PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ZMIANY MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO FARMA WIATROWA DOMANIÓW 2

Transkrypt

1 PRACOWNIA PROJEKTOWO USŁUGOWA MALUGA Bartosz Maluga Wrocław, ul. Blacharska 24/9 tel./fax (71) NIP PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ZMIANY MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO FARMA WIATROWA DOMANIÓW 2 opracowanie mgr inż. Bartosz Maluga mgr inż. Marta Ożga-Maluga Wrocław, marzec 2016

2 SPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE 3 II. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI 3 III. INFORMACJE O METODACH ZASTOSOWANYCH PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY 3 IV. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY TEGO STANU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU 4 1. Struktura funkcjonalno-przestrzenna 4 2. Prawne formy ochrony przyrody 5 3. Warunki klimatyczne 5 4. Szata roślinna i świat zwierzęcy 5 5. Gleby 5 6. Rzeźba terenu 6 7. Wody 6 8. Powietrze 7 9. Hałas Promieniowanie elektromagnetyczne Ryzyko wystąpienia poważnych awarii 9 V. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM 9 VI. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM 10 VII. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU 12 VIII. PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA Synteza ustaleń projektu planu Oddziaływania na poszczególne elementy środowiska Oddziaływania terenów 13 IX. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO 15 X. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO 15 XI. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE 16 XII. METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU 16 XIII. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM 17 2

3 I. WPROWADZENIE Prognoza oddziaływania na środowisko dotyczy projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Farma Wiatrowa Domaniów 2. Prognoza spełnia wymogi art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U Nr 199, poz ze zm.), zawiera także informacje wymagane przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu (uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości, pismo WSI DK) oraz przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu (uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości, sygn. pisma ZNS IJ). Integralną częścią opracowania jest rysunek prognozy. II. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI Projektowany dokument, jakim jest projekt zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Farma Wiatrowa Domaniów 2, zawiera ustalenia dotyczące zasad zagospodarowania terenów, w tym m. in. przeznaczenia terenów, zasad ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, zasad ochrony środowiska, przyrody oraz zasad kształtowania infrastruktury technicznej. Celem zmiany planu jest rezygnacja z możliwości lokalizacji na obszarze objętym projektem zmiany planu elektrowni wiatrowych (zmiana terenów przeznaczonych na tereny infrastruktury technicznej elektroenergetyka na tereny rolnicze). Dla obszaru obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Farma Wiatrowa Domaniów 2 uchwalony uchwałą Rady Gminy Domaniów Nr XLII/281/14 z dnia 27 lutego 2014 r. Projektowany dokument powiązany jest ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Domaniów. Nie obserwuje się powiązań z innymi dokumentami, w tym dotyczącymi prawnych form ochrony przyrody. III. INFORMACJE O METODACH ZASTOSOWANYCH PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY Prognoza została opracowana na podstawie analizy ustaleń projektu planu, inwentaryzacji oraz rozpoznaniu problemów związanych z ochroną środowiska, dotyczących obszaru objętego planem. Przy sporządzaniu prognozy wykorzystano także inne dokumenty i materiały studialne, w tym: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Farma Wiatrowa Domaniów 2, uchwalony uchwałą Rady Gminy Domaniów Nr XLII/281/14 z dnia 27 lutego 2014 r., Prognozę oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Farma Wiatrowa Domaniów 2, Wrocław 2014 r., 3

4 Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzoną na potrzeby Zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Domaniów, Szarapo I., Wrocław 2009 r., Opracowanie ekofizjograficzne sporządzone na potrzeby Zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Domaniów, Szarapo I., Wrocław 2009 r., Opracowanie ekofizjograficzne sporządzone na potrzeby miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w gminie Domaniów, Maluga B., Ożga-Maluga M., Wrocław 2011, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Domaniów, Domaniów 2010, Program ochrony środowiska gminy Domaniów, Domaniów 2004, Plan gospodarki odpadami gminy Domaniów, Domaniów 2004, Plan urządzeniowo-rolny gminy Domaniów, Wrocław 2008 r. Oddziaływanie projektu planu na środowisko oceniano posługując się następującymi kryteriami: rodzajem oddziaływania (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane), czasem trwania oddziaływania (krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe), częstotliwością oddziaływania (stałe, chwilowe), zasięgiem oddziaływania (miejscowe, ponadlokalne, regionalne), intensywnością przekształceń (nieistotne, nieznaczne, zauważalne, duże, zupełne), trwałością przekształceń (nieodwracalne, częściowo odwracalne, odwracalne), charakterem zmian (korzystne, bez znaczenia, niekorzystne). IV. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY TEGO STANU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU 1. Struktura funkcjonalno-przestrzenna Obszar opracowania obejmuje niezabudowane części wsi: Chwastnica, Domaniów, Kuchary, Kończyce, Kurzątkowice, Piskorzów, Piskorzówek, Polwica, Radoszkowice, Skrzypnik oraz Wyszkowice. Przez obszar przebiegają następujące trasy komunikacyjne: autostrada A4, relacji Jędrzychowice Wrocław Opole, Katowice Kraków, wyznaczająca północną granicę obszaru opracowania, droga powiatowa 1590D, relacji Piskorzów Piskorzówek Domaniów Kończyce granica powiatu, biegnąca południkowo, droga powiatowa 1595D, relacji droga powiatowa nr 396 Skrzypnik Domaniów droga powiatowa nr 1594D, przecinająca obszar równoleżnikowo, droga powiatowa 1597D, relacji Wyszkowice Domaniów oraz drogi gminne. Obszar użytkowany jest rolniczo, poprzecinany drogami, ciekami melioracyjnymi i zadrzewieniami śródpolnymi. Na obszarze opracowania występują niewielkie enklawy leśne oraz staw i rzeki: Mszana i Żurawka. Na południe od wsi Domaniów znajduje się cmentarz, ujęcie oraz stacja uzdatniania wody. 4

