PROTOKÓŁ KONTROLI KOMPLEKSOWEJ przeprowadzonej w Urzędzie Miasta i Gminy Człopa w dniach października 2013 r.

Transkrypt

1 K-S DK Adres kontrolowanej jednostki: Urząd Miasta i Gminy ul. Strzelecka Człopa PROTOKÓŁ KONTROLI KOMPLEKSOWEJ przeprowadzonej w Urzędzie Miasta i Gminy Człopa w dniach października 2013 r. Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w składzie: Dorota Kowalska - inspektor wojewódzki - osoba kierująca zespołem, Aneta Łątka - inspektor, na podstawie Upoważnienia Wojewody Zachodniopomorskiego Nr 15/2013 z dnia 09 października 2013 r. Akta kontroli str. 1 Kontrolą objęto zagadnienia dotyczące zadań określonych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz z późn. zm.) realizowanych przez gminę w okresie od dnia 01 stycznia 2012 r. do dnia kontroli. Podczas kontroli analizie poddana została następująca tematyka: 1) opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie; 2) prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie; 3) zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia; 4) tworzenie zespołów interdyscyplinarnych; 5) procedura Niebieskie Karty ; 6) podejmowanie innych działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Wyjaśnień udzielała: Pani Elżbieta Drab przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego w Człopie Ustalenia kontroli: Ustaleń dokonano w oparciu o informacje przekazane przez przewodniczącą Zespołu Interdyscyplinarnego, analizę dokumentacji dotyczącej działań podejmowanych przez 1

2 Gminę na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, działalności Zespołu Interdyscyplinarnego oraz analizę dokumentacji związanej z prowadzeniem procedury Niebieskie Karty. Opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz z późn. zm.) do zadań własnych gminy należy opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie. Gmina Człopa posiada Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na Terenie Miasta i Gminy Człopa na lata stanowiący Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXIII/162/2012 Rady Miejskiej w Człopie z dnia 28 grudnia 2012 r. Program zawiera treści ogólne, dot. terminologii i definicji pojęć związanych z przemocą w rodzinie, diagnozę tego zjawiska, cele główne i szczegółowe oraz instytucje odpowiedzialne za poszczególne zadania. Celem głównym Programu jest zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie, zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy w rodzinie i zwiększenie dostępności pomocy oraz zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie. Cele szczegółowe to: 1) powołanie Zespołu Interdyscyplinarnego, 2) określenie kompetencji instytucji współpracujących na rzecz przeciwdziałania przemocy, 3) cykliczne spotkania Zespołu Interdyscyplinarnego, 4) działalność Zespołu Interdyscyplinarnego w zakresie redukowania skutków i przyczyn powstawania zjawiska przemocy w rodzinie, 5) wzmocnienie wiedzy społeczeństwa w zakresie przeciwdziałania przemocy. Cele szczegółowe zawierają informacje o sposobie ich realizowania, zadaniach oraz o instytucjach odpowiedzialnych za ich realizację. Program nie zwierał terminów realizacji planowanych zadań, przez co trudno ocenić stopień jego realizacji. Akta kontroli str Prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie Miasto i Gmina Człopa korzysta z oferty poradniczej (psycholog, terapeuta, prawnik) Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Wałczu. Jeśli przemocy w rodzinie towarzyszy uzależnienie od alkoholu, istnieje możliwość skorzystania z porady psychologa oraz terapeuty zatrudnionych przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Człopie. 2

3 W celu wzmocnienia wiedzy społeczeństwa w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie Publiczne Gimnazjum w Człopie zorganizowało spotkanie z rodzicami, na którym omówiono zjawisko przemocy, formy jej zapobiegania, a także przedstawiono zadania Zespołu Interdyscyplinarnego. Gimnazjum wzięło również udział w projekcie pt. Nie czyń drugiemu, co Tobie niemiłe, którego głównym celem było poszerzenie wiedzy nt. agresji i skutków nieprzemyślanych zachowań. Ponadto Szkoła Podstawowa w Człopie zorganizowała akcję pt. Listopad miesiącem zapobiegania agresji i przemocy, w ramach której przeprowadzono z wychowawcami klas I-III zajęcia edukacyjne na temat agresji, zorganizowano konkurs plastyczny Tak zachowuje się w szkole, wyświetlono film edukacyjny Stop agresji fizycznej, rozdano informatory w formie gazetki oraz zorganizowano spotkania z funkcjonariuszami Komendy Powiatowej Policji w Wałczu. Informacje na temat działań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, a także niezbędne dla zainteresowanych dane adresowe i kontakt telefoniczny podane są na tablicy ogłoszeń MGOPS w Człopie, Policji oraz w szkołach. W roku 2012 Miasto i Gmina Człopa zakupiła pakiet ulotek REAGUJ NA PRZEMOC i rozprowadziła je we wszystkich instytucjach publicznych działających na podległym terenie. Zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie zadaniem gminy jest zapewnienie osobom dotkniętym przemocą miejsc w ośrodkach wsparcia. Miasto i Gmina Człopa nie prowadzi ośrodka wsparcia. W razie konieczności osoby dotknięte przemocą kierowane są do ośrodków wsparcia na terenie innych gmin. Istnieje również możliwość umieszczenia ich w Pensjonacie Pod Lwem w Człopie. Zgodnie z założeniami Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, przyjętego Uchwałą Nr 162/2006 Rady Ministrów z dnia 25 września 2006 r. działania interwencyjne powinny być realizowane m.in. poprzez stworzenie warunków umożliwiających ofiarom przemocy otrzymanie w pierwszej kolejności mieszkań socjalnych. Miasto i Gmina Człopa nie stworzyła warunków umożliwiających ofiarom przemocy w rodzinie otrzymania mieszkań socjalnych w pierwszej kolejności, ponieważ nie posiada mieszkań socjalnych. Tworzenie zespołów interdyscyplinarnych W kontrolowanym okresie obowiązywały dwa zarządzenia w sprawie powołania Zespołu Interdyscyplinarnego: Zarządzenie Nr 26/2011 Burmistrza Miasta i Gminy Człopa z dnia 22 lipca 2011 r., Zarządzenie Nr 8/2013 Burmistrza Miasta i Gminy Człopa z dnia 15 marca 2013 r. Warunki funkcjonowania Zespołu oraz tryb i sposób powoływania członków zostały określone Uchwałą Nr XL/292/2010 Rady Miejskiej w Człopie z dnia 10 listopada 2010 r. w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania. 3

4 W skład czternastoosobowego Zespołu weszli przedstawiciele oświaty, ochrony zdrowia, jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, organizacji pozarządowej, Straży Miejskiej w Człopie oraz kurator Sądu Rejonowego w Wałczu. Akta kontroli str W dokumentacji znajdowały się porozumienia zawarte między Burmistrzem Miasta i Gminy Człopa a poszczególnymi podmiotami, których przedstawiciele weszli w skład Zespołu Interdyscyplinarnego, a także oświadczenia członków Zespołu o zachowaniu poufności wszelkich informacji i danych, które uzyskali przy realizacji zadań zgodne z treścią określoną w art. 9c ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zespół w ramach swojej pracy opracował regulamin pracy zespołu, w którym określił zasady jego funkcjonowania oraz sposób postępowania w momencie wszczęcia procedury Niebieskiej Karty. Zostanie on przedstawiony Radzie Miejskie w Człopie na najbliższym posiedzeniu. Członkowie Zespołu odbyli w dniu 23 maja 2012 roku szkolenie z zakresu funkcjonowania Zespołu Interdyscyplinarnego oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie i prowadzenia procedury Niebieskiej Karty, które zorganizowała firma Pedagog Personal Development and Growth Center z Krakowa. Ponadto uczestniczyli również w szkoleniu o podobnej tematyce zorganizowanym przez Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Wałczu. Dokumentacja działalności Zespołu przechowywana była w zamykanej szafie w pokoju Pani Kierownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Człopie, która pełni jednocześnie funkcję przewodniczącej Zespołu Interdyscyplinarnego. Członkowie zespołu/grupy roboczej o wpłynięciu nowego formularza A lub o kolejnym posiedzeniu Zespołu lub grupy roboczej powiadamiani byli pisemnie lub telefonicznie. Zgodnie z art. 9a ust. 7 posiedzenia zespołu interdyscyplinarnego odbywają się w zależności od potrzeb, jednak nie rzadziej niż raz na trzy miesiące. W okresie objętym kontrolą odbyło się siedem posiedzeń Zespołu w dniach r., r., r., r., r., r. i r., z których sporządzono protokoły. Procedury Niebieskie Karty Kwestie związane z prowadzeniem procedury Niebieskie Karty zostały określone w art. 9d ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieskie Karty. W okresie objętym kontrolą do przewodniczącego Zespołu wpłynęło 15 formularzy Niebieska Karta A. W jedenastu przypadkach instytucją wszczynającą i wypełniającą formularz była policja, w trzech przypadkach - oświata i w jednym - przedstawiciele jednostek organizacyjnych pomocy społecznej. 4

5 Prawidłowość prowadzenia procedury Niebieskie Karty sprawdzono na dwóch przypadkach. Zgodnie z obowiązującymi przepisami: - przewodniczący zespołu, po otrzymaniu formularza Niebieska Karta - A przekazuje go niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni od dnia jego otrzymania członkom zespołu/grupy roboczej, - członkowie zespołu zapraszają na posiedzenie zespołu lub grupy roboczej osobę, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą, w obecności tej osoby powinna być dokonana analiza sytuacji rodziny i wypełniony formularz Niebieska Karta -C, - członkowie zespołu/grupy roboczej opracowują indywidualny plan pomocy dla osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie i jej rodziny, który zawiera propozycje działań pomocowych, - przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego wzywa na spotkanie zespołu/grupy roboczej osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, - spotkania z osobami, co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie oraz osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, nie mogą być organizowane w tym samym miejscu i czasie, - zakończenie procedury następuje w przypadku ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy albo w przypadku rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań, - zakończenie procedury wymaga udokumentowania w formie protokołu podpisanego przez przewodniczącego zespołu, - o zakończeniu procedury powiadamia się podmioty w niej uczestniczące. 11/ZI/2013 formularz Niebieska Karta A został wypełniony przez przedstawiciela Policji 09 lipca 2013 r. i 10 lipca 2013 r. przekazany przewodniczącej zespołu interdyscyplinarnego. Następnie przewodnicząca Zespołu przekazała formularz w ciągu 3 dni, tj. 11 i 12 lipca 2013 r. przedstawicielom oświaty, jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, ochrony zdrowia i Straży Miejskiej w Człopie. W dniu 23 lipca 2013 r. odbyło się posiedzenie grupy roboczej w składzie: pracownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Człopie oraz przedstawiciele Policji, oświaty, ochrony zdrowia i gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Na spotkanie zaproszono osobę, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą, jednak nie stawiła się. Kolejne posiedzenie grupy roboczej odbyło się 04 października 2013 r. Na posiedzeniu tym został wypełniony formularz Niebieska Karta C z osobą, wobec której istnieje podejrzenie, że doświadcza przemocy. Nie wypełniono części dotyczącej indywidualnego planu pomocy i nie wpisano zobowiązań, jakie podjęła osoba, co do której istniało podejrzenie, że jest dotknięta przemocą. Formularz Niebieska Karta D nie został wypełniony, gdyż osoba wobec, której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc, pomimo dwóch wezwań na dzień 23 lipca i 4 października 2013 r. nie stawiła się. 5

6 W trakcie prowadzenia procedury nie było kolejnych, nowych zdarzeń świadczących o przemocy. Procedura była w trakcie realizacji. 2/ZI/2012 pierwszy formularz Niebieska Karta A został wypełniony przez pracownika Gimnazjum Publicznego w Człopie 12 grudnia 2012 r., a drugi w tej samej sprawie w dniu 14 grudnia 2012 r. Zgłaszającymi przemoc w rodzinie byli matka i syn. Formularze zostały przekazane przewodniczącej zespołu interdyscyplinarnego 14 grudnia 2012 r. Tego samego dnia przewodnicząca Zespołu przekazała go członkom grupy roboczej, którzy reprezentowali oświatę, Straż Miejską, ochronę zdrowia, jednostkę organizacyjną pomocy społecznej. Przedstawicielowi gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych formularz przekazany został dnia 27 grudnia 2012 r. Posiedzenie grupy roboczej w składzie: 2 pracowników socjalnych Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Człopie, 2 przedstawicieli oświaty i ochrony zdrowia oraz przedstawiciel Policji i gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych odbyło się 11 stycznia 2013 r. Na spotkanie zaproszono osobę, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą, wypełniono formularz Niebieska Karta C. Na kolejne posiedzenie grupy roboczej dniu 14 stycznia 2013 r. wezwano osobę, co do której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc. Wypełniono formularz Niebieska Karta D. W ramach procedury zaplanowano działania grupy roboczej polegające na monitorowaniu środowiska, objęciu dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną oraz poinformowaniu o możliwości skorzystania z pomocy psychologicznej i prawnej. W trakcie prowadzenia procedury w dniu 27 września 2013 r. został wypełniony kolejny formularz Niebieska Karta A. Przekazano go przewodniczącej zespołu interdyscyplinarnego 30 września 2013 r. W dniu 01 października 2013 r. przewodnicząca przekazała formularz przedstawicielowi jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, a pozostałym członkom grupy roboczej 02 października 2013 r. Procedura była w trakcie realizacji. Podejmowanie innych działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie W latach Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Człopie realizował projekt systemowy Druga Szansa współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Wsparciem objęto łącznie 52 rodziny borykające się z problemem bezrobocia, bezradności w sprawach prowadzenia gospodarstwa domowego, przemocy lub alkoholizmu. W ramach projektu prowadzono m.in. zajęcia edukacyjne mające na celu zwiększenie aktywności uczestników w pełnieniu odpowiednich ról społecznych zarówno wewnątrz rodziny jak i w środowisku. Burmistrza Miasta i Gminy Człopa pouczono o przysługującym prawie: zgłoszenia, przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole, odmowy podpisania protokołu kontroli, składając, w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania, wyjaśnienie przyczyn tej odmowy. 6

7 Protokół kontroli sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach po jednym dla: Burmistrza Miasta i Gminy Człopa, Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Wydział Spraw Społecznych. Kontrolę odnotowano w książce kontroli Urzędu Miasta i Gminy Człopa pod pozycją nr 2/2013. Człopa, dnia Kierownik jednostki kontrolowanej... Kontrolujący... Kontrolujący Protokół sporządzono: r. 7