Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy

Transkrypt

1 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy Joanna Zawadzka - koordynator ds. ochrony przyrody w projekcie LIFE13 NAT/PL/ Dzień Informacyjny LIFE 26 kwietnia 2016 r.

2 Projekty LIFE realizowane w BbPN Biebrzański Park Narodowy dotychczas zrealizował 3 projekty LIFE we współpracy z różnymi podmiotami: 1. Ochrona wodniczki w Polsce i Niemczech LIFE 05 NAT/PL/ Ochrona populacji orlika grubodziobego Aquila clanga w Polsce: przygotowanie Krajowego Planu Ochrony i podstawowe działania ochronne LIFE 08 NAT/PL/ Ochrona ptaków wodnych i błotnych w pięciu parkach narodowych odtwarzanie siedlisk i ograniczanie wpływu inwazyjnych gatunków LIFE 09 NAT/PL/ Obecnie realizowane projekty: 1. Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap I LIFE 09 NAT/PL/ Ochrona siedlisk mokradłowych doliny Górnej Biebrzy LIFE 11 NAT/PL/ Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap II LIFE 13 NAT/PL/000050

3 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy Historia projektu W. Niewiadomski, 1954 r, "Ekspertyza przedmelioracyjna regionu bagien Augustów-Grajewo-Goniądz-Sztabin: "...bezzwłocznie należy odciąć śluzą Kanał Rudzki od Ełku tuż przy rzece by skierować nurt wody na ich dawny naturalny szlak i ożywić tereny wykazujące dziś zapoczątkowanie procesów destrukcyjnych (dolina martwego Ełku)" koryto martwego Ełku

4 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy 1992 r Seminarium współorganizowane przez WWF: ustalono potrzebę wykonania pracy studialnej w zakresie możliwości renaturalizacji warunków wodnych w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Próg faszynowo-kamienny na K. Woźnawiejskim Pracownia Architektury Żywej (PAŻ) i Biebrzański PN opracowują Koncepcję programowo-przestrzenną renaturyzacji sieci hydrograficznej rzek Jegrzni i Ełku w rejonie Basenu Środkowego Biebrzańskiego Parku Narodowego - zadanie finansują WWF i GEF/SGP

5 Rozpoczęto prace nad dokumentacjami technicznymi Współpraca PAŻ, WWF i WZMiUW w Białymstoku nad opracowaniem dokumentacji technicznej zadań poza granicami BbPN renaturyzacji układu wodnego Ełk Kanał Rudzki kończy się opracowaniem dokumentacji technicznej przebudowy węzła Modzelówka. Kanał Woźnawiejski Współpraca WWF Biebrzański PN nad opracowaniem dokumentacji wykonawczej renaturyzacji układu wodnego Jegrznia Kanał Woźnawiejski kończy się wykonaniem dokumentacji dla tego rejonu działań.

6 Renaturyzacja sieci hydrograficznej Etap I ( LIFE09 NAT/PL/000258) W ramach I etapu projektu wykonano: jaz oraz 6 progów piętrzących na Kanale Woźnawiejskim wyremontowano most na rzece Jegrzni w Kuligach udrożniono koryto rzeki Jegrzni prowadzone są wykupy gruntów oraz zabiegi odkrzaczania wykonana została dokumentacja techniczna i projektowa na przebudowę węzła wodnego w Modzelówce i udrożnienie rzeki Ełk w kolejnym etapie Renaturyzacji Okres realizacji: wrzesień 2010 r grudzień 2016 r Całkowity budżet projektu: 15 mln zł Stan zaawansowania: 90%

7

8 Renaturyzacja sieci hydrograficznej Etap II Aplikowanie do funduszu LIFE Przygotowanie i złożenie wniosku do NFOŚiGW otrzymanie wsparcia eksperckiego, uszczegółowienie opisu zadań, dopracowanie opisu celów i rezultatów, wyłączenie z wniosku zadań, które mogą stanowić temat na oddzielny projekt, możliwość wprowadzania zmian we wniosku oraz budżecie. Wniosek został złożony do KE w czerwcu 2013 roku

9 Renaturyzacja sieci hydrograficznej Etap II Aplikowanie do funduszu LIFE - etap rewizji Pytania KE do złożonego wniosku dotyczyły: Czy istnieje niebezpieczeństwo nie uzyskania niezbędnych pozwoleń wodno-prawnych w przypadku w pełni nie rozwiązanej kwestii własności do gruntów na obszarze projektu? Szczegółów na temat obliczania kosztów infrastruktury i podstawowych parametrów technicznych konstrukcji, w celu zapewnienia ich porównywalności z innymi podobnymi inwestycjami. Jakie środki zostaną zastosowane aby przeciwdziałać lub minimalizować potencjalnie niekorzystny wpływ realizacji działań technicznych? Czy zastawka i inne budowle nie ograniczą migracji ryb? Uzasadnienie wysokości kosztów koszenia ręcznego i zakupu samochodu terenowego

10 Renaturyzacja sieci hydrograficznej Etap II Aplikowanie do funduszu LIFE - etap rewizji Pytania KE do złożonego wniosku dotyczyły: Dołączenia dokumentu potwierdzającego cenę gruntu dla danego typu użytkowania i lokalizacji, Wyjaśnienia potrzeby zakupu urządzeń biurowych/oprogramowania i przypisania go do konkretnego zadania, Dostarczenia deklaracji poparcia od RZGW, jako instytucji zarządzającej zlewnią, Jakie zasady i procedury będą stosowane w celu zapewnienia rozdzielenia środków i działań w ramach tego projektu z innymi projektami LIFE +, zarządzanymi przez Biebrzański Park Narodowy? Pytania o inne projekty realizowane w BbPN, czy ich działania się nie nakładają.

