KARTA DOKUMENTACYJNA NATURALNEGO ZAGROENIA GEOLOGICZNEGO - OBSZARU (OBIEKTU) KRASOWEGO W POLSCE

Transkrypt

1 KARTA DOKUMENTACYJNA NATURALNEGO ZAGROENIA GEOLOGICZNEGO - OBSZARU (OBIEKTU) KRASOWEGO W POLSCE Nr ewidencyjny Kras - wszystkie efekty wywołane usuniciem przez rozpuszczanie minerałów ze skał, powodujce szczególny typ morfologii i drenau, Obszar krasowy - obszar o charakterystycznej rzebie powierzchni i/lub obecnoci speleoform (form podziemnych) oraz odpływu i rozwoju wywołanych wikszym stopniem rozpuszczalnoci skał w wodach naturalnych ni na terenach ssiednich Krasowienie - proces rozpuszczania skał Formy krasowe - formy rzeby wywołane silniejsz rozpuszczalnoci Lokalizacja: Województwo lubelskie, Powiat (-ty) Gmina (-ny) Nazwa obszaru krasowego Jednostka geograficzna (geomorfologiczna) Nr i nazwa ark mapy topograficznej 1: Nr i nazwa ark SMGP i MHP 1: janowski, biłgorajski Janów, Frampol roztoczaski Wyyna Lubelska, Roztocze M D-d, M C-c, M C-d, M B-b, M A-a, M A-b rodowisko geograficzne obszaru krasowego: Morfologia krasowa: Obszar krasowy Górski Wyynny Holokras (w skałach silnie krasowiejcych) Semikras (w skałach rednio i słabo nagi (odkryty) i poddarniowy (podglebowy) krasowiejcych lub silnie krasowiejcych zakryty (pod nadkładem skał niekrasowiejcych) z przewarstwieniami albo pod przykryciem skał nieprzepuszczalnych refrokras (reprodukowany pod nadkładem skał ew. rednio- i słabokrasowiejcych) krasowiejcych) Paleokras i kras kopalny Kras izolowany ( wyspy krasowiejcych skał ) Fluwiokras Termokras (na obszarach krasowych współwystpowanie form plejstoceskiej wieloletniej zmarzliny) Pseudokras naturalny tektonik zwizany z: ruchami masowymi lub odpraniem Pseudokras antropogeniczny osiadaniem zwizany z: zapadaniem sufozj

2 Geologia obszaru: Typ skał krasowiejcych: Uwaga: w ostatniej kolumnie wpisz K-kompleks nieuławicony lub o ławicach grubszych od 5 m, G-miszo ławic 5 1m, S-miszo ławic m, C-miszo ławic poniej 0.2 m [w przypadku przeławicania zaznacz dwa lub wicej rodzajów skał] Miszo skał krasowiejcych [m] Wiek skał krasowiejcych Silnie rednio ~ m MIOCEN Skały podcielajce (nie krasowiejce): Litologia Głboko wystpowania Nadkład: Litologia Miszo Tektonika alpinotypowa Parametry zalegania skał krasowiejcych (fałdowa) Tektonika platformowa Wapie Dolomit Marmur Gips i/lub anhydryt Margiel Kreda Less Zlepieniec Piaskowiec Inne (wpisz rodzaj) margle > 80 m piaski, gliny 8 20 m Kierunki zespołów ciosu i/lub uskoków (podkrel dominujce kierunki) N-S, NNE-SSW, NE-SW, EEN-WWS, W-E, WWN-EES, NW-SE, NNW-SSE) Parametry zalegania skał krasowiejcych x/0 Kierunki uskoków i/lub zespołów ciosu (podkrel dominujce kierunki) N-S, NNE-SSW, NE-SW, EEN-WWS, W-E, WWN-EES, NW-SE, NNW-SSE) C Powierzchniowe i zakryte formy krasowe obszaru Polja Popławy Kotliny i depresje Leje pojedyncze Leje połczone (uvala) Studnie (aven) Rury i/lub wiece krasowe Jary i/lub wwozy Doliny lepe Wywierzyskowe Ponorowe Otwarte Suche Organy geologiczne Wzgórza Grzbiety Formy skałkowe izolowane Mury, ciany i/lub bramy skalne Terasy, kaskady martwicowe i trawertynowe Misy jeziorne i bagienne

