Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche ( ) Dokumenty dotycz ce historii stosunk6w polsko-wloskich ( r.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche (1918-1940) Dokumenty dotycz ce historii stosunk6w polsko-wloskich (1918-1940 r."

Transkrypt

1 PUBBLICAZIONI DEGLI ARCHIVI DI STATO FONTI XXVI Ufficio centrale per i beni archivistici Naczelna Dyrekcja Archiw6w Paiistwowych Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche ( ) Dokumenty dotycz ce historii stosunk6w polsko-wloskich ( r) a cura di - opracowane przez MARIAPINA DI SIMONE, NELLA ERAMO, ANTONIO FIORI, JERZY STOCH II MINISTERO PER I BENI CULTURALI E AMBIENTALI UFFICIO CENTRALE PER I BENI ARCHIVISTICI 1998

2 UFFICIO CENTRALE PER I BENI ARCHIVISTICI DIVISIONE STUDI E PUllllLICAZIONI Direttore generale per i beni archivistici: Salvatore Italia Direttore della divisione rtudi e pt<bblica::;joni: Antonio Dcntoni-Litta COMITATO SCIENTIFICO - KOMITET NAUKOWY Renato Grispo e Marian Wojciechowski (direttori - dyrcktorzy), Andrzej Bartnicki, Domenico Caccamo, Paola Carucci, Antonio Fiori, J6zef Gierowski, Giuseppe Pansini, Mario Serio, Enrico Serra, Stanislaw Sierpowski, Jacck Staszewski, Jerzy Stoch Curatori - Odpowiedzialni Per i documenti italiani: coordinatore Antonio Fiori l/lavoro è stato curato da Antonio Fiori per gli anni , da Nella Eramo per gli anni e da Mariapina Di Sìmone per gli anni Za dokumenty wloskie: koordynacja Antonio Fiori Wyb6r dokument6w za lata Antonio Fiorì, za lata Nella Eramo, za lata Mariapìna Di Simone Per i documenti polacchi - za dokumenty polskie: Jerzy Stoch Ricerche archivistiche - K werenda archiwalna Nell'Archivio storico diplomatico del Ministero degli affari esteri, Roma - W Dziale Dokument6w Dyplomatycznych MSZ, Rzym: Mariapina Di Simone, Nella Eramo, Antonio Fiori Nell'Archivio centrale dello Stato, Roma (W Centralnym Archiwum Pmistwowym, Rzym): Antonio Fiori (con la collaborazione dei funzionari dell'istituto - przy wsp6lpracy pracownik6w Archiwum) Nell'Archivio degli Atti moderni, Varsavia - W Archiwum Akt Nowch, Warszawa: Jerzy Stoch Traduzioni - Tlumaczeù dokona!y 1998 Ministero per i beni culturali e ambientali U ffìcio centrale per i beni archivistici ISBN Dall'italiano in polacco - Z wloskiego na polski: Agnieszka Turek Dal polacco in italiano - Z polskiego na wloski: Celeste Zawadzka Vendita: Istituto Poligrafìco e Zecca dello Stato - Libreria dello Stato Piazza G Verdi, Roma Stampato a cura dell'istituto Poligrafico e Zecca dello Stato - Roma PV

3 Documenti per la storia delle relazioni italo polacche { ) Konsul generalny w Trie,icie, Jordan-Rozwadowski, do Wydzialu Prasowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych L 1852; R 2666/V Triest, 30 marca 1931 r Dotyczy: koncertu Dr Cesare Valabrega Do tut [ej szego] Konsulatu zwr6cil si Dr Cesare Valabrega, muzyk z Bolonii, polecony Kierownikowi Plac6wki przez prezesa klubu Circolo di Coltura [ sic!] w Bolonii, w kt6rym klubie w ostatnim czasie zawi(!zalo si e przy wsp61udziale Konsulatu Towarzystwo Przyjaci61 Polski Wy:iej wymieniony udaje si na tournée artystyczne po Europio, maj(ic na celu ropagand muzyki wloskiej XVI-XVII wieku, wyglaszaj(ic w tymce celu odczyty w j zyku wloskim lub francuskim, kt6re ilustruje odnosnymi utworami muzycznymi oddanymi na fortcpianie Do Warszawy przybylby p Valabrega z Budapesztu, gdzie bl'dzie mia! konferencj pod egid(l tow Wl'giersko-wloskicgo imienia Macieja Corvina Wymieniony muzyk mialby zamiar wyglosié taki odczyt r6wniez w Warszawie w drugicj polowie maja br i w tym celu prosi Konsulat o skomunikowanie go ze sferami muzycznymi w Polsce oraz z towarzystwem kulturalnym polsko-wloskim na terenie Polski Konsulat skierowal wymienionego do Tow Dante Alighieri w Warszawie, kt6re r6wnoczesnie zawiadamia o powy:lszyrn AAN, MSZ 4350, s 11 Il console generale a Trieste, Jordan-Rozwadowski, alla Sezione stampa del Ministero degli esteri L 1852; R 2666/V Trieste, 30 marzo 1931 Oggetto: concerto del dott Cesare Valabrega A questo consolato si è rivolto il dott Cesare Valabrega, musicista di Bologna, raccomandato al capo della nostra sede dal presidente del Circolo di cultura a Bologna,

4 Dokumenty dotyczqce historii stosunk61v polslw-wloskich ( r) Documenti per la storia delle relazioni itala-polacche ( ) presso il quale ultimamente si è formata, con la cooperazione del Consolato, l'associazione degli amici della Polonia Il sunnominato si reca in tournée artistica in Europa, allo scopo di diffondere la musica italiana del XVI-XVII secolo, tenendo conferenze in italiano e in francese, che illustrano i relativi componimenti musicali presentati al pianoforte Il signor Valabrega giungerebbe a Varsavia da Budapest dove terrà una conferenza sotto l'egida dell'associazione ungaro-italiana «Mattia Corvino > Il sunnominato musicista avrebbe l'in'tcnzionc di tenere una conferenza simile anche a Varsavia nella seconda metà del mese di maggio ca e, a tale scopo, chiede al consolato di metterlo in comunicazione con gli ambienti della musica in Polonia e con una associazione culturale polacco italiana in Polonia Il consolato ha indirizzato il sm:mominato alla società Dante Alighieri di Varsavia e nel contempo comunica quanto sopra Imicnicm miasta przybyl vice-podesta (wiceprczydent) prof Lipparini i zlozyl r6wniez wspanìaly wieniec Przy grobie ustawil si e oddzial strazy cmentarnej w mundurach, zlo7nncj z weteran6w wojskowych Poza tym udzielilo miasto wycieczcc autobus6w zar6wno do wyjazdu na cmentarz jak i do przejazzuki po miescie Imieniem Tow Przyjci61 Polslci przybyl lcs pralat Bottoni, p Pompei oraz killca innych Przy zlozeniu wiellc6w mial stosowne prze1n6wienie p Lavina Wiccz6r zakonczyl si e wsp6ln lcolacj, w kt6rej uczestniczyli zar6wno Po1acy jak Wlosi W prasie bo1onskiej pojawily si e z tej olcazji bardzo sympatyczne artykuly a nadto obszerny opis calej uroczystosci wraz z fotografi(< oglosil krakowski Kurier Jlustrowany pod tytulem: Po1sko-wloskie braterstwo na cmentarzu w Bolonii Zal(lCzam wycinek z Resto del Carlino 1, opisuj cy uroczystosé AAN, MSZ 4347, s Konsul generalny w Trie8cie, Jordan-Rozwadowski, do Wydzialu Za chodniego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, w Warszawie L 2374; R 2586/II Triest, 25 kwietnia 1931 r Il console' generale a Trieste, Jordan-Rozwadowski, alla Sezione occidentale del Ministero degli esteri, a Varsavia L 2374; R 2586/Il Trieste, 25 aprile 1931 Oggetto: cerimonia polacco italiana a Bologna sulla tomba del ministro Matuszewicz Dotyczy: w spr uroczystosci polsko-wloslciej w Bolonii na grobie Ministra Matu szewicza Dzi ki inìcjatywie Tow Leonardo da Vinci w Warszawie przybyla 15 kwietnia do Bolonii wycieczka zlozona z kilkunastu os6b odbywaj(lcych podr6i oki('in po Wloszech, pod kierownictwem adwokata J6zefa Szelchauza z Rzymu, b('d(\cego r6wniez rzymskim przedstawicielem krakowskiego Kuriera Ilustrowanego i pi suj<_lcego pod nazwiskiem Gustawa Lawiny Wycieczka miala zamier zlozyé wieniec imieniem Tow Leonardo da Vinci na grobie Tadeusza Matuszewicza znanego patrioty i dzialacza narodowego z czasu sejmu czteroletniego, a p6zniej ministra Skarbu za ksi estwa Warszawskiego, zmarlego w r 1819 w Bo1onii i na tamtejszym cmentarzu w Certosie bardzo pi eknym nagrobkiem nczczonego Powiadomiony w czas o przybyciu wycieczki, udalem si(' osobiscie do Bolonii i spowodowalem wzi cie udzialu w uroczystosci przez miasto Boloni, przez tworz(lce si e przy wsp6ludziale Konsulatu Towarzystwo Przyjaci6l Polslci oraz przez student6w Polak6w stndiuj(\cych na uniwersytecie w Bo1onii Grazie all'iniziativa dell/associazione Leonardo da Vinci di Varsavia è giunto il 1 5 aprile a Bologna un gruppo composto d a una quindicina di persone che viaggeranno per l'italia sotto la direzione dell'avvocato J6zef Szelchauz di Roma, che è anche il rappresenw tante romano del «Kurier Ilustrowany» di Cracovia e che si firma Gustaw Lawina Il gruppo aveva intenzione di deporre una corona di fiori a nome dell'associazione Leonardo da Vinci sulla tomba di Tadeusz Matuszewicz, noto patriota e attivista nazionale nel periodo della Dieta dei quattro anni e più tardi ministro del tesoro durante il Granducato di Varsavia, deceduto nel 1819 a Bologna e sepolto alla Certosa in una bella tomba Avvertito in tempo dell'arrivo del gruppo mi sono recato personalmente a Bologna e provocavo la partecipazione alla cerimonia della città di Bologna, attraverso l'associazione Amici della Polonia che si sta creando con la partecipazione del consolato e attraverso gli studenti polacchi che studiano presso l'università di Bologna l Wycinka brak

5 Do1wmenty dotyczrj:ce historii stosunk6w polsko-w!oskich ( r) Documenti per la storia delle relazìoni italowpolacche ( ) In nome della città è venuto il vice-podestà (vicepresidente) prof Lipparini che ha anche deposto una bellissima corona Presso la tomba era schierato un reparto delle guardie del cimitero in divisa, composto da veterani militari Inoltre la città ha messo a disposizione del gruppo un autobus sia per recarsi al cimitero che per i trasferimenti in città A nome dell'associazione Amici della Polonia è giunto il prelato Bottoni, Pompei ed alcuni altri La deposizione dci fiori era preceduta da un adeguato discorso del sig Lawina Ha concluso la serata una cena in comune alla quale hanno preso parte sia po lacchi che italiani Sulla stampa bolognese in tale occasione sono apparsi articoli molto simpatici ed inoltre un'ampia descrizione di tutta la cerimonia con fotografia era pubblicata sul «Kmjer Ilustrowany» di Cracovia con il titolo «Fratellanza polaccowitaliana al cimitero di Bologna» Allego un ritaglio del «Resto del Carlino» che descrive la cerimonia 1 kim slylu Daj(!C latwy upust tym swoim zlosliwosciom Martin Franklin zapomina, ie sam o malo si nie znalazl w identycznym poloieniu w Madrycie i ie teraz, po swcj nomicacji do Brukseli nie prezentuje si' najswietnicj, gdyz na skutek incyden t6w wlosko-belgijskich, rz"d tutejszy rozmyslnie wyjazd jego na now(l plac6wkl' odwleka Wyb6r na Ambasadora wloskiego w Warszawie hr Ludwika Vannutelli Rey, najstarszego rang<t Ministra Pelnomocnego I kl, kt6ry w 1928 r odwolany zostal z Pragi, by zrobié tam miejscc wplywowemu faszyscie i od tego czasu zajmowal si e w Palazzo Chigi, na specjalne zlecenie Grandiego, opracowywaniem dosé drailiwych podbbno dokument6w z epoki S Sonnina, wywolal w tutejszych kolach towarzy skich rozliczne komentarze, bowiem plac6wka warszawska byla przedmiotem wielu marzeù i to nieraz ze strony czynnik6w spoza kariery dyplomatycznej, a hr Vannutelli Rey nie ma, jak widzl' w tych kolach, a nawet wsr6d CZ\'Sci swych koleg6w, zbyt wielkiego miru osobistego Jakichs powainiejszych przyczyn tej okolicznosci nie zdolalem ustalié, nikt mi bowiem w rozsedne, rozmowie, poza przytoczeniem zupelnie blahych anegdotek, nie umial tego uzasadnié Minister Grandi natomiast, z kt6rym rozmawialem o naminacji Vannutel1i'ego 24 bm oswiadczyl mi, ie ceni go bardzc wysoko, jako wybitnie inteligentnego i zdolncgo dyplomatç Pracowal z nim duzo ostatnimi czasy i tak by! z jego wsp61pracy zadowolony, ie nosil si nawet z mysl(l mianowania go Sekretarzem Generalnym Ministerstwa, wszelako Ministerslwo Finans6w nie przystalo na przyw r6cenie odpowiedniego etatu, zniesionego od lat kilku M6wil mi jeszcze Grandi, ie nosil sii' pierwotnie u z mysl" wyslania jako ambasadora do Warszawy Guariglii, dyrektors generalnego dj/ spraw Europy i Lewantu, ale zmiarkowal, ie nie moie obecnie pozbywaé sii' jcgo z Centrali, gdy jest taki nawal pracy i gdy ion sam Grandi ma na widoku szereg wyjazd6w za granicl' w zwi<!zku z mi,dzynarodowymi konferencjami Korzystne r6wniez informacje o talentach i pracy hr Vannutelli Reya mam od Szefa Gabinetu, P Ghigi'ego Jest Vannutelli Rey kawalerem, lat piiiédziesil'ciu, kuzynem kardynala o tymie nazwisku, bywal od czasu wojny swiatowej, w kt6rej bra! udzial, w r6znych misjach dyplomatycznych w Paryzu i w Londynie, jako samodzielne plac6wki ma za sob(l Tangier i Pragl' Spotykalem go parokrotme w salonach tutejszych Z rangi, aczkolwiek na Ministra Pelnomocnego I Id awan sowal by! szybko, jest pierwszym, kt6ry pretendowaé mogi do Ambasady Slysz,, ie na Warszawl' niezmiernie sii' cieszy i staraé sii' b edzie usilnie o dobre postawienie sii' tam Ma mnie odwiedzié, skoro tylko otrzy:ma nominacyjny dekret kr6lewski, co!ada dzieù nast pi Wszelako do Warszawy nie uda si e przed zakoùczeniem swoich prac prowadzonych w Palazzo Chigi, dzi ki czemu Petrucci bi'dzie m6gl jeszcze przez czas pewien korzystaé z prerogatyw chargé d'affaires ai 257 Ambasador w Rzymie, Przeidziecki, do ministra Spraw Zagranicz nych, Zaleskiego Scisle tajne R 912/31 Rzym, 27 kwietnia 1931 r Dotyczy : zmiana na stanowisku ambasadora wloskiego w Warszawie Hr Martin Franldin tak si nie kryl od dluiszego juz czasu z tym, ie si stara o przeniesienie z Warszawy na inn plac6wkiè ze wzgl d6w klimatycznych i osobis tych, te zrnian na stanowisku Ambasadora wloskiego w Warszawie uwazaé mo:zna bylo za rzecz aktualn<!- Starania Martin Franklina szly w kierunku Madrytu, kt6ry jednak przypadl w udziale Durini'emu Totez Martin Franklin, kt6ry ten wyb6r przypisuje intrygom tego ostatniego, dworuje dzis sobie z niego glosno, wskazuj(!c, jak wielk<t niespodziank<' byly wypadki hiszpat\skie dia Durini'ego, kt6ry niemal w ich przeddzieù skladal swe listy wierzytelne kr6lowi Alfonsowi XIII i zapewnial jakoby Rzym o trwalosci panowania tegoz, oraz jakim rozczarowaniem musialo byé dla nowej Ambasadorowej rozstanie si z perspektyw(l :i:ycia dworskiego w wiel- 1 Il ritaglio manca AAN, Amb Ber/in 128, s

