Kondycja biur podróży i rynek turystyki wyjazdowej w przeddzień sezonu turystycznego

Transkrypt

1 Kondycja biur podróży i rynek turystyki wyjazdowej w przeddzień sezonu turystycznego Konferencja podczas 21. Targów Turystyki i Wypoczynku LATO 2016 Warszawa, 22 kwietnia 2016 Andrzej Betlej Instytut Badań Rynku Turystycznego TravelDATA

2 Generalny wniosek z rozmów w biurach agencyjnych odnośnie wiedzy dotyczącej kondycji finansowej organizatorów turystyki (z lat ) Słabe rozpoznanie agentów w kwestii stabilności organizatorów bazowanie na opiniach z forów internetowych bazowanie na informacjach pozyskiwanych od innych agentów bazowanie na informacjach pozyskiwanych od organizacji branżowych Wątpliwości większości agentów odnośnie możliwości zweryfikowania i oceny kondycji poszczególnych touroperatorów częsty brak wiedzy o składanych przez organizatorów sprawozdaniach finansowych wątpliwości odnośnie wiarygodności takich sprawozdań u pozostałych agentów W rezultacie powstała koncepcja wstępnej weryfikacji stabilności grupy kilku największych touroperatorów w oparciu o materiały składane przez nich w Krajowym Rejestrze Sądowym 2

3 Wnioski z weryfikacji zawarte w materiałach przygotowanych na konferencję organizowaną przez Wiadomości Turystyczne w czerwcu 2012 roku Touroperatorzy 2012 Wnioski Kondycja finansowa czołówki największych krajowych biur podróży znacząco lepsza od ich zachodnioeuropejskich odpowiedników, ale mogą oni w razie kłopotów liczyć na wsparcie europejskich decydentów Klienci obu tych grup biur podróży są relatywnie bezpieczni Kondycja pozostałej części krajowej branży turystyki wyjazdowej najprawdopodobniej gorsza aniżeli pozostałych europejskich biur podróży Można liczyć się z ryzykiem dla klientów małych i średnich krajowych biur podróży Ryzyka dla klientów należy ograniczyć przez eliminację podmiotów o bardzo złej kondycji finansowej (konieczna zmiana przepisów) przez podniesienie wymogów gwarancyjnych (z średnio 14% do 20-25%) WADA rozwiązanie nieefektywne, ponieważ obciąża klientów dodatkowymi zyskami firm ubezpieczeniowych fundusz kompensacyjny (wprowadzony w Rosji 3 maja 2012 roku) ZALETA rozwiązanie przyjazne dla klientów oraz znacznie tańsze WADA budzi zdecydowany sprzeciw środowisk decydentów i urzędników Wnioski te nie spotkały się z większym zrozumieniem uczestników konferencji 3

4 Dalszy bieg wydarzeń 2 tygodnie później: początek ogłaszania niewypłacalności przez (w sumie 15) touroperatorów negatywne dla branży następstwa wśród klientów i w opinii ogólnopolskich mediów spotkania branżowe organizowane ad hoc w celu zdiagnozowania i zaradzenia sytuacji np. kwestia Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego Podjęcie inicjatywy w porozumieniu z redakcją portalu turystyka.rp.pl i stworzenie systemu monitorowania kondycji finansowej organizatorów turystyki w oparciu o przygotowaną w tym celu metodologię Projekt ten ma już swoją wieloletnią historię i funkcjonuje zasadniczo cyklicznie (min. 2 razy w roku) ale oceny są modyfikowane również w zależności od bieżących wydarzeń i nowych informacji dotyczących poszczególnych touroperatorów Metodologia oceny wykazała dotychczas wyjątkową skuteczność z tym, że nowe nadzwyczajne wydarzenia o podłożu terrorystycznym wymuszają konieczność jej modyfikacji. 4

5 Wysoka skuteczność metodologii przyznawania ocen organizatorom Przypadek Alfa Star 32,33 mln zł Fundusze własne widoczne w bilansie ALFA STAR Teoretyczna ocena według wartości funduszy własnych ujętych w księgach Alfa Star (bez stosowania korekt metodologicznych Ocena po korektach (możliwość kontynuacji działalności jedynie w sprzyjających warunkach) Alfa Star S.A. w związku z utratą płynności finansowej zmuszony jest do zaprzestania realizowania jak i dalszej sprzedaży oferty turystycznej z komunikatu Alfa Star 5

6 Wysoka skuteczność metodologii przyznawania ocen organizatorom Przykłady biur, które zgłosiły niewypłacalność R.A.T.I.N.G.* biur, które ogłosiły niewypłacalność R.A.T.I.N.G. = Risk Adjusted Touroperator Information and Notification-based Grade 6

