Ötzi z nowym obliczem

Transkrypt

1 Ötzi z nowym obliczem We wrześniu 1991 r Państwo Simon, turyści przemierzający austryjacko włoskie Alpy, odkryli na lodowcu zamarznięte szczątki człowieka. W tym roku mija 20 lat od tego odkrycia. Początkowo wszyscy byli przekonani, że to współczesny szkielet, jednak badania genetyczne ukazały, że ma on ok lat. Zostało mu nadane imię Ötzi i do dziś jest najstarszą, znaną ludzką mumią. Naukowcy przez lata badali DNA Ötziego oraz dokonywali skanowania jego szkieletu, odnajdując coraz nowe informacje o jego wyglądzie. Zrekonstruowana twarz Ötzi'ego Wiadomo, że Ötzi dożył 45 lat, co było wiekiem podeszłym w jego epoce. Miał 160 cm wzrostu, a ważył ok. 50kg. Najnowsze badania ujawniły, że jego oczy były najprawdopodobniej brązowe, a nie jak dotąd przypuszczano niebieskie. Od dziś w Muzeum Południowego Tyrolu w Bolzano we Włoszech można oglądać stworzoną dzieki technikom medycyny sądowej rekonstrukcję człowieka lodu. Jest to również miejsce, w którym przechowywana jest mumia Ötziego. Galerię zdjęć obejrzycie tutaj: Źródło: Archeowieści

2 O DNA i daktyloskopii na marcowych Targach EuroLab Jakie są nowoczesne technologie w badaniach DNA oraz techniki pobierania danych biometrycznych? Jakie nowości czekają nas w dziedzinie daktyloskopijnej? Nie tylko na takie pytania będzie można znaleźć odpowiedź w Dniu kryminalistyki laboratoryjnej 10 marca podczas XIII Międzynarodowych Targów Analityki i Technik Pomiarowych EuroLab w Centrum MT Polska przy ul. Marsa 56c w Warszawie. Wstęp na targi jest bezpłatny po dokonaniu obowiązkowej rejestracji. Zrekonstruowana twarz Ötzi'ego Głównym wydarzeniem Dnia kryminalistyki laboratoryjnej będzie seminarium Technologie laboratoryjne służące międzynarodowej wymianie danych kryminalistycznych przygotowane przez Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji. Seminarium będzie mieć charakter międzynarodowy, a wśród prelegentów znajdą się ważni przedstawiciele międzynarodowych organizacji, instytucji i firm działających w sektorze kryminalistyki laboratoryjnej, jak np.: Marcel van der Steen, przewodniczący Europejskiej Akademii Nauk Sądowych i doradca Zarządu ENFSI, reprezentujący Holenderski Instytut Kryminalistyki (NFI). Eksperci omówią następujące tematy, po których nastąpi kilkunastominutowa dyskusja: Kryminalistyka na wyspecjalizowanym rynku potrzeba innowacji; Marcel van der Steen, doradca zarządu w Holenderskim Instytucie Kryminalistyki (NFI), przewodniczący Europejskiej Akademii Nauk Sądowych Kierunki prac badawczo-rozwojowych CLKP; Paweł Rybicki, dyrektor Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji, desygnowany przewodniczący Europejskiej Sieci Instytutów Nauk Sądowych Nowoczesne technologie w badaniach DNA; Life Technologies Polska Sp. z o.o. Projekt interfejsu PRÜM dla Polski wraz z omówieniem projektu PRÜM w Europie. Nowości w dziedzinie daktyloskopijnej; Morpho Safran Group Techniki pobierania danych biometrycznych; S&T Services Polska Sp. z o.o.

3 Celem seminarium jest umożliwienie spotkania przedstawicieli nauki i biznesu zainteresowanych zagadnieniami związanymi z sektorem nauk sądowych. Z uwagi na zbliżający się termin polskiego przewodnictwa w Unii Europejskiej oraz tematykę wydarzenia, która nawiązuje do Traktatu z Prüm, wykłady z pewnością zainteresują nie tylko przedstawicieli organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości więcej. Rejestracja i bezpłatny autobus targowy W targach i towarzyszących im wykładach można uczestniczyć BEZPŁATNIE. Należy jedynie dokonać obowiązkowej rejestracji na miejscu w godzinach otwarcia targów lub on-line na (rejestracja online aktywna będzie tylko do 7 marca, do godz ). Posiadacze Kart MT Polska nie muszą się ponownie rejestrować. Kartę należy zabrać ze sobą i uaktywnić ją w rejestracji targów. Ponadto na trasie Pałac Kultury i Nauki odjazd spod Sali Kongresowej od ul. Emilii Plater Centrum MT Polska przy ul. Marsa 56c, będzie kursować co około minut aż 6 bezpłatnych autobusów targowych. Pierwszy kurs autobusu o godz Drogę powrotną będzie można również odbyć autobusem targowym więcej. Pełny program targów można sprawdzić tutaj. Remedium na wrzody Probiotyki mogą okazać się skuteczne w zwalczaniu Helicobacter pylori bakterii kojarzonej głównie z wrzodami żołądka i dwunastnicy.