6 804 Dokumenty dotyczq_ce historii stosunk6w po!sko-wloskich ( r) L'ambasciatore a Roma, Przeidziecki, al ministro degli esteri, Zaleski Rrr 912/31 Roma, 27 aprile 1931 Oggetto: mutamento nella carica di ambasciatore italiano a Varsavia Il conte Martin Franklin da tanto tempo non nascondeva la sua intenzione di farsi trasferire da Varsavia in un'altra sede per motivi climatici e personali, e il mutamento alla carica di ambasciatore italiano a Varsavia si può ritenere una cosa attuale Martin Franklin cercava di ottenere Madrid, che invece è andata al Durini Pertanto Martin Franklin, che attribuisce questa scelta agli intrighi di quest'ultimo, si fa oggi alte beffe di lui, indicando quale grande sorpresa devono essere stati gli avvenimenti spagnoli per il Durini, che quasi alla loro vigilia aveva presentato le sue lettere credenziali al re Alfonso XIII e aveva in un certo modo garantito a Roma il prolungarsi del suo regno, e quale delusione deve essere stata per la nuova ambasciatrice abbandonare l'idea di fare vita di corte in grande stile Dando facile sfogo a queste sue cattiverie, Martin Franklin dimentica che egli stesso per poco non si è trovato nella stessa identica posizione a Madrid e che ora, dopo la sua nomina a Bruxelles, in seguito agli incidenti italo-belgi, il governo di qui appositamente rinvia la sua partenza per una nuova sede La scelta per la carica di ambasciatore italiano a Varsavia del conte Luigi Vannutelli Rey, il ministro di I classe più anziano di rango, il quale nel 1928 era stato richiamato da Praga, per far là posto ad un influente fascista e da allora si occupa a Palazzo Chigi, per speciale ordine di Grandi, dell'elaborazione di documenti che vengono detti scottanti, dell'epoca di S Sonnino, ha provocato nei circoli sociali di qui moltissimi commenti, poiché la sede di Varsavia era oggetto di molte speranze, alle volte anche da parte di persone al di fuori della carriera diplomatica, ed il conte Vannutelli Rey non gode, come vedo in questi circoli, e persino fra una parte dei suoi colleghi, di un'alta stima Non sono riuscito a stabilire le cause di questa circostanza; nessuno infatti, in un discorso ponderato, oltre a riportare aneddoti del tutto futili, è stato capace di darne una giustificazione Il ministro Grandi invece, con il quale ho parlato della nomina del Vannutelli il 24 cm, mi ha dichiarato di apprezzarlo molto, come diplomatico particolarmente intelligente e capace Ultimamente ha lavorato molto con lui ed era tanto soddisfatto di tale collabora zione che aveva intenzione di notninarlo segretario generale del ministero, non appena il Ministero delle finanze avesse acconsentito alla ricostituzione della carica abolita da molti anni Grandi mi ha detto inoltre che dapprima aveva avuto intenzione d'invitare come ambasciatore a Varsavia il Guariglia, direttore generale per le questioni dell'europa e del Levante, ma si era accorto di non potersene privare attualmente al ministero poiché vi è tanto lavoro e lui stesso, Grandi, ha intenzione di fare molti viaggi per prendere parte alle conferenze internazionali Ho informazioni favorevoli sul talento e sul lavoro del conte Vannutelli Rey anche dal capo del gabinetto, sig Ghigi Il Vannutelli è uno scapolo, sulla cinquantina, cugino del cardinale dallo stesso cognome; dalla guerra mondiale, alla quale ha partecipato, ha preso parte a varie missioni diplomatiche a Parigi e a Londra, e come sedi autonome ha dietro di sé Tangeri e Praga L'ho incontrato un paio di volte nei salotti di qui Per rango, anche se molto rapidamente ha raggiunto la carica di ministro plenipotenziario di I classe, è il primo Documenti per la storia delle relazioni itala-polacche ( ) 805 che potesse aspirare all'ambasciata Ho sentito dire che è molto contento di Varsavia e cercherà di sistemarvisi bene Deve venire a farmi visita non appena riceverà il decreto di nomina reale, cosa che dovrebbe aver luogo da un giorno all'altro Ad ogni modo non si recherà a Varsavia prima di terminare i lavori condotti a Palazzo Chigi, per cui Petrucci potrà ancora per un certo periodo usufruire delle prerogative dell'incaricato d'affari ad interim 258 Ambasador w Rzymie, Przeidziecki, do ministra Spraw Zagranicz nych, Zaleskiego Poufne L 1011/3 1 ; R 2674 Rzym, 8, maja 1931 r Dotyczy : wyjazdu do Polski dep Coselschi Zg!osil si\) do mnie deputowany wloslci prof Eugcniusz Coselschi, przewod nicz(lcy Narodowego Zrzeszenia Ochotnik6w Wojcnnych i jeden z bardziej czynnych dzialaczy faszystowskich, pochodzenia polskiego Oswiadczyl mi on, ile zamierza udaé si\) do Polsld na miesi(ic w zwi<jzku z odczytami, lct6re ma wyglosié w War szawie i Kralcowie, z ramicnia towarzystwa <<Dante Alighieri>> Przyb edzie w tym celu do Warszawy w dniu 31 maja br M6wil mi dalej, ile ze wzgl\)du na swe polskie tradycje rodzinne, zywi od dawna bardzo szczer e sympati\) do Polslci, i ze szczeg6lnym zainte, resowaniem odwiedzi i<! obecnie po raz pierwszy Podkreslil, 71;, pragnie by ta jego podr6z oddala uslugi propagandowe Wlochom faszystowskim z jednej strony, a Po1sce z drugiej, i w zwi zku z tym wyrazi! zyczenie odwiedzenia w szczeg6lnosci Wilna, w celu zapoznassa si\) na miejscu z kwesti(! polslco-litewsk(l, kt6re si\) interesuje, gdyz mia! juz spsobnosé przeciwstawié si e w ramach swej organizacji pr6bom propagandy litewskiej podejmowanej za posrednictwem Grupy Garybaldczyk6w Pr6cz lego odwiedzilyby ch etnie Gdansk i Gdyni\), wiedz(ic, ze Mussolini interesuje si\) osobiscie kwesti(l rozwoju portu gdynslciego i naszego dost\)pu do morza Wreszcie zamierza p Coselschi poznaé Krak6w i jego zabytki i odwiedzié znan(! mu z dawnych czas6w p Kasprowiczow(l na Harendzie pod Zakopanem W ci(!gu rozmowy p Coselschi prosi! mnie o materialy informacyjne o Polsce, kt6re mu w nast\)pstwie dostarczylem, oraz wyrazil nadziej\), 71;, w ci gu swego pobytu w Warszawie b\)dzie m6gl byé przyj\)ty przez Pana Marszalka Pilsudskiego na czym szczeg6lnie by mu zaleialo

7 806 Dokumenty dotyczqce historii stosunkbw polsko-wloskich { r) Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche ( ) Sl!dzl', ze spontaniczn{! inicjatyw dep Coselschi i jego podròz de Polski mozna i naleialoby z naszej strony starannie wyzyskaé Zjednanie dia nas w spos6b trwaly jego zaintersesowania i sympatii, mogloby z uwagi na jcgo rol< i ruchliwosé na gruncie tutejszym oddaé naszej akcji propagandowej wydatne uslugi, dlatego tez pozwalam sobie prosié Pana Ministra o polccenie szczeg golowego opracowania w porozumieniu z Ambasadì! Wloslq1 w Warszawie programu podrò:ly po Polsce p Coselschi i zakomunikowanie mi tego programu oraz ewentualnych zwittzanych z nim wskazòwek w celu om6wienia tych spraw z p Coselschi, jeszcze przed jcgo wyjazdem Nadmieniam, :le nie by!o mowy o jakimkolwiek finansowaniu kosztòw tej podroiy z naszej strony, co, o ile rozumiem, w gr nie wchodzi, ie natomiast dep Coselschi jako wspòldyrektor czasopisma «La Volontà d'italia>> mòglby od nas otrzymaé znizkowy bilet kolejowy, o ktòry byé moie wyst@ila juz lub wyst{!pi Ambasada Wloska w Warszawie W przeciwnym razie pozwalam sobie prosié o jego wyrobienie zgodnie z zaprojektowanym programem podrò:ly i nadeslanie go do Rzymu za moim posrednictwem Pozwalam sobie ròwniez gor{!co polecié prosbl' dep Coselschi o audiencil' u Pana Marszalka Pilsudskiego z uwagi na zrozumiale znaczenie, jakie on do jej uzyskania przywii!zujc sapendo che Mussolini si interessa personalmente della questione dello sviluppo del porto di Gdynia e del nostro accesso al mare Infine il signor Coselschi desidera conoscere Cracovia ed i suoi monumenti e fare visita all'harenda presso Zakopanc alla signora Kasprowiczowa, che conosce da molto tempo Durante il colloquio il sig Coselschi mi ha chiesto del materiale informativo sulla Polonia, che gli ho successivamente fornito, ed ha espresso la speranza di essere ricevuto durante il suo soggiorno a Varsavia, dal maresciallo Pilsudski, cosa su cui conta molto Ritengo che da parte nostra si possa c si debba accuratamente sfruttare la spontanea ' iniziativa dell'an Coselschi ed il suo viaggio in Polonia Suscitare in modo duraturo il suo interesse e la sua simpatia, dato il suo ruolo e la sua industriosità sul terreno locale (italiano), potrebbe dare eminenti servizi; per questo motivo mi permetto di chiedede di farìelaborare in modo particolare e d'accordo con l'ambasciata italiarìa a Varsavia, il programma del viaggio attraverso la Polonia del sig Coselschi e di comunicarmelo insieme alle eventuali indicazioni a ciò connesse, perché ne possa parlare con il sig Coselschi, ancor prima della sua partenza Devo ricordare che non si è parlato di nessun finanziamento delle spese di questo viaggio da parte nostra, cosa che, mi è sembrato di capire, non entra in gioco, mentre l'an Coselschi, quale condirettore della rivista «La Volontà d'italia», potrebbe ricevere da noi un biglietto ferroviario a riduzione, cosa che potrebbe essere stata già richiesta o lo sarà presto, dall'ambasciata italiana a Varsavia In caso contrario mi permetto di chiedere che tale biglietto venga rilasciato concordemente al programma di viaggio previsto ed inviato a Roma perché lo possa consegnare Mi permetto anche di raccomandare calorosamente la domanda dell'an Coselschi di essere ricevuto in udienza dal maresciallo Pilsudski data la comprensibile importanza che egli vi annette AAN, MSZ 4350, s L'ambasciatore a Roma, Przeidziecki, al ministro degli esteri, Zaleski 259 L conf 101 1/31; R 2674 Roma, 8 maggio 1931 Oggetto: viaggio dell'an Coselschi in Polonia Si è rivolto a me il deputato italiano prof Eugenio Coselschi presidente dell'associa zione nazionale dei volontari di guerra e uno dei fascisti più attivi, di origine polacca Egli mi ha dichiarato di avere intenzione di recarsi in Polonia per il periodo di un mese per tenere alcune conferenze a Varsavia e a Cracovia, nell'ambito della società «Dante Alighieri» Giungerà a tale scopo a Varsavia il 3 1 maggio ca Mi ha poi detto che, a causa delle sue antiche tradizioni familiari polacche, sente da tempo una simpatia molto sincera per la Polonia e con particolare interesse la visiterà ora per la prima volta Ha rilevato di desiderare che questo suo viaggio renda servizi propagandistici all'italia fascista da una parte, e alla Polonia dall'altra, per cui si augura di visitare particolarmente Vilna, al fine di conoscere sul posto la questione polacco-lituana, della quale si interessa avendo avuto l'occasione, nell'ambito della sua organizzazione, di opporsi ai tentativi di propaganda lituana intrapresi per mediazione del gruppo dei garibaldini Visiterebbe inoltre volentieri Danzica e Gdynia, Ambasador w Rzymie, Przeidziecki, do ministra Spraw Zagranicz nych, Zaleskiego Scisle tajne R 1055/31; R 2602 Dotyczy: Rzym, 9 maja 1931 r sprawa skarg ukrainskich przed Lig Narodòw Dnia 8-go maja odwiedzilem Grandi' ego i wykonalem otrzyman w przeddzien instrukcjl' Pana Ministra No PI /3 1 (R 4814) z dnia 4 bm 1 w sprawie 1 Instrukcji brak

8 Dokumenty dotyczqce historii stosunk6w polsko 1vloskich ( r) Documenti per la storia delle relazioni itala-polacche ( ) likwidacji petycji ukrainskich w Komitecie Trzcch Rozmowi' zacz(lle m od pod zi kowania w imieniu Pana Ministra Grandi'emu za przychylne ustosunkowanìc si przeztl w swoim czasic do i:yczeù Pana Ministra przcz delcgowanie Ambasadora Bordonaro na londynsk sesjì' Komitetu Trzech Zrobilo to na Grandi'm widocznie dobre wra:lenie Przedstawilem mll dalej obecny stan sprawy i przyta czaj(l_ C mu nasze wnioski i argumenty, przypomnialem, Ze i Wlosi wiedz z wlasnego doswiadczcnia czym S(! pr6by 1nieszania SÌ<( obcych Mocarstw i zagranicznych czynnik6w do wewnì'trznych spraw pat\stwa pod pretekstcm ochrony praw mniej szosciowych Celuje w tym Druga Miì'dzynarod6wka gdy chodzi jej o zwalczanie znienawidzonych przez nì(l ustroj6w panstwowych Na tym gruncie Wlochy i Polska S(l traktowane na r6wni, czego przykladem byla ostatnia sprawa prof Moulin, chocia± my skrì'powani jestesmy w dodatku traktatem mniejszosciowym Agitacja ukrainska przeciw Polsce jest sztucznie pedtrzymywana z zemn rz, gl6wnie z Ber lina a tak:le z Pragi Pedkrestaj ten estatni fakt, chcia!em by Grandi wyczul wplyw Czech6w w tej sprawie, co wobec nastroj6w tutcjszych mo:le mieé bardze poz\!dany efekt Wreszcie omawiaj rol e Hendersona na ostatniej sesji Komitetu Trzech, i to nie tyle w swietle osobistych jego pogl 6w, co presji 2ywiol6w II Miì'dzynarod6wki i zainteresowania sympatyzui<_!cych z ni(l czlonk6w Izby Gmin, wyrazilem przypuszczenie, :le Grandi nie jcst w tej sprawie zwi any Zadnymi wzgl dami solidarnosci z Hendersonem Podchwycil to Grandi i odparl 2ywo, ie chociaz Wlochy maj(l dzis w wielu zagadnieniach wsp61ne z Angli interesy i pogl y, niemniej prowadz one swoj niezale±n polityl(\', a w danym wypadku maj oczywiscic najzupelniej woln n;k Prosil mnie dalej Grandi, by zape\vllié Pana Ministra, Zc rozumial zawsze, tym lepiej jeszcze po styczniowej sesji Rady Ligi, czym jest mieszanie sii' do spraw mniejszosciowych obcego paùstwa i jakie zio z tego wynika Ingerencja tego rodzaju podwaia suwerennosé i autorytet danego paùstwa i jest z tej racji cz stokroé wprost niedoszecznoscièl Konstatuje Grandi, :le Polska ma zakorzenion(l od wiek6w nìezwykl odpornosé i si!\', kt6ra pozwala jej skutecz nie stawiaé czolo ustawicznym zakusom nie1nieckim WyraZaJ specjalnie gl bokie uznanie dia spokojnej i konsekwentnej taktyki Pana Ministra w tych sprawach Prosil mnie w kotlcu o zakomunikowanie Panu Ministowi, 7e ze swej strony zrobi wszystlco co bì'dzie m6gl, by p6jsé mu w materii skarg ukrainskich na r k Z rozmowy z Grandi'm odnioslem wra:lenie, Ze rozumie on doskonale nasze stanowiske, i :le z tytulu wlasnych wloskich doswiadczen mniejszosciowych poczuwa si do pewnej nau tralnej solidarnosci z nami w tej dziedzinie Poza tym wplywa na te niew(!tpliwie r6wniez osobista, wyrazna i szczera sympatie jak(! ma Grandi do Pana Ministra, a tak:le reminiscencje z pobytu Grandi'ego w Polsce i doznanego tam serdecznego przyjì'cia Powiedzial mi Grandi, :le przybì'dzie do Genewy 14 bm dia ustalonego spotkania si w przeddzien sesji z Hendersonem Grandi liczy na zobaczenie tam Pana Ministra i na moznosé blizszego om6wienia z nim sprawy mniejszosci uk raiùskich, jeszcze przed obradami genewskimi Mo:le Pan Minister b edzie m6gl zatem osobiscie wplyn na Grandi'ego, by postaral SIQ_ urobié ze swej strony Hendersona Rosso i Pilotti nie wr6c(l do Rzymu przed sesj genewskìl nie mogç wi ec ich tutaj przygotowaé Rosso jest jednak zasadniczo wyj(ltkowo dobrze dia nas uspo sobiony, zdaje mi siìè przeto, ze mo:lemy na niego liczyé i pozwolilbym sobie proponowaé, by nasza Delagacja nawi ala z nim scisly kontalct zaraz po jego przybyciu do Genewy W sprawach ukrainslcich rozmawialem tu jeszcze z Szefem Gabinetu Grandi'ego Ghigi'm, kt6ry bì'dzie moze towarzyszyl Ministrowi w po dr62y do Genewy Wreszcie Radca Romer odwiedzi\ 9 bm z mego polccenia Markiza Dian,, zastqpujìlcego Ministra Rosso w Dyrekcji dia spraw Ligi Narod6w i przedyskutowal z nim jeszcze szczeg6lowo rzecz calf!, by si upewnié, ijj zostan:le ona naleiycie zrefcrowana i przygotowana przez biura ministerialne Z rozmowy tej odni6s! Radca Romer dobre wra:lenie Refcrat przygotowany dia Grandi'ego zostal naleiycic udokumentowany i uwzgl ednia nasze argumenty i wnioski Broszury i publikacje propagandowe ukrainskie, kt6rymi Palazzo Chigi byly zarzncone, poszly w k t bez przestudiowania W koùcu Diana dal wyraz osobistcmu przeko naniu, 7e nasze postulaty w sprawie ukraillskiej maj tym razem znaczne szanse powodzenia, gdyz program obrad genewskich tak jest przeci@zony waznymi i trud nymi zagadnicniami, Ze najprawdopodobniej nikomu nie b dzie zalezalo na zwi ekszeniu jeszczc plaszczyzny taré i trudnosci Sam spotkalem jeszcze Dianç, po jego raporcie u Grandi'ego i upcwnié si e moglem, :le Grandi jest dia nas w sprawie ukrainskiej jak najlepiej usposobiony,! : l l AAN, Amb Ber/in 128, s L'ambasciatore a Roma, Przeidziecki, al ministro degli esteri, Zaleski Rrr ; R 2602 Roma, 9 maggio 1931 Oggetto: questione delle querele ucraine alla Società delle nazioni Addl 8 maggio mi sono recato in visita da Grandi ed ho eseguito le istruzioni ricevute il giorno prima da lei, cioè il n Pl 11942/31 (R 4814) del cm1 sulla liquidazione delle petizioni ucraine al Comitato dei tre Ho iniziato col ringraziare a suo nome Grandi per la benevola posizione assunta da lui a suo tempo adeguandosi al suo desiderio di delegare 'l Documento non rinvenuto

