NEWSLETTER SUM 3. Zrównoważona Mobilność Miejska

Transkrypt

1 NEWSLETTER SUM 3 Zrównoważona Mobilność Miejska Wprowadzenie SUM Project welcome Projekt SUM pragnie zaprosić wszystkich zainteresowanych i czytelników do lektury trzeciej edycji biuletynu. Przyjemnością jest dla nas kontynuowanie tej pracy w celu informowania o postępach projektu i jego aktualnościach. Mamy nadzieję, że lektura biuletynu sprawi wam wiele radości a jeśli chcecie się więcej dowiedzieć o projekcie to prosimy o kontakt z nami! Wydarzenia Projektu SUM Wizyta Międzyregionalna dot. Zrównoważonej Mobilności Elektrycznej W dniach grudnia 2012 r. w Rydze odbyła się pierwsza z serii wizyt międzyregionalnych organizowanych wspólnie przez zespół techniczny Projektu SUM. Wizyta została zorganizowana przez Agendę Miejską Rygi "Ryską Agencję Energii", która działa w imieniu Gminy Miejskiej Rygi w Projekcie SUM. Impreza została zorganizowana w dwóch częściach: Pierwszy dzień poświęcony był wizycie w miejscach bezpośrednio związanych ze zrównoważoną mobilnością elektryczną: pierwszej zajezdni tramwajowej w centrum miasta, Centrum Mobilności Wolnej od Emisji i w Serwisie Technologicznym Sportów Motorowych "Ogres Servisa Centrs". W drugim dniu zorganizowano Międzyregionalne seminarium dot. "Praktycznych kroków w kierunku ustanowienia mobilności wolnej od emisji", w którym uczestniczyli goście krajowi i zagraniczni. W dwudniowej imprezie uczestniczyły 93 osoby, zarówno partnerzy projektu jak i inne zainteresowane strony czy przedstawiciele różnych instytucji oraz organizacji na Łotwie, zaangażowanych w dziedzinie zrównoważonej mobilności elektrycznej. Założenia 1. Wizyty Międzyregionalnej zostały spełnione - wiedza partnerów projektu SUM nt. możliwości promowania mobilności wolnej od emisji zanieczyszczeń w ramach zrównoważonego rozwoju miejskiego zwiększyła się o doświadczenia Rygi, zademonstrowane na przykładach wdrożonych działań. Ponadto w trakcie ryskiego spotkania zostały przedstawione szerokiemu gronu ekspertów i zainteresowanych informacje nt. pięciu najlepszych praktyk w dziedzinie e- mobilności, wybranych na 1. Warsztacie Tematycznym w Vigo. Więcej informacji nt. wydarzenia można znaleźć na stronie: P 1

2 al_visit_riga_december_2012_en.pdf Wizyty międzyregionalne projektu SUM mają na celu identyfikowanie najbardziej skutecznych i możliwych do wdrożenia w różnych warunkach zasad działania i praktyk oraz uczenie się od innych, w celu zdobycia z pierwszej ręki wiedzy na temat tych zasad i praktyk, co może prowadzić do przejęcia przez partnerów ciekawych pomysłów związanych ze zrównoważoną mobilnością. W sumie zaplanowano trzy wizyty międzyregionalne, dwie kolejne zorganizowane zostaną w Malmö (Szwecja) w czerwcu i we Vratsy (Bułgaria) w listopadzie 2013 roku. III Spotkanie Komitetu Sterującego 10 i 11 kwietnia 2013 r. Amiens gościło uczestników 3. Spotkania Komitetu Sterującego Projektu SUM i 2. Warsztatu Tematycznego, dotyczącego biopaliw. W 3. Spotkaniu Komitetu Sterującego Projektu SUM w ramach INTERREG IV C wzięły udział 32 osoby, reprezentujące partnerów projektu. Na spotkaniu w ratuszu w Amiens (Francja), 10 kwietnia 2013 roku, rozpatrywano kwestie administracyjne projektu, m.in. omawiano postępy poszczególnych elementów projektu, kolejne zadania do wykonania i problemy napotkane w trakcie drugiego okresu sprawozdawczego. Ustalano również harmonogram i program 2. Wizyty Międzyregionalnej w Malmo, 4. spotkania Komitetu Sterującego i 3. Warsztatu Tematycznego w Sofii oraz 3. Wizyty Międzyregionalnej we Vratsy. II Warsztat Tematyczny Drugi Warsztat Tematyczny, dotyczący biopaliw został zorganizowany 11 kwietnia 2013 roku. Najpierw odbyła się konferencja lokalnych przedstawicieli i ekspertów w dziedzinie biopaliw, którzy przedstawili problemy, przed jakimi stoi Amiens oraz swoje zamierzenia w tym zakresie. W spotkaniu wzięli również udział przedstawiciele różnych organizacji i stowarzyszeń, promujących wykorzystanie biopaliw jak np. DIESTER, ADEME oraz przedstawiciele Metropolii Amiens, prezentując swoje dokonania w tej dziedzinie. Niektórzy z partnerów projektu SUM również przedstawili swoje dobre praktyki Celem warsztatu była wymiana doświadczeń związanych z tematem biopaliw i zidentyfikowanie 5 najlepszych praktyk, realizowanych w regionach partnerskich. Celem było również uczenie się od siebie, dla podniesienia poziomu wiedzy na temat projektów działających za granicą, oraz stworzenie więzi pomiędzy lokalnymi ekspertami, decydentami i partnerami projektu. 5 najlepszych praktyk 2. Warsztatu Tematycznego zostało wybranych na sesji popołudniowej (partnerzy projektu przygotowali 30 studiów regionalnych obejmujących projekty i praktyki związane z Pag.2