4 Helicobacter pylori to Gram(-) spiralna bakteria. Szacuje się, że około 50% ludzi jest zakażonych, jednakże niewielka część odczuwa jakiekolwiek dolegliwości. Patomechanizm uszkodzenia błony śluzowej żołądka opiera się o niekorzystny wpływ wytwarzanej przez bakterię ureazy. Enzym rozkłada mocznik do amoniaku i CO 2. Amoniak neutralizuje kwaśne ph żołądka i pozwala przeżyć H.pylori. Zmiana odczynu stymuluje odpowiednie komórki żołądka do produkcji gastryny, co z kolei pobudza sekrecję kwasu solnego i pepsyny. Wzrasta kwasowość treści, która przechodzi do jelita. Dodatkowym czynnikiem, uszkadzającym komórki nabłonka i prowadzącym do zapalenia błony śluzowej żołądka, jest monochloramina. Toksyna ta powstaje podczas procesu zapalnego (ureaza pobudza migrację granulocytów i monocytów do miejsca zakażenia), w wyniku połączenia mediatorów reakcji zapalnej oraz jonów chlorkowych. H.pylori posiada także szereg innych czynników wirulencji. Hiszpańscy naukowcy wyizolowali szczep Bifidobacterium bifidum CECT 7366, który uzyskał niemalże 95% skuteczność inhibicji H.pylori in vitro. Tak obiecujące wyniki zachęciły do dalszych badań. Przeprowadzono 21-dniowy eksperyment na myszach celu sprawdzenia działania probiotycznego szczepu w warunkach in vivo. Obecność bakterii przyczyniła się do rozwoju mniejszej ilości wrzodów w grupie otrzymującej bakterię probiotyczną w porównaniu do grupy kontrolnej. Podczas wyjaśniania mechanizmu inhibicyjnego działania szczepu probiotycznego zastosowano odpowiednie techniki chromatograficzne. Stwierdzono, że hamujące działanie Bifidobacterium bifidum CECT 7366 na H.pylori opiera się o aktywność kwasu mlekowego oraz pewne peptydy, wydzielane przez szczep. Bifidobacterium bifidum CECT 7366 może stać się składnikiem nowego probiotyku oraz skutecznym środkiem inhibującym namnażanie H.pylori. Naukowców czeka jeszcze długa droga poprzez badania kliniczne, które w pełni potwierdzą działanie poszczególnych składników białkowych szczepu i wskażą ewentualne działania niepożądane.

5 Bifidobacterium bifidum CECT 7366 inhibuje H.pylori Szczegółowe informacje na temat badań znajdziecie tutaj Przydatne narzędzie do analizy szlaków biochemicznych Przedstawiamy wygodne narzędzie do analizy szlaków biochemicznych, które w bardzo łatwy sposób pozwala na odnalezienie funkcjonalności szukanego białka w obrębie szlaków, w których bierze udział. Jest to wygodne narzędzie dla studentów oraz wszystkich, którzy mają cokolwiek wspólnego z biologią molekularną i potrzebują wizualizacji szlaków metabolicznych i sygnałowych. Narzędzie można znaleźć na edukacyjnej stronie firmy Millipore:

6 Zrekonstruowana twarz Ötzi'ego Kontraktowy diagnosta laboratoryjny Zatrudnienie diagnostów laboratoryjnych na zasadzie kontraktów wciąż budzi wątpliwości. Zamieszczamy opinię prawną Krajowego Związku Zawodowego Pracowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych (KZZPMLD) dotyczącą tego problemu. Samozatrudnienie diagnosty laboratoryjnego jest dopuszczalne. Opinia została sporządzona w Gorzowie Wielkopolskim 5 lutego 2009 r. przez radcę prawnego Pawła Cierkońskiego. Opinia Przedmiot: Dopuszczalność tzw. samozatrudnienia w zakresie wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego Wywód:

