Ekonomia. Gra ryzykiem? PROF. JACEK LISOWSKI O UBEZPIECZENIACH. 100% adrenaliny. według Pendereckiego KWARTALNIK 07/12

Transkrypt

1 KWARTALNIK 07/12 UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO w Poznaniu Gra ryzykiem? PROF. JACEK LISOWSKI O UBEZPIECZENIACH 100% adrenaliny LAURA NAWROCKA PIOTR KASPRZAK IRENEUSZ SZPOT DR JACEK TRĘBECKI Ekonomia według Pendereckiego DYSKUSJA "MANAGER, KREATYWNOŚĆ, MUZYKA" Z UDZIAŁEM WYBITNEGO POLSKIEGO KOMPOZYTORA

2 2

3 WSTĘP 3 Szanowne Czytelniczki, Szanowni Czytelnicy! Nieustającą misją naszego Forum jest odczarowanie zawodu ekonomisty. Jak stwierdził bohater jednego z wywiadów najnowszego wydania musimy skończyć z XX-wiecznym postrzeganiem specjalisty od finansów, bankowości czy zarządzania jako zażywnego okularnika w zarękawkach, zagubionego trochę w gospodarczej rzeczywistości. Myślą przewodnią aktualnego numeru jest więc adrenalina i niezbędne do jej wytworzenia ryzyko. Ryzyko pojmowane na różne sposoby od podejmowanie się wyzwań takich jak skoki ze spadochronem, skoki z komina po kitesurfing. Przedstawiamy również sylwetkę chyba największego poznańskiego challengera człowieka, który umiejętne zarządzanie firmą potrafi połączyć z podejmowaniem największych wyzwań maratonu na biegunie, zdobycia Czomolungmy czy ekstremalnych biegów. Jeśli omawiamy ryzyko od strony praktycznej, nie mogło zabraknąć materiału o ryzyku wiążącym się z budowaniem strategii rozwoju uczelnii i zarządzaniu jej finansami. Nie zabrakło również ryzyka pokazanego od strony ekonomii praktycznej zarówno ryzyka demograficznego, jak i ryzyka związanego z ubezpieczeniami. Ta ostatnia branża posunęła się zresztą chyba najdalej w próbach szacowania ryzyka i przewidywania tego, co nieprzewidywalne. Szanowne Czytelniczki i Czytelników nieodmiennie zachęcam więc do skorzystania z pięknej aury i podjęcia aktywności, która, przy niskim ryzyku, wiąże się z fantastycznym samopoczuciem. Warto wybrać się na sanki, narty, łyżwy. Trochę pobiegać lub w ostateczności pospacerować. Tak by nabrać optymizmu, radości i pogody w sercu, czego zresztą w imieniu władz uczelni, zespołu redakcyjnego i swoim własnym serdecznie Państwu życzę. dr Jacek Trębecki Redaktor naczelny Jacek.Trebecki@ue.poznan.pl Spis treści postaci 04 Ekonomia według Pendereckiego ryzyko 08 Dlaczego nie? 12 Pamiętnik adrenalinoholika 14 Jak najdłużej utrzymać się na fali 16 Osiem sekund najczystszej adrenaliny 18 Gra ryzykiem? 22 Żeby inni spali spokojnie 24 Ryzyko w projektach z życia uczelni 26 Powinniśmy być najlepsi WYDAWCA: Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu ul. Niepodległości 10, Poznań OPRACOWANIE: komentarz 28 Pod presją demografii REDAKCJA: Redaktor naczelny: dr Jacek Trębecki Sekretarz redakcji: Karolina Zagata Rada programowa: prof. nadzw. UEP Szymon Cyfert, prof. nadzw. UEP Małgorzata Doman, mgr Przemysław Grzeszczak, mgr Joanna Juśkiewicz, prof. zw. UEP Henryk Mruk, dr hab. Ewa Sikorska, prof. zw. UEP Maciej Żukowski Zdjęcie na okładkę: Archiwum Krzysztofa Pendereckiego Zdjęcia: Archiwum UEP, Fotolia.pl SKIVAK Custom Publishing ul. Głuchowska Poznań Dyrektor wydawniczy: Damian Nowak Project manager: Michał Cieślak Layout i skład: Tomasz Boczarski Korekta: Julia Sworowska erasmus 30 Prawie jak Polak

