RACHUNKOWOŚĆ MA NA CELU STWORZENIE PODSTAW DLA PROCESÓW KONTROLOWANIA, ANALIZOWANIA I DECYDOWANIA. Literatura pomocnicza:

Transkrypt

1 PROGRAM WYKŁADU Z RACHUNKOWOŚCI 2 NSL WE 1. ISTOTA RACHUNKOWOŚCI. PRZEDMIOT I PODMIOT RACHUNKOWOŚCI. ZASOBY MAJĄTKOWE I ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA. 2. BILANS PRZEDSIĘBIORSTWA. 3. OPERACJE GOSPODARCZE I ICH WPŁYW NA SKŁADNIKU BILANSU. POJĘCIE I FUNKCJONOWANIE KONTA KSIĘGOWEGO. 4. TWORZENIE KONT PRZEZ PODZIAŁ I ŁĄCZENIE. DOKUMENTY KSIĘGOWE I KSIĘGI RACHUNKOWE. 5. WYCENA I EWIDENCJA WYBRANYCH AKTÓWÓW I PASYWÓW CZ WYCENA I EWIDENCJA WYBRANYCH AKTÓWÓW I PASYWÓW CZ WARIANTY USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO. 8. NADRZĘDNE ZASADY RACHUNKOWOŚCI. SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA. Literatura pomocnicza: 1. GIERUSZ B. PODRĘCZNIK SAMODZIELNEJ NAUKI KSIĘGOWANIA, ODDK, GDAŃSK MOSS T., ZYSNARSKA A., RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA OD PODSTAW, ODDK, GDAŃSK GMYTRASIEWICZ M., KARMAŃSKA A., RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA, DIFIN, WARSZAWA 2006 RACHUNKOWOŚĆ TO SYSTEM EWIDENCJONOWANIA, PRZETWARZANIA I PRZEKAZYWANIA INFORMACJI GOSPODARCZEJ ZMIERZAJĄCY DO USTALENIA STANU MAJĄTKOWEGO PRZEDSIĘBIORSTWA, ŹRÓDEŁ JEGO FINANSOWANIA ORAZ WYNIKU NA DZIAŁALNOŚCI. RACHUNKOWOŚĆ MA NA CELU STWORZENIE PODSTAW DLA PROCESÓW KONTROLOWANIA, ANALIZOWANIA I DECYDOWANIA. RACHUNKOWOŚĆ TO SYSTEM INFORMACYJNY: 1. SFORMALIZOWANY, 2. IDENTYFIKUJĄCY, MIERZĄCY, KLASYFIKUJĄCY I REJESTRUJĄCY TRANSAKCJE PODMIOTÓW (PRZEDSIĘBIORSTW) GOSPODARUJĄCYCH, 3. PRZETWARZAJĄCY INFORMACJE O TRANSAKCJACH, 4. DOSTARCZAJĄCY PRZETWORZONE DANE ZAINTERESOWANYM UŻYTKOWNIKOM. 1

2 PODSTAWOWE FUNKCJE RACHUNKOWOŚCI : 1.INFORMACYJNA, 2.KONTROLNA, 3. DOWODOWA. RACHUNKOWOŚĆ W POLSCE JEST REGULOWANA USTAWOWO: USTAWA O RACHUNKOWOŚCI Z DNIA 24 WRZEŚNIA 1994 RACHUNKOWOŚĆ OBEJMUJE: 1. OPIS PRZYJĘTYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI (TZW. POLITYKA RACHUNKOWOŚCI), 2. PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH, 3. OKRESOWE USTALANIE LUB SPRAWDZANIE DROGĄ INWENTARYZACJI RZECZYWISTEGO STANU AKTYWÓW I PASYWÓW, 4. WYCENĘ AKTYWÓW I PASYWÓW ORAZ USTALANIE WYNIKU FINANSOWEGO, 5. SPORZĄDZANIE SPAWOZDAŃ FINANSOWYCH, 6. GROMADZENIE I PRZECHOWYWANIE DOKUMENTACJI, 7. PODDAWANIE BADANIU I OGŁASZANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH. PODMIOTEM RACHUNKOWOŚCI SĄ Z MOCY PRAWA: 1. SPÓŁKI PRAWA HANDLOWEGO I PRAWA CYWILNEGO ORAZ INNE OSOBY PRAWNE (Z WYJĄTKIEM SKARBU PAŃSTWA I NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO), 2. OSOBY FIZYCZNE PROWADZĄCE DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ ORAZ SPÓŁKI CYWILNE OSÓB FIZYCZNYCH, JEŻELI ICH PRZYCHODY NETTO ZE SPRZEDAŻY TOWARÓW, PRODUKTÓW I OPERACJI FINANSOWYCH ZA POPRZEDNI ROK OBROTOWY WYNIOSŁY CO NAJMNIEJ 1,2MLN EUR PRZELICZENIU NA ZŁOTÓWKI PO KURSIE NBP Z DNIA 30 WRZEŚNIA Z POPRZEDNIEGO ROKU, 3. JEDNOSTKI SEKTORA PUBLICZNEGO (NP. PAŃSTWOWE JEDNOSTKI BUDŻETOWE ORAZ JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO). DODATKOWO, PODMIOTAMI RACHUNKOWOŚCI MOGĄ BYĆ INNE JEDNOSTKI JEŚLI WYRAŻĄ TAKĄ WOLĘ. ZASOBY MAJĄTKOWE MOGĄ BYĆ ZALICZONE DO AKTYWÓW DANEGO PODMIOTU JEŚLI: 1. SĄ PRZEZ TEN PODMIOT KONTROLOWANE, 2. POWSTAŁY W WYNIKU WCZEŚNIEJSZYCH ZDARZEŃ (NP. ZAKUP, WŁASNA PRODUKCJA, DAROWIZNA ITP.), 3. PRZYNIOSĄ W PRZYSZŁOŚCI KORZYŚCI EKONOMICZNE, 4. MAJĄ WIARYGODNIE OKREŚLONĄ WARTOŚĆ WYRAŻONĄ W PIENIĄDZU. 2

3 MAJĄTKOWE ZASOBY - PODZIAŁ WG POSTACI 1. RZECZOWE ŚRODKI PRACY PRZEDMIOTY PRACY PRODUKTY PRACY TOWARY 2. FINANSOWE UDZIAŁY/AKCJE INNE PAPIERY WARTOŚCIOWE POŻYCZKI ŚRODKI PIENIĘŻNE 3. WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE PRAWA MAJĄTKOWE KNOW-HOW WARTOŚĆ FIRMY KOSZTY PRAC ROZWOJOWYCH 4. NALEŻNOŚCI OD KONTRAHENTÓW INSTYTUCJI PUBLICZNYCH INNYCH PODMIOTÓW MAJĄTKOWE ZASOBY - PODZIAŁ WG CZASU, W KTÓRYM PODMIOT OSIĄGA KORZYŚCI Z POSIADANIA 1. ZASOBY TRWAŁE POSIADANE PRZEZ OKRES DŁUŻSZY NIŻ 12 MIESIĘCY 2. ZASOBY OBROTOWE POSIADANE DO 12 MIESIĘCY ZMIANA POSTACI ZASOBÓW OBROTOWYCH MATERIAŁY PRODUKCJA W TOKU WYROBY GOTOWE NALEŻNOŚCI ŚRODKI PIENĘŻNE WSZYSTKIE POSIADANE PRZEZ JEDNOSTKĘ ZASOBY MAJĄTKOWE MUSZĄ MIEĆ SWOJE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA, OKREŚLANE W RACHUNKOWOŚCI PASYWAMI. INNYMI SŁOWY, PASYWA TO ZNAJDUJĄCE SIĘ W DYSPOZYCJI PRZEDSIĘBIORSTWA KAPITAŁY, KTÓRE STANOWIĄ ŹRÓDŁA FINANSOWANIA AKTYWÓW. WYRÓZNIA SIĘ 2 GRUPY PASYWÓW: 1. KAPITAŁY (FUNDUSZE) WŁASNE, STANOWIĄCE WARTOŚĆ WKŁADU WŁAŚCICIELA ORAZ WYPRACOWANY PRZEZ JEDNOSTKĘ ZYSK, 2. KAPITAŁY OBCE, CZYLI ZOBOWIĄZANIA BĘDĄCE ZADŁUŻENIEM JEDNOSTKI WOBEC INNYCH PODMIOTÓW. 3

