NR 3/2004 PRZEGLĄD DOKUMENTACYJNY OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ SZKOŁA GŁÓWNA SŁUŻBY POŻARNICZEJ BIBLIOTEKA GŁÓWNA OŚRODEK INFORMACJI NAUKOWO-TECHNICZNEJ

Transkrypt

1 SZKOŁA GŁÓWNA SŁUŻBY POŻARNICZEJ BIBLIOTEKA GŁÓWNA OŚRODEK INFORMACJI NAUKOWO-TECHNICZNEJ PRZEGLĄD DOKUMENTACYJNY OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ NR 3/2004 ISSN WARSZAWA 2004

2 Spis treści 2 Od Redakcji...4 Wykaz skrótów stosowanych w opisach bibliograficznych oraz indeksach tematycznych i ich rozwinięcia.. 5 Wykaz dokumentowanych czasopism...5 CZĘŚĆ A R T Y K U Ł Y...8 Badania pożarnicze...8 BHP...13 Budownictwo...14 Historia...15 Katastrofy i klęski żywiołowe/zagrożenia nadzwyczajne/sytuacje kryzysowe/zarządzanie kryzysowe...15 Materiały niebezpieczne...19 Normalizacja/Certyfikacja...21 Obrona cywilna/ochrona ludności...22 Ochrona środowiska...23 Organizacja straży pożarnych...24 Popularyzacja...26 Prognozowanie zagrożeń/rozpoznawanie zagrożeń/ocena i analiza ryzyka...28 Przyczyny pożarów lub (i) wybuchów/dochodzenie popożarowe lub (i) powybuchowe...34 Psychologia/Socjologia...35 Ratownictwo...35 Straty popożarowe/statystyka...42 Szkolenie...44 Środki gaśnicze i neutralizujące...45 Technika pożarnicza...46 Współpraca międzynarodowa...51 Zagadnienia operacyjne...53 Zagadnienia prawne...59 Zapobieganie pożarom lub (i) wybuchom/ochrona przeciwpożarowa...60 Indeks autorski...71 CZĘŚĆ WYDAWNICTWA ZWARTE...74 Badania pożarnicze...74 Budownictwo...74 Historia...74 Inne...75 Katastrofy i klęski żywiołowe/zagrożenia nadzwyczajne/sytuacje kryzysowe/zarządzanie kryzysowe...79 Ochrona środowiska...80 Organizacja straży pożarnych...81 Popularyzacja...81 Psychologia/Socjologia...81 Ratownictwo...82 Straty popożarowe/statystyka...83 Szkolenie...83 Technika pożarnicza...84 Współpraca międzynarodowa...86 Zagadnienia operacyjne...87 Zagadnienia prawne...87 Zapobieganie pożarom lub (i) wybuchom/ochrona przeciwpożarowa...88 Część Informacje z

3 Opracowanie dokumentacyjne (Cz.1 i 2): z języka polskiego: mł. bryg. mgr Magdalena Pieńkowska z języka angielskiego, niemieckiego: mgr inż. Joanna N. Szczepańska z języka francuskiego: st. bryg. prof. nadzw. dr hab. inż. Mieczysław Dobrzański 3 Wprowadzanie do bazy danych Cz.1. "Artykuły" oraz indeksowanie wszystkich rekordów w Cz.1. i Cz.2.: Magdalena Pieńkowska Wprowadzanie do bazy danych Cz.2. "Wydawnictwa zwarte": Teresa Kostka Opracowanie Cz. 3 "Informacje z WWW": Joanna N. Szczepańska Operacje w formularzach bazy danych oraz formularzach wydruku: kpt. mgr inż. Przemysław Wysoczyński Korekta: mł. bryg. mgr Magdalena Pieńkowska, mgr Aleksandra Minor Przygotowanie wydania: Magdalena Pieńkowska Copyright by SGSP Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej pracy nie może być powielona i rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (elektroniczny, mechaniczny) włącznie z fotokopiowaniem, nagrywaniem na taśmy lub przy użyciu innych systemów, bez pisemnej zgody wydawcy. Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej ul. Słowackiego 52/54, Warszawa tel , fax sgsp@sgsp.edu.pl

4 4 Od Redakcji Bieżący numer Przeglądu Dokumentacyjnego Ochrony Przeciwpożarowej składa się z trzech części: - Cz. 1 - ARTYKUŁY - zestawienie bibliograficzne artykułów z czasopism polskich i zagranicznych oraz indeksy: tematyczny (słów kluczowych) oraz autorski. - Cz. 2 - WYDAWNICTWA ZWARTE - zestawienie bibliograficzne książek, podręczników, skryptów, przewodników i in. oraz indeksy: tematyczny i autorski. - Cz. 3 - INFORMACJE z WWW wykaz adresów internetowych stron WWW. Materiały zagraniczne (książki, artykuły z czasopism oraz inne opracowania w językach obcych) dostępne są w Bibliotece Głównej w języku oryginału. Elementy opisu bibliograficznego artykułu z czasopisma: Tytuł czasopisma.- miejsce wydania: wydawnictwo, rok.- numer.- tytuł artykułu w języku oryginału. Tłumaczenie tytułu artykułu/ Autor lub autorzy.- strony, na których zamieszczono artykuł, materiały ilustracyjne, bibliografia słowa kluczowe: [analiza dokumentacyjna] Elementy opisu bibliograficznego wydawnictwa zwartego: Tytuł oryginału wydawnictwa zwartego. Tłumaczenie tytułu oryginału / autor (lub autorzy).- miejsce wydania: wydawnictwo, rok wydania.- liczba stron, materiały ilustracyjne słowa kluczowe: [analiza dokumentacyjna] sygnatura wydawnictwa zwartego Elementy opisu bibliograficznego normy: Tytuł oryginału normy. Numer normy = [tłumaczenie tytułu oryginału] miejsce wydania: wydawnictwo, rok wydania.- liczba stron, materiały ilustracyjne słowa kluczowe: numer normy