9 Dokumenty dotyczq_ce historii stosunk6w polsko-wloskich { r) Documenti per la storia delle relazioni itala-polacche ( } l'ambasciatore Bordonaro alla sessione del Comitato dei tre a Londra Ciò ha fatto visibil modo dovuto e preparata dall'ufficio ministeriale Il consigliere Romer ha riportato una buona impressione da questo incontro La relazione preparata per Grandi è stata documen tata nel modo dovuto tenendo conto dei nostri argomenti e delle nostre mozioni Gli mente piacere a Grandi Gli ho presentato successivamente l'attuale stato della questione e, prescntandogli le nostre mozioni e i nostri argomenti, gli ho ricordato che anche gli italiani sanno per propria esperienza cosa siano i tentativi fatti dalle potenze straniere di intromet tersi nelle questioni interne di uno Stato con il pretesto di difendere i diritti delle minoranze Eccelle in ciò la Seconda internazionale dato che le interessa combattere i regimi statali che le sono invisi Su tale campo l'italia e la Polonia sono trattate alla pari e di ciò può essere esempio ultimamente la vicenda del prof Moulin, anche se noi siamo vincolati supplcmcn tarmente dal trattato delle minoranze L'agitazione ucraina contro la Polonia è artificialmente sostenuta dall'esterno, principalmente da Berlino ed anche da Praga Accentuando quest'ul timo fatto volevo che Grandi sentisse l'influenza che i boemi hanno in tale questione, cosa che, dati gli stati d'animo locali, può raggiungere l'effetto desiderato Infine trattando del ruolo di Henderson all'ultima sessione del Comitato dei tre, c facendolo non tanto alla luce delle sue opinioni personali, quanto contro gli clementi della II Internazionale e l'interesse dei membri della Camera dei comuni che con quella solidarizzano, ho espresso la mia supposizione che Grandi non sia a tale proposito legato da nessuna considerazione di solidarietà con Henderson Grandi ha capito al volo ed ha replicato vivamente che sebbene l'italia abbia oggi in molte questioni interessi e opinioni comuni con l'inghilterra, nondimeno conduce una propria politica indipendente, c nel caso dato ha naturalmente del tutto mano libera Poi Grandi mi ha chiesto di assicurarle di aver sempre compreso, tanto più dopo la sessione di gennaio del consiglio della Società, cosa sia l'intromissione nella questione delle minoranze di uno Stato straniero e quale male ne derivi Un'ingerenza di questo tipo scalza la sovranità e l'autorità di uno Stato ed è per questa ragione molto spesso una vera incongruenza Grandi ha constatato che la Polonia ha radicata in sè da secoli un'insolita resistenza ed una forza che le permette di opporsi efficacemente ai continui tentativi tedeschi Ha espresso la sua profonda considerazione per la calma e conseguente tattica da lei seguita in tali questioni Mi ha chiesto alla fine di comunicarle che da parte sua farà tutto il possibile per darle una mano nella questione delle querele ucraine Dal discorso con Grandi ho riportato l'impressione che egli comprenda benissimo la nostra posizione e che, a motivo delle proprie esperienze italiane nella questione delle minoranze, si senta in un certo modo solidale con noi in questo campo Inoltre influiscono su ciò indubbiamente l'evidente, personale e sincera simpatia che Grandi ha per lei, ed anche le reminiscenze del soggiorno di Grandi in Polonia e la cordiale accoglienza ricevuta Grandi mi ha detto che arriverà a Ginevra il 14 cm per l'incontro con Henderson, stabilito alla vigilia della sessione Grandi conta di incentrarla là e di avere la possibilità di esaminare più da vicino con lei le questioni delle minoranze ucraine, ancor prima dei lavori di Ginevra Forse lei, signor ministro, potrà personalmente influire su Grandi, perché cerchi di plasmare poi da parte sua Henderson Rosso e Pilotti non torneranno a Roma prima della sessione di Ginevra per cui non posso prepararli qui Rosso nondimeno è fondamentalmente ed eccezionalmente ben disposto nei nostri confronti, per cui penso che possiamo contare su di lui e mi permetterei di proporre che la nostra delegazione si mettesse in stretto contatto con lui subito dopo l'arrivo a Ginevra Sulle questioni ucraine ho parlato anche con Ghigi, il capo del gabinetto di Grandi, il quale mi ha detto che forse accompagnerà il ministro nel suo viaggio a Ginevra Infine il consigliere Romer, dietro mio ordine, ha fatto visita il 9 cm al marchese Diana, che sostituisce il ministro Rosso nella direzione degli affari della Società delle nazioni, per discutere con lui la cosa in tutti i suoi particolari, per assicurarsi che sarà relazionata nel opuscoli e le pubblicazioni propagandistiche ucrainc, presentati a Palazzo Chigi, sono stati messi da parte senza essere studiati Infine Diana ha espresso la sua personale convinzione che le nostre richieste inerenti la questione ucraina abbiano questa volta maggiori probabilità di successo, dato che il programma dei lavori ginevrini è cosi sovraccarico di problemi importanti e difficili, che molto probabilmente nessuno avrà voglia di aumentare ancora di più il campo degli scontri e delle difficoltà Io stesso ho poi incontrato Diana dopo il suo rapporto a Grandi ed ho potuto accertarmi che Grandi nella questione ucraina è molto ben disposto nei nostri confronti 260 Naczelnik Wydzialu Zachodniego Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie, do Wydzialu Prasowego Notatka poufne PII22533/31 Warszawa, 30 maja 1931 r Pan Wiceminister przeslal Wydzialowi dor czone w dniu dzisiejszym przez wloskiego Chargé d'affaircs noty Nr z dn 28Vbr oraz Nr z dn 29 maja br t w sprawic przybycia do Polski wycieczki Automobilklubu z Bergamo, ktòra w dn 18 czerwca br udaje si do 01kusza w celu zlo:lenia holdu na grobie Francesco Nullo, i polecil emergicznie si zaji:k; t wycieczk Odst pujijc Widzialowi Prasowemu powyisze noty wedlug kompetencji, Wy dzial Zachodni ze swej strony podkre la du:ie znaczenie wycieczki Automobilk1ubu dia naszej ròwniez propagandy we Wloszech, gdzie przyj cie serdeczne w Polsce pie1grzym6w do grobu jednego z bohateròw Risorgimento glosnym niew tpliwie odbije si(: echem Ponadto Ambasada w Rzymie, w raporcie Nr 1190/2 z dn 27 bm 2 zwraca uwag(: Ministerstwa na fakt, :le w wycieczce bierze udzial dep Ezio Garibaldi, dotychczas usposobiony raczej nieprzychy1nie do tez polskich w spra wach sporu z Lilwìl (artykuly w jego organie «Camicia Rossa>>), ktòrego pogl(ldy mog(l przy tej spohobnosci ulec rewizji w sensie dia nas dotatnim AAN, MSZ , s 43 Brak not Raportu brak

10 Dokumenty dotyczqce hlstoriì stosunk6w polsko"wloskich ( r) Documenti per la storia delle relazioni itaio-polacche { ) Il capo della Sezione occidentale del }lfinistero degli esteri a Varsavia alla Sezione stampa Dane do tych zestawieù Konsulat Generalny czerpaé bl(dzie z urzl(dowego wydawnictwa wloskiego: <<Ministero delle Finanze - Ufficio di Statistica>> Raport ninicjszy obejmuje wymianl( towarow(l za czas od l stycznia do 31 marca br Dia ulatwienia interpretacji liczb podawanych przez statystykl( wlosk(l, Kon sulat Generalny wyjasnia, :le we Wloszech, << zamknii(cìc sytuacyjnc>> - celem dokonan statystycznych obliczeù importu i eksportu - dokonywane jest jak nast puje: w mm czerwcu i grudniu w kotlcu miesitica; w m luty1n w dn 25, a w pozostalych rniesi(!cach roku - dn 27 W nastl(pstwie dane liczbowe odpo wiadaj(l nie 111iesi(!COID kt6rych dotycz<t_, aie przerwo111 czasu jakie biegn(l od jcdnego zarnknil(cia do drugiego; przeto 111m styczeù i lipiec otrzy111uj(l po 27 dni; 111 luty - 29 dni, m 111arzec 30 (w roku przest('pnym 31), maj i pazdziernik po 30 dni, mm kwieciefl, sicrpiell, wrzesicll i listopad po 31 dni, a czerwiec i grudziell po 34 Opr6cz tcgo dane dotycz(!ce mm czcrwca i grudnia obejmuj wartosé impor towanych i eksport6wanych w ci gu odnosnego p6lrocza paczek pocztowych (colis postaux) App conf Pl122533/31 Varsavia, 30 maggio 1931 Il viceministro ha inviato alla sezione le note n 1003 del 28V cm e n 1008 del 29 maggio cm 1 consegnate in data odierna dallo chargé d'affaires italiano e inerenti l'arrivo in Polonia di una gita dell'automobile club di Bergamo che il 18 giugno partirà per Olkusz allo scopo di rendere omaggio alla tomba di Francesco Nullo ed ha richiesto energicamente di occuparci di questa gita Cedendo per competenza alla Sezione stampa la suddetta nota, la Sezione occidentale, da parte sua, rileva il grande significato della gita dell'automobile club anche per la nostra propaganda in Italia, dove l'accoglienza cordiale fatta in Polonia ai pellegrini alla tomba di uno degli eroi del Risorgimento, troverà indubbiamente ampia risonanza Inoltre l'amba sciata a Roma, nel rapporto n 1190/2 del 27 cm fa notare al ministero che alla gita prende parte il deputato on Ezio Garibaldi, finora piuttosto mal disposto nei confronti delle tesi polacche inerenti la vertenza con la Lituania (i suoi articoli nel suo organo <<Camicia rossa>>), le cui opinioni possono, in questa occasione, subire una revisione per noi positiva 2, Import Konsulat Generalny w Rzymie, do Wydzialu Zachodniego Ministerstwa Spraw Zagranicznych R 1832/31; R 2621 Rzym, 6 czerwca 1931 r Dotyczy: wyw6z i przyw6z polsko-wloski za czas od l I do 31III31 Konsulat Generalny rozpoczyna niniejszym przesylanie zwil(zlych kwartalnych zestawien statystycznych ilustruj(!cych wymianl( towarow(l pomil(dzy Polsk(l a Wlo chami w/g oswietlenia wloskiego 1 2 Non rinvenute Non rinvenuto l Miara jcdnostk Towar LP 26 1 z Polski do Wloch od 1! do 3IIIJ31 Konie Woly, krowy, cicll(ta J aj a Maslo Swieie RoSliny str'!czkowe Wçgiel, koks i inne materialy opalowe pochodzenia kopalnianego Nasiona nie oleiste R6Zne Og6lem import ' AAN, MSZ 4263, s sztuki sztuki Kwintali Kwintali ton Kwintali Kwintali Kwintali ' ' r IloSé WartoSé w lirach wl Lit

11 l li 814! Dokumenty dotyczqce historii stosunk6w polsko-wloskich { r) Documenti per la storia delle relazioni italo poiacche ( ) 262 Il Consolato generale a Roma, alla Sezione occidentale del Ministero degli affari esteri R 1 832/31; R 2621 Oggetto: Roma, 6 giugno Chargé d'ajfaires ad interim w Rzymie, Romer, do Wydzialu Histo ryczno-naukowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych espoitazione e importazione itala-polacca per il periodo dal 1 1 al 3LIII31 Il Consolato generale inizia con il presente l'invio di concisi elenchi trimestrali statistici che illustrano lo scambio di merci fra la Polonia l'italia secondo i dati italiani Il Consolato generale attingerà questi dati per gli elenchi dal bollettino ufficiale italiano «Ministero delle finanze - Ufficio di statistica» Il presente rapporto comprende lo scambio mercantile per il periodo dal l gennaio al 31 marzo ca Per facilitare l'interpretazione delle cifre riportate dalla statistica italiana, il Consolato spiega che in Italia «la chiusura situazionale», allo scopo di eseguire calcoli statistici dell'importazione e dell'esportazione, è eseguita come qui di seguito: nei mesi di giugno e dicembre alla fine del mese; nel mese di febbraio il giorno 25 e negli altri mesi dell'anno il giorno 27 Ne consegue che i dati numerici corrispondono non ai mesi cui si riferiscono, ma agli intervalli di tempo che intercorrono tra una chiusura e l'altra; pertanto nei mesi di gennaio e luglio tale intervallo sarà di 27 giorni ; nel mese di febbraio di 29, nel mese di marzo di 30 giorni (negli anni bisestili di 31 ), nei mesi di maggio e ottobre di 30 giorni, nei mesi di aprile, agosto, settembre e novembre di 31 giorni ed in giugno e dicembre di 34 giorni Inoltre i dati che si riferiscono ai mesi di giugno e dicembre comprendono il valore dei pacchi postali (colis postaux) importati ed esportati nel corso del dato semestre Rzym, 13 lipca 1931 L 1548/31; R 4965 r c o W odpowiedzi na pismo Nr PIVI528/31 z dnia 9 bm ', Ambasada komuni kuje, ze nie istniej :iadne przeszkody co do zatwierdzenia wyboru prof Farinelli na cz!onka czynnego zagranicznego Polskiej Akademii Umiejì'tnosci JE Arturo Farinelli, profesor literatury niemieckicj na Uniwersytecie turyitskim, czlonek Aka demii w!oskiej (z tego tytulu jest Ekscelencj(l), cz!onek korespondent Akademii hiszpaitskiej, wiceprezes Instytutu kultury polskiej im sp Attilio Begey w Turynie, znany uczony zwlaszcza w zakresie literatury niemieckiej i hiszpaitskiej, cieszy sii' pelnym uznaniem tutejszych wladz rztldowych i pozostaje skwfin(lli w osobistym kontakcie z Ambasad(l AAN, MSZ 4307, s l L'incaricato d'affari ad interim a Roma, Romer, alla Sezione storico-scienti fica del Ministero degli esteri Importazioni dalla Polonia in Italia dal li al n l Misura unitaria Merci Cavalli capi Buoi, mucche, vitelli capi Uova quintali Burro fresco quintali Leguminose tono Carbone, coke ed altri combustibili d'origine mineraria quintali Semi non oleosi quintali Varie : quintali Lit Quantità Valore lire ital L In risposta allo scritto n PIVl528/31 del 9 cm l'ambasciata comunica che non esiste nessun ostacolo alla conferma della nomina del prof Farinelli a socio attivo straniero dell'accademia polacca di scienze, lettere e arti Se Altura Farinelli, professore di letteratura tedesca all'università di Torino, socio dell'accademia italiana (per questo titolo è eccellenza), socio corrispondente dell'accademia spagnola, vicepresidente dell'istituto di cultura polacca «Attilio Begey» a Torino, noto studioso particolarmente delle letterature tedesca e spagnola, gode del pieno riconoscimento delle autorità governative locali (italiane) ed in un certo modo ha contatti personali con la nostra ambasciata 2, Roma, 13 luglio /31 ; R Pisma brak n rinvenuto 2 No