4 BILANS TO SPRAWOZDANIE FINANSOWE BĘDĄCE ZESTAWIENIEM WARTOŚCI ZASOBÓW MAJĄTKOWYCH (AKTYWÓW) W) ORAZ ŹRÓDE DEŁ ICH FINANSOWANIA (PASYWÓW). W). BILANS PREZENTUJE STANY AKTYWÓW W I PASYWÓW W NA OKREŚLONY DZIEŃ. BILANS SPORZĄDZANY JEST WEDŁUG USTAWOWO OKREŚLONEGO WZORU. BILANS OBOWIĄZKOWO SPORZĄDZANY JEST NA DZIEŃ: 1. KOŃCZĄCY ROK OBROTOWY 2. ZAKOŃCZENIA DZIAŁALNOŚCI, UPADŁOŚCI LUB LIKWIDACJI PODMIOTU 3. ZMIANY FORMY PRAWNEJ PODMIOTU 4. PODZIAŁU PODMIOTU 5. PRZEJĘCIA PODMIOTU 6. POŁĄCZENIA PODMIOTÓW PRAWIDŁOWY BILANS ZAWIERA: 1. OZNACZENIE PODMIOTU KTÓREGO DOTYCZY 2. OKREŚLENIE DNIA BILANSOWEGO 3. NAZWY POSZCZEGÓLNYCH AKTYWÓW W I PASYWÓW W WRAZ Z ICH WARTOŚCIAMI WYRAŻONYMI W ZŁOTYCHZ 4. PODSUMOWANIA GRUP AKTYWÓW W I PASYWÓW 5. PODPISY OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA SPORZĄDZENIE I ZATWIERDZENIE 6. DATĘ SPORZĄDZENIA ZASADY SPORZĄDZANIA BILANSU: RÓWNOWAGI BILANSOWEJ AKTYWA=PASYWA CIĄGŁOŚCI BILANSOWEJ BILANS ZAMYKAJĄCY ROK OBROTOWY JEST JEDNOCZEŚNIE BILANSEM OTWIERAJĄCYM ROK NASTĘPNY; W KOLEJNYCH OKRESACH STOSUJE SIĘ TE SAME SPOSOBY WYCENY RZETELNEJ WYCENY WYKAZANE SKŁADNIKI BILANSOWE ODPOWIADAJĄ STANOWI RZECZYWISTEMU 4

5 ZASADY SPORZĄDZANIA BILANSU cd.: OSTROŻNEJ WYCENY (OKREŚLA SPOSÓB PODEJŚCIA DO WYCENY SKŁADNIKÓW BILANSOWYCH NIE MOŻNA ZAWYŻAĆ ICH WARTOŚCI) UJĘTE W CIĄGU ROKU SKŁADNIKI AKTYWÓW WYCENIONE W CENACH NABYCIA LUB KOSZTACH WYTWORZENIA NALEŻY WYCENIĆ NA DZIEŃ BILANSOWY UWZGLĘDNIAJĄC OBNIŻENIE ICH WARTOŚCI: WYNIKAJĄCE ZE ZUŻYCIA STOPNIOWO ZUŻYWAJĄCYCH SIĘ SKŁADNIKÓW (ŚRODKI TRWAŁE I WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE) SPOWODOWANE TRWAŁĄ UTRATĄ ICH WARTOŚCI (UDZIAŁY, AKCJE) SPOWODOWANE OBNIŻENIEM ICH WARTOŚCI UŻYTKOWEJ (MATERIAŁY) LUB RYNKOWEJ (WYROBY, TOWARY). UPROSZCZONĄ WERSJĘ BILANSU MOGĄ SPORZĄDZA DZAĆ PODMIOTY, KTÓRE SPEŁNIAJ NIAJĄ PRZYNAJMNIEJ DWA Z PONIŻSZYCH WARUNKÓW: W: 1. ŚREDNIOROCZNE ZATRUDNIENIE MNIEJSZE NIŻ 50 OSÓB 2. SUMA AKTYWÓW W NIE WIĘKSZA NIŻ 2 MLN EURO W PRZELICZENIU NA ZŁOT Z OTÓWKI PO KURSIE NBP Z DNIA BILANSOWEGO 3. PRZYCHÓD ZE SPRZEDAŻY ORAZ OPERACJI FINANSOWYCH NIE WIĘKSZY NIŻ 4 MLN EURO BILANS PRZEDSIĘBIORSTWA... na dzień... AKTYWA STAN NA XX PASYWA STAN NA XX A. Aktywa trwałe A. Kapitał (fundusz) własny I. Wartości niematerialne i prawne I. Kapitał (fundusz) podstawowy II. Rzeczowe aktywa trwałe II. Należne lecz nie wniesione wkłady na poczet kapitału podstawowego (-) III. Należności długoterminowe III. Udziały (akcje) własne (-) A K T Y W A A. A k ty w a trw a łe I. W a r tośc i n ie m a te r ia ln e i p r a w n e II. R zeczow e aktyw a trw ałe IV. Inwestycje długoterminowe IV. Kapitał (fundusz) zapasowy V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny B. Aktywa obrotowe VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe I. Zapasy VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych III. N ależnoś ci długoterm inow e IV. Inw estycje długoterm inow e V. D ługoterm inow e rozliczenia m ię dzyokresow e ROSNĄCA PŁYNNOŚĆ II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. Krótkoterm inow e rozliczenia międzyokresowe VIII. Zysk (strata) netto IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (-) B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania I. Rezerwy na zobowiązania B. A k ty w a o b ro to w e I. Z a p a s y II. N ależ ności krótkoterm inow e II. Zobowiązania długoterminowe III. Zobowiązania krótkoterminowe IV. Rozliczenia międzyokresowe III. In w e s ty c je k r ó tk o te rm in o w e IV. K ró tk o te r m in o w e ro z lic z e n ia m ię d z y o k r e s o w e SUMA AKTYWÓW SUMA PASYWÓW 5

6 AK TY W A AK TY W A A. Aktywa trwałe A. Aktywa trwałe I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Aktywa obrotowe PRAWA MAJĄTKOWE I POKREWNE LICENCJE (M.IN. PROGRAMY) KONCESJE KNOW-HOW WARTOŚĆ FIRMY KOSZTY ZAKOŃCZONYCH PRAC ROZWOJOWYCH I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Aktywa obrotowe ŚRODKI TRWAŁE (M.IN. NIERUCHOMOŚCI, MASZYNY, URZĄDZENIA) ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE ZALICZKI NA ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE I. Zapasy I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. K rótkoterm inow e rozliczenia m iędzyokresow e IV. K rótkoterm inow e rozliczenia m iędzyokresow e AK TY W A AK TY W A A. Aktywa trwałe A. Aktywa trwałe I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Aktywa obrotowe NALEŻNOŚCI O TERMINIE SPŁATY POW. 1 ROKU I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Aktywa obrotowe NIERUCHOMOŚCI WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE AKTYWA FINANSOWE (M.IN. UDZIAŁY I AKCJE, POŻYCZKI, OBLIGACJE, BONY) I. Zapasy I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. K rótkoterm inow e rozliczenia m iędzyokresow e IV. K rótkoterm inow e rozliczenia m iędzyokresow e 6

7 AK TY W A AK TY W A A. Aktywa trwałe A. Aktywa trwałe I. Wartości niematerialne i prawne I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Aktywa obrotowe I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. K rótkoterm inow e rozliczenia m iędzyokresow e MATERIAŁY PÓŁPRODUKTY I PRODUKTY W TOKU PRODUKTY GOTOWE TOWARY ZALICZKI NA DOSTAWY V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Aktywa obrotowe I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. K rótkoterm inow e rozliczenia m iędzyokresow e Z TYTUŁU DOSTAW I USŁUG Z TYTUŁU PODATKÓW, CEŁ, DOTACJI, UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH ITP. INNE (M.IN. OD PRACOWNIKÓW) DOCHODZONE W SĄDZIE P A S Y W A AK TY W A A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y A. Aktywa trwałe I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y I. Wartości niematerialne i prawne II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h ROSNĄCA WYMAGALNOŚĆ B. Aktywa obrotowe I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe UDZIAŁY I AKCJE PAPIERY WARTOŚCIOWE POŻYCZKI ŚRODKI PIENIĘŻNE V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e IV. K rótkoterm inow e rozliczenia m iędzyokresow e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e 7

8 P A S Y W A P A S Y W A A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y KAPITAŁ UDZIAŁOWY (SP. Z O.O., S.C., S.J.) KAPITAŁ AKCYJNY (S.A.) FUNDUSZ PRZEDSIĘBIORSTWA II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y NIE POKRYTY KAPITAŁ PODSTAWOWY (WARTOŚĆ UJEMNA) V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e P A S Y W A P A S Y W A A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y NABYTE CELEM UMORZENIA. WARTOŚĆ UJEMNA III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y TWORZONY Z ZYSKU LUB Z EMISJI AKCJI V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e 8

