Eko-innowacje w sektorze transportowym

Transkrypt

1 Eko-innowacje w sektorze transportowym Prof. Wojciech Suchorzewski Politechnika Warszawska i Suchorzewski Konsulting Konferencja Innowacje w przemyśle a ochrona klimatu Warszawa, 28 maja 2009

2 Transport największym konsumentem energii EU 27: FINAL ENERGY DEMAND BY SECTOR Żródło:4.European Energy and Transport. Trends to 2030 Update EU-27 Energy Baseline Scenario till European W. Suchorzewski, Commission DGTREN,

3 Udział transportu w zużyciu energii w PL Udział transportu w zużyciu energii rośnie ( %, %) ] Struktura nośników energii: transport drogowy - 89% transport kolejowy - 5,6%, transport lotniczy - 5% Prawie całość energii zużywanej przez transport drogowy - ropochodna Niewielka część przewozów kolejowych - napęd spalinowy 95% energii - paliwa płynne Pozostałe 5% - energia elektryczna. W. Suchorzewski,

4 Prognozy ruchu pasażerskiego mld paskm Rok Autor prognozy JB APT ITS APT JB Transport indyw Transport zbiorowy Razem APT Alternatywna Polityka Transportowa JB J.Burnewicz ITS Instytut Transportu Samochodowego W. Suchorzewski,

5 Prognoza zużycia energii w transporcie - PL DGTREN Miara PL Gpkm PL Gtm PL ktoe PL MtCO PL MJ mld Żródło: European Energy and Transport. Trends to 2030 Update EU-27 Energy Baseline Scenario till European Commission - DGTREN, W. Suchorzewski,

6 Prognozy zużycia energii, struktury nośników i emisji w UE 27 Podstawowe dylematy - struktura nośników dla: transportu drogowego i kolei, produkcji energii elektrycznej (ze względu na jej kluczową rolę w zasilaniu kolei) Trendy i prognozy dla transportu drogowego: udział biopaliw po okresie wzrostu do roku stabilizacja minimalny udział energii elektrycznej, mimo wiązania nadziei z rozwojem pojazdów o tym napędzie, brak niekonwencjonalnych źródeł energii. Emisja CO 2 : transport pozostanie najpoważniejszym emitorem i jedynym sektorem, w którym emisja ta będzie wzrastać, głównie ze względu na transport drogowy i lotniczy. Nie zmieni tej tendencji przewidywany wzrost udziału biopaliw, (których produkcja pochłania znaczne ilości energii). W. Suchorzewski,

7 Nośniki energii w transporcie drogowym Udział - % Benzyna Diesel LPG 1,5 1,8 2,0 2,1 Biopaliwa 1,1 3,9 7,4 9,4 Gaz 0,2 0,2 0,3 0,3 Elektryczność Żródło: European Energy and Transport. Trends to 2030 Update EU-27 Energy Baseline Scenario till European Commission - DGTREN, W. Suchorzewski,

8 Transport w Alternatywnej Polityce Energetycznej 2009 wariant I (KT) - kontynuacja trendów, wariant II (ZRT) - zrównoważonego rozwoju - spowolnienia wzrostu transportochłonności i energochłonności oraz emisji CO2, aby nie przekroczył w latach 2020 i 2030 zakładanych wartości. Prognoza konsumpcji energii mld MJ (WS) KT ZRT Pasażerowie Ładunki Razem W. Suchorzewski,

9 Działania redukujące zużycie energii i emisje Redukcja/ograniczeniu tempa wzrostu transportochłonności (mobilności) - planowanie przestrzenne i inne działania: przeciwdziałające niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu się miast i redukcji intensywności zagospodarowania, sprzyjające przemieszaniu funkcji i koncentracji funkcji w obszarach dobrze obsłużonych przez transport publiczny. Wpływ na wybór środka transportu przez: politykę motoryzacyjną, podnoszenie standardu transportu publicznego, politykę parkingową, w tym parkingi P&R (Parkuj i Jedź) opłaty za korzystanie z dróg publicznych i wjazd do wybranych obszarów, obciążanie użytkownika kosztami zewnętrznymi W. Suchorzewski,