5 5 Wykaz skrótów stosowanych w opisach bibliograficznych oraz indeksach tematycznych i ich rozwinięcia C N B O P [Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej] C T I F [Comité Technique International de Prevention et d Extinction du Feu] F P A [Fire Protection Association] I N S A R A G [International Search and Rescue Advisory Group] J R G [Jednostki Ratowniczo-Gaśnicze] K C K R i O L [Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności] K G P S P [Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej] K S R G [Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy] N F P A [National Fire Protection Association] O E C D [Organisation for Economic Co-operation and Development] O S P [Ochotnicza Straż Pożarna] P S P [Państwowa Straż Pożarna] S G S P [Szkoła Główna Służby Pożarniczej] S I T P [Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Pożarnictwa] Wykaz dokumentowanych czasopism Czasopisma polskie 1. Atest Ochrona Pracy mies. 2. Biuletyn Informacyjny KG PSP dwutyg. 3. Biuletyn Informacyjny Instytutu Transportu Samoch. mies. 4. Dziennik Urzędowy KG PSP niereg. 5. Dziennik Urzędowy MSWiA niereg. 6. Dziennik Ustaw RP niereg. 7. Elektroinstalator mies. 8. Inżynieria i Budownictwo mies. 9. Miesięczny Biuletyn Prasowy KG PSP mies. 10. Monitor Polski niereg. 11. Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów dwumies. 12. Ochrona Przeciwpożarowa - kwart. 13. Prawo i Środowisko kwart. 14. Przegląd Obrony Cywilnej mies. 15. Przegląd Pożarniczy mies. 16. Rynek Gazowy (dawniej Gaz Płynny LPG) - mies. 17. Samochody Specjalne - dwumies. 18. Strażak mies. 19. Systemy alarmowe kwart. 20. Środowisko dwutyg. 21. W akcji kwart. 22. Wiedza Obronna kwart. 23. Zabezpieczenia dwumies. 24. Zeszyty Naukowe AON kwart. 25. Zeszyty Naukowe SGSP - niereg.

6 Czasopisma zagraniczne Australia 1. Australian Journal of Emergency Management - mies. Francja 2. Préventique Sécurité dwumies. Holandia 3. Fire Safety Journal [8 numerów w roku] 4. Journal of Hazardous Materials mies. Kanada 5. Construction Innovation kwart. Niemcy 6. Bevölkerungsschutz. Magazin für Zivil und Katastrophenschutz kwart. 7. Brandschutz mies. 8. FFZ Feuerwehr Fachzeitschrift ( dawniej: 112 Magazine der Feuerwehr) mies. Republika Południowej Afryki 9. Safety Management. Occupational Safety Szwajcaria 10. Schweizerische Feuerwehr Zeitung mies. U S A 11. Advanced Rescue Technology dwumies. 12. Emergency Medical Services. Rescue Technology mies. 13. Fire Chief mies. 14. Fire Engineering mies. 15. Fire Technology kwart. 16. Journal of Fire Science dwumies. 17. NFPA Journal dwumies. Wielka Brytania 18. Disaster Prevention and Management dwumies. 19. Fire mies. + suplement Fire Europe 20. Fire and Materials dwumies. 21. Fire Engineers Journal mies.[od 2002 r. połaczony z Fire Prevention] 22. Fire Prevention/Fire Engineers Journal mies. 23. Fire Safety Engineering dwumies. 6

7 7 Informacja dla zainteresowanych odbitkami kserograficznymi: Przyjmujemy wyłącznie zamówienia na odbitki artykułów z czasopism polskich i obcojęzycznych oraz fragmentów (rozdziałów) pozycji książkowych polskich i obcojęzycznych. Nie wykonujemy odbitek z norm i patentów oraz dzienników urzędowych (np. Monitor Polski, Dziennik Ustaw) Przy zamówieniu na odbitki ksero należy podać: 1. W przypadku artykułów z czasopisma autora i tytuł artykułu w języku oryginału, tytuł czasopisma, rok, numer, strony, na których artykuł jest zamieszczony. 2. W przypadku pozycji książkowej autora i tytuł publikacji oraz sygnaturę (np. I-..., W -..., P -..., IBC -..., B -...). Dla ułatwienia wyszukania dokumentu prosimy podawać numer Przeglądu oraz numer pozycji bibliograficznej. Cena 1 egz. odbitki ksero wynosi 0,30 zł. Wszystkie materiały dostępne są w Bibliotece Głównej Szkoły Głównej Służby Pożarniczej. Wypożyczalnia i Czytelnia Biblioteki są czynne: od poniedziałku do piątku w godz soboty w godz Telefon: (Kierownik); (Ośrodek Informacji Naukowo - Technicznej); , , (Dział Gromadzenia i Udostępniania Zbiorów) Z A M Ó W I E N I E Zamawiamy Przegląd Dokumentacyjny Ochrony Przeciwpożarowej - dyskietka egz.... Kwotę... + koszty przesyłki wpłacimy przelewem na konto SGSP: Adresat:... imię i nazwisko zamawiającego lub nazwa instytucji oraz dokładny adres Konto SGSP: Polska Kasa Opieki S.A. I Oddział w Warszawie Filia Nr Płatność w ciągu 14 dni po otrzymaniu faktury (Główny Księgowy) (Dyrektor)

8 8 CZĘŚĆ 1 A R T Y K U Ł Y Badania pożarnicze 1. Schweizerische Feuerwehr-Zeitung. - Bern : Schweizerischer Feuerwehrverband. - Nr 6/ Häufig verwechselt - BACKDRAFT und FLASHOVER. Często mylone zjawiska backdraft i flashover. / M. Bernard. - s , rys., tabl., bibliogr. 5 poz. słowa kluczowe: zjawisko backdraft, zjawisko flashover [Przedstawiono definicje dwóch zjawisk pożarowych: backdraft i flashover. Podobieństwa i różnice w ich występowaniu i rozwoju.] 2. Inżynieria i Budownictwo. - Warszawa : Fundacja PZITB "Inżynieria i Budownictwo", Nr 7/ Modelowanie przebiegu pożaru w ocenie nośności pożarowej elementów konstrukcji budowlanej. / M. Maślak. - s , rys., bibliogr. 8 poz. słowa kluczowe: modelowanie, pożar-rozwój, odporność ogniowa, konstrukcje budowlane [W artykule omówiono modelowanie przebiegu rzeczywistych pożarów na podstawie zaproponowanego w przepisach europejskich opisu pożaru parametrycznego, uwzględniającego charakterystykę płonącego budynku, obiektywne warunki rozprzestrzeniania się ognia.] 3. Fire Engineering. - : PennWell Publishing Co., Vol.157 Nr 6. - Flashover risk management. Zarządzanie zjawiskiem rozgorzenia. / S.T. Burnette. - s słowa kluczowe: zjawisko flashover [Przedstawiono metody kontroli zjawiska flashover: kontrola jego rozwoju i gaszenia.] 4. Przegląd Pożarniczy. - Warszawa : Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Nr 6/ Z komputerem do pożaru. Nowoczesne narzędzie inżynierii bezpieczeństwa pożarowego. / M. Konecki. - s , rys., bibliogr. 4 poz. słowa kluczowe: modelowanie, warunki pożarowe, badania pożarnicze [Przedstawiono problem konstruowania modeli symulujących środowisko pożaru. Omówiono możliwości zastosowań modeli oraz przykłady modelowania fundamentalnych procesów pożaru.] 5. Journal of Fire Sciences. - Lancaster : Technomic Publishing Co., Inc., Vol. 22 Nr 4. - The effect of water mist on burning rates of pool fire. Wpływ mgły wodnej na szybkość spalania rozlewisk cieczy palnych w czasie pożaru. / S.C. Kim, H.S. Ryou. - s , rys., tab., bibliogr. 14 poz. słowa kluczowe: mgła wodna, technika gaszenia pożarów, pożary, ciecze, badania pożarnicze

9 9 [Wyniki badań interakcji między mgłą wodną a pożarami i wpływu mgły wodnej na szybkość spalania. Badania prowadzono dla różnej wielkości źródeł pożaru i różnej szybkości podawania mgły. Stwierdzono, że szybkość spalania paliwa jest zależna od szybkości podawania mgły wodnej i reakcji między mgłą a pożarem. Zależność tę badano przy pomocy symulatora dynamiki pożaru (Fire Dynamic Simulator Ver. 3.0).] 6. Journal of Fire Sciences. - Lancaster : Technomic Publishing Co., Inc., Vol. 22 Nr 4. - Experimental analysis on false alarms of fire detectors by cooking fumes. Eksperymentalna analiza fałszywych alarmów z czujek pożarowych, spowodowanych dymem powstałym w pomieszczeniach kuchennych. / X. Qiyuan, Y. Hongyong, G. Huiliang. - s , rys., tab., bibliogr. 13 poz. słowa kluczowe: alarmy fałszywe, czujki, dymy, gospodarstwo domowe [Przeprowadzone badania miały na celu zanalizować zadziałanie czujek jonizacyjnych i fotoelektrycznych na dwa typy dymu wydobywającego się z chińskich kuchni. Wykorzystano symulator pożaru (Fire Emulator-FE) i symulator czujki (Detector Evaluate - DE). Sygnały z symulatorów porównywano z sygnalizatorami dymu wydobywającego się rzeczywiście z pomieszczeń kuchennych w Chinach. Przedstawiono wyniki stężeń CO2, CO, szybkość reakcji czujek.] 7. Fire Technology. - : National Fire Protection Association, Vol. 40 Nr 3 : Fire Technology. - On radiant network models of thermocouple error in pre and post flashover compartment fires. Sieciowy model radiacyjny błędu pary termicznej w fazie pre i post flashover w pomieszczeniu pożarowym. / J. Francis, T.M. Yau. - s , rys., tab., bibliogr. 20 poz. słowa kluczowe: modelowanie, badania pożarnicze [Pary termiczne są często wykorzystywane do pomiaru temperatury gazu w pomieszczeniach pożarowych. Takie pomiary skupiają się na termicznym opóźnieniu podczas wzrostu pożaru, ale głównym problemem jest stały błąd pojawiający się przy przenoszeniu ciepła promieniowania w przestrzeni pary termicznej. Ten błąd jest wrażliwy na parametry termiczne płomienia, powierzchnię pomieszczenia, powierzchnię pary termicznej i produkty spalania a także na wpływ rozmiaru i pozycji płomienia i par termicznych. Przedstawiono wyniki badań wykorzystujące różne rozmiary pary termicznej i model porównawczy. Taki prosty model pozwala określić większe błędy stosowane przy pomiarach gazów pożarowych.] 8. Fire Technology. - : National Fire Protection Association, Vol. 40 Nr 3 : Fire Technology. - Should smoke yield be regulated for wall, celling and floor linings? Czy poziom dymu powinien być regulowany podczas pożarów pomieszczeń (ściany, sufit, wykończenie podłogi)? / M.A. Delichatsios, J. Blackmore, X. Liu. - s , rys., bibliogr. 16 poz. słowa kluczowe: pożary wewnętrzne, dymy, materiały wykończeniowe [Większość pożarowych regulacji prawnych odnosi się do określania własności dymotwórczych materiałów wykończeniowych wnętrz. Dym charakteryzuje się dwoma wielkościami: objętością i stężeniem. Omówiono dwa modele strefowe i zanalizowano poziom tworzącego się dymu wg. czterech scenariuszy pożaru.]

10 10 9. Fire Technology. - : National Fire Protection Association, Vol. 40 Nr 3 : Fire Technology. - Small and large scale fire experiments with electric cables under wellventilated and vitiated conditions. Wykorzystanie małej i dużej skali pożarów do badania kabli elektrycznych w warunkach dobrej i ograniczonej wentylacji. / P. Andersson, L. Rosell, M. Simonson, V. Emanuelsson. - s , rys., tab., bibliogr. 18 poz. słowa kluczowe: kable, instalacja elektryczna, wentylacja, badania pożarnicze [Badania kabli elektrycznych wg. normy DIN (piec rurowy) i dużej skali eksperymentu wg. JEC Kable PCW miały zróżnicowaną izolację i powłoki. Otrzymane dane eksperymentalne były danymi wyjściowymi do modelu Fire LCA (Life Cycle Assessment) modelującym czas pracy kabli przy dużej mocy i przeznaczonych do pracy w budynkach z agresywnym środowiskiem.] 10. Fire Technology. - : National Fire Protection Association, Vol. 40 Nr 3 : Fire Technology. - Burning rate of liquid fuel on carpet (porous media). Szybkość spalania paliw ciekłych na dywanie (medium porowate). / T. Ma, S.M. Olenick, M.S. Klassen, R.J. Roby, J.L. Torero. - s , rys., tab., bibliogr. 24 poz. słowa kluczowe: paliwa, spalanie, badania palności, materiały wyposażeniowe [Spalanie paliw na dywanie jest badaniem jeszcze mało powszechnym, ale spalanie paliw na mediach porowatych (piasek, szkło) jest lepiej rozpracowane eksperymentalnie i teoretycznie. Opisano teorię spalania cieczy na dywanie i eksperymentalną weryfikację teorii. Stwierdzono, że szybkość spalania paliwa może być większa lub mniejsza w zależności od typu podłoża i właściwości fizycznych paliwa (m.in. parowanie). Wyniki badań umożliwiają lepsze rozpracowanie podpaleń dywanów i pomogą w rekonstruowaniu wczesnego rozwoju zapalenia.] 11. Fire Safety Journal. - Edynburg : Elsevier Science Ltd., Vol. 39 Nr 5. - Contribution of soot particles on global radiative heat transfer in a two-compartment fire. Udział cząsteczek sadzy w procesie transferu ciepła na drodze promieniowania. / S.C.P. Cheung, R.K.K. Yuen, G.H. Yeoh, G.W.Y. Cheng. - s , rys., tab., bibliogr. 32 poz. słowa kluczowe: warunki pożarowe, modelowanie, badania pożarnicze [Opis trzech modeli transferu ciepła w warunkach pożarowych przy uwzględnieniu wpływu sadzy na wielkość strumienia ciepła promieniowania. Analiza porównawcza strumienia ciepła promieniowania z płomienia "dymiącego" i o małej zdolności dymotwórczej.] 12. Fire Safety Journal. - Edynburg : Elsevier Science Ltd., Vol. 39 Nr 5. - Chemical flame heights. Chemiczne wysokości płomienia. / J.S. Newman, C.J. Wieczorek. - s , rys., tab., bibliogr. 11 poz. słowa kluczowe: badania pożarnicze, płomień [Pod pojęciem chemicznej wysokości płomienia rozumie się stosunek stężenia CO/CO2. Omówiono zmianę stosunku CO/CO2 dla dwóch płomieni: propanu i acetylenu przy założeniu liczby Frouda od 1 do Stwierdzono korelację między szybkością wydzielania ciepła Q i chemiczną wysokością płomienia a wysokością dyfuzyjnego płomienia.]

11 Fire Safety Journal. - Edynburg : Elsevier Science Ltd., Vol. 39 Nr 5. - Smoke distributions from fire plumes in uniform downdraft from ceiling. Dystrybucja dymu w czasie pożarów przy jednolitym strumieniu powietrza odbitym od sufitu. / G. Heskestad. - s , rys., tab., bibliogr. 9 poz. słowa kluczowe: pożary wewnętrzne, dymy, produkty spalania [Artykuł opisuje badania zanieczyszczenia dymem przestrzeni istniejącej wokół pożaru, w pomieszczeniu, gdzie normalnie dym przepływa pionowo z jednolitą szybkością od sufitu do podłogi. Zanieczyszczenie przestrzeni objętej pożarem oszacowano na podstawie stężenia CO2. Dystrybucja dwutlenku węgla tworzyła chmurę o kształcie parasola wokół pożaru. Opis ruchu dymu.] 14. Fire Safety Journal. - Edynburg : Elsevier Science Ltd., Vol. 39 Nr 5. - Behaviour of small composite steel frame structure in a "long-cool" and a short-hot" fire. Zachowanie się małych warstwowych konstrukcji stalowych (ramowych) w warunkach pożarów, przy szybkim grzaniu i długim chłodzeniu konstrukcji. / S. Lamont, A.S. Usmani, M. Gillie. - s , rys., tab., bibliogr. 19 poz. słowa kluczowe: konstrukcje stalowe, warunki pożarowe, badania pożarnicze [Wyniki badań zachowania się ramowych warstwowych konstrukcji stalowych i z lekkiego betonu. W badaniach wykorzystano scenariusze pożarowe zakładając szybkość wzrostu temperatury pożaru w funkcji czasu jego trwania wg. krzywych Petterssona. Analiza przebiegu dwóch pożarów i ich wpływ na zachowanie się kolumn i belek w pożarze.] 15. Journal of Hazardous Materials. - : Elsevier Science B.V., Vol. 109 Nr Measurement and numerical analysis of flammability limits of halogenated hydrocarbons. Pomiary i obliczenia granic zapalności schlorowanych węglowodorów. / S. Kondo, K. Takizawa, A. Takahashi, K. Tokuhashi. - s , tab., bibliogr. 35 poz. słowa kluczowe: substancje chemiczne, badania pożarnicze [Omówiono przyczyny różnic występujących między danymi literaturowymi granic zapalności a wyznaczonymi eksperymentalnie. Przedstawiono metody obliczeniowe granic zapalności.] 16. Journal of Hazardous Materials. - : Elsevier Science B.V., Vol. 112 Nr 3. - Investigations of the formation of explosive mixtures in dryers for coatings. Szybkość tworzenia się mieszanin wybuchowych w suszarniach. / F. Stolpe, H. Förster. - s , rys., bibliogr. 6 poz. słowa kluczowe: materiały palne, zagrożenie wybuchowe, badania pożarnicze [Podczas procesu suszenia istnieje zagrożenie spowodowane farbami (malarnie) i rozpuszczalnikami (lakiernie). Omówiono europejską normę EN 1539: 2000 dotyczący suszarni, w których suszy się powierzchnie malowane łatwo zapalnymi farbami i emaliami. Przedstawiono specjalne osłony wentylacyjne. Omówiono wyniki badań laboratoryjnych.] 17. Ochrona przeciwpożarowa. Czasopismo Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa. - : Zarząd Główny Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Nr 3/ Deflagracja z upustem mieszanin gazowych. / J. Głowiński, T. Baczyńska. - s , tab., rys., bibliogr. 14 poz.

12 12 słowa kluczowe: zapobieganie wybuchom, badania pożarnicze [Przedstawiono wzory wiążące zredukowane ciśnienie z ważnymi parametrami procesu deflagracji gazów z upustem, w tym z powierzchnią urządzeń upustowych.] 18. FP & FEJ [Fire Prevention & Fire Engineers Journal] July. - Plume comparisons. Porównanie różnych typów kolumny konwekcyjnej ognia. / H. Morgan, T. Mason. - s , rys., bibliogr. 5 poz. słowa kluczowe: badania pożarnicze [Szczegółowa analiza zależności Zukosky'ego opisującej szybkość wciągania powietrza do kolumny konwekcyjnej i szybkość mieszania gazów w odniesieniu do różnych scenariuszy pożarowych. Graficznie przedstawiono szybkość przepływu masy w warunkach pożarowych w funkcji konwekcyjnego strumienia ciepła.] 19. Journal of Applied Fire Science. - New York : Baywood Publishing Company Inc. USA, 2002/ Vol. 11 : Journal of Applied Fire Science. - Nr 1. - Compartment fires: a simple mathematical model. Pożary pomieszczeń: prosty model matematyczny. / A.K. Gupta, R. Kumar, S. Kumar. - s , tab., rys., wykr., bibliogr. 29 poz. słowa kluczowe: pożary wewnętrzne, modelowanie, badania pożarnicze [Opisano prosty, dwuwarstwowy model matematyczny rozwoju pożaru. Model nazwano CALTREE (CALculate Temperatures for Risk Estimation in Enclosures.).] 20. Journal of Applied Fire Science. - New York : Baywood Publishing Company Inc. USA, 2002/ Vol. 11 : Journal of Applied Fire Science. - Nr 1. - Factors affecting tunnel fire size. Czynniki wpływające na wielkość pożaru w tunelu. / A.N. Beard, R.O. Carvel, P.W. Jowitt. - s , tab., rys., bibliogr. 8 poz. słowa kluczowe: dymy, pożary, tunele, badania pożarnicze [Szybkość wydzielania ciepła (HRR) jest podstawowym czynnikiem decydującym o szybkości rozprzestrzeniania się pożaru i generacji dymu w tunelach. Na HRR wpływa rodzaj palących się materiałów, geometria tunelu i wentylacja. Podano wyniki badań.] 21. Journal of Applied Fire Science. - New York : Baywood Publishing Company Inc. USA, 2002/ Vol. 11 : Journal of Applied Fire Science. - Nr 1. - Full scale burning tests on heat release rate of gasoline fire with water mist. Wpływ mgły wodnej na szybkość generacji ciepła podczas spalania gazoliny. / W.K. Chow, Y. Gao, H. Dong, G. Zou, L. Meng. - s , rys., wykr., bibliogr. 16 poz. słowa kluczowe: mgła wodna, kalorymetr stożkowy, badania pożarnicze [Wyniki badań skuteczności gaśniczej mgły wodnej podawanej z niskociśnieniowej instalacji gaśniczej na ograniczenie szybkości wydzielania ciepła (HRR) podczas pożarów gazoliny. Przedmiotem obserwacji był również mechanizm działania mgły wodnej. Do badań użyto kalorymetru stożkowego. Część wyników badań przedstawiono w formie graficznej.]

13 13 BHP 22. Fire Safety, Technology & Management incorporating the Journal of the Fire Service College [zmiana tytułu od roku 2002 z: Fire Research & Management]. - : The Fire Service College, Moreton-in-Marsh, England, Vol. 8 Nr 1, Spring. - The effects of fluid loss on firefighters. Skutki straty płynów w organizmie strażaków podczas akcji ratowniczo-gaśniczych. / A. Davies. - s , tab., bibliogr. 33 poz. słowa kluczowe: BHP, akcja ratowniczo-gaśnicza, fizjologia, ochrona zdrowia [Omówiono zachowanie się organizmu strażaka podczas akcji ratowniczo-gaśniczej. Głównie chodzi o termoregulację i utrzymywanie odpowiedniego poziomu płynów w organizmie. Badano wpływ aktywności fizycznej strażaka na fizjologię jego organizmu.] 23. Fire Engineering. - : PennWell Publishing Co., Vol.157 Nr 6. - Expanding "Time to exit" for firefighters. Rozwinięcie teorii "czas wyjścia" dla strażaków. / D. Bernzweig. - s , 66-68, tab. słowa kluczowe: wypadki strażaków, aparaty oddechowe, sprzęt ochrony dróg oddechowych, BHP [Przyczyną większości śmiertelnych wypadków strażaków jest brak powietrza w aparatach oddechowych lub zatrucie ołowiem. Przedstawiono problematykę teorii "czas wyjścia" i odpowiednie dysponowanie powietrzem w aparatach oraz odpowiednie korzystanie z aparatów.] 24. Fire Technology. - : National Fire Protection Association, Vol. 40 Nr 4 : Fire Technology. - Calculated risk. Ryzyko skalkulowane. / D. Colletti, L. Davis. - s , 52, 54 słowa kluczowe: szkolenie, BHP [Znaczenie szkoleń dla strażaków. Szkolenia mają na celu zwiększenie sprawności strażaków podczas akcji oraz zwiększenie ich bezpieczeństwa. Nowa wersja przepisu NFPA 1403 dotycząca szkolenia i bezpieczeństwa strażaków.] 25. Fire Technology. - : National Fire Protection Association, Vol. 40 Nr 4 : Fire Technology. - The new normal. Nowości w zakresie sprzętu ochrony osobistej strażaka. / M. McKenna. - s , 66, 68 słowa kluczowe: ochrony osobiste, odzież ochronna, aparaty oddechowe [Omówiono sprzęt ochrony osobistej strażaka: ubrania, aparaty oddechowe i maski.] 26. Advanced Rescue Technology. - : Summer Communications, Inc., Vol. 6 Nr 6. - Personal protective equipment. Part 2: Choosing an exposure suit for water operations. Sprzęt ochrony osobistej. Cz.2.: Wybór odpowiedniego ubrania do działań operacyjnych na wodzie. / A. Zaferes, Hendrick W. "Butch". - s , fot. słowa kluczowe: ratownictwo wodne, odzież ochronna [Przedstawiono ubrania ochronne stosowane podczas działań ratowniczych w wodzie i na lodzie.]

14 W akcji. - : ELAMED, Nr 5/ Po 11 września - odzież ochronna dla cywilnych zespołów ratowniczych - [raport Richarda Mountforda]. - s , fot. słowa kluczowe: odzież ochronna, zagrożenie biologiczne, zagrożenie chemiczne [Opisano przykłady zdarzeń oraz rodzaje ubrań ochronnych stosowanych podczas działań ratowniczych.] Budownictwo 28. ATEST-Ochrona Pracy. - : Wydawnictwo Książek i Czasopism Technicznych SIGMA NOT sp. z o.o., Nr 6/ Regulowanie wentylacji budynków. / Z. Szpil. - s słowa kluczowe: wentylacja, budynki mieszkalne [Stosowane w budynkach wielorodzinnych systemy wyciągowe, nie pozwalają na indywidualną regulację ilości powietrza i są zaprojektowane w celu zapewnienia wentylacji zgodnej z normami. Omówiono systemy z regulacją indywidualną, indywidualne aparaty nawiewne oraz agregaty nawiewno-wyciągowe z odzyskiem ciepła.] 29. Ochrona przeciwpożarowa. Czasopismo Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa. - : Zarząd Główny Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Nr 2/ Bezpieczeństwo pożarowe. Kilka spraw, o których warto pamiętać. / M. Kosiorek. - s słowa kluczowe: bezpieczeństwo pożarowe, budownictwo [Omówiono zasady bezpieczeństwa pożarowego w budownictwie (obciążenie ogniowe, strefy pożarowe).] 30. Ochrona przeciwpożarowa. Czasopismo Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa. - : Zarząd Główny Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa, Nr 3/ Odbiory obiektów przez PSP- w świetle art. 56 Prawa budowlanego. / Z. Kiedio, A. Biczycki. - s. 2-5 słowa kluczowe: prawo, przepisy, budownictwo [Omówiono zmiany w ustawie - Prawo budowlane. Przedstawiono czynności odbiorowe w ujęciu prawnym i w praktyce, zaprezentowano procedury postępowania.] 31. W akcji. - : ELAMED, Nr 4/ Niebezpieczne kratownice. / K. Łangowski. - s , 40-41, rys., fot., bibliogr. 8 poz. słowa kluczowe: konstrukcje budowlane, konstrukcje stalowe, katastrofy budowlane, warunki pożarowe, warunki termiczne [Przedstawiono budowle o konstrukcji nośnej i szkieletowej ze stali i żelbetu. Konstrukcje takie podczas pożaru zagrażają zawaleniem. Omówiono wytrzymałość tych konstrukcji w warunkach normalnych i w wysokich temperaturach, zagrożenia oraz podano przykłady katastrof takich obiektów budowlanych.]

15 15 Historia 32. Strażak. - Warszawa : Zarząd Główny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP, Nr 8/ Walczyłem w plutonie 259. / A. Szempliński. - s. 2-4, fot. słowa kluczowe: historia [Relacja uczestnika Powstania Warszawskiego 1944 roku (1 sierpnia-2 października). Udział strażaków w szeregach AK i walkach na warszawskim Żoliborzu (m.in. budynek obecnej SGSP przy ul. J.Słowackiego)] 33. Przegląd Pożarniczy. - Warszawa : Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Nr 7/ Z miłości do dni minionych. / J. Linder. - s słowa kluczowe: muzea, historia [Artykuł o Wielkopolskim Muzeum Pożarnictwa w Rakoniewicach (obecnie filia CMP w Mysłowicach). Muzeum obchodzi swoje trzydziestolecie.] 34. Advanced Rescue Technology. - : Summer Communications, Inc., Vol.7 Nr 1. - Southern California goes from fire to flood. Płd. Kalifornia - od pożaru do powodzi. / J. Segerstrom. - s słowa kluczowe: klęski żywiołowe, pożary [Historia pożarów i powodzi w płd. Kalifornii.] Katastrofy i klęski żywiołowe/zagrożenia nadzwyczajne/sytuacje kryzysowe/zarządzanie kryzysowe 35. Préventique Sécurité. - Bordeaux : Société d'edition Préventique, Nr 72/ L'Argus des accidents technologiques. Juillet et ao t Argus wypadków technologicznych. Lipiec i sierpień 2003 r. / E. Brayard. - s słowa kluczowe: awarie techniczne, skażenie środowiska [W lipcu i sierpniu 2003 r. wprowadzono do bazy danych ARIA, zarządzanej przez dyrekcję prewencji skażeń i ryzyka francuskiego ministerstwa ekologii 417 wypadków. Wiele z nich związanych było z okresem wakacyjnym. W sierpniu, w sektorze rolniczym zanotowano stratę prawie 5 mln. drobiu. Pojawiły się problemy z klimatyzacją i z dostępem do źródeł wody, wysoka temperatura była przyczyną pożarów i wybuchów.] 36. Préventique Sécurité. - Bordeaux : Société d'edition Préventique, Nr 72/ Communication de crise: savoir ou savoir vivre? Komunikacja kryzysowa: wiedzieć czy umieć żyć? / G. Guerin-Talpin. - s słowa kluczowe: sytuacje kryzysowe [Omówiono podstawowe zasady komunikacji w stanie kryzysu, rolę informacji, znaczenie dostosowania informacji do cech indywidualnych jej odbiorców, wagę stosowania metod

16 16 psychologicznych i socjotechnicznych. Zdaniem autora, jeżeli nie występują problemy z komunikowaniem się to nie ma sytuacji kryzysowej.] 37. Préventique Sécurité. - Bordeaux : Société d'edition Préventique, Nr 72/ La gestion des riques terrorisme et inodation. Perspective d'un réassureur. Zarządzanie ryzykiem terroryzmu i powodzi. Perspektywy dla reasekuranta. / J. Domenochini. - s słowa kluczowe: zarządzanie ryzykiem, terroryzm, powódź, klęski żywiołowe [Przedstawiono problematykę związaną z ryzykiem terroryzmu i ryzykiem powodzi w aspekcie ubezpieczeń i reasekuracji. Omówiono na konkretnych przykładach katastrof (WTC i AZF w Tuluzie) taryfikacje kontraktów reasekuracyjnych. System Identyfikacji Geograficznej-SIG umożliwia informowanie o ryzyku naturalnym takim jak powodzie, trzęsienia ziemi i burze. Metoda analizy scenariusza i modelowania zagrożeń pozwala na przewidywanie miejsca i czasu katastrofy naturalnej w okresie 100 lat w przeciwieństwie do aktu terroru. Opracowano metodologię taryfikacji ryzyka powodzi i terroryzmu przez Swiss Re.] 38. Schweizerische Feuerwehr-Zeitung. - Bern : Schweizerischer Feuerwehrverband. - Nr 6/ NATO übt Einsatz nach Terrorangriff mit "schmutzigen Bomben". Ćwiczenia NATO - akcja ratownicza po ataku terrorystycznym z użyciem "brudnej bomby". / U. Ludescher. - s , fot. słowa kluczowe: NATO, ćwiczenia, terroryzm [Omówiono przebieg ćwiczeń przeprowadzonych w październiku 2003 r. dotyczących działań ratowniczych po ataku "brudną bombą".] 39. Przegląd Pożarniczy. - Warszawa : Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Nr 5/ Wspólnota w zwalczaniu skutków katastrof. Unia Europejska wobec ochrony ludności. / A. Woszczek. - s , rys. słowa kluczowe: pomoc międzynarodowa, Unia Europejska, katastrofy, współpraca międzynarodowa [Omówiono mechanizmy tworzone przez Unię Europejską odpowiednie do radzenia sobie z katastrofami (klęski żywiołowe i in.).] 40. Fire Safety, Technology & Management incorporating the Journal of the Fire Service College [zmiana tytułu od roku 2002 z: Fire Research & Management]. - : The Fire Service College, Moreton-in-Marsh, England, Vol. 8 Nr 1, Spring. - Concorde flight AF the lessons. Lot Concorde nr AF wnioski z katastrofy. / J. Deacon, B. Deacon. - s słowa kluczowe: katastrofy, wypadki lotnicze [W lipcu 2000 r. samolot Concorde francuskich linii lotniczych runął na hotel w Gonese (zachodnia część Paryża). W samolocie było 114 pasażerów i załoga. Po katastrofie dokonano technologicznych zmian w konstrukcji samolotu Concorde.]

17 BrandSchutz. Deutsche Feuerwehr-Zeitung. - Stuttgart : W. Kohlhammer GmbH, Nr 7/ März 2004: die Terroranschläge in Madrid. Atak terrorystyczny w Madrycie w marcu 2004 r. / S. Neuhoff. - s , fot., tab. słowa kluczowe: terroryzm, wybuchy, zdarzenia niebezpieczne, dworce kolejowe, akcja ratowniczo-gaśnicza, zagrożenia nadzwyczajne [11. marca 2004 r. w Madrycie na dworcu kolejowym Atocha wybuchła bomba. Był to atak terrorystyczny. Przedstawiono przebieg akcji ratowniczo-gaśniczej oraz współdziałanie służb ratowniczych.] 42. Fire Chief: the official magazine of Fire-Rescue International. - : Intertec Publishing A Primedia Company, Vol. 48 Nr 6. - Run for the border. Uciec jak najdalej. / C. Dechant. - s , fot. słowa kluczowe: sytuacje kryzysowe, służby medyczne, zdarzenia niebezpieczne, służby ratownicze [Przedstawiono wykorzystanie programu MMRS (Metropolitan Medical Response System) zaprojektowany dla ratowników działających jako pierwsi podczas zdarzeń niebezpiecznych i sytuacji kryzysowych.] 43. Zeszyty Naukowe Akademii Obrony Narodowej. - Warszawa : Akademia Obrony Narodowej - Wydział Wydawniczy, Nr 1/ Problemy organizacyjno-prawne współdziałania administracji, wojska i służb ratowniczych w czasie klęski żywiołowej. / W. Skomra. - s , bibliogr. 8 poz., streszcz. w jęz. ang. słowa kluczowe: współdziałanie służb, przepisy, klęski żywiołowe, sytuacje kryzysowe [Omówiono ustawę o stanie klęski żywiołowej i jej niedoskonałości. Wymieniono zagadnienia, które wymagają dodatkowego opracowania: - pojęcia z zakresu prowadzenia działań ratowniczych, jednolitych dla wojska, służb ratowniczych i administracji; - planowanie działań (wielo-podmiotowe i wielozadaniowe zintegrowane planowanie operacyjne); - ustalenie zasad dowodzenia (system zintegrowanego dowodzenia działaniami ratowniczymi); - system logistycznego wsparcia działań w sytuacjach kryzysowych i w czasie stanu klęski żywiołowej).] 44. Safety Management. Occupational Safety, Health & Environment. - : Arcadia Republic of South Africa NOSA, July Eneterprise risk management and governance for public utilities. Inicjatywa zarządzanie ryzykiem i kierowanie zakładami użyteczności publicznej. / R. Haman. - s , rys. słowa kluczowe: zarządzanie ryzykiem, obiekty użyteczności publicznej [Omówiono zarządzanie ryzykiem, strukturę zarządzania ryzykiem oraz kontrolowanie mechanizmów zarządzania ryzykiem.] 45. Disaster Prevention and Management. An International Journal. - Bradford : MCB University Press, Vol. 13 Nr 3. - An intergrative approach to disaster management and planning. Integracyjne podejście do zarządzania katastrofą i planowaniem. / P.R.J. Trim. - s , bibliogr. 37 poz. słowa kluczowe: klęski żywiołowe, katastrofy, planowanie kryzysowe, zarządzanie kryzysowe

18 18 [Wraz ze wzrostem populacji ludzi wzrasta zagrożenie katastrofami naturalnymi. Omówiono zarządzanie katastrofami i planowanie kryzysowe niezbędne w celu wprowadzania nowych procedur działania i stworzenia większej ochrony dla ludności.] 46. Przegląd Obrony Cywilnej. - Warszawa : Urząd Szefa Obrony Cywilnej Kraju, Nr 8/ Ratownicy z komputera. - s , fot. słowa kluczowe: zarządzanie kryzysowe [Omówiono organizację Miejskiego Centrum Zarządzania Kryzysowego w Gdańsku.] 47. Advanced Rescue Technology. - : Summer Communications, Inc., Vol.7 Nr 1. - Responding to Isabel. Działania interwencyjne podczas huraganu Isabel. / N.J. Rigg. - s , 38, fot. słowa kluczowe: klęski żywiołowe, huragany, akcja ratownicza [Huragan Isabel uderzył we wschodnie wybrzeże USA we wrześniu 2003 r. Przedstawiono działania służb ratowniczych North Carolina Division of Emergency Management (NCEM).] 48. Advanced Rescue Technology. - : Summer Communications, Inc., Vol.7 Nr 2. - Hurricane Isabel. A night to remember. Huragan Isabel. Pamiętna noc. / N.J. Rigg. - s słowa kluczowe: klęski żywiołowe, huragany [Huragan Isabel (wrzesień 2003) spowodował duże zniszczenia od Płn. Karoliny do Nowej Funlandii. Przedstawiono działania jednostek ratowniczych.] 49. Fire. The Voice of Firefighting and Fire Prevention Since : DMG Business Media Ltd, Vol. 97 Nr 1189, July. - Combating natural disasters and global terrorism. Walka z katastrofami naturalnymi i globalnym terroryzmem. / G. Williams. - s , fot. słowa kluczowe: terroryzm, klęski żywiołowe [Omówiono TEMPEST - Critical Asset Register Analysis, do zarządzania katastrofami i do walki z terroryzmem.] 50. Przegląd Pożarniczy. - Warszawa : Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Nr 8/ Katastrofa kolejowa w Turcji. Z miejscówką do wieczności. / K.P. Marczuk. - s , fot. słowa kluczowe: katastrofy, wypadki kolejowe, ofiary w ludziach [Opisano katastrofę kolejową oraz przebieg działań ratowniczych (płn.-zach. Turcja, 22 lipca 2004 r.). W wypadku zginęło 36 osób, 68 zostało rannych. Zamieszczono wykaz najpoważniejszych wypadków kolejowych (katastrof) w Europie i na świecie z ostatnich 10 latach.]

19 Przegląd Pożarniczy. - Warszawa : Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Nr 8/ Wnioski z madryckiej lekcji? / P. Buk. - s. 6-8, fot. słowa kluczowe: terroryzm, obrona cywilna, ratownictwo [Omówiono działania ratownicze po ataku terrorystycznym w Madrycie 11 marca 2004 r. Wnioski ze zdarzenia i akcji ratowniczej. Analiza planów i procedur polskich.] 52. Gdański Informator Obrony Cywilnej. - : Wydział Zarządzania Kryzysowego, Pomorski Urząd Wojewódzki, I/2004, marzec. - Terroryzm to już nie mit. - s , fot. słowa kluczowe: terroryzm, zagrożenia nadzwyczajne, zdarzenia niebezpieczne, zdarzenia nadzwyczajne [Najskuteczniejszym sposobem obrony przed terroryzmem może się okazać odpowiedni poziom świadomości społecznej oraz współodpowiedzialność za bezpieczeństwo własne i innych.] 53. Gdański Informator Obrony Cywilnej. - : Wydział Zarządzania Kryzysowego, Pomorski Urząd Wojewódzki, III/2002, wrzesień. - Zadania Centrum Zarządzania Kryzysowego Województwa Pomorskiego. / M. Kosiorek. - s. 26 słowa kluczowe: zarządzanie kryzysowe [Przedstawiono organizację i zadania Centrum oraz sposoby oddziaływania i reagowania na wszelkie poważne wydarzenia w terenie o znaczeniu ogólnopaństwowym.] 54. FP & FEJ [Fire Prevention & Fire Engineers Journal] September. - Averting disaster. Likwidacja skutków katastrofy. / B. Force. - s , fot. słowa kluczowe: likwidacja skutków katastrof [Przedstawiono specjalistów zajmujących się usuwaniem skutków katastrof. Omówiono zadania, szkolenie, współpracę międzynarodową.] Materiały niebezpieczne 55. Fire Engineering. - : PennWell Publishing Co., Vol.157 Nr 1. - Haz Mat: on the line. Overconfidence and why you should play by the rules. Materiały niebezpieczne w użyciu. Dlaczego trzeba działać zgodnie z przepisami. / S.L. Hermann. - s , fot. słowa kluczowe: materiały niebezpieczne, wypadki drogowe [Omówiono taktykę postępowania z materiałami niebezpiecznymi na przykładzie wypadku na autostradzie. Kierowca zasnął za kierownicą, samochód przewrócił się a przyczepa, w której przewożono materiały niebezpieczne została poważnie uszkodzona. Przedstawiono procedury postępowania w takich przypadkach.]

20 BrandSchutz. Deutsche Feuerwehr-Zeitung. - Stuttgart : W. Kohlhammer GmbH, Nr 8/ Gefahrrstoffnachweis im Feuerwehreinsatz. Metody rozpoznania materiałów niebezpiecznych w akcji ratowniczo-gaśniczej straży pożarnych. / I. Mieling. - s , rys., tab., bibliogr. 3 poz. słowa kluczowe: materiały niebezpieczne, przepisy [Omówiono nowe niemieckie przepisy (vfdb-richtlinie 10/05) dotyczące materiałów niebezpiecznych.] 57. W akcji. - : ELAMED, Nr 5/ Pożary materiałów wybuchowych - nitroglicerynowych. / P.P. Bielicki, S. Gruszka. - s , bibliogr. 2 poz. słowa kluczowe: materiały wybuchowe, pożary [Materiały wybuchowe są to substancje chemiczne stałe lub ciekłe, albo mieszaniny substancji zdolne do reakcji chemicznej, z wytworzeniem gazu o takiej temperaturze i ciśnieniu oraz z taką szybkością, że mogą powodować zniszczenia w otaczającym środowisku. Opisano materiały wybuchowe oraz materiały wybuchowe nitroglicerynowe. Przedstawiono procedury ratownicze podczas pożaru.] 58. W akcji. - : ELAMED, Nr 5/ Bezpieczeństwo w transporcie drogowym towarów niebezpiecznych - seminarium w Krakowie. / B. Dudek. - s , fot. słowa kluczowe: zapobieganie wypadkom, transport drogowy, materiały niebezpieczne [Krótka informacja o seminarium, które odbyło się w SAP PSP. Organizatorami byli: SAP PSP, Urząd Marszałkowski Woj. Małopolskiego oraz Małopolski Ośrodek Ruchu Drogowego w Nowym Sączu.] 59. Przegląd Pożarniczy. - Warszawa : Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, Nr 8/ Pociągi pod specjalnym nadzorem. / T. Sawicki. - s , fot. słowa kluczowe: materiały niebezpieczne, transport, transport kolejowy, Unia Europejska, przepisy [Omówiono przepisy UE i międzynarodowe dotyczące przewozu koleją materiałów niebezpiecznych.] 60. Gdański Informator Obrony Cywilnej. - : Wydział Zarządzania Kryzysowego, Pomorski Urząd Wojewódzki, I/2004, marzec. - Niebezpieczne substancje chemiczne. Siarkowodór H2S. - s słowa kluczowe: substancje chemiczne, substancje niebezpieczne [Właściwości fizykochemiczne siarkowodoru, zagrożenie toksyczne, pierwsza pomoc, transport.] 61. Gdański Informator Obrony Cywilnej. - : Wydział Zarządzania Kryzysowego, Pomorski Urząd Wojewódzki, II/2004, czerwiec. - Niebezpieczne substancje