9 P A S Y W A P A S Y W A A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e POWSTAJE PO PRZESZACOWANIU WARTOŚCI ŚRODKÓW TRWAŁYCH I INWESTYCJI DŁUGOTERMINOWYCH III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e TWORZONY ZGODNIE ZE STATUTEM PODMIOTU LUB UMOWĄ SPÓŁKI V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e P A S Y W A P A S Y W A A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto NIE PODZIELONY ZYSK Z LAT UBIEGŁYCH LUB NIE POKRYTA STRATA IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto WYNIK FINANSOWY ROKU OBROTOWEGO. JEŚLI STRATA TO Z WARTOŚĆIĄ UJEMNĄ IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e 9

10 P A S Y W A P A S Y W A A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e OBCIĄŻENIA WYNIKU NETTO. NP. DYWIDENDA W PRZEDSIĘBIORSTWACH PAŃSTWOWYCH V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e REZERWY TO ZOBOWIĄZANIA, KTÓRYCH DATA WYMAGALNOŚCI LUB KWOTA NIE SĄ PEWNE. NP.: REZERWA NA ODROCZONY PODATEK DOCHODOWY, REZERWA NA ŚWIADCZENIA EMERYTALNE IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e P A S Y W A P A S Y W A A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y A. K a p ita ł ( f u n d u s z ) w ła s n y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y I. K a p ita ł (fu n d u s z ) p o d s ta w o w y II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) II. N a leż n e le c z n ie w n ie s io n e w k ła d y n a p o c z e t k a p it a łu p o d s ta w o w e g o (- ) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) III. U d z ia ły (a k c je ) w ła s n e (-) IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y IV. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a p a s o w y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V. K a p ita ł (fu n d u s z ) z a k tu a liz a c ji w y c e n y V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V I. P o z o s ta łe k a p ita ły (fu n d u s z e ) re z e rw o w e V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e ZOBOWIĄZANIA O TERMINIE WYMAGALNOŚCI POW. 1 ROKU M. IN.: KREDYTY, POŻYCZKI, ZOBOWIĄZANIA Z TYT. EMISJI PAPIERÓW DŁUŻNYCH V II. Z y s k (s tra t a ) z la t u b ie g ły c h V III. Z y s k (s tra ta ) n e tto IX. O d p is y z z y s k u n e t to w c ią g u r o k u o b r o t o w e g o (-) B. Z o b o w ią z a n ia i r e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia I. R e z e r w y n a z o b o w ią z a n ia II. Z o b o w ią z a n ia d łu g o t e r m in o w e III. Z o b o w ią z a n ia k r ó tk o te r m in o w e IV. R o z lic z e n ia m ię d z y o k re s o w e WYMAGALNOŚĆ DO 1 ROKU: KREDYTY I POŻYCZKI, Z TYT. DOSTAW I USŁUG Z TYT. EMISJI PAPIERÓW DŁUŻNYCH OTRZYMANE ZALICZKI ZOBOWIĄZANIA WEKSLOWE Z TYT. PODATKÓW, CEŁ, UBEZPIECZEŃ Z TYT. WYNAGRODZEŃ 10

11 OPERACJE GOSPODARCZE TO TE ZDARZENIA, KTÓRE: DAJ DAJĄ WYRAZIĆ SIĘ WARTOŚCIOWO W ZŁ Z ZACHODZ ZACHODZĄ W DANYM PODMIOCIE I Z JEGO STRONY SĄ ROZPATRYWANE WP WPŁYWAJ YWAJĄ NA ZMIANY W STANACH POSIADANYCH AKTYWÓW W I/LUB PASYWÓW SĄ UDOKUMENTOWANE TYPY OPERACJI GOSPODARCZYCH: ZMIANA TYLKO W AKTYWACH A + O - O = P GDZIE: A- WARTOŚĆ AKTYWÓW P- WARTOŚĆ PASYWÓW O- WARTOŚĆ OPERACJI GOSPODARCZEJ TYPY OPERACJI GOSPODARCZYCH: TYPY OPERACJI GOSPODARCZYCH: ZMIANA TYLKO W AKTYWACH A + O - O = P PRZYKŁAD: ZAKUP MATERIAŁÓW ZA GOTÓWK WKĘ MATERIAŁY GOTÓWKA ZMIANA TYLKO W PASYWACH A = P + O - O PRZYKŁAD: UTWORZENIE KAPITAŁU ZAPASOWEGO Z ZYSKU KAPITAŁ ZAPASOWY ZYSK 11

12 TYPY OPERACJI GOSPODARCZYCH: TYPY OPERACJI GOSPODARCZYCH: ZMIANA W AKTYWACH I PASYWACH ZWIĘKSZENIE A + O = P + O PRZYKŁAD: ZAKUP MATERIAŁÓW Z PÓŹNIEJSZYM P TERMINEM PŁATNO ATNOŚCI MATERIAŁY ZOBOWIĄZANIA ZANIA KRÓTKOTERMINOWE ZMIANA W AKTYWACH I PASYWACH ZMNIEJSZENIE A - O = P - O PRZYKŁAD: SPŁATA KREDYTU ŚRODKAMI PIENIĘŻ ĘŻNYMI KREDYT ŚRODKI PIENIĘŻ ĘŻNE KONTO JEST TO PODSTAWOWE NARZĘDZIE KSIĘGOWE SŁUŻĄCE DO EWIDENCJI JEDNORODNYCH OPERACJI GOSPODARCZYCH. KONTO POZWALA NA USYSTEMATYZOWANIE I POGRUPOWANIE OPERACJI GOSPODARCZYCH WEDŁUG OKREŚLONYCH KRYTERIÓW KAŻDY PODMIOT UŻYWA ZESTAWU KONT, KTÓRE SĄ PRZEZNACZONE DO: EWIDENCJI STANU I ZMIAN ZACHODZĄCYCH W DANYM SKŁADNIKU AKTYWÓW LUB PASYWÓW SĄ TO KONTA BILANSOWE EWIDENCJI PRZEBIEGU PROCESÓW GOSPODARCZYCH ZWIĄZANYCH Z UZYSKANIEM WYNIKU FINANSOWEGO SĄ TO KONTA WYNIKOWE 12

13 FUNKCJONOWANIE KONTA TEOWEGO NAZWA KONTA MATERIAŁY MATERIAŁY MATERIAŁY LEWA STRONA KONTA TO STRONA Wn KONTA lub STRONA Dt (debet) KONTA PRAWA STRONA KONTA TO STRONA Ma KONTA lub STRONA Ct (credit) KONTA 13

14 MATERIAŁY ETAPY EWIDENCJI NA KONCIE: 1. OTWARCIE KONTA 2. ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZYCH 3. ZAMKNIĘCIE KONTA MATERIAŁY OTWARCIE KONTA DOKONUJE SIĘ POPRZEZ: 1. WPISANIE STANU POCZĄTKOWEGO 2. ZAPISU NA NIM PIERWSZEJ OPERACJI GOSPODARCZEJ KONTO AKTYWNE BO. 1000,- MATERIAŁY KONTO AKTYWNE SP. 1000,- MATERIAŁY OTWARCIE KONTA SALDEM POCZĄTKOWYM OTWARCIE KONTA SALDEM POCZĄTKOWYM 14

15 KONTO AKTYWNE MATERIAŁY KONTO AKTYWNE MATERIAŁY BO. 1000,- 1) 550,- BO. 1000,- 1) 550,- 2) 420,- ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZEJ NP.: 1) PRZYJĘCIE DO MAGAZYNU ZAPIS PO LEWEJ STRONIE KUPIONYCH TO INACZEJ: MATERIAŁÓW ZA 550 ZŁ OBCIĄŻENIE KONTA LUB ZAPISANIE W CIĘŻAR OPERACJA KONTA TA ZWIĘKSZA STAN MATERIAŁÓW ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZEJ NP.: 2) WYDANIE MATERIAŁÓW DO PRODUKCJI O WARTOŚCI ZAPIS PO PRAWEJ 420 ZŁ STRONIE TO INACZEJ: UZNANIE KONTA LUB OPERACJA TA ZAPISANIE ZMNIEJSZA W STAN DOBRO KONTA MATERIAŁÓW KONTO AKTYWNE MATERIAŁY KONTO AKTYWNE MATERIAŁY BO. 1000,- 1) 550,- 2) 420,- BO. 1000,- 1) 550,- 2) 420,- 1550,- 1550,- 420,- ZAMKNIĘCIE KONTA: USTALENIE OBROTU Wn ZAMKNIĘCIE KONTA: USTALENIE OBROTU Ma 15

