Nowe narzędzia ICT. Do czego więc można wykorzystać ową kryptografię?

Transkrypt

1 Nowe narzędzia ICT Temat: Narzędzia szyfrowania/zabezpieczania danych off-line. Komputer, w dobie tak prężnie rozwijających się mediów wydaje się być rzeczą praktycznie niezbędną dla każdego człowieka. Jedni wykorzystują go do celów służbowych, inni natomiast do celów prywatnych. Dla jednych jest on elementem, dzięki któremu zarabia się na chleb, dla innych jest on sposobem oderwania się od rzeczywistości. Jednak czy możemy powiedzieć, że czujemy się bezpiecznie wykorzystując zasoby naszego komputera? Czy dane, które posiadamy na naszym komputerze są w 100% zabezpieczone przed wszelaką kradzieżą ze strony hakerów? Wielu z Nas w większości przypadków nie zwraca na to uwagi, twierdząc, że mamy przecież zainstalowany dobry program antywirusowy w komputerze, więc dane siłą rzeczy muszą być bezpieczne. Nic bardziej mylnego. Program antywirusowy chroni dane jedynie przed wirusami mogącymi zniszczyć istotne elementy w komputerze. Nie chroni on danych przed ich kradzieżą i próbą przywłaszczenia ich przez osoby trzecie. Aby być pewnym, że dane, które są zawarte w komputerze były w 100% bezpieczne, należy poddać je dwóm zasadniczym procesom. Procesowi szyfrowania i zabezpieczania danych. Pierwszym i zarazem podstawowym krokiem, który należałoby tutaj poczynić to przede wszystkim przedstawić definicję słowa zwanego kryptografią. Kryptografia jest dziedziną wiedzy obejmującą zagadnienia związane z ukrywaniem wiadomości (danych) przed nieupoważnionymi podmiotami przy pomocy ich przekształcania (szyfrowania) do postaci wiadomości niezrozumiałych i ich odtwarzaniem (deszyfrowaniem) przez podmioty upoważnione (kryptografia) lub nieupoważnione (kryptoanaliza) 1. Do czego więc można wykorzystać ową kryptografię? Przede wszystkim do szyfrowania wiadomości. Wiadomość, która jest poddawana szyfrowaniu jest tzw. wiadomością jawnej, natomiast po jej zaszyfrowaniu mówimy, że jest ona wiadomością zaszyfrowaną (szyfrogramem). Procesy szyfrowania i deszyfrowania określane są przez odpowiednie przekształcenia matematyczne zwane algorytmami kryptograficznymi, którym poddawane są liczby lub ciągi liczb, odpowiadające wiadomości jawnej lub zaszyfrowanej. Formuła przekształcenia zarówno szyfrującego, jak i deszyfrującego jest zazwyczaj powszechnie znana. Jednak o skuteczności utajniania wiadomości lub też jej odtwarzania decyduje dodatkowy parametr nazywany kluczem, który znają jedynie podmioty upoważnione. System, w którym dokonuje się szyfrowania i deszyfrowania wiadomości, nosi nazwę systemu kryptograficznego 2. 1 Materiały zostały zaczerpnięte z prezentacji multimedialnej o nazwie kryptografia.ppt, która jest dołączona do wysyłanych plików 2 Materiały zostały zaczerpnięte z prezentacji multimedialnej o nazwie kryptografia.ppt, która jest dołączona do wysyłanych plików

2 Poszukując programów do szyfrowania oraz zabezpieczania danych kierowałem się zasadniczo trzema zasadami: - program musiał być prosty w obsłudze; - program musiał posiadać polski interfejs; - program musiał być w pełni darmowy; Powodem dla którego kierowałem się powyższymi zasadami była chęć pokazania programów, które będą łatwe w użyciu, z polskim interfejsem, w pełni darmowe, a zarazem skuteczne. W swojej pracy uwzględniłem oraz szczegółowo opisałem trzy programy do szyfrowania i zabezpieczania danych. Pierwsze dwa służą do szyfrowania i deszyfrowania danych, natomiast trzeci program, ostatni służy do zabezpieczania danych hasłem, poprzez tworzenie zaszyfrowanych archiwów danych. 1. MSZYFR PL Jest to darmowy program do zabezpieczania danych w postaci zarówno plików, katalogów, jak również tekstu poprzez szyfrowanie. Program posiada szeroki wybór opcji oraz popularnych, bezpiecznych algorytmów szyfrujących takich jak 3 : - DES; - RC2; - TripleDES; - Rijndael; - RSA; - MD5; - SHA-1; - SHA-256; - SHA384; Program tego typu łączy w sobie prostotę (niezwykle prosty w obsłudze) i skuteczność (szeroka gama algorytmów szyfrujących do wyboru oraz możliwość szyfrowania plików, katalogów oraz tekstu). Po uruchomieniu program chowa się do traya w postaci ikonki z 3

3 kłódką. Klikając prawym przyciskiem myszki na ikonie kłódki rozwija się Menu programu widoczne na rysunku powyżej 4. Program daje Nam możliwość między innymi możliwość szyfrowania i deszyfrowania tekstu. W tym celu klikamy prawym przyciskiem myszy na ikonie kłódki i z Menu programu wybieramy Szyfruj tekst po czym otworzy się okno programu widoczne na rysunku poniżej. W górnej części wpisujemy treść tekstu, który chcemy zaszyfrować, następnie na dole okna wybieramy z menu rozwijanego algorytm szyfrujący, który ma być zastosowany względem wpisanego tekstu i klikamy Szyfruj. Po wykonaniu tej operacji w dolnej części okienka wyświetli się Nam tekst już zaszyfrowany, który wpisaliśmy wcześniej. Jeżeli natomiast chcemy odszyfrować tekst do postaci pierwotnej musimy skopiować zaszyfrowany tekst i wkleić go w górną część okna i kliknąć przycisk Deszyfruj, po czym w dolnej części wyświetli Nam się tekst odszyfrowany. Drugą funkcją, którą oferuje Nam program mszyfr to opcja szyfrowania i deszyfrowania plików. W tym celu klikamy ponownie na kłódkę PPM wybieramy Szyfruj plik, gdzie wówczas otworzy Nam się okienko widoczne na rysunku poniżej. W pierwszej kolejności wyszukujemy na dysku plik, który chcemy zaszyfrować, następnie wybieramy algorytm szyfrujący, który chcemy zastosować, podajemy hasło i klikamy OK. Po ukończeniu operacji szyfrowania otrzymujemy plik o rozszerzeniu.enc. 4

4 Chcąc odszyfrować wcześniej zaszyfrowany plik należy z Menu programu wybrać opcję Odszyfruj plik, po czym pojawi się okienko widoczne na rysunku poniżej. Odnajdujemy wspomniany już wcześniej plik o rozszerzeniu.enc, a następnie wpisujemy hasło niezbędne do jego odszyfrowania i klikamy OK. Po chwili otrzymujemy Nasz plik w postaci pierwotnej. Trzecią i zarazem ostatnią opcją, którą oferuje Nam omawiany program to funkcja szyfrowania i deszyfrowania katalogów. Procedura szyfrowania oraz odszyfrowania katalogów jest niemal bliźniaczo podobna do procedury szyfrowania, czy też deszyfrowania plików, wiec przedstawię jedynie rysunki okienek, które użytkownik ujrzy po wybraniu opcji Szyfruj katalog oraz opcji Odszyfruj katalog. Szyfrowanie katalogu Odszyfrowanie katalogu 2. ENIGMA 2003 FINAL 2.7 PL Jest to mały, a co najważniejsze darmowy program do szyfrowania plików. Oferuje szyfrowanie oraz deszyfrowanie pojedynczych plików, bądź kilkunastu plików znajdujących się w obrębie określonego folderu przy użyciu zdefiniowanego przez użytkownika klucza szyfrującego. Tak jak w przypadku poprzednika program jest niebywale prosty w obsłudze 5. Program wygląda następująco: W menu programu widzimy 3 zasadnicze opcje: File, Zaawansowane, Pomoc. 5

5 Wybierając opcję File mamy kolejne 3 opcje: Szyfruj plik (służąca do szyfrowania określonego pliku), Deszyfruj plik (służąca do deszyfrowania określonego pliku) oraz Wyjście (służąca do wyjścia z programu). Wybierając opcję Zaawansowane mamy kolejne 4 opcje: Zaszyfruj katalog plików (służąca do szyfrowania określonego katalogu plików), Deszyfruj katalog plików (służąca do deszyfrowania określonego katalogu plików), Algorytmy (służąca do wyboru określonego przez użytkownika algorytmu szyfrującego) oraz Opcje. Wybierając opcję Pomoc mamy kolejne 2 opcje: Pomoc (służąca do udzielania pomocy użytkownikowi w zakresie korzystania z programu) oraz Informacje (służąca do pozyskania informacji związanych z programem). Jeżeli chcemy szyfrować plik wykonujemy następujące czynności: 1. Klikamy File - > Szyfruj Plik. 2. Wybieramy plik, który chcemy szyfrować. 3. Wpisujemy nazwę oraz określamy lokalizację dla pliku docelowego. 4. Klikamy Zapisz. 5. Wpisujemy Klucz szyfracji (hasło) i klikamy OK. 6. Powtórnie wpisujemy Klucz szyfracji (hasło) i klikamy OK. Jeżeli chcemy deszyfrować plik wykonujemy następujące czynności: 1. Klikamy File - > Deszyfruj Plik. 2. Wybieramy plik, który chcemy deszyfrować. 3. Wpisujemy nazwę oraz określamy lokalizację dla pliku docelowego. 4. Klikamy Zapisz. 5. Wpisujemy Klucz szyfracji (hasło) i klikamy OK. 6. Powtórnie wpisujemy Klucz szyfracji (hasło) i klikamy OK.

6 Analogiczna sytuacja jest w przypadku szyfrowania i deszyfrowania wybranych katalogów, więc nie ma potrzeby opisywania tego procederu. Drugą grupę programów stanowią programy do zabezpieczania danych hasłem, jednak bez potrzeby ich deszyfrowania ZIP 9.20 PL Jest to darmowy i bardzo popularny program do kompresji, który charakteryzuje się najwyższym stopniem kompresji generowanych plików. Obsługuje m.in. takie formaty plików jak: ZIP, CAB, RAR, ARJ, GZIP, BZIP2, TAR, CPIO, RPM oraz DEB. Dodatkowo program ma możliwość tworzenia samorozpakowujących archiwów SFX. Istnieje również możliwość zabezpieczania archiwów 7z hasłem przy pomocy algorytmu szyfrującego AES Po uruchomieniu programu pojawia Nam się okienko widoczne na rysunku po prawej stronie. W celu chęci zarchiwizowania istotnych dla Nas danych wybieramy z listy rozwijanej lokalizację naszych plików, po czym wybieramy konkretne pliki lub foldery, a następnie klikamy przycisk Dodaj. 6

7 Otworzy Nam się kolejne okienko, w którym zostaniemy poproszeni o podanie nazwy tworzonego archiwum, jak również mamy możliwość indywidualnego ustawienia szeregu opcji. Nas jedynie będą interesowały dwa parametry, a mianowicie Format kompresji, gdzie wybieramy 7zip z racji możliwość zabezpieczenia archiwum hasłem (Szyfrowanie) oraz Metoda kompresji, gdzie wybierzemy bez kompresji. Następnym krokiem jest podanie hasła i jego powtórzenie w celu zabezpieczenia danych. Możemy również zaszyfrować nazwy plików w naszym archiwum dodatkowo zaznaczając opcję Zaszyfruj nazwy plików i klikamy OK.

8 Po krótkiej chwili utworzone zostaje archiwum o wcześniej zdefiniowanej nazwie Moje archiwum.7z Chcąc otworzyć, bądź od razu wypakować archiwum zostaniemy poproszeni o podanie hasła. Jeżeli hasło będzie nieprawidłowe archiwum się nie otworzy, a co za tym idzie również się ono nie wypakuje. Niebywałą zaletą tego programu jest, iż bez podania poprawnego hasła, nie mamy nawet możliwości zobaczenia co wchodzi w skład archiwum. Co automatycznie zwiększa bezpieczeństwo naszych danych. W świetle omawianych przeze Mnie programów uważam, iż najprostszym sposobem zabezpieczenia istotnych dla Nas danych jest skorzystanie z programu 7-zip 9.20 PL, gdyż jest on niezwykle prosty w obsłudze, a jednocześnie gwarantuje, że nasze dane są skutecznie zabezpieczone przed osobami trzecimi. Wszystkie rysunki, które zostały zawarte pracy to Screenshoty mojego autorstwa.