3 Speleoformy obszaru Schroniska Mikro- i mezospeleoformy (krótkie i małe korytarze, rury, studnie, kominki itp.) Jaskinie Małe (do 50 m długoci w Poziome Pojedynczy korytarz planie) Rozgałzione Pionowe Labiryntowe Pojedyncza studnia rednie i due (powyej Poziome Rozgałzione studnie Pojedynczy korytarz (dobrze 50 m długoci w planie) zaznaczony) Rozgałzione Labiryntowe wskie Labiryntowe szerokie Pionowe Labiryntowe rozbudowane (3 D) Pojedyncza studnia z odcinkami poziomymi System studni z odcinkami poziomymi Wiek form krasowych: Bezwzgldny (podaj metod i lata) Wzgldny (podaj metod i czas powstania formy) Formy policykliczne o trudnym do ustalenia wieku PLEJSTOCEN, HOLOCEN Hydrografia obszaru Zagłbienia bezodpływowe Cieki Wywierzyska i/lub wypływy krasowe: Suche Zawilgocone Wypełnione wod Okresowe Stałe Lokalizacja i ew. nazwa Wydajno Data pomiaru Wskanik zmiennoci R=Q max /Q min (poda przedział czasu) Kierunek ruchu wypływajcej wody w stosunku do siły grawitacji Połoenie morfologiczne Okresowo Cigle Okresowo Cigle Ascenzyjne Descenzyjne Intermitujce Stokowe Zboczowe Podzboczowe Terasowe

4 Ponory Zanieczyszczenie wód powierzchniowych (opis): Funkcjonowanie Istniejce Przypuszczalne: Przykorytowe Korytowe Stałe Okresowe Pulsacyjne Epizodyczne Hydrogeologia obszaru Kras przypowierzchniowy (cały masyw znajduje si powyej bazy erozyjnej Rozkład stref Kras płytki (niewielka dolna cz krasowiejcego masywu jest poniej bazy erozyjnej) hydrogeologicznych (połoenie krasowiejcego Kras głboki (powyej bazy erozyjnej znajduje masywu wzgldem bazy si niewielka cz masywu) erozyjnej): Kras zagłbiony (cały krasowiejcy masyw wystpuje poniej bazy erozyjnej) Charakterystyka studni Lokalizacja Wydajno wydajno jednostkowa q=q/s) Q wydajno, s - depresja Zagroenia i Zagroenia ochrona wód Moliwoci ochrony podziemnych (opis) Właciwoci fizyko-chemiczne i bakteriologiczne wód: Miejsce poboru próby: Data poboru próby: Jony oraz parametry fizyczne: Ca 2+ Fe - ogólne Mn 2+ HCO - 3 Cl - NO - 3 NH + 4 Mineralizacja ph Mtno Przewodnictwo Miano coli Wody podziemne [mg/l, mval/l podkrel właciwe] Wody powierzchniowe [mg/l, mval/l podkrel właciwe]

5 Skrasowienie obszaru Ilociowa ocena skrasowienia Liczba form 60 formami zapadowymi stropu Powierzchnia terenu 10 km 2 masywu skalnego w rejonie: Głbokoci 1-12 m Janów - Frampol(podaj nazw) Wymiary w planie m Wskaniki skrasowienia stropu masywu skalnego: Wskaniki skrasowienia masywu Czsto form zapadowych W zp = N/Az 6 Wskanik rednicy W D =D 95 -D 5 /2D 50 0,6 Wskanik głbokoci W H = H 95 H 5 /2H 50 Wskanik skrasowienia powierzchni W KP = A D /Az 0,03 Liniowy wskanik skrasowienia (w rdzeniach) W L = L P /L M Objanienia symboli: N- ilo form, Az-powierzchnia, na której zostały stwierdzone, A- amplituda waha głbokoci stropu masywu krasowego, H k - rednia głboko stropu masywu krasowego, A D -powierzchnia form zapadowych, Lp-długo pustek na mierzonym rdzeniu, Lmdługo rdzenia Lokalizacja i charakterystyka procesów towarzyszcych zjawiskom krasowym (głównie wzbudzonych przez procesy krasowe - ruchy masowe, spłukiwanie i in.) Szkody spowodowane procesami krasowymi obejmujce: Budynki mieszkalne Budynki gospodarcze Zabudowa komunalne i/lub przemysłowa Napowietrzne linie energetyczne i/lub telekomunikacyjne Podziemne linie energetyczne i/lub telekomunikacyjne Rurocigi i/lub obudowy kanałów, tuneli itp Infrastruktura drogowa Infrastruktura kolejowa Uprawy rolnicze Obszary lene Obiekty hydrotechniczne Zbiorniki wodne i cieki powierzchniowe (podaj czy wystpuje ucieczka wód w głb) Wyrobiska górnicze podziemne i odkrywkowe Uwaga: w ostatniej kolumnie wpisz Z (zniszczone), U (uszkodzone), G (zagroone) Inne szkody: (podaj opis szkód i rodzaj obiektu) Z U tak