16 KONTO AKTYWNE MATERIAŁY KONTO AKTYWNE MATERIAŁY BO. 1000,- 1) 550,- 2) 420,- BO. 1000,- 1) 550,- 2) 420,- 1550,- 420,- OBRÓT Wn > OBRÓT Ma 1550,- 420,- BZ. 1130,- ZAMKNIĘCIE KONTA: USTALENIE SALDA Wn: SALDO Wn=OBRÓT Wn - OBRÓT Ma KONTO AKTYWNE MATERIAŁY KONTO PASYWNE KREDYTY BANKOWE BO. 1000,- 1) 550,- 2) 420,- BO. 2000,- 1550,- 420,- BZ. 1130,- OTWARCIE KONTA SALDEM POCZĄTKOWYM 1550,- 1550,- ZAMKNIĘCIE KONTA: OBLICZENIE SUMY KONTROLNEJ 16

17 KONTO PASYWNE KREDYTY BANKOWE OTWARCIE KONTA SALDEM POCZĄTKOWYM SP. 2000,- KONTO PASYWNE KREDYTY BANKOWE ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZEJ NP.: 1) OTRZYMANIE KREDYTU W BANKU W KWOCIE 1500 ZŁ BO. 2000,- 1) 1500,- OPERACJA TA ZWIĘKSZA STAN KREDYTÓW KONTO PASYWNE KREDYTY BANKOWE KONTO PASYWNE KREDYTY BANKOWE 2) 500,- BO. 2000,- 1) 1500,- 2) 500,- BO. 2000,- 1) 1500,- ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZEJ NP.: 1) SPŁATA RATY KREDYTU W WYSOKOŚCI 500,- 3500,- OPERACJA TA ZMNIEJSZA STAN KREDYTÓW ZAMKNIĘCIE KONTA: USTALENIE OBROTU Ma 17

18 KONTO PASYWNE KREDYTY BANKOWE KONTO PASYWNE KREDYTY BANKOWE 2) 500,- BO. 2000,- 1) 1500,- 2) 500,- BO. 2000,- 1) 1500,- 3500,- 500,- 3500,- 500,- ZAMKNIĘCIE KONTA: USTALENIE OBROTU Wn OBRÓT Wn < OBRÓT Ma KONTO PASYWNE KREDYTY BANKOWE KONTO PASYWNE KREDYTY BANKOWE 2) 500,- BO. 2000,- 1) 1500,- 2) 500,- BO. 2000,- 1) 1500,- 3500,- 500,- BZ. 3000,- 3500,- 500,- BZ. 3000,- ZAMKNIĘCIE KONTA: USTALENIE SALDA Ma: SALDO Ma=OBRÓT Ma - OBRÓT Wn 3500,- 3500,- ZAMKNIĘCIE KONTA: OBLICZENIE SUMY KONTROLNEJ 18

19 + KONTO AKTYWNE - BO Σ Wn Σ Σ Ma BZ Wn Σ KONTO PASYWNE - Σ Wn BZ Ma Σ BO + Σ Ma Σ EWIDENCJA NA KONTACH POWINNA BYĆ DOKONYWANA W ZGODZIE Z ZASADĄ PODWÓJNEGO ZAPISU TZN: KAŻDA OPERACJA MUSI BYĆ ZAPISANA NA DWÓCH RÓŻNYCH KONTACH W TEJ SAMEJ KWOCIE PO PRZECIWNYCH STRONACH PRZYKŁAD: SPŁATA RATY KREDYTU PRZELEWEM BANKOWYM W WYSOKOŚCI ZŁ RACHUNEK BANKOWY , ,00 KREDYT BANKOWY 19

20 METODY TWORZENIA KONT: POZIOMY PODZIAŁ KONT PIONOWY PODZIAŁ KONT ŁĄ ŁĄCZENIE KONT KONTA SYNTETYCZNE TO KONTA, KTÓRE GROMADZĄ ZAPISY DOTYCZĄCE CE CAŁYCH GRUP AKTYWÓW W I PASYWÓW. W. INFORMACJE POCHODZĄCE CE Z TYCH KONT WYKORZYSTYWANE SĄ DO SPORZĄDZANIA BILANSU I INNYCH SPRAWOZDAŃ. POZIOMY PODZIAŁ KONT: 1. KONTO DZIELONE PRZESTAJE FUNKCJONOWAĆ. ZOSTAJĄ TYLKO NOWO POWSTAŁE KONTA MATERIAŁY PRODUKTY GOTOWE X ZAPASY PRODUKTY W TOKU TOWARY 2. KONTO DZIELONE DALEJ FUNKCJONUJE RAZEM Z NOWO POWSTAŁYMI KONTAMI Należności od firmy X Należności od firmy Y Należności od odbiorców Należności od firmy Z Należności od firmy W W WYNIKU PODZIAŁU POZIOMEGO KONTA SYNTETYCZNEGO (PRZY ZACHOWANIU KONTA DZIELONEGO) POWSTAJĄ TZW. KONTA ANALITYCZNE. KONTA ANALITYCZNE SĄ USZCZEGÓŁOWIENIEM KONT SYNTETYCZNYCH. ZBIÓR KONT SYNTETYCZNYCH TO TZW. KSIĘGA GŁÓWNA WNA. ZBIÓR KONT ANALITYCZNYCH TO TZW. KSIĘGA POMOCNICZA. 20

21 EWIDENCJA NA KONTACH ANALITYCZNYCH PROWADZONA JEST PRZY ZACHOWANIU ZASADY ZAPISU POWTARZANEGO,, CZYLI: ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZEJ NA KONCIE ANALITYCZNYM DOKONYWANY JEST: - PO TEJ SAMEJ STRONIE - W TEJ SAMEJ KWOCIE - NA PODSTAWIE TEGO SAMEGO DOKUMENTU CO NA KONCIE SYNTETYCZNYM, DO KTÓREGO PROWADZONA JEST ANALITYKA. KONSEKWENCJĄ ZASADY ZAPISU POWTARZANEGO JEST RÓWNO R WNOŚĆ ŚĆ: OBROTU Wn KONTA SYNTETYCZNEGO I SUMY OBROTÓW Wn KONT ANALITYCZNYCH OBROTU Ma KONTA SYNTETYCZNEGO I SUMY OBROTÓW Ma KONT ANALITYCZNYCH SALDA Wn KONTA SYNTETYCZNEGO I SUMY SALD Wn KONT ANALITYCZNYCH SALDA Ma KONTA SYNTETYCZNEGO I SUMY SALD Ma KONT ANALITYCZNYCH PIONOWY PODZIAŁ KONTA POLEGA NA WYODRĘBNIENIU PEWNEJ CZĘŚ ĘŚCI ZAPISÓW OPERACJI GOSPODARCZYCH I PRZENIESIENIU ICH NA KONTO (KONTA) NOWO POWSTAŁE. PIONOWY PODZIAŁ KONTA POLEGA NA WYODRĘBNIENIU PEWNEJ CZĘŚ ĘŚCI ZAPISÓW OPERACJI GOSPODARCZYCH I PRZENIESIENIU ICH NA KONTO (KONTA) NOWO POWSTAŁE. KONTO DZIELONE KONTO NOWO POWSTAŁE KONTO DZIELONE KONTO NOWO POWSTAŁE TYP OPERACJI 1 TYP OPERACJI 4 TYP OPERACJI 2 TYP OPERACJI 5 TYP OPERACJI 3 TYP OPERACJI 6 TYP OPERACJI 1 TYP OPERACJI 4 TYP OPERACJI 2 TYP OPERACJI 3 TYP OPERACJI 5 TYP OPERACJI 6 21

22 W WYNIKU PODZIAŁU PIONOWEGO POWSTAJĄ KONTA, KTÓRE: 1. POZWALAJĄ NA UZYSKANIE WIĘKSZEJ PRZEJRZYSTOŚCI W ZMIANACH SKŁADNIKA BILANSOWEGO (NP. PODZIAŁ KONTA WYNIK FINANSOWY ) 2. KORYGUJĄ WARTOŚCI SKŁADNIK ADNIKÓW BILANSOWYCH GDY EWIDENCJA TYCH SKŁADNIK ADNIKÓW JEST PROWADZONA WG KWOT UMOWNYCH (NP. PODZIAŁ KONTA ŚRODKI TRWAŁE ) KONTA KORYGUJĄCE NIE REPREZENTUJĄ WARTOŚCI SKŁADNIKA BILANSOWEGO LECZ JEDYNIE KORYGUJĄ TĄ WARTOŚĆ ŚĆ, KTÓRA JEST WYKAZYWANA NA KONCIE PODSTAWOWYM (KORYGOWANYM). KONTO KORYGUJĄCE MOŻE: ZWI ZWIĘKSZA KSZAĆ WARTOŚĆ DANEGO SKŁADNIKA BILANSOWEGO - WTEDY SALDO KONTA PODSTAWOWEGO POWIĘKSZANE JEST O SALDO KONTA KORYGUJĄCEGO ZMNIEJSZA ZMNIEJSZAĆ WARTOŚĆ DANEGO SKŁADNIKA BILANSOWEGO - WTEDY SALDO KONTA PODSTAWOWEGO ZMNIEJSZANE JEST O SALDO KONTA KORYGUJĄCEGO PRZYKŁADEM PIONOWEGO PODZIAŁU GDY POWSTAJE KONTO KORYGUJĄCE JEST PODZIAŁ KONTA ŚRODKI TRWAŁE. ZE WZGLĘDU NA DŁUGOTRWA UGOTRWAŁY OKRES UŻYTKOWANIA ŚRODK RODKÓW TRWAŁYCH POWSTAJE KONIECZNOŚĆ KORYGOWANIA WARTOŚCI POCZĄTKOWEJ ŚRODK RODKÓW TRWAŁYCH O ICH ZUŻYCIE. 22