11 Renaturyzacja sieci hydrograficznej Etap II Aplikowanie do funduszu LIFE - etap rewizji Wprowadzono następujące zmiany: Zrezygnowano z realizacji jednego zdania z przedstawieniem uzasadnienia, Przedstawienie nowej kalkulacji kosztów danego zadania bądź złożenie stosownych wyjaśnień kalkulacji, Wprowadzono zmiany do treści ogólnej wniosku, wynikające z zaawansowania prac nad PZO dla obszaru SOO Dolina Biebrzy. KE w kolejnym piśmie przesłała instrukcję poprawy wniosku w kontekście przedstawionych wyjaśnień.

12 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy Konkluzje z pisania wniosku: Duża szczegółowość i aspektowość pytań na etapie rewizji, Szczegółowe uzasadnienie kalkulacji kosztów, Uzasadnienie zastosowanych technologii i spodziewanych rezultatów, Deklaracje poparcia od gmin, władz wojewódzkich, RDOŚ, RZGW, MŚ, lokalnych przedsiębiorców, Zaplanowanie działań z buforem czasowym, Stworzenie dla własnych potrzeb szczegółowego budżetu z rozbiciem pojedynczych składowych kosztów (HRF do NFOŚiGW), Bazowanie na dobrych praktykach z innych projektów.

13 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap II LIFE13 NAT/PL/ Rozpoczęcie projektu: r Zakończenie projektu: r Obszar projektu: ,00 ha Budżet: ponad 27 mln zł Stan zaawansowania: ok. 20%

14 Główne zadania projektu: przebudowa urządzeń wodnych węzła Modzelówka, miejscowe udrożnienie koryta rzeki Ełk, budowa przepustu z przejazdem na rzece Ełk m.in. dla maszyn rolniczych w rejonie uroczyska Dębiec, spowolnienie odpływu wód Kanałem Kapickim poprzez odbudowę obiektów małej retencji (zastawki i progi), wykup 530 ha gruntów, zabiegi odkrzaczania i koszenia, budowa infrastruktury turystycznej - wieża widokowa oraz kładki turystyczne na uroczysku Dębiec w sąsiedztwie rzeki Ełk, spotkania ze społecznością lokalną. jaz w Modzelówce

15 Cele projektu Poprawa warunków dla ochrony siedlisk zależnych od wód w Basenie Środkowym doliny Biebrzy, poprzez: Zasilenie w wodę obszaru oraz zatrzymanie procesów degradacyjnych siedlisk hydrogenicznych na obszarze systemu wodnego: Kanał Rudzki - rzeka Ełk rzeka Jegrznia Kanał Woźnawiejski, Kształtowanie warunków siedliskowych dla awifauny otwartych ekosystemów bagiennych, Pogodzenie wymagań ochrony przyrody z rozwojem działalności turystycznej, Kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody.

16 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap II Doświadczenia z realizacji projektu: 1. Kwestie organizacyjnie Stworzenie zespołu projektowego Powołanie Komitetu Sterującego W grudniu 2014 nastąpiła zmiana struktury organizacyjnej BbPN powstanie Działu Projektów Zatrudnienie prawnika, odpowiedzialnego za obsługę prawną realizowanych projektów LIFE w BbPN koszty overheads. Funkcjonowanie w oparciu o Postanowienia Wspólne, obowiązujące ustawy, ale również wewnętrzne zarządzenia Dyrektora BbPN Intensyfikacja prac w początkowej fazie projektu

17 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap II Doświadczenia z realizacji projektu: 2. Wykup gruntów Dla każdej działki sporządzamy operat szacunkowy oraz w księgach wieczystych zamieszczamy zapisy dotyczące przeznaczenia gruntów nieodwołalnie na cele ochrony przyrody. Zlecono ekspertyzę dotyczącą możliwości zakupu gruntów na terenie projektu, aby przyspieszyć realizację zadania. Zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego z dniem , które uniemożliwiają wykup gruntów na obszarze projektu poza parkiem narodowym. Wykupiliśmy 450 ha z planowanych 530 ha.

18 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap II Doświadczenia z realizacji projektu: 3. Realizacja zadań Znajomość przepisów prawa oraz monitorowanie zmian, Opóźnienia spowodowane przedłużającymi się procedurami przetargowymi, Zmiany kosztów zadań wynikające z przeprowadzonych postępowań przetargowych, Współpraca z Wykonawcami (zapisy umów, terminowość, prace techniczne poza sezonem lęgowym oraz praca w trudnym i wymagającym terenie).

19 Renaturyzacja sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym doliny Biebrzy. Etap II Doświadczenia z realizacji projektu: 4. Raportowanie i finanse Informowanie o problemach zagrażających terminowemu wykonaniu zadań kontakt z monitorem projektu oraz pisma do KE, W przypadku wątpliwości KE prosi o wyjaśnienia wprowadzonych zmian lub przedstawienie bardziej szczegółowych informacji w następnym raporcie, Szczegółowe raportowanie o zmianach, wyjaśnienia, załączniki w postaci pism, zdjęć, list obecności, Istnieje możliwość przesunięcia terminu raportowania, Oddzielna obsługa finansowa danego projektu (fakturowanie, wnioski o płatność do NFOŚiGW, rozliczenia do KE).

20 Dziękuję uprzejmie za uwagę Joanna Zawadzka koordynator ds. ochrony przyrody w projekcie LIFE13 NAT/PL/ Joanna.Zawadzka@biebrza.org.pl Osowiec Twierdza 8; Goniądz ;