4 4 POSTACI Ekonomia według Pendereckiego Manager, kreatywność, muzyka pod takim tytułem 21 listopada na auli Uniwersytetu Ekonomicznego odbyła się dyskusja z jednym z najwybitniejszych polskich kompozytorów. O ekonomii czasu i pracy managera nut opowiadał Krzysztof Penderecki. Tomasz Cyz: Zacznę poważnym pytaniem. Co to znaczy być managerem nut? Czy można tak Pana nazwać? Krzysztof Penderecki: Ja od dziecka zajmowałem się muzyką, natomiast o ekonomii nie mam pojęcia. Moja żona miałaby tu więcej do powiedzenia. Andrzej Byrt: Chciałbym jednak iść Panu profesorowi w sukurs, bo tematem naszego spotkania jest management. Jaka jest Pana rola jako zarządcy, maestra? Będąc przecież dyrygentem, jest Pan managerem zespołu, który ma odegrać arcydzieło. Pańską maestrię zarządzania potwierdza koncert z 1999 r., który zagrał pan z orkiestrą Filharmonii Drezdeńskiej to wstrząsnęło publicznością! KP: Tego nie można się nauczyć. To jest coś, co się ma albo nie. Staje się przed orkiestrą, a ona idzie za ręką i robi to, co jej pokażę. To jest zaskakujące, bo dla jednego orkiestra chce grać, a dla drugiego nie. Na to nie ma konkretnej metody. Każda orkiestra jest inna i dyrygent musi wyczuć, jak daleko może się posunąć np. krytykując zespół. Jeśli przesadzi może go stracić. Tu nie ma żadnych reguł. TC: A co z emocjami sali? Czy są one dla dyrygenta wyczuwalne? KP: Tak, plecami! A tak na poważnie, to uważam, że w pewien sposób wyczuwa się atmosferę i emocje, jakie panują na sali. Jeżeli publiczność jest przychylna artystom i chce słuchać muzyki orkiestra dostaje skrzydeł i gra o wiele lepiej, z większym zaangażowaniem. AB: Odniosłem wrażenie, że uważa Pan, że kierowanie orkiestrą ma charakter intuicyjny. W Pana przypadku ta intuicja działa. KP: Ale jest to również kwestia praktyki. Dla początkującego dyrygenta praca z muzykami jest bardzo trudna, ale po pewnym czasie taki dyrygent już wie, jakich gestów należy użyć, jaki ruch ręki wprowadzić, jak dać przedtakt, żeby orkiestra równo weszła. Intuicja, owszem, jest ważna, ale potrzeba jeszcze praktyki i talentu. Tak już jest, że do pewnych rzeczy człowiek się nadaje, a do innych niekoniecznie. AB: Mimowolnie nawiązał Pan do kolejnego pytania. Nie da się stworzyć algorytmu, dzięki któremu skomponuje się dobry utwór. Żeby coś można było skomponować, musi zrodzić się w głowie. I tak jest w Pana przypadku najpierw myśli Pan o dźwięku, a potem znajduje on odbicie w postaci nut. KP: Zgadza się. Ja w ogóle dość szybko nauczyłem się zapisywać nuty, jeszcze zanim potrafiłem zapisywać litery. Szybko nauczyłem się też, trochę z przymusu rodziców, gry na skrzypcach i zacząłem komponować. Najpierw etiudy, żeby poćwiczyć, a potem kolejne utwory i tak to poszło dalej. AB: Taki przymus w fazie początkowej niektórych wprowadziłby w ślepą uliczkę kiepskiego grania na skrzypcach, a pana skierował na drogę do wielkiej kariery. KP: Jest tu jeszcze jedna, dość zabawna sprawa. Do tej gry zachęcano mnie też finansowo. Robił to mój dziadek, dyrektor banku, który doskonale rozumiał, co to pieniądz. Miałem ćwiczyć pół godziny, a za każde następne 10 minut dostawałem drobne kieszonkowe. To była ta ekonomia! Ojciec był oburzony, bo uważał, że to nie są dobre metody wychowawcze, więc dziadek dawał mi te pieniądze po kryjomu. Może to dzięki niemu zostałem muzykiem? TC: Musimy więc być wdzięczni Pańskiemu dziadku, że wspomógł iskrę, która w Panu siedziała! KP: Ja dziadkowi jestem wdzięczny przede wszystkim za to, że nauczył mnie regularnej i rzetelnej pracy. To on nad moim łóżkiem zawsze wieszał kartkę z harmonogramem zadań, które Popołudnie z mistrzem Dyskusja Manager, kreatywność, muzyka była tylko jednym z elementów wizyty Krzysztofa Pendereckiego w Poznaniu. Kompozytor, znany ze swego zamiłowania do drzew, tuż przed wejściem na UEP, w Parku im. Romana Maciejewskiego posadził buk z arboretum w Lusławicach. Po dyskusji natomiast odbył się koncert w auli UEP wysłuchać można było m.in. III Kwartetu Smyczkowowego K. Pendereckiego w wykonaniu Meccorre String Quartet oraz nowoczesnej, elektronicznej interpretacji fragmentów III Kwartetu Smyczkowego oraz muzyki do filmów Szyfry i Pamiętnik znaleziony w Saragossie w wykonaniu Macieja Fortuny i Anny Sudy.