5 W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu struktura funkcjonalno-przestrzenna nie ulegnie zmianie, tj. większość obszaru objętego planem pozostanie użytkowana rolniczo. 2. Prawne formy ochrony przyrody Na terenie opracowania nie występują obszary i obiekty objęte ochroną prawną na podstawie Ustawy o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1651). W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu nie przewiduje się zmiany w tym zakresie, tj. utworzenia obszaru czy wyznaczenia obiektu objętego prawną formą ochrony przyrody. 3. Warunki klimatyczne W podziale Polski na regiony rolniczo-klimatyczne (Gumiński 1950) obszar opracowania stanowi część dzielnicy wrocławskiej. Średnia temperatura w ciągu roku przekracza tutaj 8,5 C. Liczba dni z przeciętną temperaturą dobową poniżej 0 C wynosi 11, a izoamplitudy roczne kształtują się na poziomie C. Opady roczne dochodzą do poziomu 600 mm i ich maksimum przypada na lipiec. Pokrywa śnieżna utrzymuje się średnio przez dni. Łagodny klimat sprawia, że okres wegetacji roślin trwa nawet do 220 dni. Przeważają wiatry z kierunków zachodnich i północnozachodnich. Warunki klimatyczne określane są jako korzystne dla rozwoju rolnictwa i osadnictwa. W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu nie przewiduje się zmiany warunków klimatycznych. 4. Szata roślinna i świat zwierzęcy Roślinność obszaru opracowania jest uboga. Dominują zbiorowiska roślinne o charakterze antropogenicznym, typowe dla gospodarki rolnej, o niskich walorach przyrodniczych. Największy udział w naturalnych zasobach przyrodniczych mają zadrzewienia wzdłuż dróg i cieków wodnych. Brak jest terenów leśnych. Nielicznie występują tutaj gatunki płazów i gadów: Żaby wodne, Ropuchy zwyczajne i Traszki zwyczajne, a z chronionych owadów Trzmiel ziemny i Trzmiel ogrodowy. Na strychu kościoła występują natomiast dwa gatunki nietoperzy, będące pod ochroną: Gacek brunatny oraz Mroczek późny. Ocenia się, że obszar opracowania nie stanowi ważnego obszaru z przyrodniczego punktu widzenia, zarówno pod względem florystycznym, jak i faunistycznym. Znaczenie przyrodnicze mają ekosystemy wodno-łąkowe wzdłuż rzeki Mszany. W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu nie przewiduje się zmian w tym zakresie. 5. Gleby Na obszarze dominują gleby wysokiej klasy bonitacyjnej, które odznaczają się wysoką urodzajnością i dużą pojemnością sorpcyjną. Zaliczane są one do bardzo odpornych na degradację, sprzyjają rozwojowi rolnictwa i prowadzeniu przetwórstwa rolno-spożywczego. Przeważają kompleksy pszenne bardzo dobre i dobre. Z uwagi na typologię najliczniej występują czarne ziemie. Nie stwierdzono zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi. 5

