Ogólne postępowanie administracyjne

Transkrypt

1 Akademia Prawa Robert Kędziora Ogólne postępowanie administracyjne 4 wydanie CHBeck

2 AKADEMIA PRAWA Ogólne postępowanie administracyjne

3 W sprzedaży: M Wierzbowski (red) POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE OGÓLNE, PODATKOWE, EGZEKUCYJNE I PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI, wyd 16 Podręczniki Prawnicze W Federczyk, N Klimaszewski, B Majchrzak POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE, wyd 4 Wykłady Becka M Rojewski POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE OGÓLNE, PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI I EGZEKUCYJNE, wyd 2 Kazusy Becka P Gołaszewski POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE I SĄDOWOADMINISTRACYJNE wyd 3 Plansze Becka A Suławko-Karetko, M Rojewski KODEKS POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO ORZECZNICTWO wyd 3 Zbiory Orzecznictwa Becka KODEKS POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO Z WPROWADZENIEM, wyd 29 Twoje Prawo wwwksiegarniabeckpl

4 Akademia Prawa dr Robert Kędziora Ogólne postępowanie administracyjne 4 wydanie Wydawnictwo CHBECK Warszawa 2015

5 Wydawca: Aneta Flisek Wydawnictwo CHBeck 2015 Wydawnictwo CHBeck Sp z oo ul Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: TiMPrint Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN ISBN e-book

6 Spis treści Wykaz skrótów Wykaz podstawowej literatury XV XXI Wstęp XXV Rozdział 1 Wprowadzenie do prawa o postępowaniu administracyjnym 1 1 Uwagi wstępne 1 2 Zarys ewolucji polskiego prawa o postępowaniu administracyjnym oraz polskiego sądownictwa administracyjnego 3 3 Zakres obowiązywania Kodeksu postępowania administracyjnego 10 I Ogólne postępowanie administracyjne 11 II Postępowanie w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami administracji publicznej w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego 14 III Postępowanie w sprawach wydawania zaświadczeń 15 IV Postępowanie w sprawach skarg i wniosków 16 V Wyłączenia spod zakresu obowiązywania Kodeksu postępowania administracyjnego 17 Rozdział 2 Organ administracji publicznej w postępowaniu administracyjnym 21 4 Zakres podmiotowy ogólnego postępowania administracyjnego 21 I Uwagi wstępne 22 II Kompetencja procesowa organu administracji publicznej 23 III Organy administracji publicznej wydające decyzje administracyjne w sprawach indywidualnych 24 1 Organy administracji rządowej 25 2 Organy jednostek samorządu terytorialnego 29 3 Inne organy państwowe i inne podmioty wydające decyzje administracyjne w sprawach indywidualnych 33 IV Organy kolegialne w postępowaniu administracyjnym 37 5 Właściwość organu 39 V

7 Spis treści I Pojęcie i źródła właściwości organu 39 II Właściwość rzeczowa 40 III Właściwość miejscowa 41 IV Właściwość instancyjna 43 1 Pojęcie właściwości instancyjnej 43 2 Organy wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym 43 3 Organy naczelne w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego 45 V Zasada obowiązku przestrzegania właściwości z urzędu 46 VI Skutki prawne naruszenia przepisów o właściwości 47 6 Spory o właściwość między organami administracji publicznej 48 I Pojęcie i rodzaje sporów między organami administracji publicznej 48 II Spory o właściwość 50 III Spory kompetencyjne 52 7 Wyłączenie pracownika i organu administracji publicznej od załatwienia sprawy 53 I Uwagi ogólne 54 II Wyłączenie pracownika 54 1 Zakres podmiotowy instytucji wyłączenia pracownika 54 2 Wyłączenie pracownika z mocy prawa 57 3 Wyłączenie pracownika na żądanie lub z urzędu 61 4 Skutki prawne wyłączenia pracownika 62 5 Skutki prawne naruszenia przepisów o wyłączeniu pracownika 63 III Wyłączenie organu administracji publicznej 63 1 Podstawy wyłączenia organu 63 2 Skutki prawne wyłączenia organu 64 IV Utrata zdolności do prowadzenia postępowania przez organ kolegialny i poszczególnych jego członków 66 Rozdział 3 Strona i inni uczestnicy postępowania administracyjnego 67 8 Strona postępowania administracyjnego 67 I Uwagi ogólne 68 II Interes prawny w postępowaniu administracyjnym 71 III Zdolność administracyjnoprawna 73 IV Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych stron postępowania administracyjnego 75 1 Uwagi ogólne 75 2 Zdolność prawna 75 3 Zdolność do czynności prawnych 76 4 Przedstawicielstwo w postępowaniu administracyjnym 77 9 Pełnomocnictwo procesowe 80 I Ustanowienie pełnomocnika 80 II Zakres umocowania 83 III Skutki procesowe ustanowienia pełnomocnika 83 IV Pełnomocnictwo domniemane Następstwo procesowe Uczestnicy postępowania na prawach strony 87 I Uwagi ogólne 88 II Organizacja społeczna w postępowaniu administracyjnym 89 III Prokurator 91 IV Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka 95 V Inni uczestnicy na prawach strony w postępowaniu administracyjnym 96 VI

8 Spis treści Rozdział 4 Zasady ogólne postępowania administracyjnego Uwagi ogólne 97 I Pojęcie i charakter zasad ogólnych postępowania administracyjnego 98 II Funkcje zasad ogólnych postępowania administracyjnego 100 III Inne zasady stosowane w postępowaniu administracyjnym Uwagi wstępne Zasady konstytucyjne Zasady sformułowane przez doktrynę i orzecznictwo Zasada praworządności Zasada prawdy obiektywnej Zasada uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli Zasada zaufania do władzy publicznej 112 I Uwagi wstępne 112 II Kodeksowe gwarancje zasady zaufania do władzy publicznej 113 III Obowiązek równego traktowania stron postępowania 115 IV Pewność w sferze stosowania prawa 116 V Zasada zaufania w świetle orzecznictwa 117 VI Kultura administrowania Zasada obowiązku udzielania informacji stronom i innym uczestnikom postępowania Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu 121 I Zakres uprawnień strony w postępowaniu administracyjnym 122 II Ograniczenie zasady czynnego udziału strony w postępowaniu 125 III Skutki prawne naruszenia zasady czynnego udziału strony w postępowaniu Zasada przekonywania Zasada szybkości i prostoty postępowania 127 I Uwagi wstępne 127 II Szybkość postępowania i jej gwarancje procesowe 128 III Ekonomika procesowa Zasada ugodowego załatwiania spornych spraw administracyjnych 129 I Istota ugody administracyjnej 130 II Realizacja zasady ogólnej z art 13 KPA Zasada pisemności postępowania Zasada dwuinstancyjności postępowania 138 I Istota i zakres zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego 138 II Prawne ograniczenia zasady dwuinstancyjności postępowania 140 III Skutki prawne naruszenia zasady dwuinstancyjności postępowania Zasada trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych 141 I Pojęcie ostatecznej decyzji administracyjnej 141 II Trwałość ostatecznych decyzji administracyjnych Zasada sądowej weryfikacji decyzji ostatecznych 143 Rozdział 5 Czynności techniczno-procesowe postępowania administracyjnego Uwagi wstępne Doręczenia 146 I Uwagi wstępne Pojęcie i skutki prawne doręczenia Zasada oficjalności doręczeń 148 II Zakres podmiotowy doręczenia 148 VII

9 Spis treści III Pokwitowanie odbioru pisma 151 IV Doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznej 152 V Doręczenie właściwe (zwykłe) Doręczanie pism osobom fizycznym Doręczanie pism jednostkom organizacyjnym 160 VI Doręczenie zastępcze Doręczenie zastępcze w trybie art 43 KPA Doręczenie zastępcze w trybie art 44 KPA (doręczenie subsydiarne) 163 VII Doręczenia szczególne 164 VIII Doręczenie przez ogłoszenie publiczne Wezwania 166 I Pojęcie wezwania 166 II Zasady dotyczące wzywania osób do udziału w czynnościach procesowych Uwagi ogólne Zakres przedmiotowy i podmiotowy wezwania Elementy wezwania Wezwanie w sprawach niecierpiących zwłoki Obowiązek osobistego stawiennictwa i jego ograniczenia Zakres terytorialny obowiązku osobistego stawiennictwa Pomoc prawna Bezwzględny obowiązek osobistego stawiennictwa 171 III Zwrot należności z tytułu zadośćuczynienia wezwaniu Utrwalanie na piśmie czynności procesowych 172 I Protokół w postępowaniu administracyjnym 172 II Adnotacja 177 III Metryka sprawy Udostępnianie akt sprawy administracyjnej 180 I Uwagi wstępne 180 II Uprawnienia strony postępowania w zakresie dostępu do akt sprawy 181 III Granice jawności akt sprawy dla strony postępowania 184 Rozdział 6 Terminy w postępowaniu administracyjnym Uwagi ogólne Obliczanie terminów w postępowaniu administracyjnym Terminy procesowe dla stron i innych uczestników postępowania 191 I Terminy ustawowe i urzędowe 191 II Przywrócenie terminu procesowego Uwagi wstępne Przesłanki przywrócenia terminu Właściwość organu w sprawie przywrócenia terminu Orzeczenie w przedmiocie przywrócenia terminu Terminy załatwiania spraw administracyjnych 198 I Uwagi wstępne 199 II Długość terminów załatwiania spraw 200 III Obowiązek sygnalizacji 203 IV Bezczynność organu i przewlekłe prowadzenie postępowania 204 V Procesowe gwarancje szybkości postępowania administracyjnego 208 VI Odpowiedzialność pracownika 211 Rozdział 7 Wszczęcie postępowania administracyjnego Uwagi wstępne 215 VIII

10 Spis treści 36 Sposoby wszczęcia postępowania 216 I Uwagi wstępne 217 II Wszczęcie postępowania na żądanie 217 III Wszczęcie postępowania z urzędu 218 IV Wszczęcie jednego postępowania w dwu lub więcej sprawach Forma i data wszczęcia postępowania 221 I Orzekanie o wszczęciu postępowania 221 II Data wszczęcia postępowania 225 III Zawiadomienie o wszczęciu postępowania Podania w postępowaniu administracyjnym 226 I Pojęcie i przedmiot podania 227 II Sposoby wnoszenia podań 227 III Wymogi co do formy i treści podania Braki w podaniach Ustalenie właściwości organu 235 Rozdział 8 Postępowanie wyjaśniające Uwagi wstępne 239 I Zakres postępowania wyjaśniającego 239 II Pojęcie i przedmiot dowodu Pojęcie dowodu Przedmiot dowodu Uprawdopodobnienie Formy postępowania wyjaśniającego 243 I Postępowanie gabinetowe 243 II Rozprawa administracyjna Istota rozprawy Przesłanki przeprowadzenia rozprawy Czynności organizujące rozprawę Przebieg rozprawy Środki dowodowe w postępowaniu administracyjnym 254 I Zasada otwartego katalogu środków dowodowych 255 II Zasada równej mocy środków dowodowych 256 III Dowód z dokumentu Pojęcie i rodzaje dokumentów Moc dowodowa dokumentu urzędowego w postępowaniu administracyjnym 259 IV Dowód z zeznań świadka Zdolność bycia świadkiem w postępowaniu administracyjnym Prawne ograniczenia w przeprowadzaniu dowodu z zeznań świadka Uwagi wstępne Prawo odmowy zeznań Prawo odmowy odpowiedzi na pytania Tryb przeprowadzania dowodu z zeznań świadka 264 V Dowód z opinii biegłego 266 VI Oględziny 269 VII Dowód z przesłuchania strony 271 VIII Inne środki dowodowe Zasady postępowania dowodowego 275 I Uwagi wstępne 275 II Realizacja zasady prawdy obiektywnej w postępowaniu wyjaśniającym Uwagi wstępne 276 IX