5 POSTACI 5 miałem wykonać po przyjściu ze szkoły. Był obiad, godzina na zabawę z kolegami, skrzypce, spacer. Proszę sobie wyobrazić, że po tylu latach, to we mnie zostało. Każdego dnia wstaję o szóstej lub o siódmej rano i komponuję. Pracę, z powodu ilości zamówień, zaplanowaną mam na kilka lat do przodu, co pozwala codziennie siadać do nut. Pomiędzy utworami nie robię przerw. Kończę jeden i zaraz zabieram się za kolejny. AB: Tu Pan dotknął niezwykle istotnej cechy, która pozwala zrozumieć sukces intelektualny. Istnieje coś takiego, jak technika pracy umysłowej. Pan jest tym szczęśliwcem, u którego wykształciła się ona wtedy, gdy ten umysł jest bardzo plastyczny. Ten z reguły opresyjny harmonogram przyniósł Panu to, co pozytywne i nie zaprzeczył procesowi twórczemu. Automatyzm dał przestrzeń na kreację. KP: Rzeczywiście, coś w tym moim stylu pracy jest. Dzięki temu napisałem w swoim życiu wiele dzieł 10 oratoriów, 8 symfonii, 4 opery, 16 utworów instrumentalnych. Myślę, że mógłbym nimi obdzielić z dziesięciu współczesnych kompozytorów dobrej klasy. TC: Powiedział Pan wcześniej, że ekonomia nie jest mu bliska, ale jednak pojawia się w Pana życiu, właśnie jako to zarządzanie. Jak to jest zarządzać samym sobą? KP: Czasem po prostu trzeba się zmusić. Człowiek jest z natury leniwy i przymus bywa konieczny. Zresztą, wielcy kompozytorzy napisali tyle utworów, że moja twórczość jest niczym w porównaniu z tym, czego oni dokonali. AB: Mówił Pan, że nie ma nic wspólnego z ekonomią, a de facto jest mistrzem ekonomii czasu. KP: Ale ci najwięksi, najbardziej znani kompozytorzy wszechczasów nimi byli. Choć skomponowałem wiele utworów, moje dokonania są niczym przy tym, co zrobił np. Bach, który jest autorem ponad 1000 znanych utworów. Co do tej pracy, to przypomina mi się tu przykład z literatury. Tomasz Mann był takim mistrzem. Wstawał o ósmej, do trzynastej codziennie pisał, robił przerwę na spacer i wracał do pisania, a każdy nowy dzień zaczynał od tego, co było wczoraj.

6 6 POSTACI TC: Wydaje mi się, że w tym wyborze ekonomicznym czynnik intuicyjny musi zadziałać. Nie zawsze jest tak, że sobie wszystko zaplanujemy i każda decyzja jest sprawdzalna. Wydaje mi się, że nauką, która płynie z dzisiejszego spotkania jest to, by ufać też swojej intuicji w prowadzeniu myśli ekonomicznej czy twórczej. AB: Idąc na spotkanie z Panem wstąpiłem do apteki i znalazłem w niej pewną ulotkę. Było w niej napisane, że stres w odpowiednich dawkach pobudza do działania, a w większych naraża nas na różne dolegliwości. Na odwrocie napisano, że w walce ze stresem specjaliści polecają m.in. muzykę. Muzyka ma więc też charakter zdrowotny. Czy podziela Pan tę opinię? KP: Nie do końca. Żeby odpocząć, muszę odciąć się od dźwięków wtedy zamykam się w swoim pokoju i nikt mi nie przeszkadza. Natomiast co do stresu Zawód kompozytora jest permanentnym stresem! Nie jest tak, że od razu jestem zachwycony tym, co wymyśliłem. Często w sposób krytyczny oceniam swoje pomysły i modyfikuję pierwsze wersje utworów. Oczywiście powoduje to nerwy, bo raz się udaje stworzyć coś dobrego, a raz nie. AB: Czy te modyfikacje to drobne korekty czy duże zmiany? KP: Z tym bywa różnie, bo czasem pomysł jest klarowny i nie wymaga zmian, ale często jest tak, że piszę drugą wersję. Wszystkie szkice robię kolorowymi ołówkami, każdą wersję innym kolorem. Pozwala mi to na wgląd w zmiany. Taka barwna strona jest użyteczna i ma też swoją estetykę. Odkryłem to niedawno. I nawet jeśli to nie brzmi dobrze, to chociaż wygląda ciekawie. Wydaje mi się też, że zapis graficzny jest spójny, ma swoją logikę, swój przebieg, początek i koniec. W ogóle sama struktura utworu jest dla mnie niezwykle ważna. Bez niej nie można komponować, bo powstaje chaos. AB: Chciałbym zapytać o czysto muzyczne doświadczenia. W ubiegłym roku zagrał Pan koncert podczas festiwalu Open'er