6 W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu nie nastąpi zmiana przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze, a tym samym gleby zachowają swoją dotychczasową klasę bonitacyjną. 6. Rzeźba terenu Obszar opracowania nie jest zróżnicowany pod względem wysokościowym. Generalnie na obszarze gminy wysokości pionowe kształtują się od 124,7 m n.p.m. (tereny położone przy północnej granicy gminy w miejscowości Teodorów) do ponad 150 m n.p.m. przy południowo-wschodniej granicy gminy oraz do 156,7 m n.p.m. na lokalnym wzniesieniu w południowej części gminy na południe od Grodziszowic. W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu nie przewiduje się zmian w tym zakresie. 7. Wody Wody powierzchniowe występują w postaci rzek: Żurawka, Mszana, stawów oraz rowów melioracyjnych. Ocenia się, że stan jakości tych wód jest niezadowalający, m.in. ze względu na brak uregulowanej gospodarki ściekowej oraz z powodu na odprowadzanie zanieczyszczeń (nawożenie) pochodzących z terenów użytkowanych rolniczo. Pierwszy poziom wodonośny w przepuszczalnych utworach kenozoicznych (piaski, pospółki) występuje na głębokości od 5 do 20 m. Zwierciadło wód tego poziomu jest swobodne lub miejscami napięte przez warstwy trudnoprzepuszczalnych glin morenowych. Głębiej wody podziemne zalegają w piaszczystych przewarstwieniach wśród trzeciorzędowych iłów. W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu nie przewiduje się pogorszenia stanu czystości i jakości wód. Mogą natomiast wystąpić utrudnienia z poprawą tego stanu (dalsze odprowadzanie zanieczyszczeń z terenów użytkowanych rolniczo oraz ewentualne aspekty formalne związane z realizacją sieci kanalizacyjnej). Na terenie gminy brak jest punktu ujętego w ramach sieci monitoringu wód powierzchniowych województwa dolnośląskiego, dlatego dane o zanieczyszczeniu wód powierzchniowych pochodzące z rzeki Żurawki oparte są na informacjach uzyskanych z Raportu o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2011 r., która dokonana została przy ujściu Żurawki do Ślęzy (na obszarze gminy Żórawina). Klasyfikacja stanu ekologicznego i chemicznego w ppk monitoringu operacyjnego: Źródło: Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Domaniów, Domaniów Ocenie poddano, w przypadku cieków silnie zmienionych, potencjał ekologiczny JCW (jednolite części wody rozumiane są jako oddzielne, znaczące elementy wód powierzchniowych, takich jak rzeka lub jej część, jezioro, inne zbiorniki wodne, itp., które dzielą się na naturalne, silnie zmienione i sztuczne), który klasyfikuje do jednej z czterech klas jakości: 6

7 klasa II oznacza potencjał ekologiczny maksymalny lub dobry, klasa III oznacza potencjał ekologiczny umiarkowany, klasa IV oznacza potencjał ekologiczny słaby, klasa V oznacza potencjał ekologiczny zły. Poziom czystości wód powierzchniowych w gminie jest niezadawalający. Do rzek odprowadzane są bowiem ścieki nie tylko z terenu gminy Domaniów, ale także z części obszaru gminy Borów. Ze względu na agrarny kierunek zagospodarowania omawianego obszaru znaczna cześć zanieczyszczeń pochodzi także z terenów użytkowanych rolniczo. Na terenie gminy Domaniów brak jest punktu ujętego w ramach sieci monitoringu wód podziemnych województwa dolnośląskiego, dlatego dane o ich zanieczyszczeniu oparte zostały na informacjach uzyskanych z punktu zlokalizowanego w miejscowości Gaj Oławski, który znajduje się w ramach tej samej Jednolitej Część Wód Podziemnych (Nr 114). Źródło: Ocena stanu czystości wód podziemnych województwa dolnośląskiego w 2011 r. W badanym punkcie na terenie powiatu oławskiego wody podziemne z czwartorzędowego poziomu wodonośnego zostały zaliczone do II klasy jakości dlatego można przyjąć, że wody podziemne znajdujące się na terenie gminy Domaniów, również charakteryzują się dobrą jakością. 8. Powietrze W oparciu o przepisy o ochronie środowiska Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu, w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, dokonuje corocznej oceny jakości powietrza dla województwa dolnośląskim, celem uzyskania informacji o stężeniu zanieczyszczeń w powietrzu. Pod kątem ochrony zdrowia ludzi, bada się stężenie w powietrzu następujących substancji: dwutlenku azotu (NO2), dwutlenku siarki (SO2), benzenu (C6H6), ołowiu (Pb), kadmu (Cd), arsenu (As), niklu (Ni), benzo(a)piranu B(a)P, tlenku węgla (CO), ozonu (O3), pyłu PM2,5, pyłu PM10. Pod kątem ochrony roślin uwzględnia się: dwutlenek siarki (SO2), tlenki azotu (NOx), ozon(o3). Ocena i wynikające z niej działania, odnoszone są do obszarów nazywanych strefami, które stanowi: aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250 tysięcy miasto o liczbie mieszkańców powyżej 100 tysięcy, pozostały obszar województwa. Wynikiem oceny, jest zaliczenie strefy do jednej z poniższych klas: klasa A jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych lub poziomów docelowych, 7