12 816 Dokumenty dotyczqce historii stosunk6w polslw-wloskich ( r) Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche ( ) L'on Coselschi al capo di gabinetto della Presidenza del consiglio, Beer L sn Firenze, 25 luglio 193 1/IX Eccellenza, le sarò grato se vorrà comunicare a se il capo del governo che in seguito al mio interessamento per la costituzione in Cracovia di un istituto italo-::polacco destinato a sviluppare sempre più i rapporti culturali fra l'italia e la Polonia che sono molto favorevolmente disposti, per una efficacissima penetrazione spirituale, un amico residente all'estero mette, per mio tramite, a disposizione del capo del governo, la somma di L quale prima offerta Un'altra ne verrà da un principe polacco residente a Cracovia, e da me ugualmente interessato Possiamo così cominciare a raccogliere qualche frutto utile e immediato del mio viaggio in Polonia, ove potrà essere, col massimo fervore, costituito un fervido centro di diffusione del grande pensiero mussoliniano Mi riservo di illustrare meglio quanto sopra a se il capo del governo, qmmdo gli consegnerò la mia relazione, coi docwnenti annessi, che sarà prossimamente terminata Mi creda con cordialità devota ACS, PCM, Gabinetto, , fase 15, 2-2, 2119 <<Cracovia Istituto italo-polaeco» Deputowany do Parlamentu, Coselschi, do szefa gabinetu Prezydium Rady Ministr6w Beera L bn Floreneja, 25 lipca Chargé d'affaires ad interim w Rzymie, Romer, do Min,isterstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie Rzym, 28 lipca 1931 r R 1609/31 Dotyczy: wizyty za!ogi <<lskry» w Rzymie Donosz\', '"' w dn 17 bm bawila w Rzymie delegacja za!ogi polskiego okr etu szkolnego «lskra>>, ktòry po kilkunastodniowym pobycie w porcie sardyflskim Cagliari zawin(ll do Neapolu Delegacje, ktòrej przewodniczyl dow6dea statku, kapitan de Walden, zg!osi!a si e do Ambasady, sk d uda!a sii' wraz ze mn nit gr6b Nieznanego Zo!nierza celem zlo'"'nia wienca, po czytn zostala przyj('ta na d!uzszym posluchaniu przez Ministra Marynarki, adm Sirianni, i szefo Sztabu Marynarki, adm Borzaglia Nast pnic po audiencji u Ojca Sw i zwiedzeniu zabytk6w miasta, marynarze nasi powr6cili tegoz dnia wieczorem do Neapolu Zar6wno na podstawie wlasnych spostrzeicit, jak i g!os6w, jakie mnie do chodzi!y, stwierdzié musz\', ic przedstawiciele marynarki naszej zrobili tu wsz edzie wraicnie jak najbardziej korzystne AAN, MSZ 4347, s 46 L'incaricato d'affari ad interim a Roma, Romer, al Ministero degli esteri a Varsavia r/ix R Ekscelencjo! Bylbym Panu wdzi czny, gdyby zechcial Pan Powiadomié lego Ekscelencj szefa rz@du, dzi ld mojemu zainteresowaniu utworzeniem Instytutu Polsko-Wloskiego w Krakowie maj@cego na celu cie!gly rozw6j stosunk6w kulturalnych mi dzy Polsk i Wlochami, m6j przyjaciel mieszkaje;cy za granic przekazuje do dyspozycji szefa rz@du, sum lir6w jako pierwszy dar Nast@llY dar b dzie od ksi cia polskiego mieszkaje;cego w Krakowie, oraz m6j, bowiem ja r6wniez jestem zainteresowany t spraw@ Zaczynamy zatem zbieraé plony mojej podr6zy po Polsce, otwieraj@c pr Zny osrodek upowszechniania wielkiej idei Mussoliniego Zastrzegam sobie dokladniejsze przedstawienie sprawy Jego Ekscelencji szefowi rz@du, kiedy dor tcz mu ostateczn@ relacj wraz z dokumentami Sluga Pana unii:ony /31 Roma, 28 luglio 1931 Oggetto: visita dell'equipaggio dell'«iskra>> a Roma Comunico che il 17 cm ha soggiornato a Roma una delegazione dell'equipaggio della nave scuola polacca «lskra», che dopo una quindicina di giorni di soggiorno nel porto sardo di Cagliari è giunta nel porto di Napoli La delegazione, che era presieduta dal comandante della nave, capitano de Walden, si è presentata all'ambasciata da dove si è recata con me alla tomba del milite ignoto allo scopo di deporre una corona di fiori, dopo di che è stata ricevuta in una lunga udienza dal ministro della marina, amm Sirianni e dal capo dello Stato maggiore della marina, amm Borzaglia Successivamente, dopo

13 818 Dokumenty dotyczq_ce histotii stosunk6w poisko-wloskich ( r) Documenti per la storia delle relazioni itala-polacche ( ) 819 l'udienza dal santo padre e la visita dei monumenti della città, i nostri marinai sono tornatì quella sera stessa a Napoli Sia in base alle mie personali osservazioni, sia dalle voci che mi sono giunte, devo affermare che i rappresentanti della nostra marina hanno qui lasciato un'impressione più che favorevole 265 Wniosek na Komitet Ekonomiczny Ministr6w w Warszawie, podpisany w zastwstwie ministra Spraw Wojskowych przez generala brygady Slawoja-Skladkowskiego B n [Warszawa, 30 lipca 1931 r] Dotyczy : projektu um6w pomi dzy Pailstwowymi Zakladami Iniynierii a Spolk<t Akcyjn(l «Fiat>> w Turynie craz SA «Polski Fiat>> w Warszawie w przedmiocie produkcji i sprzedaiy samochod6w Komitet ekonomiczny uchwalié raczy: Przyjmuje si do wiadomosci nast@uj(lee zasady prbjektu umowy maj(leej si < zawrzcé pomi <dzy Pailstwowymi Zakladami Iniynierii w Warszawie i Sp61k(l Akcyjn(l <<Fiat>> w Turynie oraz projektu umowy pomi;:dzy Pailstwowymi Zakladami Iniynierii w Warszawie i Sp61k(l Akcyjn(l <<Polski Fiat>> w Warszawie, w przedmiocie fabrykacji i sprzedaiy w Polsce sambchod6w i wszelkich konstrukcji produkswanych przez SpAkc << Fiat>> w Turynie L Projekt umowy z S A << Fiat>! w Turynie l) Pailstwowe Zaklady Iniynierii nabywaj\1 od SpAkc <<Fiat>> w Turynie wyl(lezne prawo wykonywania patent6w SA Fiat, a wraz z tym wyl(lezne prawo montaiu, fabrykacji i sprzedaiy wszystkich konstrukcji produkowanych przez <<Fiat'a>> na obszar celny Panstwa Polskiego, Estoni <, Zotw <, Litw < oraz dla Ministerstwa Wojny w Rumunii, przy czym SA <<Fiat>> w Turynie zobowi\!zuje si < do udzielenia PZInz potrzebnej pomocy technicznej i organizacyjnej ( l, 2, 3, 9, 11 umowy ze SA Fiat w Turynie), - a nadto kredytowej ( 7) 2) PZIn:i: zobowi\!zui si < do czasu rozpocz;:cia w Polsce wlasnej produkcji poszczeg61nych cz;:sci i zespol6w konstrukcji wyiej wspomnianych - zakupowaé je u Fiata w turynie Ceny tych CZ\)Sci lub zespol6w potrzebnych do produkcji lub montaiu ustalone S(l w ten spos6b, ie ostateczne ceny sprzedaiue w Polsce na poszczeg61ne modele Fiata zostan(l nie tylko ntrzymane w stosunku do dotychczasowych, ale nawet obniione ( 4 i 5 umowy z Fiatem) 3) Za pomoc techniczn(l i licencje PZInz placié bì<d<t Fiatowi oplaty licencyjne um6wione nast@uj(leo: - pray montazu w Polsce woz6w z CZ\)Sci sprowadzonych od Fiata, PZInz iadnych oplat nie plac(l W miarç przechodzenia na produkcj;: krajow(l oplaty te rosn(lé bì<d(l od zcra az do maksymalnej wysokosci, tj 5% ccny italskiej danego typu wozu przy calkowitej 100 %-ej produkcji w Polsce ( 6 umowy z Fiatem) 4) Kredyty: a) na cz,sci i materialy do montazu i produkcji Fiat udziela PZInz miesi;:cznego kredytu wekslowego przy oprocentowaniu 6% w stosunku rocznym, b) na zakup narz,dzi, maszyn, obrabiarek etc przeznaczonych do montaiu lub produkcji Fiat udziela PZInz kredytu do $ na szesé lat przy oprocentowaniu o 2% wyisz;:m od urzçdowej stopy Bcmku Italii, wynosz(leej obecnie So/o w stosunku rocznym, c) na kapital obrotowy Fiat udziela PZINz poiyczki w got6wce w kwocie $ w transzach po $ l rocznie przy tym samym oprocentowaniu na 5 lat ( 5 i 7 nmowy z Fiatem) 5) Kredyt $ oraz poiyczka $ S(! zabezpieczone na hipotece Sp61ki Akcyjnej <<Ursus», stanowi(lcej wlasnosé PZInz, bez dalej si,gaj(leych gwarancji 6) PZInz zobowi\izuj(l si\] nie zawieraé umowy z iadn<t inn(l firm{l samochodow\1 w okresie trwania kontraktu z Fiatem, a w wypadku, gdyby to nie zostalo dotrzymane, lub gdyby Rz(ld Polski udzielil innej finnie zagranicznej htkie same ulgi i przywileje, jakie posiadaj(l lub posiadaé b ;d(l samochody <<Ursus>>, CWS, Saurer i Polski Fiat ma prawo zerwaé umow\) i Z(ldaé odszkodowania ( 15 umowy z Fiatem) 7) PZInz mai<! prawo rozwi\!zaé umow;e w wypadku nieudzielenia przez Fiata pomocy technicznej ( 3) lub kredyt6w i poiyczki i Z(ldaé odszkodowania ( 7 zumowy z Fiatem) 8) W odniesieniu do programu scisle wojskowego SA Fiat w Turynie posiada swoje konstrukcje, produkowane dla Rz(ldu Italskiego i zast\)puj(lee konstrukcje Citroena Konstrukcje Fiata mog(l byé takie reprodukowane w Polsce - jednakowoz MS Wojsk wzgl PZInz zastrzeglo sobie swobod < wyboru konstrukcji znaczenia wojskowego ( 9 umowy)

14 821 Dokumenty dotycztjce historii stosunk6w polslw-wloskich ( r) Documenti per la storia delle relazioni italo polacche ( ) 9) Spory zalatwia S d Polubowny z siedzib(l w Warszawie, przy czym w razie braku zgody arbitr6w na osobç superarbitra wyznacza go Prezes S u Najwyzszego w Warszawic ( 1 7 umowy z Fiatem) IO) Umow zawiera sii' na lat I O z prawem prolongaty ( 20 umowy z Fiatem) Mozione al Comitato economico dei ministri a Varsavia firmata in sostituzione del ministro degli affari militari dal generale di brigata Slawoj-Sktadkowski 820 [Varsavia, 30 luglio 1931] S n II Projekt umowy ze S A "Polski Fiat!! w Warszawie Il) Wyli:LcZn(l sprzcdaz wszystkich woz6w zmontowanych lub wyprodukowa nych przez PZInz obejmuje istniej(lca w Polsce organizacja sprzcdazy Fiata pod fùmll Sp6lka Akcyjna «Polski Fiat» Firma ta zobowi(lzuje sii' zajmowaé sii' wyi(lcznie sprzeda przedmiot6w obj,tych umowi:l, wyrobu PZInz ( l i 2 umowy z Polskim Fiatem) 12) Sp61ka Akcyjna «Polski Fiat>> zobowi(lzuje sii' do zaplaty nale±nosci PZInz za dostarczone jej wozy i ich czçsci got6wkl' w ci,gu 3 0 dni od daty odbioru, niezale±nic od ich dalszej sprzedazy ( 8 umowy z Polskim Fiatem) 1 3) Ceny katalogowe samochod6w «Fiat>> w Polsce ustalane bçdll przez PZInZ Sp61ka Akcyjna «Polski Fiat>> otrzymywaé bi>dzie od ceny sprzedaznej 28% rabatu od woz6w osobowych i 25% rabatu od woz6w CÌi'zarowych na pokrycie koszt6w sprzedazy, robot z tytulu gwarancji, stacje obslugi, dclcrcderc itp 14) SpAkc Fiat w Turynie gwarantuje solidarnie za wszystkie zobowi(lzania Polskiego Fiata wobec PZInz ( 2 1 umowy ze SA Fiat w Turynie) - Uzasadnienie Projektowane umowy le w zakresie polityki ustalonej uchwalami Komitetu Ekonomicznego Ministr6w z dnia 2Vll br «W sprawie poparcia rozwoju krajo wego przemyslu samochodowegm> Po zawarciu umowy z firm(l Adelph Saurer w Szwajcarii na produkcji' samo chod6w CÌi>Z:arowych od 3 do I O tonn, jako dalszy etap rozwoju krajowego prze myslu samochodowego, nasuwa sii' potrzeba stworzenia produkcji i samochod6w osobowych i cii'z:arowych lekkich do 2 tonn W ten spos6b tak±e d(l±enie do ujednostajnienia taboru samochodowego w Polsce zamknie dii' w kole typ6w powszechnie uzywanych Panstwowe Zaklady lnzynierii prowadzily pertraktacje z kilku najpowa±niej szymi firmami zagranicznymi Na podstawie wsti'pnych rozm6w z reflektantami ameryka:tlskimi, porozumienie z nimi okazalo si niemoiliwe, zatrzymano si wi c na ofertach firmy André Citroen w Paryzu i Sp61ki Alce «Fiat>> w Turynie Pertraktacje z firmll Citroen nie doprowadzily do rezultatu, pomimo przychyl nego dia niej stanowiska miarodajnych czynnik6w Wobee tego SA Fiat w Turynie pozostala jedynym reflektantem AAN, PRM 1 140, s progetto dei contratti fra gli Stabilimenti statali d'ingegneria e la società per azioni Fiat a Torino e la sa Polski Fiat a Varsavia Produzione e vendita di auto Oggetto: Il comitato economico si degna di deliberare: Si prende conoscenza dei seguenti principi del progetto di contratto che deve essere stipulato fra gli Stabilimenti statali d'ingegneria a Varsavia e la società per azioni Fiat a Torino nonché del progetto di contratto fra gli Stabilimenti statali d'ingegneria a Varsavia e la società per azioni Polski Fiat a Varsavia, in oggetto alla Fabbricazione e alla vendita in Polonia di autovetture e di ogni costruzione prodotta dalla società per azioni Fiat a Torino I Progetto di contratto con la sa Fiat a Torino l) Gli Stabilimenti statali d'ingegneria acquistano dalla società per azioni Fiat a Torino il diritto esclusivo di eseguire i brevetti della sa Fiat e insieme a questo il diritto esclusivo di montaggio, di fabbricazione e vendita di tutte le costruzioni prodotte dalla Fiat sul territorio doganale dello Stato di Polonia, dell'estonia, della Lettonia c della Lituania nonché per il Ministero della guerra in Romania, ed inoltre la sa Fiat a Torino si obbliga a concedere agli Stabilimenti statali d'ingegneria la necessaria assistenza tecnica, organizzativa ( l, 2, 3, 9, 1 1 del contratto con la sa Fiat a Torino\ e creditizia ( 7) 2) Gli Stabilimenti statali di ingegneria si obbligano ad acquistare presso la Fiat di Torino le singole parti ed i gruppi delle costruzioni sunnominate fino al momento dell'inizio di una propria produzione in Polonia I prezzi di queste parti e di questi gruppi necessari alla produzione o al montaggio sono stati stabiliti in modo che i prezzi definitivi di vendita in Polonia dei singoli modelli della Fiat siano mantenuti non soltanto come quelli attuali, ma persino abbassati ( 4 e 5 del contratto con la Fiat) 3) Per l'assistenza tecnica e le licenze gli Stabilimenti statali d'ingegneria pagheranno alla Fiat i diritti di licenza nel modo seguente: nel caso di montaggio in Polonia di vetture con parti fatte venire dalla Fiat Gli Stabilimenti statali di ingegneria non pagheranno alcun diritto Man mano che la produzione diventerà nazionale questi diritti aumenteranno da zero fino al valore massimo, cioè al 5% del prezzo italiano, di un dato tipo di vettura al raggiungimento della totale produzione del 100% in Polonia ( 6 del contratto con la Fiat) 4) Crediti: a) per le parti ed i materiali di montaggio e di produzione la Fiat concede agli Stabilimenti statali di ingegneria un credito cambiario del al mese con una percentuale del 6% nel rapporto annuo; b) per l'acquisto di strumenti, macchinari, macchine utensili ecc, destinati al mon taggio o alla produzione, la Fiat concede agli Stabilimenti statali di ingegneria, un credito fino a $ , per sei anni ad un tasso di interesse del 2% superiore al tasso ufficiale della Banca d'italia, che è attualmente del 5% nel rapporto annuo;