w Gdyni. Jakie są Pana doświadczenia po spotkaniu z młodą publicznością? KP: Muszę przyznać, że koncert w takich okolicznościach był dla mnie dużym przeżyciem. Według różnych relacji przyszło na niego jakieś pięćdziesiąt tysięcy osób. Tam nie było krzeseł! Młodzi ludzie stali przez blisko dwie godziny, a na ich twarzach nie widziałem znudzenia. Zresztą samo zetknięcie się z Johnem Greenwood em (gitarzysta zespołu Radiohead przyp. red.) było niesamowite. Nie wiedziałem o nim za wiele. Ja żyłem w takiej wieży z kości słoniowej, to mi wystarczało. Samego Greenwood a wyobrażałem sobie jako artystę pop, w dziwnym ubraniu i długich włosach. Okazało się, że odwiedził mnie bardzo elegancki Anglik. Po tym, jak napisał wariację na temat jednego z moich utworów, czyli Polimorphię, stwierdziłem, że to naprawdę utalentowany kompozytor, a nie, jak my to czasem pogardliwie nazywamy, szarpidrut. Dzięki temu koncertowi na Open'erze, a także dzięki koncertowi, który zagrałem z Greenwoodem w Londynie, wprowadzony zostałem w zupełnie inny świat. O dziwo, muzyka, którą pisałem 50 lat temu wróciła i podoba się młodym ludziom. Krzysztof Eugeniusz Penderecki Kompozytor, dyrygent, wykładowca m.in. uczelni w Essen i Yale, profesor Akademii Muzycznej w Krakowie. Jest doktorem honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Yale, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza oraz Akademii Muzycznej w Krakowie. Penderecki jest laureatem wielu nagród artystycznych, m.in. Nagrody Związku Kompozytorów Polskich (1970), Grammy Award (1998, 1999, 2001), Nagrody Księcia Austrii (2001) i Diamentowej Batuty Polskiego Radia. Jest też członkiem Polskiej Akademii Umiejętności i kawalerem Orderu Orła Białego.

7 WYDARZENIA 7 Ekonomiczna Piątka 26 października br. o godz Szymon Ziółkowski strzałem z pistoletu startowego zainaugurował kolejną Ekonomiczną Piątkę czyli Bieg o Puchar JM Uniwersytetu Ekonomicznego. Najlepszy sportowiec w historii naszego regionu dał sygnał do rozpoczęcia wyjątkowego wydarzenia. Na dystansie 5 km, na jakim rywalizowali uczestnicy biegu wokół Jeziora Maltańskiego stawiło się około 300 uczestników. Dzięki JM Rektorowi prof. dr hab. Marianowi Goryni, który był pomysłodawcą biegu, razem spotkali się podczas sportowego święta naszej Uczelni studenci, pracownicy, absolwenci UEP oraz zaproszeni goście. Znakomici biegacze Sukces i ogromne zainteresowanie zeszło i tegorocznym biegiem zaowocowało zaproszeniem wszystkich uczestników przez JM Rektora za kolejną już edycję w 2013 roku. Nie mogło być inaczej! Ekonomiczna Piątka przyciągnęła wielu znakomitych sportowców olimpijczyków; przede wszystkim wspomnianego wcześniej Szymona Ziółkowskiego (debiut jako uczestnika w biegu ulicznym), Michała Bartoszaka, Małgorzatę Sobańską (rekordzistka Polski w maratonie) oraz moją skromną osobę niżej podpisanego Rafała Wieruszewskiego. JM Rektor Marian Gorynia zaprosił do rywalizacji również Andrzeja Krzyścina (2-krotnego zwycięzcę maratonu poznańskiego), Janusza Rejewskiego (organizatora maratonów w naszym mieście), Prezydenta Miasta Poznania Ryszarda Grobelnego, senatora Piotra Gruszczyńskiego oraz Przemysława Walewskiego (zapalonego biegacza). Najlepsi Sportową rywalizację wygrali w kategorii OPEN wygrali studenci naszej uczelni: Szymon Bytniewski, który wygrał z nowym rekordem biegu 15:53 oraz Patrycja Talar z czasem 18:29. Wśród pracowników i rodzin pracowników czołowe miejsca zajęli dr Marcin Bartkowiak oraz prof. dr hab. Zygmunt Waśkowski w kategorii mężczyzn, a wśród kobiet Anna Budner oraz mgr Marta Resiak-Urbanowicz. Ponadto w kategorii absolwentów najlepszymi okazali się Marlena Nowacka w kategorii kobiet oraz Sebastian Boncler w kategorii mężczyzn. Najbardziej rozbieganym Wydziałem został Wydział Zarządzania, przed Wydziałem Ekonomii oraz Gospodarki Międzynarodowej Tegoroczna edycja była