23 ZUŻYCIE ŚRODK RODKÓW TRWAŁYCH OKREŚLANE JEST JAKO UMORZENIE. UMORZENIE TRAKTOWANE JAKO CZĘŚĆ KOSZTU WYTWORZENIA PRODUKTÓW (USŁUG) UG) TO TZW. AMORTYZACJA. PODZIAŁ PIONOWY KONTA ŚRODKI TRWAŁE ŚRODKI TRWAŁE OPERACJE ZWIĘKSZAJĄCE STAN ŚRODKÓW TRWAŁYCH NP.: PRZYJĘCIE Z ZAKUPU PRZYJĘCIE Z INWESTYCJI AKTUALIZACJA WARTOŚCI OPERACJE ZMNIEJSZAJĄCE STAN ŚRODKÓW TRWAŁYCH NP.: ZUŻYCIE (UMORZENIE) LIKWIDACJA ROZCHÓD DO SPRZEDAŻY UMORZENIE ŚRODK RODKÓW TRWAŁYCH PODZIAŁ PIONOWY KONTA ŚRODKI TRWAŁE ŚRODKI TRWAŁE OPERACJE ZWIĘKSZAJĄCE STAN ŚRODKÓW TRWAŁYCH NP.: PRZYJĘCIE Z ZAKUPU PRZYJĘCIE Z INWESTYCJI AKTUALIZACJA WARTOŚCI OPERACJE ZMNIEJSZAJĄCE STAN ŚRODKÓW TRWAŁYCH NP.: LIKWIDACJA ROZCHÓD DO SPRZEDAŻY BEZ OPERACJI UMORZENIA UMORZENIE ŚRODK RODKÓW TRWAŁYCH ZUŻYCIE (UMORZENIE WARTOŚĆ W KTÓREJ PRZYJMUJE SIĘ ŚRODEK TRWAŁY DO EWIDENCJI TO TZW. WARTOŚĆ POCZĄTKOWA ŚRODKA TRWAŁEGO LUB WARTOŚĆ BRUTTO ŚRODKA TRWAŁEGO EGO. DOTYCHCZASOWE UMORZENIE TO WARTOŚĆ ODPISÓW UMORZENIOWYCH DOKONANYCH W TRAKCIE UŻYTKOWANIA U ŚRODK RODKÓW TRWAŁYCH. RÓŻNICA WARTOŚCI POCZĄTKOWEJ ŚRODKA TRWAŁEGO I JEGO DOTYCHCZASOWEGO UMORZENIA TO WARTOŚĆ NETTO ŚRODKA TRWAŁEGO EGO, WARTOŚĆ BILANSOWA LUB WARTOŚĆ KSIĘGOWA GOWA. 23

24 FUKCJONOWANIE KONTA ŚRODKI TRWAŁE I UMORZENIE ŚRODKÓW TRWAŁYCH SUMA WARTOŚCI POCZĄTKOWYCH ŚRODKÓW TRWAŁYCH PRZYJĘCIE ŚRODKÓW TRWAŁYCH LIKWIDACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH ŚRODKI TRWAŁE BO + SUMA DOTYCHCZASOWEGO UMORZENIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH UMORZENIE ŚRODKÓW TRWAŁYCH - LIKWIDACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH - UMORZENIE ŚRODK RODKÓW TRWAŁYCH BO + ODPISÓW UMORZENIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH DOKONUJE SIĘ MIESIĘCZNIE PRZY ZASTOSOWANIU ODPOWIEDNICH STAWEK PROCENTOWYCH (AMORTYZACYJNYCH) ORAZ OKREŚLONEJ METODY AMORTYZACJI. NAJPOWSZECHNIEJ STOSOWANĄ METODĄ JEST METODA LINIOWA. W TEJ METODZIE, STAWKA PROCENTOWA OKREŚLA JAKĄ CZĘŚĆ WARTOŚCI POCZĄTKOWEJ ŚRODKA TRWAŁEGO NALEŻY UMORZYĆ PODCZAS ROKU OBROTOWEGO. NP. STAWKA 20% OZNACZA, ŻE W ROKU OBROTOWYM NALEŻY ODPISAĆ JEDNĄ PIATĄ WARTOŚCI POCZĄTKOWEJ ŚRODKA TRWAŁEGO. ŚRODEK TRWAŁY BĘDZIE AMORTYZOWANY PRZEZ 5 LAT. ROZPOCZĘCIE UMORZENIA-AMORTYZACJI NASTĘPUJE OD MOMENTU PRZYJĘCIA ŚRODKA TRWAŁEGO DO EWIDENCJI. W PRAKTYCE OD NASTĘPNEGO MIESIĄCA PO MIESIĄCU W KTÓRYM ŚRODEK TRWAŁY ZOSTAŁ PRZYJĘTY DO EWIDENCJI. UMARZA SIĘ DO MOMENTU: ZRÓWNANIA WARTOŚCI CAŁKOWITEGO UMORZENIA Z WARTOŚCIĄ POCZĄTKOWĄ ŚRODKA TRWAŁEGO LIKWIDACJI ŚRODKA TRWAŁEGO (SPISANIA GO Z EWIDENCJI) PODZIAŁ PIONOWY KONTA WYNIK FINANSOWY WYNIK FINANSOWY TO RÓŻNICA R POMIĘDZY PRZYCHODAMI A KOSZTAMI. PRZYCHODY TO WIARYGODNIE OKREŚLONE KORZYŚCI OSIĄGNI GNIĘTE W OKRESIE SPRAWOZDAWCZYM W FORMIE ZWIĘKSZENIA WARTOŚCI AKTYWÓW W LUB ZMNIEJSZENIA WARTOŚCI ZOBOWIĄZA ZAŃ,, KTÓRE PROWADZĄ DO WZROSTU KAPITAŁU WŁASNEGO. W KOSZTY TO WIARYGODNIE OKREŚLONE ZMNIEJSZENIA OSIĄGNI GNIĘTYCH KORZYŚCI W OKRESIE SPRAWOZDAWCZYM W FORMIE ZMNIEJSZENIA WARTOŚCI AKTYWÓW W (NP.ICH ZUŻYCIA) LUB ZWIĘKSZENIA WARTOŚCI ZOBOWIAZAŃ,, KTÓRE PROWADZĄ DO ZMNIEJSZENIA KAPITAŁU WŁASNEGO. W 24

25 PODZIAŁ PIONOWY KONTA WYNIK FINANSOWY KOSZTY ZMNIEJSZAJĄ WYNIK FINANSOWY PRZYCHODY ZWIĘKSZAJĄ WYNIK FINANSOWY WYNIK FINANSOWY PODZIAŁ PIONOWY KONTA WYNIK FINANSOWY WYNIK FINANSOWY KOSZT WYTWORZENIA SPRZEDANYCH PRODUKTÓW WARTOŚĆ ZAKUPU SPRZEDANYCH TOWARÓW PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY PRODUKTÓW PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY TOWARÓW - + WARTOŚĆ ZAKUPU SPRZEDANYCH MATERIAŁÓW POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE KOSZTY FINANSOWE PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY MATERIAŁÓW POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE PRZYCHODY FINANSOWE STRATY NADZWYCZAJNE ZYSKI NADZWYCZAJNE PODZIAŁ PIONOWY KONTA WYNIK FINANSOWY WYNIK FINANSOWY KOSZT WYTWORZENIA SPRZEDANYCH PRODUKTÓW KOSZTY FINANSOWE STRATY NADZWYCZAJNE PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY PRODUKTÓW POWSTAJĄ NA SKUTEK PRZYCHODY ZDARZEŃZE LOSOWYCH WARTOŚĆ ZAKUPU SPRZEDAŻY SPRZEDANYCH (POŻAR, TOWARÓW POWÓDŹ, TOWARÓW KRADZIEŻ ITP.) STRATY NADZWYCZAJNE TO WARTOŚĆ WARTOŚĆ ZAKUPU PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY AKTYWÓW UTRACONYCH W WYNIKU SPRZEDANYCH MATERIAŁÓW MATERIAŁÓW TYCH ZDARZEŃ. ZYSKI POZOSTAŁE NADZWYCZAJNE KOSZTY POZOSTAŁE TO ODZKODOWANIA PRZYCHODY OPERACYJNE ZWIĄZANE Z WYSTĄPIENIEM OPERACYJNE STRAT NADZWYCZAJNYCH PRZYCHODY FINANSOWE ZYSKI NADZWYCZAJNE ŁĄCZENIE KONT POLEGA NA WPROWADZENIU W MIEJSCE DOTYCHCZAS STOSOWANYCH DWÓCH LUB KILKU KONT TYLKO JEDNEGO KONTA, KTÓRY SWYM ZAKRESEM OBEJMUJE EWIDENCJĘ WSZYSTKICH ŁĄCZONYCH KONT. 25