15 822 c) per il capitale circolante la Fiat concede agli Stabilimenti statali di ingegneria prestiti in denaro contante per la quota di $ , in rate da $ all'anno allo stesso tasso d'interesse, per 5 anni ( 5 e 7 del contratto con la Fiat) 5) Il credito di $ ed il prestito di $ sono garantiti da ipoteca della società per azioni Ursus, che è proprietà degli Stabilimenti statali di ingegneria, senza ulteriori garanzie 6) Gli Stabilimenti statali di ingegneria si obbligano a non stipulare contratti con altre ditte automobilistiche per tutta la durata del contratto con la Fiat e, nel caso ciò non venga rispettato o nel caso in cui il governo di Polonia concede ad altre ditta estera le stesse agevolazioni e privilegi, che sono o saranno posseduti dalle autovetture Ursus, CWS, Saurer e Polski Fiat, la Fiat avrà il diritto di sciogliere il contratto ed esigere il risarcimento ( 15 del contratto con la Fiat) 7) Gli Stabilimenti statali di ingegneria hanno il diritto di sciogliere il contratto nel caso che la Fiat non conceda l'assistenza tecnica ( 3) o i crediti e il prestito e di richiedere il risarcimento dei danni ( 7 del contratto con la Fiat) 8) Per quanto riguarda il programma strettamente militare la sa Fiat a Torino dispone di proprie costruzioni, prodotte per il governo italiano che sostituiscono le costruzioni della Citroen Le costruzioni della Fiat possono anche essere prodotte in Polonia, uniformemente il Ministero delle questioni militari e gli Stabilimenti statali di ingegneria si sono riservati la libertà di scelta delle costruzioni di tipo militare ( 9 del contratto) 9) Le controversie saranno risolte dal Collegio degli arbitri con sede a Varsavia, tenendo presente che, in caso di mancanza di accordo degli arbitri nella scelta del superarbitro, questo viene scelto dal presidente del Tribunale supremo a Varsavia ( 17 del contratto con la Fiat) 10) Il contratto viene stipulato per 10 anni con il diritto di prolungarlo ( 20 del contratto con la Fiat) II Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche ( ) Dokumenty dotyczq_ce historii stosunk6w polsko-wloskich ( r) Progetto di contratto con la sa Polski Fiat a Varsavia I l) La vendita esclusiva di tutte le vetture montate o prodotte dagli Stabilimenti statali di ingegneria viene assunta dall'organizzazione di vendita della Fiat esistente in Polonia sotto la denominazione di società per azioni Polski Fiat Questa Ditta si obbliga ad occuparsi della vendita in esclusiva degli oggetti, compresi nel contratto, di produzione degli Stabili menti statali di ingegneria ( l e 2 del contratto con la Polski Fiat) 12) La società per azioni Polski Fiat si impegna a pagare quanto dovuto al agli Stabilimenti statali d'ingegneria per le vetture ricevute e le loro parti, in denaro contante entro 30 giorni dalla data della loro consegna, indipendentemente dalla loro successiva vendita ( 8 del contratto con la Polski Fiat) 13) I prezzi di catalogo delle autovetture Fiat in Polonia saranno Stabiliti dagli Stabilimenti statali di ingegneria La società per azioni Polski Fiat riceverà sul prezzo di vendita uno sconto del 28% sulle autovetture e uno sconto del 25% sugli autocarri per coprire le spese di vendita, di lavori a titolo di garanzia, stazioni di servizio, delcredere ecc 14) La società per azioni Fiat a Torino garantisce solidarmente per tutte le obbligazioni prese dal Polski Fiat nei confronti degli Stabilimenti statali di ingegneria ( 21 del contratto con la sa Fiat a Torino) 823 Motivazione I contratti progettati rientrano nell'ambito del1a politica stabilita dalle deliberazioni del Comitato economico dei ministri del 2VII ca < sull'appoggio allo sviluppo dell'industria automobilistica nazionale» Dopo la stipulazione del contratto con la ditta Adolph Saurcr in Svizzera per la produzione di autocarri da 3 a IO tonn, come successiva tappa dello sviluppo dell'industria automobilistica nazionale, diviene necessario creare una produzione di autovetture e di autocarri leggeri fino a 2 tom1 In questo modo anche la tendenza ad uniformare il materiale rotabile in Polonia si chiude nella cerchia dei tipi generalmente usati Gli Stabilimenti statali d'ingegneria hanno condotto trattative con alcune delle più importanti ditte straniere In base a colloqui introduttivi con aspiranti americani, ci si accorgeva che un accordo con loro era impossibile, per cui ci si fermava alle offerte della ditta André Citroen di Parigi e della società per azioni Fiat di Torino Le trattative con la ditta Citroen non portavano a nessun risultato, nonostante il favorevole atteggiamento nei suoi confronti di personaggi autorevoli Pertanto la sa Fiat di Torino è rimasta l'unico aspirante 266 L'ambasciatore a Varsavia, Vannutelli Rey, al ministro degli esteri, Grandi Varsavia, 14 agosto 1931/IX Telespr Oggetto: lavori stradali in Polonia Ho il piacere di comunicare a vostra eccellenza che in questi giorni è stato a Varsavia firmato fra questo Ministero dei lavori pubblici e la società italiana Puricelli un contratto relativo alla esecuzione di lavori stradali in Polonia per un ammontare di 12 milioni di zloti I lavori per l'esecuzione di tale contratto saranno fra breve iniziati Si tratta di una buona affermazione della nostra importante ditta e alla realizzazione dell'affare ha molto contribnito l'ottima rinomanza di cui la società Puricelli gode all'estero ASDMAE, Aff econ, a 1931, fase Polonia 8 «Ferrovie»

16 824 Dokumenty dotyczqce historii stosunk61v polsko-jdoskich { r) Documenti per la storia delle relazioni italo polacche ( ) 825 Ambasador Wloch w Warszawie Vannute/li Rey, do ministra Spraw Zagranicznych, Grandiego Dep 1496/764 Dotyczy: prac drogowych w Polsce Warszawa, 14 sierpnia 1931 r/ix Mam zaszczyt powiadomié Wasz Ekscelencj, W w tych dniach zostala podpisana w Warszawie umowa miç dzy Ministerstwem Prac Publicznych, a sp6lke wloske Puricelli o wykonanic prac drogowych w Polsce o wartosci 12 milion6w zlotych Przewiduje si12 rozpocz cìc prac zaraz po podpisaniu umowy Jest to du:ly sukces naszego znanego przedsi((biorstwa N a realizacj takiej ummvy miala wplyw renoma jake przedsi biorstwo Puricelli cieszy si za graniq 267 Wydzial Zachodni Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie, do Wydzialu Prasowego Notatka PIl23961/31 Warszawa, 25 sierpnia 1931 r PP Lischi i Caretta maj zamiar zwiedzié Warszaw, Wilno, granic sowieck, Gdansk, Gdyni\>, Katowice, Krak6w i Zakopane AAN, MSZ 4347, s 48 La Sezione occidentale del Ministero degli esteri a Varsavia, alla Sezione stampa App PII23961/31 Varsavia, 25 agosto 1931 Il giorno 8 settembre ca giungeranno in Polonia i giornalisti italiani sigg Dario Lischi e Carlo Caretta, guidati dal sig Egisto De Andreis, che fa parte dell'ufficio stampa dell'ambasciata a Roma e che ogni anno si reca in Polonia Dario Lischi è un personaggio fascista molto influente ed ha preso parte alla storica seduta costituente del 23 marzo 1929 a Milano Attualmente ricopre la carica di ispettore del partito a Roma Come giornalista il sig Lischi gode di buon nome, è il capo redattore del mensile «Costruire», membro della redazione «Lavoro fascista» e corrispondente di 26 giornali provinciali Ha dato ottimi servizi alla propaganda polacca, per la qual cosa ha ricevuto l'onorificenza deii'ordine della Polonia restituta, che gli è stato ultimamente consegnata solennemente dall'ambasciatore PrzeZdziccki Uno dei meriti del sig Lischi era la totale eliminazione della propaganda lituana sulla stampa italiana Carlo Caretta fa parte della direzione dell'agenzia Stefani Era primo attaché militare italiano in Polonia I sigg Lischi e Caretta hmmo intenzione di visitare Varsavia, Wilno, il confine sovietico, Danzica, Gdynia, Katowice, Cracovia e Zakopane Dnia 8 wrzesma br przybywaj do Polski dziennikarzo wloscy pp Dario Lischi i Carlo Caretta, pilotowani przez p Egisto De Andreis, nale ego do Biura Prasowego Ambasady w Rzymie, kt6ry co roku bywa w Polsce Dario Lischi jest bardzo wplywow osobistosci(l faszystowsk(l i bra! udzial w historycznym posiedzeniu konstytuuii'cyffi dnia 23 marca 1929 r w Mediolanie Obecnie zajmuje stanowisko Inspektora partii w Rzymie Jako dziennikarz p Lischi ma dobre nazwisko, jest redaktorem naczelnym miesi cznika «Costruire», czlonkiem redakcji «Lavoro Fascista>> i korespondentem 26 dziennik6w prowincjonalnych Propagandzie polskiej oddal znaczne uslugi, za co otrzymal komendl' orderu Polonia Restituta, kt6r mu niedawno wr,czyl uroczyscie Ambasador PrzeZdziecki Jedn(l z zaslug p Lischi bylo radykalne zduszenie propagandy litewskiej w prasie wloskiej Carlo Caretta naleiy do dyrekcji Ajencji Stefani By! on pierwszym attaché wojskowym wloskim w Polsce 268 Ambasador w Rzymie, Przeidziecki, do Wydzialu Zachodniego Ministerstwa Sp raw Zagranicznych L 1754/31; R 2658 Rzym, 7 wrzesnia 1931 r Dotyczy: kontraktu z firmìl wloskìl na budowl' dr6g w Polsce W zwii!zku z zamieszczonìl przed miesii!cejll w jednej z gazet warszawskich wiadomosci(l o zawarciu przez Rz(ld Polski umowy z firm <<Autostrade Puricelli>>

17 : 826 Dokumenty dotyczq_ce historii stosunk6w polsko wloskich ( r) Documenti per la storia delle relazioni italo-polacche ( ) w Mediolanie na budow(l 1 50 km dr6g w Polsce na sum(l okolo 2 milion6w dolar6w, zwr6cilem sii' do Konsulatu Generalnego RP w Mediolanie o spraw dzenie tej wiadomosci Otrzymalem odpowiedz potwierdzaj(ic(l wiadomosé powyzsz(l z informacj(l, ze kontrakt opiewa na okolo 1 5 milion6w zlotych za przer6bki' okolo 170 km dr6g bitych We florenckim <<Giornale del Commercio» z dnia 4 bm widz(l zn6w wzmianki' o poiyczce udzielonej Polsce przez Banca Commerciale Italiana w snmie 17 milion6w zlotych na 7 1/2% zwrotnej w przeci(lgu lat l 0-ciu na sfinansowanie transakcji z firm(l Puricelli Prosilbym o informacje w sprawie powyiszej, zaznaczaj(ic, zc otrzymywanie przez Ambasad(l tego rodzaju wiadomosci byloby bardzo poz(ldane, nù(ldzy innymi z uwagi na moinosé wyzyskania ich tutaj pod wzgl('dem propagandowym AAN, MSZ 4272, s 14 L'ambasciatore a Roma, Przeidziecki, alla Sezione occidentale del Ministero degli esteri L 1754/31 ; R Oggetto: 2658 Roma, 7 settembre 1931 contratto con una ditta italiana per la costruzione di strade in Polonia In seguito alla notizia pubblicata un mese fa su uno dei giornali di Varsavia relativa alla stipulazione da parte del governo di Polonia di un contratto con la ditta «Autostrade Puricelli» di Milano per la costruzione di 150 krn di strade in Polonia per la somma di circa 2 milioni di dollari, mi sono rivolto al Consolato generale della RP a Milano per verificare questa notizia Ho ricevuto una risposta che confermava la suddetta notizia con l'informazione che il contratto si basa su circa 1 5 milioni di zloty per la trasformazione di circa 170 km di strade in macadam Nel «Giornale del commercio» di Firenze del 4 cm vedo di nuovo un accenno al prestito concesso alla Polonia dalla Banca commerciale italiana per la somma di 17 milioni di zloty ad un tasso del 7 e 1/2 %, da restituire entro l O anni per finanziare il contratto con la ditta Puricelli Chiederei informazioni su questo problema, facendo rilevare che sarebbe molto oppor tuno che l'ambasciata ricevesse informazioni di questo genere data la possibilità di usarle qui come propaganda Panstwowe Zaklady Inzynierii w Warszawie, do Sp6lki Akcyjnej Fiat w Turynie L bn Warszawa, [ ] wrzesieil 1931 r Na zapytanie WPan6w w sprawie naszego programu w zwi(lzktt z umow(l licencyjn{l podpisanil przez nas [] wrzesnia 1931 r 1 uprzejmie komunikujemy, ie stosownie do opracowanego przez nas planu organiczamy sii' do czystego montaiu woz6w w Polsce z CZ(lSCÌ sprowadzanych od WPan6w w okrcsie pierwszego roku naszej wsp61pracy W zwi(lzktt z tym przechodzenie poszczeg61nych faz prowadz(!cych do pro dukcji krajowej rozpocz ;te zostanie w latach nast('puj(!cych po pierwszym roku wsp61pracy, wzgl('dnie od momentu, kiedy warunki rynku b('d{l mogly zapewnié zwi(lkszony zbyt Jednoczcsnie powolujemy sii' na list nasz z dnia 14 sierpnia 1931 r Nr 51913/SNDI97 i w uzupelnieniu tegoz uprzejmie komunikujemy, ie sprawa przyz nania przez Rz(ld Polski przywilej6w produkcji krajowej w mi(ldzyczasie posun ;la sii' naprz6d i moiemy WPan6w zapewnié, ie zrobimy wszystkie mozliwe wysilki, celem otrzymania ulg koniecznych dla tego, aieby produkcja samochod6w <<Polski Fiat>> mogia osi(lgn(lé stanowisko przoduj(!ce na rynku polskim, co jest mi('dzy innymi, jednym z gl6wnych cel6w naszej umowy AAN, PRM-KEM 1 140, s 22 Gli Stabilimenti statali d'ingegneria a Varsavia alla società per azioni Fiat a Torino L Varsavia, [ ] settembre sn 1931 Alla loro domanda inerente il nostro programma connesso con il contratto di licenza da noi firmato il [ ] settembre , comunichiamo cortesemente che, conformemente al 1 2 Dzieù nie jest zaznaczony Manca l indicazione del giorno '

18 828 Dokumenty dotycz(!ce historii stosunk6w polsko-w/oskich ( r) Doeumenti per la storia delle relazioni itala-polacche ( ) 829 piano da noi elaborato, ci limiteremo al puro montaggio delle vetture in Polonia con parti provenienti dall'italia nel periodo del primo anno della nostra cooperazione Pertanto il passaggio per le singole fasi che portano alla produzione nazionale avrà luogo negli anni successivi al primo anno di cooperazione, oppure dal momento in cui le condizioni del mercato potranno garantire un aumento delle vendite Nel contempo ci richiamiamo alla nostra lettera del 14 agosto 1931, n 51913/SND197 e completandola comunichiamo cortesemente che per quanto attiene alla concessione di facilitazioni alla produzione nazionale da parte del governo polacco, si sono nel frattempo registrati dci progressi e possiamo garantire loro che faremo tutti gli sforzi possibili allo scopo di ottenere agevolazioni necessarie perché la produzione di autovetture «Polski Fiat>> possa raggiungere Uik'l- posizione di primo piano sul mercato polacco, cosa che è, fra l'altro, uno dei principali scopi del nostro contratto 270 Ambasador w Rzymie, Przeidziecki, do ministra Spraw Zagranicznych, Zaleskiego Scisie tajne R 2255/3 i; R 2602 Rzym, 2 listopada i93i r Dotyczy : rozmowa z Grandim W sobot ; 3i pazdziernika po poludniu odwiedzilem Ministra Grandiego, na trzeci dzien po jego powrocie z Berlina Zastalem go zm czonego i przygn ;bionego Przyznal mi, w zbyt cz ;ste podr6ze wyczerpuj(l go i dodal nawet, w te wszystkie oficjaine wizyty nie przynosz(l takich rezultat6w, jakich opinia publiczna po nich oczekuje Wizyta w Stanach Zjednoczomych M6wil mi Grandi, :i:e jego podr6z do Ameryki byla juz um6wiona ze Stimsonem w Rzymie, jako rewizyta Grandi ialuje, w nie bylo to ogloszone jui w6wczas, gdyz nie chce by tej jego podr6iy nadawano jakies wyj(ltkowe znaczenie Chcialby przede wszystkim nie wywolywaé wrawnia, w konkuruje z Lavai'em iub w zamierza pokrzyzowaé jego piany om6wione z Hoover'em Niestety prasa francuska nie chce tego zrozumieé Uboiewa Grandi nad tym, ie Lavai, kt6ry prowadzil swe waszyngtonskie rozmowy pod k(ltem widzenia interes6w Francji - co jest zupeh1ie naturaine - nie potrafil jednak naiezycie skorzystaé ze sposobnosci przyci"gni ;cia rz"du amerykanskiego do efoktywnej wsp6lpracy z Enrop<b zamiast zrazaé go do tcgo trudnosciami Po swej podr6iy do Waszyngtonu Grandi nie oczekuje cud6w, aie ma nadziej ;, ie uda mu SÌ\) zainteresowaé sprawami europejskimi rz Stan6w Zjednoczonych Podr6z jego podobnie jak i podr6i Lavai' a oddadz(l w kazdym b;tdz radzie t\) przyslug ;, w dzi ;ki nim Hoover b edzie dokladnie poinformowany o sprawach europejskich, o mozliwoseiach i o trudnosciach, jakie z nimi si ; wi ""' i w b ;dzie m6gl przcto dostosowaé swe poslmi"'ia do tych wiadomosci Wizyta w Berlinie W mzmowic zc mn(l Grandi podkresli!, w podobnic jak w swej przyszlej podr6zy do Ameryki, tak w swej rewizycie bcrlinskiej nie upatruje zadnych moment6w konkurencyjnych z Lavai' cm Nie rozumiala tego prasa francuska i starala si e mu przypisaé tcndcncje i zamiary, kt6rych wcaie nic mia! Francja - m6wil daiej - idzi ;ki swej polityce wzgi edem Wloch, wpycha je po prostu w obj ;cia Nicmiec, aie pomimo to, on Grandi, unika w daiszym ci gu taktyki wi<'zania si ; na boku z kiinkolwiek, zatem i z Niemcami, choé nie moie zaprzeczyé, ie wlasnie dzi ;ki zachowaniu si ; Francji interesy Wloch i Niemiec sohodz si ; w r6inych punktach W Bcrlinie Grandi nie dal si ; wci gn{lé do iadnej dyskusji, kt6ra by zwracala si e przeciwko interesom jakiejkoiwick trzeciej strony W rozmowach trzymal si e linii og6inej i omawial przede wszystkim zagadnienia intcrcsuj ce og61 panstw w zwi zku z kryzysem gospodarczym M6gl siç przy tym Grandi przekonaé w Briining rozumie potrzeby szerokiej wsp61pracy mil'<lzynarodowej i pomimo duiych wewn ;trznych trudnosci, szczerze d do tej wsp61pracy N a moje zapytanie jak Briining rozumie np wsp6lprac ; Niemiec z Polsk<!, Grandi odpowiedzial, ie tego rodzaju poszczeg6inych i konkretnych problemat6w w Berlinie nie poruszal, w jednak wierzy w dobrc intencje Briininga wsp61pracowania ze wszystlcimi i ie widzi w Btiiningu duio rozs ku Wlochy - m6wil mi daiej - r6wniez s(l za koiaboracj" og61u panstw i to n p r6ini poiityk ; wlosk(l od francuskiej Francja bowiem pragnie porozumieé siç z Niemcami na osobnosci, podczas gdy Wlochy uwaiaj<!, :le jedynie uzgodnienie post ;powania gl6wnych mocarstw europejskich, to jest Wloch, Francji, Anglii i Niemiec, naturalnie z uwzgl'<dnieniem interes6w innych parlstw Europy, moije fozwì\izaé og6ine trudnosci W zakresie rozbrojenia, Grandi - jak mnie zapewnil - nic konkretnego w Berlinie nie zalatwil S(ldzç jednak ze wsti']ju naszej rozmowy, w musiano w Berlinie stwierdzié zbieznosé pogi 6w na zaloienia polityki obu rz 6w w tym przedmwcie Wspomnial jednak Grandi, ie w pewnych punktach tezy wloskie nie godz(l si ; z niemieckimi; tale np w kwestii koiejnosci formuly bezpieczenstworozbrojenie, Niemcy stoj biizej Francji nii Wloch Grandi nie wie dolcladnie czego oczekuj Niemcy dia siebie po og6inym rozbrojeniu, aie uwaia, w maj one podstaw ; traktatow do domagania si ; od innych mocarstw rozbrojenia, gdyz ze

19 Dokumenty dotyczq ce historii stosunk6w polsko wloskich ( r) Documenti per la storia delle relazioni itala-polacche ( ) swcj strony wypelnily zobowi'"'ania rozbrojeniowe plyn e z traktatòw, czcgo inni kontrahenci, a tak2e i Wlochy, dotychczas nie uczynili Jak widaé Grandi podziela w tej sprawie niebezpieczny pogl(ld Cecila Trudno pomysleé - uzasadnial go on w rozmowie ze mn(l - by wielkie mocarstwo, takie jak Niemcy, mogio byé wiecz nie utrzymane na stopie nizszosci Z pobytu swego w Berlinie wywiòzl Grandi zie wra2enie Obawia si on powainych komplikacji wewn trznych w Niemczech, o ile by si ; nie zaradzilo na czas kryzysowi Czuje si tam wsz dzie obawy komunizmu i zamieszek; powszechne jest przygn bienie Jako faszysta Gnmdi powinien by sympatyzowaé z ruchcm Hitlera, ktòry zresztç; nieslusznie poròwnuje ten ruch do faszyzmu i z lego tytulu schlebia Wlochom Wszak2e z punktu widzenia interesu Europy i Wloch Grandi rozumie niebezpieczeilstwo ewentualnego tryumfu Hitlcrowcòw w Niemczech i oba wia si ; tego Dlatego tez uwa±a, 2e nale:i;y zrobié wszystko, by ulatwié zadanie Briininga, ktòry ma najlepsze ch'ci i jest dzis jedynym niemieckim m,zem stanu, pragnç;cym szczerze wsp61pracy z ogòlem pailstw europejskich i rò:i;ni ym si ; w tym od Stresemanna, ktòry staral si' wygrywaé jedne pailstwa przeciw drugim Pilsudskiego i Mussoliniego trzymajç;cych si ; pod r ;k' i opatrzonç; tytulem : <<dwaj!caci wolnosci mniejszosci narodowych>> Sk;l_ din(ld okolicznosé, Ze skargi ukraiilskie forylowane byly w Lidze Narodòw przez Labour Party r6wniez nie przyczynil im, zdaniem Grandiego, sympatii we Wloszech Prosil mnie wreszcie Grandi o zakomunikowanie Panu Ministrowi, 'ie jest m u nieslychanie przykro, 2e z jego powodu i trochl' z jego osobistej winy stalo si(' cos co mogio zaszkodzié interesom Polski i dotkn osobiscie Pana Ministra O ile on, Grandi, b ;dzie jeszcze u steru wloskiej polityki zagranicznej i b ;dzie obecny na styczniowej sesji Rady Ligi, to zrobi wszystko co b èdzie od niego zalezalo, aby poprzeé Polsk ; w sprawie mniejszosci ukraiilskiej W dalszym ci(lgu rozmowy ze mn Grandi scharakteryzowal, w sposòb znany mi juz od dawna, stosunek W!och do Polski : Wlochy rozumiejç; dobrze, ze Polska jest i musi byé sojuszniczk" Francji Niestety stosunki w!osko-francuskie nie ukladaj sii' tale, jak by sobie Grandi tego :i;yczy! Celem jego polityki jest dopro wadzenie do porozumìenia z Francj i nie traci nadziei, re uda mu sì doprowa dzié do tego, pomimo, Ze ze strony francuskiej nie wìdzi i nie czuje zrozumienia Jednakw Wlochy nie chq_ by ten wzgl(ld na obecny stan stosunkòw wlosko-fran cuskich mògl odbijaé si w niekorzystny sposòb na stosnnkach w!osko-polskich Potwiedzil mi w zwi'"'ku z tym Grandi - co, jak wspomnia!, mòwil w zesz!ym roku P Marszalkowi Pi!sudskiemu, te Wlochom zale:i;y na przyjazni z Polskç; i na zaciesnieniu tej przyjazni W!ochy widz;t w Polsce wielkie mocarstwo prowadz e swoj(l w!asn<> polityk ;, ktòra nieraz zbliza si' do polityki Francji, aie nie jest od tej ostatniej zalema Grandi mògl ma podstawie osobistych spostrze2en, mi ;dzy innymi na terenie Genewy, przekonaé si\', ze polscy m,iowie stanu i dyplomaci wykazuj(l wi ;cej gi ;tkosci (wyrazi! si' <<souplesse>>) wi,cej rozwagi niz eksponenci naszej sojuszniczki Francji Zc strony wloskiej - dada! - nie stawia si' nigdy Polski na jednym poziomie z Mal Entente' Ta ostatnia identyfikuje so ; coraz bardziej z Francj(l i tworzy z nie coraz wyrainiej zaskrzepni ety blok (un bloc regide) Dia Wloch - zakoilczy!, silna i niezale:i;na od obcych wplywòw Polska jest potrzebna Wybory angielskie Z wyboròw angielskich jest Grandi zadowolony Anglia jest - jak mi m6wil - silç; niezb\)dnç; dia ròwnowagi europejskiej, totez trwale oslabienie Anglii byloby dia Europy prawdziw" katastrof" Stosunki polsko-wloskie Gdy przeszlismy w rozmowie na spraw ; skarg ukramskich w Komitecie Trzech Ligi Narodòw, Grandi, ktòry znal juz wynik rozmowy Pana Ministra z Ambasa dorem wloskim w Warszawie w tej sprawie, z widoczn@- szczerosci@, niemal ze wzruszeniem, wyrazil swòj gl,boki zal z racji obrotu sprawy na Komitecie Trzech Objasnil mnie, ze bez ±adnej zlej woli ze swej strony nie zrozumial wòwczas dia jak waznych przyczyn i jak bardzo zale:i;alo Panu Ministrowi na niedopuszczeniu sprawy na Rad' Ligi Gdyby bylo tym wiedzial i nie by! przekonany, 2e Pilotti nale:i;ycie uzgodnil swe pogl(ldy z narni, to on, Grandi, wybralby si ; sam na posiedzenie Komitetu i chociaz pomimo to nie mòglby prawdopodobnie zapobiec odeslaniu sprawy na Rad(', to jednak nie glosowalby za tym i unikn(llby przynaj mniej pozoru antypolskiego kroku ze strony wloskiej Mòwil mi dalej Grandi, 2e aczkolwiek Wlochy nie '" skr('powane traktatem mniejszosciowym, niemniej on nie ukrywa, 2e majç; one swoje trudnosci mniejszosciowe i w zwi'"'ku z tym zale:i;y im zasadniczo na rozwa:i;nym i ogi,dnym traktowaniu tego rodzaju spraw na forum Ligi Narodòw Wlochy zreszt" - dodal - nie maj" :i;adnej sympatii do ukraiilcòw, ktòrzy ze swej strony w propagandzie nie kryli si' z nastrojami wr ;cz wrogimi faszyzmowi Grandi widzial np karykaturl' ukraiilsk przedstawiaj ç; P Marszalka AAN, Amb Ber/in 129, s L'ambasciatore a Roma, Przeidziecki, al ministro degli esteri, Zaleski Rrr 2255/3 1 ; Oggetto: R 2602 Roma, 2 novembre 1931 colloquio con Grandi Sabato 3 1 ottobre di pomeriggio ho fatto visita al ministro Grandi, tre giorni dopo il suo ritorno da Berlino L'ho trovato stanco e avvilito Mi ha detto che i viaggi troppo

20 832 Dukumenty dotyczq ce historit stosunk6w polsko-wloskich ( r) Documenti per la storia delle relazioni italompolacche ( 1918Ml940) 833 frequenti lo esauriscono ed ha persino aggiunto che tutte queste visite ufficiali non apportano quei risultati che l'opinione pubblica si aspetta Visita negli Stati Un iti Grandi mi ha detto che il suo viaggio in America era già stato concordato, come scambio di visita, con Stimson a Roma Grandi deplora che la cosa non fosse stata annunciata già allora poiché non desidera che sia dato un significato eccezionale a questo suo viaggio Vorrebbe prima di tutto non dare l'impressione di concorrere con Lavai o di avere intenzione di far fallire i suoi piani concordati con Hoover Purtroppo la stampa francese non lo vuole capire Grandi si duole che Lavai, che ha tenuto i suoi colloqui a Washington dal punto di vista degli interessi della Francia, cosa che è del tutto naturale, non abbia saputo tuttavia usufruire nel modo dovuto dell'occasione per spingere il governo americano ad una effettiva collaborazione con l'europa, invece di scoraggiarlo con la presentazione delle difficoltà Dal suo viaggio a Washington Grandi non si attende miracoli, ma spera di riuscire ad interessare ai problemi europei il governo degli Stati Uniti, Il suo viaggio, come il viaggio di Lavai, avrà ad ogni modo il merito d'informare Hoover con precisione sulle questioni europee, sulle possibilità e sulle difficoltà con esse connesse e potrà pertanto adeguare le sue mosse a queste informazioni Visita a Berlino Nel suo colloquio con me Grandi ha posto in rilievo che, sia nel suo futuro viaggio in America, sia nella sua visita a Berlino, non scorge momenti di concorrenza con Lavai Non lo ha compreso la stampa francese, che ha cercato di assegnargli tendenze e intenzioni che non aveva affatto La Francia, ha proseguito, grazie alla sua politica nei confronti dell'italia, la spinge direttamente fra le braccia della Germania, ma ciononostante lui, Grandi, continua ad evitare la tattica di unirsi di nascosto con qualcuno, quindi anche con la Germania, pur non potendo negare che, proprio grazie al comportamento della Francia, gli interessi dell'italia e della Germania coincidono in vari punti A Berlino Grandi non si è fatto attirare in nessuna discussione, che potesse essere contro una qualunque terza parte Nei colloqui si è tenuto sulle generali ed ha trattato prima di tutto i problemi che interessano tutti gli Stati in seguito alla crisi economica, Grandi si è così potuto convincere che Briining comprende il bisogno di una più ampia cooperazione internazionale e, malgrado le grandi difficoltà interne, aspira sinceramente a tale cooperazione Alla mia domanda sul modo in cui Briining intende, per esempio, la cooperazione della Germania con la Polonia, Grandi mi ha risposto di non aver sollevato a Berlino problemi particolari e concreti di questo genere, ma che tuttavia crede nelle buone intenzioni di Brfming di entrare in cooperazione con tutti e che scorge in Briining molto giudizio Anche l'italia, ha detto poi, è per una collaborazione di tutti gli Stati e questo fatto, per esempio, distingue la politica italiana dalla politica francese La Francia infatti desidera accordarsi con la Germania separatamente, mentre l'italia ritiene che unicamente la concordanza dei modi di procedere delle principali potenze europee, cioè dell'italia, della Francia, dell'inghilterra e della Germania, naturalmente tenendo conto degli interessi degli altri Stati dell'europa, può risolvere le difficoltà generali Per quanto riguarda il disarmo Grandi, come mi ha garantito, non ha concluso a Berlino nulla di concreto Ritengo tuttavia, dall'introduzione del nostro colloquio, che a Berlino si sia dovuta constatare la coincidenza delle opinioni per l'impostazione della politica dei due governi a tale oggetto Grandi tuttavia ha accennato al fatto che in certi punti le tesi italiane non concordano con quelle tedesche; così, per esempio, nelle questioni della successione della formula della sicurezza e del disarmo, la Germania è più vicina alla Francia che all'italia Grandi non sa con precisione cosa si aspettino i tedeschi dal disarmo generale, ma ritiene che abbiano come base il trattato per richiedere il disarmo delle altre potenze dato che da parte loro hanno assolto alle obbligazioni di disarmo che derivavano dai trattati cosa che gli altri contraenti, fra cui anche l'italia, finora non hanno fatto Come si vede Grandi condivide in tale questione la pericolosa opinione di Cecil È difficile pensare, si è giustificato nel colloquio con me, che una grande potenza, quale è la Germania, possa essere eternamente tenuta ad un livello d'inferiorità Dal suo soggiorno a Berlino Grandi ha riportato una brutta impressione Teme serie complicazioni interne in Germania, se non si previene in tempo la crisi Vi si sente dovunque il timore del comunismo e di tumulti; l'avvilimento è generale Come fascista Grandi dovrebbe simpatizzare con il movimento di Hitler, che del resto ingiustamente paragona questo movimento al fascismo e a tale titolo adula l'italia Dal punto di vista dell'interesse dell'europa e dell'italia nondimeno Grandi comprende il pericolo di un eventuale trionfo dei seguaci di Hitler in Germania e lo teme, Anche per questo motivo ritiene che si dovrebbe fare del tutto per facilitare il compito dì Brtining, che haje migliori intenzioni ed è oggi l'unico uomo di Stato tedesco, che desideri sinceramente la collaborazione con tutti gli Stati europei e differisce in ciò da Stresemann, che ha cercato dì mettere uno Stato contro l'altro Elezioni inglesi Grandi è contento delle elezioni inglesi L'Inghilterra è, mi ha detto, una forza indim spensabile per l'equilibrio europeo, ed inoltre un duraturo indebolimento dell'inghilterra sarebbe una vera catastrofe per l'europa Rapporti polaccomita!iani Quando nel colloquio siamo passati alla questione delle lagnanze ucraine al Comitato dei tre della Società delle nazioni, Grandi, che già conosceva il risultato dei suoi colloqui con l'ambasciatore italiano a Varsavia a tale proposito, con visibile sincerità, quasi con commom zione, ha espresso il suo profondo rincrescimento per l'andamento preso dalla questione presso il Comitato dei tre Mi ha spiegato che, senza nessuna cattiva volontà da parte sua, non aveva allora compreso per quali importanti motivi e fino a quale punto importasse che la questione non giungesse al consiglio della Società delle nazioni Se lo avesse saputo e non fosse stato convinto che Pilotti avrebbe concordato la cosa con noi nel modo dovuto, egli stesso, Grandi, si sarebbe recato alla seduta del comitato e anche se, ciononostante, non avesse probabihnente potuto prevenire l'invio della questione al consiglio, nondimeno non avrebbe votato a favore ed avrebbe evitato così l'apparenza di un passo antipolacco della parte italiana Grandi mi ha poi detto che sebbene l'italia non sia legata da un trattato minoritario nondimeno non nasconde di avere le sue difficoltà con le minoranze e per questo motivo desidera in linea di massima un trattamento ponderato e accorto delle questioni di

Rozdział I. Dokumenty sądowe i notarialne

Rozdział I. Dokumenty sądowe i notarialne Rozdział I Dokumenty sądowe i notarialne 1 Dokumenty sądowe i notarialne 1.1. 3 Rozdział I 1.2. 4 Dokumenty sądowe i notarialne 1.3. 5 Rozdział I 1.4. 6 245 Tłumaczenia przykładowych dokumentów Tłumaczenia

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Studia

Życie za granicą Studia - Uczelnia Chciałabym/Chciałabym zapisać się na studia. Wyrażenie chęci zapisania się na uczelnię Chciałabym/Chciałabym zapisać się na. studia licencjackie studia magisterskie studia doktoranckie studia

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Studia

Życie za granicą Studia - Uczelnia Vorrei iscrivermi all'università. Wyrażenie chęci zapisania się na uczelnię Vorrei iscrivermi a un corso. di laurea triennale di laurea magistrale di dottorato a tempo pieno part-time online

Bardziej szczegółowo

P R O G R A M M A Maggio-Giugno-Luglio-Agosto. maj-czerwiec-lipiec-sierpień 2017

P R O G R A M M A Maggio-Giugno-Luglio-Agosto. maj-czerwiec-lipiec-sierpień 2017 P R O G R A M M A Maggio-Giugno-Luglio-Agosto 2 0 17 program maj-czerwiec-lipiec-sierpień 2017 www.iiccracovia.esteri.it Seguiteci su FB Odwiedźcie naszą stronę na FB f / iiccracovia Istituto Italiano

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Biernacka-Licznar, Ewa uchowska. Egzamin. na tłumacza przysi głego. Zbiór dokumentów włoskich

Katarzyna Biernacka-Licznar, Ewa uchowska. Egzamin. na tłumacza przysi głego. Zbiór dokumentów włoskich Katarzyna Biernacka-Licznar, Ewa uchowska Egzamin na tłumacza przysi głego Zbiór dokumentów włoskich Egzamin na tłumacza przysi głego Zbiór dokumentów włoskich Katarzyna Biernacka-Licznar Ewa uchowska

Bardziej szczegółowo

Corso di Polacco per Italiani 2

Corso di Polacco per Italiani 2 Corso di Polacco per Italiani 2 Język polski ieuzzic polschi La lingua polacca Język włoski ieuzzic vuoschi La lingua italiana Uczymy się języka polskiego uceme scieu ieuseca polschiego - Noi impariamo

Bardziej szczegółowo

zaprasza w podróż na Pomorze z kursem języka polskiego vi invita a un Viaggio in Pomerania con corso di Lingua polacca

zaprasza w podróż na Pomorze z kursem języka polskiego vi invita a un Viaggio in Pomerania con corso di Lingua polacca zaprasza w podróż na Pomorze z kursem języka polskiego vi invita a un Viaggio in Pomerania con corso di Lingua polacca 15 dni 15 giorni Termin Periodo : 04.08 18.08.2014 Organizuje Fundacja Ital-Gedania.

Bardziej szczegółowo

Lo Studio, costituito nel 1957, ha Sede a Roma nel quartiere Prati, adiacente la Corte di Cassazione.

Lo Studio, costituito nel 1957, ha Sede a Roma nel quartiere Prati, adiacente la Corte di Cassazione. Lo Studio, costituito nel 1957, ha Sede a Roma nel quartiere Prati, adiacente la Corte di Cassazione. Si compone di cinque Avvocati i quali si avvalgono della consulenza di Collaboratori di loro fiducia,

Bardziej szczegółowo

KLUCZ PUNKTOWANIA ZADAŃ

KLUCZ PUNKTOWANIA ZADAŃ Egzamin maturalny maj 2009 JĘZYK WŁOSKI POZIOM PODSTAWOWY KLUCZ PUNKTOWANIA ZADAŃ ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów ze słuchu 1.1. C 1.2. B 1.3. Zdający selekcjonuje informacje (II. 1 d) C

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK WŁOSKI

EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK WŁOSKI Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK WŁOSKI POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2012 ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów ze słuchu 1.1. F

Bardziej szczegółowo

Mercato polacco di macchine per l agricoltura e trasformazione alimentare

Mercato polacco di macchine per l agricoltura e trasformazione alimentare Mercato polacco di macchine per l agricoltura e trasformazione alimentare Polish market of agricultural machinery and food processing industry Dott. ing. Maciej Zaborowicz prof. dott.ass. Jacek Przybył

Bardziej szczegółowo

Storia dell Uomo, storie di cibo

Storia dell Uomo, storie di cibo Expo Milano 2015 è l Esposizione Universale che l Italia ospiterà dal primo maggio al 31 ottobre 2015. Per sei mesi Milano diventerà una vetrina mondiale in cui i Paesi mostreranno il meglio delle proprie

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI PRZYKŁADOWY ZESTAW ZADAŃ DLA UCZNIÓW NIESŁYSZĄCYCH I SŁABOSŁYSZĄCYCH (S7) Czas pracy: 45 minut Czas pracy będzie wydłużony zgodnie z opublikowanym

Bardziej szczegółowo

Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.

Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2011 UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY KOD UCZNIA PESEL miejsce na naklejkę z

Bardziej szczegółowo

Viaggi Generale. Generale - Essenziale. Generale - Conversazione. Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Chiedere aiuto

Viaggi Generale. Generale - Essenziale. Generale - Conversazione. Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Chiedere aiuto - Essenziale Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Chiedere aiuto Czy mówisz po angielsku? [form.:] Czy mówi Pan(i) po angielsku? Chiedere se una persona sa parlare in inglese Czy mówisz po _

Bardziej szczegółowo

conto personale conto cointestato conto per bambini conto in valuta estera conto aziendale conto per studenti Ci sono dei canoni mensili per il conto?

conto personale conto cointestato conto per bambini conto in valuta estera conto aziendale conto per studenti Ci sono dei canoni mensili per il conto? - Ogólne Posso prelevare in [paese] senza pagare le spese di commissione? Opłaty za podejmowanie gotówki Quali sono le spese di commissione se prelevo da una banca diversa dalla mia? Opłaty za wypłacanie

Bardziej szczegółowo

bab.la Frasi: Corrispondenza Auguri Polacco-Italiano

bab.la Frasi: Corrispondenza Auguri Polacco-Italiano Auguri : Matrimonio Gratulujemy! Życzymy Wam wszystkiego, co najlepsze! Congratulazioni. I nostri migliori auguri e tanta felicità. Gratulacje i najlepsze życzenia w dniu ślubu! La gioia di questo giorno

Bardziej szczegółowo

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY BADANIE DIAGNOSTYCZNE W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM PODSTAWOWY GRUDZIEŃ 2011

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY BADANIE DIAGNOSTYCZNE W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM PODSTAWOWY GRUDZIEŃ 2011 Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2011 UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY KOD UCZNIA PESEL miejsce na naklejkę z

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ BADANIE DIAGNOSTYCZNE CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI

SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ BADANIE DIAGNOSTYCZNE CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2015 KOD UCZNIA UZUPEŁNIA UCZEŃ PESEL miejsce na naklejkę SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Bardziej szczegółowo

Przykład: >Andiamo in pizzeria. (noi)

Przykład: >Andiamo in pizzeria. (noi) Czasownik andare (iść, jechać) odmienia się nieregularnie: io vado ja idę tu vai ty idziesz lui/lei/lei va on/ona/pan, pani idzie noi andiamo my idziemy voi andate wy idziecie loro/loro vanno oni, one/

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2014 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2014 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK WŁOSKI

EGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK WŁOSKI Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2013 JĘZYK WŁOSKI POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2013 ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów Rozumienie ze słuchu

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I LISTOPAD ROK 2006 Instrukcja dla zdającego Czas pracy 120 minut 1. Sprawdź, czy arkusz

Bardziej szczegółowo

Posso prelevare in [paese] senza pagare le spese di commissione? Domandare se ci sono spese di commissione quando prelevi in un determinato paese

Posso prelevare in [paese] senza pagare le spese di commissione? Domandare se ci sono spese di commissione quando prelevi in un determinato paese - Generale Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Posso prelevare in [paese] senza pagare le spese di commissione? Domandare se ci sono spese di commissione quando prelevi in un

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJW-R1_1P-091 PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO STYCZEŃ ROK 2009 POZIOM ROZSZERZONY

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJW-R1_1P-092 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja dla zdającego

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI

SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI SPRAWDZIAN OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI PRZYKŁADOWY ZESTAW ZADAŃ DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM (S8) Czas pracy: 45 minut Czas pracy będzie wydłużony zgodnie z

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MJW-R2A1P-062 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja dla zdającego Czas pracy 110 minut 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera

Bardziej szczegółowo

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. KOD UZUPEŁNIA ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Korespondencja osobista Życzenia

Korespondencja osobista Życzenia - Ślub Congratulazioni. I nostri migliori auguri e tanta felicità. Używane, gdy gratulujemy młodej parze La gioia di questo giorno vi accompagni per tutta la vita. Con affetto. Używane, gdy gratulujemy

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Bank

Życie za granicą Bank - Ogólne Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Opłaty za podejmowanie gotówki Posso prelevare in [paese] senza pagare le spese di commissione? Jakie opłaty obowiązują za korzystanie

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2010 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2010 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN

Bardziej szczegółowo

Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Czy mówisz po angielsku? [form.:] Czy mówi Pan(i) po angielsku?

Możesz mi pomóc? [form.:] Może Pan(i) mi pomóc? Czy mówisz po angielsku? [form.:] Czy mówi Pan(i) po angielsku? - Essenziale Può aiutarmi? Chiedere aiuto Parla inglese? Chiedere se una persona sa parlare in inglese Parla _[lingua]_? Chiedere se una persona parla una certa lingua Non parlo _[lingua]_. Spiegare che

Bardziej szczegółowo

Il Direttore Generale Stefano Versari (Firma autografa, sostituita a mezzo stampa ai sensi dell art. 3, comma 2, del D.lgs.

Il Direttore Generale Stefano Versari (Firma autografa, sostituita a mezzo stampa ai sensi dell art. 3, comma 2, del D.lgs. m_pi.aoodrer.registro UFFICIALE.U.0001885.30-01-2019 Ai Dirigenti Scolastici delle scuole dell Emilia-Romagna Ai Coordinatori didattici delle scuole paritarie dell'emilia-romagna Ai Genitori Rappresentanti

Bardziej szczegółowo

Documenti per la storia delle relazioni itala-polacche (1918-1940) Dokumenty dotycz ce historii stosunk6w polsko-wloskich (1918-1940 r.

Documenti per la storia delle relazioni itala-polacche (1918-1940) Dokumenty dotycz ce historii stosunk6w polsko-wloskich (1918-1940 r. PUBBLICAZIONI DEGLI ARCHIVI DI STATO FONTI XXVI Ufficio centrale per i beni archivistici Naczelna Dyrekcja Archiw6w Pai:tstwowych Documenti per la storia delle relazioni itala-polacche (1918-1940) Dokumenty

Bardziej szczegółowo

INDICE. Presentazione. Interventi di saluto. Massimo Egidi, Magnifico Rettore Università Luiss Guido Carli -

INDICE. Presentazione. Interventi di saluto. Massimo Egidi, Magnifico Rettore Università Luiss Guido Carli - INDICE Presentazione XIII Interventi di saluto Massimo Egidi, Magnifico Rettore Università Luiss Guido Carli - Roma XXIII Alessandro Pajno, Sottosegretario di Stato al Ministero dell Interno XXVI Wojciech

Bardziej szczegółowo

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu.

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu. Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu. Uk ad graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJ CY PESEL Miejsce na naklejk z kodem dysleksja EGZAMIN

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY 23 MAJA 2016 CZĘŚĆ I. Godzina rozpoczęcia: 14:00. Czas pracy: 120 minut

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY 23 MAJA 2016 CZĘŚĆ I. Godzina rozpoczęcia: 14:00. Czas pracy: 120 minut Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD UZUPEŁNIA ZDAJĄCY PESEL miejsce na naklejkę dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM

Bardziej szczegółowo

Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Domandare se ci sono spese di commissione quando prelevi in un determinato paese

Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Domandare se ci sono spese di commissione quando prelevi in un determinato paese - Generale Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Domandare se ci sono spese di commissione quando prelevi in un determinato paese Jakie opłaty obowiązują za korzystanie z obcych

Bardziej szczegółowo

Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Domandare se ci sono spese di commissione quando prelevi in un determinato paese

Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Domandare se ci sono spese di commissione quando prelevi in un determinato paese - Generale Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Czy mogę podjąć gotówkę w [nazwa kraju] bez dodatkowych opłat? Domandare se ci sono spese di commissione quando prelevi in un determinato

Bardziej szczegółowo

KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI

KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI Egzamin maturalny maj 2010 JĘZYK WŁOSKI POZIOM PODSTAWOWY KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów ze słuchu 1.1. B 1.2. C 1.3. Zdający selekcjonuje informacje (II. 1

Bardziej szczegółowo

JĘZYK WŁOSKI POZIOM PODSTAWOWY

JĘZYK WŁOSKI POZIOM PODSTAWOWY EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 JĘZYK WŁOSKI POZIOM PODSTAWOWY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA MAJ 2014 ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów Rozumienie ze słuchu 1.1. 1.2.

Bardziej szczegółowo

Operatore indipendente del settore / Niezależny podmiot prowadzący przedsiębiorstwo. Autorità emittente / Organ wydający

Operatore indipendente del settore / Niezależny podmiot prowadzący przedsiębiorstwo. Autorità emittente / Organ wydający CONTRATTO DI ACQUISTO per la vendita di una macchina usata UMOWA KUPNA-SPRZEDAŻY maszyny używanej 1. VENDITORE / SPRZEDAWCA Privato / Prywatny Azienda / Firma Operatore indipendente del settore / Niezależny

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2011 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2011 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN

Bardziej szczegółowo

aggettivi possessivi

aggettivi possessivi Maschile singolare aggettivi possessivi Femminile singolare Maschile plurale Femminile plurale il mio la mia i miei le mie Il tuo la tua i tuoi le tue Il suo la sua i suoi le sue il nostro la nostra i

Bardziej szczegółowo

JĘZYK WŁOSKI KARTA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ 6., 7. i 8.

JĘZYK WŁOSKI KARTA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ 6., 7. i 8. JĘZYK WŁOSKI KRT ROZWIĄZŃ ZŃ 6., 7. i 8. UZUPŁNI UZŃ KO UZNI PSL miejsce na naklejkę UZUPŁNI ZSPÓŁ NZORUJĄY Uprawnienia ucznia do: dostosowania kryteriów oceniania nieprzenoszenia zaznaczeń na kartę Poniżej

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2014 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2014 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Oggetto: invito a partecipare al Festival Viva l Italia, Polonia 2016

Oggetto: invito a partecipare al Festival Viva l Italia, Polonia 2016 Oggetto: invito a partecipare al Festival Viva l Italia, Polonia 2016 Con la presente siamo ad invitarla a partecipare al Festival Viva l Italia. Tale manifestazione nasce nel 2012 a Łódź con lo scopo

Bardziej szczegółowo

Life Beyond Tourism Auditorium al Duomo Cerimonia per l intitolazione della Sala Anfiteatro ad Andrzej Tomaszewski Mercoledì 14 settembre 2011 ore 16.30 Life Beyond Tourism Auditorium al Duomo Via de Cerretani

Bardziej szczegółowo

CAPITOLO I COME TI CHIAMI?

CAPITOLO I COME TI CHIAMI? CAPITOLO I COME TI CHIAMI? A Anna M Mauro Dialogo 1 M: Ciao, mi chiamo Mauro Benelli, sono italiano. E tu come ti chiami? A: Ciao Mauro, piacere. Mi chiamo Anna Kalinowska. M: Da dove vieni? A: Vengo dalla

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2012 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2012 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ BADANIE DIAGNOSTYCZNE CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI

SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ BADANIE DIAGNOSTYCZNE CZĘŚĆ 2. JĘZYK WŁOSKI Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2015 KOD UCZNIA UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY PESEL miejsce na naklejkę SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY

Bardziej szczegółowo

Słuchanie. 2. Cecilia spiega a Daniele che: a) la terrazza è molto più grande dell appartamento. b) che la terrazza è grande quanto l appartamento.

Słuchanie. 2. Cecilia spiega a Daniele che: a) la terrazza è molto più grande dell appartamento. b) che la terrazza è grande quanto l appartamento. 1 Test modelowy Język włoski A2E Imię Data Nazwisko Punkty Numer indeksu Słuchanie 15 pkt 1. Vero / Falso - Prawda / Fałsz. Należy odpowiedzieć na pytania zgodnie z informacją zawartą w wysłuchanym tekście.

Bardziej szczegółowo

www.fruttafrescadiromagna.it Chi siamo storia e attività O nas Historia i działalność ita La società Frutta Fresca di Romagna, ubicata nel comune di Castrocaro Terme (FC), commercializza da oltre 40 anni

Bardziej szczegółowo

Pokaż Język Jazłowieckiej JĘZYK WŁOSKI ON-LINE POZIOM PODSTAWOWY LEKCJA VII

Pokaż Język Jazłowieckiej JĘZYK WŁOSKI ON-LINE POZIOM PODSTAWOWY LEKCJA VII Dzisiaj będzie wesoło - posłuchasz piosenki L italiano piosenkarza Toto Cutugno i : - nauczysz się części ciała, - nauczysz się niektórych nazw dotyczących żywności, - zwrotu MI PIACE / MI PIACCIONO. L

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MJW-R1_1P-072 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ ROK 2007 POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja dla zdającego CZĘŚĆ I Czas pracy 120 minut 1. Sprawdź, czy arkusz

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK WŁOSKI

EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK WŁOSKI Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK WŁOSKI POZIOM PODSTAWOWY MAJ 2011 2 ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów Rozumienie ze słuchu 1.1. C 1.2. C 1.3. Zdający

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK WŁOSKI

EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK WŁOSKI Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK WŁOSKI POZIOM PODSTAWOWY MAJ 2011 2 Egzamin maturalny z języka włoskiego poziom podstawowy ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. Obszar standardów

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Dokumenty

Życie za granicą Dokumenty - Ogólne Gdzie mogę znaleźć formularz? Dove posso trovare il modulo per? Pytanie o formularze Kiedy został wydany Pana/Pani [dokument]? Pytanie o datę wydania dokumentu Gdzie został wydany Pana/Pani [dokument]?

Bardziej szczegółowo

Życie za granicą Dokumenty

Życie za granicą Dokumenty - Ogólne Gdzie mogę znaleźć formularz? Dove posso trovare il modulo per? Pytanie o formularze Kiedy został wydany Pana/Pani [dokument]? Pytanie o datę wydania dokumentu Gdzie został wydany Pana/Pani [dokument]?

Bardziej szczegółowo

Bardzo formalny, odbiorca posiada specjalny tytuł, który jest używany zamiast nazwiska

Bardzo formalny, odbiorca posiada specjalny tytuł, który jest używany zamiast nazwiska - Wstęp polski Szanowny Panie Prezydencie, włoski Egregio Prof. Gianpaoletti, Bardzo formalny, odbiorca posiada specjalny tytuł, który jest używany zamiast nazwiska Szanowny Panie, Gentilissimo, Formalny,

Bardziej szczegółowo

Codice delle societ commerciali Kodeks spó ek handlowych

Codice delle societ commerciali Kodeks spó ek handlowych Testo bilingue Tekst dwuj zyczny Codice delle societ commerciali Kodeks spó ek handlowych T umaczenie Alfio Mancani Adjustacja j zykowa Patrycja Kuryszko Konsultacja merytoryczna Kancelaria prawnicza Bojarska&Stusiƒski

Bardziej szczegółowo

bab.la Zwroty: Korespondencja osobista Życzenia polski-włoski

bab.la Zwroty: Korespondencja osobista Życzenia polski-włoski Życzenia : Ślub Gratulujemy! Życzymy Wam wszystkiego, co najlepsze! Congratulazioni. I nostri migliori auguri e tanta felicità. młodej parze Gratulacje i najlepsze życzenia w dniu ślubu! La gioia di questo

Bardziej szczegółowo

Tworzenie PARTICIPIO PASSATO

Tworzenie PARTICIPIO PASSATO Czas przeszły Passato Prossimo wyraża jakieś zakończone wydarzenie w przeszłości, które: - ma swoje skutki w teraźniejszości; - trwa nadal w teraźniejszości; Czas Passato Prossimo jest czasem złożonym,

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2013 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO MAJ 2013 POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2010 KOD WPISUJE ZDAJĄCY PESEL Miejsce na naklejkę z kodem dysleksja EGZAMIN

Bardziej szczegółowo

PASSATO PROSSIMO PRZESZŁY BLISKI

PASSATO PROSSIMO PRZESZŁY BLISKI PASSATO PROSSIMO PRZESZŁY BLISKI HO FATTO LA SPESA HO MANGIATO TROPPO LA PRESENTAZIONE E ANDATA MALE SIAMO TORNATI A CASA BUDOWA CZASU Czasownik posiłkowy ESSERE lub AVERE odmieniony w czasie teraźniejszym

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU! Miejsce na naklejkę dysleksja MJW-R1_1P-082 EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA WŁOSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY Instrukcja dla zdającego

Bardziej szczegółowo

La figura di don Bosco educatore nella stampa nazionale polacca in occasione della beatificazione (1929), canonizzazione (1934) e del cinquantesimo

La figura di don Bosco educatore nella stampa nazionale polacca in occasione della beatificazione (1929), canonizzazione (1934) e del cinquantesimo La figura di don Bosco educatore nella stampa nazionale polacca in occasione della beatificazione (1929), canonizzazione (1934) e del cinquantesimo anniversario della sua morte (1938) In un Mensile pedagogico

Bardziej szczegółowo

UZUPE NIA ZESPÓ NADZORUJ CY BADANIE DIAGNOSTYCZNE W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM LISTOPAD 2012 POZIOM PODSTAWOWY. miejsce na naklejk z kodem

UZUPE NIA ZESPÓ NADZORUJ CY BADANIE DIAGNOSTYCZNE W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM LISTOPAD 2012 POZIOM PODSTAWOWY. miejsce na naklejk z kodem Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu. Ukad graficzny CKE 2011 UZUPENIA ZESPÓ NADZORUJCY KOD UCZNIA PESEL miejsce na naklejk z kodem

Bardziej szczegółowo

Mr. Adam Smith Smith's Plastics 8 Crossfield Road Selly Oak Birmingham West Midlands B29 1WQ

Mr. Adam Smith Smith's Plastics 8 Crossfield Road Selly Oak Birmingham West Midlands B29 1WQ - Adres Mr. J. Rhodes Rhodes & Rhodes Corp. 212 Silverback Drive California Springs CA 92926 Zapis adresu w Stanach Zjednoczonych: numer ulicy + nazwa ulicy miejscowość + kod pocztowy. Mr. Adam Smith Smith's

Bardziej szczegółowo

UZUPEŁNIA ZDAJĄCY miejsce na naklejkę

UZUPEŁNIA ZDAJĄCY miejsce na naklejkę Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2013 KOD UZUPEŁNIA ZDAJĄCY PESEL miejsce na naklejkę Instrukcja dla zdającego EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA

Bardziej szczegółowo

RIFORME COSTITUZIONALIEITINERARI DELLA DEMOCRAZIA IN EUROPA: ITALIA E POLONIA A CONFRONTO

RIFORME COSTITUZIONALIEITINERARI DELLA DEMOCRAZIA IN EUROPA: ITALIA E POLONIA A CONFRONTO RIFORME COSTITUZIONALIEITINERARI DELLA DEMOCRAZIA IN EUROPA: ITALIA E POLONIA A CONFRONTO Atti del I Colloquio italo-polacco sulle tmsformazioni istituzionali a cura di GIAN CANDIDO DE MARTIN, ZBIGNIEW

Bardziej szczegółowo

Zaimki. pronomi diretti e indiretti. ZESTAWIENIE ZAIMKÓW OSOBOWYCH niekacentowane forma atona. z przyimkiem: a)

Zaimki. pronomi diretti e indiretti. ZESTAWIENIE ZAIMKÓW OSOBOWYCH niekacentowane forma atona. z przyimkiem: a) Zaimki pronomi diretti e indiretti ZESTAWIENIE ZAIMKÓW OSOBOWYCH niekacentowane forma atona akcentowane forma tonica mianownik dopełnienie bliższe dopełnienie dalsze dopełnienie bliższe dopełnienie dalsze

Bardziej szczegółowo

Il Gatto Fantasma. Rozdział 11. Wskazówka

Il Gatto Fantasma. Rozdział 11. Wskazówka Il Gatto Fantasma Derek wraca do akademii, gdzie spotyka hrabinę Giò. Kiedy Anita próbowała śledzić taksówkę (ha provato a seguire il taxi), Contessa przyjechała do la Accademia i czekała na Dereka (io

Bardziej szczegółowo

41 Quarantunesima lezione

41 Quarantunesima lezione 41 Quarantunesima lezione Ancora un promemoria 1 Allora, va meglio con i pronomi personali? 2 Sì, sono diventato bravissimo, adesso li conosco tutti benissimo! 3 Ascolta bene, si può dire: 4 Io mi guardo

Bardziej szczegółowo

Prova Esonero Elettromagnetismo (a.a. 2017/18, S. Giagu/F. Lacava/F. Piacentini) Esercizio 2 θ L

Prova Esonero Elettromagnetismo (a.a. 2017/18, S. Giagu/F. Lacava/F. Piacentini) Esercizio 2 θ L Pova Esoneo Elettomagnetismo - 0.0.08 (a.a. 07/8, S. Giagu/F. Lacava/F. Piacentini) Risolvee i due esecizi poposti: tempo massimo oe. Esecizio Su un conduttoe sfeico di aggio R e depositata una caica Q.

Bardziej szczegółowo

DEKLARACJA ZGODNOŚCI CE

DEKLARACJA ZGODNOŚCI CE DEKLARACJA ZGODNOŚCI CE Nr GW/029/2011 Dostawca Adres Reprezentujący Producenta Elettronica Italiana Sp. z o.o. ul. Jana Pawła 80/98, 00-175 Warszawa Gewiss S.p.A. Via A. Volta, 1 24069 Cenate Sotto (BG)

Bardziej szczegółowo

WYŻSZA SZKOŁA HOTELARSTWA I GASTRONOMII W POZNANIU SYLABUS JĘZYK WŁOSKI

WYŻSZA SZKOŁA HOTELARSTWA I GASTRONOMII W POZNANIU SYLABUS JĘZYK WŁOSKI WYŻSZA SZKOŁA HOTELARSTWA I GASTRONOMII W POZNANIU SYLABUS JĘZYK WŁOSKI Profil kształcenia praktyczny Stopień studiów: I Kierunek studiów: Turystyka i rekreacja Specjalność wszystkie Semestr: I-II-III

Bardziej szczegółowo

Viaggi Andando in giro

Viaggi Andando in giro - Indicazioni Zgubiłem/Zgubiłam się. Non sapere dove ti trovi Czy mógłby Pan/mogłaby Pani pokazać mi gdzie to jest na mapie? Chiedere dove si trova un certo sulla cartina Gdzie jest? Chiedere dove si trova

Bardziej szczegółowo

ALLEGATO. Gli allegati da 1 a 7 e gli allegati 9 e 10 del regolamento (CEE) n. 574/72 sono modificati come segue:

ALLEGATO. Gli allegati da 1 a 7 e gli allegati 9 e 10 del regolamento (CEE) n. 574/72 sono modificati come segue: ALLEGATO Gli allegati da 1 a 7 e gli allegati 9 e 10 del regolamento (CEE) n. 574/72 sono modificati come segue: 1. Nell'allegato 1, la rubrica «S. AUSTRIA» è sostituita dal testo seguente: «S. AUSTRIA

Bardziej szczegółowo

DEKLARACJA ZGODNOŚCI CE

DEKLARACJA ZGODNOŚCI CE DEKLARACJA ZGODNOŚCI CE Nr GW/035/2011 Dostawca Adres Reprezentujący Producenta Wyrób Elettronica Italiana Sp. z o.o. ul. Jana Pawła 80/98, 00-175 Warszawa Gewiss S.p.A. Via A. Volta, 1 24069 Cenate Sotto

Bardziej szczegółowo

Część pisemna (poziom podstawowy). Przykładowe zadania z rozwiązaniami

Część pisemna (poziom podstawowy). Przykładowe zadania z rozwiązaniami Część pisemna (poziom podstawowy). Przykładowe zadania z rozwiązaniami 45 2.3. Część pisemna (poziom podstawowy). Przykładowe zadania z rozwiązaniami ROZUMIENIE ZE SŁUCHU Zadanie 1. (0 4) Usłyszysz dwukrotnie

Bardziej szczegółowo

Corrispondenza Lettera

Corrispondenza Lettera - Indirizzo Cardinelli Domenico & Vittorio via delle Rose, 18 Petrignano 06125 Perugia Formato indirizzo italiano: via, numero civico località, Mr. J. Rhodes 212 Silverback Drive California Springs CA

Bardziej szczegółowo

PRESENTA. spettacolo musicale dedicato alla MARINO MARINI 22 novembre 2013 ore 18:30

PRESENTA. spettacolo musicale dedicato alla MARINO MARINI 22 novembre 2013 ore 18:30 PRESENTA CIAO CIAO BAMBINA LA DOLCE VITA spettacolo musicale dedicato alla vita di spettacolo musicale dedicato alla MARINO MARINI 22 novembre 2013 ore 18:30 CANZONE ITALIANA NEL MONDO 31 dicembre 2013

Bardziej szczegółowo

Lezione 1. Libro 1. Buongiorno! Io sono Paolo. E tu? o Buongiorno! Io sono Aldona. Come stai? o Bene, grazie. E tu?

Lezione 1. Libro 1. Buongiorno! Io sono Paolo. E tu? o Buongiorno! Io sono Aldona. Come stai? o Bene, grazie. E tu? Lezione 1 Buongiorno! Io sono Paolo. E tu? o Buongiorno! Io sono Aldona. o Bene, grazie. E tu? Anche bene, grazie. Chi sono io? o Tu sei Paolo. Ciao! Chi sei? o Salve! Io sono Erika. Tu sei Erika? o Sì,

Bardziej szczegółowo

Corrispondenza Lettera

Corrispondenza Lettera - Indirizzo Sz.P. Michał Kopiejka ul. B. Prusa 32/29 91-075 Łódź Formato indirizzo italiano: via, numero civico località, Jeremy Rhodes 212 Silverback Drive California Springs CA 92926 Formato indirizzo

Bardziej szczegółowo

Corrispondenza Lettera

Corrispondenza Lettera - Indirizzo Sz.P. Michał Kopiejka ul. B. Prusa 32/29 91-075 Łódź Formato indirizzo italiano: via, numero civico località, Jeremy Rhodes 212 Silverback Drive California Springs CA 92926 Formato indirizzo

Bardziej szczegółowo

***************************

*************************** Andrzejki to jeden z wyjątkowych, magicznych dni w roku. Wigilia św. Andrzeja- 29 listopada, od wieków jest dniem wróżb dziewczęcych dotyczących miłości i małżeństwa. Tradycja wróżenia w Andrzejki sięga

Bardziej szczegółowo

Descrizione della misura/aiuto nei cui confronti la Commissione avvia il procedimento:

Descrizione della misura/aiuto nei cui confronti la Commissione avvia il procedimento: Con lettera del 16 luglio 2008, riprodotta nella lingua facente fede dopo la presente sintesi, la Commissione ha notificato alla Polonia la propria decisione di avviare il procedimento di cui all'articolo

Bardziej szczegółowo

QUESTIONARIO IN LINGUA POLACCA

QUESTIONARIO IN LINGUA POLACCA Comune di Russi Comune di Ravenna QUESTIONARIO IN LINGUA POLACCA Per alunni neo-arrivati KWESTIONARIUSZ W JĘZYKU POLSKIM Dla nowoprzybyłych uczniów Fonte: COSPE Firenze Zrodlo: COSPE Firenze 2 Cześć! Dopiero

Bardziej szczegółowo

PROGRAMMA. 1-3 dicembre 2018 Nuovo Cinema Polacco. 4-7 dicembre 2018 Cineteca Classic. IL MIGLIORE di Ł Palkowski

PROGRAMMA. 1-3 dicembre 2018 Nuovo Cinema Polacco. 4-7 dicembre 2018 Cineteca Classic. IL MIGLIORE di Ł Palkowski PROGRAMMA IL MIGLIORE di Ł Palkowski 1-3 dicembre 2018 Nuovo Cinema Polacco 4-7 dicembre 2018 Cineteca Classic LM organizzato da: cofinanziato da: NUOVO CINEMA POLACCO CASA DEL CINEMA - Largo Marcello

Bardziej szczegółowo

P R O G R A M M A. Settembre-Ottobre-Novembre-Dicembre. wrzesień-październik-listopad-grudzień italiana

P R O G R A M M A. Settembre-Ottobre-Novembre-Dicembre. wrzesień-październik-listopad-grudzień italiana P R O G R A M M A Settembre-Ottobre-Novembre-Dicembre 2 0 17 program wrzesień-październik-listopad-grudzień 2017 17della settimana lingua li nel italiana mondo www.iiccracovia.esteri.it Seguiteci su FB

Bardziej szczegółowo

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny CKE 2015 KOD UCZNIA UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY PESEL miejsce na naklejkę SPRAWDZIAN W KLASIE SZÓSTEJ SZKOŁY

Bardziej szczegółowo

SCRIPTA MANENT. La Chiesa e la svolta degli anni 80/90 in Europa centro orientale

SCRIPTA MANENT. La Chiesa e la svolta degli anni 80/90 in Europa centro orientale SCRIPTA MANENT Pubblicazione a cura di Monika niewójt Progetto grafico e realizzazione anna wawrzyniak Maoloni L Ambasciata della Repubblica di Polonia presso la Santa Sede ringrazia calorosamente GrzeGorz

Bardziej szczegółowo

CAPITOLO I COME TI CHIAMI?

CAPITOLO I COME TI CHIAMI? CAPITOLO I COME TI CHIAMI? A Anna M Mauro Dialogo 1 M: Ciao, mi chiamo Mauro Benelli, sono italiano. E tu come ti chiami? A: Ciao Mauro, piacere. Mi chiamo Anna Kalinowska. M: Da dove vieni? A: Vengo dalla

Bardziej szczegółowo

Calendari ottobre/paz dziernik 2016

Calendari ottobre/paz dziernik 2016 Calendari ottobre/paz dziernik 2016 4 X 2016 martedì/wtorek 19.00 Presentazione del libro Alba del futuro di Vittorio Gaeta 12 X 2016 mercoledì/środa 18.00 Tradurre Szymborska - incontro con Giovanna Tomassucci

Bardziej szczegółowo

Aniołowie w życiu ludzi. Redakcja ks. Andrzej Żądło

Aniołowie w życiu ludzi. Redakcja ks. Andrzej Żądło Aniołowie w życiu ludzi Redakcja ks. Andrzej Żądło Katowice 2009 257 Spis treści WSTĘP...5 Ks. Janusz Czerski Angelologia biblijna...9 Angelologia Starego Testamentu...9 Aniołowie w Nowym Testamencie...16

Bardziej szczegółowo

JĘZYK WŁOSKI POZIOM ROZSZERZONY

JĘZYK WŁOSKI POZIOM ROZSZERZONY EGZAMIN GIMNAZJALNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 JĘZYK WŁOSKI POZIOM ROZSZERZONY ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA KWIECIEŃ 2014 Rozumienie ze słuchu Wymagania ogólne II. Rozumienie Uczeń rozumie proste,

Bardziej szczegółowo

Korespondencja osobista List

Korespondencja osobista List - Adres Cardinelli Domenico & Vittorio via delle Rose, 18 Petrignano 06125 Perugia Standardowy zapis adresu w Polsce: nazwa ulicy + numer ulicy kod pocztowy + miejscowość. Mr. J. Rhodes 212 Silverback

Bardziej szczegółowo