rekordowa zarówno pod względem liczby uczestników oraz rekordowego czasu biegu, który również został pobity Wyjątkowa atmosfera Dzięki wyjątkowej atmosferze Ekonomicznej Piątki udało się uzyskać wsparcie przy organizacji biegu wielu absolwentów naszej uczelni, na których zresztą zawsze mogliśmy liczyć m.in. Teresy i Joanny Melińskich, Witolda Nowackiego, Tomasza Sangowskiego, Krzysztofa Panka, Arkadiusza Jankowskiego, Janusza Świtaja, przedstawicieli firmy Stewo, Mirosława Nochowicza. Swój sukces bieg zawdzięcza również wszystkim pracownikom Studium Wychowania Fizycznego i Sportu UEP (m.in. mgr Sławomirowi Szymanowskiemu kierownikowi Studium WFiS i mgr Mariuszowi Siebertowi), Klubowi AZS UEP, pomocy Urzędu Marszałkowskiego oraz wszystkim wolontariuszom. Organizatorzy dziękują również za wsparcie prof. dr hab. Jackowi Mizerce oraz prof. dr hab. Piotrowi Banaszykowi a w szczególności mgr Januszowi Grzeszczukowi Wiosną 21 kwietnia 2013 roku, zaplanowana jest już kolejna edycja Ekonomicznej Piątki. Niech podsumowaniem tegorocznej edycji Ekonomicznej Piątki oraz zaproszeniem do kolejnego biegu będą słowa jednego z członków Klubu AZS UEP który stwierdził po biegu nigdy jeszcze nie widziałem tyle szczęśliwych osób z naszej uczelni w jednym miejscu. Uczelnia biegaczy Uniwersytet Ekonomiczny jest pod względem propagowania biegania uczelnią wyjątkową. Czy jest druga uczelnia w Polsce, której JM Rektor i Prorektor prof. dr hab. Cezary Kochalski oraz wielu profesorów biegają wspólnie maratony? Śmiem wątpić! To tu działa najprawdopodobniej jedyny Uczelniany Klub Biegacza, do którego należą pracownicy, absolwenci i studenci naszej Alma Mater, których można spotkać na biegach w całej Europie (już ponad 50 absolwentów uczelni przebiegło dystans 42 km). Ogromnie wiele wysiłku w rozwój działalności klubu oraz współorganizację biegu wniósł prof. dr hab. Waldemar Budner prezes Klubu Biegacza oraz wspierający swoim doświadczeniem dr Jacek Trębecki.

8 8 RYZYKO Dlaczego nie? Odwiedził 112 krajów, przebiegł 36 maratonów, jako pierwszy Polak zrealizował projekt 2x7 wziął udział w maratonach na wszystkich kontynentach i zdobył najwyższe ich szczyty. Ireneusz Szpot prezes Szpot sp. z o.o., propagator sportu, organizator biegów. Skąd się wzięła Pana pasja do wspinaczki? Czytałem, że interesuje się Pan też wieloma innymi sportami pływaniem, karate, kolarstwem Jak to zwykle bywa, wszystko zaczęło się od przypadku. Oglądałem w telewizji program o Kilimandżaro, a dokładniej o lodowcu, który się tam znajduje. W tym materiale powiedziano, że w związku z globalnym ociepleniem lodowiec w krótkim czasie przestanie istnieć. Pomyślałem, że warto byłoby go zobaczyć i zdobyć najwyższy szczyt Afryki. A bieganie? Wiem, że zaczął Pan w 2000 roku od biegania maratonów w Poznaniu. Tak naprawdę moja przygoda ze sportem rozpoczęła się w szkole podstawowej właśnie od biegania. Oczywiście najpierw nie były to maratony, a impulsem do biegania na królewskim dystansie był pierwszy Poznański Maraton. Brał Pan także udział w triathlonie Ironman? Tak, w lipcu 2012 roku wystartowałem we Frankfurter Sparkasse Ironman European Championship. Przygotowania to były mordercze treningi z najlepszymi trenerami, m.in. z Wernerem Urbańskim, Michałem Bartoszakiem i Filipem Przymusińskim. Sam wyścig złożony był z trzech części: najpierw przepłynąłem 3800m, potem wsiadłem na rower i przejechałem 180 km, a na deser klasyczny maraton. Udało mi się osiągnąć, jak na pierwszy raz, całkiem niezły wynik 11 godzin i 6 minut. Kolejnym moim celem jest zbliżenie się do 10 godzin. Co daje większą przyjemność: samo realizowanie celu, wchodzenie na szczyt czy osiągnięcie wyniku, zdobycie szczytu? Frajdą jest już samo to, że ma się pomysł na siebie, że chce się coś robić. To niezwykła przyjemność realizować swoje marzenia. Wybrałem sobie dosyć trudne sporty, które wymagają treningu, zdolności, kondycji, wytrzymałości nie każdy jest w stanie to wszystko zrobić. Na pewno takim najtrudniejszym elementem mojej pasji są właśnie góry wielki wysiłek, logistyka, ale i w pewnych momentach spore niebezpieczeństwo. Gdy ktoś mówi: Nie dam sobie rady, Elbrus 5642 m npm 7 sierpnia 2008 Mount Everest 8848 m npm 20 maja 2011 Carstensz Pyramid 4884 m npm 6 maja 2010

9 RYZYKO 9 Kilimanjaro 5895 m npm 22 lutego 2006 Aconcagua 6962 m npm 19 lutego 2008 po co, przecież się nie uda, pytam: Dlaczego nie? Trzeba przede wszystkim postanowić, dojdę do celu. I dochodzę. Trudno sobie wyobrazić coś trudniejszego od wejścia na Mount Everest. Czy jest już kolejny projekt, kolejny cel? Jest jeszcze wiele ciekawych rzeczy na świecie do zrobienia, sporo imprez związanych ze sportem ekstremalnym, w których nie brałem udziału. O wielu się nie mówi i nawet się nie wie na przykład Kilimandżaro to nie było tylko wejście na szczyt, bo po zejściu objechałem jeszcze Kilimandżaro na rowerze górskim i pobiegłem maraton. Był to wyczyn trwający 10 dni. Startowało nas wielu, ale do końca dotrwała tylko szóstka. Zdobyłem także tytuł Zambezimana. W sercu Afryki do rywalizacji wystartowało 67 osób. 50 kilometrów raftingu na bardzo trudnej rzece Zambezi, później 108 km na rowerze i następnego dnia maraton. A to wszystko w bardzo ciekawej scenerii gdy biegliśmy albo jechaliśmy na rowerze, po drodze stały posterunki żołnierzy z karabinami, którzy pilnowali, żeby ktoś nas nie napadł po drodze albo coś nas nie zjadło Takich fajnych i ekstremalnych wypraw jest trochę na świecie, więc będzie co robić. Teraz moim celem jest dostać się do grupy zaproszo-

10 10 RYZYKO nych do udziału w Mistrzostwach Świata w Triathlonie, czyli Ironman na Hawajach. Nie jest to takie proste, bo nie wystarczy się zapisać i pojechać, trzeba się zakwalifikować, czyli na określonych zawodach eliminacyjnych mieć 6-7 miejsce w swojej kategorii wiekowej. Aby to osiągnąć, trenuję teraz siedem razy w tygodniu, w tym cztery razy w tygodniu po dwa treningi dziennie. Więc jest co robić. Uważam, że podstawą jest odpowiedź na pytanie, co chcemy zrobić. Później trzeba zastanowić się, jak chcemy to osiągnąć, jak to zaplanować, aby finał był pozytywny. Jak na razie ta strategia mi wychodzi, bo udaje mi się osiągać sukcesy. Najtrudniejszy był Everest? Mount Everest to nie tylko wysiłek fizyczny, ale i psychiczny, bo trzeba dwa miesiące spędzić w górach, w warunkach ekstremalnych. To są dwa miesiące naprawdę w innych, bardzo trudnych warunkach, bez wygód. Często ludzie pytają: po co taki wysiłek, tyle wyrzeczeń?. Jak kiedyś powiedziała Wanda Rutkiewicz po to, aby poczuć smak zwykłej herbaty po powrocie, zażyć kąpieli po tak długiej nieobecności, niemożności skorzystania z takich błahych rzeczy, które mamy na co dzień, a tam, w górach, ich nie ma. I marzymy o tym, by zjeść kawałek porządnego chleba. Te rzeczy, które mamy na co dzień, tam wydają się luksusem. Potrafię się cieszyć drobiazgami. Cała podroż, od wyjścia z domu do powrotu, trwa dwa miesiące. Sam proces aklimatyzacji trwa około półtora miesiąca. Później jest tzw. okres czekania na okno pogodowe. Sam atak na szczyt trwa około 5-6 dni. W tym numerze piszemy o ryzyku. Ryzyku pojmowanym na różne sposoby... Ameryka Południowa Rio de Janeiro Maraton 17 lipca 2011 Europa Berlin Maraton 30 września 2007 Poza tym, że mam wszystkie swoje pasje związane z górami czy bieganiem, pierwszą moją pasją jest praca. Zatrudniam dwieście osób, w jednej z największych firm motoryzacyjnych w Wielkopolsce, więc to jest wyzwanie numer 1 i odpowiedzialność, żeby poradzić sobie ze wszystkim. To spore ryzyko zostawić na długi czas firmę. A w zeszłym roku nie było mnie pół roku w kraju, byłem na Antarktydzie, na Evereście, przebiegłem 5 maratonów w Nowej Zelandii, Australii, Japonii, Rio de Janeiro, Chicago... Góry