8 klasa B jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne, lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji, klasa C jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne lub poziomy docelowe, powiększone o margines tolerancji, a w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony poziomy dopuszczalne lub poziomy docelowe, klasa D1 jeżeli poziom stężeń ozonu nie przekracza poziomu celu długoterminowego, klasa D2 jeżeli poziom stężenia ozonu przekracza poziom celu długoterminowego. Gmina Domaniów, znajduje się w strefie dolnośląskiej. Klasyfikacja strefy dolnośląskiej w 2011 r. z uwzględnieniem kryteriów określonych w celu ochrony zdrowia: Źródło: Ocena stanu czystości wód podziemnych województwa dolnośląskiego w 2011 r. Klasyfikacja strefy dolnośląskiej w 2011 z uwzględnieniem kryteriów określonych w celu ochrony roślin: Źródło: Ocena stanu czystości wód podziemnych województwa dolnośląskiego w 2011 r. 9. Hałas Standardy akustyczne w środowisku dla terenów o różnych funkcjach określa rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 112). Tab. 3. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku wyrażone wskaźnikami LDWN i LN, które to wskaźniki mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem - dla zainwestowania występującego w obrębie obszaru opracowania MPZP. Dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku A w db Pozostałe obiekty i działalność Drogi lub linie kolejowe będąca źródłem hałasu Rodzaj terenu Tereny zabudowy zagrodowej Tereny rekreacyjno - wypoczynkowe LDWN LN LDWN LN przedział czasu odniesienia równy wszystkim dobom w roku porom nocy dobom w roku porom nocy Na klimat akustyczny wpływ ma głównie hałas komunikacyjny (drogowy, kolejowy). Hałas komunikacyjny można oceniać wg subiektywnej skali uciążliwości (opracowanej przez PZH). Dla niektórych terenów poziom dopuszczalny należy do kategorii o średniej, a nawet dużej uciążliwości. Tab. 4. Skala subiektywnej uciążliwości hałasu komunikacyjnego Uciążliwość Laeq [db] mała < 52 średnia duża

9 bardzo duża > 70 Głównymi czynnikami mającymi wpływ na poziom hałasu komunikacyjnego są natężenie ruchu i udział transportu ciężkiego w strumieniu wszystkich pojazdów, stan techniczny pojazdów, rodzaj nawierzchni dróg, organizacja ruchu drogowego. Największe zagrożenie hałasem stwarza autostrada A-4 (północna część obszaru opracowania położony jest w bezpośrednim sąsiedztwie autostrady). Według Generalnego Pomiaru Ruchu wykonanego przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, natężenie ruchu dla autostrady A4 na odcinku węzłem Krajków węzeł Brzezimierz w 2010 r. kształtował się następująco: Znaczne natężenie ruchu generują również przebiegające przez teren gminy drogi krajowe. W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu nie przewiduje się zmian w tym zakresie. 10. Promieniowanie elektromagnetyczne Na obszarze opracowania nie występują urządzenia stanowiące istotne źródło promieniowania elektromagnetycznego. W trakcie realizacji jest napowietrzna dwutorowa linia elektroenergetyczna 400kV (po północnej stronie autostrady, poza obszarem objętym zmianą planu) jej budowa jest wynikiem ustaleń odrębnego planu miejscowego, uchwalonego uchwałą Nr XLVII/314/14 Rady Gminy Domaniów z dnia 31 lipca 2014 r., dlatego ocena oddziaływania na środowisko tej linii nie została ujęta w niniejszej prognozie. W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu nie przewiduje się zmian w tym zakresie. 11. Ryzyko wystąpienia poważnych awarii Na obszarze opracowania nie występuje ryzyko wystąpienia poważnych awarii. Zagrożenia mogą być związane ze zdarzeniami losowymi, będącymi nie do przewidzenia na etapie sporządzania planu, w tym np. z wypadkami w transporcie kołowym, podczas przewozu materiałów niebezpiecznych dla środowiska oraz zdrowia i życia ludzi, a także z awarią przemysłową w zakładzie zaliczonym do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładzie o dużym ryzyku wystąpienia w nim poważnej awarii przemysłowej (na obszarze objętym planem brak jest takich zakładów). W przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu nie przewiduje się zmian w tym zakresie. V. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM Ocenia się, że znaczące oddziaływania nie wystąpią na obszarach położonych w sąsiedztwie obszaru objętego planem. Niezależnie od tego stwierdza się, że stan środowiska na tych obszarach jest zbliżony do stanu na obszarze 9