6 Dokumentacja fotograficzna szkód: Ewentualne wskazania zabezpieczaj ce dla planowanych lub istniej cychobiektów: Zmiana lokalizacji inwestycji Odci cie dopływu wód powierzchniowych i podziemnych Zasypanie lejów, jaski i in. Cementacja podło a pod fundamentem Uszczelnienie podło a Odwadnianie Zawalenie stropu pustek, jaski itp. oraz zasypanie Wzmocnienia (głównie stropu) wyrobisk, tuneli itp. przez cementacj, obudow Mury oporowe Bituminizacja sp kanej i skrasowiałej cz ci stropu Inne (podaj propozycje) Współczesna aktywno krasowa Ocena wizualna współczesnej aktywno ci procesów krasowych: Ilo nowych form zapadowych w jednostce czasu: W=N/T Antropogeniczny wzrost intensywno ci krasowienia: Rolnictwa i hodowli 0,1/rok

7 Wizualna ocena i/lub prognoza zwikszenia aktywnoci procesów krasowych przez oddziaływania: (wpisz S-stwierdzone, P- prognozowane) Budownictwa Infrastruktury komunikacyjnej Eksploatacji wód Zrzutu cieków Wysypisk mieci Składowisk odpadów przemysłowych Składowisk odpadów górniczych Działalnoci górniczej Linii przesyłowych Niekontrolowanej eksploracji turystycznej Mapa obszaru krasowego z lokalizacj form dla których opracowano karty szczegółowe: 1 2 SKALA 1:

8 Karty szczegółowe wybranych obiektów (form krasowych): Informacje ogólne Numer formy na mapie (lub/i nazwa formy) 1 Lokalizacja formy Janów Lubelski Współrzdne Geograficzne (układ) 50 o 41 42,38 N 22 o 23 42,72 E Siatka km (układ) Rodzaj formy lej Stan prawny nieruchomoci gruntowej: własno prywatna Zabudowa Pola uprawne Łki (pastwiska) Sposób uytkowania (zagospodarowania) Charakterystyka formy Las Nieuytki rolnicze Zbiornik wodny Obiekt turystyczny (rekreacyjny) Obiekt chroniony (podaj rodzaj) Inny (wpisz jaki) Długo [m]: 200 m Szeroko [m] 89 m Głboko [m] 1 2 m Wysoko [m] Rozcigło [m] Rozstp [m] * Amplituda [m] ** Kolisty Owalny Kształt w planie Kwadratowy Prostoktny Trapezowaty Romboidalny Trójktny Gwiadzisty Nachylenie zboczy Nieregularny Słabo nachylone ( ) Strome ( ) Urwiste ( Symetria zboczy Pionowe (pow ) Symetryczne Profil zboczy Asymetryczne Wypukły Wklsły Prosty Wypukło-wklsły Procesy geodynamiczne obserwowane na Wklsło-wypukły Obrywy Osypywanie Spełzywanie

9 zboczach lub w dnach Stopie zawodnienia Spływy błotne i gruzowo-błotne Osuwanie Spłukiwanie Katastrofalna erozja i/lub depozycja powodziowa w dnach jarów i dolin Suche Zawilgocone stale Zawilgocony okresowo Zalane wod stale Zalewane wod okresowo 3 m rednio krasowiejce Miszo nadkładu skał krasowiejcych. Rodzaj skał nadkładu Nie krasowiejce piaski, z wkładkami glin Zwizek rozwoju Uskokiem (uskokami) i/lub przebiegu form Strefami spka z: Korytarzami jaski Przebiegiem dolin * - np. odległo midzy ebrami skalnymi w organach geologicznych, ** - np. wzgldna wysosko eber w organach geologicznych Towarzyszce osady krasowe Glebowo-zwietrzelinowe Autochtoniczne Chemiczne Allochtoniczne Klastyczne Wodne Organogeniczne Antropogeniczne Klastyczne Inne (podaj rodzaj) Uwaga: w ostatniej kolumnie wpisz przy odpowiednim rodzaju osadu symbole KT karstyty, KRkarstolity Szczegółowe plany form