26 ŁĄCZENIE KONT STOSUJE SIĘ GDY: 1. ZBĘDNE JEST SZCZEGÓŁOWE GRUPOWANIE SKŁADNIK ADNIKÓW AKTYWÓW W LUB PASYWÓW 2. NALEŻY POŁĄ ŁĄCZY CZYĆ OPERACJE ZWIĄZANE ZANE Z JEDNYM PODMIOTEM EWIDENCJI. PRZYKŁADEM ŁĄCZENIA KONT O RÓŻNYM CHARAKTERZE JEST POŁĄ ŁĄCZENIE KONT NALEŻNO NOŚCI I ZOBOWIĄZA ZAŃ,, NP. Z TYTUŁU WYNAGRODZEŃ,, WOBEC KONTRAHENTÓW, Z TYTUŁU U PODATKÓW I CEŁ ITD. POWSTAJĄ TYM SAMYM TZW. KONTA ROZRACHUNKÓW. FUKCJONOWANIE KONTA ROZRACHUNKI Z ODBIORCAMI I DOSTAWCAMI KONTA ROZRACHUNKOWE SĄ TO KONTA AKTYWNO-PASYWNE, KTÓRE MOGĄ MIEĆ: SALDO Wn LUB Ma W ZALEŻNO NOŚCI OD TEGO JAKIE OBROTY SĄ WIĘKSZE SALDO Wn I JEDNOCZEŚNIE NIE SALDO Ma SUMA NALEŻNOŚCI NA POCZĄTEK OKRESU NOWA NALEŻNOŚĆ (ZWIĘKSZENIE) SPŁATA ZOBOWIĄZAŃ (ZMNIEJSZENIE) SALDO (STAN) ZOBOWIĄZAŃ NA KONIEC OKRESU ROZRACHUNKI Z ODBIORCAMI I DOSTAWCAMI BO N+ Σ Wn BZ Ma Σ BO N- Z+ SUMA ZOBOWIĄZAŃ NA POCZĄTEK OKRESU SPŁATA NALEŻNOŚCI (ZMNIEJSZENIE) NOWE ZOBOWIĄZANIE Z- (ZWIĘKSZENIE) Σ Ma BZ Wn Σ SALDO (STAN) NALEŻNOŚCI NA KONIEC OKRESU 26

27 WSZELKIE ZAPISY NA SCHEMAT PRZETWARZANIA INFORMACJI KSIĘGOWEJ KONTACH KSIĘGOWYCH OPERACJA GOSPODARCZA DOKUMENTY DOKONYWANE SĄ NA PODSTAWIE DOWODÓW KSIĘGI EWIDENCJA RACHUNKOWE (DOKUMENTÓW) KSIĘGOWYCH SPRAWOZDANIA FINANSOWE ETAPY PRAC KSIĘGOWYCH REJESTRACJA WPŁYWU DOKUMENTÓW KLASYFIKACJA I SEGREGACJA DOKUMENTÓW KONTROLA DOKUMENTÓW DEKRETACJA DOKUMENTÓW REJESTRACJA DOKUMENTÓW ARCHIWIZACJA DOKUMENTÓW DOKUMENTY KSIĘGOWE MOGĄ BYĆ: ŹRÓDŁOWE - BEZPOŚREDNIO DOKUMENTUJĄ OPERACJĘ GOSPODARCZĄ ZBIORCZE - STANOWIĄ ZBIÓR DOKUMENTÓW ŹRÓDŁOWYCH KORYGUJ KORYGUJĄCE - POPRAWIAJĄ BŁĘ ŁĘDNE ZAPISY ZAST ZASTĘPCZE - ZASTĘPUJ PUJĄ DOKUMENTY ŹRÓDŁOWE DO CZASU ICH OTRZYMANIA ROZLICZENIOWE - UJMUJĄ JUŻ DOKONANE ZAPISY WEDŁUG DODATKOWYCH KRYTERIÓW KLASYFIKACYJNYCH 27

28 DOKUMENTY ŹRÓDŁOWE SKLASYFIKOWANE SĄ W TRZECH GRUPACH: ZEWN ZEWNĘTRZNE OBCE - WYSTAWIONE PRZEZ OBCE PODMIOTY ZEWN ZEWNĘTRZNE WŁASNE - WYSTAWIONE PRZEZ PODMIOT DLA INNYCH PODMIOTÓW WEWN WEWNĘTRZNE - WYSTAWIONE PRZEZ PODMIOT Z PRZEZNACZENIEM NA WŁASNE POTRZEBY INFORMACYJNE PRZYKŁAD DOKUMENTU ŹRÓDŁOWEGO OBCEGO: WYCIĄG BANKOWY WBPK SA o/ GDAŃSK PPH Rolmet Sp. z o.o. ul. Podwale Grodzkie Gdańsk Gdańsk ul. Wawelska 28/ 14 Nr rachunku: Rachunek w PLN Stopa proc.:5.25% Nr wyciągu: 01 Data wyciągu: XX data wyszczególnienie Wn (Dt) Ma(Ct) XX saldo 5 487,11 XX zapłata za FA Sport- Styl 3 500,00 XX Fa 13403/ WW/ A - Giant SA 1 120,00 XX czek gotówkowy AA ,00 razem 2 320, ,11 XX saldo 6 667,11 Data wpływu:... kwota Ma lp. konto Wn konto Ma kwota Wn SPRAWDZONO POD WZGLĘDEM FORMALNYM, RACHUNKOWYM I MERYTORYCZYM... (podpis) PRZYKŁAD DOKUMENTU ŹRÓDŁOWEGO WŁASNEGO ZEWNĘTRZNEGO: PPH ROLMET SP. Z O.O. GDAŃSK, 12/01/XX GDAŃSK ul. WAWELSKA 28/4 PROGRAM SR WBPK S.A. O/GDAŃSK Nr rach.: FAKTURA VAT NR 2 KOPIA Data sprzedaży: 12/01/XX SPRZEDAWCA: NIP PPH ROLMET SP. Z O.O GDAŃSK, ul. WAWELSKA 28/14 NABYWCA: NIP - JAN KOWALSKI PRZYKŁAD DOKUMENTU ŹRÓDŁOWEGO WŁASNEGO WEWNĘTRZNEGO: PPH ROLMET SP. Z O.O. GDAŃSK, 08/01/XX PROGRAM SR GDAŃSK ul. WAWELSKA 28/4 WBPK S.A. O/GDAŃSK Nr rach.: PZ/2 (przyjęcie z zewnątrz) Data przyjęcia: 08/01/XX NIP dostawcy : Nazwa dostawcy: AGATKA S.C GDAŃSK, Adres dostawcy: ul. GRUNWALDZKA 132 lp kod materiału nazwa materiału jm ilość cena wartość SPOSÓB PŁATNOŚCI: GOTÓWKA DATA PŁATNOŚCI: 12/01/XX 1 005_KIEROWNICE KIEROWNICA TYP QWE23 SZT 10,00 50,00 500,00 FAKTURA SPRZEDAŻY VAT SWW cena rab wartość z vat wartość z lp nazwa towaru/usługi jm ilość vat kwota KU jednost. at rabatem % vat 1 ROWER GÓRSKI PTX 1200 SZT 5, , , , ,02 KOD:008_ROWER wg stawek 0,00 ZW 0 0 0, , , , ,22 750, Do zapłaty: 6 750,02 PZ- PRZYJĘCIE MATERIAŁÓW Z ZEWNĄTRZ DO MAGAZYNU 2 006_SIODŁA SIODEŁKO MAŁE 400 GB SZT 10,00 70,00 700,00 RAZEM 1 200, (podpis wystawiającego) (podpis przyjmującego) słownie: sześć tysięcy siedemset pięćdziesiąt złotych 02/100 JAN KOWALSKI Witold Tomalik (osoba upoważniona do odbioru faktury) (osoba upoważniona do wystawienia faktury) Data wpływu:... lp. konto Wn konto Ma kwota Wn kwota Ma TOWAR WYDANO NA PODSTAWIE FAKTURY/WZ NR 2 SPRAWDZONO POD WZGLĘDEM FORMALNYM, RACHUNKOWYM I MERYTORYCZYM JAN KOWALSKI Krzysztof Wiśniewski (podpis) (osoba odbierająca) (osoba wydająca) 28