7 W polskim systemie prawnym obowiązuje zasada wolności wykonywania działalności gospodarczej i wolności wykonywania zawodu. Wynika ona bezpośrednio z Konstytucji RP, a także z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Oznacza to, że co do zasady, każdy może prowadzić taką działalność, jaką sobie wybierze i nie musi spełniać żadnych dodatkowych warunków. Możliwość ograniczenia tej wolności, poprzez wprowadzenie m.in. koncesjonowania, działalności regulowanych, stanowi swoisty wyjątek od pełnej swobody w wykonywaniu działalności gospodarczej. Takie wyjątki mogą być wprowadzone jedynie w drodze wyraźnych (a więc nie dorozumianych) zapisów ustawowych. Typowym przykładem takiej działalności jest wykonywanie zawodu lekarza. Zawód lekarza może być wykonywany przez osoby, które spełniły szereg warunków określonych w przepisach szczegółowych i zgodnie z wymogami stawianymi przez te przepisy. Poza specjalnymi wymogami dotyczącymi wykształcenia, cech osobowych, stażu, ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty przewiduje w art. 49a formy wykonywania indywidualnej praktyki lekarskiej, jednocześnie wyraźnie stanowiąc, że działalność lekarza jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Właśnie z tego przepisu wynika uprawnienie lekarza do wykonywania praktyki lekarskiej oraz ograniczenie do wykonywania zawodu tylko w wymienionych formach prawnych. Skoro w ustawie o diagnostyce laboratoryjnej nie ma identycznych zapisów jak w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty, to oznacza to tyle i tylko tyle, że diagnosta nie podlega aż takim ograniczeniom jak np. lekarz. Błędnym natomiast rozumowaniem jest wyinterpretowywanie z tego faktu jakiegoś zakazu do podejmowania działalności gospodarczej przez diagnostę, skoro w Polsce obowiązuje swoboda w tym zakresie, która w przypadku diagnosty nie jest ograniczoną do określonych form wykonywania tych czynności. Kolejny aspekt lekarz, wykonując praktykę lekarską w formach narzuconych mu przez ustawę, udziela świadczenia zdrowotnego (art. 4 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). Jeśli chodzi zaś o diagnostów należy zwrócić uwagę na art. 1 pkt 1 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej w przeciwieństwie do lekarza, diagnosta nie świadczy usług zdrowotnych to laboratorium medyczne jest świadczeniodawcą. A forma prawna, w której taki diagnosta podejmuje

8 współpracę z laboratorium, może być dowolna (skoro nigdzie nie przewiduje się żadnych ograniczeń w tym zakresie). To właśnie laboratorium medyczne jest zakładem opieki zdrowotnej (art. 17 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Nie ma więc jakiegokolwiek powodu do narzucania formy współpracy diagnosty z takim niezależnym laboratorium medycznym. Współpraca stron może odbywać się na zasadzie zatrudnienia diagnosty przez laboratorium na umowę o pracę, ale może polegać także np. na prowadzeniu przez diagnostę działalności gospodarczej i podpisaniu z laboratorium medycznym (które jest zoz em) stosownego kontraktu. Oczywistym jest, że diagnosta podlega wielu ograniczeniom co do samego wykonywania czynności diagnosty laboratoryjnego. Przede wszystkim wszelkie czynności diagnostyczne może wykonywać tylko i wyłącznie w laboratorium medycznym (art. 16 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Nie oznacza to jednak, że sam musi takie laboratorium założyć. Dla uzasadnienia powyższego stanowiska można przytoczyć sprawę rozpatrywaną przez Prokuraturę. Stwierdzono, że diagnosta, który podejmie się autoryzowania wyników badań wykonywanych w ramach działalności gospodarczej w jednostce nie będącej zoz-em naraża się na odpowiedzialność dyscyplinarną przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym KIDL (postanowienie Prokuratury Rejonowej z dnia r., sygn. Akt 1797/07/D). Z tego postanowienia wynika, że nieprawidłowość w omawianym przypadku nie jest związana z prowadzeniem działalności gospodarczej (na co niektórzy błędnie kładą nacisk), ale z autoryzowaniem wyników badań w jednostce nie będącej zoz em. Jak stwierdzono wcześniej, diagnosta ma obowiązek wykonywać czynności diagnostyczne tylko w laboratorium medycznym (a więc tylko w zoz zie). Możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności dyscyplinarnej przez Rzecznika Dyscyplinarnego KIDL związana jest właśnie z naruszeniem art. 16 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej, a nie z faktem formy prawnej współpracy diagnosty z laboratorium. Również Kodeks Etyki Diagnosty Laboratoryjnego nie zawiera żadnych postanowień w zakresie formy prawnej współpracy diagnosty z laboratorium medycznym. Gdyby zapisy ograniczające formę nawiązania współpracy jedynie do umowy o pracę lub konieczności założenia własnego zoz u znalazły się w

