wykorzystanie symetrii). Zasady budowy modeli powłokowych. Wpływ metody na dokładność uzyskanych wyników. Suma: 15 Liczba godzin Proj4 Modelowanie połączeń sworzniowych, spawanych, nitowanych. Proj5 Modelowanie ram przestrzennych, uproszczenia i zasady budowy modeli. Proj6 Proj7 Proj8 Modelowanie konstrukcji cienkościennych walcowych, sferycznych i stożkowych, wykorzystanie symetrii. Analizy drgań własnych, stateczności sprężystej (wyboczenia) konstrukcji cienkościennych. Opracowanie modelu powłokowego prostego elementu konstrukcyjnego i analiza wytrzymałościowa. 1 34/171