29 DOWODY (DOKUMENTY) KSIĘGOWE POWINNY BYĆ: RZETELNE KOMPLETNE POPRAWNE RACHUNKOWO KONTROLA DOKUMENTÓW KSIĘGOWYCH: FORMALNA RACHUNKOWA MERYTORYCZNA CZY DOKUMENT JEST POPRAWNIE WYSTAWIONY? CZY SPEŁNIA WYMOGI FORMALNE? CZY OBLICZENIA ZAWARTE W DOKUMENCIE SĄ S POPRAWNE? CZY DOKUMENT PRAWDZIWIE ODZWIERCIEDLA ZAISTNIAŁĄ OPERACJĘ? FAKT POZYTYWNEGO PRZEJŚCIA KONTROLI PRZEZ DOKUMENT JEST ZAZNACZONY ODPOWIEDNIM NAPISEM (NAJCZĘŚ ĘŚCIEJ PIECZĄTK TKĄ Z PODPISEM) NA DOKUMENCIE, NP.: SPRAWDZONO POD WZGLĘDEM FORMALNYM RACHUNKOWYM I MERYTORYCZNYM DN.: PODPIS:.. DOWODY (DOKUMENTY) KSIĘGOWE SĄS KOMPLETNE, JEŚLI SPEŁNIAJ NIAJĄ WARUNKI FORMALNE: POSIADAJ POSIADAJĄ OKREŚLENIE RODZAJU DOKUMENTU WRAZ Z NUMEREM (SYMBOLEM) IDENTYFIKACYJNYM MAJ MAJĄ OKREŚLONE NAZWY STRON UCZESTNICZĄCYCH CYCH W OPERACJI GOSPODARCZEJ ZAWIERAJ ZAWIERAJĄ OPIS OPERACJI PREZENTUJ PREZENTUJĄ WARTOŚĆ OPERACJI (W TYM, JEŚLI TO MOŻLIWE, W JEDNOSTKACH NATURALNYCH) POSIADAJ POSIADAJĄ DATĘ WYSTAPIENIA OPERACJI ORAZ DATĘ SPORZĄDZENIA DOKUMENTU (JEŚLI SĄ S TO RÓŻNE R DATY) MAJ MAJĄ PODPIS WYSTAWCY DOKUMENTU ORAZ OSOBY, KTÓREJ WYDANO LUB OD KTÓREJ PRZYJĘTO SKŁADNIKI AKTYWÓW POSIADAJ POSIADAJĄ DEKRETACJĘ ORAZ NUMER DOKUMENTU ZAWIERAJ ZAWIERAJĄ STWIERDZENIE DOKONANIA KONTROLI DOKUMENTU ORAZ PODPIS OSOBY ODPOWIEDZIALNEJ ZA KONTROLĘ ORAZ DEKRET DEKRETACJA (DEKRET) TO OKREŚLENIE SPOSOBU W JAKI BĘDZIE B DOKUMENT ZAPISANY NA KONTACH. JEST TO WSKAZANIE JAKIE KONTA ZOSTANĄ OBCIĄŻ ĄŻONE (ZAPISY Wn) ) JAKIMI KWOTAMI A JAKIE KONTA UZNANE (ZAPISY Ma). ZWYKLE OPIS TEN WYKONUJE SIĘ NA SAMYM DOKUMENCIE. 29

30 (osoba upoważniona do odbioru faktury) (osoba upoważniona do wystawienia faktury) (osoba odbierająca) (osoba wydająca) PPH ROLMET SP. Z O.O. GDAŃSK, 03/01/XX PROGRAM SR GDAŃSK ul. WAWELSKA 28/4 WBPK S.A. O/GDAŃSK Nr rach.: FAKTURA VAT NR 1 KOPIA Data sprzedaży: 03/01/XX SPRZEDAWCA: NIP PPH ROLMET SP. Z O.O GDAŃSK, ul. WAWELSKA 28/14 NABYWCA: NIP TRAPER SP. Z O.O TCZEW, ul. BYDGOSKA 28/14 PŁATNOŚCI: PRZELEW DATA PŁATNOŚCI: SPOSÓB 17/01/XX SWW cena rab wartość z vat wartość z nazwa towaru/usługi lp jm ilość vat kwota KU jednost. at rabatem % vat 1 ROWER GÓRSKI PTX 1200 SZT 12, , , , ,04 KOD:008_ROWER wg stawek 0,00 ZW 0 0 0, , , , ,32 200, Do zapłaty: ,04 słownie: szestnaście tysięcy dwieście złotych 04/100 Wajar Jan Witold Tomalik TOWAR WYDANO NA PODSTAWIE FAKTURY/WZ NR 1 Wajar Jan Krzysztof Wiśniewski kwota Wn konto Wn Data wpływu:... lp. konto Ma kwota Ma , ,72 SPRAWDZONO POD WZGLĘDEM FORMALNYM, RACHUNKOW YM I ,32 MERYTORYCZYM... (podpis) DEKRET KSIĘGI RACHUNKOWE SŁUŻĄ DO EWIDENCJI OPERACJI GOSPODARCZYCH W UJĘCIU CHRONOLOGICZNYM I SYSTEMATYCZNYM ORAZ DO PREZENTACJI STANÓW SKŁADNIK ADNIKÓW AKTYWÓW W I PASYWÓW. W. KSIĘGI RACHUNKOWE PROWADZI SIĘ W JĘZYKU POLSKIM I W WALUCIE POLSKIEJ. OPERACJE GOSPODARCZE OPIEWAJĄCE NA WALUTY OBCE POWINNY ZAWIERAĆ PRZELICZENIE ICH WARTOŚCI NA WALUTĘ POLSKĄ WEDŁUG KURSU OBOWIĄZUJ ZUJĄCEGO W DNIU PRZEPROWADZENIA OPERACJI. KSIĘGI RACHUNKOWE POWINNY BYĆ PROWADZONE: RZETELNIE BEZB BEZBŁĘ ŁĘDNIE SPRAWDZALNIE BIE BIEŻĄ ŻĄCO 30

31 KSIĘGI RACHUNKOWE TO: DZIENNIK - CHRONOLOGICZNY ZAPIS OPERACJI GOSPODARCZYCH KSI KSIĘGA GŁÓWNA - SYSTEMATYCZNY ZAPIS OPERACJI GOSPODRCZYCH (EWIDENCJA SYNTETYCZNA) KSI KSIĘGI POMOCNICZE - SZCZEGÓŁOWY ZAPIS OPERACJI (EWIDENCJA ANALITYCZNA) ZESTAWIENIE OBROTÓW I SALD KONT KSIĘGI GŁÓWNEJ ZESTAWIENIE SALD KONT KSIĄG POMOCNICZYCH WYKAZ SKŁADNIK ADNIKÓW AKTYWÓW W I PASYWÓW DZIENNIK ZAWIERA CHRONOLOGICZNE UJĘCIE ZDARZEŃ,, JAKIE NASTĄPI PIŁY W DANYM OKRESIE SPRAWOZDAWCZYM. BEZ WZGLĘDU NA TECHNIKĘ PROWADZENIA KSIĄG RACHUNKOWYCH DZIENNIK POWINIEN UMOŻLIWIA LIWIAĆ UZGODNIENIE JEGO OBROTÓW Z OBROTAMI ZESTAWIENIA OBROTÓW I SALD KONT KSIĘGI GŁÓWNEJ. G ZAPISY W DZIENNIKU MUSZĄ BYĆ KOLEJNO NUMEROWANE, A SUMY ZAPISÓW (OBROTY) LICZONE W SPOSÓB CIĄGŁY. SPOSÓB DOKONYWANIA ZAPISÓW W DZIENNIKU POWINIEN UMOŻLIWIA LIWIAĆ ICH JEDNOZNACZNE POWIĄZANIE ZE SPRAWDZONYMI I ZATWIERDZONYMI DOWODAMI KSIĘGOWYMI. KONTA KSIĘGI GŁÓWNEJ G ZAWIERAJĄ ZAPISY O ZDARZENIACH W UJĘCIU SYSTEMATYCZNYM. NA KONTACH KSIĘGI GŁÓWNEJ G OBOWIĄZUJE UJĘCIE ZAREJESTROWANYCH UPRZEDNIO LUB RÓWNOCZE WNOCZEŚNIE NIE W DZIENNIKU ZDARZEŃ, ZGODNIE Z ZASADĄ PODWÓJNEGO ZAPISU. ZAPISÓW NA OKREŚLONYM KONCIE KSIĘGI GŁÓWNEJ DOKONUJE SIĘ W KOLEJNOŚCI CHRONOLOGICZNEJ. KSIĘGA GŁÓWNA G POGRUPOWANA JEST W TZW. ZESPOŁY. W PRZEDSIĘBIORSTWACH WYRÓŻNIA SIĘ 9 ZESPOŁÓW. ZESPÓŁ 0: AKTYWA TRWAŁE ZESPÓŁ 1: INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE I KREDYTY BANKOWE ZESPÓŁ 2: ROZRACHUNKI I ROSZCZENIA ZESPÓŁ 3: MATERIAŁY I TOWARY ZESPÓŁ 4: KOSZTY WG RODZAJÓW ZESPÓŁ 5: KOSZTY WG TYPÓW DZIAŁALNO ALNOŚCI ZESPÓŁ 6: PRODUKTY I ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE ZESPÓŁ 7: PRZYCHODY I KOSZTY ZWIĄZANE ZANE Z ICH OSIĄGNI GNIĘCIEM ZESPÓŁ 8: KAPITAŁY WŁASNE, FUNDUSZE SPECJALNE, REZERWY I WYNIK FINANSOWY 31