9 Kodeksie, należałoby uznać je za sprzeczne z prawem, z uwagi na brak podstaw prawnych pozwalających samorządowi na taką decyzję. Reasumując, jeśli diagnosta laboratoryjny przestrzega postanowień ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz innych ustaw, nie można go pociągnąć do jakiejkolwiek odpowiedzialności z powodu podjęcia współpracy z laboratorium medycznym na innej zasadzie niż umowa o pracę. Żaden przepis nie warunkuje możliwości wykonywania czynności diagnostycznych przez diagnostę od założenia przez niego zoz. Tylko laboratorium medyczne, samo w sobie będące zoz em, jest świadczeniodawcą, dlatego nie ma ani obowiązku, ani tym bardziej konieczności, aby zakładać kolejny zoz przez diagnostę. Diagnosta, w przeciwieństwie do lekarza, nigdy nie będzie stroną świadczącą usługi diagnostyczne (świadczenia zdrowotne w rozumieniu ustawy o zakładach opieki zdrowotnej), niezależnie czy sam utworzy zoz, czy nie. Zawsze podmiotem tym będzie laboratorium medyczne, z którym diagnosta współpracuje, w dowolnie wybranej przez siebie formie prawnej. Wnioski Prawo dopuszcza tzw. samozatrudnienie na zasadach ogólnych w zakresie wykonywania zawody diagnosty laboratoryjnego, bez konieczności zakładania przez diagnostę n-zoz u. Samozatrudnienie w zakresie wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego jest dopuszczalne

10 Źródło: Opinia Radcy Prawnego w sprawie dopuszczalności tzw. samozatrudnienia w zakresie wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego sporządzona dla KZZPMLD. Ponieważ samozatrudnienie diagnostów laboratoryjnych na zasadzie kontraktów wciąż budzi wątpliwości zamieszczamy opinię prawną Krajowego Związku Zawodowego Pracowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych (KZZPMLD) dotycząca tego problemu. Opinia została sporządzona w Gorzowie Wielkopolskim 5 lutego 2009 r. przez radcę prawnego Pawła Cierkońskiego. Opinia Przedmiot: Dopuszczalność tzw. samozatrudnienia w zakresie wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego Wywód: W polskim systemie prawnym obowiązuje zasada wolności wykonywania działalności gospodarczej i wolności wykonywania zawodu. Wynika ona bezpośrednio z Konstytucji RP, a także z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Oznacza to, że co do zasady, każdy może prowadzić taką działalność, jaką sobie wybierze i nie musi spełniać żadnych dodatkowych warunków. Możliwość ograniczenia tej wolności, poprzez wprowadzenie m.in. koncesjonowania, działalności regulowanych, stanowi swoisty wyjątek od pełnej swobody w wykonywaniu działalności gospodarczej. Takie wyjątki mogą być wprowadzone

11 jedynie w drodze wyraźnych (a więc nie dorozumianych) zapisów ustawowych. Typowym przykładem takiej działalności jest wykonywanie zawodu lekarza. Zawód lekarza może być wykonywany przez osoby, które spełniły szereg warunków określonych w przepisach szczegółowych i zgodnie z wymogami stawianymi przez te przepisy. Poza specjalnymi wymogami dotyczącymi wykształcenia, cech osobowych, stażu, ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty przewiduje w art. 49a formy wykonywania indywidualnej praktyki lekarskiej, jednocześnie wyraźnie stanowiąc, że działalność lekarza jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Właśnie z tego przepisu wynika uprawnienie lekarza do wykonywania praktyki lekarskiej oraz ograniczenie do wykonywania zawodu tylko w wymienionych formach prawnych. Skoro w ustawie o diagnostycelaboratoryjnej nie ma identycznych zapisów jak w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty, to oznacza to tyle i tylko tyle, że diagnosta nie podlega aż takim ograniczeniom jak np. lekarz. Błędnym natomiast rozumowaniem jest wyinterpretowywanie z tego faktu jakiegoś zakazu do podejmowania działalności gospodarczej przez diagnostę, skoro w Polsce obowiązuje swoboda w tym zakresie, która w przypadku diagnosty nie jest ograniczoną do określonych form wykonywania tych czynności. Kolejny aspekt lekarz, wykonując praktykę lekarską w formach narzuconych mu

12 przez ustawę, udziela świadczenia zdrowotnego (art. 4 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). Jeśli chodzi zaś o diagnostów należy zwrócić uwagę na art. 1 pkt 1 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej w przeciwieństwie do lekarza, diagnosta nie świadczy usług zdrowotnych to laboratorium medyczne jest świadczeniodawcą. A forma prawna, w której taki diagnosta podejmuje współpracę z laboratorium, może być dowolna (skoro nigdzie nie przewiduje się żadnych ograniczeń w tym zakresie). To właśnie laboratorium medyczne jest zakładem opieki zdrowotnej (art. 17 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Nie ma więc jakiegokolwiek powodu do narzucania formy współpracy diagnosty z takim niezależnym laboratorium medycznym. Współpraca stron może odbywać się na zasadzie zatrudnienia diagnosty przez laboratorium na umowę o pracę, ale może polegać także np. na prowadzeniu przez diagnostę działalności gospodarczej i podpisaniu z laboratorium medycznym (które jest zoz em) stosownego kontraktu. Oczywistym jest, że diagnosta podlega wielu ograniczeniom co do samego wykonywania czynności diagnosty laboratoryjnego. Przede wszystkim wszelkie czynności diagnostyczne może wykonywać tylko i wyłącznie w laboratorium medycznym (art. 16 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Nie oznacza to jednak, że sam musi takie laboratorium założyć. Dla uzasadnienia powyższego stanowiska można przytoczyć sprawę rozpatrywaną przez Prokuraturę. Stwierdzono, że diagnosta, który podejmie się autoryzowania wyników badań wykonywanych w ramach działalności gospodarczej w jednostce nie będącej zoz-em naraża się na odpowiedzialność dyscyplinarną przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym KIDL (postanowienie Prokuratury Rejonowej z dnia r., sygn. Akt 1797/07/D).