11 Spis treści 2 Konstrukcja prawna postępowania dowodowego Obowiązek wyczerpującego zebrania materiału dowodowego Obowiązek wyczerpującego rozpatrzenia materiału dowodowego Zasada bezpośredniości postępowania dowodowego Postanowienie dowodowe 281 III Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu dowodowym 282 IV Zasada swobodnej oceny dowodów Zawieszenie postępowania administracyjnego 288 I Uwagi ogólne 289 II Zawieszenie postępowania administracyjnego z urzędu Uwagi wstępne Braki podmiotowe w postępowaniu administracyjnym Zagadnienie prejudycjalne (wstępne) 292 III Zawieszenie postępowania administracyjnego na żądanie strony 295 IV Podjęcie postępowania 297 V Orzeczenie w przedmiocie zawieszenia postępowania 297 VI Skutki prawne zawieszenia postępowania 300 Rozdział 9 Rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym Decyzja administracyjna 301 I Pojęcie decyzji administracyjnej Decyzja administracyjna w znaczeniu materialnym Decyzja administracyjna w znaczeniu procesowym 304 II Struktura decyzji administracyjnej Uwagi wstępne Obligatoryjne składniki decyzji administracyjnej Oznaczenie organu administracji publicznej Data wydania decyzji Oznaczenie strony lub stron Powołanie podstawy prawnej Rozstrzygnięcie Uzasadnienie faktyczne i prawne Pouczenie o środkach prawnych Podpis Dodatkowe składniki decyzji administracyjnej 318 III Rygor natychmiastowej wykonalności 319 IV Forma decyzji administracyjnej 320 V Zasada związania organu wydaną decyzją Umorzenie postępowania administracyjnego 323 I Uwagi wstępne 323 II Umorzenie postępowania administracyjnego z urzędu 324 III Umorzenie postępowania na żądanie strony Współdziałanie organów przy wydawaniu decyzji Rektyfikacja i wyjaśnianie wątpliwości co do treści decyzji administracyjnej 333 I Rektyfikacja decyzji administracyjnej w trybie art 111 KPA 333 II Rektyfikacja decyzji administracyjnej w trybie art KPA 335 III Wyjaśnianie wątpliwości co do treści decyzji administracyjnej Ugoda administracyjna 338 I Przesłanki zawarcia ugody administracyjnej 339 II Procedura zawierania ugody administracyjnej 342 III Forma i struktura ugody administracyjnej 343 IV Zatwierdzenie ugody administracyjnej 345 X

12 Spis treści V Wykonalność ugody administracyjnej 347 VI Skutki prawne zatwierdzonej ugody administracyjnej Postanowienie organu administracji publicznej 348 I Pojęcie postanowienia 348 II Rodzaje postanowień 350 III Forma i struktura postanowienia 352 Rozdział 10 Weryfikacja decyzji i postanowień w administracyjnym toku instancji Uwagi wstępne Odwołanie 358 I Konstrukcja prawna odwołania Prawo odwołania Przedmiot odwołania Podmiot uprawniony do wniesienia odwołania Treść i forma odwołania Termin do wniesienia odwołania Moc prawna odwołania 365 II Organ właściwy do rozpatrzenia odwołania Postępowanie odwoławcze 368 I Uwagi wstępne 369 II Postępowanie odwoławcze przed organem I instancji Zawiadomienie o wniesieniu odwołania Kontrola decyzji wydanej w I instancji Przekazanie odwołania organowi odwoławczemu 373 III Postępowanie przed organem odwoławczym Uwagi ogólne Czynności wstępne postępowania przed organem odwoławczym Uwagi ogólne Niedopuszczalność odwołania Uchybienie terminu do wniesienia odwołania Prawna forma zakończenia stadium procesowego czynności wstępnych organu odwoławczego Wstrzymanie natychmiastowego wykonania decyzji Postępowanie rozpoznawcze przed organem II instancji Cofnięcie odwołania Zakończenie postępowania odwoławczego Uwagi ogólne Decyzje organu odwoławczego 384 A Utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji (art pkt 1 KPA) 384 B Uchylenie zaskarżonej decyzji w całości albo w części i orzeczenie w tym zakresie co do istoty sprawy (art pkt 2 in principio KPA) 385 C Uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania I instancji w całości albo w części (art pkt 2 in fine KPA) 386 D Umorzenie postępowania odwoławczego (art pkt 3 KPA) 387 E Uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji (art KPA) 388 XI

13 Spis treści F Uchylenie zaskarżonej decyzji i zobowiązanie organu I instancji do wydania decyzji o określonej treści (art KPA) Zakaz reformationis in peius Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy Zażalenie 398 I Pojęcie i przedmiot zażalenia 399 II Weryfikacja postanowień, na które nie służy zażalenie 400 III Podmiot uprawniony do wniesienia zażalenia 401 IV Termin do wniesienia zażalenia 401 V Moc prawna zażalenia 402 VI Postępowanie zażaleniowe 402 Rozdział 11 Nadzwyczajne środki weryfikacji aktów administracyjnych Uwagi wstępne Wznowienie postępowania administracyjnego 405 I Uwagi ogólne 406 II Podstawy wznowienia postępowania Uwagi wstępne Katalog podstaw wznowienia postępowania Wydanie decyzji na podstawie fałszywych dowodów (art pkt 1 KPA) Wydanie decyzji w wyniku przestępstwa (art pkt 2 KPA) Wydanie decyzji przez pracownika lub organ podlegający wyłączeniu (art pkt 3 KPA) Naruszenie prawa strony do udziału w postępowaniu administracyjnym (art pkt 4 KPA) Wyjście na jaw nowych okoliczności faktycznych lub nowych dowodów (art pkt 5 KPA) Wydanie decyzji bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu (art pkt 6 KPA) Odmienne rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego przez właściwy organ lub sąd (art pkt 7 KPA) Uchylenie lub zmiana decyzji lub orzeczenia sądu, w oparciu o które wydana została decyzja (art pkt 8 KPA) Wznowienie postępowania administracyjnego jako skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (art 145a KPA) Wznowienie postępowania administracyjnego jako skutek naruszenia zasady równego traktowania (art 145b KPA) 420 III Procedura wznowienia postępowania Inicjatywa wznowienia postępowania Termin wznowienia postępowania Właściwość organu w procedurze wznowienia postępowania Wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Przebieg postępowania wznowieniowego Stadium wszczęcia postępowania Postępowanie rozpoznawcze Zakończenie wznowionego postępowania Stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej 433 I Uwagi ogólne 435 II Podstawy stwierdzenia nieważności decyzji Uwagi ogólne Katalog podstaw stwierdzenia nieważności decyzji 438 XII

14 Spis treści 21 Wydanie decyzji z naruszeniem przepisów o właściwości (art pkt 1 KPA) Wydanie decyzji bez podstawy prawnej (art pkt 2 KPA) Wydanie decyzji z rażącym naruszeniem prawa (art pkt 2 KPA) Wydanie decyzji w sprawie już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną (art pkt 3 KPA) Skierowanie decyzji do osoby niebędącej stroną w sprawie (art pkt 4 KPA) Wydanie decyzji trwale niewykonalnej (art pkt 5 KPA) Wydanie decyzji, która w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą (art pkt 6 KPA) Wydanie decyzji zawierającej wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa (art pkt 7 KPA) 445 III Okoliczności wyłączające możliwość stwierdzenia nieważności decyzji 446 IV Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej Organ właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji Wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Stadium rozpoznawcze Zakończenie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Odpowiedzialność odszkodowawcza organu administracji publicznej Uchylenie lub zmiana ostatecznej decyzji administracyjnej na podstawie art 154 i 155 KPA 455 I Uwagi ogólne 456 II Nabycie prawa na podstawie decyzji administracyjnej 456 III Uchylenie lub zmiana decyzji administracyjnej w trybie art 154 KPA 458 IV Uchylenie lub zmiana decyzji administracyjnej w trybie art 155 KPA Inne nadzwyczajne środki weryfikacji decyzji administracyjnych 462 I Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji administracyjnej 462 II Uchylenie decyzji administracyjnej na podstawie art KPA 464 III Postępowanie w stanie nagłej konieczności administracyjnej 465 IV Uchylenie lub zmiana decyzji administracyjnej na podstawie przepisów szczególnych 467 Rozdział 12 Postępowanie w sprawach wydawania zaświadczeń Pojęcie zaświadczenia Wydawanie zaświadczeń 470 Rozdział 13 Postępowanie w sprawach skarg i wniosków Uwagi wstępne 479 I Prawo wnoszenia petycji, skarg i wniosków 480 II Organy prowadzące postępowanie w sprawach skarg i wniosków 481 III Petycja Skarga 483 I Przedmiot i treść skargi 484 II Właściwość organów w postępowaniu skargowym 485 III Skarga złożona w sprawie indywidualnej w rozumieniu art 1 pkt 1 i 2 KPA 487 IV Rozpatrzenie i załatwienie skargi 489 XIII

15 Spis treści V Termin załatwienia skargi 491 VI Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi 492 VII Postępowanie ze skargą pieniacką Wniosek Organizacja przyjmowania skarg i wniosków 495 I Przyjmowanie skarg i wniosków 496 II Udział prasy i organizacji społecznych w postępowaniu skargowym i wnioskowym Nadzór i kontrola nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i wniosków 498 Rozdział 14 Opłaty i koszty postępowania Opłaty administracyjne 501 I Uwagi wstępne 501 II Opłata skarbowa 501 III Inne opłaty administracyjne Koszty postępowania 504 Indeks rzeczowy 509 XIV