7 Wstępne rezultaty 2015 w zorganizowanej turystyce wyjazdowej Analiza 32 największych i znaczących organizatorów turystyki I półrocze 2015 II półrocze 2015 Rok bardzo nietypowy i zróżnicowany stosunkowo korzystne, zwłaszcza bardzo dobry I kwartał (pod względem przychodów i liczby klientów) pod dużym wpływem wydarzeń o charakterze terrorystycznym niemal zniwelowało przyrosty I półrocza Wstępne łączne rezultaty 32 wiodących touroperatorów PRZYCHODY Z IMPREZ TURYSTYCZNYCH ZYSK NETTO FUNDUSZE WŁASNE mln zł (wzrost o 3,4 %) 112,5 mln zł (spadek o 12,5 %) 448,1 mln zł (wzrost o 16,1 %) Niewielka liczba zmian w kwestii ocen stabilności organizatorów 5 przypadków zmian ocen (na 32), z czego : 2 zmiany podmiotów mających perspektywę POZYTYWNĄ 3 zmiany w pozostałych przypadkach 7

8 Wstępne rezultaty 2015 w zorganizowanej turystyce wyjazdowej Podmioty z perspektywą POZYTYWNĄ (nadaną za 2014 rok) KATOWICE Zmiana oceny z A na A+ poprawa wyników finansowych poprawa relacji: fundusze własne / przychody z turystyki Bez zmian (AA) słabsze wyniki finansowe zmniejszenie funduszy własnych Bez zmian (A-) poprawa relacji: fundusze własne / przychody z turystyki ale nie wystarczająca do zmiany oceny organizator utrzymał perspektywę POZYTYWNĄ Zmiana oceny z BBB na BBB+ poprawa wyników finansowych poprawa relacji: fundusze własne / przychody z turystyki 8

9 Wstępne rezultaty 2015 w zorganizowanej turystyce wyjazdowej Zmiany ocen w pozostałych podmiotach Zmiana oceny z CCC+ na B- zmiana ekspozycji na kierunki wrażliwe dywersyfikacja czynnik pozytywny Zmiana oceny z B+ na B- słabsze wyniki finansowe czynnik negatywny radykalne zmniejszenie ekspozycji na kierunki wrażliwe czynnik pozytywny Zmiana oceny z AA+ na AA zmniejszenie relacji: fundusze własne / przychody z turystyki wypłata części z funduszy własnych 9

10 Aktualna tabela ocen wiodących polskich organizatorów według wstępnych danych za rok 2015 (z I połowy kwietnia 2016) R.A.T.I.N.G. = Risk Adjusted Touroperator Information and Notification-based Grade 10

11 Aktualna tabela ocen wiodących polskich organizatorów według wstępnych danych za rok 2015 (z I połowy kwietnia 2016) R.A.T.I.N.G. = Risk Adjusted Touroperator Information and Notification-based Grade 11

12 10 największych touroperatorów pod względem przychodów Zestawienie wielkości przychodów z imprez turystycznych : Przychody z imprez turystycznych ,5 (w mln zł) ,8 800, ,2 348,1 289,5 160,8 90,1 60,0 57,8 0 GRUPA 12

13 10 największych touroperatorów pod względem przychodów Zestawienie dynamiki wzrostu przychodów 100% 80% 86,1% Dynamika wzrostu przychodów 60% 40% 20% 0% 27,5% 18,2% 13,6% 8,4% 1,8% 0,8% -2,7% -4,7% -20% -40% -28,3% GRUPA 13

14 10 największych touroperatorów pod względem przychodów Zestawienie wielkości zysku netto ,8 34,3 2015: Zysk (strata) netto (w mln zł) , ,6 2,0 1,3 0,9 GRUPA 0,0-0,3-0,8 14

15 10 największych touroperatorów pod względem przychodów Zestawienie rentowności 4% 4% 3% 3,6% 3,1% Rentowność netto 3% 2,2% 2,1% 2% 2% 1,5% 1,3% 1% 1% 0% 0,5% 0,0% -1% -0,2% -1% -2% GRUPA -0,9% 15

16 10 największych touroperatorów pod względem przychodów Zestawienie wielkości kapitałów własnych ,9 2015: Kapitały własne (w mln zł) , ,9 40, ,2 17,3 9,2 5,5 2,1-0,7-20 GRUPA 16

17 Zsumowane kapitały własne wiodących 32 touroperatorów na przestrzeni ostatniej dekady i ich relacja do przychodów ,1 448,1 30% 25% ,8 154,0 158,7 120,5 7,1% 7,6% 8,6% 4,8% 4,2% 60,5 66,0 57,5 68,4 4,0% 41,5 1,8% 1,6% 1,8% 2,8% 3,2% Kapitały własne (w mln zł) Kapitały własne do przychodów 20% 15% 10% 5% 0% 17

18 Perspektywy dla polskiej turystyki wyjazdowej na najbliższy sezon

19 Perspektywy dla polskiej turystyki wyjazdowej na najbliższy sezon Główne czynniki oddziaływujące na koniunkturę w turystyce wyjazdowej SFERA REALNA SFERA EMOCJONALNA GOSPODARKA Wynagrodzenia nominalne / realne Dochody gospodarstw domowych nominalne / realne Czynniki wpływające na relacje: ceny wycieczek / dochody BEZPIECZEŃSTWO (TERRORYZM) Składnik zagrożenia statystycznego (na ogół mniejszy) Składnik zagrożenia emocjonalnego (na ogół większy) NASTROJE KONSUMENCKIE Syntetyczne Wskaźniki Konsumenckie: TNS Consumer Index Wskaźnik dobrobytu BIEC IRG SGH (IRGKGD) GUS: BWUK i WWUK Klimat komunikacji medialnej 19

20 Perspektywy dla polskiej turystyki wyjazdowej na najbliższy sezon Główne czynniki oddziaływujące na koniunkturę w turystyce wyjazdowej SFERA REALNA SFERA EMOCJONALNA GOSPODARKA Wynagrodzenia nominalne / realne Dochody gospodarstw domowych nominalne / realne Czynniki wpływające na relacje: ceny wycieczek / dochody BEZPIECZEŃSTWO (TERRORYZM) Składnik zagrożenia statystycznego (na ogół mniejszy) Składnik zagrożenia emocjonalnego (na ogół większy) NASTROJE KONSUMENCKIE Syntetyczne Wskaźniki Konsumenckie: TNS Consumer Index Wskaźnik dobrobytu BIEC IRG SGH (IRGKGD) GUS: BWUK i WWUK Klimat komunikacji medialnej 20

21 Perspektywy dla polskiej turystyki wyjazdowej na najbliższy sezon Realna dynamika wzrostu dochodów gospodarstw domowych w Polsce i w otoczeniu 12% 11,14% 10% 8% POLSKA 6% 5,73% 5,12% Grupa V4 4% 2% 4,30% 1,73% Tygrysy azjatyckie Kraje skandynawskie Niemcy, Francja, Włochy 0% -2% -0,99% -0,14% Za oceanem -4%

22 Perspektywy dla polskiej turystyki wyjazdowej na najbliższy sezon Dynamika zmian czarterów wg ULC na tle dynamiki wzrostu dochodów gospodarstw domowych 12% 11,14% 10% 8% POLSKA 6% 5,73% 5,12% Grupa V4 4% 2% 4,30% 1,73% Tygrysy azjatyckie Kraje skandynawskie Niemcy, Francja, Włochy 0% -2% -0,99% -0,14% Za oceanem Dynamika czarterów wg ULC -4%

23 Perspektywy dla polskiej turystyki wyjazdowej na najbliższy sezon Potencjalny wpływ programu 500+ na dynamikę wzrostu dochodów gospodarstw domowych 12% 11% 10% 10,22% Węgry; 9,46% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 7,63% 5,89% 7,25% 8,12% Słowacja; 5,84% 5,64% Czechy; 5,64% 5,07% 7,35% 7,36% 7,05% Teoretyczne (modelowe) możliwości bardzo dużego wzrostu branży turystyki wyjazdowej zniweczone przez obawy przed terroryzmem POLSKA lis-15 gru-15 sty-16 lut-16 mar-16 II kwartał 2016 III kwartał 2016 IV kwartał 2016 I kwartał 2017 II kwartał 2017 III kwartał 2017 IV kwartał

24 Zmiany syntetycznych wskaźników konsumenckich na przestrzeni ostatnich lat TNS Consumer Index , ,1-3,07-9,6-11,63-3, ,93-20,5-22,23-24,13-16, , Ikw 2016 Źródło: TNS Polska: dane dla pierwszych kwartałów poszczególnych lat 24

25 Zmiany syntetycznych wskaźników konsumenckich na przestrzeni ostatnich lat Wskaźnik Dobrobytu Źródło: BIEC: Bureau for Investments and Economic Cycles LLC 25

26 Zmiany syntetycznych wskaźników konsumenckich na przestrzeni ostatnich lat Bieżący i Wyprzedzający Wskaźnik Ufności Konsumenckiej (BWUK i WWUK) ,1-27,2-7,1-7,9-22,3-16,9-23,5-29,5-20,5-24,8-14,2-18,5-7,5 BWUK WWUK -10, ,5-36, I kw 2014 Źródło: Wspólne badanie GUS i NBP 26 II kw 2014 III kw 2014 IV kw 2014 I kw 2015 II kw 2015 III kw 2015 IV kw 2015 I kw 2016