10 opracowania. Są to grunty rolne oraz, w dalszej odległości, tereny zabudowane wsi. Sposób zagospodarowania, bioróżnorodność oraz jakość poszczególnych elementów środowiska na tych obszarach wyróżniają praktycznie te same cechy, jakie można zaobserwować na obszarze objętym planem, w tym zbliżona struktura funkcjonalno-przestrzenna (tereny wiejskie), a także brak prawnych form ochrony przyrody. VI. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM Dla planu miejscowego istotne z punktu widzenia ochrony środowiska są priorytety wynikające z dokumentów ustanowionych na szczeblu rządowym, samorządowym, porozumień międzynarodowych oraz dokumentów i dyrektyw Unii Europejskiej. Do najważniejszych dokumentów zaliczyć należy: - Koncepcję Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2025, - Wstępny Projekt Narodowego Planu Rozwoju , - Narodową Strategię Rozwoju Regionalnego na lata , - Dyrektywy Unii Europejskiej: 1 98/83/UE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi, 2 Dyrektywy Ramowej UE dotyczącej wody, przyjętej w 1997 r., 3 Dyrektywy 98/15/EC z 27 lutego 1998 r. dot. wprowadzania zanieczyszczeń do wód, 4 Dyrektywy Ramowej w sprawie ogólnych zasad gospodarowania odpadami 75/442/EWG z 15 lipca 1975 r., Dyrektywy 9/31 WE w sprawie odpadów niebezpiecznych, 5 Dyrektywy 43/92 EEC z 21 maja 1992 r. (z późn. zm.) w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory oraz Dyrektywy 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979 r. o ochronie ptaków, będąca podstawą tworzenia Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000, Dokumentami rangi międzynarodowej o charakterze przestrzennym, stanowiącym podstawę do formułowania celów ochrony środowiska w programach krajowych są konwencje międzynarodowe, przyjęte przez stronę polską, m. in.: - Konwencja Genewska w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie odległości z 1979 r. wraz z II protokołem siarkowym z 1994 r. (Oslo), - Konwencja Berneńska o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych z 1979 r., - Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Kioto, 1997 r. wraz Protokółem., - Konwencja Ramsarska o obszarach wodno błotnych z 1971 r. ze zmianami w Paryżu (1982 r.) i Regina (1987 r.), - Konwencja ONZ o ochronie różnorodności biologicznej z Rio de Janeiro, 1992 r., - Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Rio de Janeiro, 1992 r., - Protokół Montrealski w sprawie substancji zubażających warstwę ozonową z 1987 r. wraz z poprawkami londyńskimi (1990 r.), wiedeńskimi (1992 r.). 10

11 Ponadto cele planu uwzględniają zapisy dokumentów strategicznych o randze krajowej. Są to między innymi: - II Polityka ekologiczna państwa, która nawiązuje do priorytetowych kierunków działań określonych w VI Programie działań Unii Europejskiej w dziedzinie środowiska. Dokument ten wskazuje narzędzia ochrony środowiska, a także problemy związane ze współpracą międzynarodową ze szczególnym uwzględnieniem UE. Swoje cele i zakres działań wyznacza w trzech horyzontach czasowych: do roku 2002, do roku 2010 i do roku Polityka ekologiczna państwa na lata z perspektywą do roku 2016 przedstawia cele w zakresie rozwiązań systemowych, wśród których wyróżnia włączenie aspektów ekologicznych do polityk sektorowych, a przede wszystkim do energetyki, przemysłu, transportu, gospodarki komunalnej i budownictwa, rolnictwa, leśnictwa i turystyki, aktywizację rynku na rzecz ochrony środowiska, zarządzanie środowiskiem, udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowisk, rozwój badań i postęp techniczny oraz ponoszenie odpowiedzialności za szkody w środowisku. Dokument ten dostrzega ważną rolę w ekologizacji planowania przestrzennego i użytkowania terenu oraz w edukacji ekologicznej i dostępie do informacji. - Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Programem działań mówi o zachowaniu całej rodzimej przyrody, bez względu na jej formę użytkowania oraz stopień jej przekształcenia lub zniszczenia. - Krajowy Program Zwiększania Lesistości, który jest instrumentem polityki leśnej w zakresie kształtowania przestrzeni przyrodniczej kraju, zawiera ogólne wytyczne sporządzania regionalnych planów przestrzennego zagospodarowania w dziedzinie zwiększania lesistości. - Krajowy Plan Gospodarki Odpadami określa zakres działania niezbędny do zaplanowania zintegrowanej gospodarki odpadami w kraju, w sposób zapewniający ochronę środowiska z uwzględnieniem obecnych i przyszłych możliwości technicznych, organizacyjnych. - Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych jest programem inwestycji rozbudowy systemów oczyszczalni ścieków w sektorze komunalnym. Program pozwoli na wyeliminowanie nieoczyszczonych ścieków (pochodzących ze źródeł miejskich i aglomeracji) z wód powierzchniowych. Dokument dotyczy także poprawy jakości wód powierzchniowych, będących potencjalnym źródłem poboru ujęć komunalnych. Zamierzeniem Programu jest również pobudzenie inicjatyw lokalnych (nowe miejsca pracy) oraz pełne dostosowanie do wymogów Unii Europejskiej w zakresie wyposażenia w system oczyszczalni ścieków i kanalizacji. Ustanowione na poziomach międzynarodowym i krajowym cele polityki ekologicznej znalazły swoje odzwierciedlenie w opracowanych na poziomie regionalnym dokumentach strategicznych, takich jak: Program Ochrony Środowiska Województwa Dolnośląskiego czy Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami. Plany miejscowe nie odnoszą się bezpośrednio do ochrony środowiska, jednak pośrednio realizują idee zrównoważonego rozwoju wskazując przeznaczenia dla poszczególnych terenów z uwzględnieniem aspektów środowiskowych i walorów przyrodniczych obszarów. Analizowany projekt planu miejscowego nie ingeruje w obszary objęte ochroną na terenie gminy i nie zmienia przeznaczeń terenów w taki sposób, aby wywołać negatywne oddziaływanie na środowisko. 11

12 Plany miejscowe realizują również zapisy zawarte w art ustawy Prawo ochrony środowiska w odniesieniu do sposobów zagospodarowania terenów oraz form ochrony przyrody, w tym również obszarów Natura 2000 ustanowionych na podstawie prawa Wspólnotowego. Ponadto z Prawa ochrony środowiska i z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wynika wprowadzenie w planach miejscowych standardów akustycznych dla poszczególnych typów zabudowy chronionej przed hałasem oraz wskazanie udziału powierzchni biologicznie czynnych dla poszczególnych przeznaczeń terenów. W kontekście tych przepisów w tekście planu uwzględnia się aspekty środowiskowe w zakresie ogólnych zasad ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego. Ponadto aspekty środowiskowe uwzględniane są w ramach zapisów dotyczących infrastruktury technicznej, systemów komunikacji i przeznaczeń poszczególnych terenów. Ocenia się, że analizowany projekt planu miejscowego jest spójny z kierunkami zagospodarowania przestrzennego zawartymi w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Domaniów oraz pozostałymi dokumentami strategicznymi w obrębie gminy, powiatu, województwa i kraju. VII. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, to: możliwość zagospodarowywania terenów w sposób niepożądany, odprowadzanie wód powierzchniowych z terenów rolniczych (zagrożenie zanieczyszczenia wód poprzez związki chemiczne stosowane w nawozach), brak zintegrowanego systemu sieci kanalizacyjnej (zagrożenie niekontrolowanego przesączania ścieków). Nie przewiduje się problemów związanych z obszarami podlegającymi ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (brak prawnych form ochrony przyrody oraz uwarunkowań do ustanowienia takich form ochrony przyrody). VIII. PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA Przy ocenie oddziaływań przyjęto założenie, że autorzy projektu planu uwzględnili wszystkie aspekty ochrony środowiska. Ocenę podzielono na trzy części: pierwsza to synteza ustaleń projektu planu (pkt 1), druga dotyczy prognozy oddziaływań na poszczególne elementy środowiska (pkt 2), trzecia dotyczy prognozy oddziaływań terenów (pkt 3). 1. Synteza ustaleń projektu planu Celem zmiany planu jest rezygnacja z możliwości lokalizacji na obszarze objętym projektem zmiany planu elektrowni wiatrowych (zmiana terenów przeznaczonych na tereny infrastruktury technicznej elektroenergetyka na tereny rolnicze). 12

13 2. Oddziaływania na poszczególne elementy środowiska Tabela 2. Oddziaływania na poszczególne elementy środowiska. Elementy środowiska Przewidywane oddziaływania Natura 2000 różnorodność biologiczna ludzie zwierzęta rośliny woda powietrze powierzchnia ziemi krajobraz klimat klimat akustyczny zasoby naturalne zabytki dobra materialne Rodzaj bezpośrednie pośrednie wtórne skumulowane Czas trwania krótkoterminowe średnioterminowe długoterminowe Częstotliwość stałe chwilowe Zasięg miejscowe ponadlokalne regionalne Legenda + oddziaływanie pozytywne 0 brak oddziaływań, oddziaływanie znikome - oddziaływanie negatywne Źródło: Opracowanie własne. Wpływ na siedliska przyrodnicze Na obszarze objętym opracowaniem nie występują siedliska przyrodnicze, w związku z tym nie będzie obserwowane oddziaływanie na te siedliska. Wpływ na chronione i rzadkie gatunki roślin Na obszarze objętym opracowaniem nie występują chronione i rzadkie gatunki roślin, w związku z tym nie będzie obserwowane oddziaływanie na te gatunki. Wpływ na zwierzęta Ocenia się, że brak możliwości lokalizacji farmy wiatrowej na tym obszarze będzie miało neutralny bądź pozytywny wpływ na zwierzęta. Wpływ na krajobraz Brak możliwości lokalizacji elektrowni wiatrowych będzie miał pozytywny wpływ na krajobraz. 13

14 Wpływ na rzeźbę i powierzchnię terenu Wpływ na rzeźbę terenu będzie nieistotny (lokalizacja turbin wiatrowych nie skutkowałaby zmianą rzeźby terenu). Zmiana planu na powierzchnię ziemi może mieć wpływ pozytywny, ponieważ nie będą konieczne prace budowlane związane z realizacją turbin wiatrowych. Wpływ na gleby Wpływ na glebę terenu będzie nieistotny (lokalizacja turbin wiatrowych nie skutkowałaby istotną zmianą warunków glebowych). Wpływ na klimat Realizacja ustaleń zmiany planu nie będzie miała wpływu na zmianę dotychczasowych warunków klimatycznych (lokalizacja turbin wiatrowych nie skutkowałaby zmianą warunków klimatycznych). Wpływ na powietrze Realizacja ustaleń zmiany planu nie będzie miała wpływu na powietrze (lokalizacja turbin wiatrowych nie skutkowałaby zmianą warunków aerosanitarnych). Wpływ na środowisko wodne Realizacja ustaleń planu nie będzie miała wpływu na środowisko wodne (lokalizacja turbin wiatrowych nie skutkowałaby zmianą warunków wodnych). Wpływ na klimat akustyczny Zmiana planu będzie miała pozytywny wpływ na klimat akustyczny (lokalizacja turbin wiatrowych potencjalnie mogła skutkować pogorszeniem jakości klimatu akustycznego, co mogło być związane z budową turbin, w tym transportem elementów turbin oraz wywozem urobku z wykopów pod fundamenty, a także z samą pracą turbin). Przyjmuje się, że w planie obowiązującym wprowadzono odpowiednie środki ochrony przed hałasem (przede wszystkim wyznaczono granicę strefy ochronnej związanej z ograniczeniami w zabudowie, zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu), niemniej ocenia się, że brak możliwości realiazcji turbin wiatrowych wykluczy jakiekolwiek ryzyko z tym związane. Wpływ na człowieka (efekty wizualne) Zmiana planu będzie miała pozytywny wpływ na człowieka (lokalizacja turbin wiatrowych potencjalnie mogła mieć wpływ na człowieka, co mogło być związane z występowaniem określonych zjawisk świetlnych). Wpływ na ornitofaunę i chiropterofaunę (ptaki i nietoperze) Zmiana planu będzie miała pozytywny wpływ na ptaki i nietoperze (lokalizacja turbin wiatrowych potencjalnie mogła mieć negatywny wpływ na ptaki i nietoperze, co mogło być spowodowane kolizją z obracającym się śmigłem lub wieżą turbiny). 14

15 3. Oddziaływania terenów Ocenia się, że oddziaływanie projektu zmiany planu będzie dla środowiska korzystne tereny, na których miały być lokalizowane elektrownie wiatrowe nadal będą wykorzystywane rolniczo, co przyczyni się do zachowania bioróżnorodności w obrębie tych terenów, a także wyelimunuje potencjalne negatywne oddziaływanie turbin wiatrowych na człowieka oraz ornitofaunę i chiropterofaunę. Ocena oddziaływania: - pod względem rodzaju oddziaływania bezpośrednie, - pod względem czasu trwania oddziaływania długoterminowe, - pod względem częstotliwości oddziaływania stałe, - pod względem zasięgu oddziaływania lokalne, - pod względem intensywności przekształceń nieznaczne, - pod względem trwałości przekształceń odwracalne, - pod względem charakteru zmian korzystne. Nie dokonuje się oceny oddziaływań pozostałych terenów, których przeznaczenia i zasad zabudowy i zagospodarowania projekt zmiany planu nie zmienia (zmiana planu nie ma wpływu na ocenę tych oddziaływań). IX. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO Zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U Nr 199, poz ze zm.) rozdziale 3, dziale VI dotyczącym postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania pochodzącego z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w przypadku projektów polityk, strategii, planów i programów opracowywany dokument nie będzie miał oddziaływania transgranicznego. X. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na cel i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru (brak bezpośrednich powiązań ekologicznych). Główne ustalenia projektu planu, mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, to: zachowanie korytarza ekologicznego, wymóg zapewnienia wysokiego udziału powierzchni biologicznie czynnej, odpowiednie ograniczenie powierzchni zabudowy (maksymalnie 40% powierzchni działki budowlanej) dotyczy zabudowy zagrodowej na terenach rolniczych, 15

16 wymóg zaopatrzenia w ciepło z indywidualnych źródeł ciepła o sprawności nie mniejszej niż 80%, opartych na spalaniu paliw stałych, ciekłych i gazowych, a także ciepło wytworzone z energii elektrycznej, energii odnawialnej oraz pochodzące z sieci ciepłowniczej dotyczy zabudowy zagrodowej na terenach rolniczych. W celu eliminacji bądź ograniczenia ewentualnych negatywnych skutków realizacji ustaleń planu miejscowego (oprócz rozwiązań przyjętych w projekcie) należy uwzględnić: konieczność dotrzymania wszelkich obowiązujących norm dotyczących ochrony poszczególnych komponentów środowiska, stosowanie proekologicznych i odnawialnych źródeł energii oraz stosowanie urządzeń grzewczych o wysokiej sprawności i niskim stopniu emisji, zdjęcie próchniczej warstwy gleby (humusu) i wtórne jej wykorzystanie (w przypadku realizacji zabudowy), ograniczenie do niezbędnego minimum trwałych przekształceń powierzchni ziemi. XI. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE Projektowany dokument ze względu na charakter przewidywanych zmian nie przewiduje rozwiązań alternatywnych. Zgodnie z art. 51 ust. 2 pkt 3 b ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko prognoza oddziaływania na środowisko powinna przedstawiać rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru, biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych. Celem projektowanego dokumentu jest rezygnacja z możliwości lokalizacji na obszarze objętym projektem zmiany planu elektrowni wiatrowych (zmiana terenów przeznaczonych na tereny infrastruktury technicznej elektroenergetyka na tereny rolnicze). Ustalenia projektu zmiany planu nie ingerują w tereny o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych i zawierają rozwiązania korzystne dla środowiska, dlatego prognoza nie prezentuje rozwiązań alternatywnych do proponowanych w ustaleniach planu uznając, że zaproponowane ustalenia są najkorzystniejsze dla środowiska w kontekście istniejących uwarunkowań i kierunków rozwoju gminy. XII. METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU W celu analizy skutków realizacji postanowień projektu planu pod kątem wpływu na środowisko proponuje się przeprowadzenie: 1. Analizy oddziaływania ustaleń planu na środowisko poprzez okresowe badania stanu środowiska (monitoring środowiska, w tym przede wszystkim monitoring ptaków i nietoperzy, a także analizę wpływu sposobu użytkowania terenów na jakość życia mieszkańców), 2. Analizy przestrzegania ustaleń planu poprzez ocenę wdrożenia planu, analizę stanu zainwestowania, analizę przestrzegania regulacji planu, aktualizowanie zmian przestrzennych oraz potrzeb i preferencji mieszkańców, a także tendencji rozwojowych obszarów i przyjętych założeń polityki przestrzennej. 16

17 Częstotliwość przeprowadzania powyższych analiz powinna być uwarunkowana częstotliwością badania aktualności kierunków polityki przestrzennej, zawartych w planach, programach i studiach oraz w aktach prawa miejscowego. Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wyniki omawianych analiz powinny być przekazywane co najmniej raz w czasie trwania kadencji rady, a więc takie analizy również co najmniej raz w czasie trwania kadencji rady winny być przeprowadzone. W niniejszym opracowaniu nie proponuje się odstępstwa od tej zasady. XIII. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Farma Wiatrowa Domaniów 2. Dla obszaru obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Farma Wiatrowa Domaniów 2 uchwalony uchwałą Rady Gminy Domaniów Nr XLII/281/14 z dnia 27 lutego 2014 r. Celem zmiany planu jest rezygnacja z możliwości lokalizacji na obszarze objętym projektem zmiany planu elektrowni wiatrowych (zmiana terenów przeznaczonych na tereny infrastruktury technicznej elektroenergetyka na tereny rolnicze). Projektowany dokument powiązany jest ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Domaniów. Na terenie opracowania nie występują obszary i obiekty objęte ochroną prawną na podstawie Ustawy o ochronie przyrody. Obszar opracowania nie stanowi ważnego obszaru z przyrodniczego punktu widzenia, zarówno pod względem florystycznym, jak i faunistycznym. Znaczenie przyrodnicze mają ekosystemy wodno-łąkowe wzdłuż rzeki Mszany. Na obszarze objętym opracowaniem nie występują siedliska przyrodnicze, chronione i rzadkie gatunki roślin, w związku z tym nie będzie obserwowane oddziaływanie na te siedliska i gatunki. Ocenia się, że brak możliwości lokalizacji farmy wiatrowej na tym obszarze będzie miało neutralny bądź pozytywny wpływ na zwierzęta. Brak możliwości lokalizacji elektrowni wiatrowych będzie miał pozytywny wpływ na krajobraz. Wpływ na rzeźbę terenu i glebę będzie nieistotny. Realizacja ustaleń zmiany planu nie będzie miała wpływu na zmianę dotychczasowych warunków klimatycznych, na powietrze, na środowisko wodne. Zmiana planu będzie miała pozytywny wpływ na klimat akustyczny, na ptaki i nietoperze. Ocenia się, że oddziaływanie projektu zmiany planu będzie dla środowiska korzystne: - pod względem rodzaju oddziaływania bezpośrednie, - pod względem czasu trwania oddziaływania długoterminowe, - pod względem częstotliwości oddziaływania stałe, - pod względem zasięgu oddziaływania lokalne, 17

18 - pod względem intensywności przekształceń nieznaczne, - pod względem trwałości przekształceń odwracalne, - pod względem charakteru zmian korzystne. Opracowywany dokument nie będzie miał oddziaływania transgranicznego. W celu eliminacji bądź ograniczenia ewentualnych negatywnych skutków realizacji ustaleń planu miejscowego (oprócz rozwiązań przyjętych w projekcie) należy uwzględnić: konieczność dotrzymania wszelkich obowiązujących norm dotyczących ochrony poszczególnych komponentów środowiska, stosowanie proekologicznych i odnawialnych źródeł energii oraz stosowanie urządzeń grzewczych o wysokiej sprawności i niskim stopniu emisji, zdjęcie próchniczej warstwy gleby (humusu) i wtórne jej wykorzystanie (w przypadku realizacji zabudowy), ograniczenie do niezbędnego minimum trwałych przekształceń powierzchni ziemi. 18