16 Wykaz skrótów 1 Źródła prawa DorDokElR rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z r w sprawie sporządzania i doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych (DzU Nr 206, poz 1216 ze zm) EgzAdmU ustawa z r o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn DzU z 2014 r poz 1619 ze zm) GospNierU ustawa z r o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn DzU z 2014 r poz 518 ze zm) InfDziałU ustawa z r o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (tekst jedn DzU z 2014 r poz 1114) InspOchrŚrU ustawa z r o Inspekcji Ochrony Środowiska (tekst jedn DzU z 2013 r poz 686 ze zm) JęzPolU ustawa z r o języku polskim (tekst jedn DzU z 2011 r Nr 43, poz 224 ze zm) KC Kodeks cywilny KK Kodeks karny KKS Kodeks karny skarbowy Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej KP Kodeks pracy KPA Kodeks postępowania administra cyjnego KPC Kodeks postępowania cywilnego KPK Kodeks postępowania karnego KRO Kodeks rodzinny i opiekuń czy KRSU ustawa z r o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn DzU z 2013 r poz 1203 ze zm) KSH Kodeks spółek handlowych XV

17 Wykaz skrótów OchrKonkurU ustawa z r o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jedn DzU z 2015 r poz 184) OchrInfNiejU ustawa z r o ochronie informacji niejawnych (DzU Nr 182, poz 1228 ze zm) OdpMajFPU ustawa z r o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa (DzU Nr 34, poz 173) OpłSkarbU ustawa z r o opłacie skarbowej (tekst jedn DzU z 2014 r poz 1628 ze zm) OrdPod ustawa z r Ordynacja podatkowa (tekst jedn DzU z 2012 r poz 749 ze zm) PetycjeU ustawa z r o petycjach (DzU z 2014 r poz 1195) PodElU ustawa z r o podpisie elektronicznym (tekst jedn DzU z 2013 r poz 262 ze zm) PracUrzPańU ustawa z r o pracownikach urzędów państwowych (tekst jedn DzU z 2013 r poz 269 ze zm) PrBud ustawa z r Prawo budowlane (tekst jedn DzU z 2013 r poz 1409 ze zm) ProkU ustawa z r o prokuraturze (tekst jedn DzU z 2011 r Nr 270, poz 1599 ze zm) PrPoczt ustawa z r Prawo pocztowe (DzU z 2012 r poz 1529) PrPostSAdm ustawa z r Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn DzU z 2012 r poz 270 ze zm) PrWłPrzem ustawa z r Prawo własności przemysłowej (tekst jedn DzU z 2013 r poz 1410) PrZgrom ustawa z r Prawo o zgromadzeniach (tekst jedn DzU z 2013 r poz 397) RMU ustawa z r o Radzie Ministrów (tekst jedn DzU z 2012 r poz 392 ze zm) RPOU ustawa z r o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jedn DzU z 2014 r poz 1648 ze zm) SamGminU ustawa z r o samorządzie gminnym (tekst jedn DzU z 2013 r poz 594 ze zm) SamKOU ustawa z r o samorządowych kolegiach odwoławczych (tekst jedn DzU z 2001 r Nr 79, poz 856 ze zm) SamPowiatU ustawa z r o samorządzie powiatowym (tekst jedn DzU z 2013 r poz 595 ze zm) SamWojewU ustawa z r o samorządzie województwa (tekst jedn DzU z 2013 r poz 596 ze zm) SGospU ustawa z r o swobodzie działalności gos podarczej (tekst jedn DzU z 2013 r poz 672 ze zm) ŚwUsłElU ustawa z r o świadczeniu usług drogą elektroniczną (tekst jedn DzU z 2013 r poz 1422) PrzRozpSkWnR rozporządzenie Rady Ministrów z r w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków (DzU Nr 5, poz 46) XVI

18 Wykaz skrótów TKU ustawa z r o Trybunale Konstytucyjnym (DzU Nr 102, poz 643 ze zm) WojAdmRzWU ustawa z r o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (DzU Nr 31, poz 206 ze zm) ZagospPrzestrzU ustawa z r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn DzU z 2012 r poz 647 ze zm) 2 Czasopisma i publikatory Adm Publ Administracja Publiczna AUL Acta Universitatis Lodziensis AUWr Acta Universitatis Wratislaviensis Biul Skarb Biuletyn Skarbowy Biul SN Biuletyn Sądu Najwyższego CBOSA Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych DzU Dziennik Ustaw DzU RP Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej GAP Gospodarka Administracja Państwowa GiAT Gospodarka i Administracja Terenowa GP Gazeta Prawnicza Jur Jurysta KPPubl Kwartalnik Prawa Publicznego KSP Krakowskie Studia Prawnicze MP Monitor Polski MoP Monitor Prawniczy MoPod Monitor Podatkowy NP Nowe Prawo OMT Organizacja Metody Technika ONSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego ONSAiWSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych OPA Orzecznictwo Sądów Najwyższych w Sprawach Podatkowych i Administracyjnych OSN Orzecznictwo Sądu Najwyższego (poprzednio: Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego, orzeczenia Izby Cywilnej do 1952 r, od 1953 r do 1961 r Orzecznictwo Sądu Najwyższego, w 1962 r Izby Cywilnej, od 1963 r do 1981 r Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, od 1982 r do 1989 r Izby Cywilnej i Administracyjnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, od 1990 r do 1994 r Izby Cywilnej oraz Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, od 1994 r Izby Cywilnej) OSP Orzecznictwo Sądów Polskich OSPiKA Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażo wych OSS Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych OTK Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego OTK-A Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego seria A Pal Palestra XVII

19 Wykaz skrótów PiP Państwo i Prawo PiŻ Prawo i Życie POP Przegląd Orzecznictwa Podatkowego PP Problemy Praworządności PPiA Przegląd Prawa i Administracji PPE Przegląd Prawa Europejskiego PPPubl Przegląd Prawa Publicznego Pr Gosp Prawo Gospodarcze Prok i Pr Prokuratura i Prawo Prz Pod Przegląd Podatkowy PS Przegląd Sądowy PUG Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego R Pr Radca Prawny Rej Rejent RN Rada Narodowa RNGA Rada Narodowa Gospodarka Administracja RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny SI Studia Iuridica SP Studia Prawnicze SP KUL Studia Prawnicze Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego SP-E Studia Prawno-Ekonomiczne ST Samorząd Terytorialny Wok Wokanda ZNSA Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego ZNUG Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego ZNUJ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego ZNUŁ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego ZWNTA Zbiór Wyroków Najwyższego Trybunału Administracyjnego 3 Piśmiennictwo B Adamiak, J Borkowski, Komentarz B Adamiak, J Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, Warszawa 2004 B Adamiak, J Borkowski, Postępowanie administracyjne B Adamiak, J Borkowski, Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2003 W Dawidowicz, Ogólne postępowanie administracyjne W Dawidowicz, Ogólne postępowanie administracyjne Zarys systemu, Warszawa 1962 W Dawidowicz, Postępowanie administracyjne W Dawidowicz, Postępowanie administracyjne Zarys wykładu, Warszawa 1983 XVIII

20 Wykaz skrótów W Dawidowicz, Zarys procesu administracyjnego W Dawidowicz, Zarys procesu administracyjnego, Warszawa 1989 R Hauser, KPA z orzecznictwem Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym z orzecz nictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego, opracowanie zespołu sędziów NSA, red R Hauser, Warszawa 1998 E Iserzon, J Starościak, Komentarz E Iserzon, J Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, teksty, wzory i formularze, Warszawa 1970 Z Janowicz, Komentarz Z Janowicz, Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, Warszawa 1999 M Jaśkowska, A Wróbel, Komentarz M Jaśkowska, A Wróbel, Kodeks postępowania admi nistracyjnego Komentarz, Kraków 2000 Komentarz, red J Borkowski J Borkowski, J Jendrośka, R Orzechowski, A Zieliński, Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, red J Borkowski, Warszawa 1989; Aneks Warszawa 1991 G Łaszczyca, Cz Martysz, A Matan, Postępowanie administracyjne ogólne G Łaszczyca, Cz Martysz, A Matan, Postępowanie administracyjne ogólne, Warszawa 2003 J Pokrzywnicki, Postępowanie administracyjne J Pokrzywnicki, Postępowanie administracyjne Komentarz podręcznik, Warszawa Inne skróty epuap elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicz nej niepubl niepublikowany (-a, -e) NSA Naczelny Sąd Administracyjny NSA (5) Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 5 sędziów NSA (7) Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów NTA Najwyższy Trybunał Administracyjny post postanowienie SN Sąd Najwyższy XIX