32 WSZYSTKIE KONTA KSIĘGOWE SĄ NUMEROWANE. ZAZWYCZAJ KONTA SYNTETYCZNE POSIADAJĄ NUMER TRZYCYFROWY. NP. KONTO RACHUNEK BANKOWY BIEŻACY MA NAJCZĘŚ ĘŚCIEJ NUMER 131. PIERWSZA CYFRA SYMBOLU KONTA OZNACZA NUMER ZESPOŁU DO KTÓREGO KONTO NALEŻY. KONTA KSIĄG POMOCNICZYCH ZAWIERAJĄ ZAPISY BĘDĄCE USZCZEGÓŁOWIENIEM I UZUPEŁNIENIEM ZAPISÓW KONT KSIĘGI GŁÓWNEJ. PROWADZI SIĘ JE W UJĘCIU SYSTEMATYCZNYM JAKO WYODRĘBNIONY SYSTEM KSIĄG, KARTOTEK (ZBIORÓW KONT), KOMPUTEROWYCH ZBIORÓW DANYCH, UZGODNIONY Z SALDAMI I ZAPISAMI NA KONTACH KSIĘGI GŁÓWNEJ. KONTA KSIĄG POMOCNICZYCH PROWADZI SIĘ W SZCZEGÓLNO LNOŚCI DLA: 1. ŚRODK RODKÓW TRWAŁYCH, 2. ŚRODK RODKÓW TRWAŁYCH W BUDOWIE, 3. WARTOŚCI NIEMATERIALNYCH I PRAWNYCH 4. DOKONYWANYCH ODPISÓW AMORTYZACYJNYCH LUB UMORZENIOWYCH AKTYWÓW W TRWAŁYCH, 5. ROZRACHUNKÓW Z KONTRAHENTAMI, 6. ROZRACHUNKÓW Z PRACOWNIKAMI, A W SZCZEGÓLNO LNOŚCI JAKO IMIENNĄ EWIDENCJĘ WYNAGRODZEŃ PRACOWNIKÓW ZAPEWNIAJĄCĄ UZYSKANIE INFORMACJI, Z CAŁEGO OKRESU ZATRUDNIENIA, 7. OPERACJI SPRZEDAŻY (KOLEJNO NUMEROWANE WŁASNE W FAKTURY I INNE DOWODY, ZE SZCZEGÓŁOWO OWOŚCI CIĄ NIEZBĘDN DNĄ DO CELÓW PODATKOWYCH), 8. OPERACJI ZAKUPU (OBCE FAKTURY I INNE DOWODY, ZE SZCZEGÓŁOWO OWOŚCI CIĄ NIEZBĘDN DNĄ DO WYCENY SKŁADNIK ADNIKÓW AKTYWÓW W I DO CELÓW PODATKOWYCH), 9. KOSZTÓW I ISTOTNYCH DLA JEDNOSTKI SKŁADNIK ADNIKÓW AKTYWÓW, W, 10.OPERACJI GOTÓWKOWYCH W PRZYPADKU PROWADZENIA KASY. ZESTAWIENIE OBROTÓW I SALD KONT KSIĘGI GŁÓWNEJ SPORZĄDZA SIĘ NA KONIEC OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO, NIE RZADZIEJ NIŻ NA KONIEC KAŻDEGO MIESIĄCA. 32

33 ZESTAWIENIE OBROTÓW I SALD NA DZIEŃ... Lp. Nazwa konta Obroty konta Salda konta Wn Ma Wn Ma 1. Środki trwałe 2200,- 2200,- 2. Towary 1500,- 300,- 1200,- 3. Kapitał udziałowy 3000,- 3000,- 4. Zobowiązania wobec dostawców 200,- 600,- 400,- Razem 3900,- 3900,- 3400,- 3400,- SUMA OBROTÓW Wn = SUMA OBROTÓW Ma SUMA SALD Wn = SUMA SALD Ma ZESTAWIENIE SALD KONT POMOCNICZYCH SPORZĄDZA SIĘ NA DZIEŃ ZAMKNIĘCIA KSIĄG RACHUNKOWYCH (DZIEŃ BILANSOWY). DOWODY KSIĘGOWE PRZECHOWUJE SIĘ W SIEDZIBIE ZARZĄDU LUB ODDZIAŁU (ZAKŁADU) ADU) JEDNOSTKI W ORYGINALNEJ POSTACI, W USTALONYM PORZĄDKU DOSTOSOWANYM DO SPOSOBU PROWADZENIA KSIĄG RACHUNKOWYCH, W PODZIALE NA OKRESY SPRAWOZDAWCZE, W SPOSÓB POZWALAJĄCY NA ICH ŁATWE ODSZUKANIE. ROCZNE ZBIORY DOWODÓW W KSIĘGOWYCH OZNACZA SIĘ OKREŚLENIEM NAZWY ICH RODZAJU ORAZ SYMBOLEM KOŃCOWYCH LAT I KOŃCOWYCH NUMERÓW W ZBIORZE. PO ZATWIERDZENIU SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO TREŚĆ DOWODÓW W KSIĘGOWYCH MOŻE BYĆ PRZENIESIONA NA NOŚNIKI NIKI DANYCH, POZWALAJĄCE ZACHOWAĆ W TRWAŁEJ POSTACI ZAWARTOŚĆ DOWODÓW. W. WARUNKIEM STOSOWANIA TEJ METODY PRZECHOWYWANIA DANYCH JEST POSIADANIE URZĄDZE DZEŃ POZWALAJĄCYCH NA ODTWORZENIE DOWODÓW W W POSTACI WYDRUKU, O ILE INNE PRZEPISY NIE STANOWIĄ INACZEJ. (NIE DOTYCZY TO DOKUMENTÓW PRZENIESIENIA PRAW MAJĄTKOWYCH DO NIERUCHOMOŚCI, CI, LIST PŁAC, P POWIERZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA SKŁADNIKI AKTYWÓW, W, ZNACZĄCYCH CYCH UMÓW I INNYCH WAŻNYCH DOKUMENTÓW OKREŚLONYCH PRZEZ KIEROWNIKA JEDNOSTKI) 33

34 MINIMALNE OKRESY PRZECHOWYWANIA DOKUMENTÓW: 1.ZATWIERDZONE ROCZNE SPRAWOZDANIA FINANSOWE PODLEGAJĄ TRWAŁEMU PRZECHOWYWANIU. 2.KSIĘGI RACHUNKOWE I DOWODY KSIĘGOWE - 5 LAT, Z WYJĄTKIEM KART WYNAGRODZEŃ PRACOWNIKÓW W BĄDŹ B ICH ODPOWIEDNIKÓW PRZEZ OKRES WYMAGANEGO DOSTĘPU DO TYCH INFORMACJI, WYNIKAJĄCY Z PRZEPISÓW EMERYTALNYCH, RENTOWYCH ORAZ PODATKOWYCH, NIE KRÓCEJ JEDNAK NIŻ 5 LAT. OKRESY PRZECHOWYWANIA OBLICZA SIĘ OD POCZĄTKU ROKU NASTĘPUJ PUJĄCEGO PO ROKU OBROTOWYM, KTÓREGO DANE ZBIORY DOTYCZĄ. 34