to ogromne ryzyko, bo na każdej, może oprócz Kilimandżaro, giną ludzie. Gdy byłem na Evereście, to w tym czasie zginęło pięciu himalaistów. To jest ekstremalny wysiłek dla człowieka. Organizm jest poddawany maksymalnemu testowi i jeśli coś pójdzie źle, to z wyprawy się nie wraca. Miałem okazję przebywać z Nealem Beidlemanem, który brał udział w 1996 w sławnej wyprawie na Mount Everest ze Scottem Fisherem podczas której zginęło pięć osób. I ten facet, po 15 latach, zdecydował się wejść jeszcze raz. Byłem w jego ekipie. Każdy krok, każdy ruch powyżej granicy 5400 m może skończyć się tym, że już nie wrócimy. Jak przejście przez Khumbu Icefall, najtrudniejszą drogę, na której ginie najwięcej osób. W każdym momencie coś może na nas spaść. Tam już nie ma żartów. Już nie wspomnę o samym ataku szczytowym. To jest tak zwana strefa śmierci, gdzie nie możemy liczyć na niczyją pomoc. Każdy z nas ma swoją butlę z tlenem, której zawartość jest liczona na pewną odległość, jak zbiornik z paliwem, więc trzeba mieć świadomość, że gdy coś pójdzie źle, możliwe, że nikt nie będzie w stanie udzielić nam pomocy. Zdarzyły się takie sytuacje, w których Pan stwierdził, że nie idzie dalej, chciał zawrócić? Każdy ma taki moment, gdy w obliczu ekstremalnego wysiłku pyta samego siebie: po co ja to robię?. A gdy się biegnie maraton i chce się osiągnąć dobry wynik, myśli się: a może chwilę odpocznę, a może przybiegnę jednak minutę później?. Z takimi myślami bijemy się często. Na szczęście, w moim przypadku jest też drugi ja, który od razu odpowiada: nie, stary, nie możesz odpuścić. Dlatego uważam, że drogę do obranego celu, czyli trening, trzeba wykonać porządnie. To daje spokój, bo jeśli zrobiłem wszystko, co powinienem, by być dobrze przygotowanym, to musi się udać. Są chwile trudne i niebezpieczne, ale po trzech głębszych oddechach zawsze opanowuję sytuację. Czy Pana pasje pomagają w biznesie? Ludzie sportu są bardzo dobrymi ludźmi biznesu są zahartowani, wiedzą, że nic lekko nie przychodzi. Gdy mnie pytają, od czego zacząłem biznes, nie mówię, że od zera. Bo ja tak naprawdę Tygodniowy trening Niedziela długie wybieganie km, przed maratonem 30 km Poniedziałek rower (2-3 godz.) Wtorek rano basen, po południu bieganie Środa rower Czwartek basen i bieganie Piątek rower Sobota basen bieganie

11 RYZYKO 11 zacząłem od kredytu, czyli od wartości ujemnej, więc od wielkiego ryzyka. Systematyczna praca doprowadziła mnie do obecnej pozycji. Ważne jest też to, by pamiętać, że nie żyjemy po to, aby pracować, ale pracujemy po to, aby żyć. Najprzyjemniejsze momenty związane z Pana pasjami? Już jak się gdzieś wyjeżdża, to człowiek się cieszy, że ma coś do zrobienia. Tak było w przypadku zdobycia Everestu. Samo stanięcie na szczycie to super frajda. Następnym momentem było to, że, gdy schodziłem, na 5400, czekały na mnie w obozie żona z córką. To było ogromne zaskoczenie i wzruszenie. A powrót do Poznania Na lotnisku czekało na mnie kilkadziesiąt osób z transparentami czego się absolutnie nie spodziewałem. Uważam, że w życiu trzeba cieszyć się właśnie takimi małymi rzeczami. Coś się uda w firmie, coś się uda w domu, przebiegnie się maraton to są rzeczy, z których trzeba się cieszyć. Zaraził Pan rodzinę swoja pasją? Żona była z córką na Kilimandżaro, obie działają w obszarze moich pasji, co sprawia mi radość. To też jeden z moich małych sukcesów, że wiele osób pod moim wpływem zaczyna coś robić. W każdą ostatnią sobotę miesiąca biegamy wokół Malty. Zapraszam też na organizowany przeze mnie bieg 10km Chevrolet Szpot Swarzędz, który odbędzie się 12 maja 2013 roku. To bardzo fajny bieg, który zawsze ma przesłanie. Ostatnio biegliśmy dla mojego przyjaciela, kierownika działu sprzedaży w firmie, chorego na raka, który dzisiaj czuje się dużo lepiej. Może dzięki naszemu wsparciu? To są te chwile, dla których warto żyć. To co robię, to fajne dla mnie, ale zajmuję się propagowaniem sportu, staram się zaszczepiać w innych owego bakcyla. Każdy jest zapracowany, ale takie wyjście, pobieganie pół godziny, 40 minut, daje inne spojrzenie na życie i pracę. Nie mówię, że każdy ma od razu zdobywać Mount Everest, ale każdy powinien mieć swoje małe wyzwania do których zmierza. Czy w takich ekstremalnych sytuacjach, jak wejście na Everest, coś się zmienia w ludziach? Poznaje się prawdziwy charakter człowieka? Czy relacje w takiej grupie są inne? Poznałem dzięki moim wyprawom wspaniałe osoby. Mam świetne kontakty z ludźmi z całego świata, z ekipą, w składzie której byłem na Mount Everest. To fantastyczna sprawa. Relacje w grupie? Zawsze jest ten, kto ma większe doświadczenie, kogo warto słuchać. Wiemy, że odpowiadamy wszyscy za siebie. Na takie wyprawy raczej nie decydują się ludzie o słabych charakterach. Czego nie zapomni Pan do końca życia? Na pewno frajdy ze zdobywania kolejnych szczytów, realizacji kolejnych wyzwań, szczególnie tych, których realizacja okupiona jest pokonywaniem wielu trudności. Zdobycie Korony Ziemi czy przebiegnięcie maratonów na wszystkich kontynentach to trudna rzecz. Weźmy maraton na Antarktydzie. Wyprawa jest dość kosztowna, i trudna technicznie. Podczas Ice Maraton cały dystans biegłem po lodzie, czasem po kolana w śniegu, naprawdę w ekstremalnych warunkach. Osiągnąłem rezultat 5 godzin 4 minuty i byłem szósty na mecie. Na Antarktydzie spędziłem miesiąc, trzy tygodnie wspinałem się na Mount Vinson. Podczas wspinaczki wpadłem do szczeliny, a tydzień siedzieliśmy w namiocie, bo odczuwalna temperatura na zewnątrz sięgała -70 stopni. To był duży sprawdzian dla mojej psychiki. Wspominałem na początku o zbiegach okoliczności i o ludziach, od spotkania których i rozmowy z nimi zaczyna się robić plany i realizować je. Mój pierwszy szczyt - Kilimandżaro. Zaczęło się od rozmowy ze śp. Maciejem Frankiewiczem. Pytałem Go co mam zabrać na wyprawę, bo był tam rok przede mną. Po moim powrocie zaplanowaliśmy wspólne zdobywanie Aconcagua w Argentynie. W tym samym roku zdobyliśmy razem Elbrus. Potem stwierdziliśmy, że atakujemy Koronę Ziemi jak już zdobyliśmy trzy szczyty, to te cztery kolejne nie będą stanowić problemu. Szykowaliśmy się na McKinley na Alasce, na dziesięć dni przed wyjazdem Maciej miał wypadek, byłem po operacji u niego w szpitalu. Na wyprawę pojechałem sam. Gdy schodziłem z McKinley dowiedziałem się że Maciej zmarł. Mówi się, że trzeba spieszyć się kochać ludzi, tak też trzeba spieszyć się cieszyć życiem, bo nie znamy dnia ani godziny. Trzeba pracować, ja bardzo lubię swoją pracę, ale przy okazji robić inne rzeczy w miarę możliwości. Nie ma rzeczy niemożliwych. Dwie korony 20 maja 2011 o godz Ireneusz Szpot stanął na szczycie Mount Everest, stał się trzynastym Polakiem, który zdobył Koronę Ziemi, siedem najwyższych szczytów na siedmiu kontynentach. W niedzielę, 17 lipca 2011 roku przebiegając maraton w Rio de Janeiro, stał się pierwszym Polakiem, który przebiegł królewski dystans na wszystkich siedmiu kontynentach. Korona Ziemi Afryka Kilimandżaro 5895 m npm 22 lutego 2006 Ameryka Płd. Aconcagua 6962 m n.p.m. 19 lutego 2008 Europa Elbrus 5642 m n.p.m. 7 sierpnia 2008 Ameryka Płn. Mount McKinley 6194 m n.p.m. 14 czerwca 2009 Australia Carstensz Piramid 4892 m n.p.m. 6 maja 2010 Antarktyda Mount Vinson 4892 m n.p.m. 8 grudnia 2010 Azja Mount Everest 8848 m n.p.m. 20 maja 2011 Antarktyda Ice Marathon - 12 grudnia maratonów Ameryka Płn. Nowy Jork 3 listopada 2002 czas 3:49:59 Afryka Victoria Falls 29 sierpnia 2010 czas 3:58:27 Europa Berlin 30 września 2007 czas 2:57:25 - rekord życiowy Antarktyda Ice Maraton 12 grudnia 2010 czas 5:04:10 Azja Tokio 27 lutego 2011 czas 3:24:36 Australia i Oceania New Plymouth 5 marca 2011 czas 3:19:01 Ameryka Płd. Rio de Janeiro 17 lipca 2011 czas 3:20:38