10 Profile morfologiczne i/lub przekroje geologiczne form Dokumentacja fotograficzna wybranych form Stan prawny obiektu (formy) Obiekt chroniony Park narodowy Rezerwat Park krajobrazowy Pomnik przyrody Obiekt nie podlegaj cy ochronie Wskazania do ochrony jako: Rezerwat Pomnik przyrody

11 Karty szczegółowe wybranych obiektów (form krasowych): Informacje ogólne Numer formy na mapie (lub/i nazwa formy) 2 Lokalizacja formy Frampol Współrzdne Geograficzne (układ) 50 o 41 25,83 N 22 o 24 34,8 E Siatka km (układ) Rodzaj formy lej Stan prawny nieruchomoci gruntowej: własno prywatna Zabudowa Pola uprawne Sposób uytkowania (zagospodarowania) Łki (pastwiska) Las Nieuytki rolnicze Zbiornik wodny Obiekt turystyczny (rekreacyjny) Obiekt chroniony (podaj rodzaj) Inny (wpisz jaki) Charakterystyka formy Długo [m]: 28 m Szeroko [m] 30 m Głboko [m] 5 m Wysoko [m] Rozcigło [m] Rozstp [m] * Amplituda [m] ** Kolisty Kształt w planie Nachylenie zboczy Symetria zboczy Profil zboczy Procesy geodynamiczne obserwowane na zboczach lub w dnach Owalny Kwadratowy Prostoktny Trapezowaty Romboidalny Trójktny Gwiadzisty Nieregularny Słabo nachylone ( ) Strome ( ) Urwiste ( Pionowe (pow ) Symetryczne Asymetryczne Wypukły Wklsły Prosty Wypukło-wklsły Wklsło-wypukły Obrywy Osypywanie Spełzywanie Spływy błotne i gruzowo-błotne Osuwanie

12 Spłukiwanie Stopie zawodnienia Katastrofalna erozja i/lub depozycja powodziowa w dnach jarów i dolin Suche Zawilgocone stale Zawilgocony okresowo Zalane wod stale Zalewane wod okresowo Miszo nadkładu skał krasowiejcych. 4 m Rodzaj skał nadkładu rednio krasowiejce Nie krasowiejce piaski, z wkładkami glin Zwizek rozwoju Uskokiem (uskokami) i/lub przebiegu form z: Strefami spka Korytarzami jaski Przebiegiem dolin * - np. odległo midzy ebrami skalnymi w organach geologicznych, ** - np. wzgldna wysosko eber w organach geologicznych Towarzyszce osady krasowe Glebowo-zwietrzelinowe Autochtoniczne Chemiczne Allochtoniczne Klastyczne Wodne Organogeniczne Antropogeniczne Klastyczne Inne (podaj rodzaj) Uwaga: w ostatniej kolumnie wpisz przy odpowiednim rodzaju osadu symbole KT karstyty, KRkarstolity Szczegółowe plany form

13 Profile morfologiczne i/lub przekroje geologiczne form Dokumentacja fotograficzna wybranych form Stan prawny obiektu (formy) Obiekt chroniony Park narodowy Rezerwat Park krajobrazowy Pomnik przyrody Obiekt nie podlegaj cy ochronie Wskazania do ochrony jako: Rezerwat Pomnik przyrody

14 Materiały ródłowe: Literatura: Harasimiuk, Henkiel A., Pkala K., Rola neotektoniki w rozwoju współczesnych procesów krasowych w strefie SW krawdzi Wyyny Lubelskiej i Roztocza. Ann. UMCS sec.b, 24/8: Harasimiuk, Henkiel A., Pkala K., Kras okolic Frampola. Speleologia 4:39 51 Harasimiuk, Henkiel A., Pkala K., Zagłbienia bezodpływowe w strefie SW krawdzi Wyyny Lubelskiej i Roztocza. Speleologia 6:2-22 Materiały fotolotnicze: Materiały kartograficzne: Sprawozdania i dokumentacje archiwalne: Kart sporzdził: dr Katarzyna Król Dnia: