Ochrona krajobrazu w planowaniu regionalnym. Mgr inż.arch. Iwona Skomiał Podkarpackie Biuro Planowania Przestrzennego w Rzeszowie

Transkrypt

1 Ochrona krajobrazu w planowaniu regionalnym Mgr inż.arch. Iwona Skomiał Podkarpackie Biuro Planowania Przestrzennego w Rzeszowie

2 Przestrzeń powierzchni ziemi widziana z pewnego punktu ( widok okolicy ) Słownik poprawnej polszczyzny Zewnętrzny wygląd powierzchni ziemi w określonym miejscu, będący wynikiem wzajemnego oddziaływania na siebie elementów przyrody i działalności ludzkiej Definicja encyklopedyczna

3 Krajowe podstawy prawne ochrony i kształtowania krajobrazu Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003r., Nr 80, poz. 717, z późniejszymi zmianami) Ustawa o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004r., Nr 92, poz. 880 z późniejszymi zmianami) Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003r., Nr 162, poz. 1568)

4 Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ŁAD PRZESTRZENNY -takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne. Należy domyślać się, że właśnie krajobraz jest efektem ładu przestrzennego i zrównoważonego rozwoju.

5 Ochrona krajobrazu w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody ochrona krajobrazowa -zachowanie cech charakterystycznych danego krajobrazu

6 Krajobraz w rozumieniu ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami krajobraz kulturowy -przestrzeń historycznie ukształtowana w wyniku działalności człowieka, zawierająca wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze

7 Europejska konwencja krajobrazowa Krajobraz obszar postrzegany przez mieszkańców, którego wynikiem działań i interakcji czynników naturalnych i/lub ludzkich Ochrona krajobrazu działanie zmierzające do konserwacji oraz zachowania znaczących lub charakterystycznych cech krajobrazu, uzasadnione wartością jego dziedzictwa wynikającą z naturalnej konfiguracji i/lub działania ludzkiego

8 Europejska konwencja krajobrazowa Zarządzanie krajobrazem działanie z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju, mające na celu regularną konserwację krajobrazu celem kierowania i harmonizacji zmian powstałych w wyniku procesów społecznych, ekonomicznych oraz środowiskowych, Planowanie krajobrazu znaczące działania o szerokiej perspektywie przyszłościowej zmierzające do uwypuklenie, restauracji lub tworzenia krajobrazów

9 W planie zagospodarowania przestrzennego województwa określa się w szczególności: system obszarów chronionych, w tym obszary ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, ochrony uzdrowisk oraz dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej (art.39 ust.3 pkt2)

10 Metodyka pracy: I etap studia i analizy pozwalające na identyfikację walorów krajobrazowych oraz na identyfikację zagrożeń dla krajobrazu II etap ocena walorów krajobrazowych III etap ogólny podział województwa na obszary, dla których wypracować należy odrębne zasady ochrony i kształtowania krajobrazu

11 Typy krajobrazu, gdzie kryterium klasyfikacji stanowił stopień przekształcenia spowodowany działalnością człowieka: Pierwotne wykazują zdolność do samoregulacji (ich równowaga biologiczna nie jest zachwiana przez człowieka) Naturalne i zbliżone do naturalnych wykazują częściową zdolność do samoregulacji, jednak nie zawierają istotnych elementów przestrzennych wprowadzonych w wyniku działalności człowieka(lasy, doliny rzeczne z roślinnością nadrzeczną, łąki itp.) Kulturowe wykazują zachwianą zdolność samoregulacji i wymagają ochrony; znajdują się pod wpływem intensywnej działalności człowieka (obszary intensywnej działalności człowieka (głównie tereny osadnicze) Zdewastowane charakteryzują się silną urbanizacją (łącznie z przemysłem), brakiem naturalnych elementów krajobrazu (wymagają działań rekultywacyjnych)

12 Zasady oceny walorów krajobrazowych Im mniejsze nasycenie elementami infrastruktury i im więcej elementów naturalnych tym atrakcyjność krajobrazu większa. Obecność lasów i innych elementów zieleni w obrębie terenów intensywnej zabudowy podnosi walory krajobrazowe. Obiekty zabytkowe są cennym elementem krajobrazu.

13 W wyniku analiz wyróżniono obszary: O najwyższych walorach przyrodniczo krajobrazowych O wysokich walorach przyrodniczo krajobrazowych O średnich walorach przyrodniczo krajobrazowych O najniższych walorach krajobrazowych Zdegradowane/Obszary problemowe

14 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE WALORY PRZYRODNICZO KRAJOBRAZOWE: Najwyższe : BPN, MPN, rezerwaty przyrody Wysokie : parki krajobrazowe, Natura 2000 Średnie : obszary chronionego krajobrazu, lasy, tereny otwarte - niezabudowane Najniższe : tereny zurbanizowane Zdegradowane: poligony wojskowe, obszary pokopalniane, inne

15