10 Działania redukujące zużycie energii przez transport Poprawa wykorzystania środków transportu przez: zaawansowane metody zarządzania transportem i ruchem promocję wspólnego użytkowania samochodu osobowego (car-pooling, lift-sharing), wspieranie rozwoju systemów dostaw ładunków (logistyka) rozwój transportu multi/intermodalnego. Postęp technologiczny w zakresie środków transportu, w tym przede wszystkim produkcji środków transportu o zwiększonej efektywności energetycznej oraz zasilanych ze źródeł energii alternatywnych w stosunku do ropy i węgla, W. Suchorzewski,

11 Przykłady innowacyjnych rozwiązań AFV pojazdy o alternatywnych źródłach napędu dostępne trudności rozpowszechnienia UK Low Carbon Vehicle Procurement programme: samochody osobowe, dostawcze i autobusy Wsparcie przez państwo Kanada: ecoauto Rebate Program to $2000 rabatu przy kupnie samochodu efektywnego energetycznie ITS Inteligentne Systemy Transportu: Zaawansowane systemy zarządzania ruchem drogowym, lotniczym, kolejowym Elektroniczne pobieranie opłat Logistyka W. Suchorzewski,

12 NICHES - New & Innovative Concepts for Helping European Transport Sustainability Obszary tematyczne i ich innowacyjne koncepcje WG 1 WG 2 WG 3 WG 4 W grupie raźniej Zarządzanie czasem i przestrzenią dla dostaw Podjęcie politycznych decyzji, stworzenie warunków do rozwoju sektora AFVs Stowarzyszenia transportowe Rowery publiczne Wewnątrz-miejskie dostawy nocne Zastosowanie biopaliw w pojazdach transportu publicznego Lokalne podatki lub opłaty Przywoływany autobus e-handel oraz dostawa do domu, schowki Wspólne zakupy AFVs Kampanie promocyjne i marketingowe W. Suchorzewski,

13 WG2 Innowacyjne rozwiązania logistyczne w miastach Problemy: zatłoczenie, trudność zaopatrzenia, hałas. Rozwiązania: - zarządzanie czasem i przestrzenią dla dostaw, multi-use-lanes - wewnątrz-miejskie dostawy nocne, - dostawy do domu z użyciem schowków. W. Suchorzewski,

14 WG3 ekologiczne i oszczędzające energię pojazdy Pojazdy napędzane paliwami alternatywnymi AFV - dostępne. Przeszkody w rozpowszechnieniu: brak stacji paliw, koszty, brak motywacji, informacji oraz akceptacji. Innowacje: decyzje polityczne warunki dla rozpowszechnienia pojazdów AFVs w sektorze prywatnym zastosowanie biopaliw w pojazdach TP wspólne zakupy pojazdów AFVs. W. Suchorzewski,

15 Elektroniczne pobieranie opłat ETC - Electronic Toll Collection EFC - Electronic Fee Collection VES - Violation Enforcement System Największy sukces ITS!!! W Polsce zapowiadane od 1995 roku (Warszawa) i w Polityce Transportowej Państwa na lata ). W opracowaniu studium wykonalności Konsekwencje dla projektów autostrad W. Suchorzewski,

16 Podsumowanie Kontynuacja trendów - uniemożliwiłaby osiągnięcie redukcji zużycia energii i emisji CO2. Konieczne działania mające na celu zwolnienia tempa wzrostu transportochłonności (tkm) i mobilności (paskm) ograniczenie udziału wysoce energochłonnych środków transportu (transport drogowy i lotniczy) poprawę efektywności transportu postęp w technologii transportu (hardware i software) W. Suchorzewski,