13 Z tego postanowienia wynika, że nieprawidłowość w omawianym przypadku nie jest związana z prowadzeniem działalności gospodarczej (na co niektórzy błędnie kładą nacisk), ale z autoryzowaniem wyników badań w jednostce nie będącej zoz em. Jak stwierdzono wcześniej, diagnosta ma obowiązek wykonywać czynności diagnostyczne tylko w laboratorium medycznym (a więc tylko w zoz zie). Możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności dyscyplinarnej przez Rzecznika Dyscyplinarnego KIDL związana jest właśnie z naruszeniem art. 16 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej, a nie z faktem formy prawnej współpracy diagnosty z laboratorium. Również Kodeks Etyki Diagnosty Laboratoryjnego nie zawiera żadnych postanowień w zakresie formy prawnej współpracy diagnosty z laboratorium medycznym. Gdyby zapisy ograniczające formę nawiązania współpracy jedynie do umowy o pracę lub konieczności założenia własnego zoz u znalazły się w Kodeksie, należałoby uznać je za sprzeczne z prawem, z uwagi na brak podstaw prawnych pozwalających samorządowi na taką decyzję. Reasumując, jeśli diagnosta laboratoryjny przestrzega postanowień ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz innych ustaw, nie można go pociągnąć do jakiejkolwiek odpowiedzialności z powodu podjęcia współpracy z laboratorium medycznym na innej zasadzie niż umowa o pracę. Żaden przepis nie warunkuje możliwości wykonywania

14 czynności diagnostycznych przez diagnostę od założenia przez niego zoz. Tylko laboratorium medyczne, samo w sobie będące zoz em, jest świadczeniodawcą, dlatego nie ma ani obowiązku, ani tym bardziej konieczności, aby zakładać kolejny zoz przez diagnostę. Diagnosta, w przeciwieństwie do lekarza, nigdy nie będzie stroną świadczącą usługi diagnostyczne (świadczenia zdrowotne w rozumieniu ustawy o zakładach opieki zdrowotnej), niezależnie czy sam utworzy zoz, czy nie. Zawsze podmiotem tym będzie l Ponieważ samozatrudnienie diagnostów laboratoryjnych na zasadzie kontraktów wciąż budzi wątpliwości zamieszczamy opinię prawną Krajowego Związku Zawodowego Pracowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych (KZZPMLD) dotycząca tego problemu. Opinia została sporządzona w Gorzowie Wielkopolskim 5 lutego 2009 r. przez radcę prawnego Pawła Cierkońskiego. Opinia Przedmiot: Dopuszczalność tzw. samozatrudnienia w zakresie wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego Wywód: W polskim systemie prawnym obowiązuje zasada wolności wykonywania działalności gospodarczej i wolności wykonywania zawodu. Wynika ona bezpośrednio z Konstytucji RP, a także z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Oznacza to, że co do zasady, każdy może prowadzić taką działalność, jaką sobie wybierze i nie musi spełniać żadnych dodatkowych warunków. Możliwość ograniczenia tej wolności, poprzez wprowadzenie m.in. koncesjonowania, działalności regulowanych, stanowi swoisty wyjątek od pełnej swobody w wykonywaniu działalności gospodarczej. Takie wyjątki mogą być wprowadzone jedynie w drodze wyraźnych (a więc nie dorozumianych) zapisów ustawowych. Typowym przykładem takiej działalności jest wykonywanie zawodu lekarza. Zawód lekarza może być wykonywany przez osoby, które spełniły szereg warunków określonych w przepisach szczegółowych i zgodnie z wymogami stawianymi przez te przepisy. Poza specjalnymi wymogami dotyczącymi

15 wykształcenia, cech osobowych, stażu, ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty przewiduje w art. 49a formy wykonywania indywidualnej praktyki lekarskiej, jednocześnie wyraźnie stanowiąc, że działalność lekarza jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Właśnie z tego przepisu wynika uprawnienie lekarza do wykonywania praktyki lekarskiej oraz ograniczenie do wykonywania zawodu tylko w wymienionych formach prawnych. Skoro w ustawie o diagnostyce laboratoryjnej nie ma identycznych zapisów jak w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty, to oznacza to tyle i tylko tyle, że diagnosta nie podlega aż takim ograniczeniom jak np. lekarz. Błędnym natomiast rozumowaniem jest wyinterpretowywanie z tego faktu jakiegoś zakazu do podejmowania działalności gospodarczej przez diagnostę, skoro w Polsce obowiązuje swoboda w tym zakresie, która w przypadku diagnosty nie jest ograniczoną do określonych form wykonywania tych czynności. Kolejny aspekt lekarz, wykonując praktykę lekarską w formach narzuconych mu przez ustawę, udziela świadczenia zdrowotnego (art. 4 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). Jeśli chodzi zaś o diagnostów należy zwrócić uwagę na art. 1 pkt 1 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej w przeciwieństwie do lekarza, diagnosta nie świadczy usług zdrowotnych to laboratorium medyczne jest świadczeniodawcą. A forma prawna, w której taki diagnosta podejmuje współpracę z laboratorium, może być dowolna (skoro nigdzie nie przewiduje się żadnych ograniczeń w tym zakresie). To właśnie laboratorium medyczne jest zakładem opieki zdrowotnej (art. 17 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej). Nie ma więc jakiegokolwiek powodu do narzucania formy współpracy diagnosty z takim niezależnym laboratorium medycznym. Współpraca stron może odbywać się na zasadzie zatrudnienia diagnosty przez laboratorium na umowę o pracę, ale może polegać także np. na prowadzeniu przez diagnostę działalności gospodarczej i podpisaniu z laboratorium medycznym (które jest zoz em) stosownego kontraktu. Oczywistym jest, że diagnosta podlega wielu ograniczeniom co do samego wykonywania czynności diagnosty laboratoryjnego. Przede wszystkim wszelkie czynności diagnostyczne może wykonywać tylko i wyłącznie w laboratorium medycznym (art. 16 ustawy o diagnostyce

16 laboratoryjnej). Nie oznacza to jednak, że sam musi takie laboratorium założyć. Dla uzasadnienia powyższego stanowiska można przytoczyć sprawę rozpatrywaną przez Prokuraturę. Stwierdzono, że diagnosta, który podejmie się autoryzowania wyników badań wykonywanych w ramach działalności gospodarczej w jednostce nie będącej zoz-em naraża się na odpowiedzialność dyscyplinarną przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym KIDL (postanowienie Prokuratury Rejonowej z dnia r., sygn. Akt 1797/07/D). Z tego postanowienia wynika, że nieprawidłowość w omawianym przypadku nie jest związana z prowadzeniem działalności gospodarczej (na co niektórzy błędnie kładą nacisk), ale z autoryzowaniem wyników badań w jednostce nie będącej zoz em. Jak stwierdzono wcześniej, diagnosta ma obowiązek wykonywać czynności diagnostyczne tylko w laboratorium medycznym (a więc tylko w zoz zie). Możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności dyscyplinarnej przez Rzecznika Dyscyplinarnego KIDL związana jest właśnie z naruszeniem art. 16 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej, a nie z faktem formy prawnej współpracy diagnosty z laboratorium. Również Kodeks Etyki Diagnosty Laboratoryjnego nie zawiera żadnych postanowień w zakresie formy prawnej współpracy diagnosty z laboratorium medycznym. Gdyby zapisy ograniczające formę nawiązania współpracy jedynie do umowy o pracę lub konieczności założenia własnego zoz u znalazły się w Kodeksie, należałoby uznać je za sprzeczne z prawem, z uwagi na brak podstaw prawnych pozwalających samorządowi na taką decyzję. Reasumując, jeśli diagnosta laboratoryjny przestrzega postanowień ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz innych ustaw, nie można go pociągnąć do jakiejkolwiek odpowiedzialności z powodu podjęcia współpracy z laboratorium medycznym na innej zasadzie niż umowa o pracę. Żaden przepis nie warunkuje możliwości wykonywania czynności diagnostycznych przez diagnostę od założenia przez niego zoz. Tylko laboratorium medyczne, samo w sobie będące zoz em, jest świadczeniodawcą, dlatego nie ma ani obowiązku, ani tym bardziej konieczności, aby zakładać kolejny zoz przez diagnostę. Diagnosta, w przeciwieństwie do