27 Zmiany syntetycznych wskaźników konsumenckich na przestrzeni ostatnich lat Wskaźnik Kondycji Gospodarstw Domowych IRG SGH (IRGKGD) Źródło: Szkoła Główna Handlowa Kolegium Analiz Ekonomicznych 27

28 Wpływ nietypowych wydarzeń o charakterze społecznym na odchylenie dynamiki sprzedaży detalicznej Polski wobec średniej z krajów sąsiedzkich 6 proc. 4 POLSKA Czechy 2 Dania Węgry 0 I Kw Niemcy II Kw III Kw Słowacja IV Kw Szwecja KRAJE SĄSIEDZKIE sty-15 lut-15 mar-15 kwi-15 maj-15 cze-15 lip-15 sie-15 wrz-15 paź-15 lis-15 gru KAMPANIA PREZYDENCKA KAMPANIA PARLAMENTARNA 28

29 Helicopter Money dla ludzi, a nie dla banków Pomysł obdarowywania obywateli dyskutowany coraz częściej Mario Draghi prezes Europejskiego Banku Centralnego: To bardzo interesujący pomysł, który jest obecnie dyskutowany przez ekonomistów akademickich oraz w innych środowiskach. Jeszcze o nim jednak nie rozmawialiśmy Peter Praet wiceprezes Europejskiego Banku Centralnego: Tak, wszystkie banki centralne mogą to zrobić. Można emitować pieniądze i rozdawać je ludziom. To przyznawanie ludziom części dzisiejszej wartości przyszłego zysku z emisji pieniądza Szacowana wielkość: po euro dla każdego obywatela strefy EURO 29

30 Helicopter Money dla ludzi, a nie dla banków Co mogłoby oznaczać Helicopter Money w warunkach polskich według parytetu wartości nabywczej euro (2,365 zł) po zł dla każdego Polaka łącznie 122,9 mld zł według relacji do PKB po zł dla każdego Polaka łącznie 75,6 mld zł Część z ekstra pieniędzy może zostać wydane na towary i usługi z wyższej półki, w tym: na zagraniczne wycieczki 30

31 BACKUP SLIDES

32 Biura agencyjne rosną wraz z touroperatorami Organizatorzy o największym przyroście obrotów z biurami agencyjnymi w 2015 roku: MIEJSCE 1: wzrost o 60, 2 mln zł MIEJSCA 2-4: wzrosty rzędu 40 mln zł Istotniejsze znaczenie dla agentów ma dynamika wzrostu danego touroperatora aniżeli fakt posiadania sieci firmowych placówek sprzedaży Dynamiczny Rozwój + Atrakcyjne Produkty Touroperatora to najważniejsze aspekty wzrostu biznesu współpracujących z nim biur agencyjnych 32

33 Udział LCC w rynku turystyki wyjazdowej rok Rynek czarterowy (w tys. pax) Rynek tanich liniii (LCC) (w tys. pax) Udział LCC w rynku turystyki wyjazdowej ,7 % ,1 % ,1 % 2016 fc 1800 (?) ,6 % 33

34 Wyspy Greckie Zmiany średnich cen wycieczek letnich organiz. w oparciu o LCC vs w biurach WYSPY GRECKIE Kreta/Chania; Korfu; BIURA PODRÓŻY (GRECJA); zmiany średnich cen wyjazdów organizowanych samodzielnie (Ryanair/Priceline lub Ryanair/TUI Hotelbeds Group) vs średnich cen pakietów turystycznych na LATO 2016 oferowanych przez biura podróży Kos;

35 Wyspy Kanaryjskie Zmiany średnich cen wycieczek letnich organiz. w oparciu o LCC vs w biurach WYSPY KANARYJSKIE zmiany średnich cen wyjazdów organizowanych samodzielnie (Ryanair/Priceline lub Ryanair/TUI Hotelbeds Group) vs średnich cen pakietów turystycznych na LATO 2016 oferowanych przez biura podróży Teneryfa; 460 Fuerteventura; 441 Gran Canaria; BIURA PODRÓŻY (KANARY);

36 10 największych touroperatorów pod względem przychodów Zestawienie relacji kapitałów własnych do przychodów 40% 35% 34,8% 2015: Kapitały własne do przychodów 30% 25% 20% 15% 13,4% 13,0% 12,4% 10% 9,0% 7,0% 5% 0% -5% GRUPA 3,1% 2,1% 0,5% -0,7% 36