3 wykorzystaniem biopaliw w transporcie). Są to: - EnerBioAlgae zwiększenie efektywności energetycznej danego terenu elementem rozwiązania problemów środowiskowych związanych ze zdegradowanymi zasobami wodnymi (Miasto Vigo). - System zarządzania zużytym olejem spożywczym w Regionie Algarve oraz Gromadzenie oleju spożywczego - połączenie 2 projektów: Miasta Vigo i AREAL (Agencji Energii z Algarve w Portugali). - Projekt AMEB: biogaz jako paliwo samochodowe wytwarzane w miejskiej oczyszczalni ścieków w Murcji realizowany przez ARGEM (Agencja Energii Regionu Murcia w Hiszpanii). - Wprowadzenie technologii gazu Browna w pojazdach z silnikami spalinowymi - projekt REAP (Agencja Energii Regionu Pazardjik z Bułgarii). - "CNG (biometan) jako paliwo do wykorzystania w zrównoważonym transporcie w mieście" projekt SKANE (Stowarzyszenia Władz Lokalnych ze Szwecji). Gościem specjalnym warsztatów był Gilles D ly, Burmistrz Amiens, który podkreślił konieczność współpracy europejskiej, potrzebę badań i innowacji w tej dziedzinie i pochwalił jakość współpracy w ramach projektu SUM. Thierry Bonté, Zastępca Burmistrza ds. usług transportowych, brał udział we wszystkich spotkaniach i odegrał ważną rolę, zwłaszcza jako moderator warsztatów. Podsumowując, te dwa dni umożliwiły współpracę europejską i wymianę doświadczeń w zakresie biopaliw, ale była to również okazja do nawiązania kontaktu partnerów projektu z lokalnymi decydentami, wymiany ich doświadczeń i stworzenie szansy przyszłej współpracy między uczestnikami spotkań. Wreszcie, takie doświadczenie jest również okazją do wymiany kulturalnej i odkrycia lokalnego dziedzictwa. Najlepsze praktyki w dziedzinie biopaliw w regionach partnerskich Jest 5 najlepszych praktyk, wybranych w trakcie Warsztatu Tematycznego dot. biopaliw. 1. EnerBioAlgae EnerBioAlgae odpowiada na jedno z głównych wyzwań stojących przed społeczeństwem: ekonomiczny, ekologiczny i energetyczny kryzys. Inicjatywa ta jest wynikiem poważnej refleksji nad nadrzędną potrzebą zwrócenia się w kierunku badań i opracowania nowych form czystej energii, które minimalizują wpływ na środowisko i zapewnią prawdziwie zrównoważony rozwój. Ogólnym celem EnerBioAlgae jest energetyczne wykorzystanie biomasy ze zdegradowanych zasobów wód bogatych w mikroalgi. Zwiększenie efektywności energetycznej na terytorium Hiszpanii, Portugalii i Francji ma na celu rozwiązanie problemów środowiskowych związanych ze zdegradowanymi zasobami wodnymi. Celami szczegółowymi EnerBioAlgae są: - Udoskonalenie systemu produkcji biomasy z glonów do celów energetycznych dla poprawy efektywności hodowli glonów. - Opracowanie metodologicznych, technicznych, gospodarczych i środowiskowych aspektów, dla podniesienia potencjału energetycznego mikroalg. Pag.3

4 - Identyfikacja i wykorzystanie zdegradowanych zasobów wodnych z wysokim ładunkiem substancji nieorganicznych i potencjałem energetycznym. - Opracowanie technologii, urządzeń do monitorowania i kontroli on-line hodowli energetycznych za pomocą systemu opartego na wykorzystaniu technologii LIDAR z algorytmami rozpoznawania wzorców, które pozwoliłyby poznać stan hodowli w każdym momencie. - Optymalizacja jakości biodiesla bazującego na mikroalgach (przestrzeganie regulacji europejskiej) w celu stymulowania inwestycji publicznych i prywatnych. - Ocena i wykazanie technicznych, ekonomicznych i środowiskowych możliwości realizacji opracowanych technologii i uruchomienia procesu. Osoba do kontaktu: Ana Mouriz sumproject@vigo.org Telefon: Gromadzenie oleju spożywczego Celem rozwiązań jest promowanie recyklingu i wykorzystanie zużytego oleju spożywczego do produkcji biodiesla na terytorium dwóch partnerów projektu: Region Algarve i Gmina Vigo. Projekt stanowi dobry przykład tego, jak władze lokalne mogą łączyć lepszą segregację odpadów, produkcję paliwa ze źródeł odnawialnych i dodatnim wkładem do regionalnego systemu gospodarki odpadami. Gminy i firmy prywatne mają umowę na zainstalowanie i użytkowanie różnych urządzeń do odzyskiwania oleju w celu jego recyklingu przy produkcji biodiesla W przypadku Vigo, stowarzyszenia sąsiedzkie współpracują z administracją publiczną i kilkoma firmami prywatnymi. Za pośrednictwem PMA i Nutrigas, organizacji prywatnych i przy wsparciu Gminy Vigo, rozpoczęto kampanię zbierania zużytych domowych olejów spożywczych. Szczegółowe cele praktyki to: Ograniczenie wylewania olejów za pośrednictwem systemów sanitarnych, ponieważ uszkadza to instalacje wodociągowe, zanieczyszcza rzeki i utrudnia działalność oczyszczalni ścieków. Promocja kultury recyklingu w społeczeństwie Vigo. Przestrzeganie przepisów dotyczących ochrony środowiska, w szczególności dyrektywy ramowej w sprawie odpadów nr 2008/98/CE. Energetyczna ocena olejów spożywczych i przetwarzanie wszystkich olejów, które mogą być używane jako biodiesel. Tworzenie miejsc pracy w obszarze zarządzania odpadem oleju spożywczego. Ulepszenia w rozwoju nowych technologii w zakresie recyklingu odpadów w Galicji. Promocja wykorzystania biodiesla jako paliwa ze względu na jego niską emisją siarkowodoru i szybszą degradację. W przypadku regionu Algarve warto podkreślić, że obecnie w regionie jest ponad 220 urządzeń do odzyskiwania oleju, które zbierają ponad 35 ton zużytego oleju spożywczego rocznie. Pag.4

5 Osoba do kontaktu: José Oliveira / Miguel Mendonça - Ana Mouriz joliveira@areal-energia.pt mmendonca@areal-energia.pt sumproject@vigo.org Telefon: / Projekt AMEB: Biogaz jako paliwo samochodowe Celem projektu AMEB było uzyskanie paliwa samochodowego, zwanego BIOEDAR (WWTP Biogas), z odnawialnego źródła energii jakim jest biogaz wytwarzany w miejskiej oczyszczalni ścieków w Murcji. Projekt AMEB umożliwił, oprócz zmniejszenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery, wykorzystanie metanu i dwutlenku węgla w sposób ekologiczny i przyjazny dla środowiska. W ramach tego projektu opracowano zintegrowany proces zrównoważonego wykorzystania biogazu poprzez selektywną eliminację niepożądanych związków, które mogłyby utrudnić jego późniejsze użycia. Główne cele wprowadzenia biogazu jako paliwa samochodowego to: zmniejszenie kosztów paliwa, emisji zanieczyszczeń i hałasu oraz zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i niezależności od importu energii. Na poziomie obywatelskim: zarządzanie ściekami miejskimi oraz wykorzystanie możliwości technologii środowiskowych w transporcie jako alternatywy dla paliw kopalnych, a także zwiększenie technicznego i organizacyjnego potencjału instytucji i ekspertów. W 1989 władze miasta Murcia szukały odpowiedniego, profesjonalnego i technologicznie efektywnego partnera do zarządzania lokalnym rynkiem usług użyteczności publicznej, obejmujących zintegrowaną gospodarką wodną (dostarczanie wody pitnej i oczyszczanie ścieków). Aguas de Murcia (EMUASA) powstała jako wspólne przedsięwzięcie pomiędzy Radą Murcji (51%) i Aquagest Región de Murcia (49%), spółka należąca do Grupy Agbar. EMUASA zarządza zintegrowanym obiegiem wody w gminie Murcia. Ponad 439,000 obywateli mieszkających w centrum miasta i okolicznych terenach podmiejskich (890 km) korzysta z usług firmy. Wyniki prac prowadzonych w projekcie pokazały, że biogaz uzyskiwany z fermentacji beztlenowej w oczyszczalniach ścieków może być teraz wystarczająco oczyszczony tak, aby mógł być stosowany jako biopaliwo do pojazdów. Jednym ze sposobów oczyszczania biogazu jest odsiarczanie chemiczne w wieżach oczyszczania gazu, a następnie usunięcie dwutlenku węgla za pomocą absorpcji MEA (jednoetanolowegoaminy). Gdy proces został zoptymalizowany, stwierdzono średnie stężenie CO2 w oczyszczonym biogazie na poziomie 0,1%. Dzięki temu projektowi rozwinie się nowa technologia, która prawdopodobnie zrewolucjonizuje oczyszczanie ścieków poprzez ponowne wykorzystanie produktów, gdyż dostarcza energii odnawialnej (oczyszczonego biogazu) z surowego biogazu (w warunkach wysokiego ciśnienia, temperatury, wilgotności względnej i poziomu zanieczyszczeń). Paliwo gotowe do użycia otrzymuje się w kolejnych etapach projektu. Prototyp samochodu działa w fazie eksperymentalnej od 2007 roku i może przejechać około 400 kilometrów na jednym zbiorniku biogazu (164 kilo pojemności). Personel spółki EMUASA wykorzystuje ten samochód jako środek transportu w Pag.5

6 oczyszczalni ścieków Murcia-Este oraz w zarządzaniu administracją w Murcji. W 2010 EMUASA miała dwa pojazdy napędzane BIOEDARem. Główne przyszłe cele to zwiększenie liczby samochodów działających na biogaz we flocie pojazdów spółki oraz prowadzenie dalszych badań dot. wykorzystania biogazu. Osoba do kontaktu: Mercedes Sánchez Bas Marcos Martín González R&D Coordinator / WWT Manager msanchezb@emuasa.es mmartin@emuasa.es Telefon: Wprowadzenie technologii gazu Browna w pojazdach z silnikami spalinowymi Dobra praktyka proponowana przez Reap obejmuje wprowadzenie technologii gazu Browna (gazu piorunującego) do silników spalinowych. Praktyka ta jest już wdrożona w setkach samochodów w Bułgarii. Może być stosowana w samochodach osobowych, ciężarowych i autobusach działających na benzynę, olej napędowy i LPG. Główne zalety tej technologii to: - Oszczędności paliwa nawet o 40%. - Zwiększenie wydajności. W odniesieniu do pojazdów z silnikami diesla, moment obrotowy może wzrosnąć do 25%. - Zmniejszenie emisji CO2 o 80% - Zmniejszenie zużycia silnika - Zmniejszenie ilości osadów węgla i powstawania sadzy w silniku. Tworzenie generatorów gazu Browna opiera się na pracach naukowych słynnego bułgarskiego naukowca Iliyi Valkova. Pod koniec lat 50-tych ze względów politycznych był on zmuszony do emigracji do Australii, gdzie przyjął imię Yull Brown. Tam stworzył pierwszy generator gazu piorunującego (HHO). Później na jego cześć HHO nazwano gazem Browna. W dzisiejszych czasach, generatory gazu Browna są produkowane nie tylko w Bułgarii, ale także w Korei Południowej, Chinach, USA i wielu innych krajach. Technologia gazu Browna ma wiele udanych zastosowań w różnych dziedzinach przemysłu, ale obecna praktyka sprawdza tylko jego wykorzystanie w silnikach spalinowych. Gaz Browna jest generowany przez wodę; gaz nie jest toksyczny ani wybuchowy i nie powoduje emisji zanieczyszczeń. Gaz jest wprowadzany do silnika za pośrednictwem filtra powietrza. Gaz Browna w tym przypadku można określić jako wysoce skuteczny dodatek do paliwa, który jest całkowicie odnawialny, jest wytwarzany przez generator, zamontowany dodatkowo wewnątrz pojazdu, i jest wykorzystywany natychmiast. Możliwe jest również (wykazał to już Yull Brown) użycie tego gazu bezpośrednio jako paliwa, ale konieczna jest pewna modyfikacja silnika oraz generatora. Można powiedzieć, że gaz Browna jest ważnym krokiem w kierunku energetyki "wodorowej", która może dostarczyć nieskończonej energii bez wykorzystania paliw kopalnych, benzyny i gazu ziemnego. Głównymi celami tej praktyki są jej główne zalety, a są to: znaczne oszczędności powszechnie stosowanych paliw, znaczne zmniejszenie szkodliwych emisji oraz zmniejszenie zużycia silnika. Pag.6

7 Osoba do kontaktu: Georgi Simeonov Telefon: CNG (biometan) jako paliwo do wykorzystania w zrównoważonym transporcie w mieście Głównym celem jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla i innych szkodliwych emisji, takich jak pył zawieszony i tlenki azotu, a także zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych w sektorze transportu przy użyciu CNG / biometanu jako paliwa do pojazdów. W 1996 Skånemejerier (przedsiębiorstwo mleczarskie ze Skanii) uczestniczyło w projekcie o nazwie LB30, w ramach którego kupiło swoje pierwsze ciężarówki napędzane paliwem CNG / biometanem. Był to pierwszy krok na ich drodze do zastąpienia oleju napędowego przez CNG w samochodach używanych w dystrybucji miejskiej. W 1996 roku nie było fabrycznie budowanych ciężarówek na CNG, nie było w regionie Skania stacji tankowania gazu CNG jako paliwa do pojazdów. W związku z tym budowa stacji paliw CNG oraz testowanie i ocena pojazdów napędzanych gazem były celem tego projektu. Od momentu oddania pierwszych ciężarówek do eksploatacji w 1996 roku firma Skånemejerier, która ma pozytywne doświadczenia w korzystaniu z samochodów napędzanych CNG, kontynuuje zastępowanie starszych pojazdów diesla przez pojazdy napędzane CNG / biometanem w swojej flocie samochodów używanych w dystrybucji miejskiej. W 2012 firma Skånemejerier miała 22 pojazdy napędzane CNG działające w ich floty dystrybucyjnej w 7 miastach w Skanii. 8 z ciężarówek jest napędzanych w 100% biometanem, a 14 mieszaniną biometanu / CNG, gdzie proporcja ta wynosi 50% biometanu i 50% gazu ziemnego. W mleczarni w Malmö firma Skånemejerier posiada własny magazyn paliwa / stację paliw dla swoich samochodów napędzanych CNG. W efekcie podjętych działań firma Skånemejerier nabyła dotychczas 22 ciężkie pojazdy dystrybucyjne działające w 7 miastach w regionie Skåne. W czterech miastach pojazdy napędzane gazem są tankowane w 100% biometanem, a w trzech miastach mieszaniną 50% biometanu i 50% gazu ziemnego. Obliczona roczna redukcja emisji SO2 ze względu na przejście na CNG w firmowej flocie pojazdów wynosi Osoba do kontaktu: Mårten Ahlm Stanowisko: Project Manager Dane kontaktowe: marten.ahlm@kfsk.se Wizyta studyjna: biogaz i biometan w Skåne/Malmö Wizyta studyjna w Szwecji w ramach projektu SUM jest przewidziana na 4 czerwca. Ponadto odbędzie się cykl wykładów na następujące tematy: system biogazu w Skanii; od odpadów do czystej energii i użytecznych nawozów; "model szwedzki"; praca przy gromadzeniu odpadów organicznych z gospodarstw domowych w Malmö a także: wstępna obróbka odpadów organicznych z gospodarstw domowych i przemysłu spożywczego; produkcja biogazu w oczyszczalni ścieków, łącznie z ulepszaniem biogazu (biometan) oraz sieć tankowania. Wizyta studyjna będzie dotyczyć Pag.7

8 ostatniego tematu i różnych typów stacji paliw dla CNG / biogazu: stacji powolnego tankowania / zajezdni dla autobusów oraz publicznych stacji szybkiego tankowania dla samochodów osobowych, lekkich pojazdów dostawczych i ciężarowych. projektu SUM w trakcie imprezy Greater Essex INTERREG W imprezie wziął udział radny Kevin Bentley. Zaprezentowano najlepsze projekty INTERREG w latach , w których zaangażowane było miasto Essex. Impreza odbyła się 27 listopada ubiegłego roku na Uniwersytecie Anglia Ruskin i była doskonałą okazją do przedstawienia projektów, takich jak projekt SUM i Floodcom. Wydarzenie Greater Essex INTERREG było również sprawdzianem postępów w opracowywaniu kolejnej rundy programów INTERREG na okres Rozważano priorytety Essex, koncepcje projektów i potencjalne partnerstwo w kolejnej rundzie finansowania europejskiego. EUROPEJSKIE AKTUALNOŚCI, WYDARZENIA I ZAPROSZENIA Zrównoważona mobilność miejska w Porozumieniu Burmistrzów Porozumienie Burmistrzów popiera kampanie zrównoważonej mobilności miejskiej przez współfinansowanie kampanii prowadzonych między 01/07/13 a 30/06/14 przyznając maksymalnie 7,000. Wnioski należy składać w terminie wyznaczonym do 31 maja 2013 do godz. 12:00 (CET). Więcej informacji można znaleźć na stronie: ml?id_news=452 Europejski Tydzień Mobilności nadchodzi! Europejski Tydzień Mobilności to coroczna kampania na rzecz zrównoważonej mobilności zorganizowana z politycznym i finansowym wsparciem Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i Transportu Komisji Europejskiej. Celem kampanii, która trwa od 16 do 22 września każdego roku, jest zachęcenie europejskich władz lokalnych do wprowadzenia i promowania zrównoważonych środków transportu oraz zaproszenia swoich obywateli do wypróbowania alternatywy dla korzystania z samochodu. Więcej informacji można znaleźć na stronie: Pag.8

9 SUM CONTACT DETAILS Partner wiodący: MUNICIPALITY OF VIGO Ana Mouriz T: Partner 7: RIGA CITY COUNCIL Maija Rubina T: Partner 2: ARGEM- Regional Management Agency of Energy - Region of Murcia José Pablo Delgado Marín jpablo.delgado@argem.es T: Partner 3: AREAL - Regional Agency for Energy and Environment in the Algarve Miguel Mendonça mendonca@areal-energia.pt T: Partner 4: MUNICIPALITY OF MESSINA Giacomo Villari giacomo.villari@comune.messina.it T: Partner 6: MUNICIPALITY OF REGGIO EMILIA Elisia Nardini elisia.nardini@municipio.re.it T: Partner 8: CITY OF KATOWICE Adam Lipiński Adam.Lipinski@katowice.eu T: Partner 9: MUNICIPALITY OF VRATSA Teodora Ivanova ttivanova@gmail.com T: Partner 10: SOFIA MUNICIPALITY Mariana Georgieva Georgieva@sofia.bg T: Partner 11: REAP - REGIONAL ENERGY AGENCY OF PAZARDJIK Georgi Simeonov reapazar@mbox.contact.bg T: Pag.9

10 Partner 12: AMIENS CITY COUNCIL Alexis Durand T: Partner 13: THE SKÅNE ASSOCIATION OF LOCAL AUTHORITIES Per-Johan Wik per-johan.wik@kfsk.se T: Projekt jest współfinansowany ze środków EFRR w ramach programu INTERREG IVC. Biuletyn został przygotowany przez ARGEM- Regionalną Zarządzania Energią, region Murcja i Urząd Miasta Vratsa w pierwszym kwartale 2013 roku. Odpowiedzialność za przedstawione w nim informacje i poglądy leży całkowicie po stronie autorów. Partner 14: ENERGY AGENCY FOR SOUTHEAST SWEDEN ESS Hannele Johansson hannele.johansson@energikontorsydost.se T: Partner 15 : ESSEX COUNTY COUNCIL Daniel Chiswell Daniel.Chiswell@essex.gov.uk T: Web: Facebook: Sustainable Urban Mobility Pag.10