17 lekarza, nigdy nie będzie stroną świadczącą usługi diagnostyczne (świadczenia zdrowotne w rozumieniu ustawy o zakładach opieki zdrowotnej), niezależnie czy sam utworzy zoz, czy nie. Zawsze podmiotem tym będzie laboratorium medyczne, z którym diagnosta współpracuje, w dowolnie wybranej przez siebie formie prawnej. Wnioski Prawo dopuszcza tzw. samozatrudnienie na zasadach ogólnych w zakresie wykonywania zawody diagnosty laboratoryjnego, bez konieczności zakładania przez diagnostę n-zoz u. Źródło: Opinia Radcy Prawnego w sprawie dopuszczalności tzw. samozatrudnienia w zakresie wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego udostępniona KZZPMLD. aboratorium medyczne, z którym diagnosta współpracuje, w dowolnie wybranej przez siebie formie prawnej. Wnioski Prawo dopuszcza tzw. samozatrudnienie na zasadach ogólnych w zakresie wykonywania zawody diagnosty laboratoryjnego, bez konieczności zakładania przez diagnostę n-zoz u. Źródło: Opinia Radcy Prawnego w sprawie dopuszczalności tzw. samozatrudnienia w zakresie wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego udostępniona KZZPMLD.

18 Zsekwencjonowano genom kolejnego nicienia Jak dotąd odkodowano genom 10 nicieni. W chwili obecnej najlepiej poznanym organizmem modelowym, który pod względem genetycznym, embrionalnym oraz neurobiologicznym charakteryzuje zwierzęta wielokomórkowe, jest Caenorhabditis elegans. Jego genom został całkowicie zsekwencjonowany, a morfologia i funkcje komórek bardzo dobrze poznane. Naukowcy jednak nie poprzestają na dotychczasowych odkryciach. Zespół badaczy z Washington University School of Medicine in St. Louis zidentyfikował pewne unikatowe cechy molekularne Trichinella spiralis. Genom tego parazyta jest mniejszy (15808 genów) niż C.elegans (20140 genów). Niemalże połowa genów T.spiralis nie została zsekwencjonowana u innych nicieni, co znacznie poszerzy bazę danych genów tej gromady obleńców. Może to wynikać z rozłamu nicieni na pewnym etapie ewolucji lub być adaptacją środowiskową. T.spiralis wywołuje wlośnicę. Pasożyt jest organizmem poliksenicznym, stąd też może występować u różnych gatunków zwierząt. Zakażenie następuje po zjedzeniu zakażonego mięsa lub jego przetworów. W celu zapobiegania inwazji stosuje się odpowiednią obróbkę termiczną oraz kontrolę sanitarną mięsa. Inwazja parazyta przebiega różnie w zależności od wrażliwości osobniczej, wieku, ogólnego stanu zdrowia osoby zarażonej. Najbardziej charakterystyczne zmiany chorobowe dotyczą mięśni. Może jednak dojść do powikłań ze strony układu nerwowego, oddechowego i sercowo-naczyniowego. W roku 2007 Państwowy Zakład Higieny (PZH) zanotował w Polsce 292 zachorowania na włośnicę. W większości mięso i wędliny były wyrobem własnym. W województwie zachodniopomorskim wystąpiło jedno z największych od kilkunastu lat w Polsce ognisk zakażenia. Wywołane ono było spożyciem kiełbasy wieprzowej rozprowadzanej w sklepach (raport). Dokładne zbadanie T.spiralis może stać się ważnym elementem poznania drogi

19 ewolucji nicieni oraz przyczynić się do zwiększenia skuteczności globalnej walki z parazytozami ludzi, zwierząt i roślin. Genom Trichinella spiralis wykazuje pewne unikatowe cechy Więcej na temat tutaj Jak się mają kości do płodności? Naukowcy z Columbia University Medical Center dokonali ciekawego odkrycia. Obserwując samce myszy odkryli, że te z obniżonym poziomem białka osteokalcyny posiadały znacznie mniej potomstwa, od tych z normalnym poziomem. Osteokalcyna jest syntetyzowana przez osteoblasty i stanowi marker aktywności tych komórek. Okazało się jednak, że ma ona również silny wpływ na wydzielanie testosteronu u samców myszy, a tym samym na jakość nasienia. Zrekonstruowana twarz Ötzi'ego Podczas prowadzonych badań nastrzykiwano komórki Leydiga odpowiedzialne za produkcję testosteronu osteokalcyną, co wywoływało wzrost wydzielania hormonu. Wstrzykniecie białka samcom myszy również powodowało wzrost stężenia testosteronu we krwi. Przy braku osteokalcyny poziom hormonu znacznie malał. Skojarzenie samców z obniżonym poziomem osteokalcyny z normalnymi

20 samicami owocowało wydaniem o połowę mniej potomstwa od par, u których poziom osteokalcyny u samca był w normie. Ze względu na to, że hormony płciowe wpływają na wzrost szkieletu u obu płci, naukowcy sprawdzali również wpływ osteokalcyny na wydzielanie żeńskich hormonów płciowych estrogenów, jednak takiego wpływu nie wykazano. Kolejnym etapem badań będzie próba ustalenia mechanizmu molekularnego, na zasadzie którego zachodzi interakcja osteokalcyny i wydzielania testosteronu oraz zbadanie czy dotyczy ona również człowieka. Ustalenie tego może rzucić nowe światło na badania płodności oraz procesów starzenia. Więcej czytaj: =search&_origin=search&_sort=d&_docanchor=&view=c&_acct=c & _version=1&_urlversion=0&_userid= &md5=094baaf9d77c6847f336bf f29&searchtype=a Materiały dla studentów UNIWERSYTETU DZIECI Szanowni Państwo, Prezentowane materiały są uzupełnieniem zajęć o pasożytach przeznaczonym dla osób szczegolnie zainteresowanych tematem. Prosimy, żeby prezentowane materiały były oglądane wyłącznie pod opieką rodziców. To do rodziców należy decyzja, które materiały, bądź ich fragmenty może obejrzeć ich dziecko. 1. Japonia pijawka żyjąca w górach atakuje olbrzymią dżdżownicę.

21 2. Bardzo duża pijawka 3. Strategia ataku pijawek żyjących w tropikalnej dżungli 4. Cymothoa exigua to skorupiak o którym dzieci uczyły się na zajęciach i mogą przeczytać tutaj. Moga też obejrzeć kreskówkę o tym ciekawym pasożycie, na pewno przyda się pomoc rodziców w tłumaczeniu dialogów. Podajemy też linki do bardzo ciekawego filmu o pasożytach, ktory prezentował kanał DISCOVERY. Nie jest to film dla dzieci, jednak rodzice mogą wybrać poszczególne fragmenty, które zainteresują najbardziej dociekliwych małych badaczy. UWAGA! o pokazywanych fragmentach filmu muszą zadecydować rodzice, którzy uprzednio obejrzą ten materiał. 1. 1/5 Pasożyty w naszych organizmach niewidzialni zabójcy. Discovery /5 Pasożyty w naszych organizmach niewidzialni zabójcy. Discovery /5 Pasożyty w naszych organizmach niewidzialni zabójcy. Discovery

22 4. 4/5 Pasożyty w naszych organizmach niewidzialni zabójcy. Discovery /5 Pasożyty w naszych organizmach niewidzialni zabójcy. Discovery Spodnie Napoleona Przedstawiamy link do jednego z naszych artykułów, który kiedyś opublikowaliśmy na portalu onet.pl. Jak zginął Napoleon Bonaparte? Odpowiedzi na to pytanie historycy szukali od dawna. W rozwikłaniu zagadki pomogli im lekarze patolodzy. Hipoteza o raku żołądka została oficjalnie uznana za obowiązującą. Kluczowym dowodem w sprawie okazały się spodnie cesarza. W artykule znajduje się ciekawy opis sekcji Napoleona Bonaparte. Więcej przeczytacie na: Zrekonstruowana twarz Ötzi'ego

23 Jagody chronią przed chorobą Parkinsona? Flawonoidy przyjmowane w diecie obniżają ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona u mężczyzn. Antocyjany obniżają ryzyko zachorowania na tę chorobę u obu płci. Kilka dni temu przedstawiono wstepne wyniki prowadzonych od wielu lat badań nad wpływem spożycia flawonoidów, na ryzyko rozwoju choroby Parkinsona u ludzi. Jak powszechnie wiadomo flawonoidy to grupa substancji występujących w roślinach, pełniących rolę barwników i antyoksydantów. Szczególnie bogate są w nie cytrusy, herbata, winogrona i owoce jagodowe. Badanie prowadzano na grupie mężczyzn oraz kobiet. Przeprowadzono u nich ankietę, mającą określić średnią zawartość flawonoidów w diecie każdej z osób. Ponadto określano spożycie pięciu produktów, szczególnie bogatych we flawonoidy: herbaty, jabłek, owoców jagodowych, czerwonego wina oraz soku pomarańczowego. Następnie losy badanych osób śledzone były przez lat, celem zaobserwowania zachorowalności na chorobę Parkinsona. W tym czasie 805 badanych zapadło na to schorzenie. Po przeprowadzeniu analiz statystycznych okazało się, że mężczyźni z grupy spożywającej najwięcej flawonoidów (20% badanych) byli ok.40% mniej podatni na chorobę Parkinsona, od mężczyzn, którzy spożywali ich najmniej (również 20% badanych). U kobiet nie zaobserwowano takiej korelacji.

24 Zrekonstruowana twarz Ötzi'ego Kiedy jednak naukowcy przyjrzeli się poszczególnym grupom tych związków okazało się,że biorąc pod uwagę jedną z nich antocyjany obserwujemy zależność zmniejszenia ryzyka zachorowalności u obu płci. Na podstawie tych wyników naukowcy sugerują, że antocyjany posiadają silne właściwości neuroprotekcyjne i mogą stać się naturalnym sposobem na zapobieganie chorobie